حوضه آبریز  
رودها توده آبهایی است که در مجراهای طبیعی به سوی حوضه‌های آبگیر مختلف در حرکت می‌باشند. آبگیر یا حوضه انتهایی رودهای بزرگ اقیانوسهاست و بعضی رودها به دریاچه‌ها و یا باتلاقها می‌ریزند. رودها جریان خطی ساده‌ای نیستند. یک رود ، شاخه‌ها و انشعاباتی دارد که هر یک از آنها نیز دارای شاخه‌ای فرعی است و به این ترتیب یک سیستم یا یک شبکه تشکیل می‌دهند.
پهنه‌ای از زمین که توسط یک سیستم رودخانه‌ای واحد زهکشی می‌شود، حوضه آبریز آن رود می‌باشد. و خط فرضی که کرانه‌های یک حوضه را از حوضه‌های مجاور جدا می‌کند خط تقسیم آبها نامیده می‌شود.

دید کلی 
در چرخه جهانی آب ، آن مقدار آبی که از طریق برف و باران بر روی خشکیها انتقال می‌یابد، در جریان برگشت به سوی اقیانوسها به شکلهای مختلف در دسترس انسان قرار می‌گیرد، در این میان از نظر تامین آب معدنی انسانها در مناطق خشک و نیمه خشک و حتی مرطوب آبهای زیرزمینی نقش عمده‌ای دارد، از طرف دیگر می‌دانیم که رودها زودتر از آبهای زیرزمینی در دسترس انسان بوده و تمدنهای بزرگ قدیمی تماما در کنار رودهای بزرگ توسعه یافته‌اند. 
 شکل حوضه 
با ترسیم خط تقسیم آب حوضه ، شکل آن را می‌توان بطور کیفی بیان کرد. حالت کلی شکل حوضه‌های تکامل یافته به شکل دایره شبیه است. بعضی‌ها شکلی کشیده و بعضی دیگر به شکل پهن هستند. شکل حوضه در زمان تمرکز آبها در شاخه اصلی موثر است و در نتیجه حالت سیلابی یا آرام بودن جریان و مدت تداوم جریان آب را در آبراهه اصلی حوضه تعیین می‌کند.
در حوضه‌های گرد (که به شکل دایره نزدیک است) به هنگام بارشهای تند ، سطح آب سریع بالا آمده و به زودی نیز فروکش می‌کند. برعکس در حوضه‌های کشیده بالا آمدن سطح آب تدریجی ، قله سیلاب کوتاهتر ، ولی مداومت آن بیشتر است. 
وسعت حوضه 
خط تقسیم آبها در طول زمان ثابت باقی نمی‌ماند. شاخه‌های هر رود با فرسایش قهقرایی همیشه در توسعه حوضه آبریز خود هستند. بدین ترتیب بین دو حوضه مجاور برای تصاحب فضای بیشتر یک مبارزه دائمی وجود دارد. به همین سبب وسعت و شکل حوضه‌های رودخانه‌ای خیلی متفاوت است. وسعت هر حوضه عبارت است از مساحت تصویر افقی آن که در روی نقشه‌های توپوگرافی با پلانیمتر اندازه گیری می‌شود. حجم آب رودها با مساحت حوضه آبریز آنها رابطه مستقیم دارد.
در مقایسه حوضه‌های رودخانه‌ای از نظر وسعت باید در نظر داشت که حوضه‌های وسیع اغلب از زیر حوضه‌های کوچکتر با ویژگیهایی متفاوت (از نظر شکل و جنس سنگها) تشکیل شده که این وضع چگونگی جریان آب را در آبراهه اصلی کنترل می‌کند. حوضه‌های رودخانه‌ای را بر حسب وسعت آنها به حوضه‌های کوچک (کمتر از 40 کیلومترمربع) و حوضه‌های بزرگ (وسیع تر از 40 کیلومترمربع) تقسیم می‌کنند. 
ارتفاع متوسط حوضه 
ارتفاع متوسط حوضه از سطح دریا در واقع بیانگر شرایط اقلیمی حاکم بر حوضه است، زیرا در حوضه‌های مرتفع بارندگی بیشتر و تبخیر کمتر از حوضه‌های پست بوده و نزولات نیز به شکل برف می‌باشد. ارتفاع متوسط ، ارتفاعی است که از تقسیم حجم حوضه (از سطح دریا) به سطح آن بدست می‌آید. 
الگوی زهکشی حوضه 
الگوی زهکشی یک ویژگی کیفی است که چگونگی به هم پیوستن شاخه‌ها و انشعابات شبکه زهکشی را نشان می‌دهد و ارتباط نزدیکی با جنس سنگها و ساختمان زمین دارد. تیپ درختی زمین‌هایی را نشان می‌دهد که از یک نوع سنگ بوده و در موقع تشکیل شبکه ، ساختمان آن افقی و یا شیب خیلی کم داشته است. نوع موازی یا شبه موازی اغلب در ساختمان تک شیب شکل می‌گیرد. الگوی داربستی و مستطیلی نیز به ترتیب ساختمانهای چین خورده و شکسته را نشان می‌دهند. در یک حوضه وسیع ممکن است چند نوع از الگوهای متفاوت دیده شود.

سرب
سرب یکی از عنصرهای شیمیایی واسطه در جدول تناوبی است. سرب همچنین در رده فلزها قرار دارد.این فلز تشعشعات هسته‌ای را عبور نمی‌دهد .سرب در طبیعت به شکل کانی به نام گالن (سیستم تبلور کوبیک یا مکعبی ) یافت میگردد.
سرب عنصر شیمیایی است که در جدول تناوبی با نشان Pb و عدد اتمی ۸۲ وجود دارد.سرب عنصری سنگین ، سمی و چکش خوار است که دارای رنگ خاکستری کدری می‌باشد .هنگامیکه تازه تراشیده شده سفید مایل به آبی است اما در معرض هوا به رنگ خاکستری تیره تبدیل می‌شود.از سرب در سازه‌های ساختمانی ، خازنهای اسید سرب ، ساچمه و گلوله استفاده شده و نیز بخشی از آلیاژهای لحیم ، پیوتر و آلیاژهای گدازپذیر می‌باشد.سرب سنگین ترین عنصر پایدار است.

