سایت اقدام پژوهی - گزارش تخصصی و فایل های مورد نیاز فرهنگیان
1 -با اطمینان خرید کنید ، پشتیبان سایت همیشه در خدمت شما می باشد .فایل ها بعد از خرید بصورت ورد و قابل ویرایش به دست شما خواهد رسید. پشتیبانی : بااسمس و واتساپ: 09159886819 - صارمی
2- شما با هر کارت بانکی عضو شتاب (همه کارت های عضو شتاب ) و داشتن رمز دوم کارت خود و cvv2 و تاریخ انقاضاکارت ، می توانید بصورت آنلاین از سامانه پرداخت بانکی (که کاملا مطمئن و محافظت شده می باشد ) خرید نمائید .
3 - درهنگام خرید اگر ایمیل ندارید ، در قسمت ایمیل ، ایمیل را بنویسید.
در صورت هر گونه مشکل در دریافت فایل بعد از خرید به شماره 09159886819 در شاد ، تلگرام و یا نرم افزار ایتا پیام بدهید آیدی ما در نرم افزار شاد : @asemankafinet
بيش از 99درصد كلسيم بدن در سيستم اسكلتي واقع است، سيستمي كه قسمت اعظم اجزاي آن را استخوانها و دندانها تشكيل ميدهند. در حدود 1% كلسيم اسكلي، توانايي تبديل سريع به كلسيم خون را دارد، درصد باقيمانده از ثبات بيشتري برخوردار بوده و به تدريج به كلسيم خون تبديل ميگردد. مقادير كمي از كلسيم، خارج از استخوان و در داخل سرم به گردش درميآيد. بخشي از آن به پروتئين متصل شده و بخشي نيز به صورت يونيزه موجود ميباشد. كلسيم در انتقال ايمپالسهاي عصب نقش اصلي را برعهده داشته و به تنظيم انقباض و استراحت عضلات از جمله عضله قلب كمك مينمايد.
كلسيم عامل موثر در فعال كردن آنزيمهايي است كه بسياري از واكنشهاي شيميايي ضروري را در بدن تحريك مينمايد، همچنين در انعقاد خون نيز نقش ايفا ميكند. از آنجا كه عوامل زيادي ميتوانند بر تنظيم كلسيم تاثيرگذارند، لذا هم هايپوكليسمي و هم هايپركليسمي از جمله اختلالات شايع به شمار ميآيند. در صورت وجود اسيديته طبيعي معده و ويتامين D، كلسيم ميتواند از طريق غذا جذب گردد. كلسيم عمدتاً از طريق مدفوع دفع ميشود و بقيه توسط ادرار از بدن خارج ميگردد. كنترل كلسيم سرم توسط PTH و كلسيتونين صورت ميپذيرد. با كاهش يونهاي كلسيم در سرم غدد پاراتيروئيد PTH ترشح مينمايد. همين امر سبب افزيش جذب كلسم از دستگاه گوارش، افزايش بازجذب كلسيم از توبولهاي كليه و آزاد شدن در استخوان ميگردد. افزايش غلظت يون كلسيم، سبب ميشودتا ترشح PTH پايين آيد. وقتي كلسيم بيش از حد افزايش پيدا ميكند، غده تيروئيد كلسيتونين ترشح مينمايد كه تا حدودي مانع بازجذب كلسيم از استخوان شده و غلظت كلسيم سرم را نيز كاهش ميدهد.
هپاتيت پس از ترانسفوزيون (انتقال خون) هورمون تيروئيد پاراتورمون
هايپوكيسمي به غلظتهاي پايينتر از حد طبيعي كلسيم سرم اطلاق ميگردد كه در اثر وضعيتهاي باليني گوناگوني پديد ميآيد. ممكن است بيمار در كلسيم كل بدن دچار كمبود باشد (مثل پوكي استخوان)، اما ميزان كلسيم سرم در وي طبيعي باقي بماند. استراحت در بستر براي سالمندان مبتلا به پوكي استخوان، ميتواند خطرناك باشد، چون سبب اختلال در سوخت و سايز كلسيم و افزايش بار جذب استخواني در اثر عدم تحرك خواهد شد.
چندين عامل ميتوانند علت هايپوكليسمي باشند: كمكاري اوليه غده پاراتيروئيد ميتواند اين اختلال را ايجاد نمايد. همانگونه كه جراحيهاي انجام شده در رابطه با كمكاري غده پاراتيروئيد سبب بروز اين عارضه ميگردند. نه تنها جراحيهاي پاراتيروئيد و تيروئيد ميتوان هايپوكليسمي را ايجاد كند، بلكه پس از جراحيهاي گردن نيز شاهد بروز اين اختلال خواهيم بود كه احتمالاً 48-24 ساعت اول پس از عمل به وجود ميپيوندد. در اثر تجويز بيش از حد خون حاوي سيترات (مثلاً در تعويض خون نوزادان) نوعي هايپوكليسمي گذرا پديد ميآيد، چون سيترات ميتواند با يونهاي كلسيم تركيب شده و به طور موقت آنها را از جريان خون خارج سازد. التهاب پانكراس موجب متلاشي شدن ملكولهاي پروتئيني و چربي ميگردد.
عقيده بر اين است كه يونهاي كلسيم با اسيدهاي چرب آزاد شده در اثر ليپوليز، تركيب گشته و تشكيل صابون ميدهند. نتيجه اين فرآيند، هايپوكليسمي است كهدر موارد پانكراتيت شايع ميباشد. همچنين اين مساله نيز مطرح است كه هايپوكليسمي ميتوان در ارتباط با افزايش بيش از حد ترشح گلوكاگوناز پانكراس دچار التهاب، در نتيجه افزايش ترشح كلسيتونين (هورموني كه كلسيم سرم را پايين ميآورد)، پديد آمده باشد.
هايپوكليسمي در بيماران دچار نارسايي كليوي شايع است، چون مقادير فسفات سرم در اين بيماران اغلب بالاست. هايپوفسفاتي معمولاً سبب ميشود تا متقابلاً ميزان كلسيم سرم نيز كاهش يابد. ساير علل هايپوكليسمي شامل: مصرف ناكافي ويتامين D، كمبود منيزيم، سرطان قسمت مركزي غده تيروئيد، مقادير پايين آلبومين سرم، آلكالوز و سوء استعمال الكل ميباشد. داروهايي كه زمينه را جهت بروز هايپوكليسمي فراهم ميآروند، عبارتند از:
پوكي استخوان معمولاً ناشي از كمي مصرف كلسيم به مدت طولاني و كمبود كلسيم كل بدن است. حتي اگر ميزان كلسيم سرم نرمال باشد، اين اختلال در ميليونها آمريكايي به ويژه زنان پس از دوران يائسگي ايجاد ميگردد. از ويژگيهاي آن، كاهش توده استخواني و وجود استخوانهايي متخلخل، پرمنفذ و شكننده است كه فرد را مستعد شكستگي استخوان مينمايد.
تتاني از جمله ويژگيهاي مشخصه هايپوكليسمي و هايپومنيزيومي است. تتاني بهمجموعهاي كلي از نشانهها اطلاق ميگردد كه در اثر افزايش تحريكپذيري اعصاب پديد آمدهاند. بروز اين نشانهها، ناشي از تخليه خود به خودي رشتههاي عصبي حسي و حركتي در اعصاب محيطي است. احساس سوزن سوزن شدن در نوك انگشتان دست، اطراف دهان و در پاها (كمتر از معمول است) وجود دارد. ممكن است عضلات صورت و اندامهاي انتهايي دچار اسپاسم گردند. در نتيجه اين اسپاسم درد ميتواند ايجاد شود. از آنجا كه هايپوكليسمي سبب افزايش تحريكپذيري سيستم عصبي مركزي و اعصاب محيطي ميگردد، به همين دليل تشنج نيز ممكن است پديد آيد.
ساير تغييرات بوجود آمده در اثر هايپوكليسمي عبارتند از: تغييرات رواني نظير: افسردگي، اختلال در حافظه، گيجي، هذيان و حتي توم. در ECG نيز فاصله T در اثر طولاني شدن قطعه ST، افزايش مييابد، نوعي تاكيكاردي بطني نيز موسوم به Torsadesde pointedايجاد ميگردد.
هايپوكليسمي حاد داراي علائم، تهديد براي زندگي بيمار محسوب شده و نيازمند درمان فوري از طريق تزريق وريدي كلسيم ميباشد. نمكهاي تزريقي كلسيم شامل: گلوكونا كلسيم، كلرايد كلسيم و گلوسيتات كلسيم هستند. تزريق سريع كلسيم وريدي ابتدا سبب براديكاردي و سپس منجر به ايست قلبي خواهد گردد. براي بيماراني كه از مشتقات ديجيتال استفاده ميكنند، تزريق وريد كلسيم خطرناك ميباشد، چون يونهاي كلسيم نيز اثري مشابه با ديجيتالها اعمال نموده و سبب مسموميت ديجيتالي و عوارض نامطلوب قلبي مي گردد. پرستار بايد نوع نمك كلسيم تجويز شده را با دستور پزشك هماهنگ نمايد، چون كلسيم توليد شده در گلوكونات كلسيم معادل 5/4 ميلياكيوالان و در كلرايد سديم برابر 6/13 ميلي اكيوالان خواهد بود. كلسيم ميتواند موجب هايپوتانسيون وضعيتي گردد. بنابراين براي جايگزيني كلسيم به صورت تزريقي بيمار، بايد بر روي تخت نگاه داشته شودذ و فشار خون وي نيز كنترل گردد. درمان با ويتامين Dنيز ميتواند جذب كلسيم از دستگاه گوارش را افزايش دهد. قسمت آخر، به بيمار توصيه ميشود تا مصرف كلسيم را در رژيم غذايي به ميزان حداقل 1500-1000 ميليگرم/روز افزايش دهد (مواد غذايي حاوي كلسيم شامل: فرآوردههاي شير، سبزيجات برگ دارو سبز، كنسرو ماهي آزاد، ساردين و مصرف خوراكي تازه). از آنجا كه هايپومنيزيومي نيز ميتواند منجر به تتاني شود، بنابراين اگر تتاني به تزريق وريدي كلسيم پاسخ داد، بايد مقادير پايين منيزيم هم به عنوان علتي احتمالي مورد بررسي قرار گيرد.
توجه به هايپوكليسمي در بيماران در معرض خطر حائز اهميت ميباشد. به بيماراني كه در معرض خطر بالاي ابتلا به پوكي استخوان قرار دارند. بايد پيرامون ضرورت مصرف كلسيم در رژيم غذايي آموزش داده و در صورت عدم مصرف كافي آن در رژيم غذايي بايد از مكملهاي كلسيم استفاده شود. ساير موارد آموزش شامل: بحث پيرامون درمان با جايگزين شوندههاي هورموني نظير آلندرونات (فوزاماكس[3]) رزيدرونات (آلكتونل[4]) داموكسي (اويستا[5]) و كالسيتونين براي پيشگيري از تخريب بيشتر بافت استخواني است. همچنين براي كاهش خطر افتادن راهبردهاي نوشتاري ـ گفتاري آموزش داده ميشود.
هايپوكليسمي به معناي بالا رفتن ميزان كلسيم پلاسماست. اين اختلال در نوع شديد خطرناك ميباشد، در حقيقت بحران هايپوكليسمي در صورتي كه به موقع و سريع درمان نشود، داراي ميزان مرگ و ميز بالا و برابر 50% خواهد بود. شايعترين علل هايپوكليسمي عبارتند از: بدخيميها و افزايش ترشح هورمون غده پاراتيروئيد. بروز هايپوكليسمي در اثر تورمهاي بدخيم و ناشي از مكانيسمهاي گوناگوني است. افزايش بيش از حد PTH در موارد هايپرپاراتيروئيديسم منجر به افزايش آزادسازي كلسيم از استخوانها، همچنين افزايش جذب آن در روده و كليهها خواهد شد. وقتي حاصلضرب كلسيم ـ فسفر از 70 بالاتر رود، كالسينيكاسيون بافت نرم ايجاد گردد.
بيشتر مواد هايپوكليسمي ناشي از عدم تحرك پس از شكستگيهاي شديد يا متعدد و آسيبديدگيهاي نخاعي پديد ميآيند. داروهاي مدر تيازيدي ميتوانند به ميزان اندك سطح كلسيم سرم را بالا ببرند. چون سبب تقويت عملكرد PTH بر كليهها شده و دفع كلسيم از راه ادرار را كاهش ميدهند. سندرم شير ـ قليا در بيماراني بوجود ميآيد كه دچار زخم معده يا دوازدهه بوده و تحت درمان طولاني مدت با شير و آنتي اسيدهاي آلكاليني به ويژه كربنات كلسيم قرار داشتهاند. مسموميت با ويتامين A, D، همچنين استفاده از ليتيوم نيز سبب فزوني كلسيم خواهند شد.
به عنوان يك قانون، نشانههاي كليسمي متناسب با درجه افزايش سطح كلسيم شكل شكل ميگيرد. هايپوكليسمي تحريكپذيري عضلاني را كاهش ميدهد، چون سبب فرونشاني و ركود فعاليت در محل اتصال به عضله ميگردد. نشانههايي نظير ضعف عضلاني، عدم هماهنگي و تعادل، بياشتهايي و يبوست ميتواند ناشي از كاهش تونوس عضلات صاف و باشد. تاثير ديجيتالها بر نيروي انقباضي قلب توسط كلسيم تقويت ميشود، بنابراين در اثر بروز هايپوكليسمي، مسموميت ناشي از ديجيتالها نيز شدت مييابد. بياشتهايي، تهوع، استفراغ و تهوع از جمله نشانههاي هايپوكليسمي هستند.
بحران هايپوكليسمي بهافزاي ناگهاني سطح كلسيم و رسيدن آن به ميزان 17 ميليگرم/دسيليتر (3/4 ميليمول در ليتر) با بيشتر اطلاق ميگردد. از جمله ويژگيهاي آن، تشنگي شديد و پراداراي ميباشد. ساير يافتهها ميتواند شامل ضعف عضلاني، تهوع، صعبالعلاج، كرامپهاي شكمي، يبوستهاي بسيار شديد يا اسهال، نشانههاي مربوط به زخم معده و دوازدهه و درد استخواني باشد. خواب آلودگي، گيجي و كما نيز ممكن است ايجاد شود. اين وضعيت فوقالعاده خطرناك بوده و ميتواند منجر به ايست قلبي شود.
اهداف درماني در هايپوكليسمي شامل پايين آوردن ميزان كلسيم سرم و دگرگوني فرآيندهايي است كه سبب افزايش ميزان كلسيم ميگردد. درمان علل اصلي (مثلاً شيميدرماني براي بدخيميها با برداشتن بخشهايي از غده پاراتيروئيد در هايپرپارائيدويسم) از جمله مسائل ضروري به شمار ميآيد.
اقدامات كلي شامل تجويز مايع جهت رقيق كردن كلسيم سرم و كمك به دفع بيشتر آن از طريق كليهها، ايجاد تحرك در بيمار و محدوديت در مصرف كلسيم موجود در رژيم غذايي است. نمكهاي غيرارگانيك فسفات را ميتوان به صورت خوراكي يا از طريق لوله ---- معدهاي، همچنين ------- ركتوم، يا به صورت ------- مورد استفاده قرار داد. تزريق وريدي فسفات جهت درمان هايپوكليسمي بايد با احتياط فراوان انجام گيرد، چون ميتواند منجر به كلسينيكاسيون شديد بافتهاي مختلف، افت فشار خون، تتاني و نارسايي حاد كليوي شود.
مراقبت از بيماران در معرض خطر در رابطه با بروز هايپوكليسمي حائز اهميت ميباشد. تدابيري چون بالابردن ميزان تحرك در بيمار و تشويق به خوردن مايعات ميتواند به پيشگيري از هايپوكليسمي كمك نموده يا حداقل شدت آن را كاهش دهد. بيماران بستري در بيمارستان كه در معرض خطر هايپوكليسمي قرار دارند، تشويق ميشوند تا هرچه سريعتر حركت را آغاز نمايند. به بيماران سرپايي يا افرادي كه در خانه از آنها مراقبت ميگردد، نيز پيرامون اهميت حركت به طور مكرر اطلاعات كافي داده ميشود. بيماراني كه در خانه تشويق ميشوند تا در صورت امكان، روزانه 4-3 پيمانه آب بنوشند. حجم مواد موجود در رژيم غذايي بايد در حد كافي باشد تا بتواند تمايل به يبوست را جبران و تعديل نمايد.
