همسایگان زمین

عطارد :

عطارد نزدیک ترین سیاره به خورشید است و شباهت زیادی به کره ماه دارد . این سیاره خاکستری صخره ای مانند پوشیده از گودال های به شکل دهانه آتش فشان است . دمای عطارد تا 430درجه سانتی گراد بالا می رود ؛ یعنی دمایی که در آن فلز سرب ذوب می شود . در طول شب دمای عطارد تا 183-درجه سانتی گراد پائین می آید .

زهره :

زهره همیشه پوشیده از ابر های انبوه و مترا کم است . به همین علت سطح صخره این سیاره را نمی توان دید . در سال 1991 میلادی ، فضاپیمای (ماژلان )با استفاده از رادار ، نقشه ای از سطح زهره تهیه کردند . امواج رادار پس از عبور از میان ابر ها و جو متراکم زهره ،‌با سطح آن برخورد کردند و دوباره منعکس شدند. ‍ فضاپیمای ماژلان بارها به دور زهره چرخید و در هر گردش مقداری از نقشه ی سطح این سیاره را کامل کرد . هیچ موجود زنده ای در سطح زهره نمی تواند زندگی کند ، چون دمای آن 457درجه سانتی گراد است .

مشتری

تعداد قمر ها :63

حلقه:3

فاصله از خورشید: 020/412/788کیلومتر

دور تا دور سیاره مشتری را نوار هایی از ابر های صورتی ،زرد، قرمز، قهوه ای روشن و سفید فرا گرفته است .بادهای قوی و چرخش سیاره، سبب کشیده شدن این ابر ها و ایجاد نوار های رنگی می شود .

لکه قرمز بزرگ، در حقیقت طوفانی است که بیش از 300 سال است می وزد.

حقیقتی در مورد مشتری :

این سیاره به حدی بزرگ است که اگر تو خالی بود ،تمام سیارات منظومه شمسی درون آن جای می گرفتند .

زحل

تعداد قمر ها:46

حلقه:7

فاصله از خورشید:400/725/426/1کیلومتر

سیاره زحل رنگ لیمویی جذابی دارد . بسیار زیبا و دیدنی است ، اما نباید به آن خیلی نزدیک شد .بادهای جو بالای آن پنج برابر سریع تر از قوی ترین تند باد های زمین هستند . حلقه های زحل از میلیون ها تکه یخ ، سنگ و ذرات غبار تشکیل شده اند.برخی از این تکه ها کوچکتر از یک دانه ریز شن و برخی بزرگ تر از یک خانه است.

حقیقتی در مورد زحل:

بزرگترین قمر زحل (تایتان )نام دارد و از سیاره تیر (عطارد )بزرگ تر است .

اورانوس

اطلاعات مربوط به اورانوس

تعداد قمر ها:27

حلقه:11

فاصله از خورشید:200/972/870/2کیلومتر

گازهای شناور در اتمسفر اورانوس رنگ آبی-سبز زیبایی به این سیاره داده اند . اورانوس متمایل به پهلوی خود است .ستاره شناسان گمان می کنند که احتمالا یک شی بزرگ به شدت به این سیاره برخورد کرده و سبب تمایل بیشتر آن به یک سمت شده است

حقیقتی در مورد اورانوس

نام های بیشتر قمر های اورانوس ، از روی نام های شخصیت های داستان های ویلیام شکسپیر ، نویسنده مشهور انگلیسی گرفته شده اند . نام های چون : میراندا ، ژولیت وپوک

نپتون

اطلاعات مربوط به نپتون

تعداد قمر ها:13

حلقه:4

فاصله از خورشید:900/252/498/4کیلومتر

سیاره نپتون ممکن است هم چون اقیانوسی گرم و مرطوب (استواییی)، بزرگ و آبی رنگ به نظر بیاید . اما این سیاره گرم نیست ، بلکه مثل تمام سیارات گاز دار دیگر ، بسیار سرد است. باد های شدید و چرخش های سریع سیاره نپتون سبب شده اند که این سیاره یکی از طوفانی ترین سیارات باشد.

حقیقتی در مورد نپتون :

مدار سیاره نپتون آن قدر طولانی است که از زمان کشف آن ، یعنی بیش از150سال پیش تا به حال،یک گردش کامل به دور خود نکرده است .

پلوتو

بنا به آخرین اخبار سیاره پلوتو از منظومه شمسی جدا شد و دیگر سیاره به حساب نمی آید، اطلاعات زیر مربوط به زمان سیاره بودن آن است.

تعداد قمرها:1

فاصله از خورشید:000/380/906/5کیلومتر

پلوتو کوچکترین و سرد ترین سیاره است . سطح آن سنگ پوشیده از یخ و برفک است؛درست مثل یک گوی یخی بزرگ در آسمان.پلوتو آن قدر از خورشید دور است که اگر روی آن بایستی ،خورشید مثل یک ستاره کوچک و درخشان به نظر خواهد آمد

  گیاه دارویی چای كوهی

 این گیاه در مناطق مختلف ایران، دارای اسامی مختلفی است. این گیاه خواص متعددی دارد. بسیار خوش عطر و بو و لذیذ است و می تواند جایگزین خوبی برای چای عصرانه یا ظهر باشد.

-از خواص دارویی این گیاه، مدرد بودن آن است و همین خاصیت برای شستشوی مجرای ادراری (كلیه و مثانه) می باشد.

-این گیاه برای سیستم دستگاه عصبی خاصیت آرام بخش دارد.

-این گیاه در ارتفاعات كم و متوسط رویش دارد و در بیشتر مناطق ایران دیده می شود و فصل رویش آن اواسط اردیبهشت تا اواخر خرداد است.

-همچنین این گیاه از داروهایی است كه باعث سقط جنین در زنان باردار می شود.

گیاه دارویی سریش

مورد استفاده گیاه سریش بیشتر بدلیل چسبنده بودنش است. البته این گیاه علاوه بر این، كاربرد درمانی هم دارد. از دانه های این گیاه، روغنی گرفته می شود كه در بعضی از تصلبهای شریانی مورد استفاده قرار می گیرد. از برگهای این گیاه به عنوان سبزی خوردنی و از ریشه های این گیاه كه به صورت غدد پنجه ای است به عنوان چسب استفاده می شود.

ریشه این گیاه دارویی (سریش) گرم و خشک است و برای یرقان، ناراحتیهای كبدی، خشونت حلق و ناراحتیهای معده از آن استفاده می كنند. ریشه این گیاه را می سوزانند و از سوخته آن در جهت واله آور استفاده می كنند.