سرب فلزی است براق ،انعطاف پذیر، بسیار نرم ، شدیداً چکش خوار و به رنگ سفید مایل به آبی که از خاصیت هدایت الکتریکی پایینی برخوردار می‌باشد.این فلز حقیقی به شدت در برابر پوسیدگی مقاومت می‌کند و به همین علت از آن برای نگهداری مایعات فرسایشگر ( مثل اسید سولفوریک) استفاده می‌شود. با افزودن مقادیر خیلی کمی آنتیموان یا فلزات دیگر به سرب می‌توان آنرا سخت نمود.
کاربردها
کاربردهای اولیه سرب عبارت بودند از:سازه‌های ساختمانی ، رنگدانه‌های مورد استفاده در لعاب سرامیک و لوله‌های انتقال آب. کاخها و کلیساهای بزرگ اروپا دروسایل تزئینی ، سقفها ، لوله‌ها و پنجره‌ها یشان دارای مقادیر قابل توجهی سرب هستند.این فلز ( در حالت عنصری) پس از آهن ، آلومینیم ، مس و روی بیشترین کاربرد را دارد.موارد استفاده معمولی سرب به شرح زیر است : در باطریهای اسید سرب ، در اجزای الکترونیکی ، روکش کابل ،مهمات ، در شیشه CTRها، سرامیک ،شیشه‌های سربدار( به glass making مراجعه شود) ، لوله‌های سربی ( اگرچه استفاده از اتصالات سربی در لوله‌های آب آشامیدنی در دهه ۹۰ در آمریکا قانونی شد، امروزه کاربرد آنچنانی ندارند) در رنگها( از سال ۱۹۷۸ در آمریکا وبه تدریج از دهه ۶۰ تا دهه ۸۰ در انگلستان ممنوع شد اگرچه رنگ سطوح قدیمی می‌توانست تا ۵۰٪ وزن از سرب باشد) آلیاژها،پیوتر، اتصالات و مواد پر کننده دندان.همچنین در بامها به‌عنوان درزگیر برای محافظت اتصالات در برابر باران مورد استفاده قرار می‌گیرد.در گازوئیل ( بنزین) به‌عنوان تترا اتیل و تترا متیل سرب برای کاهش صدای موتور کاربرد دارد(pre-detonation ، pre-ignitionو pinking هم نامیده می‌شود) فروش بنزین سربدار در آمریکا از سال ۱۹۸۶ و در اتحادیه اروپا از سال ۱۹۹۹ ممنوع شد. سرب یک ابررسانا با دمای بحرانی K=۲۰/۷ c T ( ۹۵/۲۶۵ – درجه سانتیگراد)؟ می‌باشد.

به علت فراوانی سرب ( هنوز هم اینگونه‌است) ، تهیه آسان، کارکردن آسان با آن ،انعطاف پذیری و چکش خواری بالا و پالایش راحت ، حداقل از ۷۰۰۰ سال پیش مورد استفاده بشر می‌باشد.در کتاب خروج ( بخشی از انجیل) به این عنصر اشاره شده‌است.کیمیاگران می‌پنداشتند سرب قدیمی ترین فلز بوده و به سیاره زحل مربوط می‌شود.لوله‌های سربی که نشانه‌های امپراتوری روم را حمل می‌کردند هنوز هم بکار می‌روند.نشان Pb برای سرب خلاصه نام لاتین آن plumbum است. در اواسط دهه ۸۰ تغییر مهمی در الگوهای پایان استفاده از سرب بوجود آمده بود.بیشتر این تغییر ناشی از پیروی مصرف کنندگان سرب آمریکا از قوانین زیست محیطی بود که بطرز قابل ملاحظه‌ای استفاده از سرب را درمحصولات بجز باطری از جمله گازوئیل، رنگ،اتصالات و سیستم‌های آبی کاهش داده یا حتی حذف کرد.
جداسازی
سرب محلی در طبیعت یافت می‌شود اما کمیاب است.امروزه معمولاً سرب در کانیهایی همراه با روی ، نقره و ( بیشتر) مس یافت می‌شود و به همراه این مواد جدا می‌گردد.ماده معدنی اصلی سرب گالن(PbS) است که حاوی ۶/۸۶٪ سرب می‌باشد.سایرکانیهای مختلف و معمول آن سروسیت ( PbCO۳ ) و انگلسیت (PbSO۴) می‌باشند.اما بیش از نیمی از سربی که امروزه مورد استفاده قرار می‌گیرد بازیافتی می‌باشد. سنگ معدن به‌وسیله مته یا انفجار جداشده سپس آنرا خرد کرده و روی زمین قرار می‌دهند.بع از آن سنگ معدن تحت تأثیر فرآیندی قرار می‌گیرد که در قرن نوزدهم در Broken Hill استرالیا بوجود آمد.یک فرآیند شناورسازی ، سرب و دیگر مواد معدنی را از پس مانده‌های سنگ جدا می‌کند تا با عبور سنگ معدن ، آب و مواد شیمیایی خاص از تعدادی مخزن که درون آنها دوغاب همیشه مخلوط می‌شود ، عصاره‌ای بوجود آید.درون این مخزنها هوا جریان یافته و سولفید سرب به حبابها می‌چسبد و بصورت کف بالا آمده که میتوان آنرا جدا نمود.این کف ( که تقریباً دارای ۵۰٪ سرب است) خشک شده سپس قبل از پالایش به منظور تولید سرب ۹۷٪ سینتر می‌شوند. بعد ازآن سرب را طی مراحل مختلف سرد کرده تا ناخالصیهای(ریم) سبک تر بالا آمده و آنها را جدا می‌کنند.سرب مذاب با گداختن بیشتر به‌وسیله عبورهوا از روی آن وتشکیل لایه‌ای از تفاله فلز که حاوی تمامی ناخالصیهای باقی مانده می‌باشد تصفیه شده و سرب خالص ۹/۹۹٪ بدست می‌آید.
ایزوتوپها
سرب بطور طبیعی دارای چهار ایزوتوپ پایدار است : Pb-۲۰۴(۱٫۴٪)-Pb-۲۰۶(۲۴٫۱٪)-Pb-۲۰۷(۲۲٫۱٪)-Pb-۲۰۸(۵۲٫۴٪).سرب ۲۰۶-۲۰۷ و۲۰۸ همگی پرتوزاد بوده و محصولات پایانی زنجیره فروپاشی پیچیده‌ای هستند که به ترتیب درU-۲۳۸ ،U-۲۳۵ وTh-۲۳۲ رخ می‌دهند.نیمه عمرهای مساوی این آرایشهای فرسایشی بسیار متغیر است به ترتیب: ۹ ۱۰ ،۰۴/۷ X ۸ ۱۰X ۴۷/۴ و۴/۱ X ۱۰ ۱۰سال .هر کدام از آنها به نسبت Pb-۲۰۴ تنها ایزوتوپ پایدار غیر پرتوزاد گزارش می‌شود.ترتیب نسبتهای ایزوتوپی برای بیشتر مواد معدنی طبیعی ۰/۳۰ –۰۰/۱۴ برای Pb-۲۰۶/Pb-۲۰۴، ۱۵-۱۷ برای Pb-۲۰۷/Pb-۲۰۴ و ۵۰-۳۵ برای Pb-۲۰۸/Pb-۲۰۴ می‌باشد اگرچه نمونه‌های بسیار زیادی خارج از این حوزه در نوشته‌ها به چشم می‌خورد.
هشدارها
سرب فلز سمی است که به پیوندهای عصبی آسیب رسانده ( بخصوص در بچه‌ها) و موجب بیماریهای خونی و مغزی می‌شود.تماس طولانی با این فلز یا نمکهای آن ( مخصوصاً نمکهای محلول یا اکسید غلیظ آن PbO۲) می‌تواند باعث بیماریهای کلیه و دردهای شکمی شود.

