شهر ژاپنی معلق در آسمان دوحه

شهر ژاپنی معلق در آسمان دوحه

آراتا ایسوزاکی در نیمه دوم دهه 1960 مقاله ای با عنوان « شهری که دیده نمی شود» منتشر می کند. او در این مقاله طرح شهری رویایی به فلک کشیده را با نام «شهری در آسمان» و یا «خوشه ای در هوا» (Cluster in the Air) می دهد. ایده این طرح بر اساس دو نظریه متابولیزم ( نظریه که گروهی ازمعماران ژاپنی در ده 60 ارائه دادند. بر اساس آن ساختمان هم مانند گیاهان(موجود زنده) رشد می کند و بزرگ می شوند و با محیط خود تطبیق پیدا می کند) و مگا ستراکچر (سازهای قول پیکر) بود. در این طرح ساختمان ها همچون درختانی است که هر یک قابلیت رشد داشته و هرگز تکمیل نمی شوند. این مجموعه شامل برج های از زمین برخاسته است که تاسیسات زیر بنایی از قبیل خیابان (محل عبور) و خطوط زندگی(lifeline) از قبیل آب، برق و غیره را در خود جای داده است این قسمت به مانند تنه یک درخت می باشد و واحد های ساختمانی مانند شاخه ها ی درخت به برج های مرکزی وصل می شوند. این واحدها را می توان براساس نیاز کم و زیاد کرد. گسترش داد و یا کوچک کرد.اگر یک برج به تنهایی بنا شود تنها یک ساختمان است ولی اگر چندین برج کنار هم ساخته وبا یک دیگر متصل شوند یک شهر ایجاد می شود.

در این طرح با استفاده عمودی از تاسیسات زیربنایی، از فضای روی شهرها بعنوان فضایی بکر و دست نخورده برای ساخت شهری جدید استفاده شده است. در این مدل می توان شهر فرزانه مد نظر ایسوزاکی در دهه 60 را دید. دهه ای که نقطه آغازی برای رشد شتابان اقتصادی ژاپن بود. رشدی که تا اواخر دهه 80 ادامه داشت. درآن دوران معمارهای بسیار طرح هایی از این دست می دادند که در تمام آنها قول ساختمان ها ناجی مشکلات شهرنشینی بودند.

ولی در جامعه امروز ژاپن که از سرعت رشد اقتصادی بسیار کاسته شده است و حتی رشد جمعیت چیزی نزدیک به صفر است. طرح هایی از این دست چیزی بیش از یک تاریخ نیست. و دیگر کسی را نمی توان پیدا کرد که شهر های آینده و فرزانه را در قول ساختمان ها ببیند. این جاست که معمار پیر ژاپنی آرزوی فراموش شده خویش را در کویرهای نفت خیز خاورمیانه تحقق یافته می یابد. این ایده بعد از بیش از 40 سال مورد توجه کارفرمای قطری قرار گرفت و او از ایسوزاکی می خواهد تا مجموعه ای شامل کتابخانه ملی قطر، بانک بین الملی قطر و برج شیخ با این ایده برای او بسازد. کار ساختمانی این مجموعه قرار است در سال2006 به پایان برسد.

نوشته شده توسط:مهدی ضرابی