از ریشه این گیاه دارویی (سریش)جوشانده غلیظی درست می كنند كه برای درمان جوشها بسیار مفید می باشد زیرا خاصیت ضدعفونی كننده دارد.این گیاه در نواحی كوهستانی و مرتفع می روید و فصل گل دهی آن از اواسط اردیبهشت ماه تا اواسط خرداد است.

خواص گیاه آویشن

آویشن طبیعت گرم و خشک دارد.

تقویت سیستم ایمنی بدن،

سرفه های خشک وشدید، برونشیت

ضد میکروب، باکتری، قارچ

سرماخوردگی و خلط سینه آسم،

درمان سردی معده رفع ترشی معده

درد مفاصل، آرتروز

ضد سرطان

درمان کننده واریس

کاهش دهنده کلسترول

خواص گیاه اسطوخودوس

طبیعت گرم وخشک دارد.
تقویت اعصاب و تقویت حافظه
رفع میگرن، ضد افسردگی، خواب آور
تقویت کبد،صفرابر
برای ترشحات زنانگی و تنظیم قاعدگی.
سرما خوردگی، بیماریهای ریوی و تنفسی
درد مفاصل، آرتروز و رماتیسم،ادرار آور
رفع رعشه و طپش قلب، سرگیجه

خواص گیاه بابونه

طبیعت گرم و خشک دارد.

تقویت اعصاب و رفع سردرد و میگرن بیماریهای کبدی،رفع بیماری زردی و یرقان، تب بر

ورم معده و زخم معده،ضد نفخ شکم

مسمومیت غذایی و ضد میکروب

رفع اختلالات یائسگی، مشکلات قاعدگی

سرفه و سرما خوردگی، رفع حساسیت و آلرژی

زیاد کننده شیر مادر،

پروستات، و سرگیجه

شستشوی مو با دم کرده بابونه،ریزش مو،

ضد التهاب ، ضد گرفتگی

کمپرس دم کرده بابونه برای گل مژه.

خواص کاکوتی

کاکوتی گیاه دارویی : برای درمان ناباروری در بین آذریها رایج است .

(البته از لحاظ علمی هنوز اثبات نشده .زیرا اصلا در این زمینه تحقیقی نشده است)

این مورد را یکی از اقوام نزدیک ما که 14 سال نمیتوانست بچه دار شود امتحان نمود و  موفقیت آمیز بود.

نحوه استفاده توصیه شده توسط پیران این کار:

 خانم ها این گیاه را مثل چایی درحدود 2 هفته قبل از دوران پریود خود تا دو هفته 1 ماه بعد از آن استفاده نمایند.

آقایان هم همزمان استفاده کنند.

خواص درمانی:

 گرم و خشک ضد باکتری خلط آور ضد سرما خوردگی و ضد عفونی کننده روده.کاکوتی که در گویش محلی خراسان به آن آنخ گفته می‌شود دارای نام علمی ziziphora tenuir از خانواده Labiatae می‌باشد.

هر چند اثرات این دو گیاه بسیار شبیه همدیگر می‌باشند.

آویشن بیشتر در بیماریهای تنفسی استفاده می‌گردد ولی کاکوتی اغلب در درمان اختلالات گوارشی نظیر اسهال و دل پیچه کار برد دارد . چوپان ها و کوه نوردان تازه کاکوتی را جمع آوری می‌کنند و چای آن را گوارا ترین نوشیدنی می‌دانند. کاکوتی را از آن جهت به دوغ اضافه می‌کنند که اثرات سوء گوارشی آن نظیر دل درد و دل پیچه کاهش یابد.کاکوتی دارای گل های بنفش است"

از برگ‌های خشک‌شده و خردشده کاکوتی به عنوان طعم‌دهنده در دوغ استفاده می‌شود.

 گیاه دارویی گل گاو زبان

یکی دیگر از گیاهان دارویی گیاه گل گاوزبان است.این گیاه در حال حاضر هم به صورت صنعتی كشت می شود و هم به صورت خودرو در طبیعت وجود دارد و یكی از گیاهان مفید و مؤثر برای بعضی از بیماریهاست.

-مصارف دارویی گیاه گل گاو زبان بصورت محلی بدین صورت است كه گلهای آبی این گیاه را خشك كرده و دم كرده ی آن را مورد استفاده قرار می دهند. در سرماخوردگی به عنوان معرق و افزایش دهنده فشار خون مورد استفاده قرار می گیرد.همچنین این گیاه خاصیت آرام بخشی نیز دارد.

-گیاه گل گاوزبان ،اگر با دو گیاه دیگر مثل سنبله تیو و لیمو امانی دم کرده و خورده شود، برای خانمهای حامله بسیار مفید و تقویت كننده است.

-این گیاه در مورد بیماریهای دستگاه تنفسی و حتی در رابطه با برونشیت، سرفه، زكام و آبریزش بینی می تواند داروی مؤثری باشد.

-این گیاه دارویی (گل گاو زبان)همچنین ادرارآور و معرق است لذا برای كلیه، مثانه و بطور كلی برای مجاری ادراری داروی مفیدی است.

-این گیاه دارویی باعث كاهش تب می شود و در تمام موارد تب مثل سرخك، مخملك، آبله، كهیر و تبهای دیگر می تواند مفید باشد.

این گیاه در تمام مناطق رویش دارد و دارای چندین گونه است و فصل گل دهی این گیاه از اواسط اردیبهشت ماه تا پایان خرداد ماه است.

● گیاه دارویی نعناع

نعناعی كه به عنوان سبزی خوردن مصرف می كنیم با نعناعی كه به صورت خودرو در كوه می روید متفاوت است. البته از نظر شكل ظاهری تقریباً شبیه هم هستند و از نظر بو، طعم و مزه تقریباً نزدیك به هم هستند ولی از نظر موارد درمانی آنچه كه در كوه می روید غنی تر و مؤثر تر است.

-البته خوردن نعناعی كه پرورش داده می شود و به عنوان سبزی خوردن مورد استفاده قرار می گیرد با غذای روزانه مخصوصاً غذای ظهر توصیه می شود.

 -در مواردی كه ناراحتیهای معده وجود دارد این نعناع تازه و تمیز نه تنها معده را ناراحت نمی كند بلكه درمان كننده ی ناراحتی معده هم می باشد.

اصولاً اگر ما همراه غذا از سبزیهای تازه به خصوص سبزیهایی كه رویش آنها به صورت خودرو می باشد استفاده كنیم قطعاً نتایج خوبی خواهیم داشت.

