آنفلونزاي پرندگان

تهيه و تنظيم:

دكتر سعادت‌خواه - كارشناس مسئول بيماري‌هاي واگير مركز بهداشت استان آذربايجان‌شرقي

منبع:

دستورالعمل كشوري مراقبت آنفلوانزاي پرندگان در انسان

مكاتبات معاونت سلامت و مركز مديريت بيماري‌هاي وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي

مقدمه:

بیماری آنفلونزای پرندگان نوعی از آنفلونزای A می باشد که در جمعیت حیوانات بخصوص ماکیان (بیماری در سایر حیوانات نظیر خوک ، سگ ، گربه و ... نیز دیده شده است) ایجاد می گردد و می تواند در انسان نیز موجب ایجاد نوع حاد با مرگ و میر بالا شود . سويه H5N1 که توانایی ایجاد فرم حاد بیماری را در انسان دارد اخیرا در جمهوری روسیه و قزاقستان در بین پرندگان شیوع یافته بطوری که تاکنون 120 هزار قطعه ماکیان در روسیه و 9 هزار قطعه ماکیان در قزاقستان تلف یا معدوم شده است (تاکنون 150 میلیون قطعه طیور در آسیای جنوب شرقی بعلت ابتلا به این نوع سویه ویروس م عدوم یا تلف شده است ). پرندگان مهاجر از جمله غاز و اردک منبع طبيعي مي‌باشند و بعلت مهاجرت اين پرندگان از جمهوري هاي ياد شده كشور ما نيز در خطر بروز موارد بيماري در بين پرندگان اهلي و وحشي بومي ‌و به تبع آن افراد انساني مي‌باشد. هر چند انتقال ويروس از پرنده به انسان به آساني صورت نمي‌گيرد و موارد انساني گزارش شده نيز بيشتر در ارتباط با تماس مستقيم با پرندگان آلوده يا تلف شده بوده است ليكن در صورت موتاسيون و فراهم شدن شرايط انتقال ويروس به انسان و همچنين كسب توانايي انتقال ويروس از انسان به انسان ديگر (هنوز تأييد نشده است) مي‌تواند منجر به يك پاندمي ‌آنفلوانزا گردد. طيور در معرض خطر ابتلا جوجه‌ها، بوقلمون، اردك و غاز مي‌باشند و انواع بومي‌اين پرندگان به دليل احتمال تماس با انواع پرندگان مهاجر بيشتر امكان بروز بيماري را داشته و مي‌توانند بعنوان منبع بيماري مطرح ‌باشند.

در ايران هنوز اين سويه ويروس بعنوان عامل بيماري‌زا در انسان و يا جمعيت حيوانات ثبت و گزارش نشده است ولي افرادي كه با طيور سر و كار دارند (كاركنان مرغداري‌ها، پرسنل دامپزشكي، پرسنل محيط زيست و...) و يا از مناطقي كه بيماري اندميك مي‌باشد مراجعت كرده‌اند در معرض خطر بوده و بايستي تحت مراقبت قرار گيرند.

موارد زير در معرض خطر بيماري مي‌باشند:

وجود علائم باليني بيماري تنفسي حاد كه علتي براي آن مشخص نشود.

مرگ بدليل بيماري تنفسي حاد كه نتوان علتي براي آن مشخص نمود.

تماس‌هاي شغلي شامل: كارگران مزارع ماكيان اهلي (مرغداري‌ها، پرورش اردك، بوقلمون و شتر مرغ) و خوك، افرادي كه در حمل طيور زنده و يا معدوم شده فعاليت دارند و افرادي كه در مغازه‌هاي فروش حيوانات زنده كار مي‌كنند.

آشپزها و مشاغل مشابه كه با ماكيان اهلي زنده يا اخيراً كشته شده سر و كار دارند.

فروشندگان پرنده‌هاي دست‌آموز.

دامپزشكان شاغل در صنعت طيور.

افرادی که در آزمایشگاههایی که نمونه ها برای ویروس آنفلونزای A/H5 و A/H7 بررسی می شوند ، فعالیت دارند .

کارکنان مراقبت های بهداشتی

افراد ساكن در مناطقي كه مرگ ماكيان خانگي و پرندگان وحشي بيش از حد مورد انتظار اتفاق افتاده است.

سابقه مسافرت 7 روز قبل از شروع علائم به کشور یا منطقه ای که طغیان آنفلونزای A ( H5N1 ) در جمعیت حیوانی گزارش شده است (ويتنام، چين، لائوس، تايلند، كمبوجيه، اندونزي، كره، ژاپن، پاكستان، روسيه و قزاقستان) به همراه حداقل يكي از موارد زير:

تماس (كمتر از يك متر) با ماكيان زنده يا مرده، پرندگان وحشي يا خوك در هر جايي از كشورهاي فوق.

مراجعه به محلي كه ماكيان اهلي يا خوك مبتلا (تأييد شده) در 6 هفته قبل وجود داشته‌اند.

تماس (لمس كردن يا فاصله شنيدن صحبت معمولي) با يك مورد انساني تأييد شده آلوده به آنفلوانزاي A/H5

تماس (لمس كردن يا فاصله شنيدن صحبت معمولي) با يك شخص مبتلا به بيماري حاد تنفسي با علت نامعلوم كه بعداً منجر به مرگ وي شده است.

اطلاعات مورد نياز:

نظر به اهميت راه انتقال بيماري اطلاعات اوليه در مورد سابقه تماس جهت اقدامات بعدي بسيار با اهميت است و اطلاعات زير در موارد تشخيص داده شده مورد نياز مي‌باشد:

- زمان شروع علائم بيماري

- سابقه تماس با ماكيان

- وجود مرگ و مير بيش از حد انتظار در ماكيان منطقه

- شغل

- سابقه تماس با موارد تأييد شده انساني

- سابقه تماس با افرادي كه بدليل ابتلا به بيماري حاد تنفسي بدون علت مشخصي فوت كرده‌اند

تعاریف موارد مبتلا به آنفلونزای A/H5 و A/H7

تعریف مورد مشکوک مبتلا به آنفلونزای A/H5 و A/H7

هر بیمار تب دار (درجه حرارت بیشتر از 38 درجه سانتی گراد ) به همراه حداقل یکی از علائم سرفه ، گلودرد ، تنگی نفس ، و كونژونكتيويت

به همراه حداقل یک از یافته های زیر :

1 ) سابقه تماس در 7 روز قبل از شروع علائم با پرندگان بخصوص مرغ که بدلیل یک بیماری مرده باشد .

2)وجود سابقه تماس در طی 7 روز قبل از شروع علائم با يك مورد تایید شده آنفلونزای A/H5 و A/H7 که در مرحله واگیر داری بیماری بوده است (یک روز قبل از شروع علائم تا 7 روز بعد از شروع علائم) .

3) سابقه تماس در طی هفت روز قبل از شروع علائم با سطوح و محیط آلوده به عامل آنفلونزای پرندگان

4) در طی هفت روز قبل از شروع علائم سابقه کار در آزمایشگاهی که نمونه های انسانی یا حیوانی مشکوک به آلودگی آنفلونزای پرندگان بسیار بیماری زا ( HPAI ) داشته اند .

5) وجود یک تست آزمایشگاهی مثبت آنفلونزای A که نتواند نوع ویروس را مشخص کند .

II مرگ بدلیل بیماری حاد تنفسی با علت نامشخص و حداقل یکی از موارد زیر :

1) اقامت در مناطقي كه موارد مشكوك يا تأييد شده آلودگي با آنفلوانزاي بسيار بيماري‌زا ( HPAI ) گزارش شده است.

2) وجود سابقه تماس در طي 7 روز قبل از شروع علائم با يك مورد تأييد شده انساني آنفلوانزاي A/H5 كه در مرحله واگيرداري بيماري بوده است.

تعریف مورد احتمالی مبتلا به آنفلونزای A/H5 و A/H7 :

هر بیمار مشکوک به همراه شواهد آزمایشگاهی محدود برای آنفلونزای A/H5 و A/H7 (جداسازی آنتی بادی اختصاصی H5 یا H7 در یک نمونه سرم )

تعریف مورد قطعی مبتلا به آنفلونزای A/H5 و A/H7 :

مورد مشكوك يا محتمل به همراه حداقل يكي از آزمايش‌هاي زير:

1) نتیجه کشت مثبت برای آنفلونزای A/H5 و A/H7

2) PCR مثبت برای آنفلونزای A/H5 و A/H7

3) روش IFA با بکار بردن موکلونال آنتی بادی آنفلونزای A/H5 و A/H7 مثبت

4)چهار برابر افزایش تیتر آنتی بادی اختصاصی آنفلونزای A/H5 و A/H7 در دو نمونه سرم

پيگيري موارد مشكوك انساني:

موارد مشكوك انساني بايستي طبق ليست خطي از شهرستان به دانشگاه و از دانشگاه به مركز مديريت بيماري‌ها گزارش گردند و فرم بررسي اپيدميولوژيك تكميل و پس از بهبودي يا فوت ارسال گردد.

موارد مشکوک بایستی تا 24 ساعت پس از قطع تب در بیمارستان تحت نظر قرار گیرند ، یا در صورتی که علت دیگری برای بیماری تشخیص داده شده زودتر مرخص گردند .

اقدامات پیشگیری از ا نتقال تنفسي و بهداشت دست‌ها (شست و شوی دست ها با آب و صابون به مدت 15 تا 20 ثانیه )برای کاهش خطر انتقال ویروس بسیار با اهمیت است .

ارزيابي موارد مشكوك:

یک نمونه از مجرای تنفسی برای موارد مشکوک گرفته شود (برای مثال سواپ نازوفارنكس ) ، نمونه باید برای آنفلونزای A به روش RT-PCR بررسی شود و در صورت مثبت بودن برای H1 و H 3 با همین روش بررسی شود .

دو نمونه سرم مرحله حاد (هفته اول شروع بيماري) و مرحله نقاهت (بعد از سه هفته از شروع بيماري) جهت بررسي آنتي‌بادي آنفلوانزاي پرندگان تهيه شود.

