پاسخ فعالیت های درس آفریدگار زیبایی فارسی چهارم

روزی بهار، تابستان، پاییز و زمستان با هم گفت‌وگو می‌کردند. صحبت از این بود که هریک بهتر نقّاشی کرد، بماند و بقیّه از نقّاشی دست بردارند و بروند. آنها تصمیم گرفتند خورشید جهان افروز رابه داوری انتخاب کنند.

خورشید پذیرفت که بین آنان داوری کند. چهار هنرمند، شروع به کار کردند.

اوّل، بهار قلم به دست گرفت؛ نخست دستی به شاخه‌های درختان هلو، بادام، سیب و درختان دیگر برد و بر آنها گردنبندهایی از گل‌های صورتی آویخت؛ در جنگل با رنگ نیلی، گودال‌های کوچک و بزرگ، درست کرد و در اطراف این گودال‌ها گل‌های نرگس و بنفشه را پراکند؛ حشرات گوناگون، زنبورهای عسل وپروانه‌ها را روی گل‌ها و پرندگان را در دشت‌ها و جنگل‌ها در حال پرواز نشان داد؛ بلبل را روی شاخه، خرگوش را میان جنگل و غوک را در برکه نشانید.

اینجا بود که بهار با خود گفت: «بگذار خورشید به این تصویرهای زیبا نگاه کند و بگوید، منظره‌ای زیباتر از این، می‌توان ساخت؟»

خورشید از پس ابر خاکستری رنگ، نگاهی انداخت و از دیدن منظره‌ٔ طبیعت بهار، لذّت برد.

دومین نقّاش، یعنی تابستان گرم، دست به کار شد. تابستان با رنگ سبز تیره، سراسر جنگل را رنگ آمیزی کرد؛ کنار جنگل را با بوته‌های انبوه تمشک زینت داد؛ بر شاخه‌های درختان میوه، آن قدر سیب گلگون و گلابی و میوه‌های دیگر آویخت که شاخه‌ها تاب نیاورند و به سوی زمین، خم شدند؛ دشت را با خوشه‌های طلایی گندم پوشانید؛ مزارع را به رنگ زرد در آورد؛ رودخانه‌ها و دریاچه‌ها را آبی کرد. نقّاشی تابستان هم بسیار زیبا از کار درآمد.

خورشید جهان افروز از پشت ابرهای سفید، نقاشی تابستان را تماشا کرد؛ بسیار زیبا بود.

نوبت نقّاش سوم بود؛ پاییر برای کارخود، رنگ‌های آتشین انتخاب کرد و اوّل به سراغ جنگل رفت؛ بغضی از درختان را با رنگ زرد لیمویی پوشاند، برخی را به رنگ ارغوانی و بعضی دیگر را به رنگ قرمز روشن درآورد؛ به رنگ کاج‌ها و سرو‌ها و صنوبر‌ها دست نزد؛ با خود گفت:«بگذار این‌ها همان طور که هستند، باقی بمانند»؛ با ابرهای خاکستری رنگ، آسمان را پوشانید و نشان داد که قطره‌های باران، برگ درختان را جلا داده است؛ روی سیم‌های برق، دسته دسته، پرستوهای مهاجر نشانید.

خورشید به تصویر نقّاشی پاییز نگاه کرد؛ اما هر چه کرد، نتوانست چشم از آن بردارد.

آن گاه زمستان، قلم به دست گرفت. او با خود گفت:«تا وقتی کارم را تمام نکرده‌ام خورشید نباید نقّاشی مرا ببیند»؛ این بود که اوّل، ابرهای خاکستری رنگی در آسمان پهن کرد و زمین را از نظرخورشید، ناپدید ساخت. او در یک روز، تمام سطح زمین را به رنگ سفید در آورد؛ برتن کوه‌ها و دشت‌ها، لباس سفید پوشانید؛ سطح رودخانه‌ها را با قشر نازکی از یخ، برّاق کرد؛ روی صنوبر‌ها و کاج‌ها پوشش سنگینی از برف پوشانید؛ روی برف‌ها نقش و نگار‌ها و جای پاهای گوناگون، نقّاشی کرد: جای پای خرگوش، کبک و آن دورها جای پای گرگ.

زمستان نیز نقش و نگارهای خود را بسیار زیبا و دل انگیز به پایان رساند.

خورشید ابرها را کنار زد و نگاهی به تصویرهای نقّاشی زمستان انداخت. در زیر نگاه پر مهر او دشت‌ها و جنگل‌ها و درّه‌ها زیباتر خودنمایی می‌کردند.

هریک از نقاشی‌ها بسیار زیبا بودند. داوری میان آنها دشوار بود.

پس خورشید گفت: «ای نقّاشان چیره دست! آنچه شما نقّاشی کرده‌اید، بسیار زیباست. به نوبت، نقّاشی کنید و اثر شگفت‌انگیز خود را به وجود آورید؛ بگذارید مردم نقّاشی‌های شما را ببینند و از تماشای آنها لذّت ببرند». «سعدی» می‌گوید:

درست و نادرست (صفحهٔ 13 کتاب درسی)

1- بهار، دشت را از خوشه‌های طلایی‌گندم پوشاند. نادرست
2- زمستان، جای پای گرگ‌ها را نقّاشی کرد. درست
3- داورِ این مسابقه، خورشید بود. درست

درک مطلب (صفحهٔ 14 کتاب درسی)

۱- پاییز برای رنگ‌آمیزی درختان از چه رنگ‌هایی استفاده کرد؟ رنگ‌های آتشین، مثل:  زرد لیمویی، ارغوانی و قرمز روشن.
۲- نقّاشی‌های تابستان و زمستان چه تفاوت‌هایی با هم داشتند؟ در نقاشی تابستان، درختان و مزارع پر از شاخ و برگ و میوه و گندم و جو بودند و آفتاب گرم و سوزان در حال تابیدن بود ولی در نقاشی زمستان همه‌ٔ برگ‌های درختان ریخته و زمین‌های کشاورزی نیز خالی بود و خورشید گرمایی نداشت.
۳- چرا پاییز به رنگ کاج‌ها و سروها دست نزد؟ چون کاج و سرو از درختانی هستند که همیشه سبز می‌مانند و شاخ و برگ آنها زرد نمی‌شود.
۴- نقّاشی بهار و پاییز چه شباهتی با هم داشت؟ در دو فصل پاییز و بهار بارش باران و ابرهای خاکستری در آسمان وجود دارند و بارش باران باعث می‌شود که درختان و شاخ و برگ آن‌ها شسته شود.
۵- شما کدام یک از نقّاشی‌ها را انتخاب می‌کنید؟ دو دلیل بیاورید. همه‌ٔ نقاشی‌ها زیبا بودند اما به نظر من پاییز زیباتر بود . زیرا 1- در آن رنگ‌های زیبای فراوانی وجود داشت ۲- بارش باران این رحمت الهی باعث خوشحالی می‌شود.
۶- چرا عنوان «آفریدگار زیبایی» برای این درس انتخاب شده است؟ شما چه عنوانی را برای این درس پیشنهاد می‌کنید؟ زیرا تنها خداوند است که می‌تواند تمام این زیبایی‌ها را خلق کند. عنوان دیگر این درس می‌تواند «زیبایی‌های آفرینش» باشد.

واژه آموزی (صفحهٔ 14 کتاب درسی)

به نمودارهای زیر توجّه کنید:

حالا نمودارهای زیر را با توجّه به متن درس، کامل کنید:

تصویرخوانی و صندلی صمیمیت (صفحهٔ 15 کتاب درسی)

۱- نگاه کردن به تصویر: تصویر را با دقّت ببینید و به جزئیات آن توجّه کنید.
۲- تفكّر: برای فهمیدن معنی تصویر، فکر کنید و مطالبی را که از تصویر برداشت کرده‌اید، در ذهن خود مرور کنید.
۳- گفتار: هر وقت آماده شدید، رویِ صندلی معلّم بنشینید و درباره‌ٔ تصویر برای دوستانتان صحبت کنید.