 -نعناع كوهی یا نعناع فِری از نظر كاربرد و خواص از نعناع معمولی كه به صورت كشت استفاده می شود بسیار عالی تر، قوی تر و مؤثرتر است. این داروی گیاهی برای موارد سیستمهای عصبی مثل بیخوابی، كم خوابی و ناراحتیهای شبانه یك داروی موثر است. ضد اضطراب، ضد هیستری و همچنین مقوی معده است و همچنین برطرف كننده ناراحتیهای معده و روده به صورت اعم از گازهای روده و معده و چه ترش كردن و آرغ زدن می باشد.

 -همچنین این گیاه داروی خوبی برای سكسكه است و با خوردن یك مقدار خشك این دارو سكسكه می تواند مهار و كنترل شود.

این گیاه در دامنه ها و در ارتفاعات متوسط رویش دارد. بو و عطر بسیار نافذی دارد و در كرمهایی كه برای پوست ساخته می شود مورد استفاده قرار می گیرد.

این گیاه، گلهای ریز و آبی رنگی دارد و قسمتهای مورد استفاده این گیاه، گل، برگ و ساقه آن است.

● گیاه گل پروانه (گل ارغوانی)

این گل انواع مختلفی دارد و زیستگاه آن در دشت و كمی هم در ارتفاعات متوسط و پایین است. بوی عطر خوبی دارد و نوش خوبی برای زنبور عسل است.

كاربرد درمانی آن در موارد ناراحتیهای تنفسی به خصوص سرفه و برونشیت و آسم و حتی از نوع ناراحتیهای تنگی نفس می باشد و بازدهی آن بسیار عالی است.

-در خارج از دم كرده و جوشانده ی این گیاه برای شستشو استفاده می شود.

 -این گیاه می تواند جراحات و زخمهای سطحی را درمان كند و به خاطر ماده خوشبو و نعناع مانندی كه مُنتل هست و در آن وجود دارد در موارد سوختگی از این گیاه استفاده می شود.

 -نوع دیگر گل ارغوانی از نظر درمانی همان خواص را دارد ولی از نظر ظاهر متفاوت است. این گل ضمن اینكه گلهای قرمز و ارغوانی رنگی دارد درون آن گلهای آبی رنگی هم مشاهده می شود كه این گلهای آبی رنگ از داخل گلهای قرمز رنگ بیرون می آید.

● گیاه دارویی مریم گلی

خواص گیاهان دارویی - گیاه مریم گلی گیاهی با قدمت بسیار طولانی است و در حدود ۱٠٠٠ سال پیش به وجود این گیاه دارویی پی برده و از آن استفاده می كرده اند از جمله ابوعلی سینا در كتابهای خود به این گیاه دارویی اشاره كرده و خواص آن را برشمرده و تأكید بر مصرف آن كرده است.

این گیاه دارویی ضد درد، آرامش بخش و برای كاهش قند خون استفاده می شود. این گیاه دارویی (مریم گلی)در تمام مناطق معتدله رویش دارد. گلهای سفید زیبایی می دهد، بصورت خوشه ای است و جزء گیاهان معطر و خوشبو است كه طعم بسیار تلخی دارد.

این گیاه دارویی آرام بخش و مقوی اعصاب است. همچنین یك داروی ضد عفونی كننده بسیار قوی است. اگر از جوشانده این گیاه بصورت قرقره استفاده شود، جوشهای داخل دهان و بعضاً آفت دهان را درمان می كند.

همچنین برای زخمهایی كه بر اثر واریس به وجود می آید بسیار مؤثر است.در آنژیم و انواع گلو درد نیز از این گیاه استفاده می شود. از جوشانده این گیاه برای ضماد و جوشهای بدن استفاده می شود. جوشانده غلیظ این گیاه اگر با آب مخلوط شود برای دردهای مفصلی، رماتیسم و حتی راشیتیسم كودكان بسیار مفید و مؤثر است.

دستگاه گردش خون

عمل دستگاه گردش خون بر آوردن نیازهای بافتها است، یعنی حمل مواد غذایی به بافتها ، حمل فراورده‌های زائد به خارج از بافتها ، رساندن هورمونها از یک قسمت بدن به قسمت دیگر و بطور کلی حفظ یک محیط مناسب در تمام مایعات بافتی برای بقا و عمل مناسب سلولهاست. با این وجود گاهی درک این موضوع مشکل است که چگونه جریان خون در ارتباط با نیازهای بافتها تنظیم می‌شود و چگونه قلب و گردش خون کنترل می‌شوند تا برون ده قلب و فشار شریانی مورد نیاز برای جلو راندن خون را تامین کند.

تک سلولی ها و پر سلولی های ابتدایی مثل اسفنج و کیسه تنان دستگاه گردش خون ندارند.چون ساختار بدنی آن ها طوری است که تک تک سلول های آن ها با محیط بیرون در ارتباط هستند و می توانند مستقیم از بیرون اکسیژن و غذا گرفته و مواد زائد خود را پس می دهند.اما همه ی مهره داران و بسیاری از بی مهره ها مثل حشرات،کرم خاکی و ... دستگاه گردش خون دارند.

گردش خون را می توان از جهات مختلف دسته بندی کرد:

انواع دستگاه گردش خون در جانوران:

1 - باز:       مویرگ ندارند  مثل:حشرات

 2-بسته:     مویرگ دارند  مثل:کرم خاکی

انواع دستگاه گردش خون در مهره داران:

1- ساده:   اگر خون توسط یک رگ از قلب خارج شود مثل ماهی

2- مضاعف:اگر خون توسط دو رگ از قلب خارج شود مثل همه به جز ماهی

از نظر خون داخل قلب:

1-ناقص:خون روشن و تیره با هم داخل قلب مخلوط می شوند.

2-کامل:خون روشن و تیره با هم داخل قلب مخلوط نمی شوند.

گردش خون انسان به دو بخش بزرگ و کوچک تقسیم می شود.

گردش کوچک خون:

سیاهرگ ها خون را از نقاط مختلف به دهلیز راست قلب می آورند.با انقباض دهلیز راست،خون از دهلیز راست از طریق دریچه ی سه لتی وارد بطن راست می شود. بعد با انقباض بطن راست خون از بطن راست از طریق سرخرگ به ریه ها می رود تا در آن جا کربن دی اکسید خون با اکسیژن هوا جایگزین شود. در نتیجه خونی که از ریه ها می آید،دارای اکسیژن زیادی است و کربن دی اکسید بسیار کمی دارد.این خون از طریق سیاهرگ های ریه وارد دهلیز چپ قلب می شود.این گردش خون از بطن راست قلب به ریه ها و برگشت خون از ریه ها به دهلیز چپ قلب "گردش کوچک خون" نام دارد.