اقدامات لازم در هنگام بروز آنفلوانزاي پرندگان در مرغداري‌ها براي افراد در معرض خطر

پس از تایید اولین مورد آلودگی ماکیان به A/H5 در صورت بروز مورد مشکوک به آنفلونزا در مرغداری بر اساس گزارش اداره کل دامپزشکی استان ، داروی ضد ویروس Oseltamivir به میزان 75 میلیگرم روزانه و در صورت نبود این دارو داروی آمانتادین به میزان 200 میلیگرم روزانه برای کارکنان مرغداری و افراد شاغل در آن شروع می گردد تا نتایج آزمایشگاهی نشان دهد که علت بروز آنفلونزای H5 نمی باشد که پس از اعلام علل دیگر دارو قطع می گردد و در صورت تایید وجود H5 دارو حداقل برای 7 روز یا زمانی که افراد در تماس ماکیان عفونی در مرغداری مزبور و مرغداری های با شعاع یک کیلومتر یا سطوح و محیط آلوده هستند ، تجویز می گردد .

در صورت تأييد وجود H5 در اولين فرصت نسبت به واكسيناسيون اين افراد و شاغلين در مرغداري هاي تا شعاع پنج كيلومتري بر عليه آنفلوانزاي انساني نيز اقدام مي‌گردد. همچنين استفاده از وسايل ايمني شامل: دستكش يك بار مصرف، روپوش يا لباس مناسب آستين بلند، چكمه يا روكفشي یک بار مصرف ، عینک برای محافظت غشاء مخاطی چشم ، کلاه ، ماسک های یک بار مصرف N-100 یا N-99 یا N-95 که برای عوامل خطرناک دیگر محیطی (برای مثال ذرات معلق یا گرد و غبار) توصیه شده است .

پس از هر بار استفاده همه وسایل باید بطور مناسب معدوم گردند . شتشوی دست ها با آب و صابون برای 15 تا 20 ثانیه پس از در آوردن وسایل ایمنی یا هر گونه تماس مشکوک الزامی است . استفاده از وسایل و انجام اقدامات فوق با نظر دامپزشکی استان و واحد بهداشت محیط برای همه افرادی که در مرغداری مشکوک کار می کنند و در معدوم کردن مرغ های مشکوک مشارکت دارند الزامی است و معدوم کردن آنها لازم است .

برای ضد عفونی کردن وسایل آلوده به خون و مایعات بدن بیماران مشکوک ، هیپوکلرید سدیم 1% و برای ضدعفونی کردن سطوح فلزی صاف که مواد سفید کننده نمی توان استفاده کردبرای مثال روی میز ، از الکل 70% استفاده می شود .

توصیه به مسافران

منعی برای مسافرت افرا به مناطقی که آلودگی A/H5 و A/H7 ثابت شده است وجود ندارد . هیچگونه شواهدی که نشان دهد بیماری از انسان به انسان منتقل می شود وجود ندارد و افراد محدودی که مبتلا شده اند تماس مستقیم با پرندگان بیمار داشته اند .

به افرادي كه قصد مسافرت به كشورهايي كه طغيان بيماري گزارش شده است دارند موارد زير توصيه مي‌شود:

از مراجعه به مراكز پرورش ماكيان و مراكز فروش حيوانات زنده و هر مكاني كه احتمال آلودگي با مدفوع ماكيان يا ساير حيوانات وجود دارد خودداري كنند.

همانند ساير بيماري‌هاي عفوني يكي از مهمترين و مؤثرترين اقدامات پيشگيري رعايت مكرر بهداشت دست‌ها مي‌باشد.

ويروس‌هاي آنفلوانزا بوسيله گرما از بين مي‌روند بنابراين غذاهاي بدست‌ آمده از ماكيان شامل تخم‌مرغ بايستي كاملاً پخته شوند.

پس از مراجعت چنانچه تا 7 روز دچار تب و علائم تنفسي شدند به مركز بهداشت مراجعه نمايند و سابقه مسافرت خود را اعلام نمايند.

  بيماري آنفلوانزاي پرندگان از طريق ترشحات بدن پرنده آلوده به ويروس اين بيماري منتقل مي شود بنابراين مهمترين اقدام براي پيشگيري از اين بيماري خودداري از دست زدن به بدن پرنده آلوده به اين بيماري است. بيماري آنفلوانزاي پرندگان انواع مختلفي دارد كه اكثر آنها فقط در ميان پرندگان قابل انتقال است فقط نوع فوق حاد آنفلوانزاي پرندگان با عنوان آنفلوانزايH5N1 بين انسان و پرندگان مشترك است و امكان انتقال اين بيماري از پرندگان به انسان وجود دارد. ويروس آنفلوانزاي پرندگان از طريق ترشحات بدن پرنده آلوده به ويروس اين بيماري ممكن است به انسان منتقل شودبه همين علت پزشكان توصيه مي كنند در صورتي كه با جسد يك پرنده مرده مواجه شديد به هيچوجه به آن دست نزنيد چون ممكن است علت مرگ آن آنفلوانزاي فوق حاد پرندگان باشد و لمس آن موجب انتقال اين بيماري مي شود. ويروس آنفلوانزاي پرندگان از طريق خوردن گوشت پرنده منتقل نمي شود به خصوص اگر گوشت پرنده در حرارت بالاي 70 درجه پخته شده باشد، بنابراين توصيه پزشكان اين است كه در هر صورت گوشت پرندگان به صورت كاملا پخته مصرف شود و براي كندن پوست و پر آنها حتما از دستكش استفاده شود. بيماري آنفلوانزاي پرندگان به علت ماهيت آن بيشتر يك بيماري شغلي محسوب مي شود و بيشتر شكارچيان و افرادي كه در مرغداريها كار مي كنند در معرض خطر اين بيماري قرار دارند، اين افراد بايد حتما آموزشهاي لازم را براي پيشگيري از اين بيماري ببينند، حتما بايد هنگام لمس پرندگان دستكش به دست داشته باشند و دهان و بيني خود را بپوشانند. مهمترين توصيه پزشكان به مردم عادي به خصوص كودكان براي پيشگيري از بيماري آنفلوانزاي پرندگان اين است كه به هيچوجه به پرندگان مرده دست نزنند و در صورت لمس هر پرنده‌اي بلافاصله دستهاي خود را آب و صابون بشويند. در زمان حاضر هنوز هيچ موردي از بيماري آنفلوانزاي پرندگان در داخل كشور گزارش نشده است و وزارت بهداشت با همكاري سازمان حفاظت محيط زيست و وزارت جهاد كشاورزي به شدت مناطق آلوده به اين بيماري را تحت كنترل دارند و هر مورد مرگ و مشكوك پرندگان را بلافاصله نمونه گيري مي كنند. از ميان كشورهاي همسايه ايران اكنون تركيه بيش از بقيه با اين بيماري درگير شده است و تاكنون حداقل 4 نفر بر اثر اين بيماري در تركيه مرده اند كه دو نفر آنها كودكاني بوده اند كه به پرنده مرده دست زده بودند. اكنون نگراني از ورود اين بيماري به داخل كشور از مرزهاي غربي افزايش يافته است به همين علت ترددهاي يكروزه به تركيه ممنوع شده و جوجه ها و مرغداريهاي نزديك مناطق مرزي تعطيل شده‌اند. دستگاههاي مسئول با همكاري وزارت كشور همه ترددها در مرزهاي غربي كشور را كنترل مي كنند خودروهاي عبوري از مرز بارزگان ضدعفوني مي شوند. علاوه بر آن با توجه به وضعيت كشور عراق نگراني از وجود اين بيماري در اين كشور نيز افزايش يافته است به همين علت به زائران و افرادي كه به اين كشور سفر مي كنند نيز توصيه مي شود اصول بهداشتي ذكر شده را با دقت بيشتري رعايت كنند و در صورتي كه سفر آنها ضروري نيست آن را به تعويق بيندازند. با وجود اين به علت مهاجرت پرندگان در فصل زمستان از مرزهاي شمالي و امكان استقرار آنها در هر جاي كشور، خطر آنفلوانزاي پرندگان فقط به مناطق غربي و شمالي كشور منحصر نمي شود و در هر نقطه اي ممكن است پرنده آلوده به ويروس«H5N1» وجود داشته باشد بنابراين توصيه هاي پيشگيرانه ذكر شده از قبيل خودداري از لمس پرندگان مرده يا مشكوك و شستن بلافاصله دستها در صورت لمس آنها، استفاده از دستكش هنگام ذبح يا پركندن پرندگان و نيز پختن كامل مرغ و پرندگاني كه مصرف خوراكي دارند الزامي است. هنوز در مورد امكان انتقال ويروس آنفلوانزاي پرندگان از انسان به انسان مطلب اثبات شده اي وجود ندارد و به نظر نمي رسد امكان انتقال اين بيماري از انسان به انسان وجود داشته باشد با اين حال با توجه به انتقال بيماري آنفلوانزاي انساني از انسان به انسان و اين امكان كه ممكن است فردي به طور همزمان آنفلوانزاي انساني و پرندگان را با هم بگيرد توصيه مي شود، افرادي كه در معرض خطر اين بيماري هستند واكسن آنفلوانزاي انساني را تزريق كنند تا امكان جهش ژنتيكي ويروس اين بيماري به نحوي كه امكان انتقال انسان به انسان آن باشد، فراهم نشود. بيماري آنفلوانزاي پرندگان هنوز واكسن ندارد البته پژوهشگران در سطح دنيا مشغول تلاش براي كشف واكسن اين بيماري هستند و پيش بيني مي شود به زودي واكسن اين بيماري نيز كشف شود، در حال حاضر فقط واكسن آنفلوانزاي انساني در اختيار پزشكان است و علاوه بر آن داروي درمان اين بيماري نيز با عنوان داروي «تاميفلو» به ميزان كافي در كشور خريداري شده و مقادير بيشتري نيز اين دارو به زودي از خارج كشور خريداري و توسط وزارت بهداشت براي مواجهه با خطر اين بيماري دپو مي شود.

هپاتيت به انواع مختلفى تقسيم مى‌شود كه علت آن تفاوت در نوع ويروس اين بيمارى است. ويروس‌هاى هپاتيتى كه با حمله به بافت كبد منجر به تخريب اين بافت و موجب بيمارى هپاتيت مى‌شوند از نظر ژنتيكى بسيار به يكديگرشبيه هستند.