بخوان و حفظ کن

خبر داغ

کلاغی خبری داشت و آن را به درخت گفت (بر روی درخت قار قار می‌کرد)

با شنیدن خبر برگ‌های درخت یکی یکی افتادند.

ساری که روی شاخه درخت بود از روی شاخه پرید و بال زنان تا ته باغ رفت.

خبری را که کلاغ گفته بود را به سبزه و گل گفت.

با شنیدن خبر گلبرگ‌ها زرد شدند و غنچه‌ها پژمرده شدند.

برگ درختان بی‌حوصله شدند و سبزه‌ها خمیده شدند.

شاپرک از باغ پر زد و عبور کرد.

تمام چیزهای که دیده بود و شنیده بود را با خود به دشت برد.

با شنیدن این خبر آهو از دشت فرار کرد و حیوانات به دِه برگشتند.

سرانجام خبر از دشت به باغ رسید.

بادها شروع به وزیدن کردند و ابرها شروع به باریدن کردند.

خبری که کلاغ با خود آورده بود ده به ده و شهر به شهر پیچید.

اهـــــــــــــــــــــــداف درس اوّل فارسی چهارم ابتدایی آفریدگار زیبایی

1ــ تقویت تأمل ّ و تفکر با معرفی برخی از نمونه های زیبای طبیعت

2ــ تقویت مهارت شکرگزاری و پاسداری از آفریده های خدا

3ــ طبقه بندی واژگان ذهنی دانش آموز با درک رابطه شمول معنایی

ّ 4ــ تقویت دقت دیداری و تفکر با فعّالیت

5ــ تقویت مهارتهای زبانی با انجام فعّالیتهای تصویرخوانی خوانداری و نوشتاری

6ــ یادگیری و تمرین زیبا نویسی

7ــ تقویت مهارت درک متن

8  ــ تقویت مهارت سخن گفتن

درک متن درس اوّل فارسی چهارم ابتدایی آفریدگار زیبایی

سؤالات درک متن درس در دو قسمت طرّاحی شده است:

الف بخش اوّل (درست و نادرست) درک اطّلاعات آشکار متن را می سنجد.

نکتهٔ بسیار مهم این است که هر دانش آموز خود به سؤال پاسخ دهد.

برای این کار، پیشنهاد می شود هر دانش آموز علائمی در اختیار داشته باشد

و در موقع طرح سؤال (درست و نادرست) از آنها استفاده کند.

مثال: در زنگ هنر آدمک هایی به رنگ سبز و قرمز با مقوّا بسازند و به نی وصل کنند.

اگر جمله ای که می خوانید درست بود، دانش آموز آدمک سبز را بلند کند و اگر جمله، نادرست بود، از آدمک قرمز استفاده کند.

ب بخش دوم سؤالات درک مطلب است. در بخش درک مطلب، پرسش هایی طرح شد ه اند که کلیهٔ سطوح درک متن را شامل می شوند.

در پاسخ به سؤال های استنباطیلازم است دانش آموزان از فضای متن فراتر رفته و از دانش گذشتهٔ خود استفاده کنند وبه این ترتیب خلأهای متن را پر کنند.

به عبارت دیگر برای پاسخ به سؤال های استنباطی دانش آموزان باید اطّلاعات متن را با دانش پیشین خود دربارهٔ موضوع تلفیق کنند تا بتوانند به استنباط برسند.

در هر درس یک سؤال در درک مطلب خالی گذاشته شده است.

یکی از رو شهای فراشناختی در تقویت درک متن، طرح سؤال از متن است؛

بنابراین پرداختن به این سؤال در افزایش درک متن دانش آموزان بسیار مؤثر است؛

لذا توصیه می شود به طرح یک پرسش اکتفا نشود و سؤال های متعددی بیان گردد.

اهمّیت درک متن و مسئلهٔ ضعف دانش آموزان ایران در درک متن، ایجاب می کند یک سوم از وقت کلاس به آموزش آن اختصاص داده شود.

لازم است توجه شود که تمامی دانش آموزان به سؤال ها پاسخ دهند.

برای این منظور باید ابتدا به آنها زمان دهیم تا فکر کنند و به سؤال ها پاسخ دهند.

واژ ه آموزی درس اوّل فارسی چهارم ابتدایی آفریدگار زیبایی

هدف از واژه آموزی این درس ایجاد نظم ذهنی و طبقه بندی واژگان است

که با استفاده از روابط معنایی واژگان انجام می شود.

در این درس از رابطه شمول معنایی استفاده شده است.

زمانی که مفهومی بتواند یک یا چند مفهوم دیگر را شامل شود بین  آنها رابطهٔ شمول معنایی برقرار خواهد بود؛

برای فعّالیت واژه آموزی پیشنهاد می شود، دانش آموزان گروه بندی شوند. بعد از اینکه گروه بندی انجام شد،

حوزه های مختلف واژگانی را برای گروه، تعیین کنید

ممکن است شما دسته های کلمات را به صورت کارت از قبل آماده کرده باشید و بین گرو ه ها توزیع نمایید و یا فقط به کشیدن نمودار از سوی گروه ها روی یک برگه کار (آزمون عملکردی)بسنده کنید.

مهم این است که واژ ه آموزی به بهترین شکل اتفاق بیفتد.

سپس نمایندگان گروه ها، نمودارها و کارت های دسته بندی خود را روی تابلو به بقیهٔ گروه ها نشان می دهند.

در انتها با ارجاع دادن بچّه ها به کتاب درسی، این فعّالیت را می توان در کلاس تکمیل کرد.

درس اول نوشتاری چهارم ابتدایی

فعّالیت های نوشتاری1 درس اول نوشتاری چهارم ابتدایی:

ابتدا دانش آموزان به صورت انفرادی به سه پرسش این صفحه پاسخ دهند؛

سپس در گروه به بررسی و تصحیح پاسخ های خود بپردازند، در پایان بررسی کلی توسط معلّم به عمل آید.

در تمرین دوم اشاره به این نکته ضروری است که املا یکی از جلوه های مکتوب زبان است

و زبان یک مهارت است و مهارت جز از راه تمرین و تکرار به دست نمی آید.

تأکید معلّمان بر کلماتِ دارای ارزش املایی، دانش آموزان را به سمت شناسایی درست کلمات رهنمون می سازد.

فعّالیتهای نوشتاری 2 درس اول نوشتاری چهارم ابتدایی:

دو پرسش این صفحه مربوط به آموزش املا است.

ابتدا پرسش این صفحه به صورت انفرادی توسط دانش آموزان به انجام برسد.

سپس در گروه به تصحیح فعّالیت خود بپردازند، در پایان بررسی کلی توسط معلّم به عمل آید.

فعّالیت های نوشتاری 4درس اول نوشتاری چهارم ابتدایی: درک متن

این صفحه به مهارت درک متن اختصاص یافته است.

تفاوت این بخش با کتاب خوانداری، تولید کتبی بر اساس یافته های ذهنی می باشد.

دانش آموزان پس از خواندن متن به سؤالات پاسخ می دهند و ذهنیات خود را به رشتهٔ تحریر در می آورند.

مطلبی که بسیار اهمّیت دارد این است که در فضای سکوت کامل هر دانش آموز، خود متن را صامت خوانی کند

و پاسخ سؤال ها را بنویسد. برای بررسی پاسخ دانش آموزان پاسخ یک سؤال را پنج تا ده نفر از آنها از روی نوشتهٔ خود بخوانند.

پاسخ شفاهی به هیچ وجه در این بخش پذیرفته نشود؛

آنها باید یاد بگیرند چگونه پاسخ خود را به رشتهٔ تحریر در آورند و با دقّت پاسخ دهند.

