تاریخ درباره اندلس

عصر ملوک الطوايف دوره اول تا استقرارمرابطين

منصورمحمدبن ابي عامر حاجب سلطان خردسال هشام مويد کم کم قدرت را قبضه کرد.

پس ازمرگ منصورو نيزمرگ پسرش مظفرشعله هاي انقلاب زبانه کشيد وعصرملوک الطوايف آغاز  گرديد.

عصر ملوک الطوايف دوره اول به سه دوره تقسيم مي گردد:

الف)از ظهور فتنه در سال(399ه.ق/1008م)و آغاز نزاع و کشمش در ميان نامزدان خلافت است.

ب)از سال 423ه.ق برابر با 1031م آغاز مي گردد که سال انقراض خلافت اموي به دست اشراف قرطبه و

در پيشاپيش آنان ابواليدبن جهور است.از اين هنگام عصر ملوک الطوايف آغاز گرديد.

ج)هرج ومرج کوتاهي است که در طي آن اهالي اندلس هر چه بيشتر از زيان هاي به بار آمده آگاهي يافتند.

سه دوره ملوک الطوايف اندلسي از ديدگاه محمدعبدالله عنان و زامباور

1_ملوک الطوايف دوره اول از 422ه.ق تا 480ه.ق مجموعا"بين65تا75سال و به قولي113سال در نهايت

اين ملوک با اختلاف زماني کم به دست مرابطين از بين مي روند.

2_ملوک الطوايف دوره دوم از539ه.ق تا 555.

3_ملوک الطوايف دوره سوم از620ه.ق تا 685ه.ق بدون حکومت بني نصر در غرناطه که حدود65سال به

طول مي انجامد.

اگر قرار باشد دولت بني نصر در غرناطه(گرانادا)را در نظر گيريم مجموعا"277سال ملوک الطوايف دوره

سوم خواهد بود.

ملوک الطوايف دوره اول407تا480ه.ق از ديدگاه دکتر حسين مونس

1_بني حمود407_499توسط مرابطين ساقط شدند.

2_بني عباد در اشبيليه _414_seville484توسط مرابطين ساقط شدند.

3_بني زيري يا بني مناد در غرناطه و مالقه توسط مرابطين ساقط شدند.

4_بني برزال در قرمونه در امارات بربري در جنوب اندلس توسط مرابطين ساقط شدند.

5_رنده(بني يفرن) توسط مرابطين ساقط شدند.

6_بني مورونmoron(يا مورون يا بني دمر)نوح و ابو مناد محمد بن نوح توسط مرابطين ساقط شدند.

7_بني خزرون در شذونه و ارکش توسط مرابطين ساقط شدند.

8_البکريون در ولبه و شلطيش توسط مرابطين ساقط شدند.

9_بني يحيي در لبله توسط مرابطين ساقط شدند.

10_بنومرين در شلب به دست سانچو اول افتاد که توسط مرابطين ساقط شدند.

11_ابو عثمان سعيد بن هرون_محمد بن سعيد(العرب)در شنت ماريه توسط مرابطين ساقط شدند.

12_ابن طيفور در مارتله436 توسط مرابطين ساقط شدند.

13_بنو رزين در سهله 402تا413 ه.ق توسط مرابطين ساقط شدند.

14_بنوالقاسم(بني قاسم)در الفنت توسط مرابطين ساقط شدند.

15_بني جهور در قرطبه توسط اشبيليان از بني عباد ساقط شدند.

16_بني الافطس ابومحمدعبدالله بن مسلمه تجيبي وابوبکرمظفرمحمد بن عبدلله توسط مرابطين ساقط  شدند.

17_بني ذي النون (زنون)در طليطله به دست آلفونسو ششم شاه ليون leon.

18_العامريون (بني عامر) در بلنسيه سقوط به دست مرابطون پس از مسيحيان .

19_بني صمادح (غلامان عامري) سقوط به دست مرابطون پس از مسيحيان .

20_خيران صقلبي(از غلامان عامري)در مرسيه.

21_بني تجيب در سرقسطه 410_536 به دست مسيحيان ساقط شدند.

22_بني هود در لارده و سرقسطه که لارده از سرقسطه جدا شد.

امراي جزيره ميورقه

1_موفق ابوالحسن مجاهدين يوسف علي عامري

2_مويد

3_عبدالله

4_اغلب

5_سليمان بن مشقيان

6_مرتضي  عبدالله

7_ناصرالدوله مبشربن سليمان عامري

ملوک الطوايف دوره دوم

فاصله حکومت بين مرابطين و موحدين(انقراض مرابطين و استيلاي موحدين حدود 17 سال) ملوک

الطوايف دوره دوم ناميده اند که عبارتند از:

1_بلنيسه.مروان بن عبدالله.ابن مردنيش(ابن اسعد).عبدالله بن عياض

2_قرطبه.منصوربن محمد و سيف الدوله

3_مرسيه(ابن عياض.ابن فرج.ابن اسعد)وسپس بني هود

4_مارتله(ابن قسي وسد زاي بن وزير

5_جزيره ميورقه.محمد بن علي بن اسحاق بن غانيه

اسحاق بن محمد بن غانيه

طلحه بن محمد بن غانيه

علي بن اسحاق بن محمد

يحيي بن اسحاق بن محمد

عبدالله بن اسحاق محمد

ملوک الطوايف دوره سوم

ملوک الطوايف دوره سوم مجموعا"277 سال دوام يافت.