بعد از پتاسيم، منيزيم فراوانترين كاتيون داخل سلولي ميباشد. منيزيم به عنوان فعال كننده بسياري از سيستمهاي آنزيمي درون سلولي عمل كرده و در سوخت و ساز پروتئين و كربوهيدرات نيز نقش دارد. منيزيم بر سيستم قلبي ـ عروقي نيز تاثير گذارده و به صورت ------- سبب اتصاع عروق ميگردد. همچنين تصور ميشود منيزيم اثر مستقيم بر شريانچههاي محيطي دارد كه منجر به كاهش مقاومت كل عروق محيطي ميگردد. اختلالات منيزيم شامل هايپومنيزيومي است.
هايپومنزيمي به غلظتهاي پايينتر از حد طبيعي منيزيم اطلاق ميشود. هايپومنزيمي هنوز هم شايعترين نوع تعادل است كه در وضعيتهاي حاد و بحراني بيماري پديد آمده و مورد بيتوجهي قرار ميگيرد. وقوع آن ممكن است در اثر قطع الكل و تجويز مواد غذايي (تغذيه از راه لوله، TPN) باشد. الكليسم، شايعترين علت نشانهدار هايپومنزيمي است كه در حال حاضر در ايالات متحده آمريكا وجود دارد. اين مساله بويژه طي مدت انجام درمانهاي مربوط به قطع الكل مشكل آفرين ميگردد. ساير علل هايپومنزيمي، شامل مصرف آمينوگليكوزيدها، سيكلوسپورينها، داروهاي مدر، ديجيتالها و آمئوتريسين، همچنين تزريق سريع خون حاوي سيترات به خصوص براي بيماران مبتلا به بيماريهاي كليوي و كبدي ميباشد.
كمبود منيزيم اغلب در موارد كتواسيدوز ديابتي نيز بوجود ميآيد كه ناشي از از افزايش دفع كليوي در اثر ديورزاسموتيك و انتقال منيزيم به داخل سلول همراه با انسولين درماني است. ساير عوامل كمك كننده در بروز هايپومنزيمي عبارتند از:
هايپومنزيمي تا حدود زيادي مربوط به سيستم عصبي عضلاني است. هايپومنزيمي ممكن است با تغييرات خلقي قابل ملاحظهاي همراه باشد. بيتفاوتي، افسردگي، تشويق و نگراني يا سراسيمگي بيش از حد در بيمار وجود داشته و علاوه بر آن آتاكسي[6]، سرگيجه، بيخوابي و گيجي نيز در وي پديدار خواهد شد. همچنين بيمار دچار هزيان، توهمات شنيداري يا ديداري و روان پريشهاي آشكار نيز ميگردد.
كمبود منيزيم در حد ضعيف را ميتوان فقط از طريق رژيم غذايي اصلاح كرد. منابع اصلي منيزيم در رژيم غذايي شامل سبزيجات برگدار سبز، آجيل، ---، غلات كامل و غذاهاي دريايي ميباشد. شكلات و كره بادام زميني نيز سرشار از منيزيم هستند. در صورت ضرورت به منظور جايگزيني منيزيم در موارد فقدان بيش از حد و مداوم آن از نمكهاي منيزيم به صورت خوراكي استفاده ميكنند. علائم آشكار هايپومنزيمي را ميتوان با تزريق منيزيم درمان نمود. سولفات منيزيم از جمله نمكهاي منيزيم است كه بيشترين مصرف را دارد. براي تنظيم دز، از غلظتهاي سريال منيزيم استفاده ميشود.
پرستار بايد مراقب بيمار در معرض خطر هايپومنزيمي باشد، وقوع آن را مورد توجه قرار دهد. آموزش نقش عمدهاي در درمان موارد كمبود منيزيم دارد، بويژه در بيماراني كه هايپومنزيمي آنها به دليل استفاده نادرست از داروهاي مسهل يا مدر بوده است. در چنين نمونههايي، پرستار بايد پيرامون، نياز به مصرف غذاهاي سرشار از منيزيم آموزش دهد.
هايپومنزيمي به غلظتهاي بالاتر از حد طبيعي منيزيم سرن گفته ميشود. وقتي نمونههاي خون هموليز گردند يا براي گرفتن نمونه خون، ------ كه بيش از حد محكم بسته شود، در آن صورت ميزان منيزيم سرم به طور كاذب بالا ميرود. شايعترين علت بروز هايپومنزيمي نارسايي كليوي است. در حقيقت ميزان منيزيم سرم در بيشتر بيماران مبتلا به نارساييهاي پيشرفته كليوي تا حدودي بالاست. فزوني منيزيم ميتواند در اثر تجويز بيش از حد منيزيم جهت درمان اكلاميس يا موارد كمبود منيزيم بوجود ميآيد.
در موارد عدم كارايي بخش غده فوق كليوي، بيماري -------- يا كاهش درجه حرارت بدن نيز، مقادير منيزيم سرم افزايش مييابد. مصرف بيش از اندازه آنتي اسيدها (مانند مالوكس، ريوپان و ميلانتا) و ملينها (شير --------) نيز سبب افزايش مقادير منيزيم سرم ميگردند.
با اجتناب از تجويز منيزيم براي بيماران دچار نارسايي كليوي، همچنين نظارت دقيق و جدي بر بيماراني كه از نمكهاي منيزيم استفاده ميكنند، ميتوان از بروز هايپومنزيمي پيشگيري كرد.
هر رشته ورزشي نماي ويژه اي از آسيبها را نشان مي دهد . اكثريت آسيبهاي فوتباليستها شالم آسيبهاي نسج نرم ( تاندون و عضله ) و مفصلي هستند. كوفتگيها، پيچ خوردگيها( بويژه درمچ پا) و كشيدگي هاي عضلاني 75% كل آسيبها را شامل مي شوند . ايين آسيبها غالبا در اندام تحتاني رخ مي دهند، كه تقريبا 60% يا بيشتر از كل آسيبهاي فوتبال را شامل ميشوند . مفاصلي كه اغلب اوقات درگير مي شوند زانو و مچ پا هستند . البته ورزش فوتبال مصون از آسيبهاي تنه .سر و اندام فوقاني نيست. آسيب كمر ممكن است در مقايسه با آسيب عضلاني اندام تحتاني بيشتر به دور ماندن ورزشكار از صحنه رقابتها منتهي شود آسيب صورت مي تواند در اثر برخورد آرنج يا سر بازيكن حريف در نبردهاي هوايي عاض شود. ضربه مغزي در مورد آخر يك خطر محسوب مي شود. برخي آسيبها باعث بروز تغييراتي در قوانين باز ي اجراي آنها توسط داور شده اند. از آن جمله استفاده از آرنجها در ليگ فوتبال انگليسي ( فصل 1994) و تكل از پشت در جام جهاني 1994) ممنوع اعلام گرديدند.
آسيبهاي فوتبال از نظر علت پديد آورنده به چند دسته تقسيم مي شوند؟
آسيبها ي مستقيم : از آنجا كه فوتبال يك ورزش پر برخورد است ، غالب اوقات ضربة مستقيم به فوتباليستها اصابت مي كند . مثلا در طي تكل بازيكن حريف يا در اثر تصادم با يك بازيكن ديگر. اين ضربات به آسيبهاي كوفتگي ( پارگي عروق خوني داخل نسوج نرم كه به تشكيل هماتوم مي انجامد) يا شكستگيهاي استخوان منتهي مي شوند.
آسيبهاي غير مستقيم : اين آسيبها از نيروهايي كه در يك ساختار عضلاني اسكلتي در طي فعاليت ايجاد مي شوند، ناشي مي گردند. آسيب ممكن است در عضلات تاندونها، رباطها ، مفاصل و استخوانها مشاهده شود. اين نوع از آسيب غالبا در ابتدا يا انتهاي بازي و به خاطر گرم نكردن به ميزان كافي ، انعطاف پذيري ضعيف يا خستگي عارض مي گردد.
آسيبهاي ناشي از استعمال مفرط (Overuse Injuries) : در اثر حركات مستمر يا مكرر يا در نتيجه قرار گرفتن عضو در معرض فشارهايي زياد پديد مي آيند . اين آسيبها در اثر خطاهاي تمريني شامل گرم كردن ناكافي ، برنامه هاي تمريني بسيار شديد ، افزايش ناگهاني در مدت تناوب يا شدت تمرين وباز پروري ناكافي آسيب قبلي هستند. ناهنجاري هاي بيومكانيكي شامل يكسان نبودن طول پاها، عدم انعطاف پذيري نسج نرم ، قرار گيري اندام در وضعيت بيومكانيكي نامناسب و سفتي مفصل ميباشند . مشكلات كفش عبارت از عدم قابليت مناسب در استهلاك نيروي وارده ، محافظت ناكافي يا سايز نامناسب آن هستند. زمين مسابقه ممكن است مسئول بروز آسيبها باشد. به عنوان مثال درصورتي كه زمين ناصاف و يا چمن و كف پوش آن از كيفيت مناسب برخوردار نباشد، شكستگيهاي تنشي( Stress fractures) ( شكستگيهاي ظريف در استخوان قشري ) از فشارهاي شديد ناشي مي شود و ممكن است در رده آسيبهاي استعمال مفرط قرار بگيرد. اين شكستگيها در استخوانهاي كف پا ( متاتارس) . نازك ني ( فيبولا) و درشت ني ( تيبيا) شايعند.
آسيبهاي نسج نرم در فوتبال نام ببريد:
كشش بيش از حد يك رباط به پيچ خوردگي يا رگ به رگ شدن (Sprain) و كشش مفرط يك عضله به كشيدگي عضلاني (Strain) منجر مي گردند. سه رده پيچ خوردگي رباطي و چهار رده كشيدگي عضلاني وجود دارد . در پيچ خوردگي درجه يك تنها تعداد ي از رشته هاي رباط آسيب ديده اند. در پيچ خوردگي درجه يك تنها تعدادي از رشته ها ي رباط آسيب ديده اند. در پيچ خوردگي درجه 2 بيشتر رشته ها صدمه ديده اند و رباط دچار پارگي نسبي شده است. در پيچ خوردگي درجه 3 رباط به طور كامل پاره شده و يكپارچكي مفصل از بين رفته و عمل جراحي مورد نياز ميباشد.
كشيدگيهاي درجه 1 آسيبهاي خفيفي هستند كه در آنها تنها تعداد كمي از رشته ها آسيب ديده اند و غلاف عضله سالم است. در كشيدگي درجه 2 غلاف عضله كماكان سالم است ولي آسيب قابل ملاحظه اي به عروق خوني وارد شده است . در كشيدگي درجه 3 غلاف عضله به طور ناكامل پاره شده است، خونريزي وسيع است و قسمت بزرگي از عضله درگير مي باشد. كشيدگي درجه 4 پارگي كامل بطن عضله است و يك فاصله قابل لمس بين دو قسمت پاره شده وجود دارد و ترميم جراحي ضرورت دارد . پيچ خوردگيها و كشيدگيها ميتوانند مزمن يا حاد باشند .
مرده درد يا درد مبهم در فوتبال به چه دليلي ايجاد ميشود؟
اگر چه آسيب عضلاني ممكن است شام پارگي رشته هاي عضلاني باشد كه به جلوگيري از شركت فرد به مدت چندين روز يا هفته در تمرينات مي انجامد ، ولي آسيب ميكروسكپي و ظريف به عضله احتمالا باعث درد فوريي نمي گردد. مرده درد يا درد مبهم (Soreness) ممكن است تا 72-48 ساعت پس از پايان تمرين به تعويق بيافتد.
كرامپ يا گرفتگي عضلاني چيست .؟
در كرامپ ( گرفتگي) عضلاني ، عضله دچار اسپاسم مي گردد و شل نمي شود . اين مورد اكثرا در حوالي انتهاي بازي يا در وقت اضافه بازي مشاهده مي گردد . عضلاتي كه معمولا درگير ميشوند شامل عضلات پشت ساق پا ( گاستروكنميوس ) و چهار سر ههستند . اين مشكل با كشش عضله مبتلا تسكين مي يابد . اين عارضه به خاطر كاهش ذخاير انرژي و وضعيت هيدراسيون نامناسب در عضله رخ مي دهد.
Shin Splint به چه معناست ؟
Shin Splint يك آسيب ناشي از استعمال مفرط است و اغلب در بازيكناني ديده مي شود كه روي زمين هاي سخت يا با كفش هاي نامناسب تمرين مي كنند. هر چند اين واژه به صورت عمومي براي توصيف درد در قسمت قدامي ساق پا بكار مي رود ، ولي اساسا مترادف قدامي استخوان درشت ني ميباشد.
تفاوت بروز آسيبها در فوتبال با دو و ميداني در چيست؟
اكثر آسيبهاي فوتبال به هنگام مسابقه رخ مي دهند. بر عكس 4/3 آسيبهاي دوندگاه به زمان تمرين آنها بر ميگردد. به هنگام تمرين فوتبال به بازيكنان توصيه ميشود كه از تصادم و برخورد شديد اجتناب كنند. به علاوه بازيكنان اگر از ثابت بودن خود در تركيب تيم اطمينان داشته باشند. ممكن است از شدت تلاش خود در تمرين بكاهند. دوندگان چنين كاري را نمي كنند؟ چرا كه احساس مي كنند كارآيي آنها در مسابقه در اثر اختلال برنامه تمرين كاهش مي يابد .
براساس تحقيقات ، آسيبها درمسابقات حدودا سه برابر شايعتر از مشكلات زمان تمرين ميباشند كه اين مساله چه در مردان و چه در زنان صدق مي كند
قلم بند يا ساق بند چه كاربردي در بازيكنان فوتبال دارد ؟
لگدهاي مستقيم به قسمت قدامي ساق پا در فوتبال كاملا شايعند و ميتوانند به شكستگيهاي استخوان درشت ني منتهي شوند. خوشبختانه استفاده از قلم بند (Shinguard) مي تواند بروز اين آسيبها را به نحو قابل ملاحظه اي كاهش دهد و به همين جهت استفاده از قلم بند امروزه در اغلب مسابقات الزامي است. براساس مطالعات انجام شده قلم بند با پخش كردن نيروي وارده درسطح وسيعتر از شدت نيرو ميكاهد . اگر چه اين اثر قلم بند براي پيشگيري از برخي شكستگيهاي در شت ني كافي است . ولي بيشتر در كاهش ميزان آسيبهاي نسج نرم به هنگام ضربه بيشترين تاثير را دارد.
عليرغم حفاظتي كه توسط ساق بند حاصل مي شود. نيروي حاصله از يك لگد مستقيم به درشت ني هنوز ميتواند براي ايجاد شكستگي كافي باشد و در مواقعي كه بازيكن مصدوم به خاطر درد ساق پا قادر به تحمل وزن خود نيست ، بايد قويا به شكستگي مشكوك شد.
قلم بند مناسب بايد كل طول درشت ني و همچنين قوزك هاي پا را بپوشاند.
درد مزمن كشاله ران در فوتباليستها به چه علت ايجاد مي شود؟
اين درد مزمن كه درميان بازيكنان فوتبال شايع است ، بيشتر در اثر شوت زدنهاي قوي و مكرر ايجاد مي گردد كه عضلات شكم و فلكسورها و ادوكتورهاي مفصل ران را تحت استرس مكرر قرار مي دهند اين درد معمولا مربوط به نقص يا ضعف عضلات جدار شكم در نزديكي رباط مغبني است .
ظهور علائم معمولا بي سرو صداست و به صورت درد پيشرونده در حال دويدن تظاهر مي يابد، ولي معمولا حتي بعد از دوره هاي طولاني مدت استراحت بسرعت با شروع فعاليت عود مي نمايد. درد معمولا محدود به ناحيه كشاله ران است، ولي اغلب به قسمت پايين شكم انتشار مي يابد و ممكن است تعيين دقيق محل درد براي بازيكن دشوار باشد ، خم كردن و چرخاندن فعال تنه ( مثلا انجام حركت دراز و نشست ) معمولا درد تيزي بوجود مي آورد . بررسيهاي تشخيصي نظير راديوگرافي ، اسكن استخواني ، CT اسكن و MRI اغلب منفي هستند.
براساس مطالعات انعطاف پذيري ضعيف كمر ، ران و زانو و ضعف عضلات شكم يا نزديك كننده ران ( ادوكتورها ) به آسيبهاي كشاله ران منتهي مي شوند.
براي پيشگيري از اين عارضه بر گرم كردن مطلوب و حركت كششي مناسب عضلات ران و نيز بازي در زمين استاندارد و با كفش مناسب نتاكيد مي گردد. براي درمان درد مزمن كشاله ران بازيكن بايد مدتي را بنا به صلاحديد پزشك از رقابت دور باشد و از داروهاي ضدالتهابي استفاده نمايد . با اين وجود در پاره اي موارد نياز به جراحي وجود نخواهد داشت .