گردش بزرگ خون:

خون اکسیژن دار که وارد دهلیز چپ شده،بعد از انقباض دهلیز چپ از طریق دریچه ی دولختی وارد بطن چپ می شود. با انقباض بطن چپ خون وارد سرخرگ بزرگ بدن (آئورت) می شود. از طریق سرخرگ آئورت خون اکسیژن دار به تمام قسمت های مختلف بدن می رود تا مواد غذایی و اکسیژن را به آن ها برساند و مواد زائد و کربن دی اکسید را از آن ها بگیرد. خون بعد از گرفتن مواد زائد بدن وارد سیاهرگ ها می شود و از طریق سیاهرگ ها به دهلیز راست قلب می آید. این گردش خون از بطن چپ قلب و از طریق سرخرگ آئورت به تمام قسمت های بدن و برگشت آن به دهلیز راست قلب  "گردش بزرگ خون" نام دارد.

دستگاه گردش خون شامل قلب و رگ هاست. قلب مانند یک پمپ،خون را داخل رگ ها به جریان می اندازد.

قلب

اندامی است توخالی و از جنس ماهیچه ی قلبی که در وسط سینه و کمی متمایل به سمت چپ قرار گرفته است و مسئول ایجاد نیروی مناسب برای حرکت خون به سراسر بدن می باشد.

قلب به وسیله ی یک دیواره به دو نیمه ی راست و چپ تقسیم شده.هر کدام از این نیمه ها هم توسط یک دیواره ی دریچه دار به دو حفره ی فوقانی و تحتانی تقسیم شده. دو حفره ی فوقانی قلب را دهلیز و حفره های تحتانی قلب را بطن می نامند. دهلیز راست و بطن راست توسط دریچه ی سه لتی با هم در ارتباطند و دهلیز چپ با بطن چپ توسط دریچه ی دو لختی یا میترال با هم مرتبطند.

دریچه های قلب:

سه لختی: بین دهلیز راست و بطن راست قرار گرفته و هنگام انقباض بطن ها این دریچه بسته شده و از برگشت خون به دهلیز راست جلو گیری می کند.

دولختی:بین دهلیز چپ و بطن چپ قرار دارد.هنگام انقباض بطن ها بسته شده و از ورود خون به دهلیز چپ جلوگیری می کند.

ضربان قلب

تپش ضربان قلب چگونه اتفاق می‌افتد؟ قبل از هر تپش، قلب تو از خون پر می‌شود. سپس ماهیچه‌های قلب، خون را مثل یک فواره بیرون می‌فرستند. برای این کار قلب فشرده می‌شود (مثل زمانی که دستت را مشت می‌کنی) و وقتی که باز شد، خون را با فشار زیاد بیرون می‌دهد و به اندام‌های مختلف می‌رساند. قلب این کار را هر روز و هر شب انجام می‌دهد، همیشه و همیشه. می‌توانیم بگوییم که قلب یکی از پرکارترین اعضای بدن است.

بخش‌های مختلف قلب

قلب از چهار محفظه اصلی توخالی تشکیل شده است. دو محفظه در سمت راست و دو محفظه در سمت چپ قلب، یکی در بالا و دیگری در پایین. دو محفظه‌ی بالایی اسمشان دهلیز و دوتای پایینی اسمشان بَطن است. دهلیز حفره‌ای است که از خونی که از اندام‌ها و ریه به قلب برمی‌گردد، پُر می‌شود. قلب هر انسانی یک دهلیز چپ دارد و یک دهلیز راست، همین‌طور یک بطن چپ دارد و یک بطن راست. و کار بطن‌ها هم فرستادن خون به اندام‌های مختلف و ریه‌ها است. در وسط قلب یک دیوار ضخیم از جنس ماهیچه از بالا به پایین کشیده شده است که نیمه‌ی چپ و راست قلب را از هم جدا می‌کند. اسم این دیواره "سِپتوم" (بگو: سِپ+تُم) است.

دهلیز و بطن مثل یک گروه با هم کار می‌کنند. دهلیزها از خون پر می‌شوند و سپس آن را به بطن‌ها می‌فرستند. بطن هم فشرده شده و خون را به بیرون از قلب پمپاژ می‌کند.(میفرستد) وقتی که بطن فشرده شد، دهلیز دوباره از خون پر شده و برای مرحله‌ی بعد تپش آماده می‌شود. اما وقتی که خون به بیرون از قلب پمپاژ شد، چگونه می‌فهمد که به کجا برود؟

خوب، خون از طریق چهار دریچه‌ی اصلی به قلب رفت‌و‌آمد می‌کند. دریچه‌ها وقتی باز باشند، اجازه ورود و خروج به خون می‌دهند و وقتی که بسته‌اند، خون در پشت دریچه‌ی بسته می‌ماند. درست مثل رفت‌وآمد کردن از یک درب ورود و خروج. دو تا از آن‌ها اسمشان دریچه‌ی میترال و دریچه‌ی سه لتی است که اجازه می‌دهند خون از دهلیزها وارد بطن‌ها شود. دوتای دیگر اسمشان دریچه‌ی آئورت و دریچه‌ی ریَوی است که کارشان کنترل جریان خون موقع خروج از قلب می‌باشد.

تحقیق زمینه ای :

کارخانه زنده :

موجودات زنده با موجودات غیر زنده متفاوتند. آجر، صندلی و کتاب جزء موجودات غیر زنده و پروانه، درخت و گنجشک جزء موجودات زنده هستند. رشد، حرکت و تولید مثل از مهم ترین تفاوت های موجودات زنده و غیر زنده می باشد.

سلول چیست؟

بدن ما و همه موجودات زنده از واحدهای بسیار کوچکی به نام سلول ساخته شده است. سلول واحد ساختمانی بدن است.

ساختمان سلول: برای دیدن سلول به دلیل کوچک بودن آن، باید از وسیله ای به نام میکروسکوپ استفاده کنیم. با میکورسکوپ می توان همه چیز را بیشتر از 1000 برابر بزرگ کرد.

هر سلول 3 بخش دارد:

1- پوسته

2- سیتوپلاسم

3- هسته

1 – پوسته :

پوسته مانند پوششی در اطراف سلول کشیده شده است.

