دنياى غرب با جهان اسلام مواجهه ديرينه اى داشته است, اين رويارويى زمانى برپايه نزاع و تعارض فيزيكى بوده است, مانند: دوران جنگهاى صليبى و فتح اندلس توسط مسلمين و دوران سلطان سليم, و زمانى هم بر اساس مشاجرات قلمى استمرار يافته است و پس از آن را بايد عصر تساهل نام نهاد; زيرا استيلاى علمى و صنعتى و اقتصادى غرب سبب شد تا مباحث عقيدتى كم رنگ شود و اولويت خود را در نگاه غربيان از دست بدهد.
با اين حال در طول تمامى ادوار يادشده, مواجهه فكرى و اعتقادى ميان اسلام و غرب همواره وجود داشته است.
يكى از زمينه هايى كه مستشرقان از ديرباز تا كنون در آن به تحقيق و تفحص پرداخته اند قرآن كريم و مجموعه علوم قرآنى است, تا آنجا كه مى توان اذعان كرد كه مراكز و بنيادهاى مهمى در غـرب بـه اين مهم اختصـاص يـافتــه است, از آن جمله, شهر بال1 (بازل لند) كه دومين شهر بزرگ كشور كوچك سوئيس است, مركز چاپ و نشر ترجمه هاى معروف قرآن به زبانهاى گوناگون اروپايى است, و همچنين شهر ادينبورگ2 (ادينبوره) مركز اسكاتلند نيز در ترجمه, چاپ و نشر قرآن كريم سابقه اى ديرينه دارد. تحقيقات وپژوهشهاى قرآنى در غرب بويژه در كشور آلمان بسيار چشمگير است, تا حدى كه برخى از محققان معتقدند كه مشهورترين قرآن شناسان جهان آلمانى تبارند! براى اطلاع بيشتر خوانندگان فهرست مختصرى از جمع پژوهشگران غربى آورده مى شود تا سير گرايشهاى تحقيقات مربوط به علوم قرآنى درآن ديار به گونه اى مستند نمودار گردد.
دوراك, زيگموند فرانكل, ژوزف هالوى (دانشمند فرانسوى و مؤلف سامريها در قرآن), هرتسفلد هيرشفلد, ايگناتس گولدزيهر (مستشرق يهودى مجار و صاحب كتاب مذاهب التفسير الاسلامى), بارتولمه, برگشتراسر, اتوپريتزل, يوهانس تئودورنولدكه, والتر برونوهنينگ, تور آندره آ, آندرتاس, ژول لابوم (دانشمند معروف فرانسوى و مؤلف تفصيل الآيات), تورى, ژوزف هوروويتس (مؤلف كتاب بررسى هاى قرآنى), لوى, ولّلرس, يوليوس ولهاوزن, كارل بروكلمان (مؤلف تاريخ ادبيات عرب), گيدى, گايگر, گريم, لاگارد, مولّلر, هافمن, آلويس اشپرنگر, زيمرن, آريانت يانت, ونسينگ (مؤلف كتاب المعجم المفهرس لألفاظ أحاديث النبوى), اميل درمنگهام, صديقى, ليدزبارسكى, ليزنسكى, كازيمرسكى, مارگليوث (مؤلف كتاب محمد(ص)), هنرى لامنس (صاحب مقالات بسيار در دائرة المعارف اسلام), سرويليام موير, آلفرد گيرم, لوث, فرانتس بوهل, دكتر ريچارد بل, ويليام مونتگمرى وات (مؤلف دو كتاب معروف محمد(ص) در مكه و محمد(ص) در مدينه), چارلز لايال (صاحب كتاب معروف شعر قديم عربستان), جان آرتور آربرى (دانشمند فقيد انگليسى و مؤلف كتاب معروف عقل و وحى در اسلام), بارون كارا دوو (صاحب كتاب 5 جلدى متفكران اسلام), واشنگتن اروينگ (محقق آمريكايى و مؤلف كتاب معروف محمد(ص) و جانشينانش), بارتلمى, سنت هيلر (دانشمند معروف فرانسوى و صاحب كتاب محمد(ص) و قرآن), پروفسور لوئى ماسينيون, توشيهيكو ايزوتسو, پيكتال, سرآرثور جفرى و…
پژوهشگران و دانشمندان يادشده به نحوى تحقيقات شان با قرآن و علوم قرآنى ارتباط مى يابد, كه بعضى از اينان مليتى اروپايى دارند و برخى غيراروپايى اند, چنان كه پاره اى از اين انديشمندان مغرضانه و با پيش داورى هاى منفى به مطالب قرآن نگريسته اند و پاره اى ديگر هيچ نگاه بغض آلود و يا بدخواهانه را در مورد قرآن به كار نگرفته اند و به قرآن تنها به عنوان يك منبع تحقيقى و پس از آن به عنوان يك متن ارزشى نگاه كرده اند.