شهيد محمد على رجايى
شهيد محمد على رجايى ، در سال 1312 هجري قمري در شهرستان قزوين متولد شد، تحصيلات ابتدايى را تا اخذ گواهينامه ششم ابتداى در همين شهرستان به انجام رساند. در سن چهار سالگى از وجود داشتن نعمت پدر محروم شد و تحت تكفل مادر مهربان و منيع الطبع قرار گرفت . در سال 1327 به تهران مهاجرت كرد و سال بعد يعنى در 1328 وارد نيروى هوايى شد. در مدت 5 سال خدمت در نيروى هوايى ، دوره متوسطه را با تحصيل شبانه گذراند، سپس در سال 1335 به دانشسراى عالى رفت و به سال 1338 دوره ليسانس خود را در رشته رياضى به پايان برد و به سمت دبير رياضى به استخدام وزارت فرهنگ در آمد و به ترتيب در شهرستانهاى خوانسار، قزوين و تهران به تدريس ، اشتغال ورزيد. شهيد رجائى در مدت تدريس ، هميشه آموزگارى دلسوز، پركار و شايسته بود و ضمن تدريس ، به فرا گرفتن علوم اسلامى و انجام فعاليتهاى سياسى همت مى گماشت . در سال 1340 به عضويت نهضت آزادى در آمد كه منجر به دستگيرى وى (در ارديبهشت 1342) و پنجاه روز زندان شد. پس ‍ آزادى از زندان با شهيد باهنر به سازماندهى مجدد هيات موتلفه پرداخت و براى پرورش افرادى كه بتوانند نبردى مسلحانه را اداره نمايند به اعزام داوطلبانى به جبهه فلسطين دست زد. در همين رابطه و براى تكميل برنامه مزبور (در سال 1350) خود شخصا به خارج از كشور سفر كرد. ابتدا به فرانسه و تركيه رفت و از آنجا عازم سوريه شد.
شهيد رجايى همگام با فعاليتهاى سياسى لحظه اى نيز از خدمات فرهنگى غافل نبود از آن جمله تدريس در مدارس كمال و رفاه ، همكارى با بنياد رفاه و تعاون اسلامى با همكارى شهيد مظلوم آيت الله دكتر بهشتى و شهيد دكتر باهنر و آيت الله هاشمى رفسنجانى .
ايشان با نهايت شجاعت و شهامت مدت دو سال ، در زندانهاى انفرادى رژيم پهلوى انواع و اقسام شكنجه ها را تحمل نمود و چون كوهى استوار مقاومت كرد. در اثر اين مقاومتها او را به زندان قصر و سپس به اوين فرستادند. او در زندان به ماهيت واقعى منافقين پى برد و از آنها تبرى جست . دوران زندان مجموعا چهار سال به درازا كشيد و شهيد رجائى در سال 1357 با اوج گيرى انقلاب اسلامى همراه ديگر زندانيان سياسى آزاد شد و بلافاصله وارد مبارزات سياسى و فرهنگى گرديد و به اتفاق عده اى از همكارانش براى بسيج و سازماندهى مبارزات مخفى معلمان مسلمان ، تلاش گسترده اى را آغاز كرد و موفق به ايجاد انجمن اسلامى معلمان شد. او در راه پيماييهاى عظيم سال 1357 مخلصانه و با تمام توان كوشيد و نقش ‍ موثرى در فعاليتهاى تبليغاتى آنها داشت .
شهيد رجائى پس از پيروزى انقلاب اسلامى و در سال 1358، مسئوليت وزارت آموزش و پرورش را به عهده گرفت و در زمان وزارت خود موفق به دولتى كردن كليه مدارس شد. سپس به عنوان نماينده مردم تهران در مجلس شوراى اسلامى انتخاب گرديد و به دنبال تمايل مجلس شوراى اسلامى در تاريخ 18/5/1359 به عنوان اولين نخست وزير جمهورى اسلامى ايران به مجلس معرفى و با راى قاطع به نخست وزيرى انتخاب شد. شهيد رجائى در اين مسئوليت خطير، على رغم اين كه به فاصله بسيار كوتاهى با توطئه عظيم استكبار جهانى در ايجاد جنگ تحميلى از سوى رژيم صدام روبرو شد و همچنين كارشكنى هاى بنى صدر و متحدانش و خرابكاريهاى منافقين و ساواكيها را در پيش رو داشت ، اما توانست به بهترين وجه از عهده انجام وظايف و مسئوليتهاى سنگين خود بر آيد.
به دنبال عزل بنى صدر از رياست جمهورى ، شهيد رجائى با راى اكثريت مردم محرومى كه شاهد تلاشهاى صادقانه ((اين فرزند صديق ملت و مقلد با وفاى امام ((ره )) بودند به رياست جمهورى انتخاب شد. دشمنان قسم خورده انقلاب اسلامى كه توان تحمل وجود اين مايه اميد مستضعفان و عنصر ارزشمند و دلسوز را نداشتند در هشتم شهريور ماه 1360 او را به همراه يار قديمى اش شهيد باهنر در انفجار دفتر نخست وزيرى به شهادت رساندند.