تعداد زيادى از بيماريها از دسته بيماريهاى ويروسى هستند يعنى حضور يك ويروس در بدن منجر به بيمارى مى‌شود. اين گروه از بيماريها درمان خاص و قطعى ندارند. هنوز دارويى ساخته نشده است كه بتواند ويروس را از بين ببرد. در اين حالت تنها سيستم ايمنى بدن بايد با بيمارى مبارزه كند. در نتيجه اگر دارويى براي بيمارى ويروسى تجويز شود تنها براى بالا بردن مقاومت بدن و حمايت از سيستم دفاعى درونى است.

بيشتر بيماريهاى دشوار و طولانى مدت، بيماريهاى ويروسى هستند. از جمله اين بيماريها، بيمارى هپاتيت است. بيمارى هپاتيت به انواع مختلفى تقسيم مى‌شود كه علت آن تفاوت در نوع ويروس اين بيمارى است. ويروس‌هاى هپاتيتى كه با حمله به بافت كبد منجر به تخريب اين بافت و موجب بيمارى هپاتيت مى‌شوند از نظر ژنتيكى بسيار به يكديگرشبيه هستند. آنچه كه اين ويروس‌ها را از هم متمايز مى‌كند تفاوت كوچكى در ساختار اطلاعاتى آنهاست. هر ويروس ذره كوچكى است كه ذخيره اطلاعاتى ژنتيكى خاص خود را به همراه دارد. بر پايه همين تفاوت كوچك ويروس‌هاى هپاتيتى به انواع مختلفى تقسيم و نامگذارى مى‌شوند. با آنكه نشانه‌هاى اوليه بيمارى هپاتيت در تمامى انواع اين بيمارى مشابه است اما نوع و شدت آسيب‌هاى كبدى در هر يك متفاوت است. ويروس هپاتيت نوع C كه موجب بيمارى هپاتيت C مى‌شود يكى از اين ويروس‌هاى اين گروه است.

بيمارى هپاتيت C كه طبق آمارهاى موجود بيش از 170 ميليون نفر در سراسر جهان به آن مبتلا هستند با نشانه‌هاى عمومى بيمارى هپاتيت همراه است. علائمى مثل تهوع، اسهال و ضعف عمومى. اما زردى پوست يا زردى سفيدى چشم در بيمارى هپاتيت C ديده نمى‌شود. اين مسئله يكى از تفاوت‌هاى بارز اين نوع هپاتيت با ساير انواع هپاتيت است.

دوره خفتگى بيمارى، يعنى از هنگام ورود ويروس تا شروع فعاليت آن ممكن است بين دو تا 20 ماه به طول انجامد. اين امكان هست كه پس از ورود ويروس بيمارى هپاتيت C سيستم دفاعى بدن بتواند تا مدتى مقاومت كند. گلبولهاى سفيد كه در خون شناورند مى‌توانند ويروس‌ها و باكترى‌ها را ببلعند و آنها را در خود هضم كنند. ويروس بيمارى هپاتيت C ممكن است تا مدتى در گلبولهاى سفيد به صورت خفته باقى بماند اما اين ويروس مى‌تواند به دلايل نامعلومى فعال شود. شروع فعاليت ويروس گاه به يك سرماخوردگى ساده شبيه است. از آنجا كه بيمارى هپاتيت C با زردى همراه نيست غالبا فرد متوجه ابتلا خود به بيمارى نمى‌شود. اما فاكتورهاى كبدى خون كه ميزان فعاليت آنزيم‌هاى كبدى را نشان مى‌دهند به شدت بالا مى‌رود كه نشان‌دهنده بر هم خوردن تعادل در كبد و آغاز بيمارى است.

روند بيمارى در بيمارى هپاتيت C سريع‌تر و آسيب‌هاى حاصل از آن شديدتر است. از جمله آسيب‌هاى جانبى اين بيمارى دردهاى مفصلى و از بين رفتگى بافت كليه است. متأسفانه بيمارى هپاتيت C بيش از 80 درصد موارد به سيروز كبدى مى‌انجامد. با تشخيص سريع بيمارى و بهره‌گيرى از داروهاى كمكى و بازدارنده مى‌توان از تخريب بيشتر بافت كبد جلوگيرى كرد و بيمارى را تا حدى كنترل كرد.

هپاتيت‌ها به شدت مسرى هستند. مهمترين راه انتقال بيمارى هپاتيت C از طريق تماس مستقيم با خون فرد بيمار و آلوده است. متأسفانه اين بيمارى در زندانها و در معتادان تزريقى آمار بالايى نشان مى‌دهد.‌ درمان بيمارى بسيار پرهزينه و مشكل است. مهمترين راه مقابله جلوگيرى از انتقال ويروس است.

واكسن بيمارى هپاتيت C تا به امروز كشف نشده است. اما واكسيناسيون عليه هپاتيت نوع B بدن را بيش از 75 درصد نسبت به هپاتيت نوع C نيز ايمن مى‌كند.

  «ام اس چيست؟» ام اس هنگامي در بدن آغاز مي‌شود كه گلبول‌هاي سفيد كه نقش دفاعي در بدن دارند به ميلين كه حفاظتي براي رشته‌هاي عصبي است و كمك مي‌كند كه پيام‌هاي الكتريكي با سرعتي چندين برابر منتقل شوند، بجاي يك عامل بيگانه حمله مي‌كنند و هر بار كه اين گلبول‌ها به رشته‌هاي اعصاب مربوط به يكي از اندام‌هاي بدن حمله كنند، آن اندام دچار مشكل مي‌شود. «انواع ام اس» شايد بتوان گفت دو بيمار ام اس را نمي‌توان يافت كه چگونگي شروع و ادامه بيماريشان شبيه هم باشد ولي در كل بيماري ام اس را مي‌توان به چهار دسته‌ اصلي تقسيم كرد. 1-ام اس خوش‌خيم (Benign MS) كه در اين نوع فقط تعداد كمي حمله رخ مي‌دهد كه اين حملات نيز معمولا با بهبودي كامل همراه است. اين نوع ام‌اس در طي زمان بدتر نمي‌شود و معمولا موجب هيچ ناتواني ماندگاري نخواهد شد. 2- نوع عود كننده و فردكش يابنده (Relapsihg Remitting MS ) كه اكثر مبتلايان بيماريشان را با همين نوع آغاز مي‌كنند و به اين صورت است كه در آنها هر حمله بيماري، يك دوره آرام در پي دارد كه بيماران در اين مدت مشكلي ندارند، حمله‌ها نيز معمولا غير قابل پيش‌بيني‌اند. 3- نوع پيشرونده ثانويه (Secondary Progressive MS ) ، اين دسته مي‌توان ادامه نوع قبلي دانست يعني پس از چندين سال حمله‌ و آرامش بيمار به حدي مي‌رسد كه بدون وجود دوره‌هاي واضحي از حمله با گذشت زمان ضعيف‌تر مي‌شود. 4- نوع پيشرونده اوليه (Primary Progressive) در اين نوع بيماري هرگز حالت‌هاي عود يا فروكش را ندارند و از همان حالت ممكن است هر زماني متوقف شود يا همچنان بدتر شود. «علائم و مشكلات شايع در ام اس» تظاهرات و سير بيماري ام اس از شخصي به شخص ديگر متفاوت است. چشم‌ها نيز معمولا اولين و شايع‌ترين عضو درگير هستند، قدرت بينايي نيز معمولا در اشخاصي كه درگيري چشمي داشته‌اند تا حدي كاهش مي‌يابد. اندام‌هاي دست و پا نيز ممكن است دچار مشكلات حسي و حركتي شوند مثل احساس كرختي، به خواب رفتگي يا سوزن سوزن شدن، اشكال در راه رفتن و حركات اداري ديگر را مي‌توان نام برد. گوش‌ها گاهي دچار مشكلاتي نظير وزوز يا كاهش شنوايي مي‌شوند. احساس نياز مكرر به دفع ادرار، بند آمدن و احتباس ادرار، بي‌اختياري در دفع ادرار و بالاخره كاهش ميل و توانايي جنسي از مشكلاتي هستند كه در دستگاه ادراري - تناسلي بيماران به وجود مي‌آيند. از دست دادن تعادل هنگام راه رفتن خصوصا در تاريكي ممكن است به خاطر درگيري مخچه باشد به جزء اين موارد مي‌توان به مشكلاتي نظير تمركز حواس و گاهي بي‌حواسي، اضطراب، افسردگي، احساس درد در ماهيچه‌ها، اشكال در سخن گفتن، اشكال در اجابت مزاج اشاره كرد. گروهي از عوامل مي‌توانند زمينه ساز ايجاد مشكلات جديد باشند كه از آنها مي‌توان به گرما و رطوبت، وزرش‌هايي كه حرارت بدن را بالا مي‌برند، تب و مهمتر از همه اينها فشار روحي و عصبي كه استرس رواني مي‌گويند. «ام اس و فيزيوتراپي» يكي از مشكلات اصلي ما، ضعف و محدوديت در حركت است كه از طرفي به علت درگيري قسمت‌هاي حركتي در مغز و نخاع و از طرف ديگر به علت كم حركت شدن خود بيماران كه به يكي از اين عوامل مربوط مي‌شود؛ افسردگي و بي‌حوصلگي، ترس از افتادن و كم بودن تحرك داراي عوارضي مانند كوتاه و ضعيف‌تر شدن عضلات ، زخم بستر، يبوست و ... تفاوت بيماران ام اس با افرادي كه بعد از شكستگي و باز كردن گچ نيازمند به فيزيوتراپي هستند، در اين است كه فيزيوتراپي بيماران ام اس ، براي مدت نامحدودي صورت مي‌گيرد. منظور ما از انجام حركات فيزيوتراپي رسيدن به وضعيت بهتر جسمي و روحي است. «چه بخوريم؟» معمولا زماني كه فرد بيمار شد بعد از اين كه به دنبال دارو و درمان رفت به فكر مي‌افتد كه چه مواد غذايي استفاده كند و از چه غذاهايي پرهيز كند. تاكنون هيچ رابطه مشخص بين مواد غذايي و ام اس پيدا نشده است، حالا كه مي‌دانيم بوسيله رژيم غذايي نمي‌توان ام اس را درمان كرد ولي با يك برنامه‌ريزي خوب غذايي مي‌توانيم از يكسري عوارض بيماري جلوگيري كنيم. به عنوان مثال استفاده كافي از ميوه‌ها و سبزيجات علاوه بر تامين درصد بالايي از ويتامين‌هاي ضروري مي‌تواند به بهتر كار كردن دستگاه گوارش و جلوگيري از يبوست كمك بسزايي كند. ما مي‌توانيم آزادانه غذاهاي متنوعي مصرف كنيم و يا از هر برنامه غذايي كه مي‌پسنديم پيروي كنيم به شرطي كه حاوي مواد اصلي و ضروري بدن باشد. اين مواد شامل پروتيئن‌ها، هيدرات‌هاي كربن (نشاسته و قند)، چربي‌ها، ويتامين‌ها و املاح مي‌باشد. طبق جدول پيشنهادي انجمن ام اس آمريكا براي يك رژيم غذايي متعادل، بهتر است بخش اصلي غذا از هيدراتهاي كربن و سپس ميوه‌ها و سبزيجات، گوشت و سرانجام كمترين سهم آن از چربي‌ها باشد. «درمان ام اس» داروهاي موجود براي درمان ام اس از نظر كاربرد به سه گروه اصلي تقسيم بندي مي‌شوند، 1- براي حملات بيماري، در اين دوره زماني معمولا به صورت تزريقي وريدي و يا خوراكي تجويز مي‌شوند و معمولا طول هر دوره بين چهار تا هفت روز طول مي‌كشد. از اين مواد، متيل پردنيزولون (سولومدرول يا دپومدرول) بيشتر به كار مي‌رود و به جز آن از دگزامتازون، پروفيرون، بتامتازون هم استفاده مي‌شود. 2- براي كنترل علائم بيماري: بيش از 30 داروي مختلف به اين منظور به كار مي‌روند، مثلا از آمانتادين براي كم كردن اختلالات حركتي و از باكلوفن براي مقابله با سفتي عضلاني (اسپاسم) استفاده مي‌شود. 3- براي كنترل دوره بيماري: براي اين منظور سه دارو وجود دارد كه دو عدد از آن‌ها از دسته اينترفرون‌ها هستند، اينترفرون‌ها مواد پروتئيني هستند كه به طور طبيعي در بدن براي مقابله با بعضي عفونت‌ها توليد مي‌شوند. اين سه دارو عبارتند از: 1- اينترفرون بتا، يكA (آوونكس) 2- اينتروفرون بتا، يك B (بتاسرون)، 3- گلاتيرامراستات (كوپاكسون) از روش‌هاي درماني ديگر مي‌توان به تاثير خوب بعضي از اين روش‌ها دقيقا اثبات شده است مانند كاردرماني، فيزيوتراپي، گفتاردرماني و ماساژ . اما روش‌هايي ديگري هم هست كه بيماران نتايج خوبي از آن گرفته‌اند، مثل مديتيشن ، يوگا، هوميوپاتي، انرژي درماني و .... «چه كساني ام اس مي‌گيرند؟» هنوز چگونگي شروع ام اس دقيقا مشخص نشده است ولي امروزه دريافته‌اند كه مثلا شيوع اين بيماري در مناطق مختلف دنيا با هم متفاوت است. به عنوان مثال در كشورهاي شمال اروپا و آمريكا و افرادي نيز كه پوست، مو و چشم روشن دارند شيوع آن بيشتر ديده مي‌شود ولي در سياه‌پوستان و ژاپني‌ها كمياب است. همچنين ام اس در خانم‌ها بيشتر از آقايان ديده مي‌شود و شروع آن معمولا در سنين 20 تا 40 سالگي است. در مورد اثر مهاجرت به ابتلاء به ام اس ديده شده در افرادي كه قبل از 15 سالگي به سرزمين ديگري مهاجرت كرده‌اند ميزان شيوع بيماري مانند ميزان شيوع آن در مردم سرزمين جديد است. اين بيماري بيشتر در كساني بروز مي‌كند كه شخصيت خاصي دارند چنين افرادي معمولا مسئوليت پذير ولي حساس هستند كه هنگام بروز ناملايمات خيلي خودخوري مي‌كنند. 

