پروژه و تحقیق رایگان - 6

راهنمای سایت

سایت اقدام پژوهی -  گزارش تخصصی و فایل های مورد نیاز فرهنگیان

1 -با اطمینان خرید کنید ، پشتیبان سایت همیشه در خدمت شما می باشد .فایل ها بعد از خرید بصورت ورد و قابل ویرایش به دست شما خواهد رسید. پشتیبانی : بااسمس و واتساپ: 09159886819  -  صارمی

2- شما با هر کارت بانکی عضو شتاب (همه کارت های عضو شتاب ) و داشتن رمز دوم کارت خود و cvv2  و تاریخ انقاضاکارت ، می توانید بصورت آنلاین از سامانه پرداخت بانکی  (که کاملا مطمئن و محافظت شده می باشد ) خرید نمائید .

3 - درهنگام خرید اگر ایمیل ندارید ، در قسمت ایمیل ، ایمیل http://up.asemankafinet.ir/view/2488784/email.png  را بنویسید.

http://up.asemankafinet.ir/view/2518890/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%20%D8%AE%D8%B1%DB%8C%D8%AF%20%D8%A2%D9%86%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%86.jpghttp://up.asemankafinet.ir/view/2518891/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%20%D8%AE%D8%B1%DB%8C%D8%AF%20%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%AA%20%D8%A8%D9%87%20%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%AA.jpg

لیست گزارش تخصصی   لیست اقدام پژوهی     لیست کلیه طرح درس ها

پشتیبانی سایت

در صورت هر گونه مشکل در دریافت فایل بعد از خرید به شماره 09159886819 در شاد ، تلگرام و یا نرم افزار ایتا  پیام بدهید
آیدی ما در نرم افزار شاد : @asemankafinet

مشکلات و ضعف های موجود د رآموزش هنر

بازديد: 611
مشکلات و ضعف های موجود د رآموزش هنر

مقدمه

آموزش عمومی هنر در نظام آموزش و پرورش ایران از غفلت و بی توجهی تاریخی رنج می برد این در حالی است که در طی حدود دو دهه گذشته ، نظام های آموزش و پرورش پیشرفته در جهان فعالیت های گسترده ای را برای بر طرف کردن این نقیصه اساسی آغاز کرده اند .

دامنه این فعالیت ها در حدی است که برخی از این دوران به عنوان دوران « احیای آموزش هنر » نام برده اند .

 

* مشکلات و ضعف های موجود د رآموزش هنر دوره راهنمایی

-        نا کافی بودن زمان آموزش هنر خصوصا در پایه دوم و سوم .

-        اختصاص یک تک زنگ  به آموزش هنر در این پایه ها علاوه بر مشکلاتی که برای دبیران درس هنر برای تکمیل ساعات موظف تدریس ایجاد می کند زمینه حذف آن را از صحنه آموزش در مدرسه فراهم می آورد .

-        کمبود نیروی انسانی متخصص وبه کارگیری دبیران فاقد صلاحیت های حرفه ای لازم برای آموزش هنر که از جمله تحت تاثیر ساعات ناکافی و پراکنده ای است .

که در مجموع به آموزش هنر در این دوره اختصاص یافته است تعداد دبیران شاغل هنر که دارای مدرک فوق دیپلم هستند در کشور از 2800 نفر تجاوز نمی کند ، بر اساس برخی بر آوردها سهمی از آموزش هنر در دوره راهنمایی به عهده دبیران سایر دروس است .

-        پوشش ناکافی به رشته های مختلف هنری در برنامه های درسی موجود . توجه به طیف محدودی از هنر های تجسمی و غفلت کامل برنامه درسی از قلمرو های دیگر هنر و از جمله هنرهای نمایشی ، عدم توجه به رشته ها و زمینه های هنری که در مناطق مختلف کشور ریشه دارد . نیز بعد دیگری از همین کاستی برنامه درسی است .

-        نبود عملکرد تلفیقی در برنامه درسی به گونه ای که بتوان از ظرفیت سایر موارد درسی در برنامه نیز ، برای تحقق اهداف برنامه درسی هنر سود جست .

* راهکارها

1- ارائه آموزش های ضمن خدمت به کلیه معلمان به تناسب تغییراتی که در برنامه درسی هنر ایجاد می شود .

2- تربیت یا جذب متخصص آموزش هنر در هر منطقه آموزشی جهت پشتیبانی و نظارت بر کیفیت آموزش هنر در مدارس تحت پوشش

3- تربیت معلمان متخصص هنر برای کلیه دوره های تحصیلی

4- افزایش ساعات آموزش هنر : افزایش ساعات آموزش هنر در پایه های مختلف توصیه می شود . مخصوصا  در پایه های دوم وسوم به حداقل دو ساعت در هفته ضرورت دارد .

5- استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات ( IT ) در توسعه و بهبود کیفیت آموزش هنر

استفاده از نرم افزارهای گرافیکی نیز قابلیت های دانش آموزان را به شکل قابل توجهی بهبود خواهد بخشید . ترتیب دادن گفتگو با هنر مندان که حضور فیزیکی آنان در محل امکان پذیر نیست بر افزایش تجربیات یادگیری دانش آموزان به شکل بی سابقه ای خواهد افزود .

6- زیباسازی فضای فیزیکی مدارس یا ایجاد محیط متناسب با حس زیبا شناسی

زیبا سازی فضای فیزیکی مدارس باید در اولویت های نظام آموزشی باشد . فضای فیزیکی زیبا ،علاوه بر اینکه شوق و نشاط خاصی را برای معلمان و دانش آموزان ایجاد می کند و می تواند بر کارآیی آنان بیافزاید از آن جهت اهمیت خاصی پیدا می کند که با حس و ظرفیت زیبا شناسی دانش آموزان ارتباط برقرار می کند .

7 راه انداز ی مدارس نمونه هنر

8- راه اندازی سایت اینترنتی آموزش هنر

9- فعال ساختن نشریات علمی و آموزش هنری

روش تدریس هنر ( بخش طراحی در دوره اول راهنمایی )

-        در پایه اول تعریفی از هنر و ارزش و اهمیت درس هنر و از هنر و فرهنگ ایران و قدمت آن یادآوری شود .

-        سپس آشنایی مختصری با ابزارهای طراحی مانند مداد و انواع آن B ،H ، HB و خصوصیات آن ،مداد کنته و تاثیر آن و مداد رنگی و خصوصیات آن و از هر کدام نمونه ای از کار با ابزار آن با تصاویر نشان داده شود .

-        روش به دست گرفتن مداد برای طراحی شرح داده شود وهمراه باتصویری دراین رابطه

-        در مورد خط و مفهوم آن و انواع خطوط و خصوصیات آنها همراه با تمرینهایی با موضوعات دلخواه متناسب با مطالب داده شده در کلاس تادانش آموزان عملا تجربه کنند . ( تمرین انواع خطوط افقی ، عمودی ،  شکسته ،  مایل ،  منحنی )

-        کشیدن انواع شکل های هندسی به صورت بزرگ در صفحه A4 یا A3 ( مربع ،مستطیل ،دایره ، مثلت )

-        روش طراحی خطی از اشیا با مداد آموزش داده شود و نکاتی که قابل توجه و اهمیت است ذکر شود که ابتدا طرح کلی ایجاد شود و در مورد « خطوط رابط » توضیح  داده شود. که ارتباط عناصر را با هم نشان می دهد . و برای طراحی از اشیا به کمک این خطوط می توانیم محل قرار گیری آنها را نسبت به هم بسنجیم .

سپس به جزئیات می پردازیم و مرحله به مرحله خطوط پررنگ را اضافه می کنیم تا طرح تکمیل شود ( همراه با نمونه ای از تصاویر های مرتبط با مطالب چاپ شود ) . برای فهم بیشتر دانش آموزان همراه با تمرین های متناسب که طراحی از وسایل و اشیای کوچک حتی از وسایل شخصی خود بتوانند کمک بگیرند .

-        در یک درس کامل روش اندازه گیری که یکی از مسائل مهم در طراحی است آموزش داده شود .

-          به  ساده کردن اشکال در موقع طراحی و جاسازی آنها در کادر تاکید شود ( همراه باتصاویر )

-        پرسپکتیو : بهتر است د رپایه اول راهنمایی بهتر از دانش آموزان پس از آشنایی با انواع خطوط و سطر با مفهوم حجم و عمق نمایی و پرسپکتیو هم آشنا شوند و طراحی از احجام هندسی به کمک قواعد پرسپکتیو خطی را نیز آموزش ببینند .

تمرین : به کمک مقوا یک مکعب حدود 20 × 20 بسازید . برای طراحی از حجم های هندسی ابتدا باید زمانی را صرف تمرین خط کنید طراحی از مکعب به خطوط مستقیم وممتد نیاز دارد برای این کار د رگوشه کاغذ نقطه خاصی را علامت گذاری کنید و از جهت مخالف با حرکت سریع و فشار یکنواخت دست خطی ترسیم کنید تا انتهای آن به این نقطه ختم شود . تمرین را ادامه دهید تا خطوط کاملا  مستقیم و یکدستی ترسیم کنید . آن گاه به کمک این خطوط از مکعب طراحی کنید .

-        حجم نمایی و ایجاد نور وسایه و روشن در طراحی است . با استفاده از پهنا یا نوک مداد درجات مختلف تیره و روشن را می توان ایجاد کرد . با این روش چند نوع خاکستری می توان سطوح تیره و روشن متنوعی ایجاد کرد .

کاربرد تکنولوژی جدید در آموزش هنر

برداشت سنتی نسبت به کاربرد کامپیوتر د رآموزش هنر ، که آن را مختص حوزه ها ی کمیت پذیر آموزشی می داند ، باید کنار گذاشته شود و در حوزه هایی همچون هنر که سرو کار با کیفیت دارند ، نیز به شکل موثری در خدمت بهبود کیفیت آموزش قرار گیرد کامپیوتر را دشمن یا رغیب سنتی هنر دانستن ، خطاست .

ضرورت ها یا امتیازات مرتبط با کاربرد تکنولوژی جدید در آموزش هنر به شرح زیر دانست :

·       سهولت استفاده

·       کاربردهای فراوان و روان

·       تناسب با شرایط روز

·       برانگیختن علاقه دانش آموزان

·       ارتقای جایگاه هنر در برنامه درسی مدارس

·       فراهم ساختن امکان همکاری با معلمان سایر دروس

·       امکانات بی نظیر و بی حد و حصر موجود در سایت های اینترنتی

·       با کمک کامپیوتر در حوزه هنری می توان دست به انجام کارهایی زد که منحصر به کامپیوتر است . و با هیچ رسانه دیگر امکان پذیر نیست .

 

 

 

 

 

 

 

روش های آموزش هنر

برخی روش های سودمند در آموزش هنر و برخی روش های نامناسب آموزشی به طور خلاصه معرفی می شود :

* روش های سودمند آموزشی

1- نمایش نحوه انجام کار توسط معلم

مثلا به نمایش گذاشتن نحوه استفاده از قلمو و یا هر ابزار دیگری توسط معلم در کلاس یا کارگاه ، یا نشان دادن نحوه استفاده از منابع کتابخانه برای دسترسی به اطلاعات مورد نیاز در خارج از کلاس یا کارگاه

2- تکالیف

شناسایی آثار هنری یا مطالبی درباره آثار هنری و هنرمندان در روزنامه ها ، مجلات و سایر منابع ، برای بحث در کلاس و آشنا کردن دانش آموزان با آنچه در عالم هنر اتفاق می افتد . نمونه دیگر از تکالیف دانش آموزی روبرو ساختن دانش آموزان با مسائل یا معماهایی است که در عالم هنر اتفاق می افتد . مثلا مطرح شدن مشکلی برای یکی از موزه ها درباره یک اثر هنری مشهور و ارزشمند .

3- نمایش سمعی و بصری

باید کوشش کرد تا از نمایش های سمعی و بصری ( اسلاید ، ویدئو ، فیلم ، اینترنت و ... ) به تناسب تکالیفی که دانش آموزان به آن مشغول است استفاده شود .

4- سخنرانی

نکته مهم این است که در کلاس هنر از سخنرانی و ارائه مستقیم اطلاعات باید به شکل محدود ، کوتاه و ترجیحا به موازات استفاده از سایر روش ها استفاده کرد .

5- کار انفرادی :

بخش اعظم آموزش هنر باید در چارچوب کارهای انفرادی دانش آموزان باشد این فعالیت های انفرادی ممکن است در زمینه ساخت و تولید یا انجام تکالیف مطالعاتی و نگارشی باشد . تعلیم خوب هنر باید ترکیب مناسب کار انفرادی و کار گروهی را در نظر داشته باشد و برای ایجاد تنوع ا زهر دو روش به تناسب استفاده نماید .

6- فعالیت گروهی

بسیاری از فعالیت های کلاس هنر را می توان به شکل گروهی سازماندهی کرد . مثلا در بازدید از موزه ، می توان با تقسیم دانش آموزان به گروه های سه یا چهار نفره از آنها خواست بر آثار هنری خاصی تمرکز کنند و درباره آنها بحث نمایند .

7- گزارش ها

این گزارش ها مبتنی یک تکلیف مطالعاتی است و معلم می تواند به تناسب آمادگی و توانایی دانش آموزان دامنه محدوده و استاندارهای خاصی برای آن تعریف نماید . مثلا

گزارشی درباره آثار هنری موجود در محل مسکونی فرد باشد .

 

 

8- بازی ها

مثلا برای دانش آموزان اول راهنمایی که به تازگی با رنگ های اصلی اولیه و رنگ های فرعی ثانوی آشنا شده اند  ، می توان یک بازی طراحی کرد . دانش آموزان را به چهار دسته تقسیم و در چهار گوشه کلاس مستقر می کنیم  در هر گوشه از قبل یک دسته کارپستال از آثار هنری قرار داده شده است . که باید هر گروه هر چه سریعتر آثار هنری را ، که در آنها گروه های مختلف رنگ وجود دارد شناسایی و کارپستال ها را بر اساس آن دسته بندی کرد . رنگ مورد نظر برای هر گروه ، قبلا روی کاغذ نوشته می شود و در اختیار دانش آموزان قرار می گیرد .

9- گردش علمی

مانند بازدید نگار خانه ها و موزه ها و نمایشگاه ها ، فعالیت بسیار مفیدی است که تجارب ارزنده ای برای دانش آموزان به همراه دارد .

10- سخنران مهمان

استفاده از سخنران مهمان یک سنت جاافتاده در آموزش هنر است رویا رو شدن دانش آموزان به هنرمندان حرفه ای و برخورداری از گفت و گو و طرح پرسش های مورد نظر با ایشان ، تجربه بسیار ارزشمندی است . ترکیب این روش با گردش علمی است که طی آن دانش آموزان ، در هنگام بازدید از موزه و نمایشگاه نشستی با صاحب آثار هنری به نمایش گذاشته شده خواهند داشت .

11- نمایش

فعالیت نمایشی آثار بسیار ماندگاری از خود به جای می گذارند تجارب ناشی از این نوع فعالیت ها معمولا برای سالیان متمادی برای دانش آموزان باقی است .

* روش های نامناسب برای آموزش هنر

1- تولید و ساخت مکانیکی

 بدین معنا که معلم انجام فعالیت های تولیدی مورد نظر و علاقه خود را (مثلا ساخت گل با کاغذ ) به طوریکسان برای همه ی دانش آموزان تجویز کند . این فعالیت ارزش هنری ندارد و تنها خاصیت آن ایجاد مشغولیت برای دانش آموزان است .

2- هنر تمیز و پاکیزه

بدین معنا که معلم آنقدر در رعایت پاکیزگی  و نظافت در انجام فعالیت های هنر تاکید کند که در دانش آموزان نوعی واهمه از بکارگیری مواد و ابزار تازه و در نتیجه کنجکاوی ، ماجراجویی و خلاقیت آنهم د رحوزه ای که باید مهد پرورش چنین ظرفیت هایی باشد ، از دانش آموزان گرفته شود .

3- آزادی مطلق

بدین معنا که معلم آموزش هنر را یکسره کنار بگذارد و تاکید بر ابراز آزادانه و بدون هر گونه مداخله بزرگسالان داشته باشد . آموزش هنر صرفا برای آزاد سازی هیجانات و احساسات سرکوب شده نیست .

 

4- هنر فرمولی

بدین معنا که معلم برای تولید اثر هنری فرمول ها و قواعد مورد علاقه خود را به دانش آموزان تحمیل کند . رفتار چنین معلمی نیز در تعارض با روح هنر است و امکان هر نوع ابراز وجود فردی در خلق اثر دانش آموز سلب می کند .

روش تدریس ( بخش طراحی ) در پایه سوم راهنمایی

در مورد سایه ها و سایه افتان نیاز به عکس ها و تصاویر بیشتری است و برای تمرین می توان با گواش سیاه وسفید تنالهایی از خاکستری را درست کرد . و در قالب یک نقاشی و یک طرح ساده متناسب با سایه روشنهای طرح ( مدل ) سطوح را با خاکستری ها بپوشانید . که هم دانش آموز با تکنیک گواش آشنا شود توانایی  تطابق و همانند سازی اجسام رنگی با تنالهای خاکستری را بدست آورد .  و یا یکی از تمرینها ی دیگر در این زمینه آنالیز چهره یکی از هنرمندان و مشاهیر ایران و جهان و یامنظره و موضوع خاص دیگر می تواند باشد که این کار با قلمو و مرکب یا خود نویس و روان نویس و یا با دو مقوای رنگی کمرنگ وپررنگ یا سیاه و سفید انجام می گیرد .

-        بحث شناخت رنگ ها ، رنگ های اصلی ، رنگ های ثانوی و رنگ های مکمل باید در پایه اول گنجانده شود و در پایه دوم کمی گسترده تر و به صورت عملی با دانش آموزان کار شود و در پایه سوم کاملتر شود . و حتی در مورد ارزشهای رنگی بیشتر توضیح داده شود .

-        در مبحث ترکیب بندی تصاویر و توضیحات بیشتری نیاز است و حتی این مبحث را می توان در پایه دوم مطرح کرد ودر پایه سوم به طور کاملتر شرح داده شود . تا اهمیت این موضوع برای دانش آموزان مشخص شود .

در درس 6 می توان دانش آموزان را با معماری های شاخص ایران آشنا کرد و در مورد استفاده از حجم های مختلف در این معماری ها بحث و بررسی کرد.

اگر موضوع این درس در مورد شناخت حجم های مختلف است و همچنین ساخت ماکت باید حداقل روش ماکت سازی آموزش داده شود .

-        در مورد پرسپکتیو رنگی که موضوع درس هفتم است تصاویر 40 و 41 لزومی ندارد . ( اگر قرار باشد پرسپکتیو یک نقطه ای یکی از موضوعات درسی پایه اول باشد و پرسپکتیو دو نقطه ای موضوع درسی پایه دوم باشد .

-        در تدریس چهره فرم چهره باید به طور اصولی آموزش داده شود چنین فرم تخم مرغی به چه صورت طراحی میشود . و سپس با تصاویر مربوطه تقسیمات جزء به جزء اجزای صورت آموزش داده شود .

 

منبع : سايت علمی و پژوهشي آسمان--صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید
اين مطلب در تاريخ: یکشنبه 10 فروردین 1399 ساعت: 17:30 منتشر شده است
نظرات(0)

خواص داروهای گیاهی در درمان امراض

بازديد: 13
خواص داروهای گیاهی در درمان امراض

 

خواص داروهای گیاهی در درمان امراض

 


بسمه تعالی

فهرست

 

بخش 1

خواص داروهای گیاهی دردرمان امراض………………….3

درمان بیماری های مربوط به جریان خون………………………………3

درمان بیماریهای کبد……………………………….........................3

درمان بیماری های تناسلی……………………………….................. 4

انجیر………………………………...........................................4

پونه………………………………............................................4

درمان بیماری های مثانه وکلیه………………………………..............4

درمان بیماریهای مغزی………………………………......................5

بابونه………………………………...........................................6

بیدخشت………………………………........................................6

زردچوبه……………………………….......................................6

زعفران……………………………….........................................7

زیتون………………………………...........................................7

 

بخش2

خواص سبزیجات………………………………............................. .7

اسفناج………………………………...........................................7

بادنجان………………………………..........................................7

پیاز………………………………..............................................8

تره………………………………...............................................8

جعفری………………………………..........................................8

جو………………………………...............................................9

سیب زمینی……………………………….....................................9

شلغم……………………………….............................................9

سیر……………………………….............................................10

شنبلیله………………………………........................................ .10

عدس………………………………...........................................10

فلفل وفلفل فرنگی........................................................................11

فلفل سیاه……………………………….......................................11

کلم………………………………..............................................11

کاهو………………………………............................................12

کدو سبز……………………………….......................................12

گوجه فرنگی………………………………..................................12

گندم………………………………............................................13

میوه های زهرآلود………………………………............................13

 

بخش3

خواص میوه ها………………………………................................14

انجیر ………………………………..........................................14

انبه………………………………..............................................14

بادام شیرین……………………………….................................   14

بادام تلخ………………………………........................................15

بادام زمینی………………………………....................................15

خرما………………………………...........................................15

زیتون………………………………..........................................16

سیب………………………………............................................16

فندق………………………………............................................16

لیموترش……………………………….......................................17

خواص میوه ها در بیماریهای مغزی……………………………….......17

بیماریهای چشم………………………………................................18

بیماری قند……………………………….....................................19

 

بخش 4

خواص شیر………………………………...................................20

کلسیم………………………………..........................................20

خواص ماست………………………………................................21

اصول درمان طبیعی………………………………........................22

بیماری چیست؟………………………………..............................24

ورزش,خواب گشاده روئی……………………………….................24

روزه و سایر وسایل درمانی………………………………...............26

 

 

 

بخش یک

خواص داروهای گیاهی در درمان امراض

 

"درمان بیماریها مربوط به جریان خون"

جریان خون نقش مهمی دربدن انسان دارد به این دلیل که خون اکسیژن و غذا را به تمام قسمت های بدن می رساند و همچنین سموم را از داخل بدن انسان دفع می کند واز بدن در مقابل بیماری حفاظت می کند.

سبزیجات و گیاهان درتنظیم جریان خون نقش مهمی را ایفا می کند گیاهانی مانند کلروفیل,سبزیجات,آهن مورد نیازخون را فراهم می سازد و فشارخون را تنظیم می کند.

از جمله گیاهان وسبزیجات دارویی که در جریان خون نقش مهمی را ایفا می کند باقلی،پیازکوهی،خیار،لوبیا سبز،نخود سبز،کاهو و برگ زیتون می توان نام برد.

"درمان بیماری های کبد"

کبد را میتوان انبار و کارخانه ی بدن معرفی کرد زیرا گلیکوژن و صفرا تولید می کند به همین دلیل باید از کبد به خوبی محافظت کرد و بهداشت آن را رعایت کرد بنابراین باید ازخوردن بعضی از خوراکی ها و نوشابه های الکلی که دشمن کبدات شدیدا باید خودداری کرد زیرا این دستهاز داروها به اسناج و عروق صدمه می زند بیماریهایی چون مالاریا و یرقان صدمه ی فوق العاده ای به کبد می زنند.

ولی خوشبختانه با داروهای گیاهی می توان طحالی که در اثر مالاریا متورم شده به حال عادی بر گرداند و باهمین داروها می توان این بیماری و یبوست ناشی از بیماری های کبد را درمان کرد.

از جمله این دروهای گیاهی میتوان زردآلو،برگ نارنج،اسفناج ،کنگر،کرفس،تمشک جنگلی،چای سبز،گل ختمی،نعناع صحرایی،درخت چنار و نعناع معمولی را می توان نام برد.

درمان بیماری های تناسلی

"انجیر"

انجیر نیروبخش است افراد ضعیف انجیر بخورند تا قوی شوند.

در یونان انجیر میوه ی مقدسی است و صدور انجیر به خارج ممنوع است وهر کس این کاررا بکند مجازات خواهد شد.

رومیان برای نیرو بخشی به کشتی گیران به آنها انجیر می دادند و همچنین به افرادی که به مدت طولانی مریض بودند انجیر می دادند که خوب شوند.

انجیر یک مسهل ملایم است در آلمان این مسهل را درست می کنند و به اطفال می دهند.

انجیر دارای شیره ی سفید رنگی است که در درمان زگیل مورد استفاده قرار می گیرد. برگ انجیر هم برای زخم ها مفید است.

"پونه"

پونه دردهای معده را تسکین می کند و برای بیماری های مغزی و رحمی توصیه می شود.

"درمان بیماری های مثانه وکلیه"

کلیه یکی از چهار عامل برای دفع مواد زائد ازبدن و همچنین کلیه مواد سمی را نیز از بدن دفع می کند.

خوشبختانه گیاهان و داروها و میوه هایی هستند که سلامت کلیه را تضمین می کند ولی داروهای شیمیایی برای کلیه ها ضرر دارند که باید از خوردن آنها اجتناب کرد.

برخی از سبزیجات و میوه هایی که برای سلامتی کلیه ها به کار می روند عبارتند از:

1- ریحان،که ضد نفخ و فرق و خنک کننده است و از نظرطلبی برای بیماری های مثانه و کلیه به کار می رود. 2- کنگر 3- بامیه ، که شفا دهنده زخم است و به صورت جوشانده باعث جلوگیری از سنگ مثانه می شود.4- جعفری که مقوی و خلط آور است. جوشانده ی جعفری برای سنگ کلیه و غشاء مجرای ادراری موثر است. 5- برگ هلو که ضد زخم است و برگهای آن برای دفع کرم معده موثر است.6- گل تلگرافی که مقوی برای درمان دیابت و امراض پوست مفید است.

 

"درمان بیماری های مغزی"

داروها به طور مستقیم و غیر مستقیم بر روی مغز تاثیر میگذارد.

داروهایی مثل برننجاسف به طور غیر مستقیم و از طریق ستون فقرات بر روی مغز تاثیر دارد.

قدرت معجزه گرایی بعضی از داروهای گیاهی بهتر از داروهای شیمیایی است.

برای مثال بیماری صرع را نمی توان به طور قطع با داروهای شیمیایی درمان کرد ولی با داروهای گیاهی می توان آن را معالجه کرد.از جمله گیاهانی که می توان در درمان بیماریهای مغزی استفاده کرد.

1-          گردو که قابض و پاک کننده است و جوشانده برگ گردو در خون اثر خاصی دارد.

2-          تره کوهی که تصفیه کننده ی خون است وبرای آسم مفید است.

3-          کشمش که مقوی اعصاب است و برای بیماری صرع نیز زیاد استفاده می شود این دارو برای ورم خوب است به همین دلیل برای تورم مغز مفید است.

4- برنجاسف  مغز را تقویت می کند و برای راه رفتن در خواب مفید است. این گیاه برای صرع هم مفید است.

 

 

 

"بابونه"

بابونه دونوع است که هر دونوع آن خاصیت ضد عفونی کننده دارد قسمت مهم بابونه در وسط آن است. که رنگش زرد است جوشانده ی آن را در درمان تشنجات مغزی موثر است.

بابونه دارویی است مقوی تب بر ضد کرم و دم کرده ی آن برای سوء هاضمه ای ها مفید است.

برای بیماری هایی مثل رماتیسم و سردرد مورد استفاده قرار می گیرد. جوشانده ی گل بابونه به صورت محلول برای ورم های چشم مفید است.

همچنین از بابونه برای دفع پشه و مگس دراتاق استفاده می شود. از پماد بابونه که از گل خشک بابونه و روغن زیتون و کافور درست می شود.برای مواضعی که درد می کنند استفاده می شود.

"بید خشت"

بید خشت ملین و برای امراض سینه مفید است و همچنین برای امراض سنگ مثانه هم استفاده می شود چون مدر است.

"زردچوبه"

زرد چوبه بادشکن و محرک جهاز هاضم است. در هند زردچوبه را در مراسم های مذهبی مورد استفاده قرار می دهند ضماد زردچوبه برای بیماری های پوستی مفید است.

پاشیدن گرد زردچوبه برای بند آوردن خون مفید است.

"برای شکستن درد دندان مالیدن گرد زردچوبه بر لثه است."1

[1]

[2]

" زعفران"

زعفران برای سرفه و دندان درد درد عضلات و بیماریهای مثانه مفید است.زیاد خوردن زعفران برای اعصاب مضر است.

"زیتون"

زیتون ضد مسمومیت و دارای طبیعت گرم است. برای بیماری سنگ کلیه و یبوست مفید است.

مالیدن روغن زیتون بر سر باعث جلوگیری از سفید شدن موی سر می شود.

بخش دو

"خواص سبزیجات"

"اسفناج"

اسفناج دارای ویتامین های آ،ب،  و ویتامین ث ،د،   و کلسیم و فسفر وپروتئین و چربی و قند آهن و آهن و ید و بسیاری ازاملاح دیگر است.1

اسفناج سرد است و به صورت پخته می تواند سرفه های خشک را درمان کند.

برای بیماری آسم هم توصیه می شود. آب اسفناج برای خارش مفید است.

اسفناج انرژی بدن را زیاد می کند. و به علاوه ضد سرطان است. برای تشنگی هم مفید است.

خوردن عصاره ی اسفناج برای نیش زدگی زنبور درمان است.

" بادنجان"

بادنجان طبیعت گرم دارد و مقوی و ملین است.زیاده روی در خوردن بادنجان باعث درد پهلو می گردد. بادنجان دارای ویتامین آ، ث،وآهن است.

 

"پیاز"

پیاز دارای ویتامین آ.ب وث است و درحین اینکه غذا است دوا هم هست.

پیاز دافع سنگ کلیه و برای میگرن و ادرار مفید است. پیاز پخته نیز برای یبوست توصیه می شود.

پیاز باعث زودتر هضم شدن غذا و تصفیه ی خون و دفع سموم می شود. اگرچند قطره سرکه را درپیاز رنده شده بریزند و در بینی بچکانند از خون دماغ جلوگیری می کندو همچنین  پیازرنده شده را مقدار مساوی سیب مخلوط کنند برای دفع اسهال مناسب است پیاز جوشانده نیز برای درمان بی خوابی مفید است. پیاز همچنین دافع خوبی برای سرما خوردگی است.

" پیاز به واسطه فسفری که دارد انجام کار فکری را آسان می کند و به واسطه گوگردی که دارد برای خون ضدعفونی کننده خوبی است گوگرد پیاز وقتی وارد خون  می شود و در ریه ها وارد می گردد. و با بیماریهای مجاری تنفسی مثل آسم و برزشیت و گریپ و غیره مبارزه می کند.1

"تره"

تره مقداری آهن و ویتامین های آ،ب 1وث دارد. تره معالج بیماریهای دستگاه تنفسی مخصوصا سیاه سرفه و گرفتگی صدا است.تره برای درد مفاصل مفید بوده و از آب تره برای درمان کهیر استفاده می شود.اگر کسی به خون دماغ مبتلا شد. چند قطره آب تره با سرکه برایش معالج است.

" جعفری"

برگ جعفری دارای پروتئین،چربی و آهن و کلسیم است. جعفری گرم است و بادشکن معده است.

جوشانده ی 15 الی 60 گرم جعفری در آب اشتها آور و برای معالجه بیماری هایی از قبیل تنگی نفس،سستی عمومی بدن اثرشفابخش دارد. جعفری ضد اسهال و حل کننده و ضد عفونی کننده است.

در آن ماده ای است که برای سرطان جلوگیری کننده ی خوبی است. در خوردن عصاره ی جعفری باید تعدیل کرد چون محرک اعصاب است.

"جو"

جو دارای ویتامین های آ،ث و برای اشخاص ضعیف بسیار مفید است جو طبیعت سرد دارد واز گندم زودتر هضم می شود.

"سیب زمینی"

سیب زمینی مقداری مواد هیدروکربن،فسفر،کلسیم وآهن دارد. برای مبتلایان به بیماری قند مضرنیست. سیب زمینی را اگر روی سوختگیها بمالند برای تسکین سوختگیها مفید است. سیب زمینی برای تقویت نیروی بدنی مفید است و نفخ آور است. همچنین دارای طبیعت سرد و خشک است. برای اشخاصی که به باد مفاصل مبتلا نیز مضر است. سیب زمینی آب پز اگر زیاد بماند مسمومیت آور است. ضماد سیب زمینی برای رفع درد و ورم خوب است و سیب زمینی سرخ کرده برای بیماری معده مضر است. سیب زمینی برای بیماری های قلبی مفید است.

"شلغم"

شلغم پروتئین،کلسیم و آهن دارد و همچنین ویتامین آ،ث نیز دارد. شلغم را برای تقویت بینایی و دفع سنگ مثانه و سرما خوردگی مفید است. شلغم گرم و سرد و مصلح آن نمک یا شیرینی است.سرفه را رفع می کندو تن را فربه.شلغم برای تقویت کبد و اعصاب مفید است. خیلی دیر فاسد می شود و دارای آنتی بیوتیک طبیعی است. قند شلغم نیزبرای بیماری های قند مضر نیست ولی شلغم برای افرادی که بیماری گواتر دارنداصلا توصیه نمی شود.

"سیر"

سیر دارای ویتامین ث است و طبیعت گرم دارد. صفرا بر،ضد عفونی کننده و برای معالجه ی اسهال ساده و بیماری های تنفسی مفید است و فشار خون را نیز پایین می آورد. سیر برای جلوگیری از سرطان و فلج مفید است. یکی از پزشکان ایرانی هر روز صبح چند پر سیر می خورد تااز کلیه امراض درامان باشد.

سیربرای سر درد، سر گیجه و ضعف حافظه مفیداست. سیر نیرو بخش است. سیر برای معالجه امراضی مثل مالاریا ،بی خوابی، سرما خوردگی،تنگی نفس،سیاه سرفه و عفونت روده ها مفید است.

سیر باعث تمیزنگه داشتن کلیه ها شده و ترشحات معده را زیاد می کند. سیر همچنین رطوبت معده را نابود می سازد. و عضلات قلب را نیز     می کند و جریان خون را درشرائین تنظیم می کند.

"شنبلیله"

شنبلیله برای رفع لاغری و رفع بی اشتهایی مفید است و اگر با عسل پخته شود برای آسم معالج است. تخم شنبلیله برای تقویت جسم و بیماری های قند و سل مفید است. هندیها در غذای خود تخم شنبلیله را می کوبند و می ریزند.

"عدس"

عدس برای آنهایی که زیاد کار می کند و ضعیف. البته هستند    مفید است ولی ضرر هم دارد زیرا خون راغلیظ می کند و دیر هضم است و دچار پریشانی درخواب می شود. عدس تن را فربه می کند ولی برای اعصاب خوب نیست. عدس دارای آهن،کلسیم و فسفرو ویتامین ب است. برای تسکین سرفه و درد سینه مفید است. چنانچه عدس را با پماد به صورت ضماد بر روی ورم های چرکی بگذارند ورم را می خواباند.

 

"فلفل و فلفل فرنگی"

دارای پروتئین ،مواد چربی ،کلسیم و آهن و ویتامین های مختلف است.طبیعت گرمدارد وبرای اشتها و تقویت اعصاب وهضم غذا مفید است. از فلفل برای رفع سرفه های متوالی سیاه سرفه میگرن و براسیر استفاده می شود. ولی نباید در خوردن آن افراط کرد زیرا باعث استفراغ و سقط جنین می شود. در استعمال خارج برای تسکین دردهای عصبی فلجهای موضعی درد کمر نقرس و رماتیسم ممکن است از ضماد فلفل استفاده کنند. که از فلفل سبز و روغن پیه و آرد نخود به دست می آید.

"فلفل سیاه"

فلفل سیاه طبیعت گرم دارد و ضد نفخ است و زیاده روی در خوردن آن ضرر دارد. فلفل سیاه برای فلج مفید است.

اگر فلفل سیاه را روی دندان پوسیده و کرم خورده بمالند ازپیشرفت آن جلوگیری می کند. فلفل سیاه برای مبتلایان به بیماری سل هم مفید است.

"در هند از فلفل سیاه کوبیده و نمک و استخوان سوخته و کوبیده گوسفند کوبیده گرد دندان بسیار مفید می سازند که هم دندان را تمیزمی کند و هم آن را از پوسیدگی حفظ می کند و هم لثه را تقویت می کند. متاسفانه کسی در ایران از این گرد دندان مفید و ارزان خبر ندارد. وهم با استفاده از خمیر دندان های گران وحتی زیان آور استفاده می کنند."1

"کلم"

کلم کثیر الغذا و تصفیه کننده ی خون است و برای کرم معده مفید است. کلم به دلیل داشتن ویتامین A برای درمان اولیه زخم معده و روده مفید است. ولی بهتر است که کلم خام را با کرفس خام بخورند که نتیجه ی مطلوبتری به دست می آید.

 

"کاهو"

کاهو دارای طبیعت سرد و حاوی پروتئین،کلسیم و ... است. کاهو برای دفع یبوست و درمان یرقان و افزایش حجم ادرار و تسکین سوزش مجرای ادرار و تصفیه ی خون و رفع عطش و سردرد مفید است. مبتلایان به سل و تنگی نفس مفید است. مصلح کاهو نعناع است. کاهو ملین و خواب آور است وبرای درد مفاصل مفید است. کاهو خون را صاف می کند.کاهو برای نیروی بدنی مفید است و دارای ویتامین آ و ب و ید است.چنانچه کاهو با عصاره ی هویج مخلوط شود بر خاصیت آن افزوده می گردد. کاهو مسکن اعصاب است ورنگ مو را براق و رنگ روی را گلگون می کند. اگر کاهو را بعد از غذا بخورند به زودتر هضم شدن آن کمک می کند. کاهو برای نیامدن ادرار و برای اشخاص عصبانی و پریشان مفید است. کاهو همچنین باعث آرامش درخواب و باعث درمان بیماری بی خوابی است.

"کدو سبز"

کدو سبز برای دفع حالت استفراغ مفید است و برای مبتلایان به کیسه ی صفرا توصیه می شود.

"گوجه فرنگی"

گوجه فرنگی  دارای قند،چربی،کلسیم ، آهن و ویتامین و پروتئین است. ویتامین آ در گوجه فرنگی فراوان است و برای تقویت بینایی و رشد استخوان ها لازم است.

گوجه فرنگی برای سرطان مضر است. گوجه فرنگی خام دیر هضم است و برای کسانی که آلرژی دارند مضر است. گوجه فرنگی برای کبد هم مفید است و هم مضر. یعنی خود گوجه فرنگی مفید ولی ماده ی قرمز آن زیان آور است خوردن زیاد گوجه فرنگی باعث سنگ مثانه می شود ولی با تهیه ی سالاد آن با روغن زیتون از این بیماری جلوگیری کرد.

 

"گندم"

آرد گندم با سبوس دارای مقداری ویتامین د می باشد. ولی آرد گندم بدون سبوس که نان سفید از آن تهیه می شود و فاقد ویتامین است چنانچه نانی که از آرد گندم خالص سبوس تهیه می شود. با شیر تازه خالص خورده شود. یک غذای کامل خواهد بود. نان گندم سبوس دار دارای مقدار زیادی ویتامین د است.1

" میوه های زهرآلود"

از مصرف میوه های خشکی که با سولفور دود زده شده اند باید خودداری کرد. چون این میوه ها ظاهری تمیز و باطنی آلوده به سم دارند.

" دو علت اصلی اینکه چرا به میوه ها دود سولفور می دهند این است که :1- دود سولفور رنگ میوه را تغییر داده و ظاهر آن  را زیباتر و جذاب تر می سازد بطوریکه مشتری بیشتر رغبت می کند آن را بخرد.

2-  نسبت آب در میوه های زهرآلود با سولفور بیشتر است لذا فروشنده آن می تواند استفاده بیشتری از آن ببرد.

یکی از فوائدی که برای میوه های سولفوریزه ذکر کرده اند این است که این نوع میوه ها دیرتر خراب می شوند. علتش هم آن است که حشرات ناقل میکروب به علت آلوده بودن آن     آن را نمی خورند ولی انسان فریفته ی ظاهر آن شده و با این عمل به کبد و کلیه های خود صدمه فراوان می رساند."2

از عوارض میوه های آلوده شده مسمومیت بدن است و عوارض آن خستگی مفرط، سردرد،کمر درد،استفراغ و احساس سرما است. گذشته از این سولفور ویتامین های میوه را کاملا از بین می برند.[3]

 

 

بخش سه

" خواص میوه ها"

"انجیر"

انجیر خاصیت گرم دارد و برای سرفه و بیماری های کبد مفید ولی برای چشم و معده مضر است.

انجیر سرشار از ویتامین ب است. انجیر خشک با آب جوشانده شده برای تورم حنجره و برنشیت های کهنه مفید است. همچنین ترکیب آن با شیر می توان در تحریک گلو و تورم لثه ها دندان به دو صورت مضمضه و غرغره نتایج موثری دست یافت. مربا یا کمپوت انجیر برای افرادی که سوء هاضمه و یبوست دارند مفید است انجیر ملین و تقویت کننده ی قوه و بنیه است. انجیر مغذی تر از نان است. و مقدار سدیم ،آهن و سولفور آن بیشتر از شیر و گندم است.

" چون انجیر بسیار مغذی و مقدر است لذا برای افرادی که کارهای مغزی می کنند و افرادی که کارهای عملی و بدنی انجام می دهند مفید است بی جهت نیست که گفته اند " انجیر بخور زنجیر بشکن"1

"انبه"

انبه نارس معرض و خنک کننده است و شدت آن در تابستان مفید است وانبه ی رسیده ملین و مقوی است همچنین انبه ی نارس برای خونریزی لثه و مغز هسته اش ضد عفونی کننده است.

" بادام شیرین"

یک ضرب المثل می گوید: هرکس می تواند بدون هیچ غذایی هر مسافتی را طی کند مشروط بر اینکه جیب هایش پر از بادام باشد.[4]

بادام برای تقویت حافظه و بینایی مفید است بادام برای سرفه های خشک سودمند است. بادام دارای خاصیت ضد کرم بوده و مصلح آن شکر است. بادام دارای ویتامین آ،ب و قند و چربی و روغن مایع می باشد.

" بادام تلخ"

بادام تلخ دارای سم مهلکی است که برای درمان بعضی از بیماریها مورد استفاده قرار می گیرد. مثل فرو نشاندن ورم و یرقان و سنگ مثانه و کلیه را می شکند. ولی چون بادام تلخ حاوی سم است  مصرف زیاد آن باعث سرگیجه می شود. و تشنج ایجاد می کند.

"بادام زمینی"

" پروتئین ومواد ازته و روغن آن فوق العاده زیاد است. بادام زمینی مقدار زیاد ویتامین ب و پروتئین دارد."1

" خرما"

کثیر الغذا است و کلیه و کمر را تقویت می کند.خرما تن را فربه و خون را زیاد می کند ولی برای دندانها مضر است. خرما ویتامین ب،ث، قند ،املاح مغذی وبه مقدار کمتر دارای کلسیم،آهن می باشد. به علت داشتن منیزیم خرما ضد سرطان است. شیره ی خرما برای مبتلایان به بیماری قند و اسهال نیز بسیار مفید است. چنانچه با ماست مخلوط گردید فایده اش بیشتر می شود.شربت خرما که از خرما و آب درست می شود. برای بیماری رماتیسم خوب است و همچنین اگر خرما را با عسل مخلوط گردد و برای خون دماغ مفید است.

مقداری خرما را در آب نیمه گرم و گرفتن شیره ی آن با شیر برای افرادی که ضعیف البته هستند مفید است.