خواندن با لحن مناسب

روخوانی سطوحی دارد که یکی از گام های اوّل آن، خواندن درست و روان یک متن است.

گام بعدی روخوانی، رعایت لحن و آهنگ متن با توجّه به شرایط موجود و متناسب با فضای حاکم بر متن است.

در کلاس های درس معمولاً به روخوانی صحیح متن توجّه می شود و چگونگی لحن و آهنگ آن آموزش داده نمی شود؛

لذا آموزش خواندن ناتمام رها می شود.

برای رفع این مشکل از سال گذشته در فارسی سوم بر آموزش لحن خواندنتأکید شد

و در آموزش دروس فارسی چهارم نیز در هر درس، یک جلسه به آموزش خواندن با لحن و آهنگ مناسب اختصاص می یابد.

برای آموزش لحن، ابتدا از چهار دانش آموز که لحن خواندن متفاوتی دارند،

بخواهید بند اوّل درس را به ترتیب بخوانند و دیگران کتاب را ببندند و فقط بادقّت گوش کنند.

به این ترتیب توجّه دانش آموزان به لحن های مختلف به هنگام خواندن و تفاوت آن در اثرگذاری بر شنونده جلب می شود.

در ادامه به دانش آموزان بگویید که هر متن، لحن و آهنگ خاصّی دارد.

استفاده از لوح فشردهٔ صوتی کتاب گویا در آموزش لحن مؤثر است.

خواندن با لحن مناسب مهارتی است که با گوش دادن به الگوی مناسب و تمرین و تکرار حاصل می شود.

متن درس اوّل یک متن توصیفی است.

نکاتی که به طور کلی در خواندن متن با لحن مناسب مهم هستند، عبارتند از:

1 در لحن روایی از تک لحنی خواندن متن پرهیز کنید و به تناسب شخصی تها به تغییرات مناسب آهنگ توجّه کنید.

2 رعایت سرعت مناسب خواندن در تأثیرگذاری، مهم است.

3 با رعایت دقیق فراز و فرودهای آوایی متناسب با جریان داستان، حالت کشش و انتظار در شنونده برانگیخته می شود و با ایجاد گسست های آوایی و وصل و درنگ های مناسب، او را به گو ش دادن ترغیب می کنیم.

4 کلماتی را که می خواهید تأثیرگذار باشند، برجسته کنید. این کار با رعایت « تکیه » محقّق می شود.

5 بهتر است در میانهٔ متن ها، حرف  وَ  به صورت ُ خوانده شود تا امتداد آوایی کلام حفظ شود،

این مطلب از اهمّیت زیادی برخوردار است که متأسّفانه در کلاس  کمتر به آن توجه می شود. رعایت این نکته در خواندن شعر نیز ضروری است.

6 مکث کردن از ابزارهای زیبایی لحن در خواندن است که باید به آن توجّه شود؛ مکثِ به موقع و متناسب با جریان آوایی، بر زیبایی خواندن تأثیر می گذارد.

تصویرخوانی و صندلی صمیمیت درس اوّل فارسی چهارم ابتدایی آفریدگار زیبایی

سال گذشته دانش آموزان، سطوحی از فرایند درک تصاویر و سخن گفتن منسجم و پرهیز از پراکنده گویی را تمرین کرده اند.

در تثبیت اهداف این فعّالیت، که وجه برجستهٔ آن تقویت مهارت سخن گفتن است،

دانش آموزان به خوانش تصویر (تصویرخوانی) می پردازند.

تصاویر انتخاب شده به گونه ای است که دانش آموزان را به تفکّر وامی دارد

تا لایه های عمیق تر پیام تصویر را کشف کنند و همچنین موجب خلّاقیت آنها در بیان مطالب از جنبه های مختلف می شود.

در آموزش این فعّالیت دانش آموزان در گروه به بیان دیدگاه های خود در مورد تصویر می پردازند.

بعد از ایجاد فضای بارش مغزی در خصوص تصویرخوانی، دانش آموز روی صندلی صمیمیت قرار می گیرد و با توجه به مراحل سخن گفتن، مطالب خود را بیان می کند.

از آنجایی که این فعّالیت در تقویت تفکّر و مهارت سخن گفتن دانش آموزان اهمّیت زیادی دارد

یک جلسهٔ کامل آموزشی به آن اختصاص داده شده است.

اختصاص یک جلسه به یک فعّالیت اهمّیت آن را برجسته می کند؛

املا درس اوّل فارسی چهارم ابتدایی آفریدگار زیبایی

املانویسی یک مهارت است که جز از راه تمرین و تکرار به دست نمی آید.

در این درس روش آموزشی املا مبتنی بر حافظهٔ دیداری پیشنهاد می گردد.

املا یک مهارت زبانی است که بر اساس نمادها و نشانه های خط و قواعد دستور زبان، کار انتقال زبان گفتاری را به زبان نوشتاری به عهده دارد.

یادگیری صحیح املا تنها از طریق حفظ طوطی وار کلمات حاصل نمی شود، به همین دلیل آموزش املا حائز اهمّیت است.

پس از اتمام جلسات تدریس هر درس یک املای پایانی شامل دو بخش برگزار نمایید.

مربوط به شمرده خوانی، رعایت صدای متعادل، عدم حرکت اضافی در کلاس و … به بچّه ها دیکته بگویید.

در بخش دوم و پشت همان برگه، به صلاحدید خود و بر اساس توانایی دانش آموزان، چند فعّالیت املایی طراحی کنید

تا بچّه ها به آنها پاسخ دهند. مجموعهٔ این دو بخش یک واحد کار املا را شکل می دهد.

پاسخ فعالیت های درس خدا جون از تو ممنونم هدیه چهارم

ای خدای خوب...!

دیروز در مراسم صبحگاه، معاون مدرسه اسم من و چهار نفر از دیگر دوستانم را خواند و اعلام کرد: «در نوبت اوّل، این پنج نفر از همه پیشرفت بهتری داشته اند.»
یکی یکی از پلّه‌ها بالا رفتیم و جایزه گرفتیم.
بچّه‌ها با صدای بلند صلوات فرستادند و ما را تشویق کردند؛ چه صحنه‌ی قشنگی بود!
خدای مهربان، تو به ما کمک کردی تا خیلی خوب درس بخوانیم.

ای آفریننده‌ی زیبایی ها...!

امروز صبح وقتی وارد حیاط شدم، دیدم تعدادی از گل‌ها شکفته شده اند.
از دیدن آنها خیلی خوشحال شدم.
حالا باغچه‌ی ما بسیار قشنگ شده و بوی گل، حیاط خانه را پر کرده است.
پدرم می گوید: «خیلی خوب از گل‌ها مراقبت کردیم و به موقع به آنها آب دادیم. اگر این کار را نمی‌کردیم، باغچه خشک و خالی می‌ماند و بوی عطر در حیاط نمی‌پیچید.»
خدای مهربان، این گل‌های رنگارنگ هدیه‌های توست.

ای صاحب همه‌ی خوبی‌ها...!

خوشه‌های گندم زیر نور خورشید مثل طلا می‌درخشند.
چقدر گندم زار زیبا و تماشایی است!
عمویم چند ماه شب و روز زحمت کشیده و تلاش کرده است؛ زمینش را شخم زده، بذر پاشیده، آبیاری و سم پاشی کرده است!
خدای مهربان، این خوشه‌های طلایی، هدیه‌های توست.