سيارات
منظومه شمسی ما از خورشید، هشت سياره و يك سياره كوتوله (و ماه هايشان)، يك كمربند سياركي و بسياري از ستاره های دنباله دار و شهاب ها تشكيل شده است. خورشيد در مركز منظومه شمسي ماست. سيارات، ماه هايشان، سیارک ها، ستاره هاي دنباله دار و سنگ هاي ديگر همه دور خورشيد مي گردند.
نه سياره اي كه دور خورشيد مي گردند به ترتيب فاصله از خورشيد عبارتند از: عطارد، ناهید، زمین، مریخ، مشتری، زحل، اورانوس، نپتون و پلوتون (يك سياره كوتوله). 
بزرگ ترين سياره منظومه شمسي ما مشتري ست. به دنبال آن زحل، اورانوس، نپتون، زمين، ناهيد، مريخ، عطارد و در آخر پلوتون ريز قرار دارند. مشتري به قدري بزرگ است كه همه سيارات ديگر را مي توان در داخل آن جا داد.

سيارات داخلي، سيارات خارجي تر
سيارات داخلي (سياراتي كه نزديك به خورشيد دور آن مي گردند) كاملاً از سيارات خارجي تر (سياراتي كه دور از خورشيد به دور آن مي گردند)، متفاوتند.
سيارات داخلي عبارتند از: عطارد، ناهيد، زمين و مريخ. اين سيارات نسبتاً كوچكند و بيشتر از سنگ تشكيل شده اند و تعداد كمي ماه دارند يا اصلاً ماه ندارند.
سيارات خارجي تر عبارتند از: مشتري، زحل، اورانوس، نپتون و پلوتون (يك سياره كوتوله). آنها اكثراً بسيار بزرگ، اكثراً گازي و حلقه دار هستند و ماه هاي زيادي دارند (به استثناي پلوتون كه كوچك و سنگي ست و تنها يك ماه بزرگ و دو ماه ريز دارد).
دما روي سيارات
معمولاً هر چه سيارات از خورشيد دورتر قرار گرفته باشند، سردترند. تفاوت ها موقعي رخ مي دهد كه اثر گلخانه اي يك سياره را گرم مي كند (مثل ناهيد) كه با يك جو ضخيم احاطه شده.

تراكم سيارات
سيارات گازي خارجي تر نسبت به سيارات سنگي داخلي تراكم كمتري دارند. 
زمين متراكم ترين سياره است. زحل كمترين تراكم را دارد. به طوري كه روي آب شناور باقي مي ماند.

 جرم سيارات
مشتري سنگين ترين سياره است. زحل به دنبال آن است. اورانوس، نپتون، زمين، ناهيد، مريخ عطارد و پلوتون به ترتيب به دنبال آنها قرار دارند. 

 نيروهاي جاذبه روي سيارات
سياره اي كه سطحش قوي ترين نيروهاي جاذبه اي را دارد، مشتري ست. اگرچه زحل، اورانوس و نپتون هم سيارات خيلي سنگيني هستند، نيروهاي جاذبه شان در حد نيروي جاذبه زمين است. اين به خاطر اين است كه نيروي جاذبه اي كه در سطح سياره بر يك شيء وارد مي شود، با جرمش و با معكوس مربع شعاع سياره تناسب دارد.

 طول يك روز در سيارات
روز مدت زماني ست كه طول مي كشد تا يك سياره روي محورش (360 درجه) بچرخد. يك روز روي زمين تقريباً 24 ساعت طول مي كشد.
سياره اي با طولاني ترين طول روز ناهيد است. يك روز روي ناهيد 243 روز زميني طول مي كشد (يك روز روي ناهيد بلندتر از سالش است. يك سال روي ناهيد فقط 7/224 روز زميني طول مي كشد).
سياره اي با كوتاه ترين طول روز مشتري ست. يك روز روي مشتري فقط 8/9 ساعت زميني طول مي كشد. موقعي كه شما از زمين به مشتري نگاه مي كنيد، مي توانيد بعضي از تغيير شكل هايش را ببينيد.

متوسط سرعت حركت در مدار سيارات
سيارات با سرعت هاي مختلف به دور خورشيد مي گردند. هر سياره موقعي كه به خورشيد نزديك تر مي شود سرعتش زياد مي شود و موقعي كه از خورشيد دور مي شود، سرعتش آهسته تر مي شود (اين قانون دوم حركت سياره اي كپلر است).