سياه شدن زيرناخن پا در فوتباليستها به چه دليل ايجاد مي گردد تو در اين مورد چه اقداماتي بايد انجام پذيرد
اغلب بازيكنان فوتبال ازخونريزي و تشكيل لخته در زير ناخن هاي پا رنج ميبرند اين عارضه معمولا در انگشت شست و در اثر له شدگي مستقيم پا توسط پاي بازيكن حريف و يا در پي توقفها و استارتهاي ناگهاني كه باعث فشرده شدن شست در داخل كفش مي شوند ، رخ مي دهد، در بسياري از بازيكنان به خاطر آسيب مكرر به بستر ناخن شكل ناخن ها تغيير ميكند. اگر چه اين مشكل به ندرت يك مساله جدي است، ولي مي تواند به قدري دردسر آخرين باشد كه بعضي ازبازيكنان حرفه اي مجبور مي شوند صرفا به خاطر اجتناب از عود آن ناخن انگشت شست خود را براي هميشه بردارند.
اين عارضه مي تواند كاملا دردناك باشد و درمان ابتدايي آن ، رفع فشار خون تجمع يافته در زيرناخن است. در اين موارد پزشك تيم مي تواند با يك متة خاص كه صرفا براي اين منظور ساخته شده خون زيرناخن را تخليه كند. روش هاي قديمي تر شامل داخل كردن انتهاي يك سنجاق ته گرد و ايجاد يك منفذ در ناخن است.
عموما حتي در صورتي كه ناخن از بسترش جدا شده بايد آن را دست نخورده باقي گذاشت . در اين مواقع بايد درصورت لزوم ناخن را درمحل ثابت نمود تا به هنگام رشد ناخن جديد از بستر ناخن محافظت كند.
آيا ضربات سر مكرر ميتواند در دراز مدت به بروز عوارضي منجر شود؟
هر چند اين مساله مورد اختلاف نظر شديد است، ولي بعضي مطالعات آتروفي مغزي و ناهنجاريهاي امواج مغزي و نيز تسريع تغييرات استحاله اي ( دژنراتيو) در ستون فقرات گردني و كمري را قيد نموده اند . در مطالعه اي كه بر روي بازيكنان قديمي تيم ملي فوتبال نروژ انجام شد، 21% بازيكنان داراي درد يا سفتي مزمن گردن بودند و در 558% دامنة حركات گردن كاهش يافته بود. 8% از بازيكنان آثاري از شكستگيهاي فشاري ترميم شده در جمجمه را داشتند. همچنين در CT اسكن تعدادي از آنها آتروفي مغزي گزارش گرديد.
مهمترين اقدام حفاظتي را اجتناب از اسيبهاي حاد و مزمن سر و گردن ناشي از توپ آموزش تكنيكهاي صحيح سر زدن است . بدين صورت كه سر به جاي آنكه بطور غيرمستقيم ضربه را با كنار يا فرق سر جذب كند، با پيشاني و به طور مستقيم درمقابل انرژي توپ به آن ضربه بزند.
استفاده از توپهاي كوچكتر براي بازيكنان كم سن و سال نيز مي تواند به طور محسوسي خطرات ناشي ازهد زدن را كاهش دهد.
كشتي
آيا تفاوتي در ميزان بروز شدت آسيب هاي زانو دركشتي گيران با ساير ورزشكاران وجود دارد؟
ميزان بروز آسيب هاي زانو در كشتي گيران بالا است ( تقريبا مثل فوتبال ) ، اما شدت آن كمتر است، احتمالا به دليل حركات پيچشي و خم شدن بيش از حد زانوها ، آسيب منيسك ( خصوصا قسمت خارجي آن) در اين ورزش از همه رشته هاي ديگر شايعتر است .
شايعتر ين محل آسيب در كشتي گيران كجاست و اصولا مكانيسم آسيب در ورزش كشتي شامل چه مواردي است؟
زانوها بيشترين احتمال آسيب را دارند. اگر چه صدمات شانه ، سر و گردن هم به طور معمول مشاهده مي شوند . در كل تماس مستقيم با حريف يا تشك كشتي ، ضربات مستقيم به سر و صورت تحت فشار قرار گرفتن يا كشيده شدن گردن و شانه ، برخورد زانو در هنگام زير گيري يا افتادن روي تشك ازجمله علل آسيب در ورزش كشتي مي باشند.
منظور از زمان آسيب يا Injury time چيست؟
در جريان مسابقه به هر كشتي گير صدمه ديده حداكثر 2 دقيقه وقت درمان داده مي شود تا به رقابت بازگردد( و گرنه نتيجه به سود حريف اعلام خواهد شد، مگر اينكه آسيب در اثر مانور غير قانوني حريف باشد).
اين زمان حالات خونريزي دهنده را شامل نمي شود ( مثلا برايخونريزي از بيني ) ، ولي ميزان وقتهايي كه براي مقابله و درمان خونريزي گرفته خواهد شد بر عهده داري مسابقه است. اگر خونريزي بيش از 5 دقيقه طول بكشد. داور مي تواند بازي را خاتمه يافته اعلام كند. پس تصميم سريع و صحيح در مرود توانايي ادامه كشتي توسط كشتي گير برعهده پزشك تيم است .
از سال 1992 به بعد تصويب شد كه استفاده از داروهاي بي خطر در طي اين زمان مجاز باشد: البته گلوكز خوراكي و يا مواد استنشاقي براي آسمي ها هم از جمله استثناء ها هستند. داروهاي غير مجاز ، در اين شرايط غير مجازند و استفاده از هر گونه دارويي در جهت كاستن از شدت درد( مثلا بي حس كنده هاي موضعي ممنوع است.
در مورد نحوة برخورد با پارگي ها و يا بريدگي هاي در حين مسابقه شرح دهيد.
پس ازپاك كردن خون ،براي جلوگيري از خونريزي بيشتر به روي ناحيه فشار وارد مي كنند. سپس مي توان روي زخم را با چسب هاي بيشتر به روي ناحيه فشار وارد مي كنند سپس مي توان روي زخم را با چسب هاي استريل پوشانيد. كشتي گير مي تواند سريعا به مسابقه بازگردد. چون احتمال كنده شدن چسب هاي استريل پوشانيد . كشتي گيري ميتواند سريعا به مسابقه بازگردد . چون احتمال كنده شدن چسب و خونريزي مجدد وجود دارد ، بهتراست ، مقداري از زمان مجاز آسيب را ذخيره كند تا براي دفعات احتمال بعدي مورد استفاده قرار گيرد.
چگونه بايد خونريزي از بيني را متوقف كرد؟
اگر خونريزي شديد و غير قابل كنرتل باشد ، داور حق دارد بازي را متوقف كند براي مقابل با اين معضل. كستي گير را خوانده ( در هر وضعيتي كه راحت تر است ) و از او ميخواهند كه با فين كردن خون و لخته هاي موجود را در دستمالي تخليه كند. ميتوان پس از اين كار ، دستمال را روي پره هاي بيني فشار داد تا مواد باقيمانده تخليه شود. حال با استفاده از پنبه و يا كتان يك تكه و كافي سوراخ بيني را مسدود يا به اصطلاح تامپون مي كنند. در بعضي موارد تامپون را به پماد يا ماده اي روغني هم آغشته مي كنند. اما استفاده از مواد نقض كنندة عروقي ممنوع است.
اصلاح گوش گل كلمي به چه معناست ؟ چگونه نمي توان از ايجاد آن جلوگيري كرد؟
ضربات و تروماهاي مكرر به گوش سبب جدا شدن غضروف از بافت دور آن شده و در فاصله پديد آمده خون و سرم تجمع پيدا مي كند. درصورت باقي ماندن اين وضعيت ، هماتوم بوجود آمده ودر جريان خون غضروف اختلال ايجاد كرده و سبب غضروف سازي جديد در اين ناحيه شده كه خود سبب بد شكل شدن گوش مي شود.
شايد مناسب ترين درمان ، تخليه از راه ايجاد برشي كوچك باشد و پس از آن از مواد فشارنده اي استفاده مي كنند تا اين فضاي بوجود آمده را مسدود نمايد . استفاده از محافظهاي سر در جلوگيري از ضربه هاي مكرر به گوش نقش موثري خواهند داشت .
آيا در كشتي خطر انتقال عفونت از فردي به ديگر وجود دارد ؟ چگونه مي توان از احتمال آن كاست؟
اصولا احتمال انتقال عفونت از كشتي گيري به كشتي گيرديگر اندك است ولي غير مكن نيست ، تماس مكرر بدني در كشتي گيران سبب انتقال آسان عفونت ها به خصوص انواع پوستي آنها مي شود. براي كاستن از احتمال خطر ، رعايت دقيق بهداشت فردي لازم است در صورت مشاهده هر گونه خونريزي بايد آنرا سريعا متوقف كرد و علائم را پاك نمود. تشك كشتي بايد با مادة ضد عفوني كننده شسته شود. لباسهايي كه روزانه پوشيده مي شوند بايد تميز بوده و پس از تمرين يا مسابقه بلافاصله شسته شوند كشتي گيران بايد قبل و بعد از هر مسابقه دوش گرفته وبا صابون خود را بشويند. اگر كشتي گير از لحاظ عفوني علامت دار باشد، تا رفع آن مجاز به انجام مسابقه يا تمرين نخوهد بود.
در مورد عفونت ويروس هرپس ( تب خال) در كشتي گيران توضيح دهيد راه درمان و پيشگيري از آن چيست؟
واژمه Herpes gladiatorum به معني يك عفونت پوستي ويروسي شايع در كشتي گيران است كه در اثر تماس نزديك بدني بين فرد آلوده با فرد سالم ايجاد مي شود . در صورت ابتلا ، طبيعي عموم كننده دارد.
جداسازي فرد مبتلا از ساير كشتي گيران تا رفع علائم اجباري بوده و معاينة دقيق و منظم براي ارزيابي سير ضايعات لازم است داوران هم بايد با نوع ضايعات آشنا شوند و در حين وزن كشي از انجام مسابقه افراد مبتلا جلوگيري شود. براي درمان با تجويز پزشك و براي دوره هاي 10 روزه از داروهاي ضد ويروس استفاده مي شود . درصورت عود با صلاحديد پزشك مي توان براي مدت طولاني تري هم از دارو استفاده كرد.
توجه زياد به كاستن وزن در كشتي گيران سبب بروز اختلالات جسمي ورواني در آنان مي شود. راه صحيح كاهش وزن چيست ؟
اگر كاستن وزن به ميان 5 تا 8% چربي بدون و به صورت تدريچي و با حفظ تغذيه و هيدراتاسيون كافي انجام پذيرد. اصلامضر نخواهد بود. عمده اشكال متوجه روش هاي غلط وسريع كاهش وزن است كه حتي مي توانند در برخي موارد مخل حيات باشند.
از جمله اين موارد استفاده نادرست ازسوناء كاهشميان آب بدن ( با استفاده از داروهاي اداره آور يا مسهل و يا وادار ساختن به استفراغ ) و از همه شايعتر دهيراتاسيون مي باشند . شايد بتواند گفت وزن گشي در فاصله يكساعت مانده به مسابقه هم مانع دهيد ره شدن كشتي گير مي شودو هم از خوردن مايعات بيش از حد در اين فاصله كوتاه جلوگيري خواهد كرد.
چگونه دهيدراتاسيون روي يك كشتي گير اثر خواهد گذاشت؟
بسياري از كشتي گيرا در فاصله 24 تا 48 ساعت به مسابقه مانده حدود 5 تا 10% آب بدن خود را از دست مي دهند پزشكان ، مردم عادي را با اين شدت دهيداتاسيون بستري ميكنند به صورت حاد، دهيدراتاسيون خصوصا از جهت قدرت و سرعت سيبب افت عملكرد ورزشكار مي شود. با مختل شدن سيستم تنظيم حرارت بدن ، گرفتگي هاي عضلاني خستگي و يا شوك گرمايي رخ خواهد داد. اختلالات الكتروليتي پديد آمده روي عمل قلب اثر سوء خواهند گذاشت، در درازمدت هم آسيب هاي كليوي ، تاخير رشد و اختلالات ياديگري ازجمله عوارض دهيدراتاسيون هستند.
دو و ميداني
كدام دست از ورزشكاران دررشته دو و ميداني بيشتر در معرض آسيب قارر دارند؟
دوندگان دو هاي سرعت و نيز آنان كه مسافات طولاني را مي دوند ، بيشتر از سايرين دچار آسيبب مي شوند بيشتر آسيبهاي در جريان ترمين و درصد كمي از آسيبها مربوط به زمان مسابقه است .
شايعترين محل آسيب ورزشكاران بيش از نقاط ديگر دچار آسب مي شود استفاده مفرط از عضو مربوط علت اصلي ايجاد آسيبب است. در اين موارد ،بافت طبيعي در معرض استرس هاي مكرر قرار مي گيرد . اين تروماهاي جزيي ولي مكرر سبب آسيب بافتي شده و با فعال شدن روند التهابي و آزاد گرديدن اسيد آراشيد نيك منجر به ايجاد پروستاگلادين مي شود پروستاگلادين ها واسطة پاسخ التهابي بوده و سبب درد و اختلال عمل عضو مي شوند
عوامل خطر زا و علت ايجاد آسيب هاي ناشي از استعمال مفرط عضو را نام برده و چند مثال از اين نوع آسيب ها را ذكر نماييد
براساس مطالعات اپيدميولوژيك مهم ترين عامل سابقه آسيب قبلي ونداشتن تجربه دويدن است اختلالات قاعدگي در بانوان كه مجر به كاهش دانسيتة استخواني مي شوند، در ايجاد شكستگي هاي تنشي دخالت دارند.
طبيعي نبودن محور قرار گيري عضو نيز به عنوان عامل ايجاد كننده صدمه مطرح شده است . كفش نامناسب هم در ايجاد آسيب دخيل است.
كشيدگي هاي عضلاني ، التههاب تاندوني ، شكستگيهاي تنشي و سندرم كمپارتمان از جمله آسيبب هايي هستند كه در اثر استفاده بيش از حد عضو ايجاد مي شوند . از جمله علل ايجاد اين گونه آسيب ها ميتوان به افزايش ناگهاني در شدت يا ميزان تمرين اشاره كرد.
نحوه درمان آسيبهاي ناشي از استعمال مفرط عضو به چه صورت است؟
استراحت نسبي ، استفاده از يخ ، انجام كشش و تمرينهاي مقاومتي با شدت پيشرونده اساس درمان را تشكيل مي دهند . كاهش ميزان فعاليت و نيز استفاده از داروهاي ضد التهابي و فيزيوتراپي ( مثلا با اولتراسوند) ، بسته به شدت آسيب توصيه مي شود.
منظور از درد زانوي دوندگان (Runner's Knee) چيست؟ درمان اين عارضه چگونه انجام مي شود؟
اصطلاح علمي آن سندرم كشككي - راني ( Patello -Femural Syn.) است كه شايعترين آسيب هاي آنان را دربر ميگيرد. به نظر مي رسد درد از پايانه هاي عصبي در استخوان زير غضروف كشكك و يا التهاب سينوويوم منشا مي گيرد. علامت اصلي ، درد مبهم در زير كشككك زانو است كه به صورت تدريجي شروع شده و در بالا و پايين رفتن از پله ها و يا دويدن در سرازيري تشديد ميشود . مصدوم پس از يك دوره طولاني مدت نشستن ، تدر حين صاف كردن زانو احساس سفتي و ناراحتي مي كند.
هدف اصلي در ردرمان ، تصيحيح اختلالات محوري استخوانهاي اندام تحتاني ، افزايش انعطاف پذيري عضلات ها مسترينگ و تمرينات كششي تبراي عناصر سطح خارجي ران مي باشد.
اين آسيب شايع با درد در قسمت تحتتاني كشكك و در محل اتصال به تاندون ايجاد ميشود. اصطلاح پزشكي آن التهاب تاندون زير كشككي است. درمان ، مشابه ساير آسيب هاي ناشي از استعمال مفرط عضو بوده، ولي روي تقويت عضله چهار سر راني تاكيد بيشتري ميشود.
شايعترين محل شكستگي تنشي در دوندگان كجاست ؟
در كل ، استخوان تيبيا ( درشت ني ) در بيش از 30% موارد در دوندگان درگير مي شود. لته محل صدمه وابسته به نوع رشته ورزشي فرق مي كند، مثلا در دوندگان مسافت طولاني تيبيا شايعترين محل است، در حالي كه در دوندگان دو هاي سرعت و دوهااي با مانع ، شكستگي تنشي در استخوانهاي متاتارس شايعتر مي باشد.