از جمله مستشرقانى كه نگاهى محققانه و بى طرفانه به قرآن داشته, (رژيس بلاشر) است كه در ايران به غلط با عنوان رژى بلاشر اشتهار يافته, و اينك به تحليل ديدگاه هايش خواهيم پرداخت:

تولد او در سال 1900 ميلادى در حوالى شهر پاريس و درگذشت او هفتم اوت 1973 در شهر پاريس بوده است.
بلاشر در آغاز قرن بيستم در خانواده كوچك و متوسطى به دنيا آمد. در پانزده سالگى به همراه خانواده خود به مراكش كه در آن زمان جزء مستعمرات كشور فرانسه به شمار مى آمد مهاجرت كرد. پس از پايان تحصيلات متوسطه اش, به رغم ميل باطنى خود در كازابلانكا داوطلب مترجمى شد. در همين اوان در مدرسه مولاى يوسف شهر رباط, به تحصيلات عاليه ادامه داد و در سال 1922 موفق به اخذ درجه ليسانس گرديد. در 1924 به الجزيره رفت و در بازگشت به رباط در همان مدرسه يادشده به تدريس اشتغال يافت.
بلاشر تا سال 1935 مديريت مؤسسه مطالعات عالى مراكش را كه در 1929 تأسيس يافته بود, عهده دار گرديد.
او رساله دكتراى خود را در دو مرحله در دانشگاه سوربن پاريس گذراند: (سال 1935 در مرحله اول درباره ابوالطيب متنبّى شاعر معروف عرب (متوفاى 354 هـ / 965م) به دفاع از پايان نامه خود پرداخت.
در همان سال مرحله دوم پايان نامه دكترايش را كه به ترجمه كتاب طبقات الامم سعيد اندلسى (قرن چهارم هـ / قرن يازدهم م اختصاص يافته بود به پايان برد.
بلاشر پس ازاين مرحله پروفسور رسمى مدرسه معروف پاريس (مدرسه ملى زبانهاى شرقى) شد كه تا سال 1950 نيز بدان كار مهم ادامه داد. از سال 1956 تا 1965 مدير (مؤسسه مطالعات اسلامى آكادمى پاريس) و همچنين عضو برجسته آكادمى (فرهنگستان هاى) قاهره و دمشق بود. در 1972 به عضويت انستيتو فرانس برگزيده شد.

مقالاتى كه در ذيل مى آيد در چاپ اول از دائرة المعارف اسلام3 آمده است:
1. عباس ابن احنف
2. ابوصخر هذلى
3. اخطل
4. عمروبن كلثوم
5. عنترة
6. ذوالرّمه
7. بشاربن برد
8. فرزدق
مقالاتى نيز از او با عناوينى چون ابونواس, شوقى, معرّى و… در دائرة المعارف بزرگ فرانسه به چاپ رسيده است.
كار اساسى و عمده بلاشر (تاريخ ادبيات عرب از آغاز تا پايان قرن 15 هجرى) است كه در جاى جاى آن تبحّر و تسلط او را به وضوح مى توان ديد.