آلرژيهاي بيني در نتيجه برخورد ذرات آلرژي‌زا با سلولهاي ديواره بيني بروز مي‌كنند.

 در اين حالت ابتدا ذرات آلرژي وارد بيني مي‌شوند.

ذرات آلرژي‌زا عبارت از گروههاي گياهان، گرد و غبار، كپك‌ها و هاگ كپك‌ها و پشم حيوانات هستند. اين ذرات با آنتي‌باديهاي موجود در سلولهاي بيني موسوم به IGE واكنش نشان مي‌دهد. اين امر باعث آزاد شدن هيستامين مي‌شود. هيستامين باعث عطسه، گرفتگي بيني و آب ريزش بيني مي‌شود.

اين سلولهاي بيني مواد ديگري نيز ترشح مي‌كنند. اين مواد باعث نفوذ گروهي از سلولهاي موسوم به ائوزينوفيل به ديواره‌ بيني مي‌شود. اين سلولها طي يك دوره 6 تا 24 ساعته به ديواره بيني سفر مي‌كنند.

اين سلولها موادي آزاد مي‌كنند كه مي‌توانند چندين ساعت پس از بروز علائم اوليه به اين علائم بيافزايند.

واكنش اول «واكنش ابتدايي» ناميده مي‌شود و علايمي كه چندين ساعت بعد از واكنش ابتدايي بروز مي‌كنند، واكنش مرحله‌ آخر ناميده مي‌شوند.

براي مثال فردي كه نسبت به پشم گربه‌ها حساسيت دارد به محض برخورد با يك گربه واكنش آلرژيك فوري از خود نشان مي‌دهد. اين جلمه ابتدايي ممكن است تا زماني كه فرد با حيوان در تماس است ادامه پيدا كند. هنگامي كه فرد محيط را ترك كند، علايم فروكش مي‌كند. پس از آن حركت سلولهاي ائوزنيوفيل منجر به بروز موج ديگري از علايم مي‌شود.

علايم و نشانه‌هاي آلرژي بيني شامل ترشحات بيني به صورت مايع سفيد و آبكي، سرفه، خارش گوش، آب ريزش چشم و قرمز شدن آن، خارش بيني، خشك شدن بيني، سختي تنفس و عطسه هستند كه واكنشهاي مرحله‌ دوم نيز بسيار شبيه هستند.

در مورد افرادي كه مبتلا به آلرژي مزمن هستند علائم ديگري نيز ممكن است مشاهده شود كه عبارت از خشكي مداوم بيني، كاهش حس بويايي، سردردهاي سينوسي، معمولا در ناحيه پيشاني، چانه و بين چشمها هستند.

افرادي كه مبتلا به آلرژي مزمن هستند حتي ممكن است با محركهاي غير آلرژيك نيز علائم آنها آغاز شود. اين محرك‌ها شامل هواي خشك، هواي سرد، دود سيگار و غبار موجود در هوا هستند.

عامل اصلي بروز آلرژي‌هاي بيني همانطور كه در بالا ذكر شد واكنش ميان سلولهاي ديواره‌ بيني و ذرات آلرژي‌زاست. براي پيشگيري از بروز اين حالت بايد توجه داشت كه بسياري از ذرات آلرژي، در هوا موجود هستند، بنابراين شايد براي برخي افراد پيشگيري امر دشواري باشد.

اما اگر عامل آلرژي فرد گربه‌ها و ساير حيوانات خاص باشد خارج كردن اين حيوانات از منزل در امر پيشگيري بسيار اهميت دارد. همچنين افرادي كه از گرد و غبار موجود در فضا دچار حالت آلرژي مي‌شوند، مي‌توانند در آپارتمانهايي با سقف، كف و ديوارهاي چوبي زندگي كنند.

افراد مبتلا به آلرژي شديد بيني بايد از مجاورت با دود تنباكو و دخانيات خودداري كنند. آنتي‌هيستامين‌ها از جمله ديفن هيدرامين يا كلورفنيرامين مي‌توانند علائم بيماري را متوقف كنند.

همچنين، استفاده از افشانه‌هاي استروئيدي مانند كرومولين به توقف آزاد شدن مواد سلولهاي بيني به داخل مجراي بيني كمك مي‌كند.

اين افشانه‌ها مانع از ترشح سلولهاي بيني و در نتيجه بروز علائم اوليه مي‌شوند. تشخيص آلرژيها اغلب با يك آزمايش سابقه‌ بيماري يا آزمايش جسمي صورت مي‌گيرد.

فرد ممكن است در مورد بروز علايم پس از تماس با عوامل آلرژي‌زا مانند تماس با گربه گزارش دهد.

برخي افراد ممكن است اين علائم را در فصلهاي خاص داشته باشند.

براي افرادي كه با علائم پيش‌رو مانند خشكي بيني مواجه مي‌شوند آزمايشهاي ديگري نيز تجويز مي‌شود. آزمايش آلرژي معمولا براي تشخيص فاكتورهاي ويژه كه باعث بروز علائم به طور منحصرا در افراد مي‌شود صورت مي‌گيرد.

در خصوص تاثيرات بلندمدت اين حالت بايد خاطرنشان كرد كه اين تاثيرات اغلب در افرادي بروز مي‌كند كه در دوره‌هاي طولاني و پي در پي از بيماري آلرژي رنج مي‌برند.

بروز حالت آلرژيك در درازمدت احتمال ابتلا به آسم را تا 4 برابر افزايش مي‌دهد. افرادي كه مبتلا به آلرژي‌هاي مزمن هستند، مانند افراد حساس به گرد و غبار، نيز بيشتر در معرض علائم مزمن و بلند مدت اين بيماري قرار دارند. هم چنين ابتدا به آلرژي براي دوره‌هاي طولاني مثلا از ابتداي فصل بهار تا آخر فصل پاييز دچار علائم مزمن و بلند مدت اين بيماري مي‌شوند.

اين علائم مزمن شامل سرفه‌هاي مزمن، گرفتگي شديد و دائمي بيني، كاهش ضمانت موكوس ( مايع مخاطي) بيني، درد در صورت، خستگي، فقدان حس بويايي، سردردهاي سينوسي و در حالتهاي شديد عفونتهاي سينوسي و آسم مي‌باشد.