شايعترين آسيب پا در دوندگان را نام برده و راه درمان آن را شرح دهيد.
التهاب فاشياي كف پايي شايعترين نوع آسيب در اين قسمت از اندام تحتاني است در اين حالت ، درد تدريجي در قوس كفل پايي آغاز مي شود. بيمار هر روز صبح و بلافاصله پس از برخاستن از خواب و برداشتن چند قدم درد بسيار شديدي را احساس ميكند. كلا وجود اين فاشيا براي حفظ قوس طولي كف پا لازم است . استرس هاي مكرري كه به اين فاشيا و در حين دويدن وارد مي شود. موجب التهاب ، اسيب بافت و درد خواهد شد.
براي درمان ، علاوه بر مواردي كه در تمام آسيب هاي ناشي از استفاده مفرط عضو به كار گرفته مي شود، ماساژ و كشش بسيار موثر است . در حين خواب مي توان از آتل خلفي استفاده كرد كه مانع جمع شدن فاشياي كف پايي ميشود . درصورت عدم پاسخ دبه درمان ، تزريق استروئيد و يا جراحي بنابر صلا حديد پزشك انجام خواهد شد.
منظو از كم خوني دوندگان چيست؟
اين كم خوني ، يك كم خوني واقعي نيست ، بلكه كاذب و به اصطلاح رقتي است و به علت افزايش حجم پلاسما دراثر ورزش دراز مدت ايجاد ميشود. تدر ايجاد آن سيستم رنين - آنژيوتانسين دخالت دارد. ميزان هموگلوبين در مردان به كمتر از 13 و در زنان به زير 5/11 نمي رسد . درمان خاصي هم لازم ندارد .
شايعترين آسيب در رشته هاي پرتابي را نام ببريد.
شايعترين محل آسيب در اندام فوقاني است كه از جمله مي توان به التهاب اپي كونديل مياني و نيز ناپايداري مفصل شانه اشاره كرد.
واليبال
شايعترين آسيب مزمن در واليباليست ها را نام ببريد ، آيا آسيب هاي شايع ديگري هم وجود دارند؟
التهاب تاندون كشككي شايعترين آسيب مزمن است كه به صورت درد و التهاب در قطب تحتاني كشكك در محل اتصال تاندون كشكك نمود پيدا مي كند. كندرومالاسي كشكك( نرم شدن غضروف آن و مستعد شدن به سائيدگي و آسيب مفصل ) ، بيماري Osgood-Schlatter ( كنده شدن يا التهاب قسمتي از توبروزيتة استخوان تيبيا در اثر كشيده شدن هاي مكرر توسط عضله چهار سر راني كه به اين ناحيه اتصالدارد ) و نيز سندرم درد كشككي - راني هم از ساير آسيب هاي شايع هستند.
از ديگر صدمات شايع اندام تحتاني تعدادي را نام ببريد.
پيچ خوردگي حاد مفصل مچ پا ، شكستگي هاي تنشي در استخوان تيبيا يا استخوانها ي متاتارس ، التهاب تاندون آشيلب، التهاب فاشياي كف پايي، سندروم تونل تارسال ( مدرگيري عصب تيبيال خلفي در ناحيه پا كه با علائم درد و بي حسي كف پا تظاره مي كند) و التهاب بورس خلف استخوان پاشنه از جمله اين صدمات هستندا
شايعترين محل شكستگي تنشي در واليبال كجاست ؟ درمان آن چيست ؟
شكستگي تنه استخوانهاي متاتارس خصوصا در انگشتان سوم و چهارم براي درمان ، عضو آسيب ديده گچ گرفته مي شود پس از بهبود ، تمرين با وزنه در حد تحمل مصدوم و تا جايي كه درد ايجاد نشود، آغاز خواهد شد. در طي روند درمان و براي به حداقل رسانيدن خطر آتروفي ، تمرينات مقاومتي در محدودة حرت انجام خواهد پذيرفت .
شايعترين نوع آسيب در ناحيه قفسه سينه يك وليباليست چيست ؟
پيچ خوردگي مفصل Facet( قسمتي از اتصالات بين مهره اي ) در ناحيه قفسه صدري شايعترين آسيب در اين ناحيه است ، از آنجايي كه اين ورزشكاران حركت جانبي سريعي انجام ميدهند ، چرخش تنه و اندام فوقاني ، مفاصل ياد شده را در معرض نيروهاي جابجا كننده قرار ميدهد.
درد عضلاني ، اسپاسم و محدوديت حركت در تعاقب اين آسيب ايجاد خواهد شد.
آيا دفاع روي تور مي تواند سبب ايجاد صدمه شود؟
شكستگي استخوانهاي كف دست ، انگشتان و ايجاد انگشت Mallet( در اين عارضه بر اثر ضربه مستقيم توپ و خم شدن ناگهاني بند آخر انگشت ، تاندون راست كننده از محل اتصال آن به قاعدة بند آخر پاري مي شود و در نتيجه بند آخر انگشت به شكل خميده در مي آيد كه به طور ارادي صاف نخواهد شد ). از جمله دفاع روي ترو رخ مي دهند.
در جريان مسابقه ، هر بازيكن واليبال چه ميزان مايع احتياج دارد ؟
گاهي در طي يك مسابقه طولاني مدت ، بازيكنان بين 5/1 تا 3 كيلوگرم وزن از دست مي دهند كه بيشاز مقدار مايعي است كه ورزشكار توانايي جبران آن را دارد پس لازم است علاوه بر نوشيدن آب پيش از شروع مسابقه ، در طي مسابقه و هر 15 دقيقه يكبار حدود 150 تا 300 سيسي آب بنوشيند . آب بهترين مايع براي جايگزين كردن حجم مايع از دست رفته است و به سرعت جذب ميشود.
آيا آسيبي هست كه منحصر به واليباليست ها باشد؟
آتروفي يا تحليل عضلاني در عضله اينفرا اسپيناتوس ناشي از آسيب عصب سوپرالسكاپوالار به طرز چشمگيري در واليباليست ها ديده شده است . بيمار در تبالاي كتف احساس درد تخواهد كرد.اگر استراحت و درمان محافظه كارانه مؤثرنباشد برداشتن فشار از روي عصب با كمك جراحي موفقيت آميز خواهد بود.
بسكتبال
در اين رشته كدام قسمت هاي بدن بيشتر دچار آسيب مي شوند؟
در كل ، مچ پا و زانو بيشترين احتمال آسيب ديدگي را دارا يم باشند . به ترتيب قسمت هاي زير هم مستعد صدمه هستند: دست مچج ساعد سر صورت ، گردن ، پشت ، لگن ، زانو ، شانه و آرنج ، آسيب زانو و 50% كل صدمات ناشي از ورزش بسكتبال را شامل مي شود . طبيعت اين رشته كه براساس دويدن ، حركات جانبي ، پرش ، تغيير مسير هاي ناگهاني و تغيير سرعت دويدن است ، سبب مستعد شدن رباطها و استخوانها به اسيب مي شود.
بهترين زمان برگشت به مسابقه پس از پيچ خوردگي مچ پا چه زماني است ؟
اين فاصله زماتي وابسته به شدت آسيبب و سرعت برخورد و انجام مراقبت مناسب از آن است عواملي كه بيشتر از همه تعيين كنندة توانايي برگشت به مسابقه هستند بايد تتضمين كننده حركات بدون درد تدر تمام جهتات مفصل ، عملكرد قدرتي كافي ، بازگشت حس درك موقعيت مفصل و فقدان درد باشند انجام حركات طبيعي مفصل وابستگي تام به شروع زو درس حركات فاقد درد تو تمرين هاي كششي دارد تا احتمال ايجاد محدوديت حركتي در اثر عدم استفاده از مفصل را از بين ببرد ، عملكرد قدرتي كافي با توانايي انجام فعاليتهاي حركت مختلف ( مثل حركات جانبي ، دويدن و …) تعريف ميشود. تاگر ورزشكار صدمه ديده عليرغم درد به مسابقه ادامه دهد ، احتمالا و خيم تر شدن صدمه و اضافه شدنه آسيب هاي ديگر را بالا تيم برد ، اگر چه تا حدد 6 هفته ، وجود تورم و ناراحتي در مفصل انتظار مي رود كه با كمك استفاده از يخ ، فشار و بالا نگهداشتن عضو رفع خواهد تشد.
چگونه مي توان احتمال بروز پيچ خوردگي در مچ پا ويا عود آن ار كاهش داد؟
هم عوامل دروني و هم بيروني در اين قضيه دخالت دارند :
الف - عوامل دروني : آمادگي هاي پيش از فصل كه به تقويت و كشش عضلات قسمت پايين پا بپردازند و سبب ثبات مفصل مچ پا گردن مسلم ناست كه تصحيح صدمات قبلي هم اهميت بسزايي دارند كه در اين راه از برتامه هاي بازتواني استفاده مي شود.
ب - عوامل خارجي : استفاده از وسايل كمك ارتوپدبي در جهت تثبيت و حمايت تثبيت و حمايت مفصل را شامل مي شود. يك عامل مه مرد پيشگيري از اسيب مچ پا، توجه به تمرين در زمين مسطح و خشك ميباشد.
مايا جهيدن و پرش ها مكرر در بسكتبال ليستها قادر به صدمه رساندن به آنها است ؟ در اين صورت عوامل دخيل و مكانيسم ايجاد آن را توضيح دهيد.
بله، اصطلاح Jumper's Knee به همين معناست و در حقيقت آسيب ناشي از استفاده مكرر و بيش از حد زانو است كه با به كارگيري مكانيسم راست كنندة زانو، سبب درگيري بافت نرم زانو هم مي شود. اين آسيب اصولا تاندون كشكك را در گير مي كند، كه محل درگيري يا در قطب تحتاني آن و يا در محل اتصال به تكمه استخوان درشت ني ميباشد ، تروماي جزيي و مكرر كه در اثر جهيدن هاي مكرر به فيبرهاي تاندني وارد يمشود، آغاز گر واكنشي التهابي است كه سبب درد و حساسيت مي گردد.
از عوامل دخيل درايجاد آن مي توان به ضعف عضله Vastus medialis obliqus در مقايسه با Vaastus Lasteralis ، كاهش قابليت انعطاف عضله هامسترينگ ، ضعف عضلات خم كنندة مچ پا به عقب (Dorsiflexors) و انحراف زانوها به طرف خارج اشاره كرد .
شايعترين آسيب هاي چشمي در بستكتباليست ها و راه درمان آنها را شرح دهيد .
مپارگي هاي قرينه يا ملتحمه ، خونمردگي در پلك يا كرة چشم ، پارگي پلك و يا خونريزي زيرملتحمه به وطر شايعي در اين ورزشكاران رخ مي دهند بايد انتظار اين آسيب ها را داشت ، سريعا آنها را تشخيص داد و در صورت وخامت صدمه به پزشك متخصص چشم معرفي كرد.
منظور از شكستگي jonesچيست ؟
با توجه به حركت جانبي و پر قدرت مكرر ، جهيدن ها و ساير انواع حركات ناگهاني ، تاحتمال ايجاد اين شكستگي تنشي بالا مي رود . نيروي زيادي كه در اثر حركات بالا به قاعدة پنجمين استخوان متاتارس وارد ميشود. عامل آن است اين شكستگي اغلب ورزشكار را ناتوان مي كند و بر قرار اتصال مجدد بين تكه هاي شكستگي
گاهي نيازمند جراحي و يا جا انداختن است. درمان آن از وظايف يك ارتوپد مي باشد.
شايعترين آسيب انگشتان در بستگتباليست ها چيست؟
شايعترين محل آسيب ، در مفصل اول بين انگشتي (PIP) است كه مي توان به صورت شكستگي يا در رفتگي باشد. به نظر مي رسد اين آسيب درانگشتان 2 تا 5 شايعتر باشد، انگشت Mallet يا كندگي تاندون عضله راست كننده انگشت در محل اتصال آن به بند آخر هم آسيب شايع ديگر است . براي معالجه اين آسيب ، گچ گيري به مدت 3 تا 5 هفته توصيه مي شود.
شنا
آيا ميدانيد شايع تترين اسب ورزش شنا چيست ؟
آسيب هاي شنا اغلب از نوع آسيب هاي مزمن مي باشند و مكانيسم ايجاد آنها ربه علت استفاده بيش از حد عضو و حركات تكرار مي باشد . شايعترين نو آسيب در شناگران حرفه اي ، درد تشانه به علت حركات چرخشي مكرر است كه در سه شناي كرال سنينه كرال پشت و پروانه وجو داشته و در هنگام شروع ومرحله كشش دست نمود بيشتري دارد . استفاده از كفي هاي دست و تخته كمكي شنا در تمرينات باعث افزايش اين درد مي شود.
علت درد شانه در شناگران چيست ؟
اين اسيب در اثر استفاده بيش از حد و برخورد هاي مكرر تاندون هاي عضلات چرخاننده شانه ( روتاتوركاف) و سر دراز عضله دو سربازويي با زايده آكروميون و رباط كور اكوآكروميال ميباشد. شانه يك شناگر به طور متوسط هر روزه هزاران بار دريك محركت دوراني به انجام حركات ابدوكسيون . فلكسيون رو به جلو و چرخش داخلي مي پردازد ( فرود دست در آب و شروع عمل كشش) . با انجام عمل فوق سر استخوان بازو و در مقابل رباط كوراكوآكروميال و زايده آكروميون قرار ميگيرد و موجب تحت فشار قرار گرفتن تا ندون هاي عضلات فوق خاري (Supraspinatus) و سر دراز عضله دو سر بازويي مي شود كه اين فرآيند منجر به التهاب ، تورم و درد در ناحيه ميگردد.
جهت پيشگريري از درد شانه در شناگران چه اقداماتي انجام مي شود؟
گرم كردن و حركات كششي قبل از تمرين ترمينات قدرتي درجهت متعادل كردن قدرت عضلاني ، عضلات جلويي سينه و پشتي ، اجتناب از تمرين بي شاز حد و تصحيح تكنيك شناگر از جمله اقدامات لازم جهت پيشگيري از درد شانه ميباشد.
براي درمان درد شانه شناگرچه اقداماتي لازم است ؟
درمان بستگي به شدت آسيب ديدگي دارد و بسته به آن بايد از عوامل ذيل بهره جست : استفاده از يخ بعد از تمرين براي كاهش التهاب و تجويز داروهاي ضد درد و ضد التهاب مثل آسپرين وبرو فن ودر موارد تشديدتر معرفي ه فيزيوتراپيست . همچنين بايد به شناگر توصيه كرد كه در هنگام شنا كرال سينه و پشت ، بدن خود را بيشتر بچرخاند تا آرنج ها كمتر از آب بيرون بيايند و در نتيجه فشار كمتري بر روي تاندون هاي درگير وارد شود.
مكانيسم درد زانو در شناگران رشته قورباغه چه ميباشد؟
درشناي قورباغه زماين كه مفصل ران در وضضعيت چسبيده به هم (adduction) و چرخيده به داخل internal rotation ) ميباشد. حركت زانو در يك حالت چرخش به خارج ، ناگان از حالت بسته به حالت باز تغيير وضعيت مي دهد و اين حركت زماني كه با چجرخش به خراج و باز شدن كامل هر دو پا توام يم گردد . كشش قابل توجهي بر سطوح داخلي زانو و كشكك وارد مي كند. اين مشكل نه تنها در شناگران مبتدي به علت تكنيك ضعيفشان ، بلكه در شناگران حرفه اي نيز به خاطر شدت ضربه شلاقي و تعداد ضربات زياد در طي تمرينات ديده مي شد.
جهت پيشگيري از درد زانو در شناگر چه اقداماتي لازم است؟
اصول پيشگيري شامل بهبود و اصلاح تكنيك پاي قورباغه ، اصلاح هر گونه ضعف و عدم تعادل عضلاني در نواحي زانو و ران و اجراي برنامه هاي كششي ثابت و نرم براي عضلات اندامهاي تحتاني ، به نحوي كه رباطهاي داخلي زانو تحت كشش قرار گيرند، مي باشد.
جهت درمان درد زانو بايد چه اقداماتي انجام گيرد ؟
براي درمان از اصل PRICESكمك مي گيريم ( مبراي توضيح بيشتر به مبحث اقدامات اوليه درماني مراجعه شود) پس از آسيب بايد زانوي دردناك را تحت مداواي با يخ قرار دهيم ، همچنين استفاده از آسپيرين و ساير داروهاي ضد التهاب و روشهاي فيزيوتراپي نظير اولتراسوند نيزبايد مد نظر قرار گيرند . دربعضي مواقع جلوگيري از زدن پاي قورباغه از ديگر اصول درمان ميباشد.