[5]

 

"زیتون"

گرم و خشک است دارای ویتامین آ و د است و یکی از مفید ترین روغن ها است که برای کبد مفید است. زیتون حرارت بدن را زیاد می کند و لثه را تقویت می کند و خون را صاف می کند. برای جلوگیری از ریزش مو مصرف زیتون توصیه می شود. آب زیتون برای استحکام لثه ها مفید است.

" سیب"

سیب ریه و مغز را تقویت می کند. اشتها آور و رنگ صورت را روشن می کند. سیب مولد خون است. خوردن سیب پس از غذا برای تقویت لثه ها مفید است.

سیب دارای ویتامین ب است به همین جهت برای بیماری اعصاب مفید است. سیب معده را ضد عفونی می کند. و آب آن تب بر است. سیب دارای آهن است که برای خون و فسفر آن برای قلب نافع است. سیب دهان را ضد عفونی می کند. سیب غده های بزاق دهان و ترشحات عصیر معده را تقویت می کند. و برای افرادیکه یک جا نشسته و حرکت نمی کنند مفید است.  مصرف سیب برای اخاصی که مبتلا به درد مفاصل، تبخال وچاقی ،امراض ریوی وکبدی شده اند تجویز می کنند اگر سیب بدون پوست را قبل ازخواب بخورند برای یبوست های مزمن خوب است در کشور روسیه کسانی که هرروز سیب بخورند از سلامتی بیشتری برخوردارند وعمرشان طولانی تر است.

"فندق"

تازه اش زود هضم وخشکش دیر هضم است روده را تقویت می کند و دافع سرفه است روغن آن بهترین دوا برای سرفه است.

 

"لیمو ترش"

لیمو ترش دارای ویتامین ث زیادی است به هضم غذا کمک می کند. اثر مخصوصی بر جوان نگه داشتن شرائین دارد. لیمو ترش برای رفع تشنگی و جلوگیری از تهوع نیز مفید می باشد.

لیمو دارای آهن ، کلسیم، فسفر و ضد اسید می باشد. آب لیمو وبا و اسهال را می کشد و ضد کم خونی و غلظت خون است. آب لیمو سر درد و کمر درد راتسکین می دهد و کلا ضد درد است.

عصاره لیمو ضد وحشت و دلتنگی است.آب لیمو ادرار را زیاد می کند و ضد خون دماغ است.

" برای کسانیکه اشتها ندارند دارویی بهتر از لیمو وجود ندارد. عصاره ی لیمو ترش عمل هاضمه را تحریک می نماید. آب لیمو از طاس شدن سر جلوگیری می کند وموها ی سر را تقویت می کند. بر این مقصود مالیدن آب لیمو بر روی سر مفید است. لیمو ترش برای درمان تمام امراض قلبی مفید است زیرا عدم ترتیب حرکات قلب نتیجه ی بدن هضم و سموم کبد است. برای اینکار لازم است که آب لیمو جرعه جرعه با نفس عمیق نوشید. آب لیمو نور چشم را زیاد می کند مخصوصا اگر شب یک قطره در چشم بچکاند البته سوزش دارد. احتیاط البته "1

 

" خواص میوه ها در درمان بیماری ها"

" بیماری های مغزی"

" میوه های تازه و کهنه هر دو برای افرادی که مبتلا به بیماری های مغزی هستند مفید است مخصوصا بادام خشک تاثیر مهمی در برطرف کردن ضعف مغزی دارد. بادام علاوه بر تقویت مغز و اعصاب را هم تقویت می کند و ام[6]راض صفرایی را

برطرف می کند. خوردن بادام به طور مداوم برای مدت دو ماه تاثیر خاصی در تقویت اعصاب دارد به شرطیکه روز اول فقط یک مغز بادام خورده شود واز روز دوم بتدریج روزی یک مغز بادام بر آن افزوده گردد تا اینکه پس از دو ماه به روزی شصت بادام برسد ولی باید توجه داشت که مغز بادام مزبور را نباید با پوست خورد بلکه باید پوستش را کنده و آنرا در هاون سائیده و با کره مخلوط نموده مصرف نمود.

بسیاری از سردردها را می توان بار نخستین ده الی دوازده قطره روغن بادام شیرین در بینی معالجه نمود گردو از خوراک های مغزی دیگر است که مغز واعصاب را تقویت می کند خوردن مغز گردو با انجیر و یا کشمش و یا مویز بر خاصیت آن می افزاید بادام، انجیر، انگور،خرما،سیب و پرتقال به مقدار زیاد مواد فسفری دارند و برای افرادی که کارهای فکری می کنند بسیار نافع است."

" بیماری های چشم "

خوراکی هایی که می خوریم حاوی پروتئین، آب ، چربی و کربوهیدراتهایی است که اینها نقش اساسی در بدن ما دارند مثلا پروتئین ها سوخت و ساز بدن را بر عهده دارند و آب مسموم بدن را از طریق ادرار و عرق دفع می کند. چشم نیز که سلطان بدن است باید از مواد فوق نیرو بگیرد تا بتواند کارهای خود را به خوبی انجام دهد چون سلامتی جسم بستگی زیادی به سلامتی چشم دارد. برای اینکه چشم و جسم سالم بماند باید به مقدار زیاد میوه خورد زیرا میوه ها دارای انواع ویتامین ها و مواد مغذی می باشند.

" ویتامین آ" از شیره غشاء مخاطی قرنیه، شبکیه چشم محافظت می کند. این ویتامین قوه ی باصره را تقویت می کند.

ویتامین"ب" برای رشد و سلامتی شرائین،عضلات واعصاب اطراف چشم لازم است ویتامین "ث" ضد خونریزی لثه و مواد گلبول های قرمز خون است.

ویتامین "د" به جذب کلسیم کمک می کند. ویتامین "ای" برای خوب کار کردن جهاز تناسلی مرد و زن لازم است زیرا اندازه ی سلامتی آنها در سلامتی چشم تاثیر می گذارد."1

" بیماری قند"

پزشکان معتقدند نارسایی کبد یکی از علل اصلی پیدایش این بیماری است. علاوه بر کبد بیماری های پانکریاس،بیماری قلبی و مغزی و مثانه نیز دخالت دارند. پانکریاس هورمونی ترشح  می کند که معروف به انسولین است کمبود انسولین در انسان تولید بیماری قند می کند. تعدادی از پزشکان برای افزایش انسولین در بدن انسولین حیوانی را تجویز می کند ولی این انسولین کارساز نیست چون علت اصلی بیماری قند کبداست بنابراین برای بهبود کبد بیشتر باید کوشید. پس بهترین راه مبارزه با بیماری تقویت کبد و پانکریاس و تقویت اعصاب و برطرف کردن سوء هاضمه است. برای دستیابی به این مهم باید میوه های مناسبی خورد و رژیم گرفت.

" قبل از گرفتن رژیم باید مدت یک هفته روزه گرفت تا سموم و مواد زائد از ق       دفع گردد و   هاضمه به اندازه ی کافی استراحت نماید.پس باید درهنگام ناهار نان سبوس دار با مقدار سبزی خورد و عصرها و صبح اول وقت میوه هایی از قبیل عصاره ی انگور،انار،مرکبات وانبه میل نمود. علاوه بر گرفتن رژیم بیمار باید از تشویش و نگرانی اجتناب کرد و صبحها وعصرها در هوای آزاد گردش نماید و با آب نیمه گرم هفته ای دو با استحمام نماید. و بدن خود را ماساژ بدهد."1

 

[7]

 

 

 

بخش چهار

" خواص شیر"

شیر خوراک طبیعی بشر نیست چون در بعضی از قبایل پس از اینکه در بچگی به او شیر دهند دیگر به او شیر نمی دهند بعضی از قبایل هم شیررا به عنوان خوراک های اصلی به شمار می آورند.

در مناطقی مثل چین و ژاپن که گوشت و شیر هم زیاد مصرف نمی کنند دهقانان نیرومند و قدرتمند هستند.

حال ببینیم شیر دارای چه خواصی هست:

1- پروتئین که برای رشد و ساختار بدن لازم است و همچنین برای اطفال و افراد سالخورده شیر غذای مفیدی به حساب می آید. 5/3 در صد شیر مواد پروتئین است.

2- مواد چربی که گرمای بدن را تولید می کند . 5/3 در صد شیر حاوی چربی است ولی چربی شیر را سالخوردگان نباید زیاد مصرف کنند چون برای آنها ضرر دارد پس باید آنها شیر کم چرب مصرف کنند.

3- کربوهیدرات ها که انرژی بدن را تامین می کنند وقتی باکتری وارد این ماده شود شیر ترش می شود.

4- املاح معدنی شیر حاوی کلسیم (که برای استخوان ها مفید است) آهن (که برای خون مفید است)و ... می باشد.

5- انواع ویتامین ها مثل ویتامین آ، ب،ث و د

" کلسیم "

یک پنجم بدن از کلسیم تشکیل شده است. و بیشتر کلسیم در استخوان ها و مقدار کمی از آن در خون است. اگر چه کلسیم موجود در خون کم است ولی مقدار کم آن اهمیت بسزایی دارد چون اگر کلسیم نباشد خون منعقد نمی شود. و اینقدر خون از بدن خارج می شود که منجر به مرگ شخص می شود. ولی به طور طبیعی خون در بدن حاوی کلسیم کافی است که اگر در خون نباشد آن را از استخوان ها می گیرد. کلسیم برای کارکرد عضلات هم مفید است و بدون آنها عضلات دچار تشنج شدید می شوند. این نیاز در زنان شیر ده بیشتر به چشم می آید. افرادی که دندانهایشان فاسد می شود به دلیل کمبود کلسیم است و افراد سالخورده ای که به رماتیسم دچار هستند نیز به دلیل کمبود کلسیم است. علاوه بر شیر و گندم آرد گندم خالص با سبوس هم دارای مقدار زیادی کلسیم است. هندوهایی که در پنجاب زندگی می کنند به دلیل مصرف نان سبوس دار دارای استخوان بندی های درشت و دندانهای قرص و محکمند واز لحاظ کمبود کلسیم بدن آنها هیچ مشکلی ندارد.در نتیجه در می یابیم که نانی که از آرد سفید درست می شود از لحاظ مقدار کلسیم و هضم آن برای بدن مضر است.

"خواص ماست"

در بین ماست هایی که تولید می شود ماستی که از گاو میش درست می شود از همه چربتر است و ماستی که از شیر الاغ درست می شود سریع هضم می شود و برای کودکان بسیارمفید است. ما باید همراه غذایمان چند قاشق ماست بخوریم چون ماست باکتریهایی را در معده تولید می کند که به زود هضم شدن غذا کمک می کند. و نفخ را از بین می برد. دوغ نیز معده را ضد عفونی می کند.

فرانسوی ها زیاد ماست می خورند و این عادت را از همسایگان مسلمانان اسپانیایی خود فرا گرفته اند. فرانسیس اول امپراطور فرانسه که به بیماری سختی دچار شده بود به وسیله ی ماستی که از شیر بز درست شده بود درمان پیدا کرد که این یکی از دلایل رواج ماست در بین فرانسوی ها بود.

ماست یبوست های مزمن و اسهال را برطرف می کند. خوردن دو روزی یک لیوان دوغ نیز پس از هر غذا باعث تخلیه امهاء و جلوگیری از عفونت معده می شود. ماست برای معالجه ی سل  نیز هم مفید است.

خوردن ماست موجب طول عمر زیاد می شود. ماست انسان را از ابتلا به جهاز هاضمه اسهال و ورم روده ی بزرگی و بعضی از امراض پوستی مثل کهیر درامان نگه می داردو به دلیل داشتن فسفر مقوی حافظه است و به دلیل داشتن کلسیم باعث آرامش اعصاب می شود. و به دلیل داشتن ویتامین "د" استخوان ها را محکم می کند.

" اصول درمان طبیعی"

علم درمان طبیعی ابتدا در آلمان پیدایش یافت و سپس در آمریکا و سایر کشورها مورد استفاده قرار گرفت. درمان طبیعی نه تنها مردم را از چنگال بیماری نجات می دهد بلکه از هزینه های زیان آور نیز جلوگیری می کند. درمان طبیعی که از قدرت طبیعت به ما رسیده است نیروی شفا بخشی است که می تواند ما را از چنگال بیماری نجات دهد. غرائض طبیعی وقتی که ما مریض می شویم به ما می گویند کمتر غذا بخور به اندازه ی کافی استراحت کن. از خشم و اندوه و دغدغه بپرهیزید.

اشتباه  اصلی علم طب این است که توجه آنها بیشتر به طرف معلول بیماری است تا اینکه به علت آن یعنی بیشتر عوامل بیرونی را در نظر می گیرند تا عوامل درونی.

علت اینکه مردم نمی توانند باور کنند که دارو اثرات بدنی دارد این است که اثرات این نوع داروها گاه ده یا بیست سال پس از مصرف ظاهر می شود. مثلا اگر کسی کبدش مریض شد و با دارو معالجه نگردید. ده یا بیست سال دیگر سینه پهلو می کند.           می گوید. به علت قوی این عقیده غلط است که میکروب بیماری را به وجود می آورد ولی در واقع این بیماری است که میکروب را به وجود می آورد. به همین جهت است که با این همه پیشرفتی که در علم طب به دست آمده ولی روز به روز بر تعداد بیماریهای   افزوده می شود. در واقع بیماری میکروب رابه وجود می آورد و میکروب نه تنها برای بدن مضرنیست بلکه عامل خوبی برای نابودی بیماری هاست. هر چه بیماری آلوده تر باشد میکروب ها را از بین ببریم نه تنها سلولهای بدن تضعیف تر می کنیم بلکه باعث تقویت بیماری و توانا تر شدن آن می شویم.

دکتر تیلون یکی درمان طبیعی مریض را وا می دارد که با روزه گرفتن و خوردن غذاهای مناسب و به مقدار کم بر بیماری غلبه کند.

 

درمان طبیعی به سه اصل استوارند که عبارتند از:

1- اصل اول : بیماری می خواهد از هر نوعی باشد. ناشی از یک علت است و آن هم جمع شدن کثافات در بدن که ناشی از پر خوری زیاد و خوردن غذاهای نامناسب،نگرانی،خستگی وعدم استدلال در زندگی است و تنها راه درمان آن هم روزه گرفتن،ورزش است.

اصل دوم : اعضای بدن همیشه به نفع آدمی کار می کنند اگر فرد نکات بهداشتی و رعایت تغذیه درست را انجام ندهد آن ها از وظایف خود کوتاهی نمی کنند. بنابراین بیشتر سرما خوردگی ها و تب ها و بیماری های دیگر برای از بین بردن این سموم است وداروهای شیمیایی تنها سموم را از جایی به جای دیگر می برند و همچنین به سموم وارد شده به بدن نیز اضافه می شوند.

اصل سوم:

در خود بدن نیروی شفا دهنده ی است که اگر ما به طور صحیح از این نیرو استفاده کنیم آن خودش بیماری را درمان می کند. پس با این وضع شفا نه درداروست ونه در تیغ جراحی. بلکه تنها کسی که می تواند ما را درمان کند. خود ماهستیم به شرطی که از این قانون به درستی تبعیت کنیم.

"بیماری چیست"

بدن انسان به استراحت ،غذا،هوا و آب نیاز دارد و آنها را باید در حد احتیاج روزمره اش به کار گیرد و مصرف کند. اگرمثلا در طول روز استراحت کافی نداشته باشیم بیمار می شویم و همین طور اگر غذای ما به اندازه ی کافی نباشد چه کمترچه بیشتر این روی اعضای بدن تاثیر می گذارد.

مثلا اگر ما در خوردن غذا افراط کنیم یا غذا راخوب نجویده بخوریم این مواد اضافی نمی توانند در اثر عرق و ادرار و مدفوع دفع شوند چون اعضای بدن نمی توانند آنها را دفع کنند اینها به صورت مواد زائد در کثافتهایی در بدن باقی می مانند و موجب بیماری می شوند.

حال اگر می خواهیم از شر بیماری راحت شویم باید غذای کمتری بخوریم تا بدن بتواند احتیاجات خود را دفع کند و مابقی را از بدن دفع کند.

ما می توانیم تعریق دفع کردن مواد زائد ازبدن را از طریق آب و استفاده از حمام بخار تسریع کنیم ودفع این مواد موجب ریشه کن شدن بیماری می شود. اگر ما به کسالتهای جزئی خود توجهی نکنیم این بیماری ها در نتیجه ی جمع شدن روی هم مواد زائد باعث بروز بیماری های خطرناک تر می شود و شاید نیاز به عمل جراحی باشد که می توانیم از این کار با درمان طبیعی در موقع بروز بیماری های جزئی جلوگیری کنیم.

 

"ورزش ،خواب،گشاده روئی"

ورزش بهترین راه برای جلوگیری از بیماری ها و همچنین تقویت بدن است. ما انواع و اقسام ورزش ها را داریم که بر سه نوع است.

1- ورزش ،ورزشهایی مثل فوتبال،ورزش باستانی که زیر نظرات فن باید انجام گیرد چون انجام دادن آنها به صورت یک اصولی برای بدن نه تنها فایده ندارد بلکه ضرر نیزدارد.

2- ورزش دو،پیاده روی و شنا که می توان آنها را خود انجام داد. در ضمن ورزش های سخت که به مدت طولانی انجام شود ولی یک دفعه ترک شود اعضای بدن شل می شوند. بنابراین می توان به ورزش هایی مثل دو که هر موقعی می توان انجام داد روی آورد که بدن انسان همیشه قوی باقی بماند.

اکثر امراض از یک معده ی ناسالم و روده ی ناتوان ناشی می شود که به اندازه هضم شدن غذا و تخلیه ی صحیح آن بستگی دارد.

سلامتی جسم ارتباط مستقیمی با سلامتی ستون فقراتمان دارد ازاین رو می توان ستون فقرات را با ورزش کردن تقویت شود.

انسان همچنان که به آب و غذا نیاز دارد به هوای پاک نیز نیاز دارد. سپس می تواند با استشمام هوای پاک هوای سالم وارد ریه ی خود بکند. پس افرادی که در شهر شلوغ و پر جمعیت زندگی می کند و اگر بتوانند به روستا و شهرهای کوچک بیایند و در هوای پاک زندگی کند عمرشان دو برابر خواهد شد.

هر کس روزانه 6 الی 8 ساعت خواب نیاز دارد و خواب زیاد نیز برای افراد خوب نیست و همچنین خوب خوابیدن نیز در تختخواب نرم و راحت بستگی ندارد. زیرا با تختخواب مسطح و همچنین بالش مسطح می توان خواب خوبی داشت.

تندرستی جسمانی بستگی زیادی به تندرستی روانی دارد زیرا اگر انسان قوی هم باشد ولی روانی ضعیف داشته باشد نمی تواند به اندازه ی کافی از سلامت جسمانی خود بهره برد.

بنابراین انسان همیشه می تواند با خنده و روحیه ی شاد خود نه تنها خود بلکه دیگران را نیز تحت تاثیر قرار دهد. انسان افسرده و ناامید نمی تواند بر محیط خود مسلط شود و دیگران را نیز شاد کند. بنابراین برای دیگران نیز هیچ فایده و ارزشی نیز نخواهد داشت.

هر انسانی محتاط نیز ممکن است اشتباه کند و به بیماری دچار شود. ولی باید با پیروی کردن از اصول به حالت طبیعی خود بازگشت.

 

 

 

" روزه و سایر وسائلدرمانی"

اگر در هنگام کسالت روزه بگیریم آن بیماری رفع خواهد شد. مثلا اگر تب کردیم باید روزه بگیریم مادام بر اینکه ادامه داشته باشد.پس می بینیم که ما کمک درمان طبیعی خیلی زود از شر بیماری خلاص می یابیم. البته بایدبه درمان طبیعی نیز تعیین داشته باشیم چنانچه به درمان تعیین داشته باشیم این درمان هیچ اثری نخواهد کرد.اگر به سرما خوردگی و سرفه دچار هستید می توانید از بنحوی استفاده کنید به طوری که سر خود را روی کتری آبگرمکه همراه با چایسبز و روغن او کالیپتوس است بگیریم و با پتو خود را بپوشانیم. انواع سردرد ها را می توانیم با روزه و      درمان کرد.همچنین برای تب و دردهای جسمی استفاده از حمام بخار مفید خواهد بود.

بیماری سل را نیز می توان با روزه گرفتن وخوردن فقط شیر و دوغ پس از بیماری درمان درمان کرد.یعنی ما می توانیم برای مدت دو هفته فقط شیر و دوغ بنوشیم و بعد از دو یا سه هفته غذای زود هضم بخوریم تا بیماری ریشه کن شود. سرطان را نیز می توان با خوردن انگور و آب انگور به مدت 6 هفته درمان کرد زیرا انگور به پاک سازی سلولهای سرطانی کمک میکند.

" غذا"

آنچه که بدن را پرورش می دهد غذا است از این رو غذا زندگی است. غذا دو نوع است،نباتی و حیوانی غذای حیوانی مثل تخم مرغ ولی اگر دارای نطفه نباشد نباتی است. پروتئین برای سلامتی مفید است. پروتئین در شیر و گوشت گرانبها تر از پروتئین در نباتات است. پروتئین درون تخم مرغ از سهل الهضم ترین پروتئین هاست پس از گندم ،برنج و سایر حبوتات اهمیت فراوان دارند. مخصوصا گندم جویدن تاثیر زیادی در هضم شدن غذا دارد. مواد نشاسته ای را باید به صورت خشک جوید.پس از حبوبات،سبزیجات و میوه جات اهمیت دارند.

 

 

 

 

 

 

 


 

 



[1]- خواص میوه ها و خوراکی ها،انتشارات خشایار،چاپ اول سال 136.صفحه115

 

  1-همان ماخذ ص 160

1-همان ماخذ ص183

2- همان ماخذ ص 192

1-همان ماخذ ص207

 

1-همان ماخذ ص211

 

1-همان ماخذ ص 219

1-همان ماخذ ص 237

منبع : سايت علمی و پژوهشي آسمان--صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید
اين مطلب در تاريخ: یکشنبه 10 فروردین 1399 ساعت: 17:24 منتشر شده است
برچسب ها : ,,
نظرات(0)

گزارش کارآموزي انگل شناسي و قارچ شناسي

بازديد: 21
گزارش کارآموزي انگل شناسي و قارچ شناسي

بسم الله الرحمن الرحيم

 

گزارش کارآموزي انگل شناسي و قارچ شناسي

 

محل کارآموزي :

آزمايشگاه انگل شناسي دانشگاه آزاد اسلامي واحد شبستر

 

 

تهيه محلولهاي انگل شناسي

1- محلول نمک اشباع

Nacl 400 گرم را در يک ليتر آب مقطر حل مي کنيم تا اينکه آب اشباع شده و در ته ظرف يک لايه رسوب از نمک تشکيل شود.

 

2- محلول شکر اشباع (شيتر)

الف. شکر 1500 گرم

ب. آب 960 سي سي

ج. فرمل تجاري 20 سي سي يا کريستال فنل 5/19 گرم

 

3- روش تهيه رنگ کارمين

الف. به آرامي 45 سي سي اسيد سيتيک گلدسيال را به 55 سي سي آب مقطر اضافه مي کنيم.

ب. پنج گرم پودر کارمين به آن اضافه کرده و محلول را 15 دقيقه مي جوشانيم.

ج. مخلوط را صاف کرده و از کاغذ صافي عبور مي دهيم اين رنگ را مي توان براي هميشه نگهداري کرد.

4- تهيه لاکتوفنل

20 سي سي گليسيرين و 10 سي سي اسيد لاکتيک و 10 سي سي کريستال فنل ذوب شده و 10 سي سي آب مقطر را به خوبي با هم مخلوط مي کنيم.

 

روش مطالعه نماتودها :

به طور کلي رنگ کردن نماتودها با موفقيت صورت نمي گيرد. زيرا پوست آنها مانع جذب رنگ مي شود. براي مطالعه نماتودها، معمولاً آنها را در گليسيرين و لاکتوفنل شفاف مي کنند. مهمترين ساختمان نماتودها که براي مطالعه و تشخيص آنها ضروري است عبارتند از : پوست و آرايشهاي مختلف آن، لوله گوارش، اندام تناسلي و اسپيکول ها و خارهاي انتهاي قدامي و خلفي.

براي مونته کردن نماتودها اگر چه مي توان از رزين استفاده کرد ولي توصيه نمي شود، زيرا به دليل آب گيري قبلي نتيجه مطلوب بدست نخواهد آمد. از گليسيرين ژلاتين نيز مي توان براي مونته کردن نيمه دائمي نماتودهاي کوچک استفاده کرد.

 

الف. روش مونته کردن با گليسيرين ژلاتين

وسايل و مواد مورد نياز :

1-    الکل 70% محتوي 5% گليسيرين

2-   ژلاتين دانه اي

3-  گليسيرين خالص

4-   کريستال فنل ذوب شده

 

روش تهيه گليسيرين ژلاتين

الف- با گرم کردن ملايم 10 گرم ژلاتين را در 60 سي سي آب مقطر حل کنيد.

ب- 70 سي سي گليسيرين و 5% سي سي کريستالهاي ذوب شده فنل را به محلول ژلاتين اضافه کرده و خوب بهم بزنيد.

ج- گليسيرين ژلاتين مايع را درون ظرفهاي شيشه اي با جدار ضخيم و دردار (به حجم 30-15 سي سي) بريزيد و در يخچال نگهداري کنيد.

 

روش مونته کردن

1-     نماتودها را با محلول الکل 70% حاوي 5% گليسيرين در ظرفهاي کوچکي به عمق چند ميلي متر بگذاريد.

2-    در ظرف را کمي ببنديد تا به مرور زمان الکل و آب موجود در ظرف طي چند روز يا بيشتر تبخير شود. تبخير الکل موجب قرارگرفتن تدريجي نماتودها در غلظتهاي بيشتر گليسيرين خواهد شد. سرانجام نماتودها توسط لايه نازکي از گليسيرين خالص پوشيده خواهد شد. اگر تبخير خيلي سريع انجام شود ممکن است نمونه چروکيده شود هر چه نماتودها ضخيم تر باشد زمان بيشتري براي تبخير لازم است.

3-   نماتود شفاف شده را در ظرف ديگري حاوي لايه نازکي از گليسيرين خالص قرار دهيد تا نماتود کاملاً زير سطح اين لايه قرار گيرد. در عرض چند ساعت به عمق ظرف رسوب خواهد کرد، در اين زمان آماده مونته کردن در گليسيرين ژلاتين است.

4-   ظرف حاوي گليسيرين ژلاتين را در بشر حاوي آب گرم قرار دهيد بطوريکه پس از قرار گرفتن اين ظرف در ته بشر، آب تا نيمه ظرف حاوي گليسيرين ژلاتين بالا آمده باشد بشر را آنقدر گرم کنيد تا گليسيرين ژلاتين به حال مايع درآيد.

5-   يک قطره گليسيرين ژلاتين در مرکز لام ميکروسکوپي بگذاريد و يک يا چند نماتود موجود در گليسيرين خالص را در وسط آن قرار دهيد به اندازه کافي گليسيرين ژلاتين اضافه کنيد تا پس از گذاردن لامل گرد روي آن، گليسيرين ژلاتين تا کناره هاي لامل جريان پيدا کند. ممکن است نماتودهاي کوچک به کناره هاي لامل رانده شود. براي اجتناب از اين کار، اجازه دهيد گليسيرين ژلاتين کمي سفت شده، سپس لامل را اضافه کنيد.

6-    نمونه را يک شب در حالت افقي به حال خود رها کنيد. سپس با لبه تيغ و با احتياط گليسيرين ژلاتين اضافي را بتراشيد. اطراف لامل را با لاک يا انتلن بپوشانيد.

 

روش ثابت کردن ترماتودها

پس از به حال استراحت درآوردن ترماتودها، به طوريکه پهن شده باشند روي آنها ثابت کننده داغ (60 الي 63 درجه سانتي گراد) اضافه مي کنيم براي پهن کردن ترماتودها بايد آنها را روي لام قرار داده و بر حسب ضخامت روي آنها لامل و يا لام ديگري را           مي گذاريم و درون پليت قرار داده و سپس به آرامي ثابت کننده داغ را طوري اضافه     مي کنيم که نمونه خراب نشود. محلول الکل، فرمالين، اسيدلاکتيک ثابت کننده خوبي براي ترماتدهاست. بايد 24 ساعت پس از ماندن در ثابت کننده اوليه، نمونه را به ثابت کننده اخير و يا الکل گليسيرين منتقل نمود و براي مدت طولاني نگهداري کرد. براي ثابت کردن ترماتودها استفاده از فرمالين توصيه نمي شود. براي مطالعه ترماتودها بايد آنها را با رنگ هاي استوکارمين و يا هماتوکسيلن رنگ کرد، روي لام مونته نمود و زير ميکروسکوپ آزمايش کرد.

 

روش رنگ آميزي ترماتدها

براي اخذ بهترين نتيجه در رنگ آميزي ترماتودها بهتر است نمونه ها را به مدت زيادي (يک شب يا بيشتر) در محلول رقيق شده کارمين يا هماتوکسيلن قرار دهيم و سپس آنها را بي رنگ کنيم.

براي رنگ آميزي کارمين را قطره قطره به الکل 70% اضافه مي کنيم تا محلول به رنگ صورتي تيره يا نسبتاً تيره درآيد. نمونه ها را با الکل 70% به درون رنگ منتقل کنيد.

 

روش رنگ گيري :

1-    پس از رنگ آميزي نمونه ها را در الکل 70% مي شوييم.

2-   رنگ اضافي نمونه را با قرار دادن در محلول رقيق اسيد الکل قرار مي دهيم، رنگ نمونه تا آنجا بايد گرفته شود تا تگومنت ترماتود شفاف ولي اندامهاي داخلي به خوبي رنگ را حفظ کنند. ممکن است براي گرفتن رنگ اضافي از چند دقيقه تا چند ساعت لازم باشد. ولي بايد نمونه را مرتباً در زير ميکروسکوپ تشريح و يا ميکروسکوپ نوري بررسي کرد تا زياد رنگ آن زايل نشود. اگر ميزان بي رنگ شدن بيش از حد مطلوب است مجدداً آنرا به داخل رنگ قرار داده و رنگ        مي کنيم.

3-  نمونه ها را چندين بار در الکل 70% مي شوييم.

4-   براي خنثي کردن اسيد، نمونه را 15 دقيقه يا بيشتر در مخلوطي از الکل 70% حاوي 2-1 قطره محلول آبي کربنات سديم و يا کربنات ليتيوم قرار مي دهيم. اگر نمونه را مدت زيادي در محلول خنثي کننده قرار بدهيم نمونه به رنگ آبي درمي آيد. اگر اسيد خنثي نشود رنگ نمونه بر اثر اسيد موجود در آن پس از مونته کردن کاملاً از بين خواهد رفت.

5-   پس از خنثي کردن مجدداً نمونه را در الکل 70% مي شوييم.

6-   آب نمونه را با قرار دادن در الکل 80% و 90% و 96% قرار مي دهيم، بايد نمونه در هر رقت الکل به مدت 4 الي 5 ساعت باقي بماند.

7-  نمونه را به مدت 5 الي 6 ساعت در مخلوط 1 به 1 الکل 96 و زايلون قرار مي دهيم. شفاف شدن نمونه شروع خواهد شد.

8-  براي روشن شدن کامل نمونه آن را در بار مجموعاً به مدت 5 ساعت در زايلون خالص قرار مي دهيم.

9-   نمونه را با استفاده از محلولها (مونته کننده از انتلن و يا بمب دو کانادا) مونته       مي کنيم.

برخي از ترماتودها حين مرحله آبگيري و يا شفاف شدن تمايل به پيچ خوردن دارند، در اين صورت بايد در مراحل فوق بسته به ضخامت ترماتود روي آن لامل يا لام ميکروسکوپي قرار داده محلولها را به آرامي عوض کنيد تا کرمهاي پهن شيده خراب نشوند.

روش مطالعه و مونته کردن سستودها نيز مثل روش مطالعه و مونته کردن ترماتودها مي باشد.

روش مونته کردن بندپايان

ابتدا براي اينکه لايه کوتيکولي آنها از بين برود آنها را در محلولهاي غليظ KOH حرارت مي دهيم تا کاملاً شفاف شوند و سپس آنها را براي آبگيري از رقتهاي الکلي عبور مي دهيم و در آخر نيز آنها را در زايلون براي شفاف شدن قرار مي دهيم و براي مونته کردن از چسب انتلن استفاده مي کنيم.  

 

 

منبع : سايت علمی و پژوهشي آسمان--صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید
اين مطلب در تاريخ: یکشنبه 10 فروردین 1399 ساعت: 17:22 منتشر شده است
نظرات(0)

مقاله تاثير فناوري اطلاعات و ارتباطات در برنامه درسي

بازديد: 32
مقاله تاثير فناوري اطلاعات و ارتباطات در برنامه درسي

باسمه تعالی

تاثير فناوري اطلاعات و ارتباطات در برنامه درسي

چكيده :

يكي از ويژگيهاي مهمي كه پديده فناوري اطلاعات و ارتباطات از آن برخوردار است ،‌اينست كه باعث مي‌شود ارتباط انسان با انسان ، همچنين انسان با محيط تسهيل يافته و ارتقاء يابد . فناوري اطلاعات و ارتباطات به دليل قدرت تحول‌پذيري و توانايي برقراري ارتباط پويا كه مي‌تواند با دانش‌آموزان داشته باشد ، از نقش مهمي در انتقال دانش برخوردار است . درباره تاثير فناوري اطلاعات و ارتباطات درحوزه تعليم و تربيت دو ديدگاه وجود دارد . رويكرد اول كه به رويكرد اصلاح‌گرا نام گرفته ، براين باور است كه اثر فناوريهاي جديد ( اطلاعات و ارتباطات ) بر آموزش و پرورش تدريجي بوده و اين پديده باعث مي‌شود كه آموزش به شيوه سنتي ، تنها به گونه‌اي كارآمدترانجام شود . بعبارت ديگر ICT باعث تسريع اصلاحات در آموزش و پرورش مي‌شود . در كنار اين رويكرد ، رويكرد تحول‌گرا مطرح است كه معتقد به تحول‌زايي ICT در آموزش و پرورش مي‌باشد و بر اين باور است كه فناوري اطلاعات و ارتباطات ، ابزارها و حتي خط‌مشي‌ها و اهداف تعليم و تربيت را به صورت اساسي تغيير داده و متحول مي‌كند . اين مقاله تلاش دارد با بيان نقش فناوري اطلاعات و ارتباطات در حوزه تعليم و تربيت ، به بررسي تاثير اين پديده بر روي برنامه درسي بپردازد . برنامه درسي را مي‌توان دستور كار آموزش دانست بكارگيري فناوري اطلاعات و ارتباطات در برنامه درسي فوايد فراواني به همراه دارد . از جمله اينكه امكان بهره‌گيري از يك برنامه درسي تلفيقي را براي معلم و دانش‌آموزان فراهم مي‌آورد . اين نوع برنامه درسي ، بيش از آنكه بخواهد دانش معيني را به دانش‌آموزان القاء كند ، زمينه‌اي را فراهم مي‌كند كه از طريق آن امكان شكوفايي قابليتهاي فردي دانش‌آموزان و گسترش تجربه‌هاي فردي و مستقل آنها افزايش مي‌يابد . در اين رابطه به تاثيرات ديگري مي‌توان اشاره كرد كه در مقاله به آنها پرداخته شده است .

كليد واژه‌ها : ICT ، برنامه درسي ، ICT در تعليم و تربيت ، ICT در برنامه درسي .

 

تاثير فناوري اطلاعات و ارتباطات در برنامه درسي

 

مقدمه

عصر حاضر كه عصر تغيير از جامعه صنعتي به جامعه فراصنعتي يا جامعه اطلاعاتي لقب گرفته است ، طبيعي است كه اطلاعات ، دانش و آگاهي بعنوان اساسي‌ترين دارائيها براي انسانها و جوامع بشري بحساب آيد . رشد و گسترش فناوري اطلاعات و ارتباطات(ICT) در جامعه امروز به حدي سرعت گرفته است كه ميزان توجه به آنرا بعنوان مهمترين شاخص توسعه‌يافتگي براي كشورهاي در حال توسعه در نظر گرفته‌اند ، و معتقدند كه عصر حاضر ، دنياي متفاوتي خواهد بود كه راهبري آنرا فناوري اطلاعات برعهده خواهد داشت . ويژگي مهمي كه پديده فناوري اطلاعات از آن برخوردار است اينست كه باعث مي‌شود ارتباط انسان با انسان و همچنين انسان با محيط تسهيل يافته و ارتقا يابد . فناوري اطلاعات به دليل تحول‌پذيري و قدرت تاثير فراواني كه در رشد آموزشي ، فرهنگي ، اقتصادي، امنيت ملي ،‌جهاني شدن و تعديل مشكلات اطلاع‌رساني سنتي دارد ، يكي از پويا‌ترين و بحث‌انگيزترين رشته‌هاي علم و فناوري محسوب مي‌شود . البته اين نكته را نيز نبايد از نظر دور داشت كه فناوري اطلاعات(IT) به دليل ويژگيهاي خاصي كه از آنها برخوردار است ، همواره مورد سوءاستفاده‌هايي نيز قرار گرفته است كه اين سوءاستفاده‌ها ، سؤتعبيرهايي را در زمينه بكارگيري از اين پديده موجب شده است . با اين وجود بايد به اين مسئله اعتراف كرد كه فناوري اطلاعاتي داراي قابليتهاي فراواني به منظور انتقال دانش ، تسهيل ارتباطات و تعاملات و سرعت بخشيدن به روند رو به رشد توسعه دانش و اطلاعات مي‌باشد كه البته همه اينها در صورت بهره‌گيري صحيح از اين پديده امكان‌پذير است .

 

ماهيت فناوري اطلاعات و ارتباطات

فناوري اطلاعات ، واسطه‌اي است كه امكان بيان طيف گسترده‌اي از اطلاعات ، انديشه‌ها ، مفاهيم ، و پيام‌ها را فراهم مي‌كند . اين پديده به دليل برخورداري از ويژگيهاي متفاوت ، داراي تعاريف گوناگوني است.

فناوري اطلاعات به مجموعه‌اي از ابزار و روشها اطلاق مي‌شود كه به نحوي اطلاعات را در اشكال مختلف جمع‌آوري ، ذخيره ، بازيابي ، پردازش و توزيع مي‌كند . فناوري اطلاعات در جهت گسترش توانمنديهاي انديشه انسان تكوين يافته است1 . اصطلاح فناوري اطلاعات را مي‌توان از دو ديدگاه مورد مشاهده قرار داد . از ديدگاه اول ، اصطلاح فناوري اطلاعات براي توصيف فنوني بكار مي‌رود كه ما را در ضبط ، ذخيره‌سازي، پردازش ، بازاريابي ، انتقال و دريافت اطلاعات ياري مي‌كند . از ديدگاه دوم، فناوري اطلاعات به مجموعه‌اي از ابزارها و روش‌ها گفته مي‌شود كه امكان توليد ، پردازش و عرضه‌ي اطلاعات را براي كاربر انساني فراهم مي‏آورد.

همچنين فناوري را مي‌توان بعنوان يك فعاليت هدفمند بشري دانست كه براي طراحي و ساخت محصولات مختلف از آن بهره گرفته شده و نوع خاصي از دانش اطلاعاتي كه فناوري براي حل مسأله علمي به صورتي علمي به كار مي‌برد ، فناوري اطلاعات گفته مي‌شود . فناوري اطلاعات به دليل تحول‌پذيري و قدرت تاثير فراواني كه در رشد اقتصادي ، اجتماعي ، امنيت ملي ، جهاني شدن2 و تعديل مشكلات اطلاع‌رساني سنتي دارد ، يكي از پوياترين و بحث‌انگيزترين رشته‌هاي علم و فناوري محسوب مي‌شود . اهميت اين پديده در حدي است كه آنرا « همانند محور و مركز مجموعه‌اي از فعاليت‌هاي هدايت شده دانستهاند كه كنترل مديريت ، بهره‌وري ، توليد ، آموزش و ارتقاي يك سيستم را با يك مركزيت از به عهده دارد.»3 تعريف كرده‌اند در جاي ديگر و با افقي بالاتر در تعريف فناوري اطلاعات آورده شده است كه : فناوري اطلاعات بيشتر يك استراتژي ،‌انديشه ، فكر و ابزار در حوزه انسانها است كه با نوآوري همراه مي‌باشد .1

در كنار تعاريفي كه اين پديده را با نگاهي مثبت نگريسته‌اند بايد توجه شود كه آن از محدوديتهائي نيز برخوردار است . قرار گرفتن ويژگيهائي همچون شمول مفاهيم عمومي ، پيچيدگي ، سرعت ، رشد ، مقياس‌هاي تعيين‌پذيري و در عين حال انعطاف‌پذيري و نشان دهنده برخي محدوديتهاي فناوري اطلاعات هستند كه در بهره‌گيري از آن نمي‌توان اين محدويتها را از نظر دور داشت .

 

فناوري اطلاعات و ارتباطات در حوزه تعليم و تربيت

فناوري اطلاعات و ارتباطات (ICT) را مي‌توان به باراني تشبيه كرد كه اگر در جاي مناسب ببارد مي‌توان باعث رويش و زنده شدن طبيعت شود ولي در صورتي كه در جاي نامناسب ببارد مي‌تواند سبب جاري شدن سيل يا منشاء شكل‌گيري باتلاق شود . ورود اين پديده به حوزه تعليم و تربيت نيز خالي از اين دو نقش نيست . بنابراين لازم است به اين نكته توجه شود كه پيش از فراهم كردن امكان آميختگي اين دو مقوله بايد زمينه‌سازي فرهنگي ـ علمي مناسب براي آن صورت گيرد . اگر اساس تعليم وتربيت انتقال دانش و آگاهي است و دانش نيز چيزي جز اطلاعات شناخته شده نمي‌باشد ، پس لازم است براي انتقال اطلاعات به مهارتهاي مناسب براي اين منظور توجه كرد . فناوري اطلاعات و ارتباطات در طي زماني كوتاه ، توانسته است به يكي از اجزاي اساسي تشكيل‌دهندة جوامع مدرن تبديل شود بگونه‌اي كه در بسياري از كشورها به موازات خواندن ، نوشتن و حساب كردن ، درك فناوري اطلاعات و ارتباطات و تسلط بر مهارتها و مفاهيم پايه فناوري اطلاعات و ارتباطات به عنوان بخشي از هسته مركزي آموزش و پرورش اين جوامع مورد توجه قرار گرفته است . ( به نقل از دانيل معاون مدير كل در امور آموزش و پرورش يونسكو ). در حوزه تعليم و تربيت، فناوريهاي اطلاعات و ارتباطات مجموعه وسايل و تركيبات به كارگيري كامپيوتر و برقراري ارتباط است كه به اشكال مختلف معلمان، دانشآموزان، فرايند يادگيري و گستره بالايي از فعاليتهاي آموزشي را مورد حمايت قرار ميدهند.1

رويكردها :

به طور كلي درباره تاثير ورود فناوري اطلاعات و ارتباطات در حوزه تعليم وتربيت دو ديدگاه وجود دارد. در اين‏باره مي‌توان به گستره‌اي از آراء اشاره كرد كه همه آنها به اين نكته قائلند كه : اثر فناوري‌هاي جديد بر آموزش و پرورش ، تدريجي است و اين اثر سبب مي‌شود كه آموزش به شيوه سنتي به گونه‌اي كارآمدتر انجام شود . بر اين اساس ICT باعث تسريع اطلاعات در آموزش و پرورش مي‌شود. ( رويكرد اصلاح‌گرا ) در كنار اين رويكرد ، رويكرد ديگري وجود دارد كه معتقد به تحول‏زايي ICT در آموزش و پرورش بوده و بر اين باور است كه فناوريهاي جديد، ابزارها و حتي اهداف تعليم و تربيت را به صورت اساسي تغيير داده و آنها را متحول مي‌كند ( رويكرد تحول گرا )2. از جمله كساني كه ديدگاه اصلاح‌گرانه ICT را پذيرفته‌اند ، مي‌توان به ماسون 3 اشاره كرد . او تاريخ شكل‌گيري فناوري جديد را تاريخ يك انقلاب ناكام مي‌داند و ايده تحول بنيادي آموزش و پرورش بر اثر فناوري‌هاي جديد را رد مي‌كند . به عبارت ديگر او معتقد است كه فناوريهاي جديد فرايند تعليم وتربيت را تسريع مي‌كند و نه متحول . در مقابل راست4 در ديدگاه تحول‌گرانه خود ، معتقد است كه فناوري اطلاعات و ارتباطات بر مرزهاي ساختاري نظام آموزشي سنتي فائق آمده است . در اين رابطه بيگم و گرين5 نيز معتقدند كه ورود فناوري جديد به مدارس و محيطهاي آموزشي ، صرفاً منجر به كارآمد كردن روش انتقال دانش نشده ، بلكه موجب خلق زمينه‌هاي جديد اجتماعي ( و اطلاعاتي ) براي يادگيري شده است. همچنين رزنيك به سه ديدگاه درباره اينترنت (بعنوان جزئي از فناوري اطلاعات و ارتباطات) اشاره ميكند1: به زعم او عدهاي اينترنت را به عنوان يك راه و روش جديدي براي آموزش ميدانند. (در اينجا با تأكيد بر رويكرد تحول گرايي ICI در آموزش و پرورش، اعتقاد بر اينست كه اينترنت، فرايند آموزش را متحول كرده و اهداف آموزشي و متناسب با آن روشهاي آموزش را تغيير ميدهد.)