سيارات منظومه شمسي ما 
عطارد – ناهيد- زمين- مريخ- مشتري- زحل- اورانوس - نپتون - پلوتون 
سيارات ديگر
در سال 2005 يك شي ء بزرگ فراتر از پلوتون در كمربند كيپر مشاهده شد. 
تعدادي از ستاره شناسان فكر مي كنند كه ممكن است سياره ديگری يا ستاره شريكي با خورشید (برای کسب اطلاعات بیشتر درباره انواع ستاره ها و در میان آنها ستاره های دوگانه اینجا را کلیک کنید). فراتر از مدار پلوتون در حال گردش به دور خورشيد باشد. اين ستاره شريك يا سياره ممكن است (يا ممكن نيست) كه وجود داشته باشد. نظريه وجود اين شيء فرضي مي گويد كه ممكن است يك شيء كيهاني، شايد يك ستاره كوتوله قهوه اي سرد كه سخت مي شود آشكارش كرد (به نام نميسيس Nemesis)، به وسيله حوزه مغناطيسي خورشيد به دام افتاده باشد. اين نظريه مي گويد كه اين شيء وجود دارد چون كه بعضي از مدارهاي ستاره هاي دنباله دار با دور بلند به شكل غير قابل توضيحي مغشوش مي شوند. مدارهاي اين ستاره هاي دنباله دار دور، به نظر مي رسد كه به وسيله كشش جاذبه اي يك شيء دور در حال گردش به دور خورشيد تحت تأثير قرار گرفته باشند.

خواندنی هایی درباره سیارات
بزرگ ترين سياره:
مشتری است. همه سيارات منظومه شمسی را مي توان داخل مشتري جا داد.

كوچك ترين سياره: 
 پلوتون است. اين سياره حتي از بسياري از ماه هاي سياره ها از جمله ماه زمین كوچك تر است.
نزديك ترين سياره از نظر اندازه به زمين: 
 زهره یا ناهید حدود 95 درصد قطر زمین و 82 درصد جرم زمين را دارد.
سياره اي كه به نظر مي رسد سنگين ترين سياره است:
مشتري ست. يك فرد 100 پوندي وزنش روي مشتري 254 پوند مي شود.

سياره اي كه به نظر مي رسد از همه سبك تر است:
پلوتون است. يك فرد 100 پوندي وزنش در پلوتون نه پوند مي شود.
روي عطارد و مریخ وزن يك فرد 100 پوندي فقط 38 پوند است. 

 سياره اي كه نزديك تر به زمين دور خورشيد مي گردد: 
زهره يا ناهيد است كه تقريباً وقتي خيلي به زمين نزديك مي شود 38 ميليون كيلومتر از آن فاصله دارد.

سياره اي كه بلند ترين سال را دارد:
پلوتون است. يك سال روي پلوتون معادل 5/248 سال زميني است.

 سياره اي كه كوتاه ترين سال را دارد:
زهره يا ناهيد است. طول مدت يك سال روي ناهيد فقط 88 روز از يك سال زميني ست.


سياره اي كه بلندترين روز را دارد:
ناهيد است. يك روز در ناهيد 243 روز زميني ست (يك روز ناهيد بلندتر از يك سال آن است. يك سال روي ناهيد فقط 7/224 روز زمين است).

سياره اي با كوتاه ترين روز:
مشتري ست. يك روز در مشتري 8/9 ساعت زمين است. موقعي كه شما از زمين به مشتري نگاه مي كنيد، مي توانيد بخشي از تغيير شكل آن را ببينيد.

متراكم ترين سياره:
زمين است.

سياره اي با كمترين تراكم يا چگالي:
زحل است كه اگر به اندازه كافي آب پيدا شود مي تواند رويش شناور شود.
 
بزرگ ترين ماه: 
گانيمد يكي از ماه هاي مشتري است. اين ماه 5262 كيلومتر(3280 مايل) قطر دارد. يعني بزرگ تر از سياره هاي پلوتون و عطارد است و يك سوم زمين قطر دارد. 


دو ماه تنها كه جو دارند:
تيتان يكی از ماه های زحل و تريتون يكی از ماه های نپتون هستند. 
ماه تریتون, بزرگ ترین ماه نپتون  
ماه تیتان, یکی از ماه های زحل
بزرگ ترين توفان:
نقطه قرمز بزرگ روي مشتري كه توفاني با درازاي 17000 مايل (28000 كيلومتر) و عرض 9000 مايل (14000 كيلومتر) دارد. اين توفان به قدري بزرگ است كه مي تواند دو تاي زمين را بپيمايد. 

سريع ترين بادها: 
روي سطح نپتون است. اين بادها سرعتي بيش از 1500 مايل در ساعت (250 كيلومتر در ساعت) دارند. 

بزرگ ترين آتشفشان:
المپوس مانس، بزرگ ترين آتشفشان منظومه شمسي است كه هم اكنون هم خاموش است. اين آتشفشان روي مريخ قرار دارد و 17 مايل (27 كيلومتر) بلندي و بيش از 320 مايل (520 كيلومتر) عرض دارد. اين آتشفشان 200 سال پيش فوران كرد.



بزرگ ترين چاله برخوردی:
والهالاست كه بر روي كاليستو يكي از ماه هاي مشتري قرار دارد. والهالا يك قطعه درخشان است كه 600 كيلومتر عرض دارد و حلقه هايي دارد كه تا تقريباً سه هزار كيلومتر در خارج آن ادامه پيدا كرده اند.

 گرم ترين سياره:
زهره يا ناهيد است كه دمايش به 480 درجه سانتي گراد مي رسد.

سردترين سياره: 
پلوتون است كه دمايش به 238- درجه سانتي گراد مي رسد.
سردترين شيء اندازه گرفته شده:
تريتون است كه ماه سياره نپتون است. 

صاف ترين شيء:
اروپا يكي از ماه هاي مشتري صاف ترين شيء در منظومه شمسي ست. 

غير عادي ترين مدار:
متعلق به نريید يك ماه سياره نپتون است.

شيب دارترين مدار از نقطه تلاقي:
پلوتون كه شيب مدارش 15/17درجه از نقطه تلاقي ست.

پهن ترين سياره:
زحل پهن ترين سياره در منظومه شمسي ست. تفاوت بين خط استوايش و قطر قطبش تقريباً ده درصد است.

دورترين سياره از خورشيد:
معمولاً پلوتون دورترين سياره از خورشيد است. اما بعضي وقت ها (در طول يك دوره 20 ساله درهر 248 سال زميني) نپتون دورترين سياره مي شود.

