از پیری زودرس جلوگیری کنیم‌

          برای تعیین سن سه ضابطه وجود دارد: سن زمانی یا سن تقویمی که سن افراد را از بدو تولد تا زمان حال می‌سنجند و همان سن شناسنامه است.       

برای تعیین سن سه ضابطه وجود دارد: سن زمانی یا سن تقویمی که سن افراد را از بدو تولد تا زمان حال می‌سنجند و همان سن شناسنامه است.

سن فیزیولژیک بر پایه دگرگونیهای فیزیولژیک و تحولات ناشی از بیماری‌های مختلف استوار است. چه بسیار افراد کم سال که از نظر سن فیزیولژیک سالمند هستند یعنی فرسوده‌تر از سن تقویمی خود هستند و چه بسا افراد مسن که از نیروی جوانی برخوردارند.

سن روانی که براساس حالات عاطفی و هیجانی و نیروی روانی سنجیده می‌شود و معمولاً با سن فیزیولژیک تطابق دارد.

سازمان جهانی تندرستی دوران مختلف زندگی را پس از گذشتن از سن بلوغ براساس سن تقویمی چنین طبقه‌بندی کرده است: از ۳۵ سالگی تا ۵۹ سالگی میان سالی، از ۶۰ سالگی تا ۷۴ سالگی مسنی، از ۷۵ سالگی تا ۹۰سالگی پیری و از ۹۰ سالگی به بالا خیلی پیر.

● نظریات توصیفی دوران سالمندی

در تعریف و شرح مشخصات فیزیولژیک دوره سالمندی دانشمندان نظریات گوناگونی ارائه داده‌اند:

استرهلر می‌گوید: سالمندی دگرگونی‌های تدریجی در ساخت و ترکیب موجود زنده است و دارای این ویژگی است که تغییرات، گسترده و درونی است و گرایش به پیشرفت دارد و بالاخره به سوی فساد و اضمحلال پیش می‌رود.

آشوف با مطالعه و کالبد گشایی ۴۰۰مورد افراد بالاتر از ۶۵ سال در سال ۱۹۳۷ میلادی اعلام کرد مرگ طبیعی وجود ندارد و کالبدگشایی‌ها نشان داده‌اند که علت مرگ بیماری بوده است و نه پیری.

برخلاف آشوف، وارتین می‌گوید: مرگ و میر افراد مسن به علت کهولت است. اخیراً نظریات مختلف دیگری نیز مطرح شده‌اند از جمله تغییرات رشته‌های کلاژن بافت همبند، نظریه تغییرات مولکولی در ساختمان سلول‌ها و بالاخره نظریه وراثت که می‌گوید یکی از مهمترین علل تاخیر یا تسریع علایم پیری، وراثت است.

● نشانه‌های پیری

با این که در ۷۰درصد افراد مسن تصلب شرائین آترواسکلروز یا فشار خون وجود دارد امروزه ثابت شده است که آترواسکلروز تنها در اثر بالا رفتن سن به وجود نمی‌آید و عوامل دیگری از قبیل بهداشت محیط و مسائل بوم شناختی (اکولوژیک)، کمی تحرک و ترس و وحشت و هیجانات و مصرف برخی مواد غذایی مانند چربی‌ها و قهوه‌ در به وجود آمدن آن از اهمیت خاصی برخوردارند. بیماری‌های دوران پیری از سن ۶۰ و ۶۵ سالگی رفته رفته خودنمایی می‌کنند. عوارض عروقی و قلبی در سنین بالای زندگی شایعتر هستند و سکته مغزی و قلبی به علت گرفتگی عروق انتهایی در قلب و مغز گرچه در جوانان نیز دیده می‌شود ولی در سالمندان بیشتر است. بیماری‌های استخوانی و مفصلی بخصوص پوکی استخوان (اوستئوپوروز) به علت کم شدن قدرت جذب کلسیم و ویتامین D پیش می‌آید و در کنار آن بیماری‌های مفصلی نظیر آرتریت روماتوئید، نرم استخوانی و تغییرات استخوانی مهره‌های گردن که به علت فشار بر شبکه عصب بازویی ایجاد دردهای مبهم در دست‌ها می‌کند زیاد دیده می‌شود.

در ۹۰درصد سالمندان بیماریهای دستگاه تنفسی بخصوص پارگی حبابچه‌های ششی (آمفیزم) و برونشیت مزمن دیده می‌شود. این عوارض از یکسو به علت تقلیل جذب اکسیژن موجب تنگی نفس می‌شود و از سوی دیگر خود موجب کاهش جذب اکسیژن می‌شود و نارسایی‌های قلبی را شدت می‌بخشد. همچنین کلیه‌ها، کبد و لوله‌ گوارش در سالمندان دستخوش تغییراتی می‌شوند که مراقبت‌های خاصی ایجاب می‌کنند. از میان بیماری‌های غده‌های مترشح داخلی، بیماری قند دیابت به خصوص نزد سالمندان پرخور و الکلی‌های مسن به میزان در حدود ۱۵ درصد شیوع دارد.