عدهاي ديگر اينترنت را بعنوان يك پايگاه اطلاعاتي وسيع ميدانند كه براي دانشآموزان فرصت كشف كردن را فراهم ميآورد. (اين ديدگاه با تأكيد بر دو رويكرد تحول‏گرانه و اصلاح‏گرانه ICI در آموزش و پرورش، اينترنت را ابزاري ميداند كه بوسيله آن دانشآموزان امكان خودآموزي و خودمحوري2را به دست ميآورد و در نتيجه آن امكان كشف پديدههاي علمي،براي آنها فراهم ميشود.

عدهاي نيز آنرا بعنوان يك رسانه جديد ميبينند كه فرصت جديد را براي دانشآموزان به منظور بحث و گفتگو، مشاركت و همكاري بر روي ساختها و موضوعات علمي فراهم ميآورد. (اين ديدگاه با تأكيد بر رويكرد اصلاح گرانه ICI در آموزش و پرورش، معتقد بر اينست كه اينترنت، سبب ميشود كه آموزش به همان شيوه سنتي ولي با ابزاري جديد كه فرصتهاي مناسبتري را براي دانشآموزان فراهم ميكند، انجام پذيرد.) (Resnick,1996)

بنابر آنچه گفته شد، توجه به اين نكته حائز اهميت است كه در جهان امروز و با وضعيتي كه بر اثر حركت بسوي دهكده جهاني3 بوجود آمده است ، ديگر رويه‌هاي سنتي انتقال دانش از طريق متن ،‌ ورقه ، تمرين و مانند آنها نمي‌تواند توجه جواناني را كه در جهان اشباع شده از رسانه‌ها بسر مي‌برند را به خود معطوف كند . به نظر ضروري مي‌رسد كه عناصر اصلي نظامهاي آموزشي بويژه معلمان در معرض تحولات آموزشي متناسب با پيشرفتهاي جهان امروز قرار گيرند و آگاهي بيشتري از قابليت فناوري‌هاي جديد بيابند و به موازات آن راهبردهايي طرح شود كه به ورود فناوري‌هاي جديد به كلاسها و محيطهاي آموزشي، منجر به آموزش و يادگيري بهتر شود . و در عمل باعث شود كه نقش معلم به عنوان منبع قدرت كه اطلاعات در انحصار اوست از بين برود . و نقش او از ناشر اطلاعات به نقش تسهيل‌كننده فرايند كسب اطلاعات تغيير يابد .1

به موازات تغييراتي كه در عناصر نظام آموزشي در نتيجه ورود فناوري اطلاعات به وجود مي‌آيد ، تغييرات در سطح مدارس نيز قابل توجه است. در اين رابطه به هشت تغيير اساسي مي‌توان اشاره كرد :

1. تغيير در بصيرت2 افراد درون مدرسه : بصيرت به آرزوها و آرمانهاي افراد درون مدرسه و درون نظام آموزشي به عنوان يك كل اشاره دارد .3 با ورود فناوريهاي جديد به مدرسه ، رسالت‌ها شفاف‌تر مي‌شود و مبناي روشن‌تري را براي تصميم‌گيري فراهم مي‌كنند . بيان واضح و روشن رسالتها به اعضاي جامعه يادگيري اين امكان را مي‌دهد تا آرمانهاي مدرسه را براي آينده و اقدام موزون و هماهنگ به طور مناسب‌تري تجسم نمايند .

2. تغيير در فلسفه يادگيري و پداگوژي : نحوه تعامل معلمان و دانش‌آموزان و نحوه ادارة مدرسه براي يادگيري، بخشي از فلسفه يادگيري و پداگوژي مدرسه است . با ورود فناوري اطلاعات و ارتباطات به محيط مدرسه ، اين فلسفه دچار تغيير شده و محيطي كه در آن معلم به عنوان فراهم‌كننده اصلي محتواي آموزش شناخته مي‌شود ( فلسفه معلم محور ) به محيطي تبديل مي‌شود كه در آن معلم نقش تسهيل‌كننده فرايند كسب اطلاعات توسط دانش‌آموزان را بر عهده دارد ( فلسفه دانش‌آموز محور ).

3. تغيير در تدوين طرحها و خط‌مشي‌ها : ورود فناوري اطلاعات به محيط مدرسه و تغييري كه در نتيجه آن در فلسفه آموزش و يادگيري در مدرسه بوجود مي‌آيد اين زمينه را فراهم مي‌كند كه خط‌مشي‌هاي آموزش نيز دچار تغيير شوند . با شكل‌گيري اين تغيير رويه‌هاي دستيابي به اهداف كلي و جزئي نيز تغيير مي‌كنند .

4. تغيير در تسهيلات و منابع اطلاعات1 : علاوه بر تغييرات ساختاري كه جهت آنها بسوي طراحي ارگونوميك ( امنيت و مهندسي محيط كار ) مي‌باشد ورود فناوري‌هاي جديد به مدرسه اين امكان را فراهم مي‌آورد كه دانش‌آموزان و معلمان بتوانند از اطلاعات روز جهان در سطحي وسيع آگاهي يابند. همچنين ابزارهاي جانبي مانند ميكروسكوپ‌هاي ديجيتالي ، نرم‌افزارهاي مختلف تحقيقاتي و غيره اين امكان را فراهم مي‌كند كه دانش‌آموزان ارتباط نزديكتري با محتواي آموزشي برقرار نمايند .

5. تغيير در توانائي‌هاي حرفه‌اي كاركنان مدرسه ، بويژه معلمان : به موازات توسعه فناوري‌هاي اطلاعات در مدرسه ، اين احساس نياز در كاركنان شكل مي‌گيرد كه توانائيهاي خود را بالا برده و به مهارتهاي اساسي در سطحي وسيع دست يابند .

6. تغيير در ميزان مشاركت جامعه : همانطور كه مشخص است فناوري اطلاعات اين امكان را فراهم مي‌كند كه تعامل ميان مدرسه با جامعه ( والدين ، بنگاههاي علمي ، صنعت ، مؤسسات خصوصي ، سازمانهاي اجتماعي ، مذهبي و حرفه‌اي و همچنين ساير موسات آموزشي ) به طور چشم‌گيري افزايش يابد .

7. تغيير در شيوه ارزيابي : ارزيابي هم شامل ارزيابي از دانش‌آموزان و هم ارزشيابي كلي نظام آموزشي بعنوان دو جنبه‌اي كه كاملاً در هم تنيده هستند ، مي‌باشد . ارزشيابي كلي نظام آموزشي از طريق بررسي حجم تعاملات ميان نظام آموزشي با ابعاد مختلف جامعه مانند صنعت ، دانشگاه و سنجيده مي‌شود . فناوري اطلاعات اين امكان را هم فراهم مي‌كند كه ارزيابي دانش‌آموزان بجاي شيوه قلم و كاغذ ، روش تركيبي و تحولي باشد بگونه‌اي كه متناسب با ويژگيهاي هر دانش‌آموز تهيه گردد.

اگرچه كه تعاريف متعددي در رابطه با برنامه درسي1 وجود دارد اما در تعريفي ابتدايي و ساده مي‌توان آنرا عبارت از موضوعات و مواد درسي دانست كه بايد توسط معلم به دانش‌آموزان تدريس شود . در اين رابطه الكساندر و سيلور2 برنامه درسي را نقشه‌اي دانسته‌آند كه در آن فرصت‌هاي مناسب يادگيري براي رسيدن به هدفهاي كلي و جزئي مربوط به آن براي جمعيت معين فراهم مي‌شود3 . دكتر شريعتمداري معتقد است كه كليه تجربيات ،‌ مطالعات ، بحث‌ها ، فعاليتهاي گروهي و فردي و ساير اعمالي كه شاگرد تحت سرپرستي و راهنمايي مدرسه انجام مي‌دهد ، برنامه درسي نام دارد .4 برنامه درسي را مي‌توان دستور كار آموزش دانست ، آن طرح كلي و كلان فعاليت آموزشي است كه محتواي دوره ،‌ انتظارات يا خواسته‌هاي فراگيران ،‌روش تدريس محتوا ، روشهاي تسهيل فرايند يادگيري ، نحوه ارزشيابي ميزان يادگيري و حتي چهارچوب زماني فعاليتهاي آموزش را مشخص مي‌كند5 . بطور كلي برنامه درسي مشخص مي‌كند كه چه مطالبي بايد آموزش داده شود و اين مهم ، چگونه و با چه روشي بايد انجام گيرد .

بررسي روند تحولات برنامه درسي حكايت از اين دارد كه توجه به برنامه درسي به عنوان يك حوزه تخصصي و بعنوان محصول فرايند برنامه‌ريزي درسي ، عملاً در اوايل قرن بيستم و با انتشار كتاب برنامه درسي توسط فرانكلين بوبيت6 آغاز شد . در طول اين زمان تاكنون محتواي برنامه درسي در اثر تحولات گوناگون ، تغييرات بسياري را پذيرفته و همواره ، در خدمت نظامها و حكومتها براي دستيابي به اهداف و آرمانهايشان بوده است . تدوين برنامه‌ درسي از فرايندي پيروي مي‌كند كه اين فرايند شامل نه مرحله است :

مرحله اول ـ تعيين نيازهاي آموزشي : براي آنكه محتواي برنامه درسي بتواند از سوي فراگيران پذيرفته شود ،‌مي‌بايست يك تجزيه و تحليل مناسب از نيازها صورت گيرد . براي اين منظور مي‌توان به بررسي تفاوت و يا ناهمخواني ميان عملكرد مطلوب و عملرد واقعي فراگيران پرداخت تا در نتيجه آن نيازها جهت تكميل يا اصلاح برنامه درسي مشخص گردد .

مرحله دوم ـ تعيين اهداف آموزشي : پس از آنكه نيازهاي آموزشي مشخص شدند ، مورد تشريح قرار مي‌گيرند تا از طريق آن اهداف آموزش مشخص شوند . اهداف آموزشي تعيين‌كننده جهت فعاليتهاي آموزشي هستند تا از اين طريق بتوانند نيازهاي آموزشي را مرتفع سازند .

مرحله سوم ـ سازماندهي محتواي آموزشي : هريك از اهداف آموزشي داراي اطلاعات خاصي هستند كه برنامه‌ريز آموزشي مي‌تواند آنها را در فعاليت آموزشي منظور كندتا فراگيران بتوانند براي تحقق اهداف آموزشي ، براساس آنها عمل كنند . سازماندهي محتواي آموزشي اين امكان را فراهم مي‌آورد كه تك‌تك جزئيات درس مورد برنامه‌ريزي قرار گيرد .

مرحله چهارم ـ‌انتخاب فنون و روشهاي آموزشي : از طريق تعيين فنون و روشهاي مناسب آموزش ، زمينه‌هاي لازم براي يادگيري اثربخش محتواي آموزشي براي فراگيران فراهم مي‌شود . انتخاب فنون و روشهاي مناسب آموزش به معلم كمك مي‌كند تا بتواند يك رهيافت يا راهبرد مؤثر را براي اجراي آموزش مورد استفاده قرار دهد .

مرحله پنجم ـ شناسايي منابع آموزشي مورد نياز : در اين مرحله ، معلم بايد مشخص كند كه چه منابع و امكاناتي براي ارائه آموزش موردنياز است . بعلاوه او ، بايد هم نوع تسهيلات ، تجهيزات و مواد موردنياز را تعيين كند و هم بايد نوع پشتيباني موردنياز اداري و نيروي انساني را مشخص سازد .

مرحله ششم ـ تهيه طرح درس : بعبارت ديگر ، تنظيم يك طرح مناسب كه در آن اهداف آموزشي ، محتواي آموزش ، روشهاي آموزش و منابع آموزشي در كنار هم تنظيم شده‌اند . اين طرح بعنوان يك سند مكتوب است كه چگونگي برنامه‌ريزي براي هدايت روند آموزش را به معلم نشان مي‌دهد .

مرحله هفتم : تهيه مواد كمك آموزشي : مواد كمك آموزشي ، عبارت از هر آنچيزي است كه به معلم كمك مي‌كند تا درتدريس محتواي آموزشي به فراگير در يادگيري مطالب ، به نحو مؤثرتري عمل نمايد .

مرحله هشتم ـ تهيه آزمونها و روشهايي براي سنجش ميزان يادگيري فراگير : ارزيابي فراگيري محتواي آموزشي توسط فراگيران اين امكان را به معلم مي‌دهد كه بتواند اصلاحاتي در نحوه تدريس و روش كار خود بوجود آورد تا در نتيجه آن فرايند ياددهي ـ يادگيري به شيوه بهتري انجام گيرد .

مرحله نهم ـ آزمايش‌ و بازنگري آموزش : در اين مرحله ارزشيابي مناسبي از مواد آموزش و سنجش كيفي ميزان دقت فني آنها صورت مي‌گيرد و امكان بازنگري مجدد و انجام اصلاحات موردنياز را براي معلم فراهم مي‌سازد .

برنامهريز آموزشي براي ادغام فنآوري اطلاعات و ارتباطات در برنامهريزي درسي به سه نوع فعاليت ميپردازد :1

1 فعاليتهاي توسعهاي :

- با همكاران درون مدرسه درباره راهبردها و منابعي كه ICI را با فضاي كلاس درس هماهنگ ميكند، مشورت مينمايد.

- از منابع و اطلاعات الكترونيكي به منظور برنامهريزي جهت استفاده از ICI در كلاس درس كمك ميگيرد و در رابطه با آن به پژوهش ميپردازد.

- براي بهبود عملكرد معلمان در زمينه استفاده از استانداردهاي بكارگيري ICI در كلاس درس، بازخوردهائي را ايجاد ميكند.

- به منظور يكپارچه سازي (هماهنگ كردن) ICI با فعاليتهاي درون كلاس براي رسيدن به خورجيهاي علمي، برنامهريزي ميكند.

- از رويكردهاي متنوعي (همچون حرفهاي كردن همكاران) براي دسترسي به منابع ICI در سطح كلاس درس استفاده ميكند.

- اثربخشي استفاده از ICI در واحدهاي كار كلاسي را مورد ارزشيابي قرار ميدهد.

- با نگرشي مثبت، اجازه ميدهد كه دانشآموزان، اطلاعات مربوط به نيازهايشان را جستجو كنند. (از طريق منابع ICI) و از ICI به صورتهاي مختلف در واحدهاي كار كلاسي استفاده ميكند.

2 فعاليتهاي نوآورانه :

- گفتگوهاي تخصصي را با همكارانش فراهم ميكند تا از طريق راهاندازي اينگونه بحثهاي مؤثر، گروه منسجمي را در مدرسه بوجود آورد.

- در كارگاه‎‎هاي آموزشي مربوط به كاربردهاي ICI در برنامه درسي شركت فعال دارد.

- نيازها را شناسايي كرده و براساس آنها منابع شبكه اينترنت را تعيين ميكند و ميزان برخورداري آنها از واحدهاي كاركلاسي مناسب را ارزيابي ميكند.

-راهبردهاي مشاركت جويانه و متنوعي را براي ايجاد هماهنگي در بهرهگيري از ICI بكار ميبندد.

- دانشآموزان را به فعاليتهاي چالش انگيز شناختي در زمينه بكارگيري مداوم ICI مشغول ميكند.

3 فعاليتهاي رهبري :

- كارگاههاي آموزشي مربوط به ICI كه در آنها موضوعاتي چون نيازهاي يادگيري، برنامهريزي درسي و مديريت كلاس درس هم رديف شدهاند را رهبري ميكند.

- معلمان را در زمينه فعاليتهاي تخصصي، هدايت ميكند.

- بعنوان يك دوست منتقد كه اقدام پژوهي را لازمه استفاده از ICI در مدرسه ميداند، عمل ميكند.

- ادراكات سطح بالائي از ICT را پرورش ميدهد تا از اين طريق، تفكر توسعه يافته و منظم به همراه ادبياتي انتقادي مورد حمايت قرار گيرد.

ويژگيهاي برنامه درسي كه با فناوري اطلاعات و ارتباطات آميخته شده است :

پيش از آنكه به بررسي ويژگيهاي يك برنامه درسي كه با فناوري اطلاعات و ارتباطات آميخته شده است ، پرداخته شود ، لازم به اشاره است كه تحقق چنين برنامه‌اي بدون برنامه‌ريزي مناسب جهت توسعه مهارتها و بالندگي معلمان امكان‌پذير نيست . به عبارت ديگر ، پيش شرط بهره‌گيري از فناوري اطلاعات و ارتباطات در برنامه درسي اينست كه ابتدا معلمان از فنون بهره‌گيري از چنين پديده‌اي آگاهي يابند . در صورتي كه اين بسترسازي انجام نگيرد يا بطور ناقص انجام شود ، نمي‌توان اميد داشت كه ورود فناوريهاي جديد بتواند موجب تحول در برنامه درسي و بطور كل فرايند آموزش شود . بلكه ممكن است صدماتي همچون ايجاد فاصله هر چه بيشتر ميان معلمان و دانش‌آموزان را سبب شود .

 

فهرست منابع :

۱. ابراهیمی ، علی . برنامهریزی درسی ( راهبردهای نوین ) . تهران : فكر نو ،۱۳۷۷

۲. انجمن اولیاء و مربیان . خانواده و پیامدهای فناوری اطلاعات . تهران : انتشارات انجمن اولیاء و مربیان ، ۱۳۸۲

۳. زرگر ، محمود . اصول و مفاهیم فناوری اطلاعات . تهران : بهینه ، ۱۳۸۰

۴. سركار آرانی ، محمدرضا . فرهنگ آموزش در ژاپن . تهران : روزنگار ، ۱۳۸۱ .

۵. عطاران ، محمود . جهانی شدن ، فناوری اطلاعات و تعلیم و تربیت . تهران : آفتاب مهر ، ۱۳۸۱

۶. قورچیان ، نادرقلی . فناوری اطلاعات و ارتباطات در آموزش و پرورش . تهران : فراشناختی اندیشه . ۱۳۸۲

۷. ونتلینگ ، تیم . برنامهریزی برای آموزش اثربخش . ترجمه مجمد چندری . تهران : دانشگاه تربیت مدرس ، ۱۳۷۵

۸ – Aggarwal.j.C, Principles, Methods and Technigues of Teaching, Second Revised Edition, ۲۰۰۱.

۹ – Garrison.D.R & Anderson.T, E-Learning in the ۲۱st Century, First Published , ۲۰۰۳.

۱۰- Without Name ; Globalization and pedagogy ;[ on-line] http://www.handong.edu/english/introduction/globalization.asp.

۱۱ – http://safety . ngfl. gov.uk/schools/glossary.php۳? mode = kw & GL = ۴۳

۱۲ – without name; ICT and curriculum Integration,

http://www.hornislass.eq.edu.au/home/mtann۴/docs/icts – for – learning/continua-examples.doc

 

منبع : سايت علمی و پژوهشي آسمان--صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید
اين مطلب در تاريخ: یکشنبه 10 فروردین 1399 ساعت: 17:19 منتشر شده است
نظرات(0)

تحقیق درباره بارکد چیست

بازديد: 1115
تحقیق درباره بارکد چیست

بارکد چیست؟

به زبان ساده مى توان گفت: مجموعه اى از میله ها یا خطوط سیاه رنگى که معمولاً بر روى زمینه اى سفید چاپ مى شود و به وسیله آن از کالاى خریدارى شده شناسایى لازم به عمل مى آید و قیمت آن مشخص مى شود و اگر به دنبال تعریف دقیق ترى هستید، باید گفت:

بارکد عبارت است از انتقال داده ها از طریق امواج نورى. آنها مجموعه اى از خطوط میله اى موازى با عرضهاى گوناگون (پهن و نازک)هستندکه اندازه هر خط معنا و مفهوم خاصى براى دستگاه بارکدخوان دارد.

در حقیقت دستگاه بارکدخوان ماشینى است که اطلاعات را به شکل بصرى بر روى صفحه نمایش مى دهد.

 

ضرورت استفاده از بارکد:

 

گرداندن یک فروشگاه کار مشکل و پردردسرى است. مدیران و صاحبان آن باید از میزان موجودى که از هزاران کالاى کوچک و بزرگ دارند، مطلع باشند (کالاهایى که مجبور به خرده فروشى آن هستند و در زمان طولانى از انبارهایشان بیرون مى روند.)

همین طور که فروشگاهها، بزرگ و بزرگتر شدند تا به فروشگاههاى زنجیره اى امروزى رسیدند، کار مشکل و مشکل تر شد. نخست مجبور شدند در فروشگاهها را هرچند وقت یکبار ببندند و تمام کیسه ها و بسته ها و کنسروها را شمارش کنند. کار بسیار دشوارى بود.

این کار سخت و هزینه بردار بیش از یک بار در سال انجام نمى شد (انبارگردانى)، بنابراین مدیران فروشگاهها مجبور بودند بیشتر کارهایشان را بر اساس حدس و گمان انجام دهند و در نهایت این نیاز مادر اختراع شد!

 

سیستم بارکدگذارى چگونه آغاز شد؟

 

در سال ۱۹۳۲ گروهى از دانشجویان رشته مدیریت بازرگانى دانشگاه هاروارد، تصمیم گرفتند روشى را انتخاب کنند تا بر اساس آن مشتریان کالاى مورد نظرشان را از درون کاتالوگى پیدا کنند و سپس با برداشتن کارت هاى خاص چسبانده شده در کنار نام هر کالا و تحویل به مسؤول کنترل و قرار دادن آن در دستگاه کارت خوان و پانچ، مستقیماً کالا را از طریق انبار به باجه کنترل انتقال دهند و صورتحساب کامل را دریافت کنند و مهم تر از همه صاحبان فروشگاه از موجودى انبار خود اطلاعات به روزى داشته باشند.

البته ایده سیستم «بارکدینگ» مدرن و پیشرفته از سال ۱۹۴۸ وارد سیستم تجارى شد.

 

سیستم بارکد امروزى چگونه شروع به کار کرد؟

 

سال ۱۹۴۸ بود که رئیس یک فروشگاه مواد غذایى در آمریکا از کار کند و بى دقت کارکنان فروشگاه به ستوه آمد و براى پیدا کردن راه حل به مسؤولان دانشگاه (Drexel) مراجعه کرد تا تقاضاى ساخت سیستم کنترل خودکارى را داشته باشد، اما مسؤولان دانشگاه از این نظریه استقبال نکردند.

یکى از دانشجویان فارغ التحصیل این دانشگاه به نام باب سیلور «Bob Silver» این گفت و گو را شنید و آن را با یکى از دوستانش Norman Joseph Woodland در میان گذاشت و تصمیم گرفتند براى ساخت چنین سیستمى شروع به کار کنند. آنها در شروع از رمز و الفباى سیستم مورس الهام گرفتند و سعى کردند با چاپ و طراحى میله هاى پهن و باریک این شیوه را راه اندازى کنند و مدتى بعد هم به فکر سیستم بارکد نقطه اى و دایره اى افتادند.

سال ۱۹۴۹ بود که توانستند اختراع خود را ثبت کنند و در سال ۱۹۵۲ نخستین سیستم بارکدخوان را ساختند. «وودلند» که از سال۱۹۵۱در شرکت IBM مشغول به کار شده بود، توانست با استفاده از موقعیتهایى که در آنجا برایش ایجاد مى شد، به کمک دوستش در سال ۱۹۵۲ دستگاهى به بزرگى یک میز تحریر بسازد و ۲ جزء اصلى در آن تعبیه کرد:

۱- یک حباب (لامپ) ۵۰۰ واتى به عنوان منبع نور.

۲- با استفاده از آنچه در سیستم ساخت فیلم (براى تراک هاى صوتى استفاده مى شد) مجرایى لوله اى ساخت و این لوله را به یک نوسان سنج متصل کرد و سپس یک قسمت کاغذ را به شکل کدهاى خطى در جلوى پرتوى نور خارج شده از منبع نور، علامت گذارى کرد. پرتو منعکس شده به مجرا مى رسید و در طرف دیگر گره اى ناشى از حباب پرقدرت کاغذ را مى سوزاند. او بدون هیچ کم و کاست به آنچه مى خواست، رسیده بود. درحالى که کاغذ حرکت مى کرد، علایم روى دستگاه نوسان سنج تغییراتى مى کرد و در نهایت توانسته بودند دستگاهى داشته باشند که به کمک آن موضوعات چاپ شده، خوانده مى شد.

بعداً متوجه شدند لامپ ۵۰۰ واتى میزان الکتریسیته اى زیادتر از آنچه آنها نیاز داشتند، تولید مى کند و میزان اضافى، علاوه بر بالا بردن هزینه ها، گرماى اضافى هم تولید مى کرد و از طرفى نگاه کردن به آن باعث آسیب چشم مى شد، بنابراین به فکر استفاده از منبعى افتادند که تمام نور مورد نیاز آنها را در فضاى کوچکى متمرکز کند. همان کارى که امروزه «لیزر» انجام مى دهد، اما در سال ۱۹۵۲ لیزر موجود نبود!

بعدها با گسترش و تولید لیزر «Laser» توانستند دستگاههاى بارکدخوان ارزان ترى تولید کنند. گرچه «باب سیلور» فرصت استفاده درست از دانش خود را در شرایط آسان تر نیافت و در ۳۸سالگى فوت کرد، اما همکارش کار را ادامه داد.

در سال ۱۹۷۲ سیستم بارکد نقطه اى نیز در عمل مورد استفاده قرار گرفت، اما این روش چندان موفق نبود (زیرا حین چاپ براحتى مغشوش مى شد.)

در سال ۱۹۷۴ وودلند در IMB سیستم بارکد خطى را گسترش داد و نخستین محصول خرده فروشى (محصولاتى چون آب میوه و آدامس) به این طریق فروخته شد. (و جالب اینکه در حال حاضر یک بسته از آن آدامس در موزه اى در آمریکا نگهدارى مى شود)

و سرانجام آقاى وود در سال ۱۹۹۲ توانست مدال ملى تکنولوژى را بابت به کارگیرى سیستم بارکد دریافت کند. (تنها به خاطر استراق سمع دوستش آقاى سیلور!)

خلاصه آنکه، بارکدها و سایر برچسب هاى خوانا در جایى که نیاز به خوانده شدن اطلاعات با پردازش توسط کامپیوتر وجود دارد، استفاده مى شوند و کاربرها به عوض تایپ کردن رشته اى طویل از داده ها، تنها بارکد مورد نظر را جلوى دستگاه بارکدخوان قرار مى دهند و پردازش بدون نیاز به نیروى انسانى به طور کاملاً خودکار انجام مى شود. بنابراین بارکد شیوه شناسایى و تعیین هویت خودکار داده ها است.

رقمى که توسط بارکد تولید مى شود، عموماً محصول خاصى را نشان مى دهد. سیستم بارکدینگ به طور معکوس هم کار مى کند، یعنى قادر است با دریافت رقم مربوط به یک محصول، بارکد مورد نظر را ایجاد بکند و در واقع نوعى خود شناسایى انجام مى شود.

 

فواید بارکد کردن

 

1- مصون بودن از خطاپذیرى به علت کاهش دخالت نیروى انسانى و وارد نشدن دستى اطلاعات.

۲- دسته بندى دقیق اطلاعات.

۳- سرعت بالا به همراه صحت ۱۰۰درصد.

۴- دسترسى آسان به اطلاعات واقعى و حقیقى (در جریان روند مدیریت) البته اگر: با دقت تمام کالاها در فروشگاهها بارکدگذارى شوند تا مراجعه کنندگان دچار دردسرهایى که ما با آن خوب آشنایى داریم، نشوند

 

كاربردهاي CONTACTLESS CARD :

 

از كاربردهاي اين كارت مي توان به موارد زير اشاره نمود:

1-سيستم نگهدارنده زمان ورود و خروج

اين سيستم ازدو قسمت تشكيل شده است :

كارت پرسنلي كارمند از نوع CONTACTLESS همراه باMICROCHIP وكارت خوان با اطلاعات جنبي .

اين نوع كارت با فضاي KB 1 مي تواند اطلاعات 30 روز را در60 خط ذخيره كند.اين اطلاعات هم در كارت و هم در دستگاه READER ذخيره مي شود.

2-سيستم كنترل ورود

اين سيستم از سه قسمت اصلي تشكيل شده است :

كارت CONTACTLESS به عنوان كليد ، READER با سيستم كنترل ورودي و قفل الكتريكي در.

اطلاعات مربوط به باز شدن در هم دركارت و هم درREADER قرار دارد و زماني كه كارت روبرويREADER قرار مي گيرد قفل در به صورت الكتريكي بازمي شود . مي توان چك كرد كه چه كسي و در چه زماني وارد منزل يا اتاق شده است.

3-سيستم كارت عضويت هتلها ، رستورانها و باشگاهها

4-سيستم كارت تلفن

5-سيستم قابل استفاده در بخش حمل و نقل و كارهاي بازرگاني

6-سيستم مورد استفاده درمعاملات بانكي به عنوان جايگزين پول

7-به عنوان گواهينامه

 

انواع باركد :

 

سمبلهاي مختلفي براي باركد وجود دارد كه در جزييات فني با هم فرق دارند اين جزييات عبارتند از:

عرض نوارها، ست كاراكتر،روش به رمز در آوردن، خصوصيات CHECKSUM وغيره دو نوع باركد وجود دارد: خطي و دو بعدي .

 

 

باركد خطي :

يك باركد خطي مي تواند حداكثر حدود 20 كاراكتر را در خود جاي دهد .اسكن كردن يك باركد دسترسي اتوماتيك به اطلاعات بانك داده را ميسر مي كند . اين باركد به دو قسمت تقسيم مي شود كه هر قسمت داراي انواع مختلفي مي باشند كه در ادامه توضيح داده شده است :

 

1- باركد رقمي :

اين باركد شامل انواع زير است :

EAN-13 (مخصوص اروپا )

EAN-8 (نوع فشرده كد EAN براي استفاده در توليدات كوچك )

UPC-A (مخصوص توليدات جهاني در امريكا و كانادا )

UPC-E (نوع فشرده كد UPC براي استفاده در توليدات كوچك )

CODE11 (مورد استفاده در تجهيزات مخابراتي )

 فشردهINTERLEAVE 2 OF 5 (كد جهت استفاده در صنعت و بارهاي هوايي )

 قديميINDUSTRIAL 2 OF 5 (يك نوع كد )

STANDARD 2 OF 5 (يك نوع كد قديمي )

 برايCODA BAR (يك نوع كدقديمي استفاده درسيستم كتابخانه ها و بانكهاي خون)

 )PLESSEY (يك نوع كد قديمي

MSI (نوع تغيير يافته PLESSY كه در امريكا استفاده مي شود)

 (سرويس ارسالPOSTNET اتوماتيك پستي در امريكا )

 

2- باركد ALPHANUMERIC:

اين باركد انواع زير را دارا است :

 در تمام كشور ها )CODE 39 (مورد استفاده

CODE 93 (كد فشردهشبيه به كد 39 )

 قابليت ذخيره و چگالي بالا مورد استفاده درCODE 128 (داراي تمام كشورها)

 39 )LOGMARS (شبيه به كد

 

باركد دوبعدي :

باركد دوبعدي مي تواند تا 1850 كاراكتر را در يك سمبل ذخيره كند و مي تواند مقدار قابل توجهي آسيب را تحمل كند در حاليكه به وسيله اسكنر مي تواند خوانده شود.

اين نوع باركد داراي انواع مختلف زير مي باشد :

PDF 417 (مناسب براي به رمز در آوردن حجم بالاياطلاعات )

 DATAMATRIX (مي تواند حجم بالاي اطلاعات را نگهداري كند‌)

 طول ثابت كه براي بسته بندي اتوماتيك استفاده ميشود)MAXICODE (داراي

QR  و تاييد سفارش )CODE (براي كنترل مواد

DATA CODE

CODE 49

16K

 

چاپ باركد :

نشانه هاي باركدممكن است به روشهاي مختلفي ايجاد شوند كه در زيربه آنها اشاره شده است :

توسط علامت گذاري مستقيم،توسط قلم ليزري يا چاپ جوهرافشان،يا به طورعادي تر و عمومي تر بوسيله تصوير كردن يا چاپ نشانه باركد بر روي يك بر چسب مجزا . اصطلاح چاپ يا چاپگر در اينجا به موضوع توليد باركد اشاره دارد.

 

چرا ADSL را رایگان نمی کند چرا هیچ فعالیت در این زمینه نشده است چرا قیمت اینترنت پایین نیامده

درباره  بارکد

 

بارکد تقریبا در تمام بخشهای زندگی ما وجود دارد , در سوپر مارکتها , بیمارستانها زندانها و حتی در خانه خودمان !

بارکد تقریبا به عنوان بخشی از زندگی روزمره ما مورد قبول همه قرار گرفته اما واقعا بارکد چیست و چه چیزی را نمایش میدهد ؟

مطمئن باشید فقط شما نیستید که دوست دارید سر از راز این خطوط و فضاهای میان آنها دربیاورید خطوطی که هر روز حد اقل بر روی برچسبهای مواد غذائی یا نامه های پستی خود می بینید . همه آنها به نظر یکسان می آیند اما اینچنین نیست زیرا هر صنعتی روش کدگذاری مخصوص به خود را دارد و از آن به عنوان استاندارد استفاده میکند که در بخشهای بعدی این روشها را توضیح خواهیم داد . اگر در فکر بکارگیری تکنولوژی بارکد در شغل خود هستید موارد مهمی است که باید در نظر بگیرید تا این تکنولوژی بر تمام مشکلات شما غلبه کرده و کار شما را سهولت ببخشد .

به تمام سوالاتی که در ذهن شما نقش بسته به درستی پاسخ دهید  تا بتوانید برنامه خود را اجرا کنید .

 

در این  صفحات شما درباره موارد زیر اطلاعاتی را به دست خواهید آورد :

 

* - بارکد

* - روشهای کدگذاری

* - انواع بارکد خوان ( ثابت و سیار )

* - سازگاری بارکد با کامپیوتر شما

* - چاپ بارکد

* - صنایع و نرم افزارها

 

 

 

انواع مختلف روشهای کدگذاری

 

بارکد در شکلهای مختلف ارائه میشود که ساده ترین نوع آن را حتما در فروشگاهها و یا سوپر مارکتها دیده اید .

اما استانداردهای دیگر بارکد هم وجود دارد که در صنایع مختلف استفاده می شود مثل : مراکز درمانی , کارخانه های صنعتی و ... که تمام اینها نحوه کدگذاری (Symbology) منحصر به فرد برای خود را دارند که غیر قابل تغییر هستند.  حال این سوال پیش می آید که چرا اینهمه کدهای متفاوت وجود دارد ؟ این سوال به سادگی قابل جوابگوئی است چرا که  Symbology های مختلف برای حل مشکلات صنایع گوناگون به وجود آمده اند .

حالا با هم نگاهی کوتاه به برخی از Symbology های معمول می اندازیم و ببینیم چگونه و کجا و چرا از آنها استفاده میکنیم :

 

UPC/EAN

 

این نوع کدگذاری برای کنترل خروجی ( کنترل نهائی ) به کار برده میشود . کد UPC با طول ثابت میباشد و به طور خاص در فروشگاهها و کارخانجات تولید کننده مواد غذائی کاربرد دارد . این کد برای سوپرها و این چنین مواردی در نظر گرفته شده است که با استفاده از 12 رقم فضای مناسبی برای تعریف محصولات در اختیار ما قرار میدهد .

 

 

Code 39

 

این روش کد گذاری به این دلیل ایجاد شد تا در صنایعی که احتیاج به استفاده از حروف نیز در کنار ارقام دارند به کار برده شود . این روش کدگذاری عمومی ترین روش کدگذاری است که از قدیم به کار برده میشود . این نوع کدگذاری معمول درا تمام صنایع -  به استثناء تولید کنندگان موادغذائی به کار گرفته میشود اما با توجه به اینکه بارکد دارای طول زیادی خواهد بود برای مواردی که اندازه برچسب روی اقلام تولیدی گزینه ای قابل توجه باشد پیشنهاد نمی شود. 

 

Code 128

 

این روش کدگذاری وقتی به کار می آید که شما انتخاب زیادی از حروف و ارقام داشته باشید . در صنایعی که اندازه برچسب روی اقلام

 گزینه قابل توجه باشد این روش کدگذاری انتخابی مناسب برای شماست چرا که فشرده و خوانا است . از این روش کدگذاری معمولا در حمل و نقل استفاده میکنند که در آن اندازه لیبل یک مورد مهم میباشد .

 

 

Interleaved 2 of 5

 

از دیگر روشهای کدگذاری معمول در صنایع حمل و نقل است که در کنار آن کاربرد بسیاری در انبارها و شرکتهای عمده فروش می باشد . این کدها هم به صورت فشرده و کم جا هستند .

 

 

PDF417

 

این روش کدگذاری به عنوان روش دو-بعدی ( 2D ) شناخته شده است که به صورت خطی نبوده و بیشتر شما را به یاد جدول روزنامه ها می اندازد اما تفاوت این کد با سایر کدهائی که در بالا توضیح داده شد این است که PDF417 واقعا یک فایل داده های سیار ( Portable Data File )  است که مثلا میتواند شامل : اسم , آدرس , شماره تلفن منزل , شماره گواهینامه رانندگی و عکس و حتی خلاصه سوابق رانندگی شما باشد !

در نهایت اینکه این روش کدگذاری میتواند اطلاعات کامل و جامعی را در خود جای داده و حجمی در حد یک تمبر پستی داشته باشد  البته طبیعی است هر چه اطلاعات شما کاملتر باشد حجم این کد نیز بزرگتر خواهد شد .

  

بارکدها چگونه خوانده میشوند :

 

بارکدها با کشیده شدن تابش کوچکی از نور روی کد چاپ شده قابل خواندن هستند . چشمان شما تنها خط قرمزی از نور را میبیند که  از بارکد خوان تابیده میشود اما چه اتفاقی در تابش و بازتاب آن نور قرمز در میان این خطوط تیره و روشن می افتد ؟ قطعه ای در بارکدخوان بازتاب نور را دریافت کرده و آنرا به سیگنالهای الکتریکی تبدیل میکند . منبع تابش لیزر شروع به خواندن فضای خالی قبل از اولین خط مشکی  میکند و این کار را تا انتهای کد انجام میدهد اگر بارکد دارای این فضای خالی معین در ابتدا و انتهای خود نباشد قابل خواندن نیست که به این فضا ها

 Quiet Zone می گوئیم هر چه کد ما طولانی تر باشد تعداد نوارهای ما نیز بیشتر خواهد بود و هر چه تعداد نوارهای ما بیشتر باشد باید ارتفاع نوارها نیز بیشتر شود تا کد به راحتی قابل خواندن باشد .

 

 

: بارکد خوانها

 

به طور کلی سه مدل بارکد خوان وجود دارد : ثابت ,  بارکدخوانهای سیار دسته ای و بارکدخوانهای سیار بی سیم

 

 

1 – بارکدخوانهای ثابت :

 

به کامپیوتر متصل میشوند و داده ها را هر بار که خوانده میشوند انتقال میدهند . وقتی یک بارکد اسکن میشود به سرعت از طریق داده الکتریکی به کیبورد منتقل میشود و  باعث میشوند تا کاراکترها به سرعت هر چه تمامتر روی صفحه نمایش داده شوند . این دستگاه به قدری سریع است که در بسیاری مواقع کاربران ترجیح میدهند ازآن به عنوان صفحه کلید دوم استفاده کنند . بزرگترین مزیت این دستگاهها این است که بدون احتیاج به تغییر داده ها یا احتیاج به برنامه خاص در تمام برنامه هائی که ورودی داده از صفحه کلید را قبول میکنند مورد استفاده می باشند .

نوع دیگری از این بارکدخوانها نیز موجود است که از طریق کابل RS232 به کامپیوتر متصل میشود و به صورت کد ASCII داده را به برنامه میشناساند .

 

2 – بارکدخوانهای سیار دسته ای :

 

این نوع بدون اینکه به طور مستقیم با کامپیوتر متصل باشند اطلاعات را در حافظه خود ذخیره کرده و سپس با استفاده از پایه اطلاعات آن روی کامپیوتر منتقل میشود . . این دستگاهها شامل یک اسکن کننده بارکد , یک صفحه نمایش برای انجام کار مورد نظر و یک صفحه کلید کوچک برای وارد کردن داده های مورد نظر مثل تعداد کالا و ... هستند . ضمن اینکه یک پایه (Cradle) نیز برای انتقال اطلاعات به کامپیوتر حتما باید تهیه شود . این مدل بارکدخوانها در مواردی به کار میروند که احتیاج به جابجائی کاربر الزامی و داده های جمع آوری شده در لحظه مورد نیاز نیستند . این دستگاهها به صورتهای زیر استفاده میشوند که برنامه شما تعیین میکند که به کدام صورت استفاده شود :

 1 – قرار گرفتن روی دست (Handheld)   2- قرار گرفتن در کیف (Wearable)   3-  قرار گرفتن در ماشین  (Truck)

 

3 – بارکدخوانهای سیار بی سیم :

 

این نوع از بارکدخوانها هم اطلاعات را در حافظه نگهداری میکنند اما انتقال اطلاعات به صورت بلادرنگ انجام میشود این مدل از بارکدخوانها در مواردی که دسترسی اطلاعات برای تصمیمات مهم است استفاده میشود . . این دستگاهها شامل یک اسکن کننده بارکد , یک صفحه نمایش برای انجام کار مورد نظر و یک صفحه کلید کوچک برای وارد کردن داده های مورد نظر مثل تعداد کالا و ... هستند . ضمن اینکه یک پایه (Cradle) نیز برای انتقال اطلاعات به کامپیوتر حتما باید تهیه شود. وقتی شما احتیاج به انتقال سریع اطلاعات دارید این دستگاههای بی سیم هستند که کار شما را عملی میکنند .  این دستگاهها به صورتهای زیر استفاده میشوند که برنامه شما تعیین میکند که به کدام صورت استفاده شود :

 1 – قرار گرفتن روی دست (Handheld)   2- قرار گرفتن در کیف (Wearable)   3-  قرار گرفتن در ماشین  (Truck)

 

اسکنر چکونه کار میکند :

 

پایه هر دستگاه بارکد خوان یک اسکن کننده , یک رمزگشاینده و یک کابل ارتباطی میان کامپیوتر و دستگاه بارکد خوان میباشد .