****

ای پروردگار مهربان...!
از اینکه پدر و مادری دلسوز و مهربان به من بخشیده ای، سپاسگزارم.
از اینکه می‌توانم کارهای خوبی انجام دهم، به دوستانم کمک کنم و به پدرم، مادرم و دیگران احترام بگذارم، تو را شکر می‌گویم و می‌دانم تو همه‌ی کارهای مرا می‌بینی و در جهان آخرت به اندازه‌ی تلاشم، به آنها پاداش می‌دهی.
من نتیجه‌ی کارهای خوبم را در آنجا می‌بینم.
همان طور که موفّقیتم را دیدم، گل‌های زیبا و رنگارنگ باغچه‌ی حیاط را دیدم وعمویم خوشه‌های طلایی رنگ گندم زارش را دید

تدبّر کنیم (صفحهٔ 117 کتاب درسی)

هر یک از این چهره‌ها نشان دهنده‌ی چه احساسی است؟ با توجّه به آنها، ترجمه‌ی آیات را کامل کنید. روز قیامت روزی است که:
وُجوهٌ یَومَئٍذ ناضِرَةٌ
سوره‌ی قیامت، آيه‌ی 22
برخی چهره‌ها، شاد هستند.

وَ وُجوهٌ یَومَئٍذ باسِرَةٌ
سوره‌ی قیامت، آيه‌ی 24
و برخی چهره‌ها، غمگین هستند.

به نظر شما هر کدام از آنها چه کارهایی در دنیا انجام داده اند؟آنهایی که کارهای خوب انجام داده‌اند و دستورات خداوند را پیروی کرده‌اند شاد هستند.
آنهایی که کارهای بدی انجام داده‌اند و از دستورات خداوند سرپیچی کرده‌اند غمگین و ناراحت هستند.

بررسی کنید (صفحهٔ 118 کتاب درسی)

در مزرعه‌ی اعمالت، چیزهایی را که می‌خواهی بکاری رنگ آمیزی کن.
احترام به همسایه، خوش زبانی، امانتداری، قرآن خواندن، صرفه جویی، راستگویی، احترام به پدر و مادر، کمک به دیگران، زود عصبانی نشدن، بخشش و گذشت، خوش قولی، صدقه دادن، احترام به معلم، شکرگزاری از نعمت‌های خدا، نماز خواندن و صله‌ی رحم
 

آفرین! حال که تو این گونه هستی، پاداش تو کلمه‌ای است که می‌بینی!

دعا کنیم (صفحهٔ 118 کتاب درسی)

پروردگارا !
ای که دنیا را کشتزار آخرت قرار داده‌ای،
حرکت اعضایم
نگاه‌های چشمانم
و کلمه‌های جاری بر زبانم را
در مسیر کارهای خوب قرار بده
تا با کشت عمل صالح، خوشبختی و بهشت را در آخرت درو کنم.
خداوندا ! در دنیا و آخرت به من خیر و خوبی و سعادت عطا کن.
برگرفته از کتاب «یاد شیرین دوست» نوشته‌ی ناصر نادری

توضیحات درس 19 هدیه چهارم ابتدایی خدا جون از تو ممنونم

از نظر قرآن و عقل، برخی اعمال خوب و صالح اند و برخی اعمال، بد و ناصالح؛

ولی نتیجه تمام کارها اعم از خوبی ها و بدی ها به خود انسان بازگشت می کند.

با توجه به اینکه انسان ها در طول حیات خود بر اساس باورهایی که دارند، عمل می کنند،

پذیرش این نکته مهم تربیتی می تواند آثار بسیار مهمی در رفتار و اعمال ما داشته باشد.

در این درس تلاش شده تا در قالب نیایش و با ذکر مصادیق عینی و ملموس،

دانش آموزان ضمن درک تناسب عمل و نتیجه و توجه به آثار اعمال در زندگی، به انجام کارهای نیک تمایل نشان داده و برای خشنود کردن خداوند تلاش نمایند.

٭ اهداف درس 19 هدیه چهارم ابتدایی خدا جون از تو ممنونم

1 آشنایی با تناسب عمل و نتیجه آن در زندگی

2 تمایل به انجام کارهای نیک برای بهره مندی از پاداش در جهان آخرت

3 تقویت تمایل به انجام کارهای نیک برای خشنود کردن خداوند

4 تلاش برای انجام کارهای نیک

5 توانایی تفکر در پیام قرآنی و درک ارتباط آن با موضوع درس

٭ مفاهیم کلیدی

تناسب عمل و نتیجه

جهان آخرت

پاداش و جزا

خشنود کردن خداوند

آموزش درس 19 هدیه چهارم ابتدایی خدا جون از تو ممنونم

برای شروع می توانید با هماهنگی با چند نفر از بچه ها، مجموعه ای از کارهای خوب را از طریق نمایش و پانتومیم نشان دهید

تا دیگران آنها را حدس بزنند و نام ببرند و در رابطه با آنها اظهار نظر کنند و به این ترتیب وارد درس شوید.

برای شروع می توانید از قالب بازی و فن بازی با کلمات استفاده کنید.

متن درس می تواند شروع خوبی برای تدریس شما باشد. بنابراین، مناسب است

شوق شنیدن قصه و تحقیق و جست و جو را دربارهٔ موضوع درس ایجاد کنید.

همچنین می توانید آن را در قالب نمایشی توسط گروهی از دانش آموزان اجرا کنید. از دانش آموزان بخواهید متن درس را بخوانند

 سوالات متن هدیه چهارم
🔴 درس نوزدهم: خدا جون از تو ممنونم

1 -از نعمت هایی که خدا به ما داده است مثال بزن و سپاسگزاری کن ؟
جواب» از اینکه پدر و مادری دلسوز و مهربان به من بخشیده ای سپاسگزارم ، از اینکه می توانم کارهای خوب انجام دهم تو را شکر می کنم ، از اینکه سلامتی دارم تو را شکر می کنم ، از طبیعت و زیبایی های اطراف را می بینم تو را شکر می کنم

2 -وجوه یومئذ ناصرهبه چه معناست؟
جواب» برخی چهرها خوشحال هستند

3 -وجوه یومئذه باسره چه معناست؟
جواب» برخی چهرها ناراحت هستند

4 -روز قیامت چه روزی است ؟
جواب» روزی است که همه در برابر خداوند حاضر می شوند و هرکس کار خوبی در دنیا انجام داده باشد به همان اندازه پاداش می گیرد و خوشحال است و هر کس کار بد انجام داده باشد به همان اندازه کیفر می بیند و ناراحت است

5 -دنیا مزرعه آخرت است : یعنی هر چه در دنیا انجام دهی و در مزرعه اعمالت بکاری نتیجه آن را در آخرت خواهی دید

6 -از کارهای خوبی که می توانی در مزرعه اعمالت بکاری مثال بزن ؟
جواب» احترام ، خوش زبانی ، نماز ، امانت داری ، خواندن قرآن ، صرفه جویی ، راستگویی ، صدقه دادن ، صله رحم

 اگر سوالات بالا را دوست نداشتید

1- چرا باید شکرگزار پروردگار باشیم؟
جواب» زیرا خداوند از لحظه‌ی تولد تا اکنون به ما نعمتهای بسیاری مانند خانواده، سلامتی، توانایی در انجام کارها و … داده است.

2- در روز قیامت چهره های مردم چگونه است؟
جواب» برخی چهره ها خندان و شاداب و چهره ی برخی ناراحت و عبوس است.

3 – در روز قیامت چگونه می توان انسانهای خوب و بد را تشخیص داد؟
جواب» از روی چهره ها

4-چرا در روز قیامت چهره ی برخی خندان است؟
جواب» زیرا آنها کارهای خوبی مانند احترام به پدر و مادر، امانتداری، شکرگزاری از نعمتهای خدا، نماز و قرآن خواندن، راستگویی، بخشش و گذشت و… انجام داده اند.

5-چرا در روز قیامت چهره ی برخی گریان است؟
جواب» زیرا آنها کارهای زشتی مانند حسادت، کفر ورزی، بداخلاقی، دروغ و تهمت و… انجام داده اند.