2- سیتو پلاسم :

سیتوپلاسم شبیه مایع غلیظی به نظر می رسد که حاوی مواد مختلف از جمله آنزیم هاست.

آنزیم ها از جنس پروتئین بوده و درون خود سلول ساخته می شوند و وظیفه ی آنها اداره کردن تغییرات شیمیایی داخل سلول است.

در واقع شبیه یک کاتالیزور عمل می کنند. یعنی انجام یک واکنش شیمیایی را تسریع می کنند، بدون اینکه خود در آن شرکت کنند و بنابراین مصرف نمی شوند؛ لذا می توانند بارها و بارها مورد استفاده قرار گیرند.

علاوه بر آنزیم ها در سیتوپلاسم تعدادی اجزای بسیار کوچک وجود دارند که در ساختن سیتوپلاسم نو، و همچنین تولید موادی که در خارج از سلول باید مصرف شوند و یا در تجزیه ی مواد برای تولید انرژی، نقش دارند.

ضمنا دانه های نشاسته یا قطرک های چربی که در واقع غذاهای ذخیره ای تلقی می شوند نیز ممکن است در سیتوپلاسم یافت شوند....

و در نهایت هسته ی سلول ها درون سیتوپلاسم جای دارد.

3- هسته :

هسته ی هر سلول در واقع نقش مدیریت تغییرات شیمیایی که درون سیتوپلاس رخ می دهد را بر عهده دارد.سلول چیست؟

هر سلول دارای یک هسته است که معمولاَ کروی بوده و همانطور که ذکر شد به وسیله ی سیتوپلاسم احاطه شده است.

از دیگر وظایف هسته کنترل تقسیم سلولی است. در واقع سلول بدون هسته قادر به تولید مثل نیست.

هر سلول برای تولید مثل می بایست به دو سلول دیگر تقسیم شود. و این تقسیم تنها مناطق رشد صورت می پذیرد.

از نمونه های مهم رشد می توان به دو سر استخوان ها و بشره پوست در جانوران و انتهای ریشه ها و جوانه ها در گیاهان اشاره کرد.

هر سلول تقسیم شده و دو سلول جدید پدید می آورد؛ دو سلول حاصل نیز ممکن است روند تقسیم را ادامه داده، سلول های جدیدی را پدید آورند...

اما معمولاَ یکی از دو سلول رشد می کند و به منظور انجام کار ویژه ای شکل و ساختارش تغییر می یابد.

به عبارت بهتر این سلول در حال رشد تخصصی می شود و با این اتفاق قابلیت تقسیم بیشتر را از دست می دهد.

هسته همچنین با توجه به مواد شیمیایی که درون خود دارد، تعیین می کند که سلول از چه نوعی است.

مثلا سلول خونی است یا مربوط به بافت کبد است.

وظایف سلول ها :

سلول ها کار های مختلفی انجام می دهند. مثلاً سلول عصب (انتقال پیام) سلول استخوان (استحکام) سلول ماهیچه(حرکت) و سلول روده (جذب) غذا را به عهده دارند.

   شباهت های سلول ها:

1- همه سلول ها سه بخش اصلی (پوسته،هسته، سیتوپلاسم) دارند.

2- همه سلول ها رشد می کنند.

3- همه سلول ها تقسیم می شوند.

نتیجه گیری :

بدن همه موجودات زنده از سلول تشکیل شده است . سلول ها از بخش های کوچکتری تشکیل شده اند . ما با آموختن این شگفتی های آفرینش پی به قدرت خداوند می بریم و او را به خاطر این نعمت ها شکر گزاری می کنیم .

سپاسگذاری :

بدینوسیله از معلم عزیزمان       و مدیر عزیزمان            که ما را در تهیه این پروژه یاری نمودند ، تشکر می نمایم .

منابع :

کتاب علوم چهارم ابتدایی

www.wikipedia.com

طبقه بندی گیاهان

تحقیق زمینه ای :

گیاهان گروه بزرگی از گونه‌های زندگی هستند و شامل موجودات زنده ی آشنایی چون درختان، علف، بوته، سبزه، درخت مو، سرخس، خزه و خزه دریایی می‌شوند.

ویژگی گیاهان

1 - آن ها برگ های سبز دارند.

2 -آن ها دارای ریشه،ساقه و برگ هستند.بعضی از آن ها گل،میوه و دانه نیز دارند.

3 - آن ها به صورت عمودی رشد می کنند،ریشه های آن ها به سمت پایین و ساقه ها و برگ هایشان به سمت بالا می رود.

4 - آن ها قادر به تغییر محل زندگی شان نیستند.

5 - آن ها در مکان هایی رشد می کنند که آب وجود داشته باشد.

طبقه بندی گیاهان

1-درختان: آن ها 3 الی 20 متر رشد می کنند.بعضی ها بلند و تنه های تنومندی دارند و بعضی دیگر بلند و باریک هستند.

2-درختچه: آن ها به اندازه ی نیم متر یا به اندازه ی قد یک انسان رشد می کنند.گیاهان تزیینی جزء این گروه هستند.

3-سبزه ها: اندازه ی آن ها از 2سانتی متر تا نیم متر در نوسان است.علف ها،چمن ها،سبزه ها و علف های هرز باغ ها متعلق به این گروه هستند.

 معمولا گیاهان گلدهنده به دو قسمت تقسیم بندی میشوند که عبارت اند از :

۱) گیاهان تک لپه

۲)گیاهان دو لپه

این دو گیاهان تفاوتهای عمده ای با هم دارند که در اکثر منابع تقریبا همه آنها نگاشته شده است. یک دانشجوی گیاهشناسی یا باغبانی باید در وهله اول بتواند تفاوتهای عمده این دو گیاه را بداند تا بتواند در زمینه گیاهشناسی و سایر موارد که عمده هدف اصلی آن از تشخیص گیاه منتج میشود ، موفق باشد.

گیاهان تک لپه

در هنگام جوانه زنی بذر یک گیاه تک لپه ،  لپه ها به بیرون از خاک نمی روند.

سیستم ریشه ای در گیاهان تک لپه به صورت نابجا بوده  و معمولا از دسته های آوندی منشاء میگیرند. ریشه به حالت افشان است.

در هنگام جوانه زنی بذر یک گیاه تک لپه در وهله اول یک برگ خارج میشود.

عمدتا گیاهان تک لپه دارای برگهای کشیده و خطی بوده و رگبرگ در آنها موازی میباشد.

اندام های گل یعنی گلبرگ و کاسبرگ در گیاهان یک لپه ، سه و مضربی از سه است.