وظیفه اسکن کننده این است که کد را اسکن کرده و داده های خروجی الکتریکی ایجاد نماید که داده ها با نوارهای مشکی و فاصله بین آنها مرتبط است . این داده های الکتریکی سپس توسط رمز گشا آنالیز شده و بر اساس نوع کدگذاری و محتوی کد به صورت متعارف کامپیوتری ( شامل حروف اعداد و یا علامتهای دیگر استاندارد مثل " " و " . " و ... ) نمایش داده می شود .

همچنین اسکن کننده ها میتوانند که این رمزگشا را به صورت داخلی داشته باشند و یا کدها را به صورت رمزگشائی نشده در خود نگهداری کنند که در این حالت احتیاج به وسیله ای دیگر دارند که به آن رابط یا Wedge می گوئیم . در این حالت کدها به محض اتصال به این رابط توسط رابط رمزگشائی میشوند و به مکان مورد نظر ما ( برای مثال بانک داده ها ) منتقل میشوند . 

این روش اسکن شدن بیشتر در بارکدخوانهای سیار به کار برده میشود .

 

 

کدام بارکدخوان برای کار و نرم افزار شما مناسب است ؟

 

با تمام انتخابهائی که برای شما وجود دارند مهمترین نکته برای انتخاب درست دستگاه این است که شما به خوبی محیط کار و برنامه خود را قبل از اینکه هر تصمیمی بگیرید  مطالعه کنید . برای این منظور سوالات زیر شما را در این انتخاب راهنمائی میکند : 

* - دستگاهها در چه محیطی به کار میروند ؟ در یک محیط کاملا سخت صنعتی یا در یک فروشگاه معمولی !

* - استفاده از دستگاه برای مدت مشخصی می باشد یا به طور دائم از آن استفاده خواهد شد ؟

* - آیا به قابلیت سیار بودن دستگاه احتیاج دارید ؟

* - آیا خواندن کدها در نزدیکی کالاها می باشد یا در فاصله دورتر قرار دارند ؟

*-  دستگاه چگونه به کامپیوتر متصل میشود ؟

*- آیا اطلاعات خوانده شده باید سریعا منتقل شوند یا خیر ؟

 

به خاطر داشته باشید که دامنه انتخاب دستگاههای بارکد خوان بسیار وسیع هست که از انها در هر برنامه ای بتوان استفاده کرد پس هرگز اولین دستگاهی را که به نظر مناسب کار شما بود انتخاب نکنید چه بسا ارزانترین دستگاه به راحتی و مفیدتر برای شما مورد استفاده داشته باشد .

 

آیا دستگاه بارکد خوان با کامپیوتر من سازگار است ؟

 

هیچ برنامه خاصی لازم نیست که اطلاعات را به کامپیوتر شما انتقال دهد . این دستگاهها به راحتی  توسط اسکن کننده و رمزگشای خود اطلاعات را به سیستم شما انتقال میدهند و لازم نیست شما کار دیگری انجام دهید . هرچند کامپیوتر شما برای خواندن کدها مشکل خاصی را نخواهد داشت اما در مواقعی ممکن است قابلیت چاپ کدها را نداشته باشد که در این صورت شما با ارتقاء سیستم خود و یا با خرید برچسبهای از قبل چاپ شده  و یا حتی خرید دستگاههای چاپ بارکد  به راحتی این مشکل را حل خواهید کرد و برچسبهای خود را بر روی محصولاتتان می چسبانید .

 

چاپ بارکد :

با داشتن یک برنامه خوب کامپیوتری تمام پرینترهای سوزنی , حرارتی و لیزری قادر هستند تا بارکد را با کیفیتی خوب چاپ کنند اما اگر شما میخواهید که بهترین چاپ را داشته باشید از چاپگرهای مخصوص چاپ برچسب استفاده کنید که برای چاپ تعداد زیادی برچسب هم مناسب هستند .  اما اگر احتیاج به چاپ چند لیبل در زمانی خاص دارید میتوانید از چاپگرهای سوزنی نیز استفاده کنید .  تقریبا اکثر صنایع کوچک و بزرگ از چاپگرهای حرارتی مخصوص برچسب استفاده میکنند زیرا به راحتی رولهای برچسب را چاپ کرده و مهمتر از آن چاپ سریع و با کیفیت بارکدهاست که این پرینترها را در اولویت اول قرار میدهد .

 

استفاده از بارکد در هر کجا !

 

تمام صنایع میتوانند از مزیتهای تکنولوژی بارکد سود ببرند .  در زیر برخی از موارد کاربردی بارکدها را ذکر میکنیم :

 

کارخانجات :

 

کارخانجات بزرگ و کوچک , انبارها میتوانند از مزایای سهولت استفاده از بارکد استفاده کنند که این سیستم با تمام روشهای مدیریتی مثل MRP , WMS وMES   سازگار است .

 

حمل و نقل :

 

استفاده از بارکد در صنعت حمل و نقل باعث راحتی مدیریت کالاهای ثابت یا در حال حرکت می شود .

هماهنگی بارکد با سیستمهای مختلف شبکه ای باعث  کاهش هزینه ها و ایجاد خدمات بهتر برای مشتریان می شود .

 

فروشگاهها :

 

با استفاده از بارکد در فروشگاهها میتوان کنترل دقیقی روی ورود و خروج کالاها , موجودی انبار و قیمت جنسها در لحظه داشت ضمن اینکه با استفاده از ارتباط بی سیم میتوان به راحتی در لحظه سفارش مشتری را ثبت و خرید را انجام داد .

 

مراکز درمانی :

 

استفاده از سیستم بارکد در مراکز درمانی باعث میشود تا مدیریت اطلاعات مهمی نظیر : پیشینه پزشکی بیمار , نوع بیمه و سایر اطلاعات به دست آورد .

 

 

مقدمه

شاید بتوان بارکد را به عنوان نهاد ديجيتالي شدن امور جاري زندگي دانست که رفته رفته کاربردهاي فراوان تر و اجتناب ناپذيرتر مي یابد. يکي از کاربردهاي بسيار رايج بارکد،استفاده از آن براي تعيين مشخصات کالاست،آنچه که هر روزه در فروشگاهها شاهد آن هستيد. در اين مقاله به معرفي يکي از پرکاربردترين سيستم هاي بارکد مي پردازيم.

بارکد EAN13

بارکدEAN  براي نخستين بار جهت تعيين مشخصات کالا در سوپر مارکت ها استفاده شد. بدين ترتيب محصولي که داراي بارکد EAN  بود همه مشخصات خود را به همراه داشت.

تعداد رقمهاي EAN در حالت استاندارد 13 رقم است اما در حالت هاي خاص از کد 8 رقمي نيز استفاده مي شود.

نخستين دو رقم (گاهي سه رقم) اول مربوط به کد کشور است مثلا" کشور آلمان با اعداد 43،42،41،40 و کشور ايران با عدد 626 مشخص مي گردد.

بنابراين يکي از راههايي که مي توانيد کشور توليد کننده محصولات مورد نظر خود را با آن تشخيص دهيد کنترل بارکد محصول و دو يا سه عدد اول آن است.

کافي است عدد آنرا با جدول ارائه شده مقايسه کنيد.

5 رقم بعدي توليد کننده محصول را مشخص مي کند که البته در کشورهايي که  کدآنها سه رقمي است 4 رقم نمايانگر توليد کننده خواهد بود.براي مثال چنانچه محصولات شرکت نيوا را با هم مقايسه کنيد خواهيد ديد که کد شرکت نيوا عدد 5808 است. بنابراين چنانچه تنها يک بار کد بدستشان برسد، توليد کننده و کشور توليد شده را خواهيد يافت.

بدنبال آن 5 رقم بعدي کد محصول است که توسط توليد کننده تعيين مي گردد.و بالاخره عدد آخر رقم کنترل است.اين رقم با محاسباتي از 12 رقم قبلی بدست مي آيد.

در کشور هايي که استفاده از EAN را پذيرفته اند موسسه اي جهت ارائه و ثبت اطلاعات بارکد وجود دارد سيستم که EAN تحت پوشش موسسه بین المللی قرار دارد که مقرر آن از بروکسل بلژيک است.

Article Numbering Association    

 

 

تاريخچه:

در سال 1977 کد EAN در بین 12 کشور جامعه اروپا مورد استفاده قرار گرفت. اما امروزه در اغلب کشورهاي اروپايي، آمريکا،کانادا،استراليا و آسيا مورد استفاده مي باشد.

اجناس بارکددار در سوپر مارکت ها شناسنامه خود را همراه دارند و بدين صورت کار محاسبات را آسان مي کنند. کالاي انتخاب شده در معرض يک اسکنر بارکد يا بارکد خوان قرار مي گيرد،قيمت آن محاسبه شده،از موجود انبار کسر و کار به سرعت و با دقت انجام مي گيرد.

چنانچه شکل بارکد مخدوش شده باشد بطوريکه بارکد خوان قادر به خواندن آن نگردد ناچار به وارد کردن عدد بارکد خواهيم بود که البته کار وقت گير و کم دقتي است. چرا که امکان وارد کردن کد اشتباه وجود دارد.

محاسبه عدد کنترلي (رقم سيزدهم)

محاسبه رقم کنترل يا همان رقم 13 بارکد EAN13 به اين صورت است.

طبق جدول اعداد را از سمت چپ زوج و فرد در نظر بگيريد زوجها را در عدد 1 و فردها را در عدد 3 ضرب کرده و سپس با هم جمع کنيد. عدد به دست آمده را بايستي با کوچکترين عددي که حاصل کار قابل تقسيم بر 10 باشد جمع بزنيد. اين عدد کوچک همان رقم کنترل بارکد است. شما مي توانيد به راحتي اين محاسبات را روي بارکد محصولات آزمايش کنيد و از صحت آن مطمئن شويد.

 

ساختار بارکد

هر خط بارکد نشان دهنده عدد 1 و هر فضاي خالي نمايش دهنده صفر است و تمام بارکد با صفر و يک نمايش داده مي شود.

بهتر است براي سادگي کار يک مثال عددي بزنيم و همه چيز را از آغاز شرح دهيم.

بارکد مورد نظر 0075678164125 يک عدد 13 رقمي که در اين حالت عدد آخر يعني 5 عدد يا رقم کنترل است Check digit]   [

[00]  رقم سيستم است که در اين حالت کشور آمريکا را نشان مي دهد.

[ 75678] کد يا رقم مربوط به توليد کتتده کالا است.

[16412] کد يا رقم مربوط به کالاي توليدي است.

بنا بر اين بايستي رقم کنترلي را براي بارکد 007567816412 محاسبه کنيم. طبق جدول زير عمل کنيد.

2        1        4        6        1        8        7        6        5        7        0        0        بارکد

فرد      زوج     فرد      زوج     فرد      زوج     فرد      زوج     فرد      زوج     فرد      زوج     موقعيت

3        1        3        1        3        1        3        1        3        1        3        1        عدد ثابت

3*2    1*1    3*4    1*6    3*1    1*8    3*7    1*6    3*5    1*7    3*0    1*0    محاسبه

6        1        12      6        3        8        21      6        15      7        0        0        نتيجه

اعداد نتيجه را با هم جمع کنيد.

85=6+1+12+6+3+8+21+6+15+7+0+0

عدد بدست آمده يعني 85 را بايستي با يک عدد جمع کرد بطوريکه حاصل قابل تقسيم بر 10 باشد. عدد مورد نظر عدد کنترلي خواهد بود در اينجا عدد 5 بنابراين بارکد مورد نظر به صورت زير خواهد بود.

0075678164125

بارکد را بطور کلي به دو قسمت که با خطوط حفاظتي وسط از هم جدا مي گردد به بارکد هاي سمت چپ و راست تقسيم مي کنند.

هر عدد بسته به موقعيت قرارگيرد زوج و فرد بودن آن صفر و يک هاي متفاوتي به خود مي گيرد که از جدول زير تبعيت مي کند.

کدگذاري سمت چپ     کدگذاري سمت چپ     عدد

زوج و فرد        زوج     فرد     

1110010       0100111       0001101       0

1100110       0110011       0011001       1

1101100       0011011       0010011       2

1000010       0100001       0111101       3

1011100       0011101       0100011       4

1001110       0111001       01100011     5

1010000       0000101       0101111       6

1000100       0010001       0111011       7

1001000       0001001       0110111       8

1110100       0010111       0001011       9

مثال 2) بارکدمورد نظر 750103131130

75کد کشور مکزيک

1031 که توليد کننده در اينجا شرکت پپسي کولا

31130 محصول مورد نظر نوشابه قوطي

براي محاسبه به شکل زير عمل مي کنيم.

0        3        1        1        3        1        3        0        1        0        5        7        Barcode

O       E       O       E       O       E       O       E       O       E       O       E       Position

3        1        3        1        3        1        3        1        3        1        3        1        weighting

0*3    3*1    1*3    1*1    3*3    1*1    3*3    0*1    1*3    0*1    5*3    7*1    calculation

0        3        3        1        9        1        9        0        3        0        15      7        Weighted sum

نتيجه را با هم جمع مي کنيم

51=0+3+3+1+9+1+9+0+3+0+15+7

عدد 51 را بايستي با عدد 9 جمع کرد تا حاصل قابل تقسيم بر 10 باشد بنابراين عدد کنترلي 9 مي باشد

بر اساس آنچه گفته شد اعداد به گونه زير کد گذاري مي شوند.

1.       خطوط حفاظتي سمت چپ (هميشه يکسان) 101

2.       رقم دوم کد سيستم (5) 0110001

3.       اولين رقم توليد کننده (0) 0100111

4.       دومين رقم توليد کننده (1) 0011001

5.       سومين رقم توليد کننده (0) 0100111

6.       چهارمين رقم توليد کننده (3) 0111101

7.       پنجمين رقم توليد کننده (1) 0110011

8.       خطوط حفاظتي وسط (هميشه يکسان) 01010

9.       اولين رقم توليد کننده (3) 1000010

10.     دومين رقم  توليد کننده (1) 1100110

11.     سومين رقم توليد کننده (1) 110010

12.     چهارمين رقم توليد کننده (3) 1000010

13.     پنجمين رقم توليد کننده (0) 1110010

14.     رقم کنترلي (9) 1110010

15.     خطوط حفاظتي سمت چپ( هميشه يکسان) 101

 

بارکد و مشکلات آن

معمولا" موسسه ثبت بارکد براي هر محصول توليدي شرکت هاي مختلف يک پرينت ارائه مي کند. بسياري از طراحان گرافيک بارکد را اسکن کرده و بر روي طرح محصول جايگزين مي کنند.

غافل از اينکه ممکن است اين عمل مشکلاتی به بار بياورد.

دقت کنيد که بارکد را به حالت Gray scale اسکن نماييد يا اينکه بعد از اسکن آنرا تبديل به Gray scale کنيد. بارکد هايي که به شکلCMYK  چاپ مي شوند، ممکن است غير قابل استفاده باشند. مشکل از آنجا ناشي مي شود که هنگام چاپ هر رنگ با کمي جابجايي ضخامت خطوط و فاصله سفيدي بين آنها دچار تغيير شده و همين مسئله دستگاه بارکد خوان را دچار مشکل مي کند.

آنچه که مهم است اين است که ضخامت و فاصله بين خطوط تغيير نکند. ضخامت و فاصله اي که معيار آن دو خط اول و دو خط آخر هر بارکد در استاندارد EAN13 است.

 

 

نصب بارکد

با استفاده از نرم افزار Corel DRAW مي توانيد بارکد EAN13 را به راحتي نصب نماييد.

کافي است از Edit در نرم افزار Corel DRAW به سراغ انتخاب Insert Barcode برويد. با انتخاب آن پنجره مربوطه باز مي شود. در پنجره باز شده استاندارد EAN13 را انتخاب نماييد و 12 عدد خود را وارد نماييد بعد از تايپ آخرين يا دوازدهمين رقم ،سيزدهمين رقم که همان کدکنترل يا Check digit است ظاهر مي گردد.

شما مي توانيد با توجه به روشي که توضيح داديم اين عدد را حدس بزنيد.بعد از کليک روي Next  پنجره بعدي باز مي شود در اين قسمت مشخصات بارکد از نظر ابعاد و دقت خروجي سئوال مي شود و در انتها نيز بارکد مورد نظر روي صفحه Corel DRAW ظاهر مي گردد

 

منبع : سايت علمی و پژوهشي آسمان--صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید
اين مطلب در تاريخ: یکشنبه 10 فروردین 1399 ساعت: 12:28 منتشر شده است
برچسب ها : ,,,,,,,,,,,,
نظرات(0)

تاثير تمرين موضعی بر ميزان درصدچربي زير پوستي دانشجويان

بازديد: 30
تاثير تمرين موضعی بر ميزان درصدچربي زير پوستي دانشجويان

تاثير تمرين موضعی بر ميزان درصدچربي زير پوستي دانشجويان پسر غيرورزشکاردانشگاه آزاد اسلامی واحد شبستر

محمد دهقانپوری1، دکترعليرضا رحيمی2، دکتريحيی سخنگوي3

1دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج، 2 استاديار دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج،3عضو هيئت علمی دانشگاه علوم بهزيستی و توانبخشی تهران

مقدمه

در حال حاضر ورزش و فعاليت هاي بدني يكي از مهمترين ضرورت هاي زندگي بشر بخصوص در جوامع شهري که فاقد تحركات لازم جسماني در امور مختلف زندگي روزمره هستند، بشما ر مي‌رود. زماني كه زندگي براساس فعاليت ها ي جسمي افراد برنامه ريزي گردد و به طور ناخودآگاه فعاليت هاي جسمي و بدني بخش  عمده‌اي از زندگي انسا ن ها باشد، هيچ گاه ضرورت پرداختن به ورزش به صورت يک برنامه مرتب هفتگي  يا ماهانه محسوس نمي ‌گردد، كما اين كه در حال حاضر در جوامع روستائي اين حقيقت به وضوح قابل لمس  و مشاهده مي‌باشد. ليكن در جوامع شهري عدم تحرک كافي بدني و تغذيه غيراصولي مردم، روي هم  رفته باعث بوجود آمدن معضلاتي از جمله بيماري هاي قلبي و عروقي و مشكل اضافه وزن در افراد مي‌گردد، كه اصطلاحا بعنوان چاقي ناميده مي‌شود. در اين تحقيق، اصطلاح اضافه وزن و يا چاقي بعنوان ذخاير بيش از اندازه چربي در زير پوست مطرح بوده. بطور کلي زماني که بدن از طريق فعاليت هاي ورزشي نتواند در جريان متابوليسم چربي هاي موجود در بدن را وارد چرخه توليد انرژي كند. برخي از آنها در لايه‌هاي  زيرپوستي كه عمدتاً در نواحي سينه، شكم، ران مي‌باشد، تجمع  مي ‌يابند.

چربی های اضافه همان گونه که از اسم آنها پيدا است در بدن به عنوان يک بار اضافه بوده و از نظر افزايش قوا و يا بهبود عملکرد هيچ تاثيری نداشته و جنبه مخرب و منفی دارد(2). طبق تحقيقي كه توسط‌ آقاي اصغر توفيقي در سال 1383 صورت گرفت، نشان داد که چربی اضافه، آمادگی هوازی را کاهش می دهد و از توانايی اجرای بسياری از فعاليت ها که به پريدن و حرکت سريع نياز دارند، می کاهد(1و2) وبه عنوان يک عامل محدودکننده حرکت درمفصل به شمار می آيد( 5). علاوه بر اين در برخي از مواقع ميزان درصد چربي بدن بعنوان شاخص پيشگو در ارتباط با عوامل خطرزاي قلبي و عروقي مطرح است.

 بنابراين در كنار سود جستن از علم مدرن تمرين، كاستن از چربي هاي اضافه همواره مد نظر ورزشكاران و غير ورزشكاران بوده و هست. اين كه آيا ک كدام روش تمرين مي‌تواند در اين مسئله به مربيان و ورزشكاران كمك مؤثري نمايد همواره مورد پرسش بوده و افكار اشخاص ذيربط را مشغول داشته است. روي اين اصل تحقيقي در اين راستا و پي بردن به روش هايي كه مي‌تواند در كاستن از چربي به نحو مؤثري كمك نمايد بسيار مهم و قابل توجه مي‌باشد. علاوه بر اين برخي از افراد بدليل وضعيت جسمي، امكان كاهش چربي از طريق روش هاي تمريني رايج و شناخته شده را ندارند، همچون كساني كه به سبب مشكل در قسمت پايين تنه امكان تمرين و كاهش چربي از طريق فعاليت هايي مثل دويدن، دوچرخه سواري و فعاليت هايي از اين قبيل را ندارند و يا كساني كه بدليل محدوديت حركتي در مفصل مربوطه امكان انجام فعاليت به شكل حركتي را ندارند. بنابراين يافتن راه حلي علمي از طريق تمرينات مختلف ورزشي از جمله استفاده از شيوه‌هاي تمريني ايزومتريك، ايزوتونيك و تركيبي از هر دو روش شايد بتواند به بسياري از افراد در زمينه كاستن از چربي هاي اضافي بدن كمك مؤثر نمايد و اطلاعات مفيدي را در زمينه اثرات انواع انقباضات عضلاني بر تغييرات درصد چربيها در اختيار ما قرار دهد.

مبانی نظری تحقيق

ترکيب بدني

 به درصدي از وزن بدن اطلاق مي شود که ترکيبی است از چربی، نسبت به وزن خالص يا بدون چربی(3).  به اعتقاد متخصصين و دست اندرکاران امر ورزش،ترکيب بدني افراد چه در بعد سلامت عمومي و چه در مورد ورزشکاران رشته هاي مختلف حايز اهميت بسياراست،ترکيب بدني جزء اصلي آمادگي بدني به لحاظ تناسب اعضاء،اندام ها،عضلات و بافت ها بوده و هر چه قدر افراد جامعه به صورت تک به تک دراين مورد متناسب ترباشد مي توان نتيجه گرفت که آن جامعه سالم تر و به دور از مشکل اضافه وزن بوده و نهايتا از بسياري بيماري هاي مرتبط با اين امر از قبيل چاقي،فشار خون بالا،ميزان قند بالا و ... دور خواهد بود.

 

 چربی زيرپوستی:

 چربی بدن در بافت چربی نگهداری می شود که در اندام های گوناگون داخلی همانند قلب، کبد، شش و غيره و همچنين در لايه های زيرپوستی قرار دارد که عمدتا در نواحی سينه، شکم و ران انباشته می شود(13).

تحقيقات انجام شده

- محمد باقر نيكزاد (1373) در تحقيقي با عنوان "اثرات يك برنامه موضعي بر چربي زير پوستي چند ناحيه از بدن" نشان داد كه در يك برنامه 8 هفتگي (5 روز در هفته) تمركز يافته در ناحيه شكم، سبب كاهش معني داري در چربي تحت جلدي نقاط مختلف بدن (شكم، ران، سينه، كتف) و درصد چربي  بدن، افزايش معني داري در چگالي بدن و تعداد دراز و نشست افراد در يك دقيقه شده است، همچنين تغيير معني داري در وزن بدن و محيط شكم آزمودني ها مشاهده نشده است، از طرفي كاهش چربي تحت جلدي در موضع‌ تمرين داده شده (ناحيه شكم)، همراه با كاهش چربي تحت جلدي در مواضع غيرتمريني (ران، سينه، كتف) بوده است كه وجود همبستگي زياد و معني دار بين اين مواضع (شكم با ران، شكم با كتف، شكم با سينه) حكايت از ارتباط و وابستگي كاهش چربي در همه مواضع را مي ‌نمايد (6).

- پروانه رياحي (1376) در تحقيقي با عنوان" مقايسه و تأثير دو نوع روش تمريني موضعي و عمومي بر ميزان چربي زير پوستي چند ناحيه از بدن زنان 40-20 سال" صورت گرفت. در اين تحقيق تعداد 21 نفر آزمودني داوطلب پس از آزمون درصد چربي بدن بصورت گروه هاي مشابه  درآمده وبطورتصادفي در گروه هاي تمرينات عمومي، و گروه گواه جهت انجام تحقيق قرار داده شدند و برنامه تمريني را به مدت 10 هفته اجرا شد و نتايج زير بدست آمد (4).

- اسكينر[1] و همكاران او (1964) در برسي تاثير برنامه ورزش استقامت را با تواتر 3 بار در هفته  و هر نوبت 40 دقيقه كار، براي مدت 6 ماه بر تغييرات  تداومي تركيب بدن، به  روش چگالي سنجي مطالعه كردند. داده‌هاي اين پژوهش نشان داد كه وزن مخصوص بدن از058/1 به 063/1 افزايش پيدا كرد و مجموع شش موضع چربي زير جلدي  از7/107 به 3/99 ميليمتر تقليل يافت (10).

- ويلمور[2]و همكارانش (1970) در تحقيقي تحت عنوان"تاثير10 هفته برنامه تمريني دوي جاگينگ بر تغييرات تركيب بدن" ، تغييرات تركيب بدن 55 مرد 17 تا59 سال را متعاقب دوي جاگينيگ با تواتر سه روز در هفته و براي مدت 10 هفته بررسي كردند. متغيرهاي وزن كل، درصد چربي و مجموع چهار نقطه از هفت نقطه چربي زير جلدي كاهش يافت، در حاليكه چگالي بدن بطور بارز افزايش پيدا كرد (14).

- جانسون [3]و همكارانش (1972) در تحقيقي 32 دانشجوي زن جوان را طي برنامه استقامتي به مدت ده هفته روي چرخ كارسنج مطالعه نمودند. برنامه روزانه ي30 دقيقه تمرين با تواتر پنج روز در هفته بود. در پايان كار وزن بدن تغييري نكرد، اما چهار موضع ضخامت لايه چربي زير جلدي كاهش يافت و بدنبال آن چربي از 9/24 به 8/22 درصد كاهش پيدا كرد (8).

- اسكات [4] و همكاران او (1963) به منظور مقايسه روشهاي تمريني موضعي و عمومي بر تركيب بدن22 زن دانشجو را با درصد چربي بدن در محدوده 41-8 درصد مورد مطالعه قرار دادند. در انتهاي برنامه تمريني اختلاف معني داري در داخل گروه ها مشاهده شد اما بين تمرينات موضعي و عمومي اختلاف معني داري مشاهده نگرديد (2).

-استانلي[5] و همکارانش (1994 ) تحقيقي با عنوان " اثرات حجم تمرين بر قدرت و هايپرتروفي عضلات همسترينگ و چهار سر ران در دانشگاه فلوريدا" انجام دادند که اين تحقيق اثرات تمرين مقاومتي با شدت بالا، بر نيروي گشتاوري ايزومتريک،ضخامت چربي،قبل و بعد از 14 هفته تمرين و هفته اي 3 روز تمرين مشخص مي کنند که با استفاده از يک ست با حجم پايين در يک گروه با تعداد 18 نفر ،هيج کاهش معني داري در ضخامت چربي ران مشاهده نشد،ولي در گروه دوم، تمرين با سه ست،با حجم بالا،کاهش معني دار، در ضخامت چربي ناحيه ران مشاهده شد(11 ).

هانتر[6] و همکارانش (2002) در مطالعه اي اثر تمرين مقاومتي را در توزيع چربي بدن12 زن و 14 نفرمرد در محدوده سني 77-21 سال را بررسي کردند و نشان دادند که افزايش توده چربي آزاد براي هر دو جنس مرد و زن به طور يکساني معني دار است و از طرفي نشان دادند که چربي بدن در مردان و زنان به طور يکساني کاهش دارد.همچنين کاهش چربي شکم زنان معني داربوده،در حالي که کاهش چربي شکم مردان معني دار نبوده است.احتمالا عدم معني داري در مردان به علت وجود درصد چربي پايين در آزمودني هاي مرد بوده است(7).

ورني[7] و همکارانش ( 2006) در مطالعه اي تاثير ترکيب تمرين استقامتي اندام تحتاني و تمرين مقاومتي اندام فوقاني را بربهبود اجرا و شاخص  هاي سلامتي بعد از 14 هفته تمرين ، روي مردان بزرگسال بررسي نمودند. نشان دادند که با کاهش 3/1 درصد، درصد چربي بدن، به طورمعني داري کاهش يافته است. همچنين مقدار چربي شکم با کاهش 12 درصدي، از نظر آماري کاهش معني داري داشته است(12).

کان[8] و همکارانش(2007) در تحقيقي تاثير تمرينات تعادلي برپاسخ فيزيولوژيکي و رواني بدن بررسي نمودند. در اين تحقيق تعداد 17 نفر مرد با ميانگين سني 43 به مدت 12 هفته و هفته اي 3 جلسه به مدت 90 دقيقه به تمرينات تعادلي پرداختند. در پايان گروه تجربي در مقايسه با گروه کنترل از درصد چربي پايين تري برخوردار بودند. با توجه به اين که تمرينات تعادلي بسته به ماهيتي که دارند به صورت ايستا انجام گرفته است. بنابر اين مي توان نتيجه گرفت که انقباضات ايزومتريک در اين تحقيق تاثير معني دار در کاهش درصد چربي آزمودني ها داشته است(9).

نتيجه گيری

1-  تمرين موضعی بر کاهش ضخامت چربی ناحيه سينه آزمودنی ها تاثير داشته واين کاهش در سطح احتمال 1% معنی دار بوده است(0038/0 = p).

2-  تمرين موضعی بر کاهش ضخامت چربی ناحيه شکم آزمودنی ها تاثير داشته واين کاهش در سطح احتمال 1% معنی دار بوده است(0006/0 =P).

3-تمرين موضعی بر کاهش ضخامت چربی ناحيه ران آزمودنی ها تاثير داشته واين کاهش در سطح احتمال 1% معنی دار بوده است(0048/0=P).

4-  تمرين موضعی بر کاهش مجموع ضخامت چربی زير پوستی سه ناحيه سينه، شکم و ران، تاثير داشته و  اين کاهش در سطح احتمال 1% معنی دار بوده است(0007/0=P).

5-  تمرين موضعی بر کاهش درصد چربی زير پوستی آزمودنی ها، تاثير داشته واين کاهش در سطح احتمال 1% معنی دار بوده است(0034/0 =P).

6-  بيشترين مقدار کاهش ضخامت چربی مربوط به ناحيه شکم با 2083/3 ميليمتر و کمترين مربوط به ناحيه ران با 625/1 ميليمتر می باشد.

7-طبق نتايج تحقيق با کاهش ميانگين 2 ميليمتر، 18/15 درصدضخامت چربی سينه ازمودنی ها کاهش داشته است.

8-طبق نتايج تحقيق با کاهش ميانگين 2083/3 ميليمتر، 70/12 درصدضخامت چربی شکم آزمودنی ها کاهش داشته است.

9-  طبق نتايج تحقيق با کاهش ميانگين 625/1 ميليمتر،75/7 درصد ضخامت چربی ران آزمودنی ها کاهش داشته است.

10-طبق نتايج تحقيق با کاهش ميانگين 833/6 ميليمتر،50/11درصد مجموع ضخامت چربی سه ناحيه آزمودنی ها کاهش داشته است.

11-طبق نتايج تحقيق با کاهش ميانگين 85/1 درصد، درصدچربی زيرپوستی آزمودنی ها 30/11 درصد کاهش داشته است.

 

 

منابع و مآخذ

1- البرتس، بروس. مباني زيست شناسي سلولي_ ترجمه بهاروند، حسين و همکارن_ انتشارات تابش انديشه 1382

2- پولاک _ ويلمور_ فيزيولوژي ورزشي باليني _ ترجمه ناظم، فرزاد و فلاح محمدي، ضيا _ انتشارات دانشگاه بوعلي سينا 1379

3- توفيقي، اصغر_ هنجاريابي WHR،WC،BMR ،درصد چربي بدن ، و ميزان فعاليت بدني مردان 30 تا 55 ساله شهر تهران و ارزيابي ارتباط آنها با عوامل خطرزاي قلبي و عروقي. پايان نامه کارشناسي ارشد _ دانشگاه تربيت مدرس 1382

4- رياحي بني، پروانه _ مقايسه و تاثير دو نوع روش تمريني موضعي و عمومي بر روي ميزان چربي زير پوستي پنج ناحيه از بدن زنان 40 20 ، واحد خوراسگان 1376

5- نادري، عزت الله، سيف نراقي، مريم _ روش هاي تحقيق و چگونگي ارزشيابي آن در علوم انساني با تاکيد برعلوم تربيتي، دفتر تحقيقات و انتشارات بدر، چاپ يازدهم، زمستان 1375

6- نيکزاد، محمدباقر _ اثرات يک برنامه موضعي بر چربي زيرپوستي چند ناحيه از بدن _ پايان نامه کارشناسي ارشد _ دانشگاه تهران 1373

7- Hunter,GR.Bryan,DR.Wetzstein,CJ.Zuckerman,PA.Bamman,MM. resistance training and intra- abdominal adipose tissue in older men and women. Med Sci Sports Exerc.34 (6):1023-8, 2002.

8-Jonhson, R.E., Mastropaolo,J.A., and Wharton,M.A.:Exercise,dietary intake and body composition.J.Am.Diet.Assoc.61:399-403.1972.

9- Khan,RS.Marlow,C.Head,A.Phyisological and psychological responses to a 12-week body Balance training programe.J.Sci.Med Sport.2007.

10-Skinner, J.S., Holloszy, J.O., and Cureton,T.K.:Effects of a program of endurance exercises on physical Work capacity and anthropometric measurements of  15 middle-aged men.Am.J.Cardiol.14:747-752,1964.

11-Stanly, D.: The effect of training volume on strength and hypertrophy of the Quadriceps and hamstring muscles tests (M.S)-University of Florida, (1994).

12- Verney,J.Kadi,F.Saafy,MA.Piehl-Aulin,K.Denis,C.Combined lower body endurance and upper body resistance training improves performance and health parameters in healthy active elderly.EurJ Apple Physiol.97(3):288-97,2006.

13-- Wendy J.Bbb;Health/Fitness Instructors Hand book; Chapter5,Relative leanness,PP.52

14- Wilmore,J.H.,Royce,J.,Girandola,R.N,Katck,F.I,and catch , V.L.:body composition changes with a 10-week program of Jogging.Med.Sci. Sports.2:113-117, 1970.

 



[1]- Skinner

2- Wilmore

[3]- Johnson

[4]- Schad

[5]- Stanly

[6]- Hunter

[7]- Verney

[8]- Khan

منبع : سايت علمی و پژوهشي آسمان--صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید
اين مطلب در تاريخ: یکشنبه 10 فروردین 1399 ساعت: 12:26 منتشر شده است
نظرات(0)

تحقیق درباره حصرگرایی‌‌

بازديد: 39
تحقیق درباره حصرگرایی‌‌

حصرگرایی‌‌

چکیده: در این مقاله  پس از طرح مسئله ، به تعریف حصرگرایی روش شناختی پرداخته و آفات آن را برشمرده و در ادامه پس از تعریف مطالعه میان رشته ای به اهمیت و ضرورت‌ مطالعه‌ میان‌ رشته‌ای‌ در دین‌پژوهی‌ پرداخته‌ شده است .

 

فهرست مطالب

  • مقدمه ..................................................1
  • حصرگرایی روش شناختی..........................................................2

·         تحویلی‌نگری‌ مولود حصرگرایی‌............................6

·         ناموفقیت‌ پدیدارشناسی‌ در درمان‌تحویلی‌نگری‌..........................................................7

·         مطالعهِ میان‌ رشته‌ای‌ برنامهِ پیشگیری‌تحویلی‌نگری‌........................................................................8

·         تعریف‌ مطالعه‌ میان‌ رشته.................................................................9

·         ضرورت‌ مطالعه‌ میان‌ رشته‌ای‌ در دین‌پژوهی‌...........................................12

  • فهرست منابع.......................................................................14

 

مقدمه

مطالعات‌ دینی‌ از تنوع‌ روی‌آورد و تعدد روش‌ برخوردار است. تعدد روش‌ در علوم‌ دارای‌ دو گونهِ متفاوت‌ است. گونهِ خاصی‌ از آن‌ در دانش‌ کلام‌ قابل‌ مشاهده‌ است. علم‌ کلام، بنابه‌ تعریف،دارای‌ روشهای‌ گوناگون‌ است. در این‌ نوع، تعدد روش، مسایل‌ مختلف‌ و روشهای‌گوناگون‌ را به‌ میان‌ می‌آورد. هر دانشی‌ که‌ به‌ لحاظ‌ سنخ‌ مسائل، گوناگونی‌داشته‌ باشد، از حیث‌ روش‌ نیز مختلف‌ است. گونهِ دیگر از تنوع‌ روش‌ ناظر به‌مسئله‌ واحد است. هر یک‌ از مسائل‌ در حوزه دین‌ پژوهی، مانند روان‌ شناسی‌ دین،فلسفه دین، الهیات‌ نوین، و تاریخ‌ ادیان‌ مورد بحث‌ است‌ و در هر گستره ‌ای‌ تفسیرمختلف‌ و یا متخالف‌ نسبت‌ به‌ گستره ‌ای‌ دیگر به‌ میان‌ می‌آید. تنوع‌ روش‌ وکثرت ‌روی ‌آورد در مطالعات‌ درون ‌دینی، به‌ ویژه‌ در تفسیر قرآن، سابقه طولانی‌ ودامنه‌ وسیع‌ دارد. روی‌ آوردهای‌ ادبی، روایی‌ یا به‌ طور کلی‌ تفسیر ماثور،رهیافت‌ فلسفی، کلامی، عرفانی، فقهی‌ و علمی‌ (تجربی)، مکاتب‌ مختلف‌ تفسیری‌ رابه‌ میان‌ آورده‌ است. کثرت‌ روش‌ و گوناگونی‌ مکاتب‌ سبب‌ ظهور و رواج‌ تفسیرهای‌مختلف‌ و فهم‌های‌ متخالف‌ از آیات‌ قرآنی‌ شده‌ است.دیدگاه‌ مفسرانی‌ چون‌ بحرانیو ملامحسن‌ فیض‌ کاشانی که‌ به‌ مکتب‌ تفسیر ماثور تعلق‌ خاطر دارند با آراءتفسیری‌ کسانی‌ چون‌ ابوعبید مثنّی و به‌ طور کلی‌ مؤلفان‌ مجازالقرآن‌ ومعانی‌القرآن‌ که‌ بیش‌ و کم‌ مکتب‌ تفسیری‌ ادبی‌ را بنیان‌ نهاده‌اند، دارای‌اختلاف‌ فراوان‌ و تامل‌برانگیز است.

 

تنوع‌ روش‌ در فهم‌ آموزهِ واحد و تعدد روی ‌آورد در تحلیل‌ پدیدار دینی‌ واحد،موجب‌ اختلاف‌ فهم‌ و گوناگونی‌ دیدگاه‌ شده‌ است‌ و این‌ امر عامل‌ ابهام، تردید،حیرت‌ و سرگشتگی‌ شده‌ است. در فهم‌ این‌ آیه‌ کدام‌ تفسیر مُصاب‌ است‌ و در تحلیل‌آن‌ پدیدار دینی‌ کدام‌ دیدگاه‌ به‌ حقیقت‌ نزدیکتر است؟ آیا می‌توان‌ در همهِموارد و مواضع‌ خلاف‌ به‌ قاعده  اذا تعارضا تساقطا عمل‌ کرد ویا باید به‌ الجمع‌مهما امکن‌ اولی‌ من‌الترک‌ تمسک‌ جست؟

کسانی‌ که‌ با دغدغهِ روش‌ بااختلاف‌ دیدگاهها مواجهه‌ دارند گامی‌ به‌ عقب‌ برمی‌دارند و از روشها می‌پرسند: دراختلاف‌ روی ‌آوردها کدام‌ روش‌ را باید اخذ کرد؟ با چه‌ ملاکی‌ می‌توان‌ روشی‌ رانسبت‌ به‌ سایر روشها ترجیح‌ داد؟ و مهمتر از همه آنها، آیا صرفاً باید روش، روی‌آورد و مکتب‌ خاصی‌ را برگزید و دیگر روشها را باید فرو گذاشت؟ آیا چنین‌ اقدامی‌اثربخشی‌ تحقیق‌ را کاهش‌ می‌دهد یا آنرا افزایش‌ می‌دهد؟ مواجهه مناسب‌ با روشهای‌متنوع‌ چیست؟ آیا اخذ همه روی ‌آوردها و برگرفتن‌ تعداد فراوانی‌ از روش‌ها درتحلیل‌ مسئله‌ واحد ممکن‌ و مجاز است‌ و یا از حصر توجه‌ به‌ روش‌ واحد گریزی‌نیست؟ کارآمدی‌ تحقیق‌ وابسته‌ به‌ کدامیک‌ از این‌ دو وضعیت‌ است؟ آیا برگرفتن‌روشهای‌ مختلف‌ به‌ التقاط‌ مبانی‌ و درآمیختن‌ دیدگاهها نمی‌انجامد؟

پرسش‌از نحوه مواجهه‌ با نوع‌ روش‌ در مطالعات‌ دینی‌ را می‌توان‌ به‌ دو مسئله‌ متمایزتحلیل‌ کرد: مسئله‌ منطقی‌ و پرسش‌ تاریخی. سؤال‌ تاریخی‌ به‌ مواجهه محققان‌ و دین‌پژوهان‌ در تاریخ‌ تفکر دینی‌ مربوط‌ است. پژوهشگران‌ این‌ حوزه‌ معرفت‌ باروشهای‌ متنوع‌ چگونه‌ مواجهه‌ دارند؟ این‌ سوال‌ از نظر سنخ‌ مسئله‌توصیفی‌Descriptive است. مسئله‌ منطقی، برخلاف‌ سؤال‌ تاریخی، توصیه‌ای‌Normative است‌ و از روش‌ شایسته‌ در مواجهه‌ با تنوع‌ روی ‌آوردها می‌پرسد. راهها وچاهها دراین‌ موضع‌ کدام‌ است؟ آیا مواجهه حصرگرایانه‌ قابل‌ توصیه‌ است‌ یا شایسته تحذیر؟پاسخ‌ به‌ این‌ سؤال، ترازویی‌ است‌ برای‌ نقد آنچه‌ در پاسخ‌ سؤال‌ نخست‌ به‌ دست‌می‌آید.