6 در روز قیامت پاداش نیکوکاران و انسانهای خوب چیست؟
جواب» بهشت

7 در روز قیامت جزای ستمکاران و انسانهای بد چیست؟
جواب» جهنّم

پاسخ فعالیت های درس چشمان همیشه باز هدیه چهارم

بچّه‌ها تازه به کلاس آمده بودندکه معلّم وارد شد. بعد از کمی سکوت، رو به بچّه‌ها کرد و گفت:
«می‌خواهم فیلم بازدید از باغ پرندگان را به شما نشان دهم. » بچّه‌ها که از شنیدن این خبر خیلی خوشحال شده بودند، بی صبرانه منتظر نمایش فیلم بودند. معلّم ادامه داد: «البتّه در مورد این فیلم با شما صحبت‌هایی دارم. امّا قبل از آن، بهتر است همه‌ی شما فیلم را ببینید.»
با شنیدن این سخن بچّه‌ها با تعجّب به یکدیگر نگاه کردند...
تصویر بچّه‌ها روی پرده افتاد.
آنها با دیدن خودشان شگفت زده شده بودند و با شور و هیجان فراوان یکدیگر را نشان می‌دادند.
فیلم زمان ورود بچّه‌ها به باغ را نشان می‌داد. بعضی آهسته وارد باغ می‌شدند و برخی دیگر با عجله.
چند نفر به دنبال هم می‌دویدند که ناگهان یکی از آنها سُرخورد و روی زمین افتاد.
یکی از بچّه ها به جای کمک، با دست او را نشان داد و زد زیر خنده! امّا یکی دیگر از بچّه‌ها دوان دوان به سمت او رفت و دستش را گرفت تا بلند شود.
سپس تصاویری از داخل باغ پخش شد؛ یکی از بچّه‌ها به دنبال طاووسی می‌دوید تا پر آن را بکند!
یکی دیگر نیز برای یک قوی سفید زیبا، تکّه‌ای پوست هندوانه انداخت. قوی بیچاره هم به خیال اینکه غذا برایش انداخته‌اند، آن را خورد. خوردن همان و گیرکردن در گلو همان!
بالاخره قوی سفید با هزار بدبختی توانست پوست هندوانه را از گلویش بیرون بیندازد. در این لحظه دوتا از بچّه‌های کلاس سرشان را پایین انداختند.
دوربین گوشه ی دیگری از باغ را نشان داد. دو نفر از بچّه ها همراه یکی از دوستانشان، که پایش شکسته بود و به سختی با عصا راه می‌رفت، حرکت می‌کردند و مراقب او بودند.
یکی از آنها به سمت آبخوری رفت و یک لیوان آب برای او آورد. در گوشه‌ی دیگر، چند نفر مشغول خوردن میوه و کیک بودند و پوست و زباله‌ی آنها را روی زمین می انداختند.
صحنه ها یکی پس از دیگری می‌آمدند و می‌رفتند. هر چه از زمان فیلم می‌گذشت، صدای همهمه و خنده کمتر می‌شد.
همه غافلگیر و بعضی شرمنده شده بودند!
بعد از پایان فیلم، معلّم رو به بچّه‌ها کرد و گفت: «بچهّ‌ها! این تنها از یک ساعت از حضور ما در باغ پرندگان بود که دوربین‌های باغ آن را ثبت کرده بودند. در فیلم اتفّاقات گوناگونی افتاده بود؛ اتّفاقاتی که گاه سبب ناراحتی و گاه سبب شادی ما می‌شد.
فراموش نکنیم اتفّاقات مختلفی که در زندگی هر روز ما پیش می‌آید نیز همین گونه است. دوربین‌های دقیق تر و حسّاس تری هم هستند که هر لحظه از همه‌ی کارهای خوب و بد ما تصویربرداری می‌کنند و آن فیلم‌ها در روزی بزرگ به همه‌ی ما نشان داده خواهند شد.»
در این هنگام، معلّم به سمت تخته رفت و روی آن نوشت:

و إِنَّ عَلَیکُم لَحافِظینَ کِرامًا کٰاتِبینَ یَعلَمون ما تَفْعَلون
نگاهبانانی والامقام بر شما قرار داده که اعمالتان را می‌نویسند و می دانند شما چه می‌کنید.
سوره‌ی انفطار، آيه‌ی 12 - 10

برایم بگو (صفحهٔ 111 کتاب درسی)

منظور معلمّ از دوربین‌های دقیق‌تر و حسّاس‌تر چه بود؟ منظور معلم حضور خداوند و فرشتگانش که با دقت تمام کارهای خوب و بد ما را زیر نظر دارند و همه را می‌بینند و ثبت می‌کنند.

بررسی کنید (صفحهٔ 112 کتاب درسی)

آیا دوربین‌های باغ همه‌ی اتّفاقات را می‌توانند ثبت کنند؟ 
فرشتگان خدا چطور؟ این دو را با یکدیگر مقایسه کنید. 

تدبّر کنیم (صفحهٔ 112 کتاب درسی)

اَ لَم يَعلَم بِاَنَّ اللّٰهَ يَریٰ
آیا انسان نمی‌داند كه خدا او را می‌بیند؟  سوره‌ی علق، آيه‌ی 14

حالا که خدای بزرگ همه‌ی کارهای من را می‌بیند، پس با خود تصمیم می‌گیرم که کارهای خوب انجام دهم و مراقب باشم که در حضور خداوند کار بدی انجام ندهم تا شرمنده خداوند نباشم.

کامل کنید (صفحهٔ 112 کتاب درسی)

برای کامل کردن ترجمه‌ی آیه‌ی 6 سوره‌ی زلزال، از خانه‌ی سبز شروع کنید و به خانه‌ی قرمز برسید.
در این روز مردم گروه گروه می آیند تا نتیجه ی کارشان را ببینند. تا هرکس ذرّه‌ای کار خوب انجام داده است، نتیجه‌ی آن را ببیند و هر کس ذرّه ای کار زشت انجام داده است، نتیجه‌ی آن را ببیند.
سوره‌ی زلزال، آيات ٨ - ٦

ببین و بگو (صفحهٔ 113 کتاب درسی)

این تصویر چه کارهای خوب و بدی را نشان می‌دهد؟
برداشتن زباله از روی زمین (خوب)
برداشتن زباله روی زمین (بد)
بستن شیر آب (خوب)
باز گذاشتن شیر آب (بد)
پاک کردن نوشته ی روی دیوار(خوب)
نوشتن روی دیوار(بد)

میان آیاتی که خواندید و این تصویر چه ارتباطی هست؟
تمام کارهای خوب و بد ما هر چند کوچک باشند به وسیله‌ی فرشتگان ثبت می‌شوند.

ایستگاه فکر (صفحهٔ 113 کتاب درسی)

 اگر بخواهید نام جدیدی برای درس انتخاب کنید، چه نامی را پیشنهاد می‌کنید؟ چرا؟
مراقب همیشگی، چون خداوند همه جا حضور دارد و کارهای خوب و بد ما را می‌بیند.

توضیحات درس 18 هدیه چهارم ابتدایی چشمان همیشه باز

انجام کار نیک همیشه ارزشمند است چه زمانی که پنهان و دور از نگاه دیگران انجام شود

و چه وقتی که در برابر نگاه دیگران باشد؛ اما برای کودکان انجام دادن کارهای خوبی که موردتشویق و تقدیر قرار گیرند، خوشایندتر است؛

و چه تشویقی بالاتر از اینکه آنها بدانند که اعمال آنها همواره مورد توجه خداوند قرار می گیرد

و همانند فیلمی ضبط می شود تا در روز قیامت به نمایش گذاشته شود.

در این درس از مثال دوربین فیلم برداری استفاده شده تا درک این مفهوم که همه اعمال مابه گونه ای ثبت و ضبط می شود، تسهیل گردد.

در ادامه دانش آموزان با آگاهی از بازگشت نتیجه اعمال به خود شخص، برای انجام کارهای نیک و بهره مندی از پاداش در جهان آخرت تشویق و ترغیب می شوند.