علت كمر درد در برخي شناگران چيست ؟
متاسفانه كمر درد به طور فزاينده اي در شناگران شيوع پيدا كرده است . اين شيوع، بيشتر در افرادي كه شنا قورباغه انجام مي دهند و به علت لوردوز ( افزايش قوس كمر ) ناشي از حركت كششي با آرنج بسته و افزايش ابدوكسيون بزو يم باشد كه در طي اين حركت به علت بالا بودن آرنج ها و همچنين قسمت سر وسينه نسبت به نايحه كمري ، فشاري در نواحي انتهايي مهره هاي كمري ايجاد مي شود كه درصورت تكرار و عدم پيشگيري منجربه شگستگي هاي تنشي (Stress fracture) مي شود . اين هيپراكستانسيون مكرر درشناي پروانه نيز رخ مي دهد كه در صورت عدم پيشگيري منجر به اسپوند لوليستزيس ( جابجايي مهر ه هاي كمري) ميشود . براي پيشگيري بايد اجراي صيحح تكنيك ، كشش عضلات پشتي و شكمي و تمرينات قدرتي عضلات اطراف لگن و اندام تحتاني به شناگر آموزش داده شود.
آيا اسكموليوز ( خيمدگي جانبي ستون مهر ها ) در شناگران بيشتر از افراد عادي ديده مي شود؟
بل، تاين مشكل حدودا در 7% شناگران گزارش شده است . اين امر ناشي از عدم تعادل عضلاني بين عضلات قدامي و خلفي شناگر م، چرخش هاي مكرر بدن درطي شنا و غالب بودن يك دست ودر شناگر مي باشد كه ممكن است به مرور زمان باعث انحراف ستون مهره ها از حالت طبيعي گردد.
منظور از گوش شناگر چيست ؟
گوش شناگر يا التهاب كانال گوش خارجي ناشي از عفونت باكتريال يا قارجچي ميباشد. كه غالبا بر اثر سهل انگاري شناگر در خشك كردن اين مجرا ايجاد مي شود شناگران معمولا با درد و خارش گوش با يا بدون ترشح مراجعه تمي كند. فشار موضعي بر اطراف مجراي گوش خارجي يا كشيدن لاله گوش باعث درد مي شود. عل اين بيمارري رطوبت بيش ا ز حد مجراي گوش مي باشد كه باعث كاهش سرو من موجود در مجرا و افزايش PH به سمت قليايي ميشود. كه اين امر موجب تضعيف عوامل حفاظتي در مقابل عوامل با كتريال و قارچي مي شود.
براي پيشگيري، بهترين راه خشك كردن مجرا پس از شنابه وسيله تكان دادن سر يا استفاده ازمو خشك كن مي باشد . بهتر است از گوش پاك كن استفاده ننشود . براي درمان بايد از قطر ه هاي گوش حاوي آنتي بيوتيك و داراي PHپايين ، با يا بدون هيدروكورتيزون استفاده كرد.
ورزش هاي رزمي
چگونه مي توان از ميزان بروز آسيب در ورزش هاي رزمي كاست ؟
استفاده از پوشش هاي محافظتي نقش موثري در كاهش ميزان بروز صدمات ايفا ميكند. اين پوشش ها براي ساعد ، دست ها ، قفسه سينه ،
گونه ها و پا در دسترس هستند. حتي محافظ دهاني براي حفاظت از دندانها و پوششي براي محافظت از دندانها و پوششي براي محافظت از بيضه ها نيز وجود دارد.
در اين ورزش ها چه نوع آسيبهايي بيشتر مشاهده ميشوند؟
به طور كلي آسيب هاي دست و صورت نه و اندامهها را مي توان نام برد. در تمامي مطالعات انجام شده ، شايعترين آسيب ها به صورت خونمردگي ، پيچ خوردگي و كشيدگي بوده اند. آسيب هاي ارتو پديك ناشي از ضربه هاي مستقيم ، تكرار زياد حركات و مانورهاي بالستيك و چرخشي مي باشند. موارد شديد آسيب مثل پارگي احشاء ، فلج و ضرببه مغزي هم مشاهده شده اند.
شايعترين آسيب هاي ناحيه سرو گردن را شرح دهيد .
پارگي ها ، خونريزي از بيني ، هماتوم دور چشم از جمله اين موارد هستند. خراشيدگي قرنيه در اثر برخورد ناخن انگشتان رخ مي دهد. ضربه به مغز در اثر ضربات بلند و يا چرخشي ايجاد مي شود. اگر ورزشكار ناك اوت شد . بايد تشخيص آسيب ستون فقرات گردني را مد نظر داشت .
آيا استفاده از وسيله محافظتي سر تضمين كننده جلوگيري از آسب ها ي فوق است ؟
اين پوشش ها جلوي بسياري از صدمات به بافت نرم صورت ( يعني پارگي ،بريدگي و آسيب به بافت نرم گوش و جمجمه ) را ميگيرند. اما متاسفانه بر ععكس عقيده بسياري از افراد ، براي جلوگيري از آسيب هاي مغزي مناسب نيستند.
اثر ضربات وارد شده به مغز چيست؟
بعضي شواهد نشان مي دهند كه آسيب هاي مكرر مغزي ، چه با بيهوشي و چه بدون آن ، سبب نوع خاصي از صدمات مغزي شده و سبب كاهش توانايي انجام فعاليت فرد مي شود. اگر چه يك ضربه ميتواند شديدتر از ديگري باشد. اما هيچ ضربه اي جزيي و ناچيز تلقي نمي شود و در حقيقت اثر هر ضربه اي بر روي اثر ضربات قبلي اضافه خواهد شد. ضربات بسته به سر سبب اعمال فشار هاي پاره كننده اي برفيبرهاي عصبي و نورونها مي شود كه در ضربات جانبي بسيار خطر ناك تر است . چون جانه به عنوان اهرم عمل مي كند، ضربه به اين ناحيه حداكثر نيرو را ايجاد خواهد كرد. پارگي عروق خوني درمغز سبب ايجاد خونريزي مغزي (Intracerebral hematoma) و يا بين مغز و پرده هاي پوشاننده آن(Subdural hematoma) خواهد شد.
استفاده از وسايل محافظتي دست و پا سبب كاهش شدت ضربه به مغز خواهد شد، اما احتمال پارگي فيبر هاي عصبي را افزايش خواهد داد.
چه نوع آسيب هايي در اندامها رخ مي دهند؟
اين آسيب ها متعدد هستند. پيچ خوردگي ، كشيدگي ، شكستگي ، تدر رفتگي و پاره شدن تاندون ها از جمله اين صدمات مي باشند . شايعترين آسيب ، ايجاد هماتوم در ساعد، ران ، پشت ساق و پا است.
آيا ورزش هاي رزمي مثل كاراته و تكواندو سبب استنوآرتريت در استخوانهاي دست مي شوند؟
درمطالعه اي كه در انگلستان انجام شده ، مدرگي به نفع شروع زودرس استئوآرتريت و يا تنوسينوويت به دست نيامده است . اما تبه هر حال چهار حركت ذيل توان بالقو ه اي براي ايجاد اين گونه آسيبها را دارند: حجركت شنا روي مشت بسته ، مشت زدن مكرر به اجسام سخت ، تبوكس و شكستن اجسام .
نحوة آسيب ديدگي زانو در ورزش هاي رزمي چگونه است ؟
چون در اين ورزشها از حركات بالستيك و چرخشي به وفور استفاده ميشود. آسيب ها معمولا در اثرراست شدن بيش از حد زانو ، چرخش ، خم شدن و حركات جانبي بيشاز حد ايجاد مي شوند . آسيب در منيسك ها ، رباطها، تاندون كشكك و شكستگي هاي اپي فيز نيز شايعند . در رفتگي زانو بسيار نادربوده و اورژانسي جدي است.
شايعترين نوع و محل آسيب در ورزش هاي رزمي كدام است؟
هماتوم شايعترين نوع آسيب است كه مي تواند در هر عضوي ايجاد شود ، اما شايعترين محل آن عضله چهار سر راني است . درد تشديد مانع ادامه فعاليت ورزشكار خواهد شد. يك عارضه ديررس آن، استخوانسازي درون بافت عضله در اثر التهاب ميباشد (Myositis Ossificans)
چه آسيب ها يي در مچ پا و پا رخ مي دهند؟
پيچ خوردگي مچ شكستگي ، آسيب به پشت پا ، انگشت دوم و پنجم هم شايع هستند و احتمال ايجاد استئوآرتريت در سالهاي بعد را افزايش ميدهند.
چرا در ورزش هاي رزمي به ضربه هاي ناحيه اپي گاستر ( بالاي شكم ) اهميت داده ميشود؟
هدف از اين گونه ضربات ، اثر گذاري بر روي شبكه خورشيدي است كه گانگليون سلياك را احاطه كرده است . ضربه به اين منطقه باعث اختلال تنفسي گذرا در حريف شده و لذا شخص براي ضربات بعدي آمادگي دفاعي لازم را ندارد ( براي حدود 20 تا 40 ثانيه ) و اني فرصت خوبي براي فرد حمله كننده است تا ضربات نهايي بعدي را وارد نمايد.
شايعترين اسيبهاي ناحيه تنه را نام ببريد.
دنده ها ، شبكة خورشيدي ، پانكراس و بيضه ها درمعرض آسيب ناشي از ضربه واقع ميشوند.
آسيب هايي را نام ببريد كه مانع ادامه مسابقه مي گردند؟
1) شكستگي ها ، 2) ضربات مغازي كه منجر به فراموشي ، اختلال درك زمان و مكان و خصوصصا از دست رفتن سطح هوشياري شوند، 3) صدمات چشمي كه سبب اختلال ديد شوند مثل هماتوم ، پارگي و آسيب هاي دور كرة چشم ، 4) صدمات خاصي كه به بيضه ها وارد مي شوند و هماتوم اسكروتوم ( كيسه بيضه) ايجاد مي نمايند.
به نظر مي رسد برنامه تمرينات منظم ورزشي اثري مثبت روي كنترل تشنج خواهد گذاشت ، گزارشي از تشديد و يا آغاز حملات صرعي مكرر (Status epilepticus) با ورزش وجود ندارد . تصميم قطعي در مورد اجازه دادن به ورزشكار براي شركت در تمرين و مسابقه بسيار سخت است و بايد موارد زير را در نظر داشت :
الف - به نظر نمي رسد وجود تشنج در طي تمرين يا مسابقه ورزشكار را درمعرض آسيب ججدي مغز و يا نخاع قرار دهد.
ب - ضربات منفرد يا مكرر به سر سبب غير قابل كنترل شدن تشنج و يا ايجاد آن نمي شوند، اما بهتر است كه به علت وجود خطرات بالقوه ، از ضربه زدن به سر خودداري شود.
درصورت وجود چه نوع اختلالاتي ، ورزشكار مجاز به شركت در مسابقه نخواهد بود؟
كارديت يا لتهاب قلبي ،فشار خون بالاي كنترلنشده ، بيماريهاي شديد مادر زادي قلب ، فقدان يك چشم يا اختلال عملكرد بينايي ، فقدان يك كليه ، بزرگي كبد و طحال، صرع كنترل نشده ، نارسايي ريوعي ، عفونت هاي پوستي مثل زرد زخم ، گال و يا هر پس از جمله بيماريهايي هستند كه ورزشكار درصورت ابتلا به آنها نبايد درمسابقات شركت نمايد.
چنانچه ضربه به ناحيه اپيگاستر باععث افت فشار خون و كاهش تعداد ضربان قلب و تنگي نفس در ورزشكار شود، اقدامات اوليه شامل چه مواردي مي باشد؟
اقدام درماني بايد در راستا ثابت نگاه داشتن فشار خون انجام گيرد. به همين جهت ورزشكار را به پشت خوابانده و پاهاي وي را بالا مي آوريم تا خون از اندام تحتاني به سمت قلب سرازيرشده و متعاقب آن با افزايش برون ده قلبي ، فشار خون بالا رود.
همچنين درصورت گرفتگي عضلات ديواره شكم ، ورزشكار بايد زانو هاي خود را به سمت قفسه سينه در داخل شكم جمع كند تا درد و گرفتگي رفع شود. اين عمل به بهبود نفس و برگشت به حالت عادي نيز كمك خواهد كرد.
درصورت ضربه به بيضه در ورزشكار رزمي چه اقداماتي لازم است؟
درچنين وضعيتي فرد بايد به پشت خوابانده شود و زانو هايش را به سمت سينه جمع كند. سپس تكه هاي يخ بر روي كيسه بيضه قرار داده شود تا تورم و خونريزي اطراف آن كاهش يابد . در صورت ادامه تورم و درد بايد مصدوم را فورا به بيمارستان ارجاع كرد.
يك آسيب شاعي در اندام فوقاني ورزشكاران تنيس و بدمينتون وجود دارد كه خود فرد از آن به عنوان خواب رفتگي يا عدم قدرت و توان در بازو ياد ميكند. در مورد آن توضيح دهيد.
آسيب به مكانيسم گلنوهومرال، خصوصا عضلات چرخاننده شانه(Rotator Cuff) بيش از آنكه ايجاد درد كند سبب كاهش قدرت عضلانيم و ايجاد حس خواب رفتتگي مي شود. گاهي هم ورزشكاران از درد در محل اتصال عضلة دلتوئيد شكايت دارند. اگر چه تاندوتن دلتوئيد سالم است ؟ درد در اين محل حس مي شود.
منظور از آرنج تنيس بازان( Tennis elbow) چيست ؟ چگونه ميتوان از ايجاد آن پيشگيري كرد؟
كسيدگي عضله اكستانسور كارپي رادياليس برويس (ECRB) را اصطلاحا آرنج تنيس بازنمي نامند. عوامل خطر زاي ايجاد آن شامل موارد زير است :
الف ) سن بالتر از 30 سال
ب ) استفاده از راكت هاي فلزي و سفت
ج) تمرين طولاني مدت ) بيش از 2 ساعت در روز )
د) تكنيك هاي نادرست زدن ضربات بك هند با آموزش صحيح و استفاده از وسايل مناسب مي توان ا ميزان بروز اين آسيب ها كاست .
درمان آسيب بالا چيست ؟
به صورت فهرست وار مي توان از بيحركت نگاهداشتن ، استفاده از سوسايل كمك ارتوپدي مثل مچ بند ، انجام حركات خاص و در بعضي از موارد تزريق استروئيد و جراحي نام برد.
علت ايجاد كمر درد در ورزش هاي راكتي چيست؟
زدن ضربات سرويس و بالاي سر بستگي به جايگيري صحيح ورزشكار در زمين دارد ، به طوري كه توپ در جلوي وي واقع شود. در غير اين صورت برايرسيدن تبه توپ ورزشكار مجبور است قسمت تحتاني پشت را بيش از حد چرخانده و نيز قوس بيش از حدي به طرف عقب ايجاد كند. اگر شانه هم قابليت انعطاف اندكي داشته باشد.
از ميزان چرخش رو به خارج شانه ههم براي رسيدن به توپ كاسته خواهد شد. تمام اين حركات جبراني فشار اضافه اي را بر مفاصل ناحيه كمري اعمال خواهد كرد كه در بعضي مواقع سبب پارگي ديسك هم مي شود.
ايا فقدان انعطاف پذيري در اندام فوقاني مي تواند سبب ايجاد آسيب در قسمت تحتاني پشت شود؟
بله. حركت راكت دربالاي سر وابسته به ظرفيت شانه براي چرخش به خارج و عقب كشيدن استخوان كتف تاست. كاهش قابليت انعطاف عضلات جرخاننده شانه وسينه اي كوچك سبب چرخش بيش از حد ستون فقرات درسطح T12-T1 شده و باعث قوس برداشتن بيش از حد ستون فقرات درسطح L4-S1ميشود.
ايا نوع زمين تنيس در ايجاد اسيب دخالت دارد ؟
زمين هاي سخت استرس بيشتر به اندام تحتاني وارد مي كنند. زمين خاك رس به علت كاستن از سرعت توپ و كاهش ميزان انرژي مورد نياز براي زدن مضربه ، بر روي اندام فوقاني استرس كمتر وارد مي كند.
از خصوصيات منحصر به فرد كفش تنيس در مقايسه با كفش دو و ميداني چه مي دانيد؟
در ورزش هاي راكتي بر خلاف دو و ميداني ، ميزان قابل ملاحظه اي حركت جانبي در پا ايجاد مي شود. بنابراين وجود يك Heel cup ( قسمت نگهدارنده اطراف پاشنه ) و نيز Heelj Counter قوي ( قسمتي از كفش كه پشت تاندون آشيل قرار گرفته و باعث محافظت آن مي شود) از خصوصيات كفش تنيس است . به علاوه قسمت پنجه كفش بايد ماده سخت تري مثل چرم تشكيل شده باشد تا در هنگام كشيده شدن پا به روي زمين مانع آسيب ديدن انگشتان شود.