پرسش‌ از نحوه مواجهه‌ با تنوع‌ روشها، خود مسبوق‌ به‌ تبیین‌ آن‌ ووقوف‌ بر عوامل‌ تنوع‌ روش‌ در مطالعات‌ دینی‌ و نیز آثار و لوازم‌ آن‌ است. نکتهمهمی‌ که‌ در این‌ مقام‌ قابل‌ توجه‌ است‌ تنوع‌ مواجهه‌ با کثرت‌ روشها است: حصرگرایی‌ و بسنده‌ کردن‌ به‌ یک‌ روش نوعی‌ از مواجهه‌ است‌ و کثرت‌ گرایی‌ و اخذروشهای‌ متنوع‌ گونه‌ای‌ دیگر از مواجهه‌ است. در اخذ روشهای‌ مختلف‌ می‌توان‌روشمند عمل‌ کرد و بر اساس‌ طرح‌ پیشین‌ و برنامهِ پژوهشی‌ معینی‌ روی‌ آوردهای‌گوناگون‌ را به‌ کار بست‌ و همچنین‌ می‌توان‌ بدون‌ برنامه‌ همه آنها را برگرفت.

حصرگرایی روش شناختی‌

حصر توجه‌ به‌ دانش‌ خاص‌ و غفلت‌ ازسایر علوم‌ و روی ‌آوردها را در تحلیل‌ مسایل، حصرگرایی‌ روش‌شناختی ‌Methodological exclusivism می‌نامیم. دانش‌آموخته  مدرسه‌ فلسفه‌ باچهارچوب، روی ‌آوردها و ابزارهای‌ فلسفی‌ در تحلیل‌ مسائل‌ آشنا است‌ و همه‌پدیدارها را فقط‌ با همین‌ نظرگاه‌ تحلیل‌ می‌کند و نسبت‌ به‌ تحلیلهای‌ رایج‌ درسایر دانشها بی‌خبر و یا منکر است. تحلیلهای‌ کلامی‌ یا عرفانی‌ را تفسیری‌ ناقص‌یا ناروا می‌انگارد. متکلمان‌ نیز همین‌ موضع‌ را دارند. خود را مُصاب‌ و دیگران‌را ناکامیاب‌ می‌پندارند. هر گروهی‌ از ارباب‌ صناعات‌ و متخصصان‌ به‌ آنچه‌ باابزارهای‌ خود به‌ دست‌ می‌آورند خرسند هستند و نسبت‌ به‌ آنچه‌ نصیب‌ دیگران‌می‌شود احساس‌ بی‌نیازی‌ می‌کنند و در نتیجه‌ نسبت‌ به‌ دیدگاههای‌ دیگر غافل‌ و یامنکر می‌گردند. کل‌ حزب‌ بما لدیهم‌ فرحون‌ (سوره‌ روم‌ آیه‌  32).

جزم‌گرایی‌ و دگماتیسم‌ موجب‌افزایش‌ حصرگرایی‌ و آثار آن‌ می‌گردد. تعصب‌ ورزیدن‌ به‌ آنچه‌ در یک‌ گستره‌معین‌ در دام‌ تحقیق‌ افتاده‌ است‌محقق‌ را به‌ اخذ مواضع‌ نادرست‌ و انکارآمیزنسبت‌ به‌ سایر گستره ‌ها سوق‌ می‌دهد. حصرگرایی‌ نزاعهای‌ فراوان‌ و غالباًبی‌حاصل‌ را در تاریخ‌ تفکر به‌ میان‌ آورده‌ است. نزاع‌ اهل‌ کلام‌ با فیلسوفان‌ وفلاسفه‌ با اهل‌ حدیث‌ و هر سه‌ گروه‌ با عرفا معروفتر از آن‌ است‌ که‌ شواهدی‌ برآن‌ ذکر شود.اگرچه‌ غالب‌ مسائل‌ الهیاتی‌ و مباحث‌ دین ‌پژوهی‌ در علوم‌ مختلف‌مورد بحث‌ است‌ اما کمتر دانشمندی‌ از گستره خود فراتر رفته‌ و دیدگاههای‌ سایرعلوم‌ را قابل‌ توجه‌ می‌انگارد. الهیات، به‌ معنی‌الاخص‌ فیلسوفان، با مباحث‌متکلمان، عرفا، مفسران‌ و اهل‌ حدیث‌ بیش‌ و کم‌ مسائل‌ یکسان‌ دارد اما هردانشمندی‌ با حصر توجه‌ به‌ ابزارها، مبانی‌ و رهیافتهای‌ موجود در دانش‌ خود به‌تحلیل‌ مسایل‌ پرداخته‌ و از توجه‌ به‌ مباحث‌ سایر علوم‌ در همین‌ زمینه‌ به‌صورت‌ هشیار یا ناهشیار محروم‌ شده‌ است.

ردیه ‌نویسی‌ و مسابقه‌ درزبده`النقض‌ نوشتن‌ ناشی‌ از حصرگرایی، بخشی‌ از ادبیات‌ پژوهشی‌ درتاریخ‌ تفکراست. غالب‌ نقض ‌نویسی ها مبتنی‌ بر سوء فهم‌ نظریه‌های‌ مورد نقد است‌ که‌ ازحصرگرایی‌ ناشی‌ می‌شود. این‌ گروه، دیدگاه‌ آن‌ صنف‌ را بدون‌ آنکه‌ در مقام‌ فهم‌آن‌ باشد، خلاف‌ حکم‌ عقل‌ می‌انگارد و گروه‌ دیگر آراء دسته نخست‌ را بدون‌ فهم‌درست‌ تخطئه‌ می‌کند. این، ره ‌آورد آن‌ را خردستیز می‌یابد و آن‌ رهیافت‌ این‌ راخلاف‌ شرع‌ و دین ‌ستیزانه‌ می‌بیند. متکلم‌ بر ضد فیلسوف، " مصارعه`الفلاسفه " می‌نویسد و اندیشه‌های‌ فلسفی‌ را خودستیز می‌انگارد و اهل‌ حدیث‌ را علیه متکلم‌الجام‌العوام‌ عن‌ علم‌الکلام‌ می انگارد و دانشمند سلفی‌ مشرب، در نگه ‌داشت‌ ذهن‌و زبان‌ از دو دانش‌ منطق‌ و کلام، کتاب‌ می‌پردازد.

حصرگرایی‌‌ نسبت‌ به‌دیگر علوم‌ به‌ تدریج‌ به‌ درون‌ گستره‌ سرایت‌ می‌یابد. فیلسوفان، به‌ عنوان‌مثال، نه‌ تنها نسبت‌ به‌ سایر دانشها به‌ شرط‌ لا عمل‌ می‌کنند بلکه‌ هر نظام‌فلسفی‌ نسبت‌ به‌ نظامهای‌ فلسفی‌ دیگر نیز همین‌ مواجهه‌ را دارد. نزاع‌ بین‌متکلم‌ و فیلسوف‌ و یا فیلسوف‌ و عارف‌ به‌ نزاع‌ بین‌ مشاء و اشراق‌ و اختلاف‌بین‌ کرّامی‌ و ماتریدی‌ مبدل‌ می‌گردد. عارفان‌ عملی‌ سعی‌ عرفان‌ نظری‌ در کسب‌معارف‌ را بی‌مقدار و جهد بی‌توفیق‌ می‌انگارند و عرفای‌ نظری‌ آنها را به‌ دیده‌فروتر می‌بینند واهل‌ حدیث‌ هر دو را به‌ باد نقد می‌گیرند. حصرگرایی‌ رایج‌ درتفکر سنتی‌ بیش‌ و کم‌ معلول‌ عوامل‌ شخصیتی‌ و روانی‌ است. سخت‌گیری‌ و تعصب‌ناشی‌ از خامی‌ و فقدان‌ بصیرت‌ است :  سختگیری‌ و تعصب‌ خامی‌ است / ‌تا جنینی،کارخون‌ آشامی‌ است.

اخد موضع‌ حصرگرایانه‌ در تنوع‌ رهیافتها و دیدگاههاناشی‌ از بی ‌خبری‌ و جهل‌ است‌ و یا ناشی‌ از عدم‌ تعادل‌ روانی است، زیرا بداهت‌عقل‌ حکم‌ می‌کند که‌ همه دیدگاهها را حق‌ نپنداریم‌ و همه آنها را باطل‌ ندانیم. به‌ تعبیر مولوی: این حقیقت‌ دان، نه حق‌اند همه‌/ نی به کلی گمرهانند اینهمه‌ ؛ آنکه گوید جمله‌ حقند، احمقی‌ است‌ /  و آنکه گوید جمله‌ باطل، اوشقی‌ است .

حصرگرایی‌ روش‌ شناختی‌ در دوره  جدید شتاب‌ زیاد و پیچیدگی‌ فراوان‌یافته‌ است‌ و این‌ معلول‌ تخصصی‌ شدن‌ علوم‌ و گزینشی‌ بودن‌ تحقیقات‌ تجربی‌ است. دانشمندان‌ دوره  رنسانس‌ علامه‌های‌ ذوفنون‌ و در غالب‌ دانشهای‌ رایج‌ روزگار خودمتخصص‌ و صاحب‌ نظر بودند. دکارت‌ که‌ سرآغاز فلسفه جدید تلقی‌ می‌شود، در غالب‌علوم‌ آن‌ روزگار سرآمد بود و در فیزیولوژی، فیزیک، ریاضیات، فلسفه، اخلاق‌ وسیاست‌ آثار مؤثر و مهمی‌ نوشته‌ بود. ظهور و توسعه‌ پرشتاب‌ علوم‌ امکان‌ تربیت‌چنین‌ علامه‌هایی‌ را از بین‌ برد. رشد تند آهنگ‌ دانشها، تخصص ‌گرایی‌ راسبب‌ شد. هر علمی‌ به‌ شاخه‌های‌ فراوان‌ تجزیه‌ شد و هر شاخه‌ای‌ خود علم‌ باروری‌ شد وآبستن‌ شاخه‌های‌ متعدد دیگر گردید.

تخصصی‌ شدن‌ علوم، تخصص ‌گرایی‌ درپژوهش‌ را نیز سبب‌ شد. هیچ‌ دانشمندی‌ نمی‌توانست‌ در همه علوم‌ و با استفاده‌ ازابزارها و چارچوبهای‌ آنها به‌ پژوهش‌ بپردازد. مطالعات، به‌ ناچار، به‌ گسترهخاصی‌ محدود شد. تخصصهایی‌ که‌ امروزه‌ در پژوهشهای‌ فلسفی‌ به‌ عنوان‌ مثال‌ وجوددارد خیره‌ کننده‌ است‌ و فاصله‌ای‌ که‌ دو پژوهشگر حوزهِ مطالعات‌ فلسفی‌ نسبت‌به‌ هم‌ یافته‌اند بیش‌ از فاصله‌ای‌ است‌ که‌ دو قرن‌ پیش‌ روان‌شناسان‌ باجامعه‌شناسان‌ داشته‌اند. تخصصی‌ شدن‌ علوم‌ بر حصرگرایی‌ شتاب‌ افزون‌ داده‌ وآنرابسیار فراخ‌ دامن‌ نموده‌ است.

عامل‌ دیگر را نیز باید بر تخصصی‌ شدن‌ علوم‌افزود و آن‌ گزینشی‌ بودن‌ علم‌ تجربی‌ است. مطالعات‌ تجربی‌ به‌ لحاظ‌ روش ‌شناسی‌گزینشی‌ هستند. در علوم‌ تجربی‌ نمی‌توان‌ به‌ صورت‌ کل ‌گرایانه‌ هوس‌ مطالعه‌تمام‌ هستی‌ و یا همه هویت‌ یک‌ پدیدار را تحقق‌ بخشید بلکه‌ صرفاً بُعدی‌ ازپدیدار مورد مطالعه‌ قرار می‌گیرد و سایر ابعاد آن‌ از این‌ مطالعه‌ برون‌ می‌ماند. برگرفتن‌ ضلعی‌ از شیء و فرو نهادن‌ اضلاع‌ دیگر آن‌ در علوم‌ تجربی‌ گریزناپذیرست‌و در این‌ خصلت‌ تفاوتی‌ بین‌ علوم‌ طبیعی‌ و علوم‌ اجتماعی‌ وجودندارد.

گزینشی‌ بودن‌ از عوامل‌ مهم‌ حصرگرایی‌ روش‌ شناختی‌ است‌ زیراگزینش‌ ضلع‌ خاصی‌ از پدیدار مستلزم‌ غفلت‌ از اضلاع‌ دیگراست. مولوی‌ ارتباط‌ بین‌گزینش‌ و عطف‌ توجه‌ به‌ یک‌ بعد و غفلت‌ از سایر ابعاد را در داستان‌ معروف‌اختلاف‌ کردن‌ در چگونگی‌ و شکل‌ پیل‌ (دفتر سوم‌ بیتهای‌ 1259 تا 1268) آورده‌است‌ که‌ در بحث‌ از تحویلی‌نگری‌ به‌ آن‌ اشاره‌ خواهیم‌ کرد.

عوامل‌متعددی‌ از جمله‌ تخصصی‌ شدن‌ علوم، گزینشی‌ بودن‌ تحقیقات‌ تجربی‌ و تعصب‌ وسختگیری‌ ناشی‌ از بی‌خبری، حصرگرایی‌ روش ‌شناختی‌ را در دوره مدرن‌ افزایش‌ داده‌است. گزینشی‌ بودن، دامنه جهل‌ به‌ سایر گستره‌ ها را بیشتر می‌کند و عداوت‌برخاسته‌ از جهل‌ (الناس‌ اعداء لما جهلوا) ، انکار رهیافتهای‌ دیگر را افزایش‌می‌دهد. امروزه‌ فیلسوفان‌ تحلیلی‌ علی‌رغم‌ برخورداری‌ از دغدغه‌ روش، رهیافت‌اگزیستانسیالیسم‌ رابا حصرگرایی‌ ناموجه‌ تخطئه‌ می‌کنند و اگزیستانسیالیستهااندیشه‌های‌ تحلیلی‌ را بی‌مقدار و غیرقابل‌ اعتنا می‌پندارند و هر دو گروه‌ نسبت‌به‌ متافیزیسینها موضع‌ انکار و تخطئه‌ اخذ می‌کنند. پوزیتویسم‌ با همه آفات‌ وآثار سوء آن، حاصل‌ حصرگرایی‌ تجربه‌گرایان‌ است.

حصرگرایی‌ در دین ‌پژوهی‌ نوین‌نیز به‌ نحو تشدید پذیری‌ وجود دارد. روان ‌شناسان‌ دین‌ نسبت‌ به‌ رهیافتهایجامعه‌شناسان ناشنوا هستند و پژوهشگران‌ تاریخ‌ ادیان‌ از تحلیلهای‌ فلسفی‌ درپدیدارهای‌ دین‌ غافلند. فیلسوفان‌ دین‌ به‌ ندرت‌ با پژوهشها تجربی‌ درباره دین‌آشنایی‌ دارند. این که‌ در جامعه ما علی‌رغم‌ طرح‌ فلسفه دین‌ و کلام‌ جدید، مباحث‌روان ‌شناختی‌ دین‌ هنوز طرح‌ نشده‌ و شاغلین‌ به‌ تاملات‌ فلسفی‌ در باب‌ دین‌ باآراء و تحقیقات‌ گستردهِ در حوزه مطالعات‌ تجربی‌ دین‌ ناآشنا هستند، ناشی‌ ازحصرگرایی‌ نزد دین ‌پژوهان‌ جامعه‌ ما است. حصرگرایی‌ روش ‌شناختی‌ در مطالعات‌دینی‌ - به‌ شرحی‌ که‌ بیان‌ خواهد شد - پر آسیب ‌تر و زیانبارتر است.

 

تحویلی‌نگری‌ مولود حصرگرایی‌

مهمترین آفت‌ حصرگرایی، خطای‌ تحویلی‌نگری‌(Reductionism) است. مراد از تحویلی ‌نگری‌ ارجاع‌ یک‌ پدیدار به‌ امر فروتراز آن‌ و اخذ وجهی‌ از شیء به‌ جای‌ کنه‌ و حقیقت‌ آن‌ است. منطقدانان‌ مسلمان‌این‌ خطا را در شکل‌ ساده آن‌ به‌ عنوان، مغالطه کنه‌ و وجه، صورتبندی‌کرده‌اند.

گزینشی‌ بودن‌ تحقیق‌ صرفاً بعدی‌ از پدیدار را برای‌ پژوهشگر مکشوف‌می‌سازد و حصرگرایی، محقق‌ را سوق‌ می‌دهد تا ابعاد دیگر را انکار کند و به‌ این‌ترتیب‌ چنین‌ بپندارد که‌ شیء چیزی‌ جز همان‌ بعدی‌ که‌ برای‌ وی‌ مکشوف‌ شده‌نیست.

مطالعه تاریخی، به‌ عنوان‌ مثال، نقش‌ مهمی‌ در شناخت‌ پدیدار دارداما حصر توجه‌ به‌ مطالعه تاریخی‌ و انکار و اعراض‌ از رهیافتهای‌ دیگر سبب‌ می‌شودهویت‌ شیء در حیثیت‌ تاریخی‌ آن‌ پنهان‌ شود و گمان‌ گردد که‌ آن‌ شیء چیزی‌ نیست‌جز جنبه مکشوف‌ در مطالعه  تاریخی. تاریخی ‌نگری‌ که‌ یکی‌ از مصادیق‌ حصرگرایی‌است‌ سبب‌ ظهور انسان ‌شناسی، هستی‌شناسی‌ و دین ‌شناسی‌ تحویلی‌ نگرانه‌ اصالت‌تاریخی‌ شده‌ است.

مطالعه تجربی ‌پدیداری‌ چون، تجربه دینی، به‌ عنوان‌مثال، برخی‌ از اضلاع‌ آن‌ را می‌شناساند اما حصر توجه‌ به‌ این‌ رهیافت‌ موهم‌این‌ پندار است‌ که‌ تجربه دینی‌ چیزی‌ جز زمینه‌های‌ زیست ‌شناختی‌ و روان‌شناختی‌ مکشوف‌ به‌ ابزار تجربی‌ نیست. حصر توجه‌ به‌ مفهوم‌ سازیهای‌ فلسفی‌ ازخدا و اوصاف‌ او، محقق‌ را از نیل‌ به‌ تصوری‌ عمیقتر از خدا که‌ در روی ‌آورددرون‌ دینی‌ می‌توان‌ به‌ دست‌ آورد و یا با رهیافت‌ وجودی‌ می‌توان‌ به‌ آن‌نزدیک‌ شد محروم‌ می‌سازد. به‌ دلیل‌ حصرگرایی‌ روش‌ شناختی‌ است‌ که‌ برخی‌ ازمتکلمان‌ و فیلسوفان‌ از زبان‌ قرآن‌ دورتر شده‌ و تحلیل‌ آنها از مسائل‌ دینی‌تفاوت‌ آشکار با حقایق‌ قرآنی‌ یافته‌ است.

پدیدارها و آموزه‌ های‌ دینی ‌دارای‌ اضلاع‌و بطون‌ متعددی‌ است‌ و حصرگرایی‌ در شناخت‌ دین‌ سبب‌ محروم‌ شدن‌ محقق‌ از هویت‌و حقیقت‌ آن‌ می‌گردد. رواج‌ تصورهای‌ مُثله‌ای‌ از دین‌ و پدیدارهای‌ دینی، حاصل‌حصرگرایی‌ در دین‌شناسی‌ نوین‌ است. بیان‌ مطالبی‌ از این‌ قبیل‌ که‌ دین‌ چیزی‌نیست‌ جز اخلاق، دین‌ چیزی‌ نیست‌ جز ایدئولوژی، دین‌ چیزی‌ نیست‌ جز معرفت‌ دینی،نمونه‌هایی‌ از این‌ مثله‌کردن‌ دین‌ به‌ چاقوی‌ حصرگرایی‌ و تحویلی‌نگری‌ برخاسته‌از آن‌ است.



ناموفقیت‌ پدیدارشناسی‌ در درمان‌تحویلی‌نگری‌

پدیدارشناسان‌ نخستین‌ متفکرانی‌ بودند که‌ به‌ ابعادآسیب‌ تحویلی‌نگری‌ در تفکر عصر خود بصیرت‌ یافتند و در مقام‌ ارایه‌ روشی‌ برای‌پیشگیری‌ و درمان‌ آن‌ برآمدند. آنها از حیث‌ توجه‌ دادن‌ به‌ خطرات‌ تحویلی‌نگری‌در شناخت‌ پدیدارهای‌ انسانی‌ به‌ ویژه‌ پدیدارهای‌ دینی‌ نقش‌ طبیبانه‌ای‌ دارند. از نظر آنها اخذ روی ‌آوردهایی‌ چون‌ جامعه ‌شناسی‌ دین، روان‌شناسی‌ دین‌ و تاریخ‌ادیان‌ سبب‌ ظهور و رواج‌ تحویلی‌نگری‌ در مطالعات‌ دینی‌ می‌گردد و تنها راه‌پیشگیری‌ و درمان‌ آن‌ اخذ رهیافت‌ پدیدار شناختی‌ در شناخت‌ حقیقت‌ دین‌ وپدیدارهای‌ دینی‌ است.

روی ‌آوردهای‌ دیگردر مطالعات‌ دینی، از نظرپدیدارشناسان‌ به‌ دلیل‌ این که‌ صرفاً ابعاد سطحی‌ و اضلاع‌ ظاهری‌ پدیدارهای‌دینی‌ را مکشوف‌ می‌سازند، محقق‌ را از وقوف‌ به‌ حقیقت‌ و هویت‌ آنها دور می‌سازددر حالی‌ که‌ از طریق‌ پدیدارشناسی‌ می‌توان‌ هویت‌ پدیدارهای‌ دینی‌ را فراترازعوارض‌ و لواحق‌ آن‌ و به‌ طریق‌ مطالعه مستقیم‌ و از نزدیک‌ شناخت‌ و به‌ این‌وسیله‌ از مغالطه‌ کنه‌ و وجه‌ مصون‌ ماند. پدیدارشناسی‌ دین‌ کنه‌ پدیدارهای‌دینی‌ را مکشوف‌ می‌سازد و سایر رهیافتها صرفاً برخی‌ از وجوه‌ و ابعاد آن‌ رامی‌شناساند.

پدیدارشناسی‌ دین‌ از حیث‌ تذکار دادن‌ نسبت‌ به‌ آفت‌ شایع‌ درتفکر روزگار خود توفیق‌ فراوانی‌ داشت‌ اما چنین‌ نیست‌ که‌ هر که‌ بر آفات‌ وآسیبها وقوف‌ یابد لزوماً در مصون‌ ماندن‌ از آن‌ نیز توفیق‌ خواهد داشت. بدون‌تردید کشف‌ خطای‌ تحویلی‌نگری‌ را مرهون‌ تاملات‌ روش ‌شناختی‌ پدیدارشناسان‌هستیم‌ اما آیا آنها در مصونیت‌ از آسیب‌ تحویلی‌نگری، روش‌ و ابزار رهگشایی‌ نیزارائه‌ کرده‌اند؟

پدیدارشناسی‌ علاوه‌ بر شخصی‌ بودن‌ و فقدان‌ ملاک‌همگانی‌ که‌ کارآیی‌ آن‌ را به‌ منزله‌ روش‌ تحقیق‌ و قواعد تفکر با تردید مواجه‌می‌سازد، به‌ دلیلی‌ که‌ بیان‌ خواهد شد در درمان‌ تحویلی‌نگری‌ توفیقی‌ نداشته‌است. تحویلی‌نگری‌ صرفاً معلول‌ اخذ روی‌آورد تاریخی‌ یا رهیافت‌ جامعه‌شناختی‌ وروان‌شناختی‌ در شناخت‌ دین‌ نیست‌ بلکه‌ حاصل‌ حصرگرایی‌ نسبت‌ به‌ روی‌ آوردهای‌یاد شده‌ است. اگر اخذ روی ‌آورد تجربی‌ در مطالعات‌ دینی‌ با حصرگرایی‌ مقارن‌ وهمراه‌ نباشد به‌ تحویلی‌نگری‌ نمی‌انجامد. بنابراین‌ تشخیص‌ پدیدارشناسان‌ از علتتحویلی‌نگری‌ در واقع‌ برگرفتن‌ آنچه‌ دلیل‌ نیست‌ به‌ جای‌ دلیل‌ (اخذ مالیس‌ بعلهعله`ً) است.

پدیدارشناسی‌ خود بر نوعی‌ حصرگرایی‌ مبتنی‌ است. به‌ تعبیردقیقتر، پدیدارشناسان، روی ‌آورد خود را با حصرگرایی‌ همراه‌ کرده‌اند. از نظر آنهاپدیدارهای‌ دینی‌ اموری‌ هستند که‌ صرفاً با رهیافت‌ پدیدارشناختی‌ قابل‌ فهم‌هستند و نه‌ با روی ‌آورد تاریخی‌ و یا روی‌ آورد دیگر. از آنجا که‌ تحویلی‌نگری‌معلول‌ حصرگرایی‌ روش‌شناختی‌ است‌ (کبری) و پدیدارشناسی‌ نیز به‌ نحوی‌ متضمن‌حصرگرایی‌ روش‌ شناختی‌ است‌ (صغری) بنابراین‌ پدیدارشناسی‌ نه‌ تنها درمان‌ وپیشگیری ‌کننده‌ تحویلی‌نگری‌ نیست، بلکه‌ در عمل‌ چیزی‌ جز امعان‌ و فرورفتن‌ درآن‌ نیست‌ (نتیجه).

مطالعهِ میان‌ رشته‌ای‌ برنامهِ پیشگیری‌تحویلی‌نگری‌

تحویلی‌نگری، برخاسته‌ از حصرگرایی‌ روش ‌شناختی‌است‌ و به‌ همین‌ دلیل‌ پیشگیری‌ و درمان‌ آن‌ نیز از طریق‌ شکستن‌ این‌ حصر و روی‌آوردن‌ به‌ کثرت‌گرایی‌ روش ‌شناختی‌Methodological pluralism است. مطالعه میان‌رشته‌ای‌ (interdisciplinary study) به‌ منزله برنامه پژوهشی‌ مبتنی‌ برکثرت‌گرایی‌ روش ‌شناختی، محقق‌ را از حصر توجه‌ به‌ دانش‌ واحد فراتر برده‌ و اورا نسبت‌ به‌ دانشهای‌ مختلف‌ ناظر به‌ مساءله‌ واحد شنوا می‌سازد.

 

تعریف‌ مطالعه‌ میان‌ رشته‌ای‌

برای‌ دستیابی‌ به‌تعریف‌ روشن‌ و متمایز از مطالعه  میان‌ رشته‌ای‌ سعی‌ می‌کنیم‌ از طریق‌ تقسیم،امورمشتبه‌ و متشابه‌ با آن‌ را تمایزدهیم. اولین‌ نکته‌ این‌ است‌ که‌ مطالعه‌میان‌ رشته‌ای‌ برخورداری‌ از کثرت‌ روشها و ابزارها است‌ و در برابر اخذ روش‌ وروی‌آورد واحد قرار دارد. دومین‌ نکته‌ تمایز، دو گونه‌ تنوع‌ روش‌ است: گاهی‌تنوع‌ روش‌ به‌ تبع‌ تنوع‌ مسئله‌ است. علم‌ واحدی‌ به‌ دلیل‌ اشتمال‌ بر مسایل‌گوناگون‌ از روشهای‌ متنوعی‌ برخوردار است. دانش‌ کلام‌ به‌ عنوان‌ مثال، برخلاف‌فلسفه اولی‌ مسائل‌ مختلف‌ از حیث‌ ساختار و نوع‌ دارد و در نتیجه‌ از روشهای‌گوناگون‌ در اثبات‌ مسایل‌ خود استفاده‌ می‌کند. در کلام‌ سنتی‌ به‌ عنوان‌ مثال،برای‌ اثبات‌ صانع‌ سعی‌ می‌شود برهان‌ منطقی‌ اقامه‌ شود در حالی‌ که‌ در نبوت‌خاصه‌ استدلال‌ تاریخی‌ بیان‌ می‌شود و درامامت‌ خاصه‌ به‌ ادله‌ درون‌ دینی‌ وابزارهای‌ تاریخی‌ توسل‌ می‌شود و در دیگر مسائل‌ روشهای‌ دیگر. تنوع‌ روش‌ درکلام‌ جدید دامنه  بسیار فراختری‌ یافته‌ است. علم‌ اصول‌ نیز به‌ همین‌ معنا ازتنوع‌ روش‌ برخوردار است.

مراد از کثرت ‌گرایی‌ روش‌شناختی‌ که‌ در تعریف‌ مطالعه میان‌ رشته‌ای‌ اخذ می‌شود، صرف‌ تعدد روش‌ نیست‌بلکه‌ مراد، تعدد روش‌ متعلق‌ به‌ مسئله‌ واحد است. گاهی‌ مسئله‌ واحد به‌ روشهایمختلف‌ مورد تحلیل‌ واقع‌ می‌شود. تجربه‌ دینی‌ مسئله‌ای‌ است‌ که‌ با ابزارهای‌روان‌شناختی، رهیافتهای‌ تاریخی، روی ‌آورد منطقی‌ و فلسفی‌ مورد تحلیل‌ قرارمی‌گیرد. الهیات‌ به‌ معنی‌الاخص‌ فیلسوفان، مباحث‌ خداشناسی‌ عرفا و بحث‌ ازاثبات‌ صانع‌ و اوصاف‌ او در کلام، بیش‌ و کم‌ مسائل‌ واحد را شامل‌ می‌شود که‌ باروی ‌آوردهای‌ گوناگون‌ و روشهای‌ مختلف‌ مورد بحث‌ و نظر قرار می‌گیرد. تنوع‌ روش‌ناظربه‌ مسئله‌ واحد را کثرت‌ گرایی‌ روش‌ شناختی‌ می‌نامیم.

کثرت ‌گرایی‌به‌ این‌ معنا به‌ دو صورت‌ قابل‌ ملاحظه‌ و اجرا است: گاهی‌ محقق‌ سعی‌ دارد نسبت‌به‌ ره ‌آورد تمامی‌ دانشهایی‌ که‌ در مسئلهِ وی‌ سخن‌ گفته‌اند، اقبال‌ کند و ازآنها استفاده‌ کند اما وی‌ برای‌ نیل‌ به‌ این‌ مقصد روش‌ تعریف ‌شده ‌ای‌ ندارد وبدون‌ برنامه‌ دقیق‌ پژوهشی‌ به‌ جمع‌آوری‌ اطلاعات‌ می‌پردازد. وی‌ با شعار الجمع‌مهما امکن‌ اولی‌ من‌الترک‌ سعی‌ دارد آراء مختلف‌ و متخالف‌ را در تحلیل‌ مسئله‌واحد جمع‌آوری‌ کند اما در این‌ مقام‌ هیچ گونه‌ روش‌ منطقی‌ ندارد. چنین‌ کثرت‌گرایی‌ به‌ التقاط‌ اندیشه‌ها و خلط‌ مبانی‌ می‌انجامد و آثار سوء آن‌ کمتر ازآفات‌ حصرگرایی‌ روش ‌شناختی‌ نیست.

زیاد دیده‌ می‌شود مجموعه‌ای‌ ازفیشهای‌ پراکنده‌ از علوم‌ مختلف‌ در مسئله‌ای‌ واحد که‌ با شگردهای‌ کتاب ‌سازی‌تدوین‌ شده‌ و به‌ نام‌ تحقیق‌ و تالیف‌ ارایه‌ می‌گردد. اطلاعات‌ وسیع‌ از علوم‌مختلف‌ داشتن‌ شرط‌ لازم‌ مطالعه میان‌ رشته‌ای‌ است‌ اما شرط‌ کافی‌ نیست‌ و شرط‌کافی‌ وجود روش‌ منطقی‌ در بارور ساختن‌ اطلاعات‌ مختلف‌ است. مطالعه میان‌رشته‌ای‌ کثرت ‌گرایی‌ روشمند است.

کثرت ‌گرایی‌ روشمند از حیث‌ برنامه‌پژوهشی‌ بر دو گونه‌ است: کثرت‌ گرایی‌ مبتنی‌ بر برنامهِ مکانیکی‌ و کثرت‌ گرایی‌مبتنی‌ بر برنامهِ دینامیکی. محقق‌ در قسم‌ اول‌ آراء مختلف‌ را از علوم‌ گوناگون‌اخذ می‌کند اما هر یک‌ از آراء را با طرح‌ و برنامهِ پیشین‌ در نظام‌ معرفتی‌معیّنی‌ جای‌ می‌دهد. دیدگاه‌ یک‌ گستره‌ را چون‌ ریشه‌ها، و دیدگاه‌ گسترهِ دیگررا چون‌ تنه‌ و سومی‌ را چون‌ شاخه‌ و برگ‌ نظام‌ خود قرار می‌دهد. در این‌ برنامه‌محقق‌ با پرهیز از حصرگرایی‌ روش‌ شناختی‌ از دیدگاهها مختلف‌ بهره ‌مند می‌شود ونسبت‌ به‌ هیچ‌ دیدگاهی‌ اعراض‌ و انکار نمی‌ورزد. اما بهره ‌مندی‌ وی‌ از دانشهای‌مختلف‌ صرفاً در جهت‌ تاسیس‌ نظام‌ معرفتی‌ خاصی‌ است. عده ‌ای‌ از ملاصدرا شناسان‌اقبال‌ وی‌به‌ دانشهای‌ مختلف‌ ناظر به‌ مسایل‌ مبداء و معاد را بر اساس‌ این‌مدل‌ تحلیل‌ کرده‌اند. در باب‌ این‌ تحلیل‌ و نقد آن‌ سخن‌ خواهیم‌ گفت. نمونه‌بارز چنین‌ روی ‌آوردی‌ به‌ دانشهای‌ مختلف‌ کارل‌ مارکس‌ است. وی‌ اقتصاد را ازسن‌ سیمون، ماتریالیسم‌ را از اندیشه‌های‌ ماتریالیستی‌ رایج‌ در قرون‌ هفدهم‌ وهیجدهم‌ (ماتریالیسم‌ مکانیک) و دیالکتیک‌ و نیز تاریخی‌نگری‌ را از هگل‌ برگرفت‌اما اندیشه‌های‌ وام‌ گرفته‌ شده‌ از گستره ‌های‌ مختلف‌ را در نهایت‌ به‌ شکل‌نظام‌ کاملاً نوین‌ مارکسیسم‌ بنیان‌ نهاد. کثرت ‌گرایی‌ مبتنی‌ بر برنامهدینامیکی، اساساً و به‌ یک‌ معنا، در مقام‌ جمع‌ آراء نیست‌ بلکه‌ در واقع‌ آراءمختلف‌ را به‌ طریق‌ پویا در تصرف‌ و ترکیب‌ می‌گیرد تا در این‌ میان‌ به‌ دیدگاهی‌ژرفتر برسد، کثرت ‌گرایی‌ در این‌ معنا، برنامه‌های‌ پژوهشی‌ مختلفی‌ دارد. یکی‌ ازکارآمدترین‌ روشها چالش‌ یا گفت وگوی‌ مؤثر بین‌ دیدگاهها است‌ و به‌ همین‌ دلیل‌چنین‌ مطالعه‌ای‌ را کثرت‌گرایی‌ دیالکتیکی‌ و یا مطالعه میان‌رشته‌ای‌می‌نامیم.

مطالعه میان ‌رشته‌ای‌ با حصرگرایی‌ روش ‌شناختی‌ در این‌ نکتهبسیار مهم‌ متفاوت‌ است‌ که‌ دیدگاههای‌ دیگر را مردود و ناقص‌ نمی‌انگارد و خود رامحتاج‌ مواجهه جدی‌ و با برنامه‌ نسبت‌ به‌ آنها می‌داند و طریق‌ مواجهه‌ با آنهارا روش‌ گفت وگوی‌ مؤثر می‌نامد. تاکید بر قید مؤثر در اینجا موجب‌ تمایز آن‌ ازمجادلات‌ رایج‌ نزد حصرگرایان‌ است. غالباً طرفین‌ چنین‌ مجادلاتی‌ صرفاً هنر گفتن‌دارند نه‌ حوصله‌ و توان‌ شنیدن. آنچه‌ در فن‌ مغالطه‌ تبکیت‌ بیرونی نامیده‌می‌شود و به‌ ویژه‌ خلط‌ انگیزه‌ و انگیخته‌  عوامل‌ مختلفی‌ هستند که‌ ناشنوایی‌نسبت‌ به‌ سخن‌ گوینده‌ را تشدید می‌کنند. محققی‌ که‌ در مقام‌ مطالعه‌ نقدی‌ که‌بر وی‌ نوشته‌ شده‌ است‌ می‌گوید ناقد پای‌ را از گلیم‌ خود فراتر نهاده‌ است،چگونه‌ می‌تواند نسبت‌ به‌ دیدگاه‌ ناقد شنوایی‌ یابد. او حتی‌ در مقام‌ شنیدن‌سخن‌ ناقد صرفاً در تلاش‌ برای‌ پاسخ‌ به‌ ناقد و رهایی‌ از نقد وی‌ بر می‌آید و ازفهم‌ مراد وی‌ ناتوان‌ می‌گردد. محقق‌ معتقد به‌ مطالعه‌ میان‌ رشته‌ای‌ در مواجهه  با اندیشه‌ها و دیگران‌ به‌ گفت وگوی‌ مؤثر می‌نشیند، گفت وگویی‌ که‌ به‌ وسیله‌هنر شنیدن‌ اثربخش‌ می‌گردد و از آفاتی‌ چون‌ تبکیت‌ بیرونی مصون‌ می‌شود. هدف‌ ازاین‌ گفت وگو صرفاً برخورداری‌ از دیدگاههای‌ دیگران‌ نیست.

مطالعه  میان‌رشته‌ای‌ با کثرت ‌گرایی‌ مکانیکی‌ در این‌ نکتهِ مهم‌ متفاوت‌ است‌ که‌ در کثرت‌گرایی‌ مکانیکی‌ امر تحقیق‌ به‌ جمع‌ آراء می‌انجامد، مجموعه‌های‌ البته‌ بانظام‌نوین‌ ولی‌ مؤلف‌ از اندیشه‌ها و دیدگاهها، در حالی‌ که‌ مطالعه میان‌ رشته‌ای‌ به‌جمع‌ دیدگاهها نمی‌انجامد بلکه‌ به‌ یافتن‌ روی‌ آوردی‌ ختم‌ می‌شود که‌ حاصل‌ آن‌به‌ دست‌ آوردن‌ دیدگاه‌ نوین‌ و خاص‌ می‌باشد. در مطالعه میان‌ رشته‌ای،دیدگاههای‌ مختلف‌ به‌ عنوان‌ رویکردهای‌ گوناگون، به‌ چالش‌ و گفت‌ و شنود مؤثرمی‌پردازند تا مواضع‌ ضعف‌ و قوت‌ هر روی‌ آوردی‌ معلوم‌ گردد و در نهایت‌ روی‌آوردی‌ ژرف‌نگر فرا روی‌ محقق‌ قرار گیرد.

روان ‌شناس‌ دین‌ در فهم‌تجربه‌ دینی، مادامی‌ که‌ محدود به‌ ابزارها و رهیافتهای‌ رایج‌ در دانش‌ خود است،صرفاً از منظری‌ معین، بعدی‌ از تجربه‌ دینی‌ را می‌شناسد. اما زمانی‌ که‌ با عطش‌تحقیق‌ از گستره‌ های‌ دیگر جستجو می‌کند و سعی‌ دارد از نظرگاه‌ جامعه‌شناس، مورخ،فیلسوف‌ دین‌ و مفسران‌ متون‌ دینی‌ نیز به‌ تجربه‌ دینی‌ نگاه‌ کند ونگاهها رابه‌چالش‌ فراخواند، چالش‌ این‌ رهیافتها وسعت‌ دید وی‌ را افزایش‌ می‌دهد و بصیرت‌ وی‌را ژرفتر می‌سازد. در این‌ صورت‌ وی‌ به‌ تحلیلی‌ نوین‌ از تجربه‌ دینی‌ می‌رسد ونه‌ مجموعه‌ای‌ بسامان‌ و یا نابسامان‌ از دیدگاهها.

بنابراین، مطالعه میان‌رشته‌ای، کثرت ‌گرایی‌ روش ‌شناختی‌ مبتنی‌ بر گفت وگو و چالش‌ مؤثر بین‌ گستره‌ هادر تحلیل‌ مسئلهِ واحد است. به‌ دیگر سخن‌ مطالعه میان‌ رشته‌ای، شناخت‌ یک‌ پدیداردر پرتو گفت وگوی‌ مؤثر بین‌ رهیافتهای‌ دانشهای‌ مختلف‌ است. قید مسئله‌ واحد، آن‌را از تنوع‌ روش‌ برخاسته‌ از تنوع‌ مسئله‌ تمایز می‌دهد و کثرت ‌گرایی‌ روش‌شناختی، آن‌ را از طرفی‌ از حصرگرایی‌ روش ‌شناختی‌ تفکیک‌ می‌کند و از طرف‌ دیگراز کثرت‌گرایی‌ معرفتی، دینی‌ و از قبیل‌ آن‌ متمایز می‌کند. قید ابتنای‌ بر گفت وگوی‌ مؤثر نیز تفاوت‌ آن‌ را از جمع‌گرایی‌ غیر روشمند و نیز کثرت‌گرایی‌ مکانیکی‌نشان‌ می‌دهد. همان‌ گونه‌ که‌ بیان‌ شد این‌ تعریف‌ از طریق‌ تقسیم‌ به‌ دست‌می‌آید.

ضرورت‌ مطالعه‌ میان‌ رشته‌ای‌ در دین‌پژوهی‌

چنانچه‌بیان‌ شد مطالعهِ میان‌ رشته‌ای، تحلیلی‌ از مسئله‌ واحد در پرتو رهیافت‌ رشته‌ها ودانشهای‌ گوناگون‌ است. در تحلیل‌ هر مسئله‌ای‌ به‌ اخذ روی ‌آورد میان‌ رشته‌ای‌نیازمند نیستیم‌ بلکه‌ مسئله‌ای‌ محتاج‌ چنین‌ مطالعه‌ای‌ است‌ که‌ چندتباری‌Multiple origens باشد. مسئله‌ چندتباری‌ آن‌ است‌ که‌ به‌ دلیل‌کثیرالاضلاع‌ و ذو بطون‌ بودن، ریشه‌ در علوم‌ مختلف‌ دوانده‌ است. اگرچه‌ این‌مبنا در ظاهر موهم‌ دوری‌ بودن‌ است‌ اما تعریف‌ چند تباری‌ این‌ توهم‌ را برطرف‌می‌کند. مسئله‌ چند تباری، مسئله‌ متعلق‌ به‌ پدیده‌ای‌ است‌ که‌ یا به‌ دلیل‌برخورداری‌ از عوامل‌ گوناگون‌ و یا به‌ دلیل‌ داشتن‌ آثار گوناگون، ریشه‌ درزمینه‌های‌ معرفتی‌ گوناگون‌ دوانده‌ است. به‌ عنوان‌ مثال‌ خودکشی‌ پدیده‌ای‌ است‌که‌ عوامل‌ بسیار مختلف‌ دارد از عوامل‌ روان‌شناختی‌ تا عوامل‌ جامعه‌شناختی،فرهنگی‌ وغیر آن‌ و به‌ همین‌ دلیل‌ پدیده‌ای‌ است‌ چندتباری. و تبیین‌ دقیق‌ آن‌محتاج‌ اخذ مطالعهِ میان‌ رشته‌ای‌ در آن‌ است.