نکاتی درباره سیارات
تقريباً همه سیارات و بعضي از ماه ها جو دارند. جو زمين اصولاً از نيتروژن و اكسيژن تشكيل شده است. ناهيد يك جو ضخيم از دي اكسيد كربن دارد كه رد پاهايي از گازهان سمي مثل دي اكسيد سولفور هم در آن به چشم مي خورد. جو دي اكسيد كربني مريخ به شدت باريك است. جو مشتري ، زحل، اورانوس و نپتون در درجه اول از هيدروژن و هليوم تشكيل شده است. موقعي كه پلوتون به خورشيد نزديك مي شود جوش باريك مي شود ولي وقتي به مناطق بيروني مدارش مي رسد جوش يخ مي زند و به سطح سياره مي رسد. در اين وضعيت پلوتون مثل يك شهاب سنگ مي شود. 
در منظومه شمسي ما 156 قمر طبيعي (ماه) شناخته شده وجود دارد كه در مدارهايي دور سيارات مي گردند. بعضي از اين ماه ها جو دارند مثل تيتان, ماه سياره زحل. بعضي حوزه هاي مغناطيسي دارند مثل گانيمد (Ganymede) كه ماه مشتري ست. يو (Io ) ماه مشتري از نظر آتشفشاني فعال ترين بدنه را در منظومه شمسي دارد. ممكن است يك اقيانوس زير پوسته منجمد شده اروپا (europa) يكي از ماه هاي مشتري وجود داشته باشد. چون تصاوير، حركت صفحات پوسته اي يخي گانيمد ماه ديگر مشتري را از نظر تاريخي نشان مي دهد. بعضي از ماه هاي سياره اي ممكن است در واقع خرده سياره هايي باشند كه درجاذبه يك سياره گرفتار شده باشند. 
از سال 1610 تا سال 1977 همه فكر مي كردند كه زحل تنها سياره اي ست كه حلقه دارد. اما حالا مي دانيم كه مشتري، اورانوس و نپتون هم سيستم هاي حلقه اي دارند. اگرچه مال زحل از دور از همه بزرگ تر به نظر مي رسد. اندازه اشياء موجود در اين سيستم هاي حلقه اي از اندازه گرد و غبار تا تخته سنگ هايي به بزرگي يك خودرو هستند.
بيشتر سياره ها حوزه هاي مغناطيسي دارند كه به داخل فضا گسترش پيدا كرده است و جو مغناطيسي دور هر سياره را تشكيل داده است. اين جو مغناطيسي با سياره مي چرخد و تمام اشيايي را كه جارو كرده است هم با آن مي چرخد. خورشيد يك جو مغناطيسي دارد كه تمام منظومه شمسي را احاطه كرده است.

ستارگان
ستارگان کره‌های سوزانی از گاز می‌‌باشند که بر خلاف سیارات خود منبع نوراند. انرژی ستارگان ناشی از واکنشهای هسته‌ای است. ماده اصلی تشکیل دهنده بیشتر ستارگان هیدروژن است. هیدروژن موجود در ستارگان طی فرآیند همجوشی هسته ای به هلیوم تبدیل می‌شود و در حین این واکنش گرما و نور بسیار زیادی تابش می‌‌یابد.هر ستاره دارای دوره عمر می‌‌باشد که بسته به نوع ستاره متفاوت است. ستارگان حجیم با نور بیشتر و حرارت زیاد عمر کوتاهتری نسبت به ستارگان کم نور و کوچک دارند. پایان عمر هر ستاره بستگی به میزان ذخیره هیدروژن در آن دارد. زمانی که هیدروژن درون ستاره‌ای پایان یابد هلیوم تبدیل به سوخت اصلی می‌‌شود و می‌‌سوزد. سوختن هلیوم سبب ایجاد گرمای بسیار زیادی می‌‌شود که تا آن زمان در ستاره پیش نیامده بوده است. این گرمای زیاد سبب انبساط ستاره می‌‌شود و حجم آن را چند برابر می‌کند. مثلاً اگر زمانی خورشید شروع به سوزاندن هلیوم کند آنقدر انبساط می‌‌یابد که زمین در حجم زیاد آن محو می‌‌شود! این انبساط تا سر حد مریخ ادامه پیدا کرده و سپس متوقف می‌‌شود. مرحلهٔ بعدی بستگی به نوع ستاره دارد. ستارگان عظیم پس از این مرحله آنقدر انبساط یافته‌اند که دیگر نمی‌تواند جاذبه‌ای روی سطوح بیرونی خود داشته باشند. پس از آن این ستارگان منفجر شده و تبدیل به نواختر می‌‌گردند. هرچه ستاره بزرگ‌تر میزان نواختر بزرگ‌تر. غولها تبدیل به ابرنواختر می‌‌گردند. پس از آن این ستاره‌ها بسته به نوع نواختر ادامه عمر می‌‌دهند. نواختران معمولی تبدیل به کوتوله شده و عمری طولانی را آغاز می‌کنند. اما ابر نواختران در خود فرو می‌‌ریزند و ستارگان بسیار کوچک و حجیمی به نام ستارگان نوترونی بوجود می‌‌آورند.این ستارگان عمر طولانی دیگری در پیش خواهند داشت. بعد از آن کوتوله‌ها یا کوتوله‌های سفید تبدیل به کوتوله سیاه شده و تا آخر جهان زندگی خواهند کرد.