اصفهان در زمان صفویه یکی از مراکز عمده قالی بافی بود ، در این شهر تعداد زیادی کارگاه وجود داشت که در آن قالی های زربفت می بافتند . دورة شگفتی صنعت فرش ایران و گسترش بازرگانی آن به سده های دهم و یازدهم هجری مربوط می شود .
با توجه به هنرمندان و گسترش امکانات از یک سو و همکاری استادادن تذهیب و پیشرفت صنعت رنگرزی از سوی دیگر باعث شد که قالیبافی همچون معماری و پارچه بافی ، در این زمان مقامی ویژه در زمینة هنر و صنعت پیدا کند از جمله دلایلی که باعث شکوفایی فرش در دوران صفوی شد عبارتند از :
1)شهری شدن فرشبافی .
2)بزرگ پارچه شدن فرش ها جهت دربارها ، کاخ ها ، مساجد .
3)صادرات انبوه به کشورهای اروپایی .
4)حمایت مستقیم حاکمان از هنرهای ایرانی به خصوص فرشبافی (شاه عباس ، شاه طهماسب) .
قالی بافی در دوران صفویان
دوره شگفتی صنعت فرش ایران (و گسترش بازرگانی آن) به سده های دهم و یازدهم هجری در زمان سلسله صفویان مربوط می شود . با توجه به هنرمندان و گسترش امکانات از یک سو همکاری استادان تذهیب و پیشرفت صنعت رنگرزی از سوی دیگر باعث شد که قالیبافی همچون معماری و پارچه بافی ، در این زمان مقامی ویژه در زمینة هنر و صنعت پیدا کند . کارگاه های بزرگ برای بیشتر هنرها در اصفهان دایر شد و قالی هایی که امروزه به فرش های نفیس ایران در موزه های علوم و خصوصی جهان نگهداری می شود و تعداد آن ها تقریباً 1500 اثر است ، نشانی از استادی ایرانیان در نقش و بافت دارد ، ثمرة تلاش بافندگان ، طراحان و رنگرزان این دوره است. شاه تهماسب که به روایتی خود نیز در کار طراحی فرش دست داشت ، هنرمندان و صنعتگران بزرگ ایران را در تبریز گردآورد و برای پیشرفت کارشان به ایشان کمک کرد . در همین زمان است که تبریز به مرکز بزرگ هنر و صنعت ایران تبدیل می شود و فرش ایران به دورة طلایی خود می رسد و به عنوان هدیه به پادشاهان و امیران کشورهای دیگر داده می شود . «نصرالدین محمد همایون» پادشاه هند که چندی به دربار شاه تهماسب پناهنده شده بود ، تحت تأثیر این صنعت در بازگشت عده ای از هنرمندان و بافندگان قالی را نیز با خود به هندوستان برد که بخشی از نتیجه کار ایشان در هندوستان در آن دوران ، امروزه به صورت یازده تخت فرش در موزه آستان قدس رضوی نگهداری می شود . در همین زمان کارگاه های دولتی قالی بافی نیز در برخی از شهرستان ها دایر شد ، سفیر مجارستان در درباره شاه تهماسب در گزارش خود دربارة اهداف فرش به وسیله این پادشاه به مسجد "صنعان" بزرگ در استامبول (جامع سلیمانیه امروز) می نویسد که این قالی ها در همدان و در جزین بافتند . در زمان شاه عباس ، شکفتگی هنر قالیبافی ایران بیشتر شد . وی به تشویق و دلگرم کردن مردم به تماس و مبادله با اروپا مشغول گردید و پایتخت خودش که اصفهان بود را به یکی از مجلل ترین و عظیم ترین شهرهای ایران تبدیل نمود . هنرمندان تهذیب کار برای طراحی نقش ها ، چه برای قالی و چه برای تزئینات معماری مانند کاشی کاری ، گچبری و آثار آجری ، آغاز به کار کردند . کارهای این هنرمندان و همچنین هنرمندان خاتم کار مورد بهره برداری طراحان قالی قرار گرفت و طرح های قالی نیز در نقش های تذهیب بازتاب یافت . شاه عباس یک کارگاه دولتی در پایتخت جدید ـ اصفهان ـ دایر کرد که براساس نوشته های تاورینه و شاردَن ـ جهانگردان فرانسوی ـ و رابرت شیرلی ـ جهانگرد انگلیسی و همچنین وقایع نویس دربار ـ این کارگاه نزدیک کاخ سلطنتی و بین چهلستون و میدان نقش جهان قرار داشته است . در این کارگاه برای نیازهای دربار ، خانه های اشراف و صاحب منصبان بزرگ ، فرش می بافته اند . به نوشته «کروزینسکی» (Krusinski) کشیش لهستانی که از 1116 تا 1143 شمسی در ایران می زیست این بافندگان فرش هایی نیز برای تجارت می بافته اند که به همراه سوداگران دولتی برای فروش به اروپا و هندوستان فرستاده می شد تا بر ثروت خزانة شاهی افزوده شود . گسترش پایتخت و ساختمان های تازه از سوی دیگر نیاز به قالی را بیشتر کرد و فرش بافی (همچون پارچه بافی) از رشته های مهم اقتصادی برای مردم شد . همچنین در استرآباد ، شیروان ، قره باغ ، کاشان ، گیلان و مشهد به دستور شاه عباس کارگاه هایی دایر شد . به نوشته شاردن ، به دستور شاه عباس هر کانون بافتِ فرش می بایست فرش را به شیوة خود ببافد . کرمان نیز در زمان صفویه از کانون های قالی بافی بوده است و در زمان «جلال الدین اکبر شاه» از سلسلة تیموریان هند ، فرش کرمان به هندوستان نیز صادر می شده است . اسکندر بیگ ، منشی دربار شاه عباس اول نیز در کتاب خود تاریخ عالم آرای عباسی از قالی این دیار یاد می کند و همچنین آنتونی شرلی برادر رابرت شرلی ، که سال ها در دربار شاه عباس به سر برده است در کتاب خود از مهارت مردم کاشان در بافتن قالی های ظریف و همچنین مخمل و اطلس و حریر گلدار سخن می گوید . «ریچارد هکلوت» (Richard Hakluyt) ، جهانگرد انگلیسی که در قرن دهم هجری می زیسته است در کتاب خود به نام «جهانگردان» در نامه ای به یکی از بازرگانان هموطن می نویسد :
«در ایران فرش هایی از پشم زبر که در اطراف ، دارای رشته های نخی است خواهی دید . این فرش ها بهترین نوع فرش عالم و رنگ های آن بهترین و زیباترین رنگهاست . تو باید به این کشور بروی و به انواع وسایل باید متوسل بشوی تا بتوانی از مردم آن ها ، طرز رنگ کردن (خامة) قالی را یاد بگیری زیرا این ها به طوری رنگ شده که باران و سرکه و شراب در رنگشان تأثیر نمی کند و چون تو این علم را از آن ها آموختی و به اسرار آن دست یافتی خواهی توانست در رنگ کردن قماش ، آن را به کار بری و به دوام آن اطمینان داشته باشی . زیرا رنگی که در رشته های زیر ثابت باشد ، قطعاً در رشته های باریک منسوجات ثابت تر است . البته در ضمن باید از رنگ های مایع و وسایل رنگرزی و بهای آن ها آگاه شوی» .
دورة شگفتی قالی بافی که در زمان صفویان پیدا شد کوتاه بود ، شورش افغان و انقراض سلسلة صفویه و هرج و مرجی که به دنبال آن پیدا شد ، اقتصاد ایران و در نتیجه صنعت قالی بافی آن را از هم پاشید ، رفاه عمومی ، سرمایه و امنیت برای تشویق قالیبافان به کار از میان رفت .
شاه عباس بزرگ یک کارگاه قالی بافی سلطنتی در پایتخت خود واقع در اصفهان ایجاد کرد . تاروئید[1] محل کارگاه شاهی اصفهان را به دقت ذکر کرده و نوشته است که در طلب عالی قاپور پشت میدان بزرگ نقش جهان در یکی از حیاط های شاهی واقع بوده است . از فرش های کار اصفهان هم تعداد زیادی در موزه های اروپایی و آمریکایی نگهداری می شود و در ردیف درجه اول و گرانبها ترین قالی های موجود است زمینه آن ها بیشتر لاکی یا گل سرخ بوده و به ندرت نیلی ، سرمه ای یا رنگ های روشن تر هم دارد .
طراحان و بافندگان این نوع فرش ها جنبه تزئینی آن ها را با تناسب رنگ آمیزی و طراحی در نظر گرفته اند .
نتیجه
دوران صفوی عصر مشعشع احیای هنر در تمام زمینه هاست . نمونه های ارزنده موجود در موزه های مشهور جهان نظیر قالی مشهور اردبیل که جهت مقبره شیخ صفی الدین اردبیلی جد بزرگ صفویان بافته شده و اکنون در موزه ویکتوریا و آلبرت مضبوط است ، اکثراً حاصل کارگاه های قالی بافی شاهی در این دوران است . حمایت سلاطین با کفایت صفوی ، و ابراز علاقه آنان به این حرفه سبب شد تا صنعت قالی بافی از حد یک پیشه و حرفه روستایی تا مقام یکی از هنرهای زیبا ارتقاء یابد . شاه عباس از این مهم سهم بسزایی داشت ، زیرا وی با تأسیس کارگاه قالی بافی در جوار قصور سلطنتی خود بین چهل ستون تا میدان شاه بافندگان را مستقیماً زیر نظر داشت تا از کیفیت بافت و ظرافت آن ها مطمئن شود . یادداشت های سیاحانی چون تارونیه، شاردن، رابرت، شرلی تأیید بر این گفتار است .
ایجاد روابط تجاری با کشورهای اروپایی و ورود جهانگردان و سیاحان و سفرا به ایران زمینة گسترش روابط فهنگی ، تجاری را با دیگر کشورها فراهم ساخت و استقبال از قالی های نفیس ایرانی در اروپا بر اهمیت دستبافی و رونق سفارشات افزود .
از این زمان کاشان به واسطة مرغوبیت و ظرافت قالی های تولیدی خود پذیرای سفارشات بسیار شد و تولید فرش های زربفت که حاصل بافت با نخ های طلا و نقره بود ، بنا به سفارش دربار لهستان ، بر رونق آن شهر افزود . این فرش ها که بعداً به فرش های لهستانی یا پولونز Pilonaisa معروف شدند یادگارهای این دورانند و اکنون مایه فخر و مباهات موزه های مالک آنند .
شاه عباس با گردآوری بهترین نقاشان و طراحان و بافندگان از اقصی نقاط کشور و تجمع آن ها در کارگاه های سلطنتی شاهکارهای بی نظری را در هنر فرشبافی سبب شد و نقش های قالی با الهام از نقوش مینیاتور تذهیب توسط هنرمندان دگرگون شد ، با انقراض صفویان افول هنر فرشبافی نیز آغاز گردید . تاخت و تاز افاغنه همه چیز را به ناگهان از بین برد و خاطره دردناک حمله مغولان را در اذهان عموم زنده کرد .
نادرشاه جهت حفظ انسجام و یک پارچگی کشور فرصت آن را نیافت تا به مسائل هنری بپردازد لیکن رفته رفته با حفظ امنیت و آرامش ایجاد شده در سایة شجاعت و دلاوری ایرانیان ، هنری که در خفا به حیاتش ادامه می داد در دوره زندیه اعتبار بیشتری یافت و مورد توجه فرمانروایان قرار گرفت .
منابع و مآخذ
·حشمتی رضوی، فضل ا...، تاریخ فرش، سیر تحول و تطور فرشبافی ایران، انتشارات سمت
·گردینی، گلرخ، پایان نامه شماره 159، بررسی فرش شکارگاه دوره صفویه، 83-84
·سایت های اینترنتی
[1]- سیاح فرانسوی که در زمان شاه عباس اول به ایران سفر کرده بود .
مفهوم و معنای طراحی صنعتی : طراحي صنعتي رشته اي آميخته از علم و هنر است و در اصطلاح طراحي صنعتي يك چند رشته اي است اين به اين منظور است كه طراحي صنعتي رشته اي است كه تعداد زيادي رشته ها را در خود جاي داده است. علم و هنر هر دو در طراحي صنعتي دخيل هستند پس با حذف هر كدام طراحي صنعتي مثل ماشين بدون سوخت است. وقتي در دنيا مي خواهد محصولي توليد شود اين طراحان صنعت هستند كه با فكر و ايده و سليقه خود محصول را توليد مي كنند. امروزه در واقع مردم آن چيزي را مي پسندند كه طراحان صنعت آن را مي پسندند زيرا آنها اولين كساني هستند كه يك محصول را به سليقه ي خود طراحي مي كنند بنابراين مردم عام هر كدام به سليقه ي خودشان به اين محصولات علاقه مند مي شوند. در واقع طراحان صنعتي اولين حلقه از توليد يك محصول صنعتي هستند. كار طراحان صنعتي به اين علت همچنان ادامه دارد كه افراد تنوع طلب هستند. بنابراين اين روند همچنان ادامه دارد و سليقه ي افراد هميشه در حال تغيير و تكامل است. براي مثال: طراحان صنعتي اگر بخواهند براي يك آرايشگر يك قيچي طراحي كنند سعي مي كنند قيچي را طوري طراحي كنند كه به دست آسيب نرساند و تمام عوامل انساني و ارگونومي را در آن رعايت مي كنند كه بعد از مدت طولاني اين وسيله به دست آسيب نرساند و حالت هاي انگشت را تغيير ندهد. طراحي صنعتي بسته به نيازهاي مختلف به شاخه هاي مختلفي تقسيم مي شود. 1- طراحي محصول 2-طراحي محيطي 3- طراحي خودرو 4- طراحي بسته بندي 5- طراحي جواهرات 6- طراحي لوازم داخلي منزل 7- طراحي دكوارسيون داخلي 8- طراحي اصلاحي طراحي اصلاحي در ايوان كاربرد دارد اين طراحي به اين معني است طراحي يك محصول را به منظور و بهينه كردن كيفيت محصول تغيير مي دهند. یک طراح صنعتی ممکن است در شرکت شخصی یا شرکت دولتی مشغول به کار باشد و اگر در جایگاه درست خود به کار گرفته شده باشند، مهم ترین وظیفه آنها ایده پردازی برای نوآوری است. شرکت های طراحی داخلی، تولیدات وسایل خانگی و اداری و ورزشی، شهرداری ها و سازمان زیباسازی، شرکت های تبلیغاتی، صنعت خودرو، کارخانه هایی که نیاز به بسته بندی های متعدد و متنوع دارند و سایر شرکت هایی که به امر برند (هویت سازمانی) اهمیت می دهند، عمده جاهایی هستند که طراحان صنعتی جذب آنها می شوند. زمینه هایی که طراحان صنعتی معمولا به دلیل جنبه های هنری در آنها بیشتر فعالیت دارند به طور جزئی تر شامل موارد زیر است: طراحی محصول (شامل لوازم خانگی، مبلمان اداری و خانگی، وسایل صوتی و تصویری، موبایل، ماشین های اداری، نوشت افزار، اسباب بازی، پوشاک و غیره.) طراحی دکوراسیون: شامل دکوراسیون خانگی، اداری، فروشگاه ها، مراکز تجاری و غیره. طراحی محیطی: فضا، مبلمان و چیدمان شهری و کلیه فضاهای زیر مجموعه آن نظیر پارک ها، نمایشگاه ها، مراکز خرید، ایستگاه های اتوبوس و تاکسی و کلیه محیط های عمومی، تأسیسات ترافیکی، تبلیغات شهری، فضای سبز، زیباسازی شهری و.... طراحی خودرو: طراحی بدنه و نمای داخلی خودرو و سایر وسایل نقلیه. طراحی بسته بندی: بسته بندی کالاهای مصرفی و محصولات مختلف. طراحی اصلاحی: اصلاح خصوصیات عملکردی یا فرمی یک محصول به منظور بهبود کارایی آن. طراحی هویت: به دلیل توانایی های طراحان صنعتی در ایده پردازی، فارغ التحصیلان این رشته بعضا به عنوان مشاور در شرکت های بزرگ و کوچک ظاهر می شوند. طراحی هویت سازمانی (برند) برای مجموعه های صنعتی نیز از توانایی های برخی فارغ التحصیلان این رشته است.