بهترين و مهمترين راه درمان جلوگيري از مواجهه با عوامل آلرژيك وحساسيت‌زا است. در موارد كوتاه مدت اغلب مصرف آنتي هيستامين به طور خوراكي توصيه مي‌شود.

در موارد شديدتر تجويز دارو بر عهده پزشك خواهد بود. همچنين هر نشان جديد يا شديدتر حتما بايد با درمانگر در ميان گذاشته شود.

  بررسي هاي زير شامل مواردي است که عموم خانمها بايد آنها را انجام دهند. 

کنترل فشارخون: اين کار اصلا مشکل نيست.يک کاف مخصوص دور بازوي شما بسته مي شود و فشارخون شما را اندازه مي گيرد. آيا مي دانيد فشارخون يعني چه؟ فشارخون همان فشاري است که توسط قلب شما توليد مي شود تا خون را در سراسر شريان ها (عروق خوني) به جريان بيندازد (فشار سيستوليک) و به اين وسيله بتوان مقدار فشار موجود در شريان ها را در شرايطي که قلب در حال استراحت است (در مواقع بين ضربان هاي قلب) نيز اندازه گرفت (فشار دياستوليک). 
اما اين که چرا بايد فشارخون را کنترل کرد ، بايد گفت تنها به اين طريق مي توان افزايش فشارخون (هيپرتانسيون) را در همان اوايل کار تشخيص داد. در اصل ميزان خوني که توسط قلب شما پمپ مي شود و مقاومتي که عروق خوني در برابر جريان خون وارد مي کنند عامل اصلي تعيين فشارخون محسوب مي شود. در کل هر چه ميزان خوني که توسط قلب پمپ مي شود بيشتر باشد و عروق باريک تر ، کار قلب براي پمپ کردن خون مشکل تر مي شود. 
اگر به مدت طولاني فشارخون شما بالا بوده و درمان نشود ، خطر حمله قلبي ، سکته مغزي ، نارسايي قلبي و آسيب کليه ها بيشتر مي شود. بهتر است کنترل فشارخون از 18 سالگي هر سال و با افزايش سن هر چند ماه يکبار و در شرايطي که فرد مستعد افزايش فشارخون است ، هر ماه مورد بررسي قرار بگيرد. 

آزمايش کلسترول: با يک آزمايش ساده خون مي توانيد سطح کلسترول بد (LDL) ، کلسترول خوب (HDL)و تري گليسريدهاي خون خود را بررسي کنيد. 
LDL باعث رسوب کلسترول بد در ديواره شريان ها شده و HDL باعث مي شود کلسترول از شريان هاي شما برداشته و به کبد منتقل شود و از آنجا دفع گردد. 
مشکل وقتي به وجود مي آيد که LDL کلسترول زيادي در ديواره شريان هايتان رسوب کرده و يا HDL آنقدر کم باشد که نتواند به طور موثر کلسترول را از ديواره عروق تان بردارد. در اين حالت پلاکهاي چربي در عروق خوني شما رسوب مي کند. اگر خانمها کلسترول خود را به طور منظم چک کنند زودتر از شرايط خود باخبر مي شوند. 
از 45 سالگي به بعد خانمها بايد هر 5 سال يکبار آزمايش چربي خون بدهند. اگر فردي شرايط غيرطبيعي و بيمارگونه دارد بنابه توصيه پزشک بايد در فواصل کوتاه تري چکاپ شود. گاهي در خانواده هايي که سابقه بيماري هاي عروق قلب وجود دارد ، افراد خانواده از سنين پايين تر مورد بررسي قرار مي گيرند. 

معاينه باليني پستان: اين معاينه ، پستان ها و نواحي زيربغل خانمها را شامل مي شود. در اين معاينه پزشک تغيير رنگ و تغييرات پوستي نوک پستان ها يا وجود و عدم وجود ترشح از آنها را مورد بررسي قرار مي دهد. ضمنا با لمس پستان ها و زيربغل ، وجود هر نوع توده يا گره لنفاوي غيرطبيعي و بزرگ شده را شناسايي مي کند. ضمنا مي توانيد اين معاينات را از پزشک ياد بگيريد و خودتان در منزل آن را انجام دهيد. 
خانمها توجه داشته باشيد که در اين معاينات هر نوع توده اي که در پستان ها و زيربغل وجود داشته باشد ، شناسايي مي شود و خطر سرطان پستان تا حد بسيار زيادي کاهش پيدا مي کند زيرا اگر توده خوش خيم باشد ، برداشته مي شود و اگر بدخيم باشد با جراحي و درمان هاي تکميلي ديگر امکان گسترش سرطان به ساير نقاط بدن به طور چشمگيري کاهش پيدا مي کند. 
بعد از 40 سالگي بايد حداقل سالي يک بار معاينات پستان ها انجام شود و در همين زمان يک ماموگرافي پايه نيز تهيه شود. 
بهتر است خانمها حتي در سنين پايين تر اين معاينات را از پزشک متخصص زنان و يا ماماها ياد گرفته و هر ماه بعد از عادت ماهيانه ، خودشان در منزل اين کار را انجام دهند. 

ماموگرام: در اين روش با استفاده از پرتوهاي X در راديولوژي ، بافت پستان ها مورد بررسي قرار مي گيرد و به اين ترتيب حتي کوچک ترين توده پستاني تشخيص داده مي شود چرا که ممکن است همين توده هاي بسيار کوچک ، نشاندهنده مراحل اوليه سرطان پستان باشند. 
از سن 40 سالگي به بعد سالي يک يا دو بار بايد ماموگرافي انجام شود (البته تعداد دفعات به شرايط فرد هم بستگي دارد).از سن 50 سالگي به بعد اين کار بايد حتما سالي يک بار انجام شود. 

تست پاپ اسمير: در اين آزمايش ، پزشک يا ماما وسيله کوچکي به نام اسپکولوم را در مهبل قرار مي دهد تا بتواند گردن رحم را مشاهده کند.سپس با استفاده از يک وسيله کوچک (مثل گوش پاک کن) از ترشحات گردن و مجراي مهبل نمونه برمي دارد. اين کار تنها چند دقيقه طول مي کشد و اصلا دردناک نيست. 
سپس نمونه به آزمايشگاه فرستاده مي شود تا در صورت وجود سرطان گردن رحم ، تشخيص و درمان به موقع انجام شود. اين کار در خانمهاي متاهل انجام شده و از بعد از ازدواج حداقل هر 3 سال يکبار انجام مي شود و در سنين بالاتر هر سال ضروري است. 
در خانمهاي بالاي 65 سال و خانمهايي که رحم خود را طي جراحي برداشته اند ، انجام اين آزمايش ضروري نيست. 

معاينه لگن: در اين معاينات ، پزشک دستگاه تناسلي را مورد معاينه قرار مي دهد و هر نوع تغيير رنگ ، تورم ، زخم و حالتهاي غيرطبيعي را مدنظر مي گيرد. با استفاده از اسپکولوم ، ديواره داخلي مهبل و گردن رحم مشاهده مي شوند و مجددا هر نوع زخم ، توده ، التهاب يا ترشح غيرطبيعي در اين نواحي مورد بررسي قرار مي گيرد. 
سپس پزشک با استفاده از دستکش و تنها با 2 انگشت خود ، رحم و تخمدان ها را بررسي و معاينه مي کند. هيچ يک از اين معاينات ناراحت کننده و يا پيچيده نيست. 
با انجام اين بررسي ها هر نوع ناهنجاري مثل کيست ، تومور ، عفونت ، افتادگي عضلات رحم يا مثانه ، ترشحات غيرطبيعي و غيره به موقع تشخيص داده مي شود. 
بهتر است اين معاينات بعد از ازدواج ، حداقل هر 3 سال يکبار انجام شود. ممکن است پزشک در شرايطي خاص اين معاينات را در فواصل کمتر توصيه کند. 
بسياري از خانمها به دليل شرم از معاينه و يا ترس از تشخيص مشکلي در دستگاه تناسلي زنانه از انجام اين معاينات سرباز مي زنند در حالي که اگر مشکل به موقع تشخيص داده و درمان شود ، فرد مي تواند از مرگ و يا زندگي همراه با رنج و مشقت ناشي از بيماري نجات پيدا کند. 

معاينات سرطان روده بزرگ: براي اين منظورچند آزمايش انجام مي شود. ابتدا آزمايش خون مخفي در مدفوع انجام مي شود. گاهي خونريزي از روده و وجود خون در مدفوع با چشم ديده نمي شود و تنها در آزمايشگاه مي توان وجود خون در مدفوع را تشخيص داد. در اين آزمايش شما تنها نمونه مدفوع را به آزمايشگاه تحويل مي دهيد. اگر وجود خون در مدفوع تشخيص داده شد، پزشک بررسي هاي تکميلي را انجام مي دهد. سيگموئيدوسکوپي (Sigmoidoscopy) در شرايطي انجام مي شود که پزشک به مشکلي در قسمت پاييني روده بزرگ مشکوک شده باشد. در اين آزمايش با استفاده از يک لوله قابل انعطاف (سيگموئيدوسکوپ) اين قسمت از روده توسط پزشک مشاهده مي شود. اين کار فقط 15 دقيقه طول مي کشد. 
راديوگرافي از روده بزرگ (باريم انما) بررسي ديگري است که با تنقيه (انما) ماده اي به نام باريم به روده بزرگ ، تصاويري از روده ها تهيه مي شود و اين کار در راديولوژي ها انجام مي گردد. به اين ترتيب سطح داخلي روده ها بررسي مي شود و اين کار تنها 20 دقيقه طول مي کشد. 
کولونوسکوپي (Colonoscopy) بررسي ديگري است که در آن کل طول روده بزرگ با استفاده از لوله اي باريک و انعطاف پذير بررسي مي شود. اين آزمايش نيم ساعت طول مي کشد و ممکن است کمي ناراحت کننده باشد ، اما کاملا قابل تحمل است. 