سينما

مقدمه

سينما هنري است مبتني بر ضبط تصويري حوادث و تركيب خاص و عرضه آنها توام با صدا كه با طرح مفاهيم گوناگون به صورت بياني ويژه در عرضه هنرها تجلي مي كند. نوع و كيفيت ارتباط اين رشته با ساير رشته هاي هنري به گونه اي است كه مي توان از همه آنها به صورت كمكي سود جويد. سينما با طرح مجموعه اي تركيبي از تصاوير و اصوات و با در نظر داشتن اصول حاكم بر اين هنرها ،به بياني دست مي يابد كه خاص هنر سينما است. هنر سينما از نظر محتوا مبتني بر زمينه هاي گوناگون علوم انساني ،‌علوم ارتباطات ،‌و ادبيات و رشته هاي مختلف هنري بوده و از نظر تكنيكي از مباحث فيزيك صوت ،‌شيمي ،‌مكانيك و الكترونيك استفاده مي كند.
كارشناسي يكي از دوره هاي آموزش عالي است كه هدف آن تأمين افراد متعهد و متخصص در اين رشته است تا نياز هاي روز افزون جامعه را در زمينه هاي مختلف هنر سينما پاسخگو باشد. اين رشته داراي 4 گرايش تدوين ، فيلمنامه نويسي ، كارگرداني و فيلمبرداري است.
عده اي معتقدند كه «مخرب ارتباط» خاموش كننده ي تخيل و تلف كننده ي وقت است ، چيزي كه مانع از رشد شخصيت مي شود و عده اي آن را يك وسيله ارتباط جمعي قوي ،‌سريع و پرگيرنده ،‌سرگرمي مناسب براي اوقات فراغت ،‌تمايل به كسب تجربه اي عميق در مسائل مختلف و راهي براي افزايش دانش و عضويت در خانواده ي جهاني مي دانند.
سخن از تلويزيون ،‌اعجوبه ي قرن بيستم است و ديد گاه هاي متفاوت و متناقضي كه نسبت به آن وجود دارد ،‌ديد گاه هايي كه هر يك از جنبه اي درست هستند. زيرا اين رسانه مي تواند از يك سو اعتيادي مخرب و از سوي ديگر شيوه اي نوين و فراگير براي آموزش و اطلاع رساني باشد.در واقع اين گردانندگان و برنامه سازان آن هستند كه سمت و سويش را تعيين مي كنند. از همين رو تربيت و آموزش برنامه سازان و متخصصان اين رسانه اهميت بسياري دارد ،‌در كشور ما كه اين رسانه بسيار فراگير است و اوقات فراغت قشر عظيمي از نيروي جوان كشور ما را به خود اختصاص مي دهد.
به همين دليل هر ساله دانشكده ي صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران از طريق آزمون سراسري عده اي از داوطلبان علاقه مند را براي تحصيل در اين دانشكده گزينش مي كند.
گفتني است كه دانشكده ي صدا و سيما تا سال گذشته دانشجويان خود را در رشته «توليد سيما» مي پذيرفت ، اما آزمون سراسري سال 1383 دانشجويان در دو رشته جديد «كارشناسي تلويزيون و هنرهاي ديجيتالي» و «كارگرداني تلويزيون» پذيرفته مي شوند.
رشته كارشناسي تلويزيوني و هنرهاي ديجيتالي داراي دو گرايش گرافيك رايانه ا ي و انيميشن رايا نه اي است.
گرافيك يك هنر كاربردي است كه به تبليغ ، ارائه ،‌اشاعه و بيان تصويري كالاهاي تبليغاتي و فرهنگي مي پردازد. دانشجوي گرافيك رايانه اي در صداوسيما طراحي صحنه ،‌دكور ،‌لباس ، تيتراژ و موارد مشابه براي برنامه هاي تلويزيوني را آموزش مي بيند.
براي مثال اعلام وضعيت هوا در شبكه ي خبر به صورت گرافيكي انجام مي گيرد يا يازيرنويس ،‌حاشيه و تيتراژ در هر برنامه اي وجود دارد ،‌به گرافيك رايانه اي مربوط مي شود. در واقع كارشناس گرافيك رايانه اي فرد خلاق و هنرمندي است كه در كنار كارگردان مي نشيند و ذهنيت كارگردان را پياده مي كند و درباره ي رنگ ،‌شكل و دكور نظر مي دهد تا مخاطب با يك برنامه تلويزيوني ارتباط بهتري برقراركند.
طبق آماري كه در سال 1993 گرفته شده است ،‌نوجوانان آمريكايي تا پايان دبيرستان 19 هزار ساعت به تلويزيون نگاه مي كنند ،‌يعني بيشتر از مدت زماني كه در كلاس درس حضور دارند ،‌وقت خود را صرف تماشاي تلويزيون مي كنند. متأسفانه در كشور ما آمار دقيقي در اين زمينه وجود ندارد. اما تأثيرپذيري بسيار زياد نوجوانان و جوانان ما از شخصيت هاي تلويزيوني ،‌ بيانگر آن است كه سريال هاي تلويزيوني كه در حيطه ي كارگردانان تلويزيون است ، بيشترين مخاطب رادارند.
تخصص كارگرداني تلويزيون از سال گذشته در دانشكده صدا و سيما در دو گرايش نمايش و مستند ارائه مي شود.
كارگرداني تلويزيوني يك رشته ي كاربردي است و هدف آن تربيت نيروي متخصص ،‌متعهد و خلاق برنامه ساز در جهت سياست هاي سازمان صدا وسيما است ،‌افرادي كه به ياري معلومات و مهارت هاي فني ، تكنيكي ، هنري و تحليل ،‌زمينه ساخت و توليد انواع برنامه هاي تلويزيوني را فراهم مي آورند. در واقع كار گردان تلويزيون كسي است كه ذهنيت خود را با استفاده از آموزش هاي كلاسيك و آكادميكي كه در خصوص برنامه سازي تلويزيون در طول دوران تحصيل كسب كرده است ، به تصوير مي كشد و با خلاقيت و نوآوري به توليد برنامه هاي تلويزيوني مي پردازد. در اين ميان ، دانشجويان گرايش نمايش ، به مطالعه ، پژوهش و تجربه در كارگرداني انواع برنامه هاي داستاني تلويزيون اعم از سريال ها ،‌برنامه هاي كوتاه و تله تئاترها مي پردازند. به عبارت ديگر ، دانشجويان اين گرايش ،‌روش هاي طراحي و توليد يك برنامه ي داستاني از عرصه ي ايده تا ساخت در استوديو يا واحد سيار ، پخش و ارزشيابي آن را فرا مي گيرند و در اين ميان با چگونگي نقد و تحليل برنامه هاي تلويزيوني ، تحولات اجرا ، تصوير نامه نويسي ، جلوه هاي خاص ، طراحي صحنه ، شيوه هاي بيان و نحوه ي ارتباط تنگاتنگ فرم و محتوا آشنا مي شوند.
گفتني است كه تمامي اين دروس همراه با فعاليت هاي عملي و كارهاي كارگاهي است تا دانشجويان با استفاده از امكانات و تجهيزات كاربردي دانشكده و سازمان صدا وسيما بتوانند ، تجربه و مهارت لازم را براي ساخت و توليد برنامه هاي داستاني تلويزيوني كسب نمايند.