زمینه های کاری طراحان صنعتی
یک طراح صنعتی ممکن است در شرکت شخصی یا شرکت دولتی مشغول به کار باشد و اگر در جایگاه درست خود به کار گرفته شده باشند، مهم ترین وظیفه آنها ایده پردازی برای نوآوری است. شرکت های طراحی داخلی، تولیدات وسایل خانگی و اداری و ورزشی، شهرداری ها و سازمان زیباسازی، شرکت های تبلیغاتی، صنعت خودرو، کارخانه هایی که نیاز به بسته بندی های متعدد و متنوع دارند و سایر شرکت هایی که به امر برند (هویت سازمانی) اهمیت می دهند، عمده جاهایی هستند که طراحان صنعتی جذب آنها می شوند. زمینه هایی که طراحان صنعتی معمولا به دلیل جنبه های هنری در آنها بیشتر فعالیت دارند به طور جزئی تر شامل موارد زیر است:
طراحی محصول (شامل لوازم خانگی، مبلمان اداری و خانگی، وسایل صوتی و تصویری، موبایل، ماشین های اداری، نوشت افزار، اسباب بازی، پوشاک و غیره).
طراحی دکوراسیون: شامل دکوراسیون خانگی، اداری، فروشگاه ها، مراکز تجاری و غیره.
طراحی محیطی: فضا، مبلمان و چیدمان شهری و کلیه فضاهای زیر مجموعه آن نظیر پارک ها، نمایشگاه ها، مراکز خرید، ایستگاه های اتوبوس و تاکسی و کلیه محیط های عمومی، تأسیسات ترافیکی، تبلیغات شهری، فضای سبز، زیباسازی شهری و….
طراحی خودرو: طراحی بدنه و نمای داخلی خودرو و سایر وسایل نقلیه.
طراحی بسته بندی: بسته بندی کالاهای مصرفی و محصولات مختلف.
طراحی اصلاحی: اصلاح خصوصیات عملکردی یا فرمی یک محصول به منظور بهبود کارایی آن.
طراحی هویت: به دلیل توانایی های طراحان صنعتی در ایده پردازی، فارغ التحصیلان این رشته بعضا به عنوان مشاور در شرکت های بزرگ و کوچک ظاهر می شوند. طراحی هویت سازمانی (برند) برای مجموعه های صنعتی نیز از توانایی های برخی فارغ التحصیلان این رشته است.
درباره آینده رشته طراحی صنعتی در ایران بیشتر بدانید
با توجه به موارد بالا، مشخص است که یک طراح صنعتی می تواند با توجه به علاقه و گرایش خود در زمینه های متعددی حتی فراتر از موارد ذکر شده مشغول به کار شود. حقیقت این است که در ایران به دلیل وارداتی بودن کالاهای فراوانی که نیاز به طراحی خلاقانه دارند، نیاز به طراحی از مرحله صفر، از طرف کارفرمایان و کارخانه داران خیلی کم احساس می شود. بنابراین طراحانی که به دنبال استخدام در یک محل مشخص هستند، بیشتر برای طراحی های اصلاحی به کار گرفته می شوند.
اگر قصد فعالیت شخصی در شرکت های خصوصی دارید، تنها عاملی که باعث موفقیت شغلی است، توانایی های شخصی شماست و می توان گفت که اسم رشته طراحی صنعتی هنوز برای کارفرمایان به اندازه ای جا نیافتاده است که به صرف داشتن این مدرک علاقه ای به جذب افراد داشته باشند. یک طراح در صورتی در بازار کار موفق است که بتواند توانایی های خود را در عمل ثابت کند که این موضوع نیاز به چند سال وقت و اجرای پروژه های موفق دارد.
کدام دانشگاه ها طراحی صنعتی دارند؟
دوره کارشناسی: دانشگاه تهران، دانشگاه هنر تهران، دانشگاه الزهرا، دانشگاه علم و صنعت، دانشگاه هنر تبریز، دانشگاه اصفهان، دانشگاه آزاد تهران و مشهد
دوره کارشناسی ارشد: دانشگاه تهران، هنر تهران، هنر تبریز، آزاد تهران و امیرکبیر.
در دوره کارشناسی طراحی صنعتی، چه مباحثی تدریس می شود؟از سال ۱۳۷۴ وزارت فرهنگ و آموزش عالی یک چارچوب کلی برای دروس کارشناسی طراحی صنعتی در قالب ۱۳۵ واحد درسی ارائه داده است که به شرح زیر می باشد.
دوره کارشناسی رشته طراحی صنعتی
دروس عمومی (۲۰ واحد)
دروس پایه (۴۲ واحد)
دروس اصلی (۳۶ واحد)
دروس تخصصی (۳۷ واحد)
دروس پایه شامل مبانی هنرهای تجسمی، کارگاه طراحی پایه، کارگاه عکاسی، هندسه، حجم سازی، مهندسی عوامل انسانی (ارگونومی)، هنر و تمدن اسلامی و آشنایی با هنر در تاریخ، مدل سازی، ریاضی، فیزیک و فرم و فضا است.
دروس اصلی شامل استاتیک، فیزیک نور و الکتریسیته، نقشه کشی صنعتی، تاریخ طراحی صنعتی، ارگونومی، ارزیابی تولیدات صنعتی، طرح اشیاء در تمدن اسلامی، اقتصاد و مدیریت تولیدات صنعتی، مواد و روش ساخت، جامعه شناسی صنعتی، طراحی با کامپیوتر و طراحی فنی است.
دروس تخصصی شامل مبانی طراحی صنعتی، فرم و فضا، مدل سازی، کارگاه طراحی، و ۹ عدد پروژه طراحی صنعتی (شامل روند طراحی صنعتی، طراحی بسته بندی، طراحی سریع، طراحی مبلمان، حال و آینده، جامعه شناسی صنعتی، کار با کارخانه و…) و پروژه نهایی است. از میان دروس ذکر شده تعداد زیادی از جمله فرم و فضا، حجم سازی، و کارگاه های طراحی (کارگاه های پلاستیک، چوب، فلز و…) از دروسی هستند که نیاز به فضای کارگاهی و کار عملی دارند.
معمولا پروژه ها به گونه ای انتخاب می شود که مقدمات انجام پروژه نهایی فراهم شود.
آیا طراحی صنعتی در ایران دوره دکترا دارد؟
خیر. به دلیل نوپا بودن این رشته، در دانشگاه های ایران دکترای طراحی صنعتی وجود ندارد. ضمن اینکه به دلیل تخصصی شدن گرایش ها و تنوع علاقه ها و زمینه فعالیت افراد، در دانشگاه های خارج از کشور نیز دوره های دکترای طراحی به صورت گرایش های تخصصی ارائه می شود و رشته جامعی به عنوان طراحی صنعتی که در برگیرنده همه مباحث طراحی باشد، وجود ندارد.
در فرهنگ غنی ایرانی ازدواج و پیوند زناشویی پايه و اساس يك خانواده و در نتيجه يك جامعه موفق و اخلاقي است . بزرگان اين سرزمين به موجب جلوگيري از سست شدن اخلاقيات در جامعه و كنترل انحطاط و فحشا و همچنین استواری تفکر و اندیشه زنان و مردان ایرانی , ازدواج را یکی از مهم ترين ارکان جامعه بر شمرده اند . از ديدگاه اجتماعي چه در حيات اقتصادي , چه مادي , چه معنوي و روحاني اين سنت نتايج پر ثمري دارد كه مهم ترين آن قوام خانواده ها و در نتيجه یک اجتماع است . هیچ انسانی به تنهایی کامل نیست و پیوسته در جهت جبران کمبود خویش تلاش میکند . به طور کلی میتوان گفت که انسانی موفق و پویا است که هر روز زندگی اش از روز گذشته اش کاملتر باشد . سير طبيعي گيتي چنين است كه دختران و پسران خردمند در پی رسیدن به استقلال فکری هستند و در نتیجه برای جبران نواقص و تأمین نیازهای بی شمار خود به سوی تکامل و دانش و راهکارهای رسیدن به کمال هستند . ازدواج وگزینش همسر مناسب و شایسته موجبات رشد و تکامل زنان و مردان را فراهم میکند . متاسفانه در این میان نیز دختران و پسرانی هستند که مستثنی می باشند , زیرا با عدم درک درست و منطقی از فلسفه ازدواج نه تنها به تفکر , اندیشه و روان خود ضرر می رسانند بلکه در دراز مدت به سهم خود بروی یک جامعه نیز تاثیر منفی میگذارند . گاتها چنین پند می دهد :
خواسته شما از خداوند , خانواده ای خوب با راستی و پارسایی در کشوری آباد است .
از این روی در تمدن کهن ایرانی که یکی از پایه های تمدن بشری محسوب می شود بر این سنت نیک و اهورایی پافشاری شده است . در گاتها و متون پهلوی ایرانیان باستان در این مورد سخنها و پندهای بسیاری بیان شده است که ما باید برای بازگشت به آن شکوه و جامعه اخلاقی گذشته خود کوشش بسیار کنیم . بر طبق باور ایرانیان کهن نخستین انتظار پسران ايراني برای ازدواج با دختران نجابت و پاکدامنی زن بوده است :
عفت و نيك نامي و دوشيزگي پيش از ازدواج براي زنان ضرورت داشته است خانمان سعادمتند اجر شوهر نيك و زن نيكو است و جايگاه اهورامزدا و امشاسپندان
و یا این سخن نیک از گاتها که مهم ترین سند ارزشمند اخلاقی و دینی ایرانیان باستان و جامعه کنونی ایرانیان راستین محسوب می شود :
پاکدامنی و پارسایی از ارزش های ویژه زنان است .
شخصیت زن يا مرد پس از ازدواج به یک شخصیت اجتماعی تبدیل میشود؛ زیرا در پرتو ازدواج و زندگی مشترک خود را مسؤول حفظ همسر و تأمین وسائل زندگی و تربیت و آینده فرزندان تلقی میکند و تمام هوش، ابتکار و استعدادهای خود را به کار میگیرد و خود را مسئول آينده وي مي داند ؛ به عبارت دیگر، مهم ترین احساس مسؤولیت اجتماعی در او براي نخستين بار شکل میگیرد و بسیاری از شایستگیها و توانمندیهای نهفته در درونش را شکوفا میسازد. تا بتواند مسئولیتهای سنگین تری را نیز در جامعه بر عهده بگیرد . همچنین زنان و مردان میتوانند در کنار یک همسر خردمند و مهرورز میتوانند در راه درست و منش نیک ایرانی گام برداند و نواقص یکدیگر را برطرف سازند و در نتیجه جامعه ای اخلاق گرا , دانش پژوه و متمدن را نیز بنا سازند . به درستی که زرتشت فرمود :
زن و شوهر باید کوشش کنند تا در راه راستی و پاکی از یکدیگر پیشی جویند . مسابقه زندگی در پیمودن راه راستی است . (4)
بنابراین، میتوان ازدواج را مایه رشد و کمال یافتن انسان دانست . در واقع خداوند انسان را به گونه ای آفریده که بدون جنس مخالف ناقص است . یعنی در کنار جنس مخالفش کامل میشود . مرد به زن نیازمند است و زن به مرد. هر کدام از دو جنس از نظر روحی , جسمی , جنسي و معنوي به هم وابسته اند و با قرار گرفتن در کنار هم یکدیگر را تکمیل میکنند .
با عاشقان نشین و همه عاشقی گزین
با هر که نیست عاشق کم گوی و کم نشین
گزينش همسر در فرهنگ ايراني موجب آرامش و امنیت خاطر میگردد و محیط خانه وسیله آرامش روحی زن و مرد قرار داده شده است . از سوی دیگر عشق و مهر آریایی ایرانیان که شهره خواص و عام در جهان است میتواند در پرتو پیوندهای درست و خردمندانه تبلور یابد و به اوج کمالات برسد و الگویی برای نسلهای بعد نیز گردد . چنانکه زرشت بزرگوار فرموده است :
عشق و وفاداری ریشه دار , در هر زندگی زناشویی نیاز است .
عشق و دلدادگی که جلوه ای از هنجار راستی است , بر شما نیایش کنندگان فزون باد . جلوه با ارزش اشا عشق و دلدادگی است
روانشناسان در بسیاری از موارد به این نتیجه رسیده اند که پس از دوره جوانی , آن هنگامی که زندگی تنهایی را برای خود برگزیده اند سایه تنهایی , بیهودگی و نداشتن پناه گاهی مستقل و همیشگی را بر زندگی خود احساس میکنند . ازدواج و قرار گرفتن در کنار همسری شایسته , دلسوز و هم اندیش این احساس را از بین میبرد و او را به آرامش روحی میرساند. این احساس آرامش به ثبات فکری و روحی، وقار، احساس ارزشمند بودن و لذت می انجامد. در واقع دست آفرینش نوعی کشش درونی میان زن و مرد به ودیعت نهاده تا هر کدام در سنین خاص خواهان یکدیگر شوند و اضطراب وپریشانیشان از طریق ازدواج به سکونت و آرامش تبدیل گردد . در نسكهاي ايران زمين , از چهار هزار سال پيش تاكنون به اين امر سفارش بسيار شده است :
5 - در زن گرفتن و پيوند گيتي را برقرار كردن كوشا باشيد و از آن دوري نگيريد .
50 -در زن خواستن و فرزند داشتن و ديگر خويشكاري كوشا باشيد .