 

در 30 سال گذشته اپيدمي‌هاي (همه‌گيري) بزرگي از هپاتيت ويروسي در مناطق جنوب آسيا رخ داده است. اين بيماري بيشتر در بالغين جوان ديده مي‌شود. در همه گيريها بيشتر مرگ و ميرها مربوط به زنان باردار است. عامل اين بيماري ويروس است. اين بيماري مانند هپاتيت A از طريق روده منتقل مي‌شود ولي عامل آن ويروس هپاتيت A وB نيست. به همين دليل اين بيماري را هپاتيت غير A و غير B يا هپاتيت ويروسي E نام نهادند.

اپيدمي‌هاي هپاتيت E از راه آب آلوده در هند، نپال، افغانستان، چين، شمال آفريقا و شوروي سابق گزارش شده‌اند. اين اپيدمي‌ها يك تا دو سال باقي مي‌مانند و در هنگام باران‌هاي موسمي شدت مي‌يابند. بزرگترين اپيدمي كه تا به امروز گزارش شده 100 هزار نفر را در شمال غربي چين مبتلا كرده است. اولين اپيدمي در ايران در سال 1369 در كرمانشاه گزارش شده است. دومين اپيدمي در استان چهار محال بختياري در سال 1371 اتفاق افتاد. اپيدمي هپاتيت E بيشتر در بزرگسالان روي مي‌دهد.

* راههاي انتقال *

دوره كمون اين بيماري 40-35 روز است. تمام راههاي ممكن انتقال هنوز مشخص نشده است. اما راه مدفوعي _ دهاني يك راه انتقال قطعي است. در افراد خانواده فرد مبتلا با تماس نزديك مي‌تواند در انتقال بيماري نقش داشته باشد. در هپاتيت A ( كه اين بيماري نيز از راه آب آلوده ( دهاني - مدفوعي ) منتقل مي‌شود) انتقال از فرد به فرد شايع است. ويروس هپاتيت E يك هفته قبل از شروع علائم بيماري در مدفوع فرد بيمار ديده مي‌شود. تا 52 روز ممكن است اين ويروس از طريق مدفوع دفع ‌گردد. هپاتيت E شايعترين نوع هپاتيت در كشورهاي جهان سوم مورد توجه قرار گرفته است.

* علائم بيماري *

در يك فرد بيمار از روي علائم بيماري نمي‌توان هپاتيت E را از ساير هپاتيت‌هاي ويروسي ديگر تشخيص داد ولي بعضي چهره‌ها در هپاتيت E بيشتر ديده مي‌شود. بيش از 50 درصد بيماران تب دارند ( كه در هپاتيت نوع C تب شايع نيست)، بيماري خفيف است اما مي‌تواند شديد باشد و ميزان مرگ و مير بالايي داشته باشد. مرگ و مير كلي اين بيماري يك تا سه درصدست، ولي شديدترين شكل بيماري در زنان باردار ديده مي‌شود ميزان مرگ و مير زنان بارداري كه در سه ماهه سوم بارداري مبتلا مي‌شوند بالاترين مقدارست. ( 20 درصد كل موارد يعني 2 نفر از 10 نفر. علايم بيماري و اختلالات عملكرد كبدي ظرف شش هفته در كساني كه زنده مي‌مانند بهبود مي‌يابد ( برعكس هپاتيت C كه در 50 درصد موارد هپاتيت به شكل مزمن ديده مي‌شود).

* راههاي تشخيص بيماري *

آزمايش مدفوع، آزمايش سرم و خون است. اگر تست‌هاي اختصاصي براي تشخيص هپاتيت E در دست نباشد بايد ساير انواع هپاتيت ( مثل D, C،B، A) كه براي آنها تست اختصاصي داريم وارد كنيم.

* راههاي پيشگيري *

منابع آب بايد از جهت آلودگي‌هاي مدفوعي كنترل شوند. آب بايد قبل از مصرف جوشانده يا كلر زده شود. آموزش بهداشت و رعايت بهداشت فردي براي جلوگيري از انتقال فرد به فرد بايد اجرا شود. واكسني توصيه نشده است. ايمونوگلوبولين وجود دارد اما در شرايط طغيان بيماري استفاده از ايمونوگلوبولين تاثيري نداشته است.

  ريبوفلاوين كه به ويتامين B2 نيز شناخته شده است، يك ويتامين محلول در آب و يكي از ‌٨ نوع ويتامينهاي گروه B است. بهترين منابع غذايي حاوي ريبوفلاوين شامل شير و محصولات لبني، گوشت، تخم‌مرغ، سبزيجات سبز و برگ پهن، تمام دانه‌هاي غلات و غني شده و حبوبات و گوش‌هايي از قبيل كبد، كليه و قلب هستند. در ايالات متحده محصولات و فرآورده‌هاي شير تقريبا نيمي از ريبوفلاوين موجود در مواد غذايي مردم را تشكيل مي‌دهد. بايد توجه داشت كه اشعه فرابنفش مانند نور خورشيد ريبوفلاوين را تخريب مي‌كند. به همين دليل است كه اغلب شير را در شيشه‌هاي مات نگهداري مي‌كنند. بر خلاف ساير ويتامينها ريبوفلاوين در اثر پختن تخريب نمي‌شود اما غلات اغلب در اثر آسياب كردن يا تصفيه كردن بخش عمده ريبوفلاوين و ساير مواد مغذي را از دست مي‌دهند. از اين‌رو مصرف غلات مانند جو و گندم با پوست و به طور كامل ترجيح داده مي‌شود. همچنين، مصرف مواد غذايي غني و تصفيه‌شده گزينه مناسبي است، چرا كه ريبوفلاوين از دست رفته از طريق تصفيه دوباره به اين ترتيب به غذا باز مي‌گردد. مواد خوراكي تصفيه‌ شده‌اي كه غني نشده‌اند مانند برنج سفيد حتي در مقادير زياد نيز نمي‌توانند ريبوفلاوين لازم براي بدن را تامين كنند. مقدار ريبوفلاوين موجود در برخي از مواد غذايي معمولي و روزانه به اين قرار است: ‌٤/٠ ميلي‌گرم ريبوفلاوين در يك فنجان شير، ‌٣٧/٠ ميلي‌گرم در يك فنجان پنير، ‌٦/١ ميلي گرم در يك فنجان ماست و ‌٥/٣ ميلي گرم در ‌٣ اونس گوشت وجود دارد. ريبوفلاوين از راه‌هاي مختلف به حفظ سلامت بدن كمك مي‌كند. براي مثال اين ويتامين باعث تبديل مواد غذايي به انرژي مي‌شود. آمينو اسيد موسوم به تريپتوفان را به نياسين تبديل مي‌كند. اين ويتامين در ارتباط نزديك با ‌٨ ويتامين ديگر گروه B عمل مي‌كند. به ساخته شدن گلبول‌هاي قرمز خون كمك مي‌كند و بافت‌هاي بدن به ويژه پوست و چشم‌ها را سالم نگه مي‌دارد. در رشد و نمو سالم نقش كليدي دارد و به بدن در توليد و كنترل هورمون‌هاي خاص كمك مي‌كند. مقدار مورد نياز مصرف روزانه براي افراد مختلف به اين ترتيب است كه مردان بزرگسال با متوسط سن ‌١٩ تا ‌٥٠ سال به ‌٧/١ ميلي گرم، مردان بالاي ‌٥٠ سال به ‌٤/١ ميلي‌گرم، زنان بين ‌١٩ تا ‌٥٠ سال به ‌٣/١ ميلي‌گرم، زنان بالاي ‌٥٠ سال به ‌٢/١ ميلي گرم،‌زنان باردار به ‌٦/١ ميلي گرم و زنان شيرده در طول ‌٦ ماه اول شيردهي به ‌٨/١ ميلي‌گرم و از ‌٦ ماه به بعد به ‌٧/١ ميلي‌گرم تا زماني كه كودك نياز خود را به اين ويتامين از بدن مادر تامين مي‌كند، از ويتامين ريبوفلاوين نيازمندست. از آنجا كه ريبوفلاوين اغلب در بسياري از مواد غذايي يافت مي‌شود يك رژيم غذايي متعادل معمولا ميزان كافي آن را براي بدن فراهم مي‌كند. به علاوه از آنجا كه ريبوفلاوين نقش مهمي در حفظ سلامت بدن دارد لذا كمبود آن در رژيم غذايي مشكلاتي در پي خواهد داشت. فقدان شديد ريبوفلاوين با علايم كلينيكي بسيار نادر است كمبودهاي خفيف اغلب شايعتر هستند كه بويژه در افراد مسن و نيز افراد مبتلا به بي‌اشتهايي عصبي بروز مي‌كند. همچنين، گياه‌خواران كه به هيچ‌وجه گوشت و مواد لبني مصرف نمي‌كنند نيز در معرض كمبود اين ويتامين قرار دارند. علايم كمبود ريبوفلاوين عبارت از خشكي و خشن شدن پوست به ويژه در چهره و ترك خوردن كناره‌هاي لب،‌ اختلالات چشمي، تورم زبان و لثه‌هاست. به علاوه كودكاني كه براي مدت زمان طولاني ريبوفلاوين دريافت نمي‌كنند، با كاهش رشد مواجه مي‌شوند. مكمل‌هاي ويتاميني اغلب ظرف چندين روز تا چندين هفته اين علائم را بهبود مي‌بخشند. احتمال مسموليت با اين ويتامين در اثر مصرف زياد آن نيز وجود ندارد چرا كه يك ويتامين محلول در آب است و مازاد آن از راه ادرار دفع مي‌شود. 

 

 فشارخون بالا عبارتست از افزايش فشار وارده از جريان خون به ديواره رگ‌هاي خوني.

فشار خون بالا گاهي «كشنده بي سر و صدا» ناميده مي‌شود، زيرا تا مراحل انتهايي اكثرا هيچ علامتي ندارد. توجه داشته باشيد كه فشار خون به طور طبيعي در اثر استرس و فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماري بدني بالا مي‌رود.

اما فردي كه دچار بيماري فشارخون بالاست، به هنگام استراحت نيز فشار خونش بالاتر از حد طبيعي قرار دارد.

علايم شايع:

معمولا علامتي وجود ندارد مگر اين كه بيماري شديد باشد.

علايم زير مربوط به بالا رفتن فشار خون به طور بحراني هستند.