تعريف و شناسايي شغل
فيلم برداري شغلي است كه با بهره جويي از هنر و تكنيك هاي خاصي به ثبت صحنه هاي يك فيلم روي نوار نگاتيو سلولوتيد پرداخته مي شود كه اين عمل براساس خواست كارگردان و به وسيله ابزار مخصوص فيلم برداري توسط فيلم بردار صورت مي گيرد.

تاريخچه شغل
از دوره كه فيلم سازي به وجود آمدند زيرا فيلم نويسي و بارگيري و ... نيازمند به فيلم برداري است.

شرايط احراز شغل
دارا بودن مدرك نحصيلي دانشگاهي جهت احراز اين شغل شرط ضروري نيست وليكن در صورت تمايل داوطلب مي تواند پس از موفقيت در آزمون ورودي دانشگاه در اين رشته به كسب مدرك كارشناس نائل آيد راه ديگر احراز اين شغل كار آموزي و كسب تجربه در عمل بودن تحصيل در دانشگاه مي باشد. كه اين طريق پشتكار و تلاش جدي را نياز دارد.

خصوصيات جسماني و متواناييهاي ذهني براي اخراز شغل
خصوصيات حسي و ذهني و ساير توانايي هاي لازم جهت احراز اين شغل عبارتند از سلامت عضو بينايي و اعضاي حركتي دست و پا ، سلامت نسبي جسماني جهت تحرك و فعاليت بدني در حين انجام وظيفه داشتن ، دارا بودن هوش و استعدادي در حد متوسط وقت شناس بودن و توانا بودن در محاسبه دقيق از مدت زمان قابل استفاده براي فيلم برداري صحنه ها ،‌داشتن تحمل ، صبر و بردباري كسب تجارب و معلومات بيشتر ، داشتن قدرت برقراري روابط حسنه با افراد گروه آشنايي به وسايل گوناگون فيلم برداري و خصوصيات فيلم نگاتيو ،‌آشنايي با كادر بندي صحيح و بالاخره شناخت نور.

شرايط محيط كار، محل احتمالي استخدام و وسايل كار
محيط كار فيلم برداري برخورد و برقراري روابط انسان را با اعضاي گروه ايجاد مي نمايد محل فيلم برداري ثابت و مشخص نيست و متغير است لذا از فيلمي به فيلم ديگر متفاوت است. بنابراين داستان فيلم است كه محل فيلم برداري راتعيين مي نمايد و فيلم بردار بايستي آمادگي انجام وظيفه در هر مكان و شرايطي را داشته باشد شغل فيلم برداري بگونه اي آزاد ارائه مي گردد ولي سازمان صدا وسيماي جمهوري اسلامي ايران نيز به استخدام فيلم بردار مبادرت مي ورزد. از جمله وسايل فيلم برداري عبارتند از انواع دوربين ها ، انواع چراغ ها ، نور سنج و نوار نگاتيو.

حقوق و مزايا و شرايط ارتقاي شغل
حقوق اين شغل بستگي به شهرت و توانايي فيلم بردار دارد. و از يك فيلم به فيلم ديگر از خود بروز مي دهدو همچنين ارتقاي فيلم بسته به كيفيت كار دارد كه انجام مي دهد خود فيلم بردار است كه به نوع و ميزان تلاشش شهرت و اعتبارخود تغيير مي كند.
نمونه اي از وظايف و مسئوليتهاي شغل
وظايف و مسئوليت هاي فيلم برداري عبارتند از ثبت واقعي كه يك فيلم توسط كارگردان و ساير عوامل فيلم سازي تهيه و تدارك شده است برروي نوار نگاتيو (منفي) شستشو نوار نگاتيو در لابراتور و چاپ يك نوار پزتيو (مثبت) از فيلم تصحيح رنگهاي سه گانه فيلم يا تاريك و روشن آن از روي نگاتيو تصحيح شده توسط دستگاه و تهيه نسخه اصلي فيلم.
روابط انساني حاكم بر محيط كار
فيلم برداري يك فعاليت گروهي است و احترام و اعتماد مقابل با اعضا گروه را نياز دارد. متقاضيان بايستي قدرت كافي براي برقراري روابط حسنه با انسان ها را داشته باشند و از هرگونه بدخلقي ، وقت شناسي و خلف وعده بپرهيزند.

آينده نگري در ارتباط با شغل با توجه به شرايط اجتماعي
 به سبب نياز روز افزون جهاني استفاده از وسايل جمعي در امور سياسي ، علمي ، فرهنگي ، اقتصادي رو به گسترش مي باشد لذا اين فيلم برداري است بايستي بيشتر در كسب تجارت علمي و افزايش دانش نوين و حسن اخلاق آينده روشني را براي خود تضمين كند و توجه به نياز جامعه فيلم برداري كه چنين عمل كند شكست در شغل خود نخواهد داشت.

ارتباط شغل با مشاغل ديگر
اين شغل با مشاغل ديگر مثل تلويزيون ، مردم ، صدا وسيما ، فرهنگ و ارشاد مردم و ... در ارتباط است.
اهميت اين شغل در ارتباط خدمت به جامعه و نقش آن در خودكفايي كشور
اين رشته در پشت پرده و به كمك صدا و سيما است و از پشت پرده به فرهنگ و ارشادمردم كمك مي كند.


محل كسب اطلاعات بيشتر
سازمان صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران مركز آموزش اسلامي فيلم سازان بنياد سينماي فارابي ،‌وزارت ارشاد اسلامي ، حوزه ي هنري سازمان تبليغات اسلامي و موسسه ي امور سينمايي بنياد و مستضعفان.