آنچه‌ بیان‌ شد یک‌ مقدمه (مقدمهِ کبری) در استدلال‌ بر ضرورت‌ اخذ روی ‌آورد میان‌ رشته‌ای‌ در مطالعات‌دینی‌ است. گفتنی‌ است‌ که‌ مسائل‌ چندتباری‌ محتاج‌ مطالعه‌ میان‌ رشته‌ای‌ ومیان‌ ریشه‌ای‌ است. برای‌ تکمیل‌ استدلال‌ محتاج‌ مقدمه‌ دیگری‌ (صغری) هستیم: آیامسائل‌ مطالعات‌ دینی، چندتباری ‌اند؟ تامل‌ در پدیدارهای‌ دینی‌ و توجه‌ به‌پیچیدگی‌ آنها پاسخ‌ مثبت‌ این‌ سوال‌ را نشان‌ می‌دهد. دین‌ همزاد و همراه‌ بشراست‌ و در تمامی‌ سطوح‌ حیات‌ آدمی‌ تجارب‌ و حالات‌ شخصی، خانواده، جامعه، تاریخ‌و تمدن‌ بشری‌ نقش‌ بسیار مؤثری‌ ایفا کرده‌ است‌ و در تحول‌ شخصیتی، وجودی،اجتماعی‌ و تاریخی‌ بشر حضور فعال‌ داشته‌ است، پدیدارهای‌ دینی‌ به‌ همین‌ دلیل‌ریشه‌ در زمینه‌های‌ مختلف‌ دوانده‌ و با عناصر مختلف‌ روان ‌شناختی، نهادهای‌گوناگون‌ اجتماعی‌ و زیرساخت‌ تمدنهای‌ بشری‌ در ارتباط‌ متقابل‌ قرار گرفته‌ است. و اینها کثیرالاضلاع‌ بودن‌ و برخورداری‌ از مراتب‌ مختلف‌ را نشان‌می‌دهد.

کارکرد دین‌ مسئله‌ای‌ است‌ که‌ فهم‌ و تبیین‌ آن، محتاج‌ به‌روشهایی‌ چون‌ روان ‌شناسی، جامعه ‌شناسی، تاریخ‌ و تمدن، فلسفه‌ دین، الهیات‌ و... است. همان ‌گونه‌ که‌ با ابزارهای‌ تجربی‌ و تحلیلی‌ نیز می‌تواند پاسخیابد.چگونه‌ می‌توان‌ مسئله‌ انتظار بشر از دین‌ را صرفاً مسئله‌ روان ‌شناختی‌دانست‌ و ریشه‌های‌ آن‌ را در زمینه‌های‌ اجتماعی‌ و تاریخی‌ انکار نمود؟ بنابراین،چندتباری‌ بودن‌ مسایل‌ حوزه‌ تحقیقات‌ دینی‌ ضرورت‌ اخذ مطالعه‌ میان‌ ریشه‌ای‌ رانشان‌ می‌دهد: مسایل‌ دین‌پژوهی‌ چندتباری‌اند (صغری) و مسایل‌ چند تباری‌ محتاج‌روی ‌آورد میان‌ ریشه‌ای‌ هستند (کبری).

کسانی‌ که‌ با حصرگرایی‌ به‌ تحلیل‌مسایل‌ این‌ حوزه‌ معرفتی‌ و شناخت‌ پدیدار دینی‌ می‌پردازند، صرفاً بخشی‌ ازحقیقت‌ را می‌یابند و ضلعی‌ از پدیده‌ را مکشوف‌ می‌سازند و غفلت‌ از سایر ابعادآنها را در معرض‌ افتادن‌ در چاه‌ تحویلی‌ نگری‌ قرار می‌دهد. گفتن‌ این که‌ دین‌چیزی‌ نیست‌ جز اخلاق، دین‌ امری‌ نیست‌ جز ایدئولوژی‌ و دین‌ چیزی‌ نیست‌ جزتجربه‌ دینی، چیزی‌ نیست‌ جز فعل‌ و انفعالات‌ روان ‌شناختی، همگی‌ مصادیق‌ بارزتحویلی‌نگری‌ در دین‌ است‌ که‌ جز با اعجاز مطالعه‌ میان‌ رشته‌ای‌ قابل‌ درمان‌نیست.

 

 

 

 

 

 

 

 

فهرست منابع:

 

 

منبع : سايت علمی و پژوهشي آسمان--صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید
اين مطلب در تاريخ: یکشنبه 10 فروردین 1399 ساعت: 12:15 منتشر شده است
برچسب ها : ,,
نظرات(0)

دموكراسي ديجيتالي Digital Democracy

بازديد: 19
    دموكراسي ديجيتالي Digital Democracy

    دموكراسي ديجيتالي Digital Democracy  

  دموكراسي ديجيتالي Digital Democracy، امروزه به عنوان يك مفهوم جديد در عرصه جامعه اطلاعاتي information society در هزاره سوم، پديدار شده است. استفاده از نهاده هاي متنوع فناوري اطلاعات و ارتباطي روز براي تعميق و تقويت و تحكيم ساختار دموكراسي و ارائه آن با نمودهاي نوين به جامعه مخاطبان شبكه وند، رفتار سازماني دموكراسي ديجيتالي را تشكيل مي دهد. سايبر دموكراسي ابزار ممتازي در جهت معرفي ظرفيت ها و پتانسيل مولفه هاي دموكراسي يك كشور است و امروزه با شاهراه جهاني اطلاع رساني اينترنت، اين امر به وضوح قابل درك است. يكي از شاخص هاي عمده و اثربخش در گسترش دموكراسي ديجيتالي، سايت هاي رسمي دولت ها در اينترنت است. جامعه يك ميليارد كاربري وب، حجم مخاطب كمي براي اطلاع رساني فراگير و چند وجهي دولت ها در سرزمين ديجيتال نيست. بايد از اين ظرفيت استفاده كرد و با استفاده از ابزارها و فرآيندهاي آزاد در آن در تبليغ برنامه هاي رسمي به ۱۵ درصد از جمعيت فعال و باسواد كره زمين، بيش از پيش استفاده كرد. اگر چه بيش از ۱۰۰۰ سايت دولتي ايران در وب، با برنامه اي نامشخص و عدم مستندسازي فرآيند اطلاع رساني ديجيتالي سازمان مطبوع خود، به كار مشغول هستند، اما سايت هاي سفارتخانه اي ايران در اينترنت كه به طور مستقيم، مورد بازديد حجم زيادي از مخاطبان غير ايراني كشورمان در خارج از كشور، قرار مي گيرند، نبايد از معضلات پايگاه هاي رسمي ايران در وب، برخوردار باشند.
    معضلات سايت هاي سفارتخانه اي
    در يك نگاه كلي به بيش از ۲۰ سايت مرتبط به نمايندگي هاي ايران در خارج از كشور، ۶ معضل اصلي و واحد در اين پايگاه ها قابل مشاهده است كه اميدواريم، حتي اگر مركز مديريت سايت هاي دولتي ايران راه اندازي نشد، شوراي عالي فناوري اطلاعات وزارت امور خارجه، براي رفع اين نابساماني ها، با تشكيل كميته نظارتي بر فرآيند اطلاع رساني ديجيتالي اين وزارتخانه، اهتمام ورزد. مهمترين چالش هاي سايت هاي سفارتخانه اي ايران در وب به اين شرح است:
    ۱ عدم مستندسازي يك برنامه منسجم براي طراحي، راه اندازي و به روزرساني اين پايگاه ها.
    ۲ عدم استفاده از دامنه domain مناسب و به خصوص پسوند extension شايسته پايگاه هاي سفارتخانه اي.
    مثلا salamiran.org، به هيچ وجه شايسته سايت سفارتخانه ايران در تورنتو نيست.
    ۳ عدم معرفي جامع پتانسيل ها و ظرفيت هاي سياسي، فرهنگي و اقتصادي جمهوري اسلامي به عنوان يكي از تمدن هاي تاريخ در تارنماهاي رسمي ايران در وب.
    ۴ فقدان اطلاع رساني چند زبانه، مالتي مديا و تخصصي در كشورهاي مقصد.
    ۵ نبود برنامه الكترونيكي جامع براي فرآيند صدور ويزا از طريق وب سايت هاي سفارتخانه ايران. امري كه در سايت هاي سفارتخانه هاي اروپايي مستقر در ايران حداقل، در حال انجام است.
    ۶ قرارگيري بر روي ميزبان host هاي غربي كه هر لحظه امكان suspend كردن سايت را فراهم مي كنند.
    ۲۱ سايت در يك نگاه
    جهت بررسي اجمالي پايگاه هاي سفارتخانه اي ايران در وب، به ۲۱ مورد از اين مراكز وبي، مراجعه كرديم. ماحصل بررسي كلي نگارنده را در ادامه مي خوانيم. اميدواريم، در راستاي نيل به دولت الكترونيك و فراگير شدن ضريب اثربخشي اطلاع رساني ديجيتالي ايران در وب، دولت نهم بيش از پيش به سازمان گسترده اطلاع رساني الكترونيكي خود بها دهد.
    ۱ سايت سفارت ايران در پاريس: سايت سفارت ايران در فرانسه، در نشاني http://amb-iran.fr/index.php قرار دارد و بي شك، يكي از برترين سايت هاي سفارتخانه اي ايران در وب به شمار مي آيد. اين پايگاه كه پتانسيل هاي اطلاع رساني خيلي خوبي ارائه كرده است، نمونه ارزنده اي براي ديگر سايت هاي سفارتخانه اي كشور در وب است. توجه به ارتباط الكترونيكي مخاطبان با مسئولان سفارت و اطلاع رساني صوتي، تصويري و متني اخبار ايران و فرانسه، ازجمله قابليت هاي قابل توجه اين سايت است.
    ۲ سايت حفاظت منافع ايران در آمريكا: اين پايگاه كه در آدرس: http://www.daftar.org/far/default.asp قرار دارد، از وضعيت نابساماني برخوردار نيست. اما با وجود ميليون ها ايراني مقيم آمريكا، حفاظت از منافع ايرانيان به هر صورت، بايد بازتاب اينترنتي در اين سايت داشته باشد كه فعلا دردسترس نيست. خبرنامه هاي منتشره در اين سايت كه در آدرس: www.daftar.org/forms/socialaffairs/resaneh10.pdf قرار دارد، الگوي تعاملي خوبي براي سايت و مخاطبان آن است.
    ۳ سايت سفارت ايران در مالزي: در قياس با سايت هاي سفارتخانه اي مالزي در وب سايت ايران در اين كشور، منعكس كننده خوب ظرفيت هاي ايران براي مردم مالزي نيست. آن هم كشوري كه به عنوان يكي از قدرت هاي آي تي آسيا مطرح است. به هر حال اين سايت در http://iranembassy.com.my ارائه شده است. بارگذاري خوب و به روزرساني مرتب مطالب پايگاه، سايت سفارت ايران در مالزي را مي تواند يكي از عناصر ماركتينگ اينترنتي ايران براي گردشگري الكترونيكي كند.
    ۴ سفارت ايران در لاهه: سايت ايران در لاهه، در بارگذاري مطالب فرآيند خوبي را در پيش نگرفته است و نوع تصاوير و چيدمان مطالب سايت، روند حرفه اي ندارد. از سويي، به دليل موقعيت خاص زباني هلند، ارائه ورژن هاي زباني مختلفي از پايگاه ضروري تصور مي شود. اين سايت در http://www.iranianembassy.nl قرار دارد.
    ۵ سفارت ايران در پكن: كشور يك ميليارد و دويست ميليوني چين، بهترين فرصت گردشگري دوجانبه براي ايرانيان و چيني ها است. اين كه چقدر سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري كشورمان به جذب گردشگر از اين كشور اقدام كرده است، خيلي نمودهاي آشكاري حداقل در بعد اطلاع رساني الكترونيكي در سايت سفارت، مشاهده نمي شود. سايت بيش از آن كه چيني باشد، فارسي و انگليسي است كه بايد اين رويه اصلاح شود. اين سايت در http://www.iranchina.org قرار دارد.
    ۶ سفارت ايران در توكيو: سفارت ايران در ژاپن، براي چندمين بار تغيير آدرس داده است. نشاني قبلي سايت ايران در آدرس: http://www2.gol.com/users/sjei/ قرار داشت كه اكنون به www.iranembassyjp.com تغيير يافته است. برخلاف رسم سايت هاي سفارتخانه اي كه از پسوند ملي كشور مقصد استفاده مي كنند، سايت رسمي ايران در توكيو از پسوند كام استفاده كرده است و پايگاه، خيلي در اطلاع رساني قابليت هاي ايران به ژاپني ها و همچنين مسائلي كه ايرانيان در اين كشور با آن روبه رو هستند، مطالب اجرايي ارائه نكرده است.
    ۷ سفارت ايران در جاكارتا: پايگاه ايران در جاكارتا، چند سالي است كه طراحي و راه اندازي شده است و وضعيت قابل قبولي دارد. پرجمعيت ترين كشور جهان از لحاظ تعداد مسلمان، فرصت ايده آلي براي ايران جهت تحكيم و تقويت روابط اقتصادي سياسي و فرهنگي مي باشد. سايت سفارت ايران در اندونزي، بايد اين فرصت را غنيمت شمارد. براي كسب اطلاع به http://www.iranembassy.or.id مراجعه كنيد.
    
    
    8 سفارت ايران در كپنهاگ: سايت سفارت ايران در دانمارك، گويا بيشتر براي ايرانيان طراحي شده است تا دانماركي هاي علاقه مند به ايران. به هر حال مثل ديگر سايت هاي سفارتخانه اي، اطلاع رساني قوي پتانسيل هاي اقتصادي و فرهنگي ايران در اين سايت انجام نشده است. اما گرافيك و چيدمان مطالب و لينك هاي خوب سايت، باعث نمي شود كه ما از اين پايگاه كم انتقاد كنيم. اين پايگاه در www.iran-embassy.dk/fa/index.htm در دسترس است. اين پايگاه از نادرترين سايت هاي ايراني است كه پيام سفير آقاي دانيالي را به زبان فارسي در ايندكس سايت قرار داده است و فرمي آن لاين براي ارتباط با مسئولان سفارت تعبيه نكرده است.
    ۹ سفارت ايران در هلسينكي: سايت ساده اما به روز شده سفارت ايران در فنلاند تحت نشاني اينترنتي ساده http://www.iran.fi، از سال ۲۰۰۰ ميلادي تاكنون فعاليت كرده است. اما مثل ۲۰ مورد ديگر، سرود، آئين ها، قوانين ملي ايران، فرم الكترونيكي ارتباط با سفير براي مخاطبان را در پايگاه ارائه نداده است. اين كه به زبان انگليسي يا فارسي به مخاطبان سايت كه اكثرا فنلاندي هستند خوشامدگويي كنيم، خيلي جالب نيست.
    ۱۰ سفارت ايران در اتيوپي: سفارت ايران در آديس آبابا، به غربت كشور اتيوپي است. اگر چه اين سايت از ۲۰۰۴ استارت خورده است، اما به جز چند پيام مهم دولت مردان ايران در ماه هاي اخير به زبان انگليسي مطالب خاص و چشمگيري در تارنما نمي بينيم. حتي بر خلاف رسم سايت هاي سفارتخانه اي ايران، پرچم ايران در ايندكس سايت به اهتزاز در نيامده است. اين كه اتيوپي كشور دست چندم جهان است، نبايد سايت سفارت ايران در اين كشور را تحت الشعاع قرار دهد. اين پايگاه در http://www.iranembassy-addis.net معرفي شده است.
    ۱۱ سفارت ايران در ارمنستان: سايت ايران در ايروان بايد تعاملي الكترونيكي با هموطنان ارمني و خانواده هاي آنان در اين كشور برقرار كند تا از پتانسيل و قابليت هاي سايت، علاقه مندان استفاده بهتري ببرند. به هر حال اين پايگاه، قابل قبول است و جا دارد با به روزرساني بهتر و بيشتر نقطه عطفي براي اطلاع رساني هاي دو كشور از طريق وب باشد.
    ۱۲ سفارت ايران در باكو: حجم اطلاع رساني سايت پائين است. اگر چه لينك ها و اطلاعات ارزنده در پايگاه به صورت استاتيك ارائه كرده است، اما هنوز با وضعيت آرماني كه بتواند در اطلاع رساني ظرفيت هاي دو كشور مثمرثمر باشد، فاصله دارد. اين پايگاه كه در www.iranembassyaz.org قرار دارد، بارگذاري حرفه اي و چيدمان درستي را اختيار نكرده است.
    ۱۳ سفارت ايران در ابوظبي: به اندازه كافي، ايراني در امارات هست كه سايت سفارت ايران در امارات متحده عربي دليل كافي براي اطلاع رساني بهتر و گسترده تر امكانات ايران به اماراتي ها در اختيار داشته باشد. سايت http://www.iranembassy.org.ae در ايندكس خود، به جاي تصاويري ممتاز از ايران كه نشان از فرهنگ و تمدن ايران باشد مثل آثار تخت جمشيد، نمايي از تالار وحدت را ارائه كرده است كه جاي تعجب دارد. به هر حال سايت هاي سفارتخانه هاي ايران در كشورهاي منطقه يك سر و گردن از لحاظ جبهه اطلاع رساني بايد وضعيت بهتري داشته باشند.
    ۱۴ سفارت ايران در بوداپست: قطعا مجارها به اندازه ايرانيان به انگليسي مسلط نيستند كه سايت سفارت ايران در مجارستان كاملا انگليسي هست همان طور كه پيشتر هم عرض شد رابطه اقتصادي يا گردشگري يا سياسي معمولي با يك كشور دليل خوبي براي ضعيف بودن سايت سفارتخانه اي ايران در فلان كشور نيست و وزارت امور خارجه بايد به اين مسئله توجه كند.
    ۱۵ سفارت ايران در اسلو: رسم باب شده نمايش ساختمان سفارت ايران در فلان كشور در ايندكس سايت هاي سفارتخانه اي ايران در وب، رفتار اطلاع رساني ديجيتالي خوبي نيست. بهتر است مخاطبان اين سايت ها با آثار كهن ايران، شخصيت هاي ممتاز ايراني معاصر يا باستاني و امثالهم در اولين برخورد آشنا شوند و حتي يك لينكي هم براي اطلاع بيشتر مخاطب بر روي تصاوير قرار گيرد. نبايد كاري بكنيم كه يك نروژي براي گرفتن اطلاعات در مورد مولوي و دروازه ملل مثلا به ويكي پديا مراجعه كند به هر حال ايران در نروژ در www.iran-embassy-oslo.no قابل دسترس است. يكي از كارهاي ارزنده اين سايت معرفي نشاني الكترونيكي مسئولان سفارت در ايندكس براي ارتباط مخاطبان با آنها است كه بايد در همه سايت هاي ايران رسم شود.
    ۱۶ سفارت ايران در برلين: سفارت ايران در آلمان از جمله نمايندگي هاي مهم اقتصادي و سياسي ايران در اروپا است كه البته اين كاركرد و ماموريت در سايت اين سفارتخانه خيلي فيدبكي نداشته است. اين پايگاه به دو زبان به ارائه اطلاعات پرداخته است. اما براي يك آلماني علاقه مند به فعاليت در حوزه پليمر در ايران، لينك ها يا راهنمايي هاي كلي و هدفمند و جهت بخشي ارائه نشده است. بايد در سايت هاي سفارتخانه اي، فرمي الكترونيكي براي پاسخگويي به نيازهاي اطلاعاتي مراجعان تعبيه شود تا ارتباط الكترونيكي مخاطب با سايت حفظ شود.
    ۱۷ سفارت ايران در پرتوريا: سفارت ايران در آفريقاي جنوبي از سايت هاي خوب سفارتخانه اي ايران است. حجم اطلاع رساني خوب است اما بعضي بخش هاي فاقد لينك، جالب توجه نيست. چون اين سايت نماينده اطلاع رساني الكترونيكي ايران در كشورهايي چون: آفريقاي جنوبي، سوازيلند، وتو، موزامبيك، آنگولا و ناميبيا است، انتظار مي رود اين تارنما اهتمام بيشتري براي اطلاع رساني الكترونيكي ايران در اين كشور ها داشته باشد. اين پايگاه در http://www.iranembassy-sa.org.za معرفي شده است.
    ۱۸ سفارت ايران در كانادا: سايت سفارت ايران در كانادا در نشاني عجيب: http://www.salamiran.org قرار دارد. سلام ايران، نامه دامنه سفارت ايران در كانادا است كه نه براي ايرانيان و نه كانادايي ها و نه آناني كه در بخش فرانسوي زبان كانادا زندگي مي كنند، يادآور سايت سفارت ايران در كانادا نيست. علت چيست كه ساليان سال است، سايت سفارت ايران در يكي از كشورهاي عضو ۸ كشور صنعتي جهان اين قدر غربت زده شده است، بر ما معلوم نيست. شايد وزارت امور خارجه هم با اطلاع از اين وضعيت قصد ندارد فعلا كاري انجام دهد. موج ايرانيان مهاجر به كانادا اين قدر هست كه سايت سفارت ايران در اين كشور به گونه اي اطلاع رساني بهتري داشته باشد. حداقل ثبت www.iran.ca هزينه زيادي در بر نخواهد داشت. به هر حال اگر سايبر ديپلماسي ايران در اين كشور تضعيف شود، جبهه مقابل به اندازه كافي نيرو و تجهيزات براي گرفتن فرصت هاي طلايي از ما در حوزه اطلاع رساني ديجيتالي در اختيار دارد.
    ۱۹ سفارت ايران در مسكو: تعاملات فرهنگي و سياسي و اقتصادي ايران و روسيه آنقدر گسترده و راهبردي هست كه سايت سفارتخانه ايران در روسيه، با عالي ترين سطح اطلاع رساني، ظرفيت هاي ايران را به علاقه مندان به همكاري در روسيه معرفي كند. سايت سفارت ايران در اين كشور در www.iranembassy.ru قرار دارد. بيش از ۱۰۸ هزار بار بازديد از ايندكس اين سايت، نشان از حجم مخاطب خوب اين پايگاه دارد كه بايد با گرافيك و اطلاع رساني مالتي مديا جذاب تر شود.
    ۲۰ سفارت ايران در استراليا: اكنون كه حجم مهاجران و دانشجويان ايراني به استراليا در حال افزايش است، انتظار مي رود كه پايگاه www.iranembassy.org.au، با درك نيازهاي مخاطبان خود و رساندن پايگاه به حد آرماني، چند پيچ سايت را كه به دو زبانه ارائه شده است، با همت دكتر طالبي سفير ايران در اين كشور ارتقا دهد. مسائل زيادي را براي اطلاع ايرانيان مقيم و استراليايي هاي علاقه مند به همكاري اقتصادي و فرهنگي با ايران، بايد در اين تارنما ارائه كرد.
    ۲۱ سفارت ايران در نيوزلند: سايت www.iranembassy.org.nz، خيلي براي وبگردهاي ايراني در اقتصادي نقاط جهان، شناخته شده نيست. اما سفارت ايران در ولينگتون با حجم اطلاع رساني پائين و راه اندازي يك سايت استاتيك، خيلي در جهت معرفي پتانسيل ايران به نيوزلندي ها، كار خاصي انجام نداده است. به هرحال هنوز فرهنگ و برنامه جامع اطلاع رساني فراگير ديجيتالي رسمي كشور در وب نهادينه شده است كه بايد در دستوركار دولت محترم قرار بگيرد. متاسفانه اين سايت حداقل يك ماه است كه به روزرساني نشده است.
    سفارتخانه هاي ايران در سرزمين ديجيتال
    در زير فهرست ۲۳ پايگاه اينترنتي مربوط به نمايندگي هاي جمهوري اسلامي در خارج از كشور ارائه شده است. اميدواريم دولت نهم براي رهايي از غربت سايت هاي سفارتخانه اي ايران در اينترنت بيش از دول قبلي اهتمام جامع داشته باشد.
    ۱ نمايندگي ايران در سازمان ملل:
    www.un.int/iran
    ۲ سفارت ايران در لاهه هلند:
    www.iranianembassy.nl
    ۳ سفارت ايران در كانادا:
    www.SalamIran.ORG
    ۴ سفارت ايران در آفريقاي جنوبي:
    www.iranembassy-sa.org.za
    ۵ سفارت ايران در فرانسه: http://amb-iran.fr
    ۶ سفارت ايران در برلين:
    www.iranembassy.de
    ۷ سفارت ايران در نروژ:
    www.iran-embassy-oslo.n
    ۸ سفارت ايران در مجارستان:
    www.iranembassy.hu
    ۹ سفارت ايران در امارات متحده:
    www.iranembassy.org.ae
    ۱۰ سفارت ايران در آذربايجان:
    www.iranembassyaz.org
    ۱۱ سفارت ايران در ارمنستان:
    www.iranembassy.am
    ۱۲ سفارت ايران در اتيوپي:
    www.iranembassy-addis.net
    ۱۳ سفارت ايران در فنلاند: www.iran.fi
    ۱۴ سفارت ايران در اندونزي:
    www.iranembassy.or.id
    ۱۵ سفارت ايران در ژاپن:
    www.iranembassyjp.com
    ۱۶ سفارت ايران در چين: www.iranchina.org
    ۱۷ سفارت ايران در مالزي:
    http://iranembassy.com.my
    ۱۸ سفارت ايران در انگلستان:
    www.iran-embassy.org.uk
    ۱۹ سفارت ايران در دانمارك:
    www.iran-embassy.dk
    ۲۰ سفارت ايران در استراليا: www.iranembassy.org.au
    ۲۱ سفارت ايران در نيوزلند: www.iranembassy.org.nz
    ۲۲ سفارت ايران در روسيه: www.iranembassy.ru
    ۲۳ دفتر حافظ منافع ايران در واشينگتن: www.daftar.org

 

منبع : سايت علمی و پژوهشي آسمان--صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید
اين مطلب در تاريخ: یکشنبه 10 فروردین 1399 ساعت: 11:02 منتشر شده است
برچسب ها : ,,
نظرات(0)

تجزيه وتحليل به كمك نسبتهاي مالي

بازديد: 1
تجزيه وتحليل به كمك نسبتهاي مالي

 

تجزيه وتحليل به كمك نسبتهاي مالي

نسبتهاي مالي در5 گروه بشرح ذيل طبقه بندي مي شوند :

1- نسبت نقدينگي : نقدينگي عبارتست ازتوانايي شركت درجوابگويي به تعهدات كوتاه مدت خود . نقدينگي جهت اجراي فعاليت هاي واحدتجاري ضروري است ،‌ به خصوص درزماني كه شركت بامشكلات خاصي نظيرركوداقتصادي ويازيانهاي ناشي ازآن و ياافزايش ناگهاني درقيمتِ مواداوليه وياقطعات مورداستفاده شركت روبه روگردد .درچنين شرايطي چنانچه شركت فاقدنقدينگي كافي باشد مشكلات مالي جدي براي آن بوجودخواهدآمد .

۲- نسبت هاي فعاليت : اين نسبتها نشان مي دهند كه باچه سرعتي دارايي هاي مختلف به فروش ياپول نقد تبديل مي شوند . به عبارت ديگراين نسبتها حاكي ازتوانايي مديريت دربكارگيري داراييهادرفعاليت نهايي شركت ( فروش محصول ) مي باشد.

۳- نسبتهاي اهرمي ( بازپرداخت بدهي هاي بلند مدت ) : توانايي بازپرداخت بدهي عبارتست ازقدرت جوابگويي مؤسسه به بدهيهاي بلندمدت خود ، درسررسيدآنها تحليل اين تــوانايي برساختاربلندمدت مالي وعملياتي مؤسسه تاكيد دارد . ميزان بدهي ها ي بلندمدت مؤسسه درساختارسرمايةآن نيزدراين تحليل مورد توجه قرارمي گيرد . دراين بررسيها سودآوري مؤسسه نيزبايد مورددقت قرارگيرد ، چراكه تاشركتي سودآورنباشد قادربه بازپرداخت بدهيهاي خودنخواهد بود . وقتي بدهي يك شركت زيادباشد مديريت ناچارخواهد بود كه براي تأمين منابعِ ماليِ اضافي به روشهاي ديگري ودرصدرآن به صاحبان سرمايه ( صدورسرمايه ) متوسل شود ، ونيزتلاش نمايد كه سررسيد بدهيهاي راتمديد كند كه بدون شك هزينة تامين سرمايه درهريك ازاين حالات افزايش خواهد يافت.

۴- نسبت هاي سود آوري : يكي ازشاخص هاي مهم سلامت مالي شركت و كارايي مديريت آن توانايي شركت دركسب سود قابل قبول ويابرگشتي راضي كننده روي سرمايه گذاري آن است . بديهي است كه سرمايه گذاران تمايلي به مشاركت درشركتي كه سودآوري و درآمدسازي ضعيفي دارد ازخودنشان نمي دهند . چراكه سود آوري اندك درقيمت سهام و توانايي بالقوة شركت درپرداخت سودسهام تاثيرمنفي دارد . اعتباردهندگان نيزراضي به پرداخت وام به شركتي كه موقعيت ضعيفي ازنظرسورآوري دارد نخواهند بود ، چون احتمال اين را مي دهند كه طلب آنها هرگزبازپرداخت نگردد . البته بايد يادآوري شود كــه قدرمطلق سود اهميت چنداني ندارد مگراينكه اين سود درقياس بامنبع ايجاد آن  (ميزان سرمايه گذاري ) مورد ارزيابي قرارگيرد.

۵- نسبتهاي مــربوط به ارزش بازارســهام : گروه ديگري ازنسبتها ، قيمت بازارسهام شركت رابه سودعايدي و ياارزش دفتري اين سهام ارتباط مي دهد . همچنين ارتباط قيمت سهام را ، باسودسهامِ پرداختي به سهامداران روشن مي سازد

 

تجزيه وتحليل به كمك نسبتهاي مالي

 

 

 

تجزيه وتحليل به كمك نسبتهاي مالي

نسبتهاي مالي در5 گروه بشرح ذيل طبقه بندي مي شوند :

1- نسبت نقدينگي : نقدينگي عبارتست ازتوانايي شركت درجوابگويي به تعهدات كوتاه مدت خود . نقدينگي جهت اجراي فعاليت هاي واحدتجاري ضروري است ،‌ به خصوص درزماني كه شركت بامشكلات خاصي نظيرركوداقتصادي ويازيانهاي ناشي ازآن و ياافزايش ناگهاني درقيمتِ مواداوليه وياقطعات مورداستفاده شركت روبه روگردد .درچنين شرايطي چنانچه شركت فاقدنقدينگي كافي باشد مشكلات مالي جدي براي آن بوجودخواهدآمد .

۲- نسبت هاي فعاليت : اين نسبتها نشان مي دهند كه باچه سرعتي دارايي هاي مختلف به فروش ياپول نقد تبديل مي شوند . به عبارت ديگراين نسبتها حاكي ازتوانايي مديريت دربكارگيري داراييهادرفعاليت نهايي شركت ( فروش محصول ) مي باشد.

۳- نسبتهاي اهرمي ( بازپرداخت بدهي هاي بلند مدت ) : توانايي بازپرداخت بدهي عبارتست ازقدرت جوابگويي مؤسسه به بدهيهاي بلندمدت خود ، درسررسيدآنها تحليل اين تــوانايي برساختاربلندمدت مالي وعملياتي مؤسسه تاكيد دارد . ميزان بدهي ها ي بلندمدت مؤسسه درساختارسرمايةآن نيزدراين تحليل مورد توجه قرارمي گيرد . دراين بررسيها سودآوري مؤسسه نيزبايد مورددقت قرارگيرد ، چراكه تاشركتي سودآورنباشد قادربه بازپرداخت بدهيهاي خودنخواهد بود . وقتي بدهي يك شركت زيادباشد مديريت ناچارخواهد بود كه براي تأمين منابعِ ماليِ اضافي به روشهاي ديگري ودرصدرآن به صاحبان سرمايه ( صدورسرمايه ) متوسل شود ، ونيزتلاش نمايد كه سررسيد بدهيهاي راتمديد كند كه بدون شك هزينة تامين سرمايه درهريك ازاين حالات افزايش خواهد يافت.

۴- نسبت هاي سود آوري : يكي ازشاخص هاي مهم سلامت مالي شركت و كارايي مديريت آن توانايي شركت دركسب سود قابل قبول ويابرگشتي راضي كننده روي سرمايه گذاري آن است . بديهي است كه سرمايه گذاران تمايلي به مشاركت درشركتي كه سودآوري و درآمدسازي ضعيفي دارد ازخودنشان نمي دهند . چراكه سود آوري اندك درقيمت سهام و توانايي بالقوة شركت درپرداخت سودسهام تاثيرمنفي دارد . اعتباردهندگان نيزراضي به پرداخت وام به شركتي كه موقعيت ضعيفي ازنظرسورآوري دارد نخواهند بود ، چون احتمال اين را مي دهند كه طلب آنها هرگزبازپرداخت نگردد . البته بايد يادآوري شود كــه قدرمطلق سود اهميت چنداني ندارد مگراينكه اين سود درقياس بامنبع ايجاد آن  (ميزان سرمايه گذاري ) مورد ارزيابي قرارگيرد.

۵- نسبتهاي مــربوط به ارزش بازارســهام : گروه ديگري ازنسبتها ، قيمت بازارسهام شركت رابه سودعايدي و ياارزش دفتري اين سهام ارتباط مي دهد . همچنين ارتباط قيمت سهام را ، باسودسهامِ پرداختي به سهامداران روشن مي سازد

تجزیه و تحلیل نسبت های فعالیت

 

امروز هم در مورد ادامه نسبت های مالی و این بار در خصوص نسبت های فعالیت و انواع آن مطلبی برایتان می نویسم ....

نسبتهاي فعاليت موجودي ها : اگرشركتي بيش ازنياز موجودي كالانگهداري كند ، بدين معناخواهد بود كه منابع مالي خودراتوانست درجاي ديگري سرمايه گذاري كند ويا بصورت موجودي كالادرانباربلوكه نموده است .به علاوه شركت متحمل هزينه هاي اضافي انبارداري شده وخطرازرده خارج شدن و يادمده شدن كالارانيزبايد بپذيرد . البته چنانچه موجودي كالادرسطحي كمترازمقداربهينه آن نيزنگهداري شود ، ممكن است شركت مشتريان خودرابه علت كمبود ياتمام شدن كالاازدست بدهد . دونسبت مهم براي ارزيابي وضعيت موجودي كالا عبارتنداز: نسبت گردش مـــوجودي كــالاوميانگين سني موجودي كالا. لازم به ذكراست ميــانگين مـــوجودي كــالاازطريق جمع مــوجودي كالايِ اولِ دوره ، باموجودي كالاي آخردوره وتقسيم آن برعدد2بدست مي آيد .

 

قيمت تمام شده كالاي فروخته شده

گردش موجودی کالا  =  ---------------------------------------

ميانگين موجودي كالا

 

۳۶۵

ميانگين سني موجودي كالا  = -------------------------------

گردش موجودی كالا

 

 

ميانگين دوره وصول مطالبات :  ميانگين دوره وصول مطالبات نيز نشان دهنده تعداد روزهايي است كه بطورمتوسط طول مي كشد،  تاطلب شركت وصول شود . ويابه عبارت ديگرنشان دهنده متوسط مهلتي است كه شركت درفروش هاي نسيه به مشتريان خودمي دهد .

 

ميانگين حسابهاي دريافتني

میانگین دوره وصول مطالبات  = ---------------------------------

ميانگين فروش روزانه

 

سيكل عملياتي :  سيكل عملياتي يك مؤ سسه تجاري عبارتست ازتعدادروزهايي كه طول مي كشد تاموجودي كالابه مطالبات و نهايتا" به وجه نقدتبديل شود . به اين ترتيب هرچه سيكل عملياتي كوتاهترباشد مطلوبترخواهد بود .

 

ميانگين سني موجودي كالا  +  ميانگين دوره وصول مطالبات = سيكل عملياتي

 

 

ارزش كل دارائيها : اين نسبت نشان دهنده توانايي شركت دربكارگيري مؤثردارائيهايش درايجاد درآمداست . يك نسبت پايين ممكن است به عوامل متعددي مربوط باشد و تعيين اين عوامل و دلايل بسيارمهم است .

فروش خالص

گردش کل دارایی ها = ------------------------------

                                                          میانگین کل دارایی ها 

 

 



 

منبع : سايت علمی و پژوهشي آسمان--صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید
اين مطلب در تاريخ: یکشنبه 10 فروردین 1399 ساعت: 10:58 منتشر شده است
نظرات(0)

تحقیق درباره جامی

بازديد: 291
تحقیق درباره جامی

 

بزرگترین استادی که در نظم و نثر فارسی در قرن نهم تاریخ اسلام در سرزمین ایران به ظهور رسیده است، علی التحقیق نورالدین عبدالرحمان جامی است که صیت فضیلت و دانش او نه تنها در خراسان که وطن اوست بلکه در تمام اقطار ممالک فارسی زبان از هندوستان و افغانستان و ماوراء النهر تا آسیای صغیر و استانبول انتشار یافته و همچنین نام نامی او نه تنها در زمان خود وی بلکه تا این روزگاران نزد اهل ادب قرین عزت و احترام است.

از معاصرین وی امیر نظام الدین علیشیر که دست ارادت به دامان وی زده بود بلافاصله بعد از فوت وی کتابی به نام خمسة المتحیرین سراسر در شرح احوال ذکر مکارم و توصیف صفات او تألیف نموده است و نیز ظهیر الدین بابر مولف (با برنامه ) و موسس سلطنت گورکانیه هندوستان در کتاب خود نام وی را به خدمت بسیار ذکر کرده و بعد از آنکه می نویسد: «وی را در علوم صوری و معنوی همتا و برابری در عصر خود نبود. اضافه می کند که جامی را حاجتی به مدح و ستایش نیست بلکه ذکر نام او از باب تبرک است.

و نیز دیگر تذکره نویسان آن زمان مانند دولتشاه سمرقندی و سام میرزای صفوی و خوند میر صاحب حبیب المسیر هر یک در تالیف خود، وی را به عزت و احترام بسیار نام برده و هر یک به زبانی دیگر با شرح و بسط بسیار جلالت قدر و علو مرتبت او را ستوده اند. حتی محققین اروپایی در این اواخر که از تاریخ ادبیات ایران سخن رانده اند همگی مرتبت استادی او را اعتراف نموده اند یکی از آنان گفته است وی یکی از نوابغ نامی است که در سرزمین ایران به ظهور رسیده زیرا وی هم شاعری بزرگ و هم محققی بزرگ و هم عارفی بزرگ است.

دیگری در فضیلت جامی چنین نوشته است: جامی نه تنها از لحاظ شعر و شاعری بلکه از جنبه تحقیق و فضایل علمی نیز مسلما صاحب قریحه سرشار و دانش بسیار است.

 

فصل اول                          محیط جامی

جامی در قرن نهم (در اواخر آن ) در شهر هرات می زیسته است و در آن زمان سرزمین ایران به دو قسمت تقسیم شده بود و زیر پرچم دو خاندان بود. در مشرق ایران سلاطین تیموری که پایتخت آنان سمرقند و هرات بوده است سلطنت می کرده اند و جامی با این طایفه هم زمان بود. یک قسمت از سلطنت شاهرخ  (817 تا 850) و تمام دوره سلطنت میرزا ابوالقاسم بابر (856تا 861) و میرزا ابو سعید گورکان (861تا 873) و قسمت اعظم سلطنت سلطان حسین بایقرا (875 تا 899) را درک فرمود.

و در مغرب و جنوب ایران نخست ترکمانان قراقاینلو و سپس ترکمانان آق قوینلو سلطنت می کردند که پایتخت آنها شهر تبریز بود. و جامی معاصر بود با جهان شاه قراقوینلو (841تا 873) حسن بیک یا اوزن حسن آق قوینلو (871تا 883) سرش یعقوب بیگ (884تا 896).

جامی که تحصیلات اول خود در هرات و سمرقند بود در آغاز شباب که زمان تکمیل نفس و هنگام تربیت باطن است با بزرگان این سلسله آشنا شد و در مهد عقاید ایشان (نقشبندیه) پرورش یافت. دست ارادت به دامن مولانا سعدالدین کاشغری (متوفی به سال 860) که ز پیشوایان آن فرقه است زده و نزد او به قدری تقرب حصل کرد که به شرف مصاهرت و قرابت وی اختصاص یافت.

 

میرزا ابوالقاسم بابر (در اشعار جامی)

در آثار جامی کتابی است منثور در اصول و قواعد فن معما موسوم به حلیه حلل که در سال 856 تالیف شده و آن مصدر است. به نام میرا ابوالقاسم بابر و نام او را هم در صدر کتاب بر سبیل تعبیه ذکر کرده و هم در خلل کلام و بیان انواع معماها اشعاری به طور معما به نام او به تمثل آورده است و نیز غزلی در دیوان غزلیات او در مدح این پادشاه دیده می شود که مطلع و مقطع آن این دو بیت است :

بیا ای ساقی مهوش بده جام می رخشان

 بروی شاه ابوالقاس معزالدوله بابر خان

ز نظم دلکش ساقی سرود بزم او بادا

برای عشرت ساقی نوید عیش جاویدان

ابوسعید گورکان

درآثار جمی تالیف کتابی به نام سلطان ابو سعد به نظر نرسید و این ممکن است از آن سبب باشد که مولانا در زمان سلطان ابو سعید به درگاه پادشاه راهی نبود و سلطان او را چنان که باید نمی شناخته و در سال 873 که سلطان ابوسعید به قتل رسید جامی 56 ساله بوده است.

جامی و سلاطین صفویه

از آنجا که جامی در هرات  از اجله ی پیشوایان و علماء اهل سنت و جماعت به شمار می رفت و به طعن و انتقاد بر متعصبین از روافض معروف بود سلاطین صفویه وی را به نظر شیعه پاک اعتقاد ننگریسته و او را مطعون و مذموم می داشته اند.

روابط جامی با هندوستان

در مجموعه مراسلات جامی چند فقره نامه دیده می شود که مخاطب آن شخصی موسوم به ملک التجار هندوستان است و غالبا این مراسلات در جواب مکاتیبی است که ان شخص و یا پسرش (خواجه علی) به جامی نگاشته اند و ظاهرا ملک التجار مزبور شخص محترم و مجللی بوده است.

و سر عرفان و تصوف نیز داشته و به مولانا مراسلات طولانی با ذوق و حال می نوشته. جامی نیز عنان قلم رها کرده نامه های طولانی ومفصل مشتمل به دقائق عرفانی ومزین به لطافت اشعار تازی و پارسی در پاسخ او می نوشته است او را در یکی از نامه ها جلال الدین غیاث الاسلام خوانده تحقیق احوال این شخص با وسایل موجود برای نگارنده میسر نگردید.

زندگی جامی

تولد در شرح حالی از جامی در کتاب (الشقائق المغانیه فی علماء دوله العثمانیه ) تالیف احمدبن مصطفی طاشکیری زاده و در مصر به سال 1310 در حاشیه (وفیات الاعیان) به طبع رسیده.

در آنجا در ذیل طبقه هفتم که خاص علماء سلطان محمد خان ملقب به فاتح است شرح حال نسبتا مفصلی از مولانا جامی منقول است و چون این کتب به سال 965 یعنی 67 سال بعد از وفات استاد جام تالیف شده دارای صحت و اعتبار است.

در باب حیات و ممات مولانا جامی رضی الدین عبدالغفور که خواص تلامیذ او بوده در ذیل حاشیه نفحات الانس شرحی مختصر و مفید نگاشته است « ولادت حضرت ایشان علیهم الرحمه و الرضوان در خرجرد جام بوده است وقت العشا ثالث والعشرین من شهر الشعبان المعظم سنه ی سبع عشر و ثمانیه.