علت این بیماری خرابی جزایر لانگرهانس لوزالمعده است. بیماری‌های بدخیم و سرطان‌ها در دوران سالمندی بیش از سایر دوران‌های زندگی دیده می‌شوند.

● پیری زودرس

اگر علایم و عوارض دوران سالمندی قبل از سن ۶۰سالگی ظاهر شود آن را پیری زودرس می‌نامند. عوامل مختلفی در سرعت روند پیری دخالت دارند مانند فشارهای اقتصادی، مشکلات زندگی، قحطی، قتل، غارت، جنگ، خشونت، اختلافات طبقاتی و نژادی، وجود بی‌عدالتی در اجتماع و بالاخره نبودن تامین آینده.

● راههای پیشگیری از پیری زودرس

برای جلوگیری از بروز پیری زودرس، دانشمندان پیشنهادهای متعددی ارائه کرده‌اند. برخی پیشنهادها اگر از دوران کودکی و به صورت پیوسته عمل شود می‌تواند اثرات مطلوبی در دوران سالمندی داشته باشد.

به گفته پزشکان مصرف مقدار مناسب کالری برای تولید انرژی لازم با مراعات کم خوری و در عین حال جلوگیری از گرسنگی و بخصوص جلوگیری از تشنگی، عدم مصرف فرآورده‌های الکلی، خودداری از مصرف دخانیات حتی قلیان، خودداری از مصرف موادمخدر، خواب آورها و محرک‌ها، خودداری از مصرف قهوه و کاکائو (این مواد موجب بالارفتن چربی‌های خون می‌شود)، مصرف کمتر چربی بخصوص چربی‌های جامد، مصرف متعادل چربی‌های مایع (روغن زیتون و سایر روغنهای گیاهی)، امساک در مصرف مواد قندی بخصوص قند سفید (ساکاروز)، ۸ ساعت خواب در شبانه‌روز، رعایت تعادل بین کار جسمی و فعالیت‌ روانی، استفاده از ویتامین‌ها از ابتدای تولد، در دوران رشد، میانسالی و سالمندی، استفاده از املاح منیزیم (منیزیم در تولید بعضی از آنزیم‌های حیاتی که در دوران پیری دچار کاهش می‌شوند و در سوخت و ساز و تولید انرژی اهمیت به سزایی دارند، بسیار موثر است) و نهایتاً داشتن آرامش روانی می‌تواند روند سالمندی را کند و از پیری زودرس جلوگیری کند.

میان وعده‌هایی برای جلوگیری از پیری زودرس

بعضی از میان وعده‌ها اثر بدی بر سلامتی دارند اما اگرنسبت به آنچه كه می‌خورید آگاهی كافی داشته باشید می‌توانید سلامتی خود را حفظ كرده و عمر طولانی داشته باشید. اما چگونه؟

چرا میان وعده؟

اكثر ما آدمها به هر حال روزانه سه وعده غذا می‌خوریم اما بهتر است كه به جای سه وعده، پنج وعده غذا بخوریم اما به مقدار كم. اینگونه غذا خوردن جریان یكنواختی در تغذیه و قند خون و انرژی بدن ایجاد می‌كند و در عین حال فشار كمتری به سیستم گوارش و متابولیسمی‌ بدن وارد می‌شود.

زمانی كه در طول روز از غذاهای سبك استفاده می‌كنید از افراط ورزیدن در وعده‌های بعدی پرهیز كرده و در طول روز كالری كمتری دریافت می‌كنید.

در طول روز از مواد غذایی سالم استفاده كنید و از خوردن اسنكهای پر كالری بپرهیزید. در زیر چند وعده از این غذاهای سالم برای شما آورده ا یم:

1. خشكبار و میوه های دانه‌دار و جوانی

خشكبار و میوه ها‌ی اشتها آور بهترین میان وعده ها هستند. مصرف روزانه به اندازه یك مشت از این مواد خوراكی می‌تواند به گردش خون و كشیدگی طبیعی عضلات ماهیچه بدن كمك كند.

خشكبار و دانه ها سرشار از اسید امینه آرژنین و آمینو اسید هستند كه با بیماریهای قلبی و ضعف و ناتوانی و فشار خون بالا مبارزه میكنند. همچنین به آسان شدن جریان درمان كمك می‌كنند. آرژنین می‌تواند باعث تحریك غده هیپوفیز كه در قسمت تحتانی مغز قرار دارد بشود.