گیاهان تک لپه رشد ثانویه ندارند ، یعنی کامبیوم پسین ندارند.یعنی رشد قطری ندارند.

در گیاهان تک لپه دسته جات اوندی به صورت پراکنده وجدا از هم است. به همین جهت نمیتوان در گیاهان تک لپه پیوند زد.

در گیاهان تک لپه سطح دانه گرده دارای یک شیار یا منفذ است.

در گیاهان تک لپه ، یک برگ بذری یا لپه داریم و معمولا لپه ها به اصطلاح لاغراند. زیرا آندوسپرم در داخل لپه نیست.

گیاهان دو لپه

معمولا در گیاهان دو لپه ، در هنگام جوانه زنی  لپه ها از خاک خارج میشوند.برای مثال لوبیا را در نظر بگیرید.

سیستم ریشه ای در گیاهان دو لپه  معمولا از ریشه چه منشاء گرفته  و  ریشه راست و عمودی میباشد.

در هنگام جوانه زنی بذر یک گیاه  دولپه در وهله اول دو برگ خارج میشود.

عمدتا گیاهان دولپه دارای برگهای پهن و بزرگ بوده و رگبرگ در آنها شبکه مانند و منشعب است.

اندام های گل یعنی گلبرگ و کاسبرگ در گیاهان دو لپه ، چهار و یا پنج و مضربی از پنج میباشد.

گیاهان دو لپه دارای رشد پسین  ورشد قطری میباشند . یعنی دارای  کامبیوم پسین هستند.

در گیاهان دو لپه دسته جات آوندی به صورت حلقوی و منظم است. به همین جهت میتوان در گیاهان دولپه پیوند زد.

در گیاهان دو لپه سطح دانه گرده دارای سه شیار یا منفذ است.

در گیاهان دو لپه ، دو برگ بذری یا لپه داریم.و معمولا لپه ها به اصطلاح چاق اند. زیرا آندوسپرم در لپه ها ذخیره میشود.

طبقه بندی علمی دیگر از گیاهان

 جلبک

 آن ها ریشه،ساقه و برگ ندارند.اکثریت آن ها میکروسکوپی هستند،اما بعضی از آن ها حدود 15 سانتی متر رشد می کنند.آن ها معمولاً در پای درختان یا روی خاک رشد می کنند.اکثر آن ها سبز رنگ هستند. سبزال دریایی متعلق به این گروه است.

تعدادی از آن ها مانند علف دریایی قرمز خوراکی هستند و باید قبل از خوردن آن ها را بخار پز کرد،اما تعدادی از آن ها را می توان به صورت تازه در سالاد استفاده کرد.

قارچ ها

 آن ها مشابه گیاهان هستند اما دارای کلروفیل(ماده سبز گیاهی) نیستند.آن ها قادر به تولید غذای خودشان نیستند  و برای تهیه ی آن به دیگران وابسته اند.کپک های نان نمونه ی خوبی هستند.قارچ کپکی سبز گونه ی کپکی است که منبع آنتی بیوتیک پنی سیلین است.مخمر مسئول عمل آوردن نان است.

خزه ها

آن ها حدود 3 الی 5 میلی متر رشد می کنند.خزه شامل ساختار ریشه مانند است که ریشه نما نام دارد.آن ها ساقه های به سمت بالا و ساختارهای برگ مانند دارند.گیاه شناسان آن ها را به عنوان ریشه و برگ در نظر نمی گیرند.آن ها معمولاً در مکان های پر از رطوبت رشد می کنند و بوسیله ی هاگ ها تکثیر می شوند.

سرخس ها

 آن ها در مکان های مرطوب،سایه دار و خنک زندگی می کنند.آن ها دانه تولید نمی کنند اما بوسیله ی هاگ ها تکثیر می شوند.ارتفاع بعضی از آن ها در جنگل های بارانی و گرمسیر به 16 متر می رسد و برگ هایشان تقریباً 4 متر رشد می کنند.

گیاهان باغی

 آن ها دارای گیاهان گل دار و دانه دار هستند.گیاهان گل دار به دو دسته ی تک لپه و دو لپه تقسیم می شوند.برگ های تک لپه ها رگه های موازی دارند و دانه هایشان شامل یک لپه است،در حالی برگ های دو لپه ها رگه های مشبک دارند و دانه هایشان شامل دو لپه است.

ما به گیاهان به خاطر غذا،اکسیژن دارو نیاز داریم.آن ها مواد لازم برای پناهگاه،لباس را برای ما فراهم می کنند و محیطی رنگارنگ و زیبا را به ما هدیه می دهند.

جانوران

  جانوران یا حیوانات یکی از انواع مهم جانداران هستند که از دو زیرگروه اصلی مهره‌داران و بی‌مهرگان تشکیل شده است.

ویژگی‌ها

به طور کلی، همه جانوران توانایی حرکت دارند، و از آن میان، انسان‌ها قادر به تفکر نیز هستند. اغلب جانوران پرسلولی‌اند.

ویژگی‌های سلول‌های جانوری

ü    سلول‌های جانوری بدون شکل منظم‌اند.

ü    نسبت به گیاهان کوچک‌ترند.

ü    واکوئل کوچک‌تری نسبت به گیاهان دارند.

ü    لیزوزوم دارند اما گیاهان ندارند.

ü    کلروپلاست ندارند.

ü    سلول‌های جانوری فاقد دیواره سلولی می‌باشند.

ü    سلول‌های گیاهی به طور کلی فاقد سانتریول می‌باشند.

نام جانوران

جانوان وحشی

شیر

ببر

پلنگ

گرگ

روباه

شغال

جانوان اهلی

گاو

الاغ

اسب

گوسفند

بز

طول عمر برخی جانوران

ـ گوسفند ۱۰ سال

ـ خرگوش ۶ تا ۱۰ سال

۰ـ زنبور عسل ۲ سال

ـ ملخ یکسال

ـ مورچه یکسال

ـ قورباغه ۱۵ سال

ـ گربه ۱۵ سال

ـ گرگ ۱۰ تا ۱۵ سال

ـ بلبل ۱۲سال

ـ مار ۱۰ سال

ـ اسب ۲۵ تا ۳۰ سال

ـ گاو ۲۵ سال

ـ پرستو ۱۸ سال

ـ سگ ۱۵ تا ۲۵ سال

ـ خرچنگ ۲۰ سال

ـ میمون ۴۰ سال

ـ شتر ۳۵ تا ۴۰ سال

ـ لک لک ۳۵ تا ۴۰ سال

ـگوزن ۲۵ تا ۴۰ سال

ـ عقاب ۳۰ سال

ـ کلاغ ۵۰ سال

ـ خرس ۵۰ سال

ـ شیر ۵۰ سال

ـ مرغ ماهیخوار ۵۰ سال

ـ سوسمار ۴۰ سال

ـ لاک پشت ۱۰۰ سال

ـ طوطی ۱۰۰ سال

ـ فیل ۱۰۰ سال

ـ سلطان ماهی ۱۰۰ سال

ـماهی آزاد ۱۰۰ سال

ـ پشه ۶ ماه

ـ مگس ۳ تا ۴ ماه

ـ پروانه ۲ماه

ـ گورخر ایرانی ۴۰سال

تقسیم بندی جانوران :

1-                     مهره داران

مهره ‌داران یکی از بزرگ‌ترین زیرشاخه‌های جانوران طنابدار هستند.