٭ اهداف درس 18 هدیه چهارم ابتدایی چشمان همیشه باز

1 آشنایی با مفهوم ثبت و ضبط تمام اعمال ما و آگاهی خداوند از آنها

2 تمایل به انجام کارهای نیک برای بهره مندی از پاداش در جهان آخرت

3 تلاش برای انجام کارهای نیک برای بهره مندی از نعمت های بهشتی

4 توانایی تفکر در پیام قرآنی و درک ارتباط آن با موضوع درس

٭ مفاهیم کلیدی

ثبت و ضبط اعمال

جهان آخرت

آگاهی خداوند

نتیجه اعمال

بهشت

آموزش درس 18 هدیه چهارم ابتدایی چشمان همیشه باز

برای شروع می توانید از قالب نمایش استفاده کنید. از یک فعالیت داستانی که همهٔ کارهای ما تحت نظارت خداست

و ما نمی توانیم جایی را بیابیم که خداوند در آن حضور نداشته باشد، استفاده کنید

و سپس با نتیجه ای که از فعالیت می گیرید به موضوع درس بپردازید

برای شروع می توانید با آوردن دوربین سرکلاس به آنها بگویید که از امروز می خواهیم همهٔ ساعت هایی که با هم هستیم را فیلم بگیریم

و در آخر زنگ فیلم را پخش کنیم و هرکدام در جدولی کارهای خوب و بد خود را ثبت کنیم

اگر این امکان برای شما وجود دارد که به مدت یک هفته این کار را تکرار کنید بسیار عالی است

سوالات متن هدیه چهارم
🔴 درس هجدهم: چشمان همیشه باز

1 -وَ إِنَّ عَلَیْکُمْ لَحافِظینَ-کِراماً کاتِبینَ-یَعْلَمُونَ ما تَفْعَلُونَ را ترجمه کنید
پاسخ» نگهبانانی والا مقام بر شما گمارده شده که اعمالتان را می نویسند و می دانند شما چه می کنید

2 -منظور از دوربین های حساس و دقیق که اعمال ما را زیر نظر دارند چیست ؟
پاسخ» فرشتگانی که خدا به عنوان نگهبان قرار داده که اعمال خوب و بد ما را ثبت می کنند که هیچ چیزی از نظر آنها پنها نمی ماند و همه کارهای ما را در همه جا حتی جایی که کسی نیست می بینند و می نویسند

3 -الم یعلم بان اهلل یری یعنی چه؟ 
پاسخ» آیا انسان نمی داند که خدا او را می بیند

4 -در این روز مردم گروه گروه می آیند تا نتیجه کارشان را ببیند ، تا هرکس ذره ای کار خوب انجام داده است ، نتیجه آن را ببیند و هرکس ذره ای کار بد انجام داده است نتیجه آن را ببیند

5 -وقتی خدا همه کارهای انسان را می بیند پس باید در همه کارها و جاها خدا را در نظر بگیرم و کارهای خوب انجام دهم

 اگر سوالات بالا را دوست نداشتید

1- وظیفه ی فرشتگان الهی چیست؟
پاسخ» اعمال خوب و بد انسانها را ثبت می کنند.

2- تفاوت بین فرشتگان الهی و دوربینهای ثبت چیست؟
پاسخ» دوربین: حافظه ی محدودی برای فیلم برداری دارند و اتفاقاتی را که در بعضی جاها می افتد نمی تواند ثبت کند. فرشتگان: همه ی اتفاقات را ثبت و ضبط می کنند و هیچ محدودیتی برای ثبت اعمال ما ندارند.

3- خداوند در قرآن درباره ی فرشتگان ثبت چه میگوید؟
پاسخ» نگاهبانانی والا مقام بر شما قرار داده که اعمالتان را می نویسند و میدانند شما چه می کنید.

4 آیا خداوند همه ی کارهای ما را می بیند؟
پاسخ» بله، خداوند شاهد کارهای خوب و بد ماست. در روز قیامت انسانها چگونه نتیجه ی اعمال خود را می بینند؟
در این روز مردم گروه گروه می آیند تا نتیجه ی کارشان را ببینند تا هر کس ذرّهای کار خوب انجام داده است، نتیجه ی آن را ببیند و هر کس ذرّهای کار زشت انجام داده است، نتیجه ی آن را ببیند.

5-مفهوم آیه های »فَمَنْ یَعْمَلْ مِثقالَ ذَرَّهٍ خَیرًاْ یَرَهٌ« »وَ مَنْ یَعْمَلْ مِثقالَ ذَرَّهٍ شَرا یَرَهٌ «چیست؟
پاسخ» هرکس ذرّهای کار نیک کند آن را می بیند و هر کس هم ذرّهای کار زشت کند آن را می بیند

پاسخ فعالیت های درس آقای بهاری خانم بهاری هدیه چهارم

پدرم آلبومش را باز کرده بود و با هم عکس‌ها را تماشا می‌کردیم.
هر کدام را نمی‌شناختم، پدرم معرّفی می‌کرد.
یکی از آنها جوانی بود که با مهربانی دست خود را روی شانه ی کودکی گذاشته بود و هر دو لبخند بر لب، کنار رودخانه ایستاده بودند. پدرم خم شد؛ صورت آن مرد جوان را بوسید و گفت:
«این آقا، اوّلین معلّم من است و این عکسِ روز اردوی ماست. وقتی می خواستیم از اردو برگردیم، من گفتم آقا اجازه! دوست دارم با شما عکس بگیرم. او هم با مهربانی دستش را روی شانه‌ی من گذاشت و با هم عکس گرفتیم. یادش به خیر! چه روز خوبی بود.»
پرسیدم: «اسم او چیست؟ »
پدرم گفت: «آقای بهاری. خیلی او را دوست دارم. او خیلی چیزها به من آموخت: قرآن، حروف الفبا، جمله سازی، ریاضی، شعر و یک دنیا حرف شنیدنی و زیبا.»
به پدرم گفتم: «چه جالب! اسم خانم معلّم ما هم خانم بهاری است.»
پدرم غرق تماشای عکس آقای بهاری بود.
پرسیدم: «آقای بهاری الان کجاست؟ »
پدرم گفت: «در خیابان لاله در یک خانه ی بزرگ و قدیمی زندگی می‌کند. چند سال او را ندیده بودم امّا خوشبختانه پارسال او را در یک کتاب فروشی دیدم. انگار دنیا را به من داده بودند؛ خیلی خوشحال شدم و نشانی‌اش را گرفتم. اتّفاقاً پس فردا که روز معلّم است، می‌خواهم به دیدن او بروم. معلّم خیلی عزیزاست. پیامبر خدا می‌فرمایند: به کسی که از او دانش می‌آموزید، احترام بگذارید.»
من گفتم: «من هم می آیم؛ خیلی دوست دارم او را ببینم.»
روز معلّم بود. من و پدرم با یک دسته گل به دیدار آقای بهاری رفتیم. خانمی در را باز کرد و گفت: «بفرمایید! »
وای چه جالب! خانم بهاری بود!
- «سلام خانم!»
خانم بهاری تا مرا دید، صورتش مثل گل شکفت.
- «سلام عزیزم! شما کجا؛ اینجا کجا؟ خانه ی ما را چطور پیدا کردی؟ بفرمایید!»
شگفت زده شده بودم!
داخل رفتیم. آقای بهاری با عصا در حیاط ایستاده بود. پدرم با مهربانی به سوی او رفت و او را به گرمی در آغوش گرفت.
او هم پدرم را با مهربانی بوسید و احوال پرسی کرد. بعد دست روی شانه‌ی پدرم گذاشت و به خانم بهاری گفت: «این آقا که به دیدار من آمده، دانش آموز من است.»
خانم بهاری هم دست روی شانه‌ی من گذاشت و گفت: «این دختر ناز هم دانش آموز من است.»
آقای بهاری لبخند زد: «چه خوب! خانه‌ی ما امروز مدرسه شده است. مدرسه ای صمیمی با دو معلّم و دو شاگرد!»