بلاشر در بين دوستان و همكاران خود نيز به پركارى معروف بوده است و به علت همين پركارى و مطالعات پيگير چهل ساله خود در اواخر عمر, بينايى خويش را كاملاً از دست داد4 و با چشمانى به ظاهربسته و قلبى روشن به ادامه پژوهشهاى قرآنى خويش پرداخت.

1. مسأله محمد(ص). اين كتاب را به سال 1952 در زمينه اسلام شناسى نوشت كه به عنوان كتابى پرمايه و تا اندازه اى بى طرف شناخته شد.
2. در آستانه قرآن. اين كتاب در زبان فارسى از سوى شادروان دكتر محمود راميار در 326 صفحه ترجمه شده است. پاره اى از عناوين كتاب از قرار زير است:
1. گردآورى قرآن مجيد.
2. توصيف مصحف كنونى.
3. انتقاداتى كه پيش آمد.
4. علوم قرآنى.
5. ترجمه هاى قرآن به زبانهاى اروپايى.

دكتر محمود راميار در كتاب ديگرى از خود با نام (در آستانه سالزاد پيامبر) بسيارى از نظريات رژيس بلاشر را جرح و تعديل كرد و همچنين در كتاب (در آستانه قرآن) با حواشى سودمندى موارد انتقادپذير ديدگاه هاى رژيس بلاشر را متعادل كرده است.
3. ترجمه قرآن به زبان فرانسه. جدى ترين و محققانه ترين كار بلاشر بوده كه به واسطه آن به معروفيت چشمگيرى نيز نائل آمد, يكى از ويژگيهاى اين ترجمه رعايت در امانت واژگان از عربى به فرانسه است كه با توجه به سنگينى كار, نهايت تلاش را مى طلبيد. چون در اين ترجمه حد اعلاى تلاش و دقت و ظرافت صورت گرفته اين اثر از بهترين تراجم قرآنى موجود به زبانهاى اروپايى است.
ترجمه بلاشر داراى مقدمه اى بود كه در سال 1945 براى اولين بار منتشر گرديد و سخت مورد علاقه خوانندگان قرار گرفت. از مقدمه بلاشر بر اين ترجمه به خوبى مى توان تسلط كامل او به زبان و ادبيات عرب و حتى لهجه هاى بدوى مكى و مدنى را دريافت.5 اين مقدمه پس از تجديد نظر و بررسى دوباره در سپتامبر 1958 در پاريس تجديد چاپ شد.
بلاشر در كار ترجمه قرآن خود در واقع استفاده كننده و مكمّل نظريات تئودور نولدكه (1931 ـ 1836م) Theodor Noldeke مستشرق آلمانى و مؤلف كتاب معروف تاريخ قرآن , فردريك شوالى schwally, گريم Grimme, ريچارد بل Bell, فرانتس بوهل Buhll, بر گشتراسر و ديگران است.
او در كار ترجمه, قرآن را بر مبناى مباحث لغوى و تاريخى و تنظيم مجدد آيات به ترتيب نزول وهمچنين مكى و مدنى بودن آيات, تدوين و ترجمه كرده است. همچنين در مقدمه كتاب, مسأله تقريبى بودن و نسبى بودن ترتيب كنونى و انطباق نداشتن كامل آن را با مراحل وحى به خوبى توضيح داده است.6
بلاشر چهار نوع سوره و چهار دوران براى نزول قرآن قائل شد و سوره هاى هم نوع و همانند [و يا به تعبيرى همزاد] را به ترتيبى كه از روى قرائن تاريخى و تناسب مطلب يا دگرديسى اصطلاحات مربوطه حدس مى زده در داخل گروه هاى چهارگانه رديف كرده است و سه دوران را در 13 سال مكه و يك دوران را در 10 سال مدينه قرار داده است.7
بحث تخصصى مربوط به جدولهاى مكى و يا مدنى بودن سور و آيات قرآنى بر مبناى طرح بلاشر را به فرصتى ديگر واگذار مى كنيم, هدف ازاين نوشتار تنها آشنايى با بزرگان قرآن شناس در جوامع غربى در حد امكان بوده است تا اين گونه افراد را با هر اسم و رسم كه هستند بتوانيم طبقه بندى معرفتى كنيم, بلاشر به رغم اشتباهاتى كه ممكن است براى هر محققى پيش آيد, از مسير عدالت و انصاف تا آنجا كه توان داشته خارج نشده است; مثلاً مباحثى كه پيرامون تحريف قرآن دارد, به هيچ وجه تندروى هاى خاورشناسان و افراد وابسته به آن فرهنگ مانند (رودويل كازانوا) مؤلف كتاب محمد و پايان جهان, گلدزيهر كه همه جا طعنه او تيز است, (نولدكه) و (هنرى لانس) در بيانها و استدلالهاى او ديده نمى شود. براى اطلاع بيشتر از احوال, آثار و همچنين ويژگيها و روش پژوهشى بلاشر, خوانندگان را به چند اثر زير ارجاع مى دهيم:
1. تاريخ قرآن, دكتر محمودراميار.