سردرد، خواب آلودگي، گيجي

كرختي و مور مور شدن دستها و پاها

سرفه خوني، خونريزي از بيني

تنگي نفس شديد

علل:

معمولا ناشناخته است. تعداد كمي از موارد در اثر مشكلات زير ايجاد مي‌شوند:

بيماري مزمن كليه

تنگ شدن سرخرگ آئورت

اختلال در بعضي از غدد درونريز

تصلب شرائين

عوامل تشديدكننده بيماري

سن بالاي 60 سال

چاقي، سيگار كشيدن، استرس

وابستگي به الكل

رژيم غذايي حاوي نمك يا چربي اشباع شده زياد

پشت ميزنشيني

عوامل ژنتيكي

سابقه خانوادگي فشار خون بالا، سكته مغزي، حمله قلبي يا نارسايي كليه

مصرف قرص‌هاي تنظيم خانواده، استروئيدها و بعضي از انواع داروهاي مهاركننده اشتها يا دكونژستان‌ها

پيشگيري:

در حال حاضر راه خاصي براي پيشگيري از فشارخون بدون علت مشخص وجود ندارد. اگر سابقه خانوادگي فشار خون بالا وجود داشته باشد. فشار خون بايد مرتبا كنترل شود.

اگر فشار خون بالا زود تشخيص داده شود، همزمان با تغيير رژيم غذايي، ورزش، كنترل استرس، ترك دخانيات، ننوشيدن الكل و دارو معمولا باعث پيشگيري از بروز عوارض مي‌شود.

عوارض احتمالي

سكته مغزي

حمله قلبي

نارسايي احتقاني قلب و ورم ريه

نارسايي كليه

فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماري طبيعي همراه با برنامه ورزشي حداقل 3 بار در هفته

ورزش باعث كم شدن استرس و حفظ وزن بدن در حد ايده آل مي‌شود. ورزش حتي ممكنست فشارخون را نيز پايين آورد. در مورد نوع و ميزان ورزش با پزشك خود يا فيزيولوژيست ورزشي مشورت كنيد.

  تالاسمي يك واژه يوناني است كه از دو كلمه تالاسا Thalassa به معني دريا و امي Emia به معني خون گرفته شده است و به آن آنمي مديترانه‌اي يا آنمي كولي و در فارسي كم خوني مي‌گويند. تالاسمي يك بيماري همولتيك مادرزادي است كه طبق قوانين مندل به ارث مي‌رسد . اولين بار يك دانشمند آمريكايي به نام دكتر كولي در سال ‌١٩٢٥ آن را شناخت و به ديگران معرفي كرد . اين بيماري به صورت شديد (ماژور) و خفيف (مينور) ظاهر مي‌شود. اگر هر دو والدين داراي ژن معيوب باشند به صورت شديد يعني ماژور (Major) و اگر يكي از والدين فقط ژن معيوب داشته باشد به صورت خفيف يعني مينور (Minor) ظاهر مي‌شود. تالاسمي براي كساني كه نوع (مينور) را داشته باشند، مشكل ايجاد نمي‌كند و آنها هم مثل افراد سالم مي‌توانند زندگي كنند و فقط در موقع ازدواج بايد خيلي مراقب باشند. اما برعكس اين بيماري حداكثر آزار خود را به بيماران نوع ماژور مي‌رساند. تالاسمي چگونه منتقل مي‌شود؟ اگر يك زن و شوهر هر كدام داراي نوع كم خوني خفيف (مينور) تالاسمي باشند، هر يك از فرزندان آنها ‌٢٥ درصد احتمال ابتلا به تالاسمي ماژور (كم خوني شديد) را داشته و ‌٥٠ درصد احتمال تالاسمي مينور و ‌٢٥ درصد ممكن است سالم باشند. علائم و عوارضي كه تالاسمي در بيماران ايجاد مي‌كند در نوع ماژور تالاسمي (كم خوني شديد) هموگلوبين خون غيرطبيعي به نام F يا جنيني افزايش يافته و هموگلوبين قرمز خون كاهش پيدا مي‌كند، كودكي كه اين بيماري را در خود دارد كم خون است و اين كم خوني باعث بزرگ شدن طحال و كبد و تغيير قيافه ظاهري او مي‌شود. بنابراين به علت پايين آمدن مداوم خون، بيمار مجبور است مدام خون تزريق كند و در اثر تزريق خون كه داراي مقدار زيادي آهن است و در اثر خود بيماري كه باعث شكسته شدن هموگلوبين (گلبولهاي قرمز) و آزاد شدن آهن مي‌شود ، ميزان آهن خون افزايش يافته و در بافت‌هاي عمده بدن چون؛ قلب، كبد، طحال و ... رسوب مي‌كند و سبب ايجاد مشكلات ديگري مي‌شود كه تنها به كمك آمپول دسفرال مي‌توان از تجمع آهن جلوگيري كرد. مصرف مداوم دسفرال با قيمت بالاي آن، موجب بروز مشكلات اقتصادي در خانواده‌ها مي‌شود. پس اگر در اثر عدم و يا سهل انگاري، تالاسمي به خانواده شما قدم گذاشت، هيچ جاي فرار نيست. راهاي پيشگيري از تالاسمي ‌١- انجام آزمايش خون از نظر كم خوني ( CBC و هموگلوبين A2 ) ‌٢-انجام آزمايش روي جنين در هفته‌هاي اول حاملگي در دوران بارداري. با يك آزمايش ساده مي‌توانيد جلوي بروز مشكلات بسياري كه در صورت داشتن فرزند تالاسمي با آن برخورد خواهيد نمود را بگيريد. تالاسمي در ايران تالاسمي در ايران حضور تاسف باري دارد و در حدود سي هزار نفر اين بيماري را در خود دارند و هر سال به اين تعداد نيز اضافه مي‌شوند . تالاسمي در ابتدا چند ماه خود را پنهان مي‌كند و بعد از مدتي مادران مي‌بينند كه كودك آنها زرد، ضعيف و ناآرام است و وقتي كه فرزند خود را به دكتر مي‌برند بعد از آزمايش، دكتر به مادر خانواده مي‌گويد تالاسمي هم همراه كودكش به دنيا آمده است. كساني كه در ايران تالاسمي با خود دارند به چهار گروه تقسيم مي شوند. گروه اول مبتلاياني كه دسترسي به امكانات پزشكي و درماني ندارند و از درمان صحيح يعني تزريق خون و دسفرال محروم مي‌باشند. گروه دوم بيماراني كه به موقع بيماريشان تشخيص داده مي‌شود و خون تزريق مي‌نمايند؛ اما از دسفرال و ساير اقدامات درماني استفاده نمي‌كنند. گروه سوم كساني كه بيماريشان به موقع تشخيص داده مي‌شود، تزريق مناسب خون همراه با روش‌هاي جانبي را به موقع دريافت مي‌دارند و طول عمري قابل ملاحظه خواهند داشت. گروه چهارم بيماراني كه دسترسي به پيوند مغز استخوان داشته‌اند، احتمال بهبودي آنان تا حدود زيادي ميسر مي‌باشد ، اميد است با اتكا به خداوند تبارك و تعالي در آينده‌اي نه چندان دور در اثر پيشرفت هاي علمي، تالاسمي هم مانند بيماري‌هاي شايع دوران گذشته ريشه كن شود. كنترل و درمان بيماري مهم‌ترين راه درمان تالاسمي، تزريق مداوم خون است. اگر بعد از آزمايش هموگلوبين، هماتوكريت متوجه شديد كه مقدار آن پايين تر از ‌١٠ است، فورا به مركز انتقال خون مراجعه كنيد. اگر ديرتر اقدام كنيد بدن مجبور است از خوني كه استخوان‌ها مي‌سازند، تغذيه كند و خون‌سازي استخوان‌ها باعث رشد ناهنجار استخوان‌هاي سر و صورت مي‌شود و در آن هنگام تالاسمي، قيافه وحشتناك خود را نشان مي‌دهد و بيمار خود را دچار مشكلات روحي و رواني فراوان مي‌كند . پس به ياد داشته باشيد با تزريق مداوم و به موقع خون از رشد استخوان‌هاي صورت كودك خود جلوگيري كنيد. اقدام مهم ديگري كه شما بايد انجام دهيد پايين آوردن آهن خون فرزندتان است. آهن، بافت‌هاي بدن است و آمپول دسفرال هم دشمن آهن، شما بعد از آزمايش آهن خون (فريتين) كودكتان، اگر مقدار آن را بالاتر از حد طبيعي مشاهده كرديد، ديگر با تزريق دسفرال به وسيله سرنگ در عظله نمي‌توانيد آن را به حد طبيعي برسانيد و حتما بايد از پمپ دسفرال استفاده كنيد. پمپ دسفرال دستگاهي است كه به طور اتوماتيك در مدت ‌٨ الي ‌١٢ ساعت آمپول را در زير پوست ناحيه شكم و يا عضلات بازوي بيمار تزريق مي‌كند و دارو در بدن با آهن تجمع يافته تركيب و سپس به وسيله ادرار دفع مي‌شود. همان‌طور كه قبلا گفته شد اگر آهن تجمع يافته دفع نشود باعث رسوب در كبد و قلب مي‌شود و مرگ آنان را تسريع مي كند. طحال برداري تالاسمي روي طحال بيمار خود نيز تاثير مي‌گذارد. گلبول‌هاي خون اگر ساختمان و شكل و كار غيرطبيعي داشته باشند، زودتر از موعد مقرر (‌١٢٠ روز عمر طبيعي گلبول قرمز مي‌باشد) از بين مي‌روند. گورستان و محل تخريب گلبول‌ها، طحال است و اگر پزشك متوجه شود كه به علت بزرگي و يا فقط پركاري طحال، نياز به خون بالا مي‌رود و يا اينكه هموگلوبين پس از تزريق خون در فاصله زمان كمتري سريعا پايين مي‌افتد در آن صورت تصميم مي‌گيرد كه طحال جراحي و از بدن خارج شود. ولي سن ايده‌آل بالاي ‌٥ سال است. زيرا در سنين پايين تر خطر بيماري‌هاي عفوني مهلك وجود دارد؛ بنابراين حتي در سنين بالاتر از ‌٥ سال كه طحال برداري انجام مي‌گيرد، واكسيناسيون عليه برخي بيماري‌ها مانند پنوموكك لازم است و علاوه بر آن هميشه بايد درمان با آنتي بيوتيك سريعا شروع گردد. اگر تالاسمي طبق روال طبيعي كنترل و درمان شود، بيماران مي‌توانند مثل هر انسان ديگري سال‌ها زندگي كنند. امروز تعدادي از بيماران تالاسمي ازدواج كرده و داراي فرزندان سالم هستند. شرايط بد و مرگ و يا عمر طولاني بيمار تالاسمي در دست شماست . پدران و مادران نيز بايد معاينه شوند تا اگر مواردي بود دقيقا مداوا گردد تا از نارسايي‌هاي بيشتر جلوگيري شود. بايد با دقت و حوصله در امر معالجه كودك بيمار خود اقدام كنيد؛ در صورت طحال برداري مصرف قرص پني‌سيلين و تزريق واكسن پنوموكك براي جلوگيري از عفونت بدن ضروري است. لازم است بيمار تالاسمي در سنين بالا توسط متخصصين قلب، كليه، چشم، گوش، غدد و ... مورد معاينه قرار گيرد. مشكلات يك بيمار تالاسمي ‌١- ضعف جسمي و رشد كم. ‌٢- مشكلات ناشي از تزريق خون و درد آن . ‌٣- تزريق مداوم دسفرال (DESFERAL) و صرف هزينه بالا. ‌٤- تغيير شكل و رشد ناهنجار جمجمه و بروز مشكلات رواني . ‌٥- نگراني حقيقي از آينده بيمار.