برایم بگو (صفحهٔ 105 کتاب درسی)

بهترین راه تشکّر از معلّم چیست؟ احترام گذاشتن به او

کامل کنید (صفحهٔ 105 کتاب درسی)

جاهای خالی را با کلمات مناسب پر کنید.
قوی
بزرگ
محبّت
احترام
سکوت
بلند
پاسخ
امام علی بن الحسین - علیه السّلام - :
«حقّ معلّم بر تو (شاگرد) این است که زمانی که یکی از شاگردان از او سؤال می‌کند، تو پاسخ ندهی.»

امام سجّاد - علیه السّلام - :
«حقّ معلّم بر تو این است که او را بزرگ بشماری و به او احترام بگذاری.»

امام چهارم - علیه السّلام - :
«وقتی معلّم صحبت می‌کند، سکوت کنید و خوب به حرف‌هایش گوش کنید.»

امام زین العابدین - علیه السّلام - :
«شاگرد نباید صدایش را در برابر معلّم بلند کند.»
شما به کدام یک از این وظایف عمل می‌کنید؟

تدبّر کنیم (صفحهٔ 106 کتاب درسی)

وَ یُزَکّیهِم وَ یُعَلِّمُهُمُ الکِتابَ وَ الحِکْمَةَ
(خدا پیامبری از خودشان برانگیخت) تا آنها را تربیت کند و به آن‌ها قرآن و دانش بیاموزید. سوره‌ی آل عمران، آيه‌ی 164
این سخن از امام خمینی (ره) را بخوانید.
معلّمي، شغل انبياست.
معلّم‌ها چه کاری انجام می‌دهند؟ تربیت دانش آموزان و آموزش دانش و اخلاق آنان.
کار پیامبران چیست؟ تربیت انسان ها و آموزش قرآن و دانش به آنها
چه شباهتی میان کار آنها وجود دارد؟ هر دو برای تربیت انسان‌ها تلاش می‌کنند و هر دو به دیگران دانش و اخلاق می‌آموزند.

ایستگاه خلاقیت (صفحهٔ 106 کتاب درسی)

با خطّ خوش نام معلّمان عزیزت در سال های گذشته و امسال را بنویس؛ با جمله ای محبّت آمیز از آنها تشکّر کن و بهترین خاطره‌ای را که از آنها داری، برای دوستانت تعریف کن.
..........................................................................
..........................................................................
.............................................................................

توضیحات درس 17 هدیه چهارم ابتدایی آقای بهاری

از بهترین امتیازات جامعه بشری هنر معلمی است؛

زیرا تعلیم و تعلّم از نعمت های خداوندمتعال است که در درجه اول به انبیاء و اولیا ارزانی داشته شده است و سپس به دیگران این توفیق عطا می شود.

در این درس دانش آموزان با حق معلم بر شاگرد و ضرورت و شیوه های احترام به معلم آشنامی شوند

و با انجام فعالیت هایی به معلمان خود ادای احترام می کنند.

نکته: پیشنهاد می شود با توجه به پیمانه ای بودن آموزش درس هدیه های آسمان، در صورت امکان این درس در زمان شهادت استاد مطهری و روز معلم تدریس شود.

٭ اهداف درس 17 هدیه چهارم ابتدایی آقای بهاری

1 آشنایی با ضرورت و شیوه های احترام به معلم

2 احساس قدردانی و تشکر از زحمات معلم

3 ادای احترام به معلم

4 توانایی تفکر در پیام قرآنی و درک ارتباط آن با موضوع درس

٭ مفاهیم کلیدی

معلم

احترام به معلم

٭ آموزش درس 17 هدیه چهارم ابتدایی آقای بهاری

می توانید درس را با نشان دادن تصویری از یک معلم فداکار استان گیلان حسن امیدزاده شروع کنید.

بازگو کردن خاطره این معلم فداکار که در یک آتش سوزی در کلاس جان 35 نفر ازدانش آموزان را از مرگ نجات داد و خود در آتش سوخت

و متأسفانه پس از 15 سال تحمل رنجناشی از سوختگی شدید درگذشت.

می توانید درس را برای بچه ها به صورت قصه تعریف کنید یا آن را با لحنی زیبا از روبخوانید.

همچنین می توانید قصهٔ کتاب را در قالب قصه گویی همراه با نمایش با همکاری بچه ها بیانکنید.

برای جذاب تر شدن کار می توانید بچه ها را گریم کنید.

فعالیت ایستگاه خلاقیت می تواند شروع مناسبی برای تدریس شما باشد.

از دانش آموز ببپرسیم اگر بخواهی برای تشکر از معلم عزیز سال قبل خود جمله ای محبت آمیز بنویسی، چه می نویسی؟

همچنین می توانید از بچه ها بخواهید که خاطره ای از معلم های سال های قبل خود را بیان کنند یا بنویسند

پاسخ فعالیت های درس اسب طلایی هدیه چهارم

تک تک بچّه‌ها را پشت سر گذاشت و به خطّ پایان رسید.
هیجان زده فریاد کشید: «هیچ کس نمی‌تواند از اسب طلایی من جلو بزند!»
احسان مهارت خوبی در دوچرخه سواری دارد. دوچرخه اش هم خیلی خوب است؛ تند و تیز،
سبک، روان و بسیار زیبا، بدنه ی طلایی اش زیر نور می درخشد!
نام قشنگی هم برایش گذاشته است: اسب طلایی!
خیلی دوست دارم سوار دوچرخه اش بشوم.
****
عصر چهارشنبه ...
احسان با دوچرخه‌اش به درِ خانه‌ی ما آمد؛ لبخند زد.
 «سلام حمید. اسب من دو روز در خدمت شما!»
هیجان زده شدم.
 «برای چی؟»
 «دو روز به مسافرت م یرویم. گفتم شاید دوست داشته باشی اسبم در این مدّت پیش تو باشد. یال و بدنش را حسابی شسته‌ام. هر جا دوست داری با آن برو.»
خداحافظی کرد و رفت.
چند قدم که دور شد، سرش را برگرداند
و لبخندزنان گفت:
«به آب و علف نیاز ندارد! فقط مراقب باش زخمی نشود. عصر جمعه اسبم را بیاور.»
با شور و شوق بسیار سوار شدم.
عجب دوچرخه‌ای!
چند بار تا ته کوچه رفتم و برگشتم. در همین موقع مادرم وارد کوچه شد.
 «سلام! احسان دوچرخه‌اش را دو روز به من داده است.»
هیجان زده چرخ جلویش را بلند کردم و محکم به زمین کوبیدم.
مادرم با ناراحتی گفت: «عزیزم! این امانت مردم است. باید از آن درست استفاده کنی. اگر دوچرخه‌اش را خراب کنی، خسارتش را باید بدهی.»

صبح پنجشنبه ...
 «جعفر! جعفر! زود بیا دم در!»
جعفر به همراه برادرش رضا دم در آمد.
تا نگاهش به دوچرخه افتاد، چشم هایش از خوشحالی برقی زد.
 «اسب طلایی احسان! زیر پای تو چه می‌کند؟»
 «تا دو روز دست من است. بیا تو هم سوار شو چند دور بزن.»
رضا پرسید: «از صاحب دوچرخه اجازه گرفت های که آن را به دیگران هم بدهی؟»
با تعجّب گفتم: «اجازه برای چی؟ دو روز اختیار این اسب با من است!»
رضا لبخندی زد.
 «شما که صاحبش نیستی. اگر احسان اجازه ندهد، نمی‌توانی آن را به شخص دیگری بدهی.»