2. پژوهشى پيرامون تاريخ قرآن, دكتر محمدباقر حجتى.
3. ترجمه قرآن, اثر رژيس بلاشر.
4. در آستانه سالزاد پيامبر, دكتر محمود راميار.
5. در آستانه قرآن, رژيس بلاشر, ترجمه دكتر راميار.
6. سير نزول قرآن, مهندس مهدى بازرگان.
در پايان جدول ترتيب نزول سوره هاى قرآن بر اساس طرح بلاشر درج مى شود.

( دورانهاي متمايز و متوالي وحي و ترتيب تقريبي نزول سوره هاي قرآن بر اساس ديدگاه و طرح بلاشر )

1.شهربال Basle Land مركز ايالت (كانتون) بال است كه در 92 كيلومترى غرب زوريخ و در كنار رود راين قرار گرفته است. علاوه بر آن اين شهر مركز صنعت ابريشم بافى سوئيس نيز هست.
2. قرآن ترجمه شده به زبان انگليسى به قلم روحانى معروف اسكاتلندى دكتر ريچارد بل و با مقدمه شاگرد معروف او ويليام مونتگمرى وات در همين شهر به چاپ رسيده است.
3. دائرة المعارف اسلام در فاصله سالهاى (1938 ـ 1913) ميلادى در پنج مجلد و به سه زبان فرانسه ـ آلمانى و انگليسى در شهر ليدن هلند به چاپ رسيد. پاره اى از مقالات مندرجه در آن دائرة المعارف به قرار ذيل است:
1. اسلام و مكارم اخلاق, اثر پروفسور سرهاميلتون الكساندر راسكين گيپ.
2. اذان و وحى دراسلام, اثر توينبول Tuynboll
3. اسرائيل ـ و مقاله (بحيرا), اثر پروفسور آريانت يانت ونسينگ.
4. باقلانى, اثر كارل بروكلمان.
5. بهائيگرى, اثر كمونيست و بعد بهائى معروف ايتاليايى, بوسانى.
6. تأويل, اثر پارت آلمانى.
7. تميم الدارى, اثر لويى دلاّويدا (ايتاليايى).
8. جاهليت, اثر پروفسور واير.
9. جمعه, اثر ژوينبول.
10. حديبيه, اثر هنرى لانس كشيش معروف بلژيكى.
11. استخاره, اثر ايگناتس گلدزيهر, مستشرق معروف مجارى.
12. حنيف, اثر ويليام مونتگمرى وات.
13. حنيف, اثر فرانتس بوهل.
4. به نقل از دكتر محمود راميار (در كتاب تاريخ قرآن).
5. براى مزيد اطلاع بنگريد به كتاب در آستانه قرآن, صفحه 5.
6. بنگريد به كتاب پرارج سير تحول قرآن, تصنيف مهندس مهدى بازرگان.
7. برگرفته از كتاب سير تحول قرآن, صفحه 24.