بيماري پاركينسون براي اولين بار توسط دانشمند انگليسي به نام دكتر جيمز پاركينسون در سال 1817 ميلادي توصيف شد و از اين رو نام اين بيماري به او تعلق يافت.

  اين بيماري بر اساس چهار علامت مخصوص آن مشخص مي شود:

- ارتعاش دست و پا در حالت استراحت (لرزش بيمار همزمان با ارتعاش دست و پا در حالت استراحت)

- آرام شدن حركت

- سختي حركت ( خشك شدن) دست و پا يا بدن

- تعادل بد (تعادل ضعيف)

در حالي كه دو يا بيشتر از اين علايم در بيمار ديده شود، مخصوصا وقتي كه در يك سمت بيشتر از سمت ديگر پديدار شود، تشخيص پاركينسون داده مي‌شود مگر اينكه علايم ديگري همزمان وجود داشته باشد كه بيماري ديگري را نمايان كند.

بيمار ممكن است در اوايل، بيماري را با لرزش دست و پا يا با ضعيف شدن حركت احساس كند و دريابد كه انجام هر كاري بيشتر از حد معمول طول مي كشد و يا اينكه سختي و خشك شدن حركت دست و ضعف تعادل را تجربه

مي‌كند.

اولين نشاني‌هاي پاركينسون مجموعه‌اي متفاوت از ارتعاش، سفت شدن عضلات و تعادل ضعيف هستند.

معمولا علايم پاركينسون ابتدا در يك سمت بدن پديدار مي شوند و با گذشت زمان به سمت ديگر هم راه پيدا مي كنند.

تغييراتي در حالت صورت و چهره روي مي دهد، از جمله ثابت شدن حالت صورت (ظاهرا احساسات كمي بر چهره نمايان مي‌شود) و يا حالت خيرگي چشم ( به دليل كاهش پلك زدن). علاوه بر اينها، خشك شدن شانه يا لنگيدن پا در سمت تحت تاثير قرارگرفته عوارض ديگر (عادي) اين بيماري است. افراد مسن ممكن است نمايان شدن يك به يك اين نشانه هاي پاركينسون را به تغييرات افزايش سن ربط بدهند، ارتعاش را به عنوان “لرزش” بدانند، براديكنسيا را به “آرام شدن عادي” و سفت شدن عضلات را به “آرتروز” ربط بدهند.

حالت قوز اين بيماري را هم خيلي از اين افراد به سن يا پوكي استخوان ربط مي دهند. هم بيماران مسن و هم بيماران جوان ممكن است بعد از بيش از يك سال كه با اين عوارض روبرو بوده اند براي تشخيص به پزشك مراجعه كنند.

از هر100 نفر بالاي سن 60 سال يك نفر به پاركينسون مبتلا مي‌شود و معمولا اين بيماري در حدود سن 60 سالگي آغار مي‌شود. افراد جوانتر هم مي‌توانند مبتلا به پاركينسون شوند. تخمين زده مي‌شود كه افراد جوان مبتلا به پاركينسون (مبتلا شده در سن چهل يا كمتر) 5 تا 10 درصد كل اين بيماران را تشكيل مي دهند.

*پيشرفت بيماري پاركينسون

بعد از بيماري آلزايمر بيماري پاركينسون معمولترين بيماري مخرب اعصاب به حساب مي آيد. پاركينسون يك بيماري مزمن و هميشه در حال پيشرفت است. اين بيماري نتيجه از بين رفتن يا ضعيف شدن و لطمه خوردن سلولهاي عصبي در مغز مياني است. اين سلولهاي عصبي ماده‌اي به نام دوپامين، ترشح مي كنند. دوپامين پيام‌هاي عصبي را از سوبستانتيا نيگرا (مغز مياني) به بخش ديگري از مغر به نام كارپوس استراتوم مي برد. اين پيام ها به حركت بدن تعادل مي بخشند. وقتي سلول‌هاي ترشح كننده دوپامين در سوبستانتيا نيگرا مي ميرند، مراكز ديگر كنترل كننده حركات بدن نامنظم كار مي كنند.

اين اختلال ها در مراكز كنترل بدن در مغز باعث به وجود آمدن علايم پاركينسون مي شوند. اگر 80 درصد سلول‌هاي ترشح كننده دوپامين از بين بروند، علامتهاي پاركينسون پديدار مي شوند. علايم پاركينسون در مراحل اوليه بيماري ملايم و بيشتر اوقات در يك سمت بدن ديده مي شوند و گاه حتي احتياج به درمان پزشكي ندارند. ارتعاش در حالت استراحت يك علامت ويژه بيماري پاركينسون است، كه يكي از معمولترين علايم‌هاي پاركينسون به حساب مي آيد. ولي بعضي از مبتلايان پاركينسون هيچ وقت با اين مشكل برخورد نمي كنند. بيماران ممكن است دست لرزان خود را در جيب يا پشت پنهان كنند يا چيزي را براي كنترل ارتعاش در دست نگه دارند. لرزش مي تواند بيشتر از هر محدوديت جسمي ديگر اثر منفي روحي داشته باشد.

با مرور زمان علايم اوليه بدتر و وخيم تر مي شوند. يك رعشه ملايم تبديل به يك ارتعاش مزاحم و ملموس مي شود. ممكن است تكه كردن غذا و استفاده از دست مرتعش به مرور زمان سخت‌تر شود. براديكينسيا (آرام شدن حركت) به مشكلي كاملا محسوس بدل مي شود كه محدود كننده‌ترين علامت و اثر پاركينسون است. آرام شدن حركت مي تواند مانع انجام عادات روزانه شود: لباس پوشيدن، ريش زدن و يا حمام كردن ممكن است وقت بسيار زيادي از روز را بگيرند. تحرك ضعيف مي‌شود و مشكلاتي بوجود مي‌آورد مانند نشستن و برخاستن از صندلي يا اتومبيل و يا غلتيدن در رختخواب. راه رفتن آهسته‌تر مي‌شود و بيمار حالت قوز پيدا مي‌كند ( سر و شانه به طرف جلو تمايل پيدا مي‌كند). صداي بيمار يك نواخت مي‌شود. كمبود تعادل مي‌تواند باعث افتادن بيمار شود. دست خط ريزتر و ناخوانا مي شود. حركات غير ارادي مانند حركت دست در حال پياده‌روي كم مي شود.

علايم پاركينسون معمولا دست يا پاي يك طرف بدن اختصاص دارد ولي با مرور زمان به دست يا پاي سالم همان طرف هم سرايت مي‌كند. اين علايم پيشرفت مي‌كند تا سمت ديگر بدن را هم تحت تأثير قرار دهد. معمولا اين پيشرفت تدريجي است اما سرعت اين پيشرفت از بيمار تا بيمار تفاوت دارد. مهم است كه بيماران پاركينسون در حال پيشرفت علايم با پزشك خود صحبت و مشورت كنند تا پزشك بتواند درمان را براي بيمارش فراهم كند زيرا بدن هر بيمار به طور مختلف و متفاوت به داروهاي گوناگون واكنش نشان مي دهد. هدف از درمان براي بيماران از بين بردن علايم نيست بلكه تحت كنترل درآوردن عوارض است. اين امر مي تواند به بيمار كمك كند تا مستقل عمل كند و يك كنترل مناسب براي اين بيماري مزمن بوجود آورد. اين بيماري از بين نخواهد رفت ولي كنترل عوارض آن مي تواند تا حد زيادي جلوي ناتوان كردن و از كار افتادگي را بگيرد.

بيماران پاركينسون اغلب از اين موضوع كه بيماري آنها همواره در حال پيشرفت است، آگاه هستند و اين موضوع مي تواند باعث نگراني شديد آنها شود. مبتلايان پاركينسون ممكن است بخواهند خود و مشكلات خود را بيش از حد نياز تحت كنترل درآورند و خود را با ديگر افراد مبتلا مقايسه كنند. نگراني در مورد پيشرفت بيماري و امكان ادامه كار هم غيرعادي نيست.

پيشگويي و تخمين زدن پيشرفت اين بيماري در يك بيمار مشخص غير ممكن است. سرعت پيشرفت و محدوديت هاي جسمي و روحي در بيماران مختلف متفاوت است. نوعي راهنمايي براي تشخيص پيشرفت اين بيماري در بيماران مختلف بر اساس پيشروي بيماري از زمان تشخيص وجود دارد ولي اين تنها در حد يك پيشنهاد است.

وقتي محدوديتهاي جسمي پاركينسون به حدي برسد كه كارهاي روزمره سخت شوند، درمان علايم پاركينسون آغاز مي شود.