 لقب اصلی ایشان عمادالدین و لقب مشهور ایشان نورالدین است و نام مبارکشان عبدالرحمن است. والد حضرت ایشان احمدبن محمد الدشتی است که از دشت اصفهان که محله ای است از ری و خدمت مولانا محمد یکی از فرزندان امام محمد شیبانی رحمه الله علیه را در عقد نکاح خود درآورده بودند و مولانا احمد که والد ایشان است از وی متولد شدند و 81 سال عمر کردند.

تحصیلات

در باب تحصیلات مولانا جامی صفی الدین در (رشحات) شرحی جامع و مفید ذکر کرده: چون ایشان به همراه واد شریف خود به صغرسن آمدند و در مدرسه نظامیه اقامت کرده اند و به درس مولانا جنید اصولی که در علم عربیت ماهر بوده است و درآن فن شهرت تمام داشته در آمده اند.

بعد از آن به درس مولانا خواجه علی سمرقندی که از اعظام مدققان روزگار بوده در آمد بعد شاگرد سید شریف جرجاتی رحمه الله تعالی گردید و وی در طریق مطالعه بی مثل بود اما به قریب 40 روز از او مستغنی شده و بعد از او به درس مولانا شهاب الدین محمد جاجرمی که از افاضل مباحثان زمان خود بود در آمد. و بعد شاگرد قاضی زاده روم که از محققان عصر بود شد و ساکن روم گردید و ... .

استادان معنوی جامی

درباره استادان معنوی جامی باز بهتر آن است که شرح شاگردش مولانا عبدالغفور لاری گفته شود: ابتدا استاد کاشغری بود و بعد از مرگ ایشان به خراسان رفت و هم صحبت مختم او شد که منظور از مختوم واجه بعدالدین کاشغری است و خواجه محمد پارساست و دیگری مولانا فخرالدین لرستانی بود.

و دیگری برهان الدن ابو نصر پارسا و دیگری شیخ بهاء الدین عمر بود و دیگری خواجه شمس الدین محمد کوسویی بود و دیگری مولانا جلال الدین پورانی و دیگری مولانا شمس الدین محمد اسد بود از همه پیش تر خواجه احرار در زندگی جامی تاثیر داشته زیرا که جامی نام ایشان(خواجه ناصرالدین عبیدالله) به تفصیل برده است.

مسافرت های جامی

1)      در طفولیت همراه والد خود از جام به هرات آمده و پیش خواجه علی سمرقندی درس خواند. 

2)      در جوانی در زمان شاهرخ ازهرات به سمرقند رفت.

3)      مراجعت از سمرقند مجمرات و ملاقات وتحصیل نزد علاءالدین علی قوشجی ودست ارادت زدن به دامان مولانا سعدالدین کاشغری.

4)      سفر به مروازهرات برای خواجه عبدالله احرار.

5)      سفردوم به سمرقند  برای ملاقات خواجه عبیدالله در سال 870.

6)      سفرسوم به سمرقند  برای ملاقات خواجه مذکور در فاراب تاشگند درسال 884.

7)      سفر حجاز از خراسان در 887 و عبور از همدان، کردستان، بغداد، کربلا، نجف، مکه، مدینه ، دمشق، حلب و تبریز و بازگشت به خراسان.

اساتید سخن جامی

از مطالعه سخنان جامی به خوبی مشهود است که تا چه پایه قوت طبع وکمال شاعری او مرهون مطالعه دواین و آثار بزرگان شعر و ادب می باشد در یک جا تراز غزلسرایی خویش را به اسلوب کمال خجندی منسوب می دارد و دیگر جا روش مثنوی سرایی  خودرا مدیون حکیم نظامی وامیر خوسرو دهلوی داشته. ودرقصیده ی از حکیم خاقانی یاد کرده ،و همچنین در مثنوی تصنیفی دیگر به جلالت قدر عارف روم(مولانا جلال الدین رومی) اشاره کرده است.

 

 

اعتقادت دینی جامی

در پاین دفتر اول سلسله الذهب جامی را منظومه ای است که درآن از اصول عقاید خود بنابر آنچه مطابق مبادی متکلمین عامه و اهل سنت و جماعت است و خلاصه ای به نظم آورده واز توحید ونبوت و امامت بحث کرده وآن منظومه موسوم به( اعتقاد نامه) است ونیز در اشعار جامی مداءح برای خاندان رسالت بسیار است و هر چند کهدر اغاز مثنویات سبعه غالباًًً ذکر ومدح خلفاء ثلاثه را نموده ولی در قصاید وغزلیات اودر مدیحه بعضی از ائمه(ع)

مانند امیرالمومنین علی بن ابیطالب(ع) وحسین بن علی (ع) وعلی بن موسی (ع) اشعار بسیار دیده می شود.بعضی از شیعیان ایرنی کهبه جامی محبتی دارند سعی کرده اند که اورا باطناً شیعه خالص العقیده بدانند.

آثار جامی

کتاب ها وآثار جامی در ایران و هندوستان مکررا چاپ شده وبهترین فهرست کتابهایش در کتاب (تحفه سامی) تالیف سام میرزای صفوی است که در انجا شماره مولفات جامی 45 جلد کوچک و بزرگ ازعربی وفاسی است:

  1. تفسیرتا پایه وایای  فارهبون
  2. شواهدالنبوه
  3. اشعت السعادت
  4. شرح فصوص حکم
  5. لوامع
  6. شرح بعضی ابیات تائیه فاضیه
  7. شرح رباعیات

8.لوائح

  1. شرح بیتی چند از مثنوی مولوی
  2. حدیث ابی ذر غفاری

11.    رساله فی الوجود

  1. ترجمه اربعین حدیث
  2. رساله لااله الا لله
  3. مناقب خواجه عبدلله انصاری
  4. رساله تحقیق مذهب صوفی ومتکلم وحکیم
  5. رساله سوال وجواب هندوستان
  6. رساله مناسک حج
  7. سلسله الذ هب
  8. سلامان وابسال
  9. تحفه الاحرار
  10. سبحه الابرار
  11. یوسف وزلیخا
  12. لیلی ومجنون
  13. خردنامه اسکندری
  14. رساله در قافی

26.    دیوان اول

  1. دیوان ثانی
  2. دیوان ثالث
  3. رساله منظومه
  4. بهارستان
  5. رساله کبیر در معما
  6. رساله متوسط
  7. رساله صغیر
  8. رساله اصغر در معما

35.    رساله عروض

  1. رساله موسیقی
  2. منشآت
  3. فوائد الضیایی فحاشرح الکافره
  4. شرح بعضی از مفتاح الغیب منظوم و منثور
  5. نفد و النصوص
  6. نفحات الانس

42.    رساله طریق صوفیان

  1. شرح بیت خسرو دهلوی

44.    مناقب مولوی

45.     سخنان خواجه پارسا

 

تخلص

جامی می گوید: چون مولد این فقیر ولایت جام است که مرقد مطهر و مشهد معطر شیخ الاسلام احمد جامی قدس السره السامی آن جاست. و این مهنی را اشحه ای از جام ولایت وی می دانند تحقیق نسبت را به ولایت جام و جام ولایت شیخ الاسلام جامی تخلص کرده شد.

             مولدم جام ورشحه ای قلمم                         جرعه ی جام شیخ الاسلام است

                 لاجرم در جریره شعار                                بدو معنی تخلصم جامی است

 

 

 

مزار جامی

جامی در هفدهم محرم 898 وفات یافته است یعنی پیش از ده سال از وفات سلطان حسین پایقرا که در مورد حال افرا در مرگ جامی امیر علیشیر نوشته چون خبر فوت جامی در شهر منتشر شد اکابر و اشراف از اطراف رسیده و همگی لباس ماتم پوشیدند و سطان صاحب قران (حسین بایقرا) تشریف آورده و به ها های گریستند . سلطان احمد میرزا و مظفر حسین میرزا و سایر شاهزادگان در به دوش گرفتن تابوت به یکدیگر سبقت می گرفتند.

مقبره ملانا جامی در مقبره مولانا سعدالدین کاشمری واقع شده و این مقبره به (تخت مزار) معروف است و در شهر هرات واقع گشته و مردم در روز شنبه به زیارت ایشان می روند.

             جامی که بود مایل جنت مقیم گشت             فخار و خته مخلوه عرضها السماء

           کلک قضا نوشت روان بر در بهشت                 تاریخه و من دخله کان آمنا

 

قطعه

قناعت

جامی ارباب کرم نایاب چون عنقا شدند               اهل همت را بود قاف قناعت فرض عین

راج راحت نیست در جام غم انجام طمع          کاس یاس از کف منه کالیاس احدی الراحتین     

***

رباعی

روز و شب

            روزم به غم جهان فرسوده گذشت               شب در هوس بوده و نابوده گذشت

             عمری که از او دمی جهانی ارزد                  القصه به فکرها بیهوده گذشت

***

مثنوی (هفت اورنگ)

ادب

                    مایه دولت ابد ادب است                پایه رفعت خرد ادب است

                  جز ادب نیست در دل ابدال             جز ادب نیست دأب اهل کمال

                  چیست آن داد بندگی دادن            بر حدود خدای استادن

                  قول و فعل و شنیدن و دیدن        به موازین شرع سنجیدن

                   در ادای حدود بی تغییر              از غلو دو رو بودن تقصیر

                   نه به افراط هیچ افزودن             نه ز تفریط هیچ فرسودن

 

 

فهرست منابع

 

جامی اثر علی اصغر حکمت

مثنوی هفت اورنگ به تصحیح آقا مرتضی مدرس گیلانی

منتخب اشعار اثر علی اصغر حکمت

منبع : سايت علمی و پژوهشي آسمان--صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید
اين مطلب در تاريخ: یکشنبه 10 فروردین 1399 ساعت: 10:51 منتشر شده است
برچسب ها : ,,,,,,,,,,,,,,,,,
نظرات(0)

تحقیق کامل درباره اوقات فراغت و تعریف آن

بازديد: 136

باسمه تعالي

 

(مقدمه )

«فَإذا فَرَغْتَ فَاَنْصَبْ»

بدون شك دانش آموزان هرجامعه ، سرمايه هاي گرانبهائي اند كه اگر مورد
بي توجهي قرارگيرنددر تصميم گيري ها مد نظر نبا شند، آن جامعه دچار خسران زيادي خواهد شد .  با نگاهي به ارقام بودجه كشورهاي صنعتي وپيش رفته در مقايسه با كشورهاي جهان سوم فاصله زياد بين آن دورا مي توان ديد .

بسياري از كشور هاي توسعه يافته معتقدند‌كه هرچه دراين‌ارتباط‌هزينه‌نمايند ، تبديل به سرمايه هاي ديگري در ابعاد مختلف آن كشور خواهد شد .در ميان
دانش آموزان با توجه به دانش آموزان متوسط جايگاه ويژه اي دارد .زيرا علاوه بر اين كه در آينده نزديك مي توانند در امور جامعه مؤثر واقع شوند .در زمان تحصيل هم به دليل ويژگيهاي خاصي كه دارند ،قادرند منشا ءحركت هاي سازنده يا مخرب شوند . بدين لحاظ هر چه به اين نيروي خارق العاده توجه شود  از قدرت خروشان وپر تحرك آنان  مي توان بهره جست و هر چه به بوته فراموشي سپرده شوند ،اين سيل عظيم مي تواند خسارت زيادي را به وجود آورد ،

سئوا لي كه دراين جا مطرح است اين است كه دربرابر هدر رفتن فرصت هاي جواني چه كساني مسئولند .بديهي است كه نظام تعليم وتربيت به تنهايي نمي تواند در تربيت واستفاده صحيح از جوانان موفق شود .يكي از موضوعات بسيار مهم
برنامه ريزي براي اوقات فراغت دانش آموزان مي با شد كه اگر اصولي و حساب شده باشد ميتوانند زمينه رشد و تعالي جامعه مهيا نمايند و كشور را از آسيبها وخطرات احتمالي كه ممكن است در اثر بي توجهي به اين امر گريبان گير كشور شود مصون بدارد .فلسفه اوقات فراغت از پيچيدگي ،تنوع وتفاوتهاي بنيادي برخورد است هرفرد براساس تفا وت هاي زيست شناختي (بيولوژيك )فرهنگي ،نگرش و تجربيات گذشته واهداف ومقاصدي كه براي آينده خود دارد، تعبيرمتفاوت يا ومتضاد نسبت به‌ديگران از تأمين اوقات فراغت وچگونگي تأثيرآن برانگيز دارد . اگر ما بتوان تأثير وتأثري را كه اين دو واثرانگيزواوقات فراغت يكديگردارند را به درستي مشخص نمائيم قدم مثبتي در راه كسب هر چه بهتر علم و دانش همراه با لذت بردن از زندگي برداشته ايم .

 

تعريف اوقات فراغت :

اوقات فراغت را غالباً به معنا ي بيكاري ،اوقات غيرموظف ،ساعات بدون برنامه ، اوقات غير رسمي و تلقي مي نمايند .به همين علت بزرگسالان مربيان واوليا براي جلوگيري از هدر رفتن اين اوقات سعي مي كنند كه با برنامه ها ،سرگرمي و اشتغالات مختلف اوقات فراغت دانش آموزان را پر كنند .

حال فلسفه اوقات فراغت اين است كه فرد بدون اجبار وخارج از چارچوب هاي قبلي بودن اشتغال ورزي ديگرساخته خود با ميل و رغبت به فعاليت هاي دلخواه خويش بپردازد و از طرف ديگر گفته مي شود كه اوقات فراغت منشاء خلاقيت ها باروري افكار ، شكل دهي شخصيت ، تأمين انرژي و بازيابي قواي حيات و كشف و اختراع و نوآوري و ابتكار ، بازانديشي و اصلاح افكار ، محاسبه ومراقبت ، ارزيابي و بازيابي و ايجاد انگيزه و رغبت و ميل در فرد مي شود .

اوقات فراغت را به حسب تفاوت هاي ارزشي و فرهنگي ، نگرش ها ، تجربيات ، شرايط و موقعيت هاي مادي و معنوي هر فرد تعريف كرد . طبيعت آدمي اساساً به گونه اي است كه دائماً در حال تعادل جوئي است . نظريه در روان شناسي انگيزشي وجود دارد كه معتقد است حالات هيجاني و انگيزش با حالات متضاد و متعارض همراه مي گردد كه اين نظريه به عنوان نظريه فرآيند متضاد
OPPOMENT PROGRESS THEORY مشهود است .

پس موضوع تحقيق :

( بررسي رابطه بين اوقات فراغت و انگيزه تحصيلي دانش آموزان مدارس متوسطه شهرستان گچساران مي باشد )

 

هدف از انتخاب موضوع :

اگر بپذيريم كه مهمترين بخش شكل گيري شخصيت نوجوانان و  جوانان در اوقات آزاد ، فارغ از همه وظايف و برنامه هاي از پيش تعيين شده بيروني وديگر ساخته است و اگر قبول كنيم كه ذهن هنگامي به جوشش و خلاقيت مي افتد كه منشاء تحريك آن تمايلات دروني و خود انگيخته باشد و فرد فعالانه و با انتخاب آزاد  و به دور از انتظارات بيروني ومقبوليت نهادي و نقش بازي كردن هاي تصنعي ، در شكل دادن افكار و انديشه ها واعمال خود دخالت نمايد ، آنگاه مي تواند به فلسفه وجودي اوقات فراغت ، آن هم  با جهت گيري مثبت ، رشد دهنده و كمال‌زا پي‌برد .

با توجه به انحرافات و مشكلات پيچيده و عديده اي كه در جامعه امروزي وجود دارد براي استفاده بهينه از اوقات فراغت و تأثير بيشتر آن بر ايجاد انگيزه در
دانش آموزان به نظر رسيد كه مي توان قدم مثبتي در اين راه برداشت و همين امر ما را مصمم كرد كه به اين عنوان بپردازيم شايد مثمرثمر واقع گردد .

 

علل و دلايل انتخاب موضوع :

نكاتي در پي مي آيد مي توانند در علل و دلايل انتخاب موضوع مؤثر باشند :

  1)   فعاليت ها و برنامه هاي متنوع و متعددي وجود داشته باشند كه در خلال آن دانش آموزان بتوانند به صورت انتخابي ، آزاد . خودانگيخته و به ميل خود به
آن ها مشغول شوند وبازدهي و كارآئي مناسبي دهند .

  2)   از تبديل اوقات فراغت به اوقات سرگرمي و گذراندن وقت ، صرف انرژي بيهوده و اشتغالات بدون هدف پرهيز شود .

  3)   زمينه اي فراهم نمود كه دانش آموز فرصت كاوش ، تفكر و تأمل درباره خود ، قابليت و خداي خويش داشته باشد .

  4)   باعث حرمت نفس ، شكوفائي ، زيبا دوستي ، حقيقت يابي . خيرخواهي و خير دوستي از جمله عناصر سازندة برنامه اوقات فراغت مي باشد .

      5)       دانش آموز بايد بين لذت و فرح و نشاط تفاوت قائل شود .

  6)   زمينه بهتر ومناسبي براي حسن كنجكاوي ، حيرت ، شكوه و پرسش گري دانش آموز را اوقات فراغت تحريك مي كند .

 

 

قلمرو تحقيق :

الف-    قلمرو موضوعي : 

همانگونه كه از عنوان تحقيق پيداست قصد بر آن است كه رابطه اوقات فراغت و انگيزه تحصيلي پرداخته شود . اين موضوع گرچه تاحدود زيادي گسترده است و انجام تحقيق را نيز با مشكل مواجه مي كرد ولي به حول وقوه الهي اين مهم صورت گرفت . اميد است كه پاره اي از مشكلات را مشخص ساخته و درحل آنها راه حل هائي نيز بتواند ارائه و پيشنهاد نمايد .

ب‌-            قلمرو زماني :

قلمرو و دوره زماني اين تحقيق در سال تحصيلي 80-79 مي باشد .

ج‌-            قلمرو مكاني :

قلمرو مكاني اين تحقيق مدارس متوسطه دخترانه وپسرانه شهر گچساران اعم از دولتي و غير انتفاعي مي باشد كه اطلاعاتي از مدارس سطح شهر جمع آوري گرديد وبراساس آن اطلاعات به تجزيه و تحليل موضوع پرداخت خواهد شد .

محدوديت هاي تحقيق :

بيشتر تحقيقات علوم اجتماعي كه اساس و پايه اش انسان است هميشه با شكل جمع آوري اطلاعات مواجه بوده است . اين مشكل در كشورهاي جهان سوم كه فاقد فرهنگ ، روحيه و مديريت تحقيق مي باشند  ، مضاعف است تحقيق حاضر از اين امر مستثني نيست درامر جمع آوري اطلاعات با مشكلات عديده اي روبرو بوده است .

   ×   محدوديت دوم : محدوديت منابع ، مأخذ غني و تحقيقات انجام شده قبلي در زمينه موضوع تحقيق يا موضوعات مرتبط با آن است با توجه به نقش  و اهميت خاص كه اوقات فراغت درايجاد انگيزه در مدارس متوسطه دارد تحقيقات بسيار كمي در اين زمينه انجام شده است  به همين خاطر در بخش ادبيات تحقيق و مباني نظري با مشكل منابع و مأخذ مواجه بوده است .

   ×   يكي ديگر از محدوديت ها‌ ، محدوديت بودجه بود . با توجه به گستردگي تحقيق به فراخوي موضوع به بودجه هنگفتي نياز دارد و هيچ سازمان و نهادي هم هزينه را تقبل ننموده بود .

   ×   محدوديت ديگر به نظر مي رسيد كه افراد با ميل و رغبت و براساس بينش و آگاهي قابل قبولي به پرسش ها پاسخ نمي دهند و وقت زيادي را صرف خواندن و مطالعه سئوالات نمي كردند كه همين امرما را به وسواس انداخته بود كه نكند نتايج قابل قبولي به دست نيايد .

       ×        شاغل بودن و داشتن شغل دوم به علت فشار مالي و اقتصادي شايد بتوان به عنوان يكي از محدوديت ها از آن ذكر كرد .

 

انگيزه :

عبارت است از نيروي محرك دروني افراد كه آنها را وادار به انجام عملي مي كند .

 

هيچ كس به اجبار و فشار تن در نمي دهد مگر ناگزير باشد . ( برشت )

 

تعريف انگيزش :

انگيزش ، فرآيند انگيز به نيروهاي پيچيده ، سائقه هاي نياز وشرايط تنش زا يا مكانيسم هاي ديگري اطلاق مي گردد كه فعاليت انسان را جهت تحقيق هدف هاي وي آغاز نموده و به آن تداوم مي بخشد . به عبارت ديگر ترغيب كردن افراد به انجام كار را انگيزش مي گويند.

 

اوقات فراغت :

اوقات فراغت را غالباً به معناي بي كاري ، اوقات غير موظف ، ساعات بدون بهره ، اوقات غير رسمي و تلقي مي نمايند . يا به عبارتي :

وقت فراغت زماني است كه احساس مسئوليت فرد درآن شرايط به پائين ترين وضعيف ترين درجه خود برسد .

 

پيشرفت تحصيلي :

پيشرفت تحصيلي را مي توان گام هائي به جلو براي استفاده بهينه از استعداد و توانائي هاي خدادادي امكانات و منابع آموزشي جهت كسب بيشتر علوم و معرفت انساني تعريف نمود .

مدارس :

مكان يا جاهاي مناسبي كه عده اي اعم از معلم و دانشن آموز گردهم جمع شده اند در آن به كسب علم ودانش ومعرفت بشري جهت شناخت موانع و مشكلات و
ياد دهي و يادگيري يا تغيير رفتار مي پردازند .

تعريف بازدهي ( كارآئي ) :

عبارت است از ميزان محصول افراد يك سازمان ، ميزان تلاش فرد براي تحقق اهداف و انتظارات .

 

انگيزش :

گوياي عملي ارادي و دلخواه از سود فرد ،  فردكاركن ممكن است بر آن شود كه تا سخت بكوشد و تلاش جانانه به عمل آورد . پس فهم انگيزش مستلزم درك آن نيروهاي دروني است كه به فرد توان مي بخشد و او را در راستاي رفتاري كه به عمل مي آورد سوق مي دهد .

 

يادگيري :

يادگيري اساس رفتار افراد را تشكيل مي دهد . از طريق يادگيري فرد با محيط خود آشنا مي شود و يادگيري را با مفاهيم زير ارتباط دارد :

       ×        يادگيري به عنوان كسب اطلاعات و مهارت ها :

 تعليم و تربيت با توجه به اين امور عبارت است از : انتقال معلومات علمي و ادبي به درذهن شاگردان

       ×        يادگيري به معني تغيير رفتار از راه تجربه :

يادگيري در اين معني جرياني است كه در آن رفتار فرد از طريق تجربه تغيير مي كند ، يادگيري امري دائمي است و نسبت به افراد مختلف فرق
مي كند درجريان ياد گيري كل شخصيت فرد دخالت دارد .

عوامل ياد گيري :

1-            آمادگي :

آمادگي را مي توان شرايط اساسي يادگيري دانست منظور از آمادگي دارا بودن رشد كافي در زمينه هاي مختلف است .

2-            تجربيات قبلي :

تجربيات قبلي پايه و اساس فهم و بصيرت ادراك حسي و يادگيري است  .

 

3-               موقعيت يادگيري :

موقعيت يادگيري را به عنوان شرايطي اطلاق مي كنند كه درجريان يادگيري تأثير دارد .

4-            فعاليت يادگيرنده :

بعضي از رواشناسان فعاليت را يكي از احتياجات اساسي افراد مي دانند .

 

 

 

 

 

 

 

 

سئوالات تحقيق :

عنوان : بررسي رابطه بين اوقات فراغت و انگيزه تحصيلي دانش آموزان مدارس متوسطه شهرستان گچساران

     1)       اردوهاي تابستاني توسط واحدهاي آموزشي باعث افزايش انگيزه
دانش آموزان مي گردد .

     2)       برگزاري كلاس هاي فوق برنامه در طول سال تحصيلي باعث افزايش انگيزه به درس مي گردد ( مثل : ورزش ،كامپيوتر ، هنر ، احكام و غيره )

     3)       مشاركت دادن دانش آموزان در امور مدارس باعث افزايش
دانش آموزان در امر تحصيلي مي گردد.

     4)       انتخاب دانش آموزان و فرستادن آنها به ارودهاي تابستاني براساس معدل و ميانگين نمرات باعث ايجاد رقابت سالم درميان آنان و افزايش انگيزه مي گردد.

     5)       انتخاب دانش آموزان منضبط  و با اخلاق و درس خوان و معرفي آنان به ديگر دانش آموزان و فرستادن آنان به اردوهاي تابستاني باعث ايجاد انگيزه براي بهتر شدن اخلاق و انگيزه در آنان در امر تحصيل مي گردد.

      6)       قول مساعد راجع به اعزام دانش آموزان براي ديدن آثار باستاني و اماكن متبركه و در تابستان باعث ايجاد انگيزه در آنان مي گردد .

     7)       قول مساعد به دانش آموزان در مورد اعزام آنان براي ديدار با اشخاص مهم دولتي و مملكتي ( كشوري ) انگيزه آنان را در توجه بيشتر به تحصيل افزايش مي دهد .

     8)       برگزاري كلاس هاي آموزشي وسرگرمي ( هنر و خط و نقاشي و ) ضمن ايجاد مهارت در دانش آموزان باعث افزايش انگيزه به مطالعه و تمرين دروس آنان مي گردد .

     9)       برگزاري كلاس هاي آموزش كامپيوتر ضمن مهارت آموزش باعث رشد و شكوفائي و آماده سازي ذهن آنان به فراگيري دروس عملي مي گردد و انگيزه به درس را افزايش مي دهد .

   10)    برگزاري كلاس هاي احكام ، قرآن ، باعث ايجاد انگيزه براي پذيرش و تعلق بيشتر به مسائل ديني در دانش آموزان و باعث رشد و شكوفائي دروس آنان مي گردد.

   11)    برگزاري كلاس هاي بدن سازي و مهارت هاي فردي ضمن تقويت روحيه و سلامت جسم انگيزه لازم براي فراگيري بهتر دروس را ايجاد مي كند .

   12)    مشاركت دادن دانش آموزان در امور مدارس مثل برگزاري مراسم
( صبحگاهي و ظهرگاهي
جشن ها و اعياد ) باعث ايجاد انگيزه لازم براي توجه بيشتر به درس در آنان مي گردد.

   13)    در انجام بعضي از امور مدارس مشورت كردن با دانش آموزان باعث تقويت انگيزه آنان و توجه بيشتر به امر تحصيلي مي گردد .

   14)    انتخاب بعضي از دانش آموزان به عنوان شوراي مدرسه و نظر خواهي از آنان راجع به بعضي از مسائل و مشكلات مدرسه باعث ايجاد انگيزه در آنان و ديگر دانش آموزان درتوجه بيشتر به دروس مي گردد .

   15)    همكاري نزديك عوامل اجرائي مدارس و دانش آموزان و نظر خواهي از آنان باعث ايجاد انگيزه لازم در دانش آموزان براي توجه بيشتر به دروس مي گردد .

   16)     مشاركت دادن دانش آموزان در تصميم گيري ها انگيزه لازم پذيرش قوانين و مقررات مدرسه و توجه بيشتر به دروس را افزايش مي دهد .

   17)    نظر‌خواهي‌راجع به چگونگي  پر كردن اوقات فراغت‌و‌تهيه‌پرسشنامه اي جهت گرفتن و عمل كردن به نظرات مفيد دانش آموزان باعث افزايش انگيزه مي گردد .

   18)    جلساتي با حضور اولياء و د انش آموزان در اوقات فراغت جهت استفاده بهتر از اين اوقات باعث افزايش انگيزه مي گردد .

   19)    پخش برنامه هاي متنوع از شبكه هاي گوناگون و صدا و سيما ونوارهاي ويدئوئي باعث ايجاد انگيزه در دانش آموزان در طول سال تحصيلي
مي گردد .

   20)    پر كردن اوقات فراغت دانش آموزان در تابستان باعض كاهش بزهكاري و ناهنجاري هاي اجتماعي و ايجاد انگيزه لازم در آنان براي توجه بيشتر به درس مي شود .

   21)    هماهنگي بين دستگاهها و سازمان هاي ذيربط متصدي پر كردن اوقات فراغت دانش آموزان انگيزه بيشتر براي توجه به درس را ايجاد مي كند .

 

منبع : سايت علمی و پژوهشي آسمان--صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید
اين مطلب در تاريخ: یکشنبه 10 فروردین 1399 ساعت: 10:47 منتشر شده است
برچسب ها : ,
نظرات(0)

تحقیق درباره ارولوژی

بازديد: 12
تحقیق درباره ارولوژی

تحقیق درباره ارولوژی :

اورولوژي :

ادرار مخلوطي از آب ، اوره و مواد زائد است كه توسط كليه ها دفع مي شود

براي انجام آزمايشات آن را در ظرف تميز جمع آوري مي كنيم  و براي ميكروبشناسي بايد ظرف استريل باشد.

 

انواع نمونه برداري :

1.                اول صبح براي پروتئينها

2.                24 ساعت براي مبكروبي و تعيين هورمونها

3.                بعد از غذا براي تعيين ميزان قند.

ادرار پس از مدتي رنگ خود را عوض مي كند و باكتري ها در آن رشد كرده PH  آن را تغيير ميدهد.

 

آزمايشات فيزيكي :

1)    مقدار آن در شب كمتر ـ در مردان بيشتر و بستگي به سطح بدن دارد مقدار دفع نرمال آن 1500 ـ  cc 2000 است .

بر حسب ميزان دفع به سه دسته :

1.    آنوري

2.    اوليگوليوري

3.    پلي يوري

 

 

علت فيزيولوژيك اليگويوري ( كم گرفتن آب و از دست دادن زياد آن است )

علت پاتولوژيك اليگويوري ( اسهال ـ تب ـ بيماري هاي قـلبي ـ خونريزيها ـ تحريكات مغزي )

علت فيزيولوژيك پلي يوري ( زياد گرفتن آب و از دست دادن كم آن است )

علت پاتولوژيك پلي يوري ( ديابت ـ بيماري هاي كليوي ـ هيستري ـ سقط جنين )

2) رنگ :

رنگ آن زرد ـ شفاف و علت آن متابوليسم Hb  و رنگينه هاي رژيم غذايي است ، رنگدانه اصلي ادرار اوروكروم است.

    (a)      كاملا بي رنگ : ( ديابت بي مزه ـ زياد گرفتن آب )

    (b)      قرمز رنگ : ( تب ـ رنگدانه غذايي ـ خونريزي ـ مواد شيميائي )

    (c)      نارنجي : ( اوروبيلينوژن ـداروي سانترنين ـ اسيد كرنوفنيك )

    (d)      سبز : ( يرقان ـ ادرار مانده  )

    (e)      سبز ـ آبي : ( تيفوئيد ـ وبا ـ مواد شيميائي )

    (f)       قهوه اي : ( خونريزي ـ Hb  يوري ـ پرونيرين يوري )

 

3) بو :  بوي نامطبوع و طبيعي خود را دارد .

    (a)      بوي سيب ( كتون يوري )

    (b)      بوي آمونياك (فعاليت باكتري ها )

    (c)      بوي زرد آلو (خوردن مارجوبه )

4) ثبات :

بطور طبيعي شكل آب ولي در شرايط يرقان ـ ديابت ـ Hb  يوري ثبات آن زياد مي شود .

 

5) ظاهر :

به طور طبيعي صاف اما كدورت آن به علت تغييرات PH  ماندن زياد است علت فيزيولوژيكي كدورت ( اوراتها ـ فسفاتها در ادرارهاي اسيدي و قليايي است )

علت پاتولوژيك كدورت ( عفونت ادراري ـ هماتوري ـ دفع كريستال ـ اوراتها ـ پيوري )

 

6) وزن مخصوص :

فاكتور نشاندهنده سلامت است نرمال آن 1010 ـ1020 است مقدار زياد آن در تعريق غليظ بودن ادرار ـ ديابت ـ نفريتهاي شديد و مقدار كم آن در كم گرفتن آب ـ نفريت مزمن ـ ديابت بي مزه است .

 

 

 

 

 

 

 

آزمايشات شيميائي :

 

1.    PH  :

به طور طبيعي اسيدي است و با رژيم غذايي تغيير مي كند يك عامل تعيين كننده نيست بعضي از باكتري ها مثل ECOLI  آن را اسيدي و PROTEUS  آن را قليايي مي كند در نوع كريستالها و سنگهاي ادراري PH  موثر است .

 

2.     پروتئين :

وجود آن در ادرار به پروتئين يوري معروف است . روش هاي متفاوت اسيد سولفوساليسيليك معرف اسباخ جهت آن به كار مي رود حداكثر دفع آن 150 mg  است .

 

انواع البومين يوري باليني و پاتولوژيكي :

1.    فيزيكي :در اثر فعاليتهاي فيزيكي

2.    وضعي در اثر زياد ايستادن

3.    خوشخيم در دوران بچگي و بلوغ ديده مي شود.

4.    حاملگي در دوران پس از حاملگي تمام مي شود .

5.     غذايي تغذيه بعضي از مواد ممكن است انسان را دچار آلبومين يوري بكند .

6.     تصادفي در اثر مخلوط شدن ادرار با بعضي از مواد مثل خون ـ ترشحات واژن

 

7.     اعضايي :

1.    پري نرمال : بيماري اوليه اي است كه كليوي نمي باشد و سريعا از بين

 مي رود .

2.    نرمال : تمام اشكال بيماري هاي كليوي همراه با آلبومبن يوري است .

 

بررسي هاي آزمايشگاهي آلبومين يوري :

1.    وقتي آلبومبن در ادرار  ديده شد دو دسته اطلاعات لازم است:

    (a)      آلبومين يوري دوره اي كه شدت آن متوسط است .

    (b)      آلبومين يوري ثابت كه شدت آن زياد است .

قند :

وجود قند در ادرار را گلوكز زوري گويند مقدار قند خون يستگي به فيلتراسيون گلوكزيورا و مقدار جذب آن را در  توبولار و آستانه كليوي است .  

بررسي آزمايشگاهي هماتوري :

1.    آزمايشات فيزيكي

2.    آزمايشات شيميائي

3.    آزمايشات ميكروسكوپي

4.    كشت ميكروبي

رنگينه هاي صفراوي :

بيليروبين از تجزيه هموگلوبين بوجود مي آيد و به علت اتصالي كه با پروتئين دارد نمي تواند از طريق فيلتراسيون دفع شود بنابراين در ادرا ر ديده نمي شود .

 

آزمايشات ميكروسكوپي :

جهت آزمايش ميكروسكوپي نمونه بايد صاف باشد بزرگنمايي ميكروسكوپ بايد رعايت شود .

 

فسپاتها :

در ادرار هاي قليايي ديده مي شوند ، رنگ ندارند و بطور مشخص داراي شكل تابوتي هستند ، فسپاتهاي ستاره اي در ادرارهاي اسيدي و قليايي ديده مي شوند و بسيار بي رنگ هستند .

 

فسفات منيزيم :

در ادرارهاي اسيدي و قليايي ديده مي شوند، بي رنگ و بي شكل اند

فسفاتهاي آمور :

در ادرارهاي قليايي به صورت گرانول هاي بي رنگ بوده .

 

اورات آمونيوم و سديم :

به صورت بلور ديده مي شوند نوع آمونيوم آن در ادرار قليايي و معمولا رنگي يا به شكل سيب پاره شده و شكل هاي ناجور دارند نوع سديم آن در ادرار اسيدي ديده مي شود و به شكل سوزني يا ستاره اي است .

 

اسيد اوريك :

كريستالهاي رنگي در اسيدي ديده مي شود رنگ آن صورتي مايل به قرمز قهوه اي است كه به علت رنگينه هاي ادراري است .

 

سلولها :

1.    اپي تليال : تعداد كمي سلول از بافت قسمتهاي مختلف دستگاه ادراري در شخص سالم ديده مي شود .

2.    سلولهاي كوچك گرد

3.    سلولهاي شفاف كه از بافت شفاف مثانه جدا مي شود .

سنگهاي بدن :

سنگها را مي توان به چهار دسته تقسيم نمود :

1.    سنگهاي بزاقي و پانكرانس

2.    سنگهاي صفراوي

3.    سنگهاي مدفوعي

4. سنگهاي ادراري

عفونتهاي دستگاه ادراري :

اين عفونت ها بيشتر عفونت هاي انساني است دستگاه ادراري بالايي انسان مثل كليه ، ميزناي و دستگاه پاييني مثل مثانه است .

عفونتهاي ادراري در تمام سنين ديده مي شود شيوع آن در پسران بيشتر است و اغلب باكتريمين ديده مي شود .

دختران در سنين قبا از دبستان بيشتر از پسران مبتلا مي شوند در زمان بلوغ تا 65 سالگي وقوع بيماري در مردان شديدا پايين است و اگر باشد همراه با بيماري هاي پروستات ، اختلالات عضوي پيدا مي كنند .

 

مايعات بدن :

مايعات بدن در صورت زياد شدن در بين فضاي داخلي بدن جمع شده و توهم ايجاد مي كند .

 

آزمايشات فيزيكي :

1.    حجم

2.    رنگ اهميت تشخيصي مهم دارد

3.     ظاهر

4.    انعقاد در زمان نگهداري

5.     وزن مخصوص

 

 

 آزمايشات شيميائي :

1.            پروتئين : 

                     T  : تاgr 3 درصد و بيشتر آلبومبن دارد

E                      : بيشتر ازgr 4  درصد و شامل همه پروتئينهاي پلاسماست

2.               LH :

T  : LH كمتر از 200 واحد و E  بيشتر از 200 واحد است

 

آزمايشات ميكروبشناسي :

1. رنگ آميزي

 2. كشت

 3. سرولوژي

 4. بيو شيميائي

 

عرق :

اين آزمايش در عوارض لوزالمعده توصيه مي شود . براي گرفتن عرق معمولا دست پا ساعد را در يك كيسه پلاستيك قرار داده و آنرا در آب گرم قرار  مي دهند و در داخل آن گاز يا كاغذ صافي كه قبلا وزن آن مشخص شده است قرارمي هند بعد آنرا با آ ب مقطر دوبار تقطير شسته و آزمايات سديم پتاسيم ـ كلر آن را اندازه مي گيرند .

 

سنگهاي بزاقي و پانكراس :

بندرت ديده شده و از كربنات كلسيم ـ فسفات كلسيم يا مخلوطي از هر دو است .

سنگهاي صفراوي :

اين سنگها در كيسه صفرا بوجود آمده و به سه نوع :

1.    كلسترولي كه معمولا كمرنگ و صاف است .

2.     سنگهاي رنگينه اي صفراوي كوچك و زمخت است .

3.     مخلوطي از هر دو است.

 

سنگهاي مدفوعي :

بندرت ديده مي شود و از تركيبات فسفاتي يا فسفري است .

 

سنگهاي ادراري :

كه معمولا در مثانه يا حوضچه كليوي پيدا مي شوند ممكن است :

1.    ساده

2.     مخلوط

3.    اجسام خارجي كه وارد بدن شده و هسته مركزي براي ايچاد سنگ شده اند .

 

 

 

آزمايشات براي سنجش كليوي :

1.آزمايشات مربوط به پالايش گلومري:

   a)     كليرانس ها

   b)     NPN

2     . آزمايش مربوط به فعاليت لوله هاي نفرون .

3     .آزمايشات :

   a)     كامل ادرار

  b)     تجزيه سنگهاي ادراري

 

آزمايشات فعاليت هاي كليوي :

مواد زائد توسط كليه ها دفع مي شود و بعضي مثل الكتروليتها جذب دوباره مي شوند.

واحد سلولي كليه يك نفرون است كه از كپسول بومن ـ لوله هاي پروكسيمال ـ هتري هنله ـ لوله هاي ديستال ـ و لوله هاي جمع آوري كننده ساخته شده است .

 

 

 

 

 

بيماري هاي كليوي 3 دسته اند :

1. پري رنال

2. رنال

2.    پست رنال

 

پري رنال :

بيماري هايي هستند كه مستقيما با اعمال كليه ها رابطه ندارند مثل اسهال طولاني ـ انسداد روده اي حجم خون يا پلاسما و سرعت گردش آن كاهش مي يابد .

رنال :

بيماري هاي اين دسته به سه گروه تقسيم مي شود :

1.    ميزان پالايش گلومري

2.     فعاليت لوله هاي نفرون

3.    كم شدن جريان خون نفرون

 

پست رنال :

بيماري هايي هستند كه در خروج ادرار اثر داشته و 3 گروه اند :

1.    بزرگ شدن پروستات

2.    وجود سنگ مثانه

3.     غدد سرطاني مثانه

 

 

 

  به نام خداوند جان و خرد    

                                  كزين برتر انديشه بر نگذرد

   

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

منبع تحقيق : فيزيولوژيك  Hapkins    و

       آقاي دكتر مسعودي و هاشمي

 

 

 

منبع : سايت علمی و پژوهشي آسمان--صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید
اين مطلب در تاريخ: یکشنبه 10 فروردین 1399 ساعت: 10:41 منتشر شده است
برچسب ها : ,
نظرات(0)

علل عدم اجراي قانون ماليات بر ارزش افزوده و بيان علل تعليق اين قانون

بازديد: 5

 

به نام خدا

 

 

علل عدم اجراي قانون ماليات بر ارزش افزوده و بيان علل تعليق اين قانون

(نسخه اصلاح شده)

 

 

1-    بيان و علل وجود مسأله:

1-1 بيان مساله:

يکي از مهم ترين مشکلات ساختاري اقتصاد کشور، ضعف نظام مالياتي است. شرايط اين نظام به گونه اي است که کمتر مي توان نشانه هايي از يک نظام مالياتي کارآمد در آن پيدا کرد. چرا که اگر کارآيي را انجام درست کار بدانيم، نظام مالياتي ايران کار خود را درست انجام نمي دهد. به عبارت ديگر اين نظام فاقد شاخص هاي اثبات کننده انجام درست کار يعني دقت، سرعت و حداقل هزينه است.

 در حاليکه در اکثر کشورها يکي از منابع اصلي درآمد دولت ماليات است که تحت عناوين مختلف وصول مي شود و درآمد حاصل از ماليات بخش قابل ملاحظه اي از بودجه دولت ها را تشکيل مي دهد و در کشورهايي که ماليات از نظام قانوني و مردمي برخوردار است بيش از 60 درصد بودجه عمومي را تشکيل مي دهد.

 در اقتصاد ايران متناسب با رهنمودهاي کلي برنامه سوم توسعه، به منظور کاهش اتکاي بودجه دولت به درآمد نفت، مقرر شد تا سهم درآمدهاي مالياتي در ترکيب منابع درآمدي دولت با گسترش پايه هاي مالياتي از طريق وضع ماليات بر ارزش افزوده افزايش يابد.

 از اين رو متناسب با مفاد ماده 59 قانون برنامه سوم توسعه، سازمان امور مالياتي کشور زير نظر وزارت امور اقتصادي و دارايي تأسيس شد که از جمله وظايف اين سازمان در راستاي اصلاح و تحول نظام مالياتي، وضع ماليات بر ارزش افزوده است.