1_ مرسيه بني هود

2_نبله(لبله)niebla  ابن محفوظ

3_بلنسيه

4_غرناطه بني نصر (بني نصر يا بني احمر فرديناند پادشاه آراگون)

5_منورقه 630_685 ابو عثمان سعيد بن حکم قرشي ملقب به مجارف

ملوک الطوايف دوره اول به تفصيل

بني حمود

در مالقه.قرطبه. اشبيليه و جزيره خضراء

در قرطبه:

1_علي الناصرلدين الله بن حمود بن ميمون

ابتدا مالک مالقه شد رو به قرطبه نهاد و محمدبن سليمان وبربريانش را شکست داد توسط صقالبه در حمام

کشته  شد.

2_قاسم بن حمود امير قرطبه شد و در سال 431 ه.ق کشته شد.

3_يحيي بن علي بن حمود در قرطبه در 427کشته شد.

4_ادريس بن علي بن حمود در مالقه و قبلا" در سبته ceute و برطنجه Tangier نيز حکومت داشت .در

نهايت به دست محمدبن اسماعيل بن عباد از بين رفت.

بني حود به امراي مومنين ملقب بودند.

5_الحسن بن يحيي بن علي بن حمود

6_ادريس بن يحيي بن علي بن حمود

7_المهدي بالله محمد بن ادريس بن يحيي بن علي بن حمود

8_الموفق بالله ادريس (سوم)بن يحيي بن ادريس بن علي بن حمود

9_المستعلي بالله محمد بن ادريس بن يحيي بن علي بن حمود

10_المهدي يا (المعتصم) محمد بن قاسم حمود

11_الواثق قاسم بن محمد بن قاسم بن حمود

دولت بني جهور

1_پس از خلع هشام در سال 422 ه.ق جهور بر قرطبه دست يافت .

2_محمد بن جهور پس از پدر به خوبي تدبير امور کرد.

3_عبدالملک بن محمد بن جهور پس از پدر به مد 11 سال حکومت کرد که به دست بني عباد بر افتاد.

بني جهور يا حکومت جماعت (12 سال)

نفوذ جهور علاوه بر قرطبه شامل شهرهايي چون جيان و ابده و بياسه و مدور و ارجونه و اندوجر نيز بود.

او به تنهايي رياست نمي کرد. و فرمان ها را به نام "جماعت" صادر مي کرد.

او رسيدگي جدي به امور بيت المال داشت و افرادي موثق را براي اين منظور گماشته بود.

اين بسام در الذخيره او را به بخل و امساک متهم کرده است و گويد که او به جز اين عيب  عيب ديگري

نداشته است. فرزند جهور نيز راه پدر را پي گرفت.

معتد پسر خود ظافر را به حکومت قرطبه گذاشت ولي او در فتنه موسي عکاشه بربري کشه شد که پس از

او برادرش مامون فرزند معتد جاي او را گرفت تا روزي که او هم به دست مرابطين کشته گشت و قرطبه به

تصرف آنها در آمد.

بني عباد در اشبيليه

1_المويد بالله:ابوالقاسم محمد قاضي اشبيليه فرزند ابوالوليد اسماعيل بن قريش بن عباد قاضي اشبيليه و

قرطبه بود.

2_المعتضد:ابو عمر و بن عبادبن محمد بن اسماعيل او جواني 26 ساله بود که از سال 434 تا 461 ه.ق بر

اشبيليه حکومت کرد.

3_المعتمد:ابوالقاسم محمد بن عباد بن محمد اسماعيل

پدر المويد بالله به نام اسماعيل بن عباد در روزگار المنصور بن ابي عامر منصب قضا داشت.

پس از او پسرش ابوالقاسم محمد نيز جانشين او به عنوان قاضي اشبيليه بود.

او با نرمي و مدارا و با حوصله حکومت کرد.المعتمد از مرابطين بر ضد آلفونسوي ششم کمک خواست.

علل انحطاط و تضعيف مسلمانان در اندلس

چگونگي سقوط خلافت امويان در اندلس

ابن حيان در مقدمه تاريخ بزرگ خود آورده است "مي توانيم بگوييم که قطعه قطعه شدن اندلس .ضربتي

چنان سهمگين بود که اندلس هرگز نتوانست از زير آن کمر راست کند.

در واقع عصر ملوک الطوايف بيش از هفتاد سال طول نکشيد.

علل سقوط خلافت امويان در اندلس

1_عدم اعتقاد و ايمان به مباني اسلام.

2_قيام هاي مکرر بربر عليه حکام و مردم اصلي سرزمين اندلس.

3_توطئه مداوم مسيحيان و کليسا عليه مسلمانان.

4_بد رفتاري و تبعيض حکام اموي اندلس بين اقوام مختلف در اندلس و اختصاص بعضي از امتيازات به

عده اي خاص.

5_خود کامگي و فساد در زمينه هاي مختلف توسط درباريان و حکام.

منبع:

كتاب جغرافياي تاريخي اندلاس