حیواناتی که در این راسته هستند دارای یک رشته (نخاع) هستند که در طول بدنشان به سمت پایین کشیده شده‌است. در مهره‌داران این رشته توسط ستون مهره‌ها محافظت می‌شود. مهره‌داران بخش عظیمی از حیوانات استخواندار را تشکیل می‌دهند و شامل بزرگ‌ترین و باهوش‌ترین حیوانات جهان می‌شوند. این زیرشاخه بیش از ۶۴۰۰۰ گونه از مهره‌داران را در بر می‌گیرد که به ۷ رده تقسیم‌بندی می‌شوند.

ü    پستانداران

ü    ماهی‌های غضروفی

ü    ماهی‌های بدون آرواره

ü    ماهی‌های استخوانی

ü    پرندگان

ü    خزندگان

ü    دوزیستان

2-                      بی مهره داران

ü    بی‌مهرگان گروه بزرگی از جانوران را تشکیل می‌دهند که در همه جای کره زمین پراکنده هستند و شامل شاخه‌ها و رده‌های زیادی هستند.

ü    بی‌مهرگان فراوان‌ترین گروه جانوران روی زمین‌اند.

ü    انواع بی مهرگان :

ü    ۳.۱ شاخه کیسه تنان

ü    ۳.۲ شاخه شانه‌داران

ü    ۳.۳ شاخه کرمهای پهن

ü    ۳.۴ شاخه کرمهای خرطوم‌دار

ü    ۳.۵ شاخه کرمهای کیسه‌ای

ü    ۳.۶ شاخه بازوپایان

ü    ۳.۷ شاخه نرم‌تنان

ü    ۳.۸ شاخه کرمهای حلقوی

ü    ۳.۹ شاخه بندپایان

ü    ۳.۱۰ شاخه کرمهای پیکانی

ü    ۳.۱۱ شاخه کرمهای ریشی

ü    ۳.۱۲ شاخه نیم‌تاران

ü    ۳.۱۳ شاخه خارپوستان

نتیجه گیری :

فسیل ها بقایای موجودات زنده بر روی زمین می باشند که طی هزاران سال در زیر زمین مدفون شده اند . اینها نشانه ای از عظمت خداوند بزرگ هستند و ما باید به خاطر این نعمت از او تشکر نمائیم .

سپاسگزاری :

بدینوسله از زحمات پدران و مادران عزیزمان و همچنین معلم گرامیان ، جناب آقای        که در تهیه این تحقیق ما را یاری نمودند قدردانی و تشکر می نمائیم .

منابع :

1-         کتاب علوم پنجم ابتدایی

2-       سایت اینترنتی ویکی پدیا

3-      سایت اینترنتی رشد

آب ماده ای با ارزش

شرح علمی

آب مایه حیات و فراوان‌ترین ماده مرکب بر روی سطح کره زمین و بستر اولیه حیات به شکلی که امروزه می‌شناسیم. بیش از ۷۵٪ جرم یک انسان از آب تشکیل شده‌است و نیز بیش از ۷۰٪ سطح کره زمین را آب پوشانده‌است (نزدیک به ۳۶۰ میلیون از ۵۱۰ میلیون کیلومتر مربع) با وجود این حجم عظیم آب تنها دو درصد از آبهای کره زمین شیرین و قابل شرب است و باقی آن به علت محلول بودن انواع نمک‌ها خصوصا نمک طعام غیر قابل استفاده‌است.

از همین دو درصد آب شیرین بیش از ۹۰ درصد به صورت منجمد در دو قطب زمین و دور از دسترس بشر واقع شده‌است.

تحقیق زمینه ای :

نامگذاری آب

در فیزیک بر اساس حالت ماده آب معمولا به این نام ها خوانده می‌شود:

جامد؛ یخ

مایع؛ آب

گاز؛ بخار آب

حالت های مختلف آب بر اساس نوع بارش :

باران

تگرگ

برف

رگبار

مه

ابر

شبنم

حالت های آب در طبیعت :

جامد (در قطب ها و کوهستان ها)

مایع( در رود ها و دریا ها و...)

 - گاز (بصورت بخار آب در هوا)

چرخه ی آب در طبیعت :

 در اثر تابش نور خورشید آب دریاها بخار شده و ابر درست می شود و اگر ابرها به اندازه ی کافی سرد شوند از آن ها باران یا برف می بارد. آب باران روی زمین جاری می شود و دوباره وارد دریا ها می شود و دوباره اب تبخیر می شود و این چرخه ادامه دارد.

چرا آب دریاها برای آشامیدن و کشاورزی و شست و شو مناسب نیست؟

 چون شور است .

- در کره ی زمین آبها جای بیشتری گرفته اند یا خشکی ها؟

 آب ها

در روی کره ی زمین آب های شور بیشترند یا آب شیرین؟

آب شور

راه های صرفه جویی در مصرف آب :

موقع مسواک زدن آب را باز نگذاریم - برای نظافت حیاط از جارو استفاده کنیم- هنگام حمام کردن آب را مداوم باز نگذاریم  و ...

انواع آب در  محیط زیست:

آب آشامیدنی

فاضلاب یا پساب

رواناب

آب جاری

منابع آب :

آب زیرزمینی

آب معدنی

آب سطحی

آب دریا

آب بر اساس نوع مصرف:

آب آشامیدنی (یا آب شیر یا آب شرب)

آب معدنی

آب خالص

آب بر اساس کیفیت فیزیکی :

آب سخت

آب شیرین

آب بر اساس مسایل مذهبی:

آب کر دراسلام

آب مقدس در مسیحیت

کاربردهای آب چیست؟

-  از همه ویژگیهای آب می توان استفاده کرد.