در همین راستا گزینش همسر ایده آل باید در سن مطلوب ازدواج مطرح و عملی شود , زیرا پیش از سن مذکور و یا پس از آن انتخاب ها در بیشتر موارد اشتباه , ناخواسته و یا دلخواه کامل یا نسبی نخواهد بود . این سن که به زمان مطلوب ازدواج شهرت دارد , برای پسران در زندگی امروزی بین 24 تا نهایت 30 سال دیده شده است و برای دختران 20 تا 26 سال . در کمتر از آن پختگی لازم و انتخاب درست کمتر دیده می شود و در بیشتر از این سن نیز انتخاب ها دشوارتر و توقع ها بالاتر می شود که بطوریکه در بسیاری موارد به عدم انتخاب منطقی و درست می انجامد . از این روی بایستی ازدواج در سنین مطلوب آن صورت گیرد حتی اگر زوجهای ایرانی سالهای نخست زندگی را با مشکلات مادی زیادی مواجه باشند . همدلی در فرهنگ ایرانی یکی از ارکان اساسی به شمار می آید . در سایه همدلی برای زنان و مردان ایرانی هر غیر ممکنی , ممکن خواهد شد و مشکلات یکی پس از دیگری برطرف می گردد . مولانا عارف بزرگ ایران زمین :
پس زبان خود محرمی دیگر استهمدلی از هم زبانی بهتر است
ایرانیان کهن پیوند دختران و پسران را فرخنده و پراهمیت می شماردند . به صورتیکه از عدد مقدس هفت برای شادمانی در جشنهای آنان بهره می بردند . ( هفت شبانه روز جشن و شادمانی و پایکوبی ازدواج ) عدد هفت یکی از اعداد آسمانی در نزد ایرانیان است که تا همین چند دهه پیش نیز اجرا می شده است و متاسفانه با گسترش شهره نشینی و گرفتاریهای زندگی مدرن کم کم به فراموشی سپرده شد . بیشتر از سوی دیگر ایرانیان مفتخر هستند که نامش به عنوان نخستین پایه گذاران عهد , پیمان و اخلاقیات جهان مطرح است . در سنگ نگاره های فره وشی یا فروهر که قدمتی بیش از چهار هزار سال دارد حلقه یا چمبره ای در دست انسان بالدار قرار دارد که از دیرباز تا کنون به حلقه پیمان زناشویی در نزد ایرانیان شناخته می شودو این مایه مباهات ملت کهن ایران زمین است . نمایی از فروهر باستانی موبدان زرتشتی پس از پشت سر گذاشتن هزاران سال فراز و نشیب در فرهنگ ایرانی همچنان به باورهای نیک نیاکانشان پایبند هستند و دختران و پسرانی را که میخواهند با یکدیگر پیوند زناشویی برقرار سازند , با توجه به آنچه که اشو زرتشت برای ما به یادگار گذاشته است , چنین پند می دهند :
" پند و اندرز مي دهم شما را اي دوشيزگاني كه در آستانه زناشويي هستيد و هم شما اي نوجوانان , زيرا كه نيك ميدانم , به گوش هوش بشنويد , زندگي آسوده و انديشه آسوده را در سايه دين و احترام و فرامانبرداري از پدران و مادران بجوييد . چون در سايه پرهيزكاري است كه عشق و مهر و محبت شما هر روز عميق تر و نيرومند تر خواهد شد و تنها در اين صورت است كه به لذت و خوشي سالم دست خواهيد يافت . "
همچنين ازدواج در يكي از كهن ترين سندهاي تاريخي ايران و جهان كه به اوستا مشهور است اشاره شده است . در يشتهای اوستا , ارت ايزد خانواده خوب و نماد شوكت و جلال است . ايزد ارت سفارش به پيوند ميان دختران و پسران ميكند و از زناني كه فرزند بدنيا نمي آورند و يا سقط جنين ميكنند شكايت ميكند . اشاره شده است كه فروغ اهورايي به چنين افرادي نمي تابد . ارت يشت از خانواده هايي كه مانع از ازدواج دختران و پسران مي شود شكايت ميكند و چنين مي گويد :
اين زشت ترين كاري است كه دشمنان آيين اهورايي انجام ميدهند و دوشيزگان را از زناشويي و ازدواج باز ميدارند و در خانه ها نگاه ميدارند . اين امر در مهر يشت , آبان يشت , رام يشت , فروردين يشت وهوم بيان شده است :
چون دوشيزگان به سن ازدواج رسند براي به دست آوردن همسران نيرومند و شوهران دلير به سوي تو روي آورند . اردويسور اناهيتا پشتيبان و ياور دختران ايراني است كه در سن ازدواج قرار دارند . (8)
با پاي گذاشتن به عرصه زندگي مدرن در چند سال اخير و در نتيجه گسترش تمدن غربي در جامعه ايراني اين سنت نيك كم رنگتر شده است و در نتيجه شوربختانه پايه هاي اخلاقي جامعه ايراني نيز متزلزل شده است . از عواملي كه موجب شده است ازدواج در ايران طي اين چند سال اخير سير نزولي داشته باشد ميتوان به موارد زير اشاره كرد :
1 ) عدم مسئوليت پذيري در ميان دختران و پسران و تربيت غلط در خانواده های ایرانی
2 ) عدم اعتماد به نفس نزد دختران و پسران جهت آغاز يك زندگي مشترك
3 ) افزايش تحصيلات اجتماعي و رشد توقعات كاذب و غیر منطقی در ميان برخی دختران و پسران
4 ) تفريحات آزادانه دختران و پسران و تلقين به اين امر كه نيازي به زندگي مشترك نمي باشد
5 ) اعتقاد بر اين امر كه پس از ازدواج آزاديهاي زودگذر اجتماعي از آنان سلب مي شود
6 ) تجملگرايي ميان خانواده هاي ايراني و چشم و هم چشمي ميان بستگان
7 ) دوري گزيدن از زندگيهاي معنوي و روي آوردن به زندگي هاي تک بعدی ماشيني
8 ) اعتقاد بر اين امر كه از ديد دانش و تفكر , توانايي لازم جهت تربيت فرزندشان را ندارند
9 ) اعتقاد بر اينكه توانایی برطرف کردن نيازهاي همسرشان را ندارند
10 ) تفکر شبه روشنفکری در میان جوانان بی هویت و عمدتا سطی نگر , در نتیجه باور به زندگی و دوستی های موقت غربی
هنگامي كه دختران و پسران با ناهنجاری ها اجتماعی مرزهاي اخلاقي زندگي معنوي را بشكنند و آنرا به صورت يك عادت روزانه براي خود تلقي كنند , هرگز نميتوانند نقش يك مادر و يا يك پدر موفق را در زندگي اجتماعي پسين خود ايفا كنند . چنين افرادي چه زن و چه مرد هرگز در تربيت فرزندان خود موفق نخواهند بود . زيرا آنها به اصول انساني و اخلاقي پايبند نبوده اند و نا خواسته فرزندانی که در آینده از آنان بوجود می آید نيز مانند خودشان با پايه هاي سست اخلاقي و اجتماعي تربيت مي شوند و اين امر در نسلهاي بعد نيز گسترش مي يابد و به سادگي ميتواند موجب ويراني يك جامعه كهن و اخلاقي همچون ايران شود . در ايران زمان هخامنشيان كه کشورمان اوج شكوه و عظمت خويش را يافته بود و نخستین امپراتوری احترام به ادیان و ملتها در جهان پایه گذاری شد , ازدواج و بدنيا آوردن فرزند از اهميت ويژه اي برخوردار بوده است . به طوريكه داريوش بزرگ هخامنشي در كتيبه جهاني بيستون كرمانشاه براي آنكه شرح خدمات حکومتش به ايران از گزند حوادث محفوظ بماند از اهورامزدا بركت فرزندان بسيار طلب ميكند تا به درستی به نسلهای بعد برسد .
تا جاييكه شاهنشاهان هخامنشي به خانواده هايي كه فرزند بيشتري و یا پسر بيشتري داشته باشند هدايا ارزاني ميكردند .
مادران ايراني در دوره هخامنشيان به دليل آنكه فرزندان را تا سن پنج سالگي به طور كامل جهت تربيت درست براي شركت در آموزشگاه هاي رسمي در اختيار داشتند نقش بسيار مهم تربيتي را ايفا مي نمودند .
از سوي ديگر گزينش همسر نبايد به صورت بسته و ناشناخته صورت بيگرد . زيرا ازدواجهاي ناخواسته و بی منطق که بر پایه احساسات زودگذر پایه گذاری می شود نه تنها ميتواند موفق نباشد بلكه نقش ويرانگری نيز در جامعه ایفا میکند و زن و مرد نیز شکست بزرگی را در زندگی تجربه میکنند که ممکن است به تباهی زندگی شان بیانجامد . گزینش همسر با اتکا بر خرد , منطق , تکیه بر فرهنگ ها و باورهای طرفین و بینش صحیح موفق و سازنده و آموزنده خواهد بود . همانطور که زرتشت بزرگوار فرمود :
همسر خویش را با خردمندی برگزینید .
گزينش همسر معيارهاي فراواني دارد . كه بايستي به آن دقت بسيار كرد . مهم ترين آن را ميتوان چنين دانست :
1 ) هم فكري , تفاهم و سليقه هاي نسبتا نزديك به هم در اساس پايه هاي زندگي مشترك
2 ) نزديكي سطح اجتماعي و تربيت دختر و پسر
3 ) نزديكي سطح خانواده هاي طرفين
4 ) نزديكي سطح تحصيلات , فرهنگ و شعور اجتماعي
5 ) نزديكي مسائل اعتقادي و باورهاي ديني دختر و پسر
6 ) نزديكي سني و يا پايين تر بودن سن دختر از پسر
در اندرز انوشه روان آذرباد مارسپندان خطاب به مردان آمده است كه :
50 - زن شرمگين را دوست باش و او را به زني به مرد زيرك و دانا ده . چه ( چراكه ) مرد زيرك و دانا همچون زميني نيك است كه وقتي تخم نيك در آن افگنده ( كاشته ) شد حاصل نيك به دست آورد .
همچنين خطاب به زنان ایرانی اشاره شده است كه :
ببخشاي بر ما اين نيكي را تا همسري به دست آوريم , همسري جوان و نام آور , از زيباترين آنها تا ما را در پناه خود گيرند و بتوانيم خانواده اي تشكيل دهيم , تا به ما فرزنداني زيبا و دلبر و زبان آور بخشايند , شوهراني كه از همه خوش بيان تر باشند .
آداب و رسوم ازدواج ایرانی نیز بر پایه مهر و همبستگی خانواده ها بنا نهاده شده است . رسم ايرانيان بر اين است كه پیش از ازدواج مراسم خواستگاري انجام دهند و اگر دختر و خانواده وي پذيرفتن مراسم ازدواج اجرا مي شود . خواستگاري و ديگر مراسم هاي كهن ما نيز قدمتي بيش از دو هزار سال دارد . چنانچه كه كيكاووس فرستاده اي نزد شاه هاماوران فرستاد و دخترش را براي همسري خواستار شد . در صورتیکه میتوانست از قدرت و نفوذش برای گرفتن دختر هاماوران استفاده کند :
بجنيد كاووس را دل ز جايچنين داد پاسخ كه اي نيك راي
من او را از پدر خواستاركه زيبنده به مشكوي ما آن نگار
خسرو پرويز نيز هنگام ازدواج با شيرين معشوقه خود بر اين رسم تاكيد نموده است :
به موبد چنين گفت شاه زمانكه بر ما مبر جز به نيكي گمان
مر اين خوب رخ را به خسرو دهيدجهان را بدين مژده نو دهيد
مر او را به آيين پيشين بخواستو آيين بود آنگاه راست
از مهم ترين پيامدهاي مخرب دوري گزيدن از اين سنت كهن که هرکدام میتواند به نوبه خود موجب زیانهای جبران ناپذیر اجتماعی گردد ميتوان به اين موارد اشاره نمود :
1 ) توقف يا کاهش چشم گير رشد جمعيت کشور و در نتيجه افزایش سن جامعه
2 ) افزايش زندگي هاي موقت , مشترك یا زندگی های دوستی در پيش از ازدواج
3 ) پيدايش فرزندان ناخواسته در جامعه و سرنوشت نامشخص آنان در آينده
4 ) گسترش روابط بیش از حد و غیر اصولی با جنس مخالف كه تنها براي ارضاي نيازهاي جنسی , اجتماعي و تفريحي طرفین صورت ميگرد
5 ) احساس پوچي و بي انگيزگي و روان پریشانی پس گذشتن از سن جوانی
6 ) بي اعتنايي به پايه هاي اخلاقی و معنوي زندگي انساني
7 ) افسردگي و احساس تنهایی دردوره پس از جواني
8 ) گسترش فساد اخلاقي و جنسي در جامعه و رشد بيماريهاي مربوطه
9 ) نبود پشتوانه معنوی در سنین بالاتر
آداب و رسوم:
انواع ازدواج در ایران باستان
در دین زرتشتی تعدد زوجات روا نیست و گفته شده همانگونه که یک زن نمیتواند در یک زمان بیش از یک شوهر داشته باشد مرد نیز نمیتواند در آن واحد دو یا چند زن داشته باشد. اختیار زن دوم در شرایطی خاص و سخت که در آیین نامه زرتشتیان آمده جایز است نظیر اینکه زن اول فوت شده باشد. در ایران باستان تنها در صورتی فرد زرتشتی میتوانست با وجود زن اول زن دیگر اختیار کند که زن اول به تشخیص پزشک عقیم بوده و خود موافقت خویش را برای این کار اعلام کند و رضایت داشته باشد هدف از این عمل نیز بقا نسل و پرورش فرزندانی نیک برای دین و دنیاست.
در مورد انواع پیوند زناشویی در ایران باستان گفتنی است که زن و مرد زرتشتی به 5 صورت و تحت عناوین پادشاه زن- چاکر زن- ایوک زن- ستر زن- خودسر زن پیوند زناشویی میبستند که هر یک جداگانه به شرح زیر است:
1-پادشاه زن: این نوع ازدواج به حالتی گفته میشد که دختری پس از رسیدن به سن بلوغ با موافقت پدر و مادر خود با پسری ازدواج میکرد و پادشاه زن از کاملترین حقوق و مزایای زناشویی برخوردار بود و کلا" همه دخترانی که برای نخستین بار و با رضایت پدر و مادر ازدواج میکردند، پیوند زناشویی آنان تحت عنوان پادشاه زن ثبت میشد..
2-چاکر زن: این نوع ازدواج به حالتی اطلاق میشد که زنی بیوه به عقد و ازدواج با مرد دیگری در میآمد. این زن با زندگی در خانه شوهر دوم خود حقوق و مزایای پادشاه زن را در سراسر زندگی مشترک دارا بود، ولی پس از مرگ آیین کفن و دفن و سایر مراسم مذهبی اش تا سی روزه توسط شوهر دوم یا بستگانش برگزار میشد. ولی هزینه های مراسم بعد از سی روزه به عهده بستگان شوهر اولش بود، چون معتقد بودند در دنیای دیگر این زن از آن نخستین شوهر خود خواهد بود و به همین علت پیوند دوم او تحت عنوان چاکر زن یاد میشد.
حال برای برخی ناآگاهان پیوند زناشویی از نوع چاکر زن را اختیار کردن زن صیغه ای توسط پدران ما در گذشته قلمداد کرده و پادشاه زن را زن عقدی بیان میکنند که صحت ندارد.
3-ایوک زن: این نوع ازدواج زمانی اتفاق میافتاد که مردی دختر یا دخترانی داشت و فرزند پسر نداشت و ازدواج تنها دختر یا کوچکترین دخترش تحت عنوان ایوک ثبت میشد و رسم بر این بود که اولین پسر تولد یافته از این ازدواج به فرزندی پدر دختر در میآمد و به جای نام پدرش نام پدر دختر را بعد از نامش میآوردند و این نوع ازدواج باعث شده که برخی افراد غیر مطلع برچسب ازدواج با محارم را به زرتشتیان بزنند و اظهار کنند که پدر با دختر خود ازدواج میکرده است. اینک اشتباه افراد ناآگاه کاملا" مشخص شد و اتهام ازدواج با محارم کاملا" مردود است.
4-ستر زن: وقتی که فرد بالغی بدون ازدواج در میگذشت، پدر و مادر یا خویشان این فرد موظف بودند به خرج خود و به یاد فرد درگذشته دختری را به ازدواج پسری در میآورند. شرط این نوع ازدواج آن بود که دختر و پسر متعهد میشدند که در آینده یکی از پسران خود را به فرزند خواندگی فرد درگذشته بدون زن و فرزند درآورند.
5- خودسر زن: اگر دختری و پسری پس از رسیدن به سن بلوغ برخلاف میل والدین خود خواستار ازدواج با یکدیگر میشدند و مصر بر این امر نیز بودند، با وجود مخالفت والدین ازدواج آنها منع قانونی نداشت و زیر عنوان خودرای زن ثبت میگردید و در این بین دختر از ارث محروم میشد، مگر اینکه والدینش به خواست خود چیزی به او میدادند یا وصیت مینمودند که بدهند.
این نوع ازدواج ها در ایران باستان انجام میشد امروزه ازدواج ها تحت این عناوین ثبت نمیشود.
گفتنی است که طلاق در آیین زرتشتی مطرود و منفور است و تحت شرایطی ویژه و در مواردی نادر و خاص طبق آیین نامه زرتشتیان مجوز داده میشود.
فرجام سخن :
امید است فرزندان این سرزمین که نیاکانشان از پایه گذاران دانش و فرهنگ و تمدن جهان بشمار می روند , امروز نیز آنان چنین باشند و با استحکام باورهای اجتماعی , دینی و ملی باردیگر نام بزرگ ایران زمین را در جهان پرآوازه و جاوید نمایند . همچنین به سنت نیک ازدواج که بخش لاینفک فرهنگ غنی ایرانی است پایبند باشند . تا اخلاقیات ایرانی بیش از پیش زنده و پابرجا بماند و جامعه و فرهنگ جهانی ایران از این هجمه ضد اخلاقی غربی که بر اساس سیاست های اسعتماری , سایه به روی این سرزمین افکنده است مصون بماند و دانش و پیشرفت و فرهنگ ایرانی را بیش از پیش گسترش دهند . به امید پیوندهای نیک برای دختران و پسران ایران زمین که همسرانشان دوست و عاشق آنان خواهند بود . ایدون باد ...
سامانه خرید و امن این
سایت از همهلحاظ مطمئن می باشد . یکی از
مزیت های این سایت دیدن بیشتر فایل های پی دی اف قبل از خرید می باشد که شما می
توانید در صورت پسندیدن فایل را خریداری نمائید .تمامی فایل ها بعد از خرید مستقیما دانلود می شوند و همچنین به ایمیل شما نیز فرستاده می شود . و شما با هرکارت
بانکی که رمز دوم داشته باشید می توانید از سامانه بانک سامان یا ملت خرید نمائید . و بازهم
اگر بعد از خرید موفق به هردلیلی نتوانستیدفایل را دریافت کنید نام فایل را به شماره همراه 09159886819 در تلگرام ، شاد ، ایتا و یا واتساپ ارسال نمائید، در سریعترین زمان فایل برای شما فرستاده می شود .
آدرس خراسان شمالی - اسفراین - سایت علمی و پژوهشی آسمان -کافی نت آسمان - هدف از راه اندازی این سایت ارائه خدمات مناسب علمی و پژوهشی و با قیمت های مناسب به فرهنگیان و دانشجویان و دانش آموزان گرامی می باشد .این سایت دارای بیشتر از 12000 تحقیق رایگان نیز می باشد .که براحتی مورد استفاده قرار می گیرد .پشتیبانی سایت : 09159886819-09338737025 - صارمی
سایت علمی و پژوهشی آسمان , اقدام پژوهی, گزارش تخصصی درس پژوهی , تحقیق تجربیات دبیران , پروژه آماری و spss , طرح درس
مطالب پربازديد
متن شعار برای تبلیغات شورای دانش اموزی تحقیق درباره اهن زنگ نزن انشا در مورد 22 بهمن