عصرجمعه ...
سوار اسب طلایی شده بودم و دور حیاط می‌چرخیدم.
مادرم پنجره را باز کرد:
 «حمید جان، زودتر دوچرخه ی احسان را برایش ببر.»
 «بعد از شام می برم!»
مادرم با تعجّب نگاهم کرد.
 «مگر خودش نگفته بود عصر جمعه دوچرخه را بیاور. عصر جمعه الان است نه بعد از شام.» از حرکت ایستادم. دوست داشتم تا شب با آن بازی کنم. با خودم فکر کرد........................................................................ .

برایم بگو (صفحهٔ 100 کتاب درسی)

حمید به چه چیزی فکر می‌کرد و چه تصمیمی گرفت؟ به این فکر می‌کرد که چون دوچرخه نزد او امانت است، باید به موقع آن را به صاحبشبرگرداند و تصمیم گرفتدوچرخه را تمیز کند و او را به احسان برگرداند.

تدبّر کنیم (صفحهٔ 100 کتاب درسی)

اِنَّ اللّٰهَ یَأمُرُکُم اَن تُؤَدُّوا الاَماناتِ اِلیٰ اَهلِها
خدا فرمان می دهد که امانت ها را به صاحبانش بازگردانید. سوره‌ی نساء، آيه‌ی 58
با توجّه به داستان درس، به نظر شما چگونه می‌توانیم به این آیه عمل کنیم؟
امانت دیگران را به موقع به صاحبش برگردانیم.
در حفظ و نگهداری از امانت دیگران کوشا باشیم.
امانت دیگران را بدون اجاز هی صاحبشبه کسی ندهیم.
فکر می‌کنید، کدام یک از این بچّه‌ها، امانت دار خوبی بوده است؟
- وحید پاک کنی را که در مدرسه از دوستش به امانت گرفته بود به خواهر کوچکش داد تا از آن استفاده کند.
- ستاره در کتابی که از دوستش به امانت گرفته بود، برای یادگاری چند گل کشید و جمله‌ای زیبا نوشت.
- سینا و سعید اسمشان را روی نیمکت مدرسه نوشته اند تا یادگاری بماند.
- مریم ظرف نذری همسایه را فوراً شست و در گوشه ای از آشپزخانه گذاشت تا در اوّلین فرصت، آن را به همسایه بازگرداند.
- لیلا می خواست کتابی را که برای یک هفته از کتابخانه امانت گرفته بود، بازگرداند امّا آن قدر سرگرم کارهای دیگر شد که این کار را فراموش کرد.

ایستگاه فکر (صفحهٔ 101 کتاب درسی)

اگر به امانت دیگران ضرر برسانیم، باید چه کار کنیم؟ باید خسارت آن را بپردازیم.

بررسی کنید 

خانم معلمّ ما دانش آموزان کلاس را به گروه‌های پنج نفره تقسیم کرده است و میان گروه‌ها بازی پیام رسانی را اجرا می‌کند. او به سمت من می‌آید؛ خم می‌شود و جمله‌ای را آهسته در گوشم می‌گوید. سپس می‌ایستد و می‌گوید: «این جمله را در گوش نفر بعدی بگو. م یخواهم ببینم این جمله تا نفر آخر گروه چه می‌شود!»
وقتی کسی حرفی به ما می‌زند، آن حرف نزد ما امانت است و هنگام بازگو کردن آن، نباید به آن چیزی اضافه یا کم کنیم یا چیزی از آن کم کنیم.

گفت وگو کنید (صفحهٔ 101 کتاب درسی)

بین ضرب المثل یک کلاغ و چهل کلاغ با موضوع «امانت داری» چه ارتباطی وجود دارد؟
این ضرب المثل در موقعی به کار می رود که بخواهند بگویند واقعیت کمتر از آن چیزی است که می شنویم. حرف مردم نیز نزد ما امانت است و باید در هنگام بازگو کردن عین آن را بگوییم.

دعا کنیم (صفحهٔ 101 کتاب درسی)

خدایا!
ای که در قرآن به ما فرمان داده‌ای تا امانت را به صاحبش باز گردانیم؛
کمکم کن تا امانت دار خوبی باشم و کتاب دوستم را همان طور که قرض گرفته‌ام، به او بازگردانم.
کمکم کن تا ... .

توضیحات درس 16 هدیه چهارم ابتدایی اسب طلایی

امانت مانند امن و امان و ایمان  به معنای حالتی است که زمینه ساز حصولآرامش و اطمینان خاطر نسبت به چیزی است.

امانت در حقیقت ادای حقی است که انسان به پرداختن به آن تعهد کرده است.

اسلام در مورد امانت داری، احکامی را مطرح ساخته که رعایت آن موجب ارتقا و اعتلای اخلاق در جامعه می شود؛

و از آنجا که بسیار اتفاق می افتد که دانش آموزان وسایل یکدیگر را به امانت می گیرند؛

بر این اساس شایسته است با این احکام آشنا شوند. این درس در قالب یک داستانبه بیان ضرورت امانت داری و برخی از احکام آن پرداخته است.

بنابراین آشنایی با انجام وظایف خود در حفظ امانت و ترغیب دانش آموزان به رعایت آن، مهم ترین هدف درس محسوب می شود.

٭ اهداف درس 16 هدیه چهارم ابتدایی اسب طلایی

1 آشنایی با ضرورت امانت داری و شیوه های آن

2 تمایل به انجام وظایف خود در حفظ امانت

3 ادای امانت به صاحب آن

4 توانایی تفکر در پیام قرآنی و درک ارتباط آن با موضوع درس

٭ مفاهیم کلیدی

امانت

امانت داری

آموزش درس 16 هدیه چهارم ابتدایی اسب طلایی

بهترین شیوه برای تدریس این درس کتابخانه مدرسه و امانت گرفتن کتاب است

که می توانید از اوایل مهر ماه که کتابخانهٔ کوچکی در مدرسه یا کلاس خود ایجاد می کنید

به طور غیرمستقیم تا روزی که می خواهید این درس را تدریس کنید،

با دانش آموزان کار کنید تا درک و مفهومی بهتر از امانت گرفتن و امانت داری را آموزش بگیرند

برای شروع می توانید از دانش آموزان بخواهید در قالب یک فعالیت فهرستی از چیزهایی که متعلق به آنها هست و چیزهایی که متعلق به آنها نیست را تهیه کنند و برای بقیه بخوانند.

و سپس با هم کلاسی ها یا اعضای گروه خود درباره درستی یا نادرستی نظرشان یا برای توسعه دانش خود گفت وگو کنند و به این ترتیب وارد متن درس شوید.

برای شروع می توانید از دانش آموزان بخواهید اگر در زمینه امانت ضرب المثل، داستان، شعر یا حدیثی می دانند

یا خاطره و یا تجربه یا هر نوع معلومات دیگری می دانند آن را به شیوه ای جذاب بیان کنند.

از بچه ها بخواهید موقعیت های دیگری شبیه به موقعیت ذکر شده در قصه را در ذهن خود یا نمایش خلاق بیان کنند.

قصه گویی برای نمونه ایجاد کرده و آن را در قالب برای شروع می توانید از قالب نمایش نیز استفاده کنید. برای مثال متن درس را به کمک تعدادی از بچه ها به صورت نمایش درآورید

و سپس اجازه دهید در مورد موضوع درس گفت وگو و قضاوت کنند.

سوالات متن هدیه چهارم
🔴 درس شانزدهم : اسب طلایی

1 –ان الله یامرکم ان تودوا الامانات الی اهلها یعنی چه؟
پاسخ»خدا فرمان می دهد که امانت ها را به صاحبانش بازگردانید

2 -در مورد امانت چه چیزهایی را باید رعایت کنیم ؟
پاسخ» در حفظ و نگهداری امانت کوشا باشیم ، امانت دیگران را به موقع
برگردانیم ، امانت دیگران را بدون اجازه صاحبش به کسی ندهیم ، اگر امانت خسارت دید از صاحبش عذرخواهی
کنیم و خسارت آن را بدهیم