-  از یخ بستن آب می توان در سردخانه ها و تهیه آب خنک استفاده کرد.

-  از بخار آب می توان برای به حرکت درآوردن ماشینهای بخار کمک گرفت.

-  استفاده از بخار آب در ماشینهای بخار در قرن هجدهم میلادی زمینه صنعتی شدن کشورها را به وجود آورد.

-  از حرکت آب می توان برای توربینهای تولید برق و چرخهای آسیا استفاده کرد.

-  حلال بودن آب کاربردهای فراوان دارد.

می توان به شکل دقیقتر کاربردهای آب را در گیاهان، حیوانها و در انسان دید.

سپاسگذاری :

بدینوسیله از اموزگار عزیزمان سرکار     که در   تهیه این تحقیق ما را یاری نمودند تشکر می نمائیم . 

منابع :

کتاب علوم سوم ابتدایی

طرح جابر درباره سلول

کارخانه زنده :

مقدمه :

موجودات زنده با موجودات غیر زنده متفاوتند. آجر، صندلی و کتاب جزء موجودات غیر زنده و پروانه، درخت و گنجشک جزء موجودات زنده هستند. رشد، حرکت و تولید مثل از مهم ترین تفاوت های موجودات زنده و غیر زنده می باشد.

شرح علمی :

سلول چیست؟

بدن ما و همه موجودات زنده از واحدهای بسیار کوچکی به نام سلول ساخته شده است. سلول واحد ساختمانی بدن است.

ساختمان سلول: برای دیدن سلول به دلیل کوچک بودن آن، باید از وسیله ای به نام میکروسکوپ استفاده کنیم. با میکورسکوپ می توان همه چیز را بیشتر از 1000 برابر بزرگ کرد.

تحقیق زمینه ای :

هر سلول 3 بخش دارد:

1- پوسته

2- سیتوپلاسم

3- هسته

1 – پوسته :

پوسته مانند پوششی در اطراف سلول کشیده شده است.

2- سیتو پلاسم :

سیتوپلاسم شبیه مایع غلیظی به نظر می رسد که حاوی مواد مختلف از جمله آنزیم هاست.

آنزیم ها از جنس پروتئین بوده و درون خود سلول ساخته می شوند و وظیفه ی آنها اداره کردن تغییرات شیمیایی داخل سلول است.

در واقع شبیه یک کاتالیزور عمل می کنند. یعنی انجام یک واکنش شیمیایی را تسریع می کنند، بدون اینکه خود در آن شرکت کنند و بنابراین مصرف نمی شوند؛ لذا می توانند بارها و بارها مورد استفاده قرار گیرند.

علاوه بر آنزیم ها در سیتوپلاسم تعدادی اجزای بسیار کوچک وجود دارند که در ساختن سیتوپلاسم نو، و همچنین تولید موادی که در خارج از سلول باید مصرف شوند و یا در تجزیه ی مواد برای تولید انرژی، نقش دارند.

ضمنا دانه های نشاسته یا قطرک های چربی که در واقع غذاهای ذخیره ای تلقی می شوند نیز ممکن است در سیتوپلاسم یافت شوند....

و در نهایت هسته ی سلول ها درون سیتوپلاسم جای دارد.

3- هسته :

هسته ی هر سلول در واقع نقش مدیریت تغییرات شیمیایی که درون سیتوپلاس رخ می دهد را بر عهده دارد.سلول چیست؟

هر سلول دارای یک هسته است که معمولاَ کروی بوده و همانطور که ذکر شد به وسیله ی سیتوپلاسم احاطه شده است.

از دیگر وظایف هسته کنترل تقسیم سلولی است. در واقع سلول بدون هسته قادر به تولید مثل نیست.

هر سلول برای تولید مثل می بایست به دو سلول دیگر تقسیم شود. و این تقسیم تنها مناطق رشد صورت می پذیرد.

از نمونه های مهم رشد می توان به دو سر استخوان ها و بشره پوست در جانوران و انتهای ریشه ها و جوانه ها در گیاهان اشاره کرد.

هر سلول تقسیم شده و دو سلول جدید پدید می آورد؛ دو سلول حاصل نیز ممکن است روند تقسیم را ادامه داده، سلول های جدیدی را پدید آورند...

اما معمولاَ یکی از دو سلول رشد می کند و به منظور انجام کار ویژه ای شکل و ساختارش تغییر می یابد.

به عبارت بهتر این سلول در حال رشد تخصصی می شود و با این اتفاق قابلیت تقسیم بیشتر را از دست می دهد.

هسته همچنین با توجه به مواد شیمیایی که درون خود دارد، تعیین می کند که سلول از چه نوعی است.

مثلا سلول خونی است یا مربوط به بافت کبد است.

وظایف سلول ها :

سلول ها کار های مختلفی انجام می دهند. مثلاً سلول عصب (انتقال پیام) سلول استخوان (استحکام) سلول ماهیچه(حرکت) و سلول روده (جذب) غذا را به عهده دارند.

   شباهت های سلول ها:

1- همه سلول ها سه بخش اصلی (پوسته،هسته، سیتوپلاسم) دارند.

2- همه سلول ها رشد می کنند.

3- همه سلول ها تقسیم می شوند.

نتیجه گیری :

بدن همه موجودات زنده از سلول تشکیل شده است . سلول ها از بخش های کوچکتری تشکیل شده اند . ما با آموختن این شگفتی های آفرینش پی به قدرت خداوند می بریم و او را به خاطر این نعمت ها شکر گزاری می کنیم .

سپاسگذاری :

بدینوسیله از پدر و مادر عزیزم و همچنین معلم عزیزم سرکار خانم سعادتی که من را در تهیه این پروژه یاری نمودند ، تشکر می نمایم .

منابع :

کتاب علوم چهارم ابتدایی

www.roshd.ir

 توجه :

شما فرهنگیان گرامی می توانید تحقیقات اقدام پژوهی ، گزارش تخصصی ، درس پژوهی ، تجربیات ارتقای شغلی ، طرح جابر  و مقالات پرسش مهر مورد نیاز خود را از لینک های زیر تهیه نمائید :( سایت علمی و پژوهشی آسمان ) بر روی هر لینک کلیک نمائید :

• 
  بیش از سیصد طرح جابر برای شرکت در مسابقات طرح جابر
• 
  

• مقالات مخصوص برای دانش آموزان و معلمان  در مورد  پاسخ به پرسش مهر رئیس جمهوری در مورد مهارت آموزی