هیپوفیز باعث تحریك هورمون رشد می‌شود كه از سن 35 سالگی به بعد كاهش می‌یابد. و این بدان معنی است كه بعد از 35 سالگی هورمونهای شما شروع به فرورفتگی می‌كنند و شما نشانه‌هایی از پیری را مشاهده می‌كنید. پوست حالت كشسانی خود را از دست می‌دهد ماهیچه ها حجم و قدرت خود را از دست می‌دهند و بافت ناتوان قدرت باروری و قدرت جنسی در مرد را كاهش می‌دهد و دیگر نشانه‌های پیری كم كم نمایان می‌شوند.

تعدادی از خشكبار و دانه ها منابع ویتامین Eهستند. اسیدهای پر چرب امگا 3 شما را در برابر بیماری‌های قلبی مصون داشته و از روند پیر شدن می‌كاهد.

بادام، دانه‌صنوبر، كاج، كنجد، گردو، كدو تنبل، دانه آفتابگردان، تخم كتان، بادام زمینی و پسته : آنها را مخلوط كرده و مصرف كنید و توجه كنید كه مصرف خام این مواد بیشتر از بو داده آنها خاصیت دارد. همیشه از خشكبار تازه استفاده كنید.

2. سیب و سلامت قلب

دلایل متعددی وجود دارد كه خوردن روزانه یك، دو و یا سه سیب را در روز ضروری می‌داند. مطالعه نشان داده است كه كسانی كه در طول هفته پنج بار یا بیشتر سیب می‌خورند ریه هایشان بهتر از كسانی كه اصلا سیب نمی‌خورند كار می‌كند.

دانشمندان بر این باورند كه سیب قلب را سالم نگه می‌دارد . این میوه حاوی پلاسماست و خوردن دو یا سه عدد سیب در روز باعث كاهش كلسترول خون میشود .همچنین از سرطان روده كه بزرگترین عامل مرگ و میر در افراد بالای 60 سال است جلوگیری می‌كند.

3. خانواده توتها(berries)

توت سرشار از آنتی اكسیدان است. پوست قرمز، آبی و بنفش توت حاوی آنتی اكسیدانهای مركبی است كه از خطرات رادیكالهای آزاد بر رگهای خونی جلوگیری میكند. در واقع باعث حفظ و نگهداری حالت طبیعی رگهای خونی می‌شود.

این فالونوئیدها (خاصیت ضد خونریزی) آنتی اكسیدانهایی بسیار قوی‌تر از ویتامین C وE هستند كه به كاهش التهاب كمك میكنند واز آسپرین نیز قوی ترند.

  • توتها به عنوان بهترین گزینه شما هستند. نه تنها میزان زیادی آنتی اكسیدان دارند بلكه دارای خاصیت حفاظت كنندگی پوشش سلولی مغز از ضربه نیز می‌باشند. روند پیری را كاهش می‌دهند و از آلزایمر و كهولت جلوگیری می‌كنند.

• توتها همچنین دارای رنگدانه های مفید هستند كه غده پانكراس را تحریك میكند تا انسولین تولید كند. در حقیقت یافته های چینیها نشان می‌دهد كه توت باعث بهبودی بیماران دیابتی می‌شود. این رنگدانه ها از سرطان و ورم مفاصل جلوگیری می‌كنند و به دلیل كاهش كلسترول خون از بیماری های قلبی نیز جلوگیری می‌كند.

 4. آووكادو سرشار از مواد مغذی

در بین آنتی اكسیدانها گلوتاتیون (ناقل اكسیژن) به عنوان آنتی اكسیدان قوی شناخته شده است. این ماده در آووكادو یافت میشود( همچنین در آسپاراگوس و گردو و ماهی) كه از سه اسید امینه گلیسین، گلوتامیک و سیستئین ساخته شده است. گلوتاتیون سلولهای ایمنی را منظم و قوی می‌كند و ازسرطان جلوگیری میكند.

كاهش میزان گلوتاتیون باعث بروز دیابت، بیماریهای كبدی، بیماریهای قلبی، کم شدن تعداداسپرم و پیری زودرس می‌شود. آووكادو منبع ال- سیستئین است كه از تاثیرات آلودگی هوا، مواد شیمیایی، تشعشعات، الكل و سیگار بر بدن جلوگیری می‌كند. همچنین باعث افزایش قدرت ایمنی شده از بیماری‌های قلبی جلوگیری كرده و به ساخت عضله كمك می‌كند. از بروز التهاب جلوگیری كرده و باعث رشد ناخنها و سلامت موها می‌گردد.

5.  زرد آلو مانع پیری

یكی از میوه های ثابت یك انسان صد ساله در روستای هانزا در هیمالیا زرد آلو بوده است. تحقیقات نشان داده است كه زردآلو نسبت به دیگر مواد غذایی ازمیزان شبه كاروتن بالایی برخوردار است.

شبه كاروتنها آنتی اكسیدانهایی هستند كه از بیماریهای قلبی جلوگیری می‌كنند زیرا میزان كلسترول بد خون را كاهش می‌دهند و در برابر سرطان از بدن محافظت می‌كنند.

منبع : www.aftab.ir