 اما قانون ماليات بر ارزش افزوده و حذف قانون تجميع عوارض مانند بسياري از قوانين ديگر بسيار شتابزده به اجرا درآمد و هنوز مدت زيادي از بدو اجراي اين قانون که براي آزمايش 5 ساله به دستگاه هاي مختلف ابلاغ شده نگذشته است که با اعتراض گسترده اي روبه رو شده و حتي به تعطيلي چند روزه بازارهاي برخي استان هاي بزرگ کشور انجاميده است. بر اساس اين قانون عرضه کالاها و ارايه خدمات و همچنين واردات و صادرات آن ها مشمول مقررات اين قانون خواهد شد.

 اما بسياري از صاحب نظران اقتصادي معتقد هستند که اين قانون به علت نداشتن پايه علمي و کارشناسي و همچنين آماده نبودن بستر لازم براي اجرا، قابليت اجرا نداشته، بنابراين موفق نخواهد بود و به شکست خواهد انجاميد.

 به گفته بسياري متأسفانه مانند موارد ديگر در اجراي ناگهاني اين قانون نيز شرايط مناسب آن در نظر گرفته نشده است زيرا در الگوهاي اجرايي ديگر اين قانون درکشورهاي مختلف نخستين لازمه آن ثبات بازار، کنترل دولت بر روند توليد، عرضه و فروش و يکدستي قيمت ها است که در کشور ما به طور کلي اين شرايط وجود ندارد.

1-2دلايل وجود مساله:

1)     در نظام مالياتي ايران، ماليات ها به موقع وصول نمي شود.

2)      عدالت چندان تحقق نمي يابد.

3)      ظرفيت هاي مالياتي بالفعل با ظرفيت هاي مالياتي بالقوه تفاوت قابل توجه دارد.

4)      هزينه وصول ماليات نيز بالاست. ]1-2-3[

2- تببين و علل بروز مساله:

2-1 تببين مساله:

ماليات بر ارزش افزوده در مقايسه با ساير ماليات هاي مرسوم نوعي از يک ماليات جديد است. گسترش اين سيستم، يکي از مهم ترين توسعه هاي مالياتي و بي شک يکي از جدال برانگيزترين مباحث اواخر قرن بيستم است. اين سيستم مالياتي با تلاش اقتصاددانان براي رفع يا کاهش اختلال و نارسايي هاي مالياتي سنتي و همچنين افزايش درآمد دولت شکل گرفته است.

2-2علل بروز مساله:

1) فقر اطلاعات مالياتي جامع در کشور:

 ماليات و رقم دريافتي آن ارتباط مستقيم با متغيرهاي پولي و درآمدي و ارزش افزوده در فرآيند توليد دارد. اما هنوز طرح جامع مالياتي در کشور استقرار نيافته است و اقتصاد زيرزميني هنوز وجود دارد و غير قابل انکار است.

2) معافيت هاي ماليات بر ارزش افزوده هنوز به طور شفاف اطلاع رساني نشده است تا گروه هاي مشمول و غير مشمول از آن اطلاعات مؤثر و کارآيي را به دست آورند.

3) موارد معاف از ماليات در مرحله نخست و سقف ماليات ها هنوز دقيقاً شفاف نشده است.

4) اطلاع رساني کافي نبوده است:

 بخشي از مشکلات اجرايي اين قانون نيز نداشتن اطلاعات مؤثر و دقيق برخي از موديان بوده است که عده اي هم از آن ها کمال سوء استفاده را کرده اند.

5) ظاهراً سازمان مالياتي هم دغدغه کافي را براي اطلاع رساني نداشته است و خيلي از موديان ادعا کرده اند که آموزش هاي لازم را نديده اند و نمي دانند چطور کار کنند.

 به نظر مي رسد شيوه هاي اطلاع رساني از لحاظ کمي و کيفي به ويژه از طريق رسانه ملي کافي و مؤثر نبوده است و عده اي فرصت طلب نيز از اين وضع به شدت سوء استفاده کرده اند و روند اجراي اين قانون را تخريب کرده اند که بايد ميان اين عوامل تفکيک قائل شد زيرا عده اي هم که مشمول قانون ماليات بر ارزش افزوده نيستند اعتراض کرده اند.

6) وجود پندارهاي اشتباه:

 بخشي از موديان ماليات بر ارزش افزوده، درک درست و دقيقي از واژه و مفهوم ارزش افزوده ندارند و در مواردي هم آن را معادل قيمت تمام شده تلقي مي کنند. اگر آن ها بدانند که نرخ ماليات بر ارزش افزوده کمتر از نرخ عوارض است حتماً استقبال مي کنند. اما برخي فکر مي کردند اين سه درصد مازاد بر ماليات هاي گذشته است و حتي آن را روي قيمت کشيدند.

7) بيشتر کساني که مستقيم در اجراي ماليات بر ارزش افزوده نقش دارند مانند توزيع کنندگان خرده و عمده فروش، اطلاع کافي از نحوه اجراي آن ندارند و نمي دانند چگونه مبلغ ماليات بر ارزش افزوده را محاسبه و ثبت کنند. بستر محاسبات عملياتي و فروش با برگه فروش براي همه موديان شايد فراهم نشده است.

8) متأسفانه بخشي از مديريت اصناف و واحدهاي توليدي نيز که بايد راهبر اجرايي اين قانون باشند مشکل ساز شده اند و با ياري برخي از رسانه هاي مکتوب به ويژه چند روزنامه اقتصادي خواستار تعليق و حتي توقيف قانون ماليات بر ارزش افزوده شده اند.

9) وجود مقاومت عده اي از فعالان اقتصادي و توليدي در برابر اين قانون:

 اصلي ترين هدف قانون ماليات بر ارزش افزوده شفاف سازي هر نوع فعاليت اقتصادي است. به همين خاطر مهمترين عامل مقاومت در برابر اين قانون، نگراني از شفاف شدن معاملات، درآمدها و گزارش مالي است. بخشي از اصناف نگراني هايي نسبت به شفاف شدن درآمدشان دارند و ماليات واقعي که بايد در آينده بپردازند.

10) نهادها و اتحاديه هاي اصناف و توليدکنندگان و تشکل هاي توليدي و توزيعي هم در اين زمينه به وظايف خود عمل نکردند و مجموعه هاي تحت پوشش خود را توجيه نکرده اند.]4-5[

3-ادبيات موضوع:

3-1 تاريخچه ماليات برارزش افزوده:

ماليات بر ارزش افزوده يک نوع ماليات بر فروش چند مرحله است که خريد کالاها و خدمات واسطه اي را از پرداخت ماليات معاف مي کند، در واقع يک اعتبار مالياتي براي خريدهاي واسطه اي بنگاه هاي اقتصادي در نظر گرفته مي شود که باعث از بين رفتن ماليات بندي مضاعف مي شود. بنابراين عوامل اقتصادي براي هر ارزش ايجاد شده فقط يک بار ماليات مي پردازند.

براي درک بهتر ماليات بر ارزش افزوده لازمست که ابتدا تعريفي از ارزش افزوده ارائه دهيم.

ارزش افزوده به چه معناست؟

هر کالايي که در بازار فروخته مي شود، در فرآيند توليد خود، توسط چند توليد کننده به تدريج ساخته شده است. به عنوان نمونه يک نان ابتدا گندم بوده سپس تبديل به آرد شده، سپس خمير مايه شده و نهايتاً در تنور پخته و نان شده است. قيمت گندم موجود در هر عدد نان تا قيمت نان فروش رفته در نانوايي در اين مراحل به تدريج افزايش يافته که اين افزايش حاصل زحمت توليدکنندگان مختلف توليد گندم تا فروش نان بوده است. به اين ارزش اضافي ايجاد شده از دانه گندم تا نان ارزش افزوده گفته مي شود و نحوه محاسبه ارزش افزوده بدين صورت مي باشد:

استهلاک + اجاره + سود + بهره + دستمزد = ارزش افزوده

پيش از اين ماليات بر ارزش افزوده به صورت غير مستقيم اجرا مي شد و تعداد کمي از توليد کنندگان مانند حامل هاي انرژي و... را پوشش مي داد. با استقرار سيستم ماليات بر ارزش افزوده در کشورهاي غربي و پس از آن کشورهاي آفريقاي جنوبي، اجراي آن در بسياري از کشورها مورد توجه قرار گرفت تا اهداف اقتصادي تحقق يابد.

ماليات بر ارزش افزوده نخستين بار در سال 1918 ميلادي از سوي فون زيمنس (Voh Siemens) ارائه گرديد و تا چند دهه پس از آن مورد بحث و بررسي قرار گرفت.

اين نوع ماليات با ارائه روش اعتباري آدامز (Adams-1921) از سوي لاره (Laure) توسعه يافت و در نهايت در سال 1948 ميلادي در اين کشور اجرا شد (فرانسه).

اين ماليات پس از اصلاح سيستم ماليات بر فروش تحت عنوان ماليات بر ارزش افزوده از نوع مصرف در فرانسه اعمال گرديد. البته اين نوع ماليات به طور جامع براي نخستين بار در سال 1968 ميلادي در برزيل پياده شد. اين در حالي بود که کميته مالي اتحاديه اروپا، اجراي ماليات بر ارزش افزوده را از سال 1962 به کشورهاي عضو اين اتحاديه توصيه مي کرد. شوراي اتحاديه اقتصادي اروپا نيز در نهايت براي هماهنگ سازي سيستم هاي مالياتي و حمايت از تجارت، تمام اعضا را ملزم کرد تا از اول ژانويه 1970 ميلادي، اين سيستم را در تمام کشورهاي عضو اتحاديه اروپا اعمال کنند.

در اين دوره ماليات بر ارزش افزوده عمده ترين منبع درآمدي در فرانسه، آلمان، بلژيک، هلند، دانمارک، نروژ و سوئد بود. اگرچه اين نوع ماليات در يک دهه رشد چنداني نداشت اما در نيمه دوم دهه 1990-1980 به اوج خود رسيد تا جايي که در دو دهه پاياني قرن بيستم سريع ترين رشد را در کشورهاي جهان داشت و بر اساس آخرين آمار ماليات بر ارزش افزوده هم اکنون در 140 کشور دنيا اجرا مي شود.

3-2انواع ماليات بر ارزش افزوده:

اين نوع ماليات به سه دسته ماليات بر ارزش افزوده 1)توليد 2)درآمد 3)مصرف تقسيم مي شود.

1) ماليات بر ارزش افزوده توليد:

اين نوع ماليات کل مخارج به استثناي مخارج دستمزدي دولت را مشمول پرداخت ماليات مي داند.

2) ماليات بر ارزش افزوده درآمد:

اين نوع ماليات نيز مخارج ناخالص سرمايه گذاري، قسمتي از مخارج کل و پايه ماليات بر ارزش افزوده از نوع توليد را تشکيل مي دهد. همچنين کل مخارج واقعي اقتصاد روي کالاهاي سرمايه اي را در يک دوره زماني نشان مي دهد.

3) ماليات بر ارزش افزوده از نوع مصرف:

اين نوع ماليات معادل ماليات بر خرده فروشي است.

3-3مبلغ ماليات بر ارزش افزوده چقدر است؟

قانون تجميع عوارض مقرر مي کرد هر توليدکننده ايراني، چه کساني که ماده اوليه را توليد مي کنند و چه کسي که کالا و خدمت نهايي را، 5/1 درصد بابت شهرداري ها و 5/1 درصد بابت عوارض ساير نهادهاي دولتي به سازمان امور مالياتي بپردازد. قانون ماليات بر ارزش افزوده پرداخت 5/1 درصد شهرداري ها را به حالت قبلي گذاشته و دريافت 5/1 درصد سهم دولت را به عهده فروشنده نهايي قرار داده است.

3-4ماليات بر ارزش افزوده شامل چه کالاهايي مي شود؟

قانون ماليات بر ارزش افزوده شامل همه کالاها و خدمات که در بازار ايران به فروش مي رسند به استثناي 17 قلم کالاي ذکر شده در ماده 12 اين قانون مي شود. درباره دو کالاي خاص سيگار و سوخت هواپيما هم اين قانون استثنا دارد که از سيگار 12 درصد و از سوخت هواپيما 20 درصد ماليات بر ارزش افزوده اخذ خواهد شد.]6-7[

4-پيامدهاي مساله:

1)عدم اجراي قانون ماليات بر ارزش افزوده در درجه اول به ضرر توليدکننده داخلي است. در زمان اجراي قانون تجميع عوارض، توليدکنندگان ايران ناچار هستند به طور سلسله وار براي يک کالا مکرراً ماليات بپردازند. يعني مثلاً براي يک خودرو هم توليدکننده مواد اوليه، هم قطعه ساز و هم کارخانه توليدکننده به طور جداگانه و هرکدام سه درصد ماليات تجميع عوارض مي پردازند، اما در عين حال بنگاه هاي فروش خودرو، دلالان خودرو و شرکت هاي واردکننده خودرو، از پرداخت اين ماليات معاف هستند.

اما درصورت اجراي ماليات بر ارزش افزوده، سلسله مراتب توليد از پرداخت ماليات بر تجميع عوارض معاف مي شوند و در عوض اين توليدکننده نهايي است که بايد ماليات را محاسبه و از خريدار نهايي دريافت کند.

2)با عدم اجراي ماليات بر ارزش افزوده  دو گروه از فعالان بازار نفع مي­برند. در درجه اول کساني که پشت پرده به دلالي و واسطه گري مشغولند، کساني که بدون اين که در زحمت توليد شريک باشند و بدون اينکه در مقابل مصرف کنندگان تعهدي به عهده بگيرند با قرار گرفتن در مسير توليد تا مصرف با خريد و فروش هاي مکرر باعث عدم شفافيت و التهاب در بازار مي شوند و در نتيجه از اين عدم شفافيت سود مي­برند.

گروه ديگري که از عدم  اجراي ماليات بر ارزش افزوده نفع مي­برند، قاچاقچيان هستند. کساني که خارج از مسير قانوني و رسمي واردات، کالاهاي خارجي را از بازارهاي امارات، عمان، کردستان، آسياي ميانه و حتي افغانستان و پاکستان دور از چشم قانون به داخل ايران منتقل کرده و بازار ايران را مملو از کالاهاي بي کيفيت خارجي کرده اند. ويژگي اصلي اين عده، عدم تعهد آنان در برابر مصرف کنندگان است چرا که نه گارانتي معتبري ارائه مي کنند و نه حتي در قبال صحت و سلامت کالايي که ارائه مي کنند مسئوليتي مي پذيرند.

با عدم اجراي قانون ماليات بر ارزش افزوده  اين دسته از خرابکاران بازار نيز نفع زيادي مي­برند. به طور خلاصه، عدم ماليات بر ارزش افزوده به نفع کساني است که از شفافيت بازار گريزانند و منافعشان در بهره برداري از شايعات، رانتهاي اطلاعاتي و قاچاق مي باشد. ]8[

5-نتيجه گيري و ارائه راهکار:

در مجموع به نظر مي رسد اجراي قانون ماليات بر ارزش افزوده نياز به صرف زمان طولاني مدت، دقت، نظارت و کار کارشناسي بيشتري دارد، زيرا ساختار فعلي اقتصاد ايران بسيار آسيب پذير است و هر حرکتي در آن تلاطم شديدي را در اقتصاد کشور سبب خواهد شد و به همين علت است که بسياري از الگوهاي اقتصادي که در کشورهاي ديگر نتايج مثبتي به همراه داشته اند در ايران قابل اجرا نيستند.

اما واقعيت اين است که ماليات بر ارزش افزوده داراي مزاياي گسترده مستقيم مالياتي و اقتصادي است، که ايجاب ميکند دولت براي اجرايي ساختن آن حداکثر هوشمندي را به کار گيرد و قانون ماليات بر ارزش افزوده از اين توان برخوردار است که قاچاق را به شدت کاهش دهد و مسير واقعي فعاليت هاي اقتصادي را براي تصميم سازان و تصميم گيران معلوم کند و در مجموع در تصميم گيري خرد و کلان عامل مؤثري به حساب مي آيد.

بنابراين تغيير و تحول در اقتصاد کشور و در نتيجه تغيير در نحوه توليد و توزيع ثروت و درآمد مستلزم بازنگري و تجديد نظر در انواع ماليات ها و نحوه وصول آن  هاست.

در خاتمه به برخي از راهکارهاي موجود براي حذف موانع بازدارنده بر سر راه اجراي اين قانون اشاره مي شود:

1) طرح جامع اطلاعات مالياتي بايد تهيه شود.

و به طور کل شناخت دقيق و مانع و جامع پايه هاي مالياتي در اقتصاد ملي پيش نياز اجراي هر نوع طرح مالياتي است.

2) اگر قانون ماليات بر ارزش افزوده با شرايط کنوني اجرا شود به دليل نبود زيرساخت الکترونيکي آن با مشکل مواجه مي شود و هزينه هاي اجراي آن بيشتر از منابع آن خواهد بود و اين قانون در بسياري از کشورهاي دنيا به دليل وجود زيرساخت هاي آن اجرا شده و داراي نتايج مثبت بوده است. پس ابتدا بايد زيرساخت هاي لازم براي اجراي اين قانون را فراهم ساخت و بايد دولت ملزم به ايجاد زيرساخت هاي آن در کشور شود.

3) درباره معافيت هاي ماليات بر ارزش افزوده هنوز به طور شفاف اطلاع رساني نشده تا گروه هاي مشمول و غيرمشمول از آن اطلاع مؤثري داشته باشند، پس اين اطلاع رساني نيز بايد صورت گيرد.

4) سازمان ماليات بايد از طريق نهادهاي مشمول وارد عرصه اطلاع رساني شود و خود تشکل ها و نهادهاي توليدي و توزيعي در اين خصوص پاسخگو باشند.

5) رسانه ملي بايد متناسب با تحرکات سازمان ماليات اطلاع رساني کند و سازمان ماليات بايد از ظرفيت هاي رسانه ملي به خوبي استفاده کند.

6) آسيب شناسي مرحله ناکامي در اجراي اين قانون انجام گيرد و برنامه هاي آموزشي در کنار خبررساني مورد توجه قرار گيرد.

7) تبيين دقيق قانون ماليات بر ارزش افزوده براي مجريان نهايي آن در واحدهاي صنفي لازم است تا بهانه ها از دست همه موديان خارج شود.]9[

منابع:

1)     "ماليات بر ارزش افزوده"، نشر مرکز اداره کل آموزش و پژوهش گروه اقتصاد، 28/8/87.

2)     "قانون ماليات بر ارزش افزوده نيازمند فرصت- دقت- نظارت"، اتاق بازرگاني و صنايع و معادن ايران، 16/10/87.

3)     "آشنايي با ماليات بر ارزش افزوده"، سازمان امور مالياتي کشور.

4)     " ماليات بر ارزش افزوده چيست؟ چرا اجراي آن متوقف شد؟"، مقاله اي از گروه اقتصادي.

5)     "گزارش مرکز پژوهش ها در مورد موانع اجراي قانون ماليات بر ارزش افزوده".

6)      "نگاه ناقص به ماليات بر ارزش افزوده".

7)     " ماليات بر ارزش افزوده و تاريخچه آن"، رسانه مالياتي، سايت حسابيران.

8)     ماليات بر ارزش افزوده چيست؟ به نفع کيست و ضرر چه کساني؟"، هفته نامه گزارش بازار.

9)     " ماليات بر ارزش افزوده از تولد تا اجرا"، حامد سليمان فلاح.

 

منبع : سايت علمی و پژوهشي آسمان--صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید
اين مطلب در تاريخ: یکشنبه 10 فروردین 1399 ساعت: 10:29 منتشر شده است
نظرات(0)

چرا خود شناسي

بازديد: 12
چرا خود شناسي

چرا خود شناسي ؟                                                           

وسعت موضوع  : اين مبحث به قدري گسترده است كه بايد به ناكامل بودن هميشگي آن اعتراف كرد. زيرا انسان همواره مسير كمال را طي مي كند و در هر برهه از زمان و از ديدگاه هر يك از افراد, مي توان مورد دگري را نيز به اين مجموعه اضافه كرد. دليل اصلي قصور عقل و ذهن آدمي در اين گسترش, تقابل روح و جسم است. زيرا خود شناسي نقطه ي عطف برخورد شايسته ي روح و سرشت هميشه پاك انساني با جسم چند گانه و متغير او مي باشد. در اين باب هر چه بگوييم باز به آخر خط نخواهيم رسيد ؛ چنانكه ابن سينا مي گويد :

  

دل اگر چه در اين باديه بسيار شتافت                    يك موي ندانست ولي موي شكافت    اندر دل من هزا ر خورشيد بتافت                                وآخر به كمال ذره اي راه نيافت

ادراك حس خشنودي خداوند در دل: اگر آدمي شناخت صحيح و درستي از خود داشته باشد, تمامي مواهب الهي را در خود مي بيند, لذا گزاف نمي خواهد و بدانچه خداوند تبارك و تعالي برايش گسترده شاكر است و خدا هم از چنين بنده اي خشنود است . اين احساس رضايت خداوند در دل , بزرگترين نعمت و برترين وابستگي است.                                             به تكامل رسيدن: در اين مرحله, انسان با علم به حضور خداوند در امور و استغناي ذهني كه براي خويش بوجود آ ورده به تكامل مي رسد كه اين كامل شدن چيزي جز بي نيازي نيست. زيرا اساس اول عالم در تكامل است و اين خصيصه در تمام كائنات مشهود است.                  بوجود آمدن شخصيت ايماني: انسان با شناخت خود به نور ايمان مي رسد و اين شخصيت برتر را در وجود خود حس مي كند. ايمان, اين ويژگي عظيم انساني, سرمنشاء تقويت         محسنات است و به عبارتي, گام اول خود شناسي مي با شد.                                       

 كمتر گناه كردن: سپس در نيل به هدف شناخت, كاستن از گناهان مي باشد. ما هيچ گاه نبايد عملي را سبك بشماريم كه اين خود نوعي گناه است. بايد از انس با گناه دوري كرد كه مانوس شدن با گناه, كليد شقاوت انسان است. از مقايسه ي گناهان بايد شديداُ پرهيز كرد. زيرا نفس گناه حرام است و صغيره و كبيره نمي شناسد.                                                                                            امام رضا (ع) مي فرمايد:                                           

 از گناهان صغيره بپرهيزيد كه دريچه ي ورود به گناهان كبيره است.                

                                                                                                                      روحيه ى اصلاح پذيري :يك انسان آگاه هميشه و همه جا روحيه ي اصلاح پذيري خود را حفظ مي كند. چون اين روحيه لازمه ي حركت او در مسير شناخت صحيح از خود و اطرافيان مي باشد.                                                                                                  ظرفيت پذيرش پيشنهاد و انتقاد :او هميشه از پيشنهادات و انتقادات سازنده براي كامل كردن شخصيت خود و شناخت واقعي ذات خود بهره مي برد.                                      استفاده از نظرات ديگران :مشورت هميشه توصيه بزرگان ما بوده است, همواره بايد نيكي هاي ديگران و عيوب خود را ببينيم.                                                                      اوج اين مطلب در حديثي از امام رضا (ع) مي باشد :                       

"بهترين دوستان من, كساني هستند كه عيوب مرا به من هديه دهند".                  

استفاده از تمامي امكانات و شرايط : ما هيچ گاه نبايد تنها شرايط و امكانات ايده آل را براى چگونگي شناخت خود در نظر بگيريم. زيرا بروز تكامل شخصيت بايد در روند طبيعي خود انجام شود و نبايد محدوديتي قائل شد.                                                                       احساس رضايت از خود و ديگران : انسان پس از طي مراحل شناخت خداوند و كسب ايمان, اين بار در كشف خود و شناخت نفس خود, به احساس رضايت از خود مي رسد. اين احساس موجب گسترده شدن در سطح اطرافيان او نيز مي شود. پس انسان رو به رشد از خود, خانواده, محيط واطرافيان خود راضي است. چرا؟! زيرا دليلي براي نارضايتي نمي بيند.

ارشاد ديگران به انجام چنين كاري: هنگامي كه انسان خود بدين مرحله رسيد, خود را مجاب مي بيند كه به ديگران نيز رسيدگي كند. آنها را راهنمايي و گهي از آنان پند بگيرد. او حس < امر به معروف و نهي از منكر > كه جزء پسنديده ترين اخلاقهاي انساني است را نيز در خود پرورش مي دهد.                                                                                    

صبر و غلبه بر مشكلات : انسان در مسير شناخت خود, طبعا به مشكلات و معضلاتي نيز بر مي خورد. او با ايمان قلبي, علاج و حلال اين مشكلات را در چيزي بجز صبر و شكيبايي نمي بيند. همواره به خاطر دارد كه : خدا صابرين را از لطف خود دريغ نمي كند.                  اميد در مصائب: مورد ديگري كه در برخورد با نا ملايمات, لازم و حياتي تلقي مي شود, اميد است. ارزش اين حس به قدري است كه برخي آن را مهم ترين عامل در پيروزي قلمداد مي كنند. در اينجا يك حديث و  سخني از يكي از بزرگان تاريخ مي خوانيم :                                          << اميدوارترين مردم كسي است كه اگر نقصي در كارش پيش آمد, بي درنگ در جهت بر طرف كردن آن اقدام نمايد >> .       امام علي (ع)                                     

 اميد هرگز از بين نمي رود, تنها هنگامي نابود مي شود كه تو از زندگي محو مي شوي . روز مرگ اميد, تنها همان روز مرگ تو مي باشد.                                                            

 الگو گرفتن از اطرافيان : يكي از كارهاي والاي انساني, الگو گرفتن در جهت سازندگي خود است. بهترين نمونه ي انساني را در الگو گرفتن, در لقمان حكيم سراغ داريم تا جايي كه خداوند در قرآن, او را مي ستايد- او نيكي هاي خوبان را انجام و بدي هاي بدان را از خود مي زدود-                                                                                                            

                                           

مقايسه ي خود, فقط با افراد برتر و مصلح تر : در جهت پيشرفت, بخصوص در خود شناسي, لازم است در باب مقايسه, فقط خود را با بزرگان و مهتران قياس كنيم و هيچ گاه دچار افول و بازگشت نشويم.                                                                            

  حس نوع دوستي : يك انسان كامل و آگاه, اين حس را نيز فراموش نمي كند و جزء يكي از رئوس شخصيتي خود قرار مي دهد. در اينجا به ذكر يك جمله ي بسيار زيبا و جامع از ويليام شكسپير , اديب بي همتاي انگليسي, مي پردازيم :                                                  < Love all, Trust a few, Do wrong to none>.

< به همگان مهرورزي كن, ولي به عده كمي اعتماد, و به هيچ كس ضرر و زيان نرسان >.

اعتماد به نفس : يك گام موثر و يك خيز اساسي براي رسيدن به هر هدفي است. تنها با اتكا به خود مي توان به خود رسيد. با همين اعتماد به خود, به دامنه ي وسيعي از صفات بارز انساني مي ر سيم. فقط به شرطي كه گامي به عقب بر نداريم. يك ضرب المثل پر معناي انگليسي مي گويد:                                                                                                               

           Never Say Never! هرگز نگو هرگز!                     

 اصلاح و انقلاب در جامعه با اتكاء به شناخت نفس خود  :                                                                 وقتي انسان مراحل شناخت را طي كرد, هنگامي كه به خوبي از خود آگاهي پيدا كرد, آن گاه مي توان دست به اقدامات بزرگتر زد. مي توان يك انقلاب و دگرگوني به وجود آورد. مي توان يك جامعه را اصلاح كرد. ما اگر هر كدام خود را بشناسيم و خود را اصلاح كنيم, آن گاه است كه جامعه به پيشرفت و ترقي مي رسد, احساس افتخار ملي رشد مي كند و مي توان به آ سودگي عمومي رسيد. ولي متاسفانه در جامعه ي امروز ما, هر كس ديگري را مقصر مي داند و او را بازخواست مي كند. هيچ كس داوطلب بررسي خود نمي باشد. هيچ كسي حس مسووليت را نمي بيند.غالبا خواستار مدد از ديگران هستند بدين ترتيب يك سيكل بوجود مي آيد كه هر كس, دِين خود را قبول ندارد و به گردن ديگري مي افكند. تا اين سيكل و اين زنجير گسسته نشود, هيچ جامعه اي به اهداف عالي خود نخواهد رسيد. تا زماني كه خودمان, خودمان را باور نكنيم, ديگران هم براى ما اراده اي ندارند. لذا در يك جامعه از راس تا قعر, هر كس بايد تنها ابتدا خود را پرورش دهد و سپس اين حس را در ديگران بپروراند.                                                                                             

                                                             باشد كه تمام ايرانيان سرفراز گردند!

 

منبع : سايت علمی و پژوهشي آسمان--صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید
اين مطلب در تاريخ: یکشنبه 10 فروردین 1399 ساعت: 8:54 منتشر شده است
نظرات(0)

تحقیق درباره حضرت یونس (ع)

بازديد: 1038
تحقیق درباره حضرت یونس (ع)

حضرت یونس (ع)

 

لقب:ذوالنون

معنای اسم:یونس در لفظ یونانی به معنای کبوتر است

پدر: متی

مادر:تنجیس

ظهور : ۴۷۲۸ سال بعد از هبوط ادم

دعوت بحق: ۴۰ سال مردم را دعوت بحق کرد

بعثت:خداوند او را پس از یسع برای هدایت مردم نینوا بر انگیخت

محل دفن:شهر کوفه در کشور عراق

نسب: یونس بن متی از طرف پدر به هود واز طرف مادر به بنی اسراییل می رسد.

مختصری از زندگینامه:

حضرت یونس در نینوا مردم را به خداپرستی دعوت می نمود. ولی انها از دستورات او سر پیچی کرده و به گفتار او عمل نمی کردند. حضرت یونس از لجاجت ان مردم ناراحت شد وبا حالت قهر انها را ترک کرد وسوار کشتی شد ماهی بزرگی سر راه کشتی امدو مانع عبور ان گردید قرعه زده شد سه یا هفت بار قرعه به نام یونس افتاد عاقبت او را به دریا انداختند و ماهی بزرگی وی را بلعید ولی از سوی خداوند ندا امد: ای ماهی! ما یونس را روزی تو نکردهایم انگاه ان حضرت به مدت ۳ روز یا بیشتر در شکم ماهی بود تا به امر خداوند ماهی یونس پیامبر را به ساحل افکند.

فهرست سورههایی که در ان نام یونس ذکر شده:نساء- انعام- یونس- صافات

معجزات:

معجزه ماهی، معجزه کدو حلوایی، معجزه رفع عذاب

نگاهی به زندگانی حضرت یونس (ع)


دعوت یونس(ع) به توحید

در شهر نینوا و در اوج بت پرستی و در تاریكی جهل و شرك، یونس نور ایمان را شعله ور ساخت و پرچم توحید را بر كف گرفت و به قوم نادان خود گفت: عقل شما عزیزتر از آنست كه بت را عبادت كند و جبین- پیشانی-  شما گرامی تر از آن است كه بر این جمادات بی روح سجده كند، به خود آیید و از خواب غفلت بیدار شوید و به چشم دل بنگرید تا ببینید كه در ورای این جهان بدیع، خدایی بزرگ وجود دارد كه یگانه و بی نیاز است و تنها ذات كبریایی او شایسته عبادت و ستایش است.

او مرا برای راهنمایی شما فرستاده و از در رحمت، مرا بر شما مبعوث كرده تا شما را به سوی او راهنمایی و ارشاد كنم، زیرا پرده های جهل و نادانی عقل و دیده شما را پوشانده و از درك حقایق عاجزید.

قوم یونس با شنیدن این سخنان تازه و صحبت از خدای یگانه، دچار حیرت و وحشت شدند و چون از خدایی شنیدند كه تاكنون او را نشناخته اند، بر ایشان گران آمد كه ببینند یك نفر از خودشان بر آنان برتری یابد و ادعای پیغمبری و رسالت نماید، لذا به یونس گفتند: این مهملات چیست كه می بافی؟! این خدایی كه ما را به سوی آن دعوت می كنی كیست؟ ما خدایانی داریم كه پدرانمان سالیان سال آنها را پرستش می كرده اند و ما هم اكنون آنها را می پرستیم. چه چیز تازه ای در جهان به وجود آمده و چه حادثه جدیدی اتفاق افتاده كه ما باید دین اجدادمان را كنار بگذاریم و به دین ابداعی و تازه تو روی آوریم؟

یونس گفت: پرده های تقلید را از چشم های خود بردارید و عقل خود را از حجاب خرافات برهانید، اندكی فكر كنید و قدری بیاندیشید. آیا این بت هایی را كه صبح و شب مورد توجه قرار می دهید، در برآوردن حاجات و یا دفع شر و بلیات می توانند شما را یاری كنند، برای شما نفعی دارند و یا می توانند شری را از شما بر طرف گردانند؟! آیا این بت ها می توانند چیزی را خلق و یا مرده ای را زنده نمایند، بیماری را شفا دهند و یا گمشده ای را هدایت كنند؟!

آیا اگر من بخواهم به آنها ضرری برسانم می توانند از این امر جلوگیری كنند؟ و یا اگر آنها را بشكنم و ریز ریز كنم می توانند دوباره خود را استوار سازند!


آخرین هشدار یونس(ع)

یونس گفت: چرا از دینی كه شما را به سوی آن دعوت می كنم روی می گردانید و از آن اعراض می كنید، در حالی كه این دین به شما قدرت می دهد امور خود را اصلاح كنید، وضع جامعه خود را سامان دهید و اجتماع خود را تقویت و بهسازی كنید. دین من شما را امر به معروف و نهی از منكر می نماید، ستمگری را مغضوب و صلح و عدالت را تایید و تمجید می كند، امنیت و اطمینان را بین شما به وجود می آورد، شما را توصیه می كند كه نسبت به مستمندان مهربانی و به بینوایان لطف روا دارید، گرسنگان را اطعام و اسیران را آزاد سازید. به عبارتی، دین من، شما را به سعادت و صلابت رهبری می كند.

یونس پیوسته از سر خیر خواهی و مهربانی قوم خود را پند و اندرز داد ولی در پاسخ غیر از عناد و استدلال های جاهلانه چیزی نمی شنید.

مردم نینوا در پاسخ به استدلال یونس گفتند: تو نیز مانند ما بشری و یكی از افراد اجتماع ما هستی، ما نمی توانیم روح خود را آماده پیروی از تو كنیم و گوش به سخنان تو بسپاریم و دعوتت را تصدیق بنماییم. دست از دعوت خود بردار و ما را به حال خود واگذار! آنچه تو از ما می خواهی برای ما قابل پذیرش نیست.

یونس گفت: من با زبان خوش و مسامحه با شما سخن گفتم، و با منطق شما را به خیر و صلاحتان دعوت كردم، اگر گفتار من در اعماق روح شما اثر كند به هدفی كه به آن امیدوار و به ایمانی  كه طالب آن بوده ام، رسیده ام؛ ولی اگر دعوت مرا رّد كنید باید بدانید كه بلایی سخت بر شما نازل می گردد و هلاكت شما نزدیك است. به زودی پیش درآمد عذاب را می بینید و باید منتظر عواقب آن باشید.

قوم به یونس گفتند: ای یونس، ما دعوت تو را نمی پذیریم و از تهدید تو نیز هراسی نداریم، اگر راست می گویی آن عذابی كه ما را از آن می ترسانی بر ما نازل كن!

در این حال دریافتند كه باید به خدای یونس پناه ببرند و به او ایمان آورند و از گذشته و گناهان خویش توبه نمایند. به همین منظور سر به كوهستان ها و دره ها و بیابان ها نهادند و با آه و ناله و گریه و تضرع به درگاه خدا شتافتند و بین مادران و اطفالشان، و میان حیوانات و بچه هایشان جدایی افكندند، ناله و فریاد آنان كوه و دشت را پر كرد و شیون مادران و غوغای چهار پایان در نشیب و فراز كوه و دشت پیچید!

صبر یونس لبریز شد، عرصه بر او تنگ آمد و چون از بحث خود نتیجه ای نگرفت، از آنان ناامید گشت و با خشم و ناراحتی دست از آنان شست و شهر و قوم خود را رها كرد، زیرا هر چه مردم را دعوت كرد، آنان ایمان نیاوردند و حجت و برهان او را نپذیرفتند و در آن تفكر و تامل نكردند. بدین ترتیب یونس فكر كرد كه مسئولیت او به پایان رسیده است و آنچه انجام داده كفایت می كند، در صورتی كه اگر یونس بر دعوت خود پافشاری و اصرار می كرد و با صبر بیشتر آن را پی گیری می كرد شاید در میان مردم نینوا افرادی پیدا می شدند كه به او ایمان آورند و دعوت او را لبیك گویند و دل به حقیقت بسپارند، از كرده خود پشیمان گشته و توبه كنند، ولی یونس تاب نیاورد و به استقبال قضاء و نزول كیفر الهی از شهر خارج شد.


نزول عذاب بر قوم یونس(ع)

هنوز یونس از نینوا دور نشده بود كه مردم اعلام خطر عذاب و پیش درآمد هلاكت خود را دیدند. هوای اطرافشان تیره و تار شد، رنگ رخسار آنها دگرگون گشت و اضطراب آنان را فرا گرفت و بیم و هراس بر آنها مستولی شد. در این حال دریافتند دعوت یونس حق و هشدارش صحیح بوده است و بدون تردید عذاب دامنشان را فرا می گیرد و سرنوشت عاد و ثمود و نوح همانگونه كه شنیده بودند در مورد آنان نیز تكرار خواهد شد.

در این حال دریافتند كه باید به خدای یونس پناه ببرند و به او ایمان آورند و از گذشته و گناهان خویش توبه نمایند. به همین منظور سر به كوهستان ها و دره ها و بیابان ها نهادند و با آه و ناله و گریه و تضرع به درگاه خدا شتافتند و بین مادران و اطفالشان، و میان حیوانات و بچه هایشان جدایی افكندند، ناله و فریاد آنان كوه و دشت را پر كرد و شیون مادران و غوغای چهار پایان در نشیب و فراز كوه و دشت پیچید!

 

در این حال خدا بال و پر رحمت خویش را بر سر آنان گشود و ابرهای عذاب خود را از فراز آنان كنار زد، توبه آنان را قبول كرد و به ناله آنان پاسخ داد، زیرا در توبه خود بی ریا و در ایمان خود صادق بودند و خدا هم عقاب را از آنان برداشت و عذاب خود را بر طرف ساخت و مردم نینوا با ایمان كامل و امنیت خاطر به خانه های خود بازگشتند و آرزو كردند كه یونس به جمع آنان باز گردد و در بین آنان به عنوان پیغمبر و رسول، و رهبر و پیشوا زندگی كند.

اما یونس نینوا را ترك كرده و آن سرزمین را رها نموده بود و به راه خود ادامه داد تا به دریا رسید، آنجا عده ای را دید كه قصد عبور از دریا را داشتند، لذا از آنان اجازه خواست كه با آنان همسفر گردد و بر كشتی ایشان سوار شود. مردم خواست او را با آغوش باز پذیرفتند و او را ارج نهادند و به وی احترام گذاشتند، زیرا آثار بزرگواری و عظمت روح در سیمای او دیده می شد و پیشانی درخشانش از تقوا و پرهیزكاری او خبر می داد، اما كشتی هنوز از ساحل دور نشده بود و از خشكی فاصله زیادی نگرفته بود كه دریا طوفانی شد و امواجی سهمگین كشتی را متلاطم ساخت و سرنشینان كشتی فرجام بدی را برای خود پیش بینی می كردند، چشم ها خیره شده بود و قلب ها به تپش و دست و پای افراد به لرزه در آمده بود و در این حال راهی جز سبك كردن كشتی به نظرشان نمی رسید. مسافرین با یكدیگر مشورت كردند كه چه كنند، سپس به توافق رسیدند كه قرعه بیاندازند و به نام هر كس افتاد او را به دریا بیافكنند. پس قرعه انداختند و به نام یونس در آمد، ولی به خاطر احترام و ارزشی كه برای او قائل بودند، حاضر نشدند او را به دریا اندازند؛ پس بار دیگر قرعه را تجدید كردند، باز هم به نام یونس در آمد، اما این بار هم دریغ كردند كه او را به دریا افكنند و برای سومین بار قرعه انداختند و این بار نیز قرعه به نام یونس در آمد.


یونس(ع) در شكم ماهی

یونس چون دید سه بار قرعه به نامش در آمد، دریافت كه در این پیشامد سرّی نهفته است و خدا در این حادثه تدبیر و حكمتی دارد. سپس به اشتباه خود پی برد و دریافت كه قبل از این كه اجازه هجرت و ترك شهر و مردمش را داشته باشد و پیش از صدور امر الهی، قوم و دیار خود را ترك كرده است. به همین جهت خود را در میان دریا انداخت و جان خویش را تسلیم امواج خروشان دریا كرد و در اعماق دریا و در آغوش متلاطم امواج و ظلمت دریا فرو رفت.

در این هنگام خدا به ماهی بزرگی دستور داد یونس را ببلعد و او را در شكم خود مخفی سازد ولی نباید گوشت او را بخورد و استخوانش را بشكند، زیرا او پیغمبر خداست كه دچار عجله و ترك اولایی شده و از تعجیل خود نادم و پشیمان است. سپس ماهی را وحی كرد یونس امانتی است در شكم تو و هر گاه خدا دستور داد باید او را سالم تحویل دهی.

یونس در شكم ماهی قرار گرفت و ماهی امواج را شكافت و در اعماق تیره دریا فرو رفت، عرصه بر یونس تنگ آمد و غم و اندوه وجودش را فرا گرفت و در این حال از درگاه خدای یكتا استمداد طلبید و به یاور مصیبت زدگان و دادرس ستمدیدگان پناه آورد؛ خدایی كه رحمان و رحیم، توبه پذیر و بخشنده گناهان است. یونس "در قعر دریا و تاریكی های آن فریاد برآورد: ای معبود سبحان، خدایی غیر از تو نیست. بار خدایا! تو منزهی و من درباره خود از ستمگرانم!"

خدا دعای یونس را به اجابت رساند و به ماهی فرمان داد كه میهمان خود را در ساحل دریا بگذارد، زیرا كه او كیفر مقدر و مدت حبسش را به پایان رساند. ماهی یونس را با بدنی لاغر و نحیف كنار ساحل انداخت، رحمت خدا او را دریافت و بوته كدویی بالای سرش رویید، یونس از میوه آن خورد و در سایه اش آرمید تا نیروی خود را باز یافت و به زندگی امیدوار شد.

یونس در شكم ماهی قرار گرفت و ماهی امواج را شكافت و در اعماق تیره دریا فرو رفت، عرصه بر یونس تنگ آمد و غم و اندوه وجودش را فرا گرفت و در این حال از درگاه خدای یكتا استمداد طلبید و به یاور مصیبت زدگان و دادرس ستمدیدگان پناه آورد؛ خدایی كه رحمان و رحیم، توبه پذیر و بخشنده گناهان است. یونس "در قعر دریا و تاریكی های آن فریاد برآورد: ای معبود سبحان، خدایی غیر از تو نیست. بار خدایا! تو منزهی و من درباره خود از ستمگرانم!"

سپس خدایتعالی به او وحی كرد " به شهر خود باز گرد و به جمع بستگان و طایفه خود بپیوند، زیرا آنها ایمان آورده اند، بت ها را كنار گذاشته و اكنون در جستجوی تو و منتظر بازگشت تو هستند."

یونس به شهر خود بازگشت و با تعجب دید آنهایی كه به هنگام هجرت یونس به پرستش بت ها كمر بسته بودند، اكنون زبانشان به ذكر خدا باز شده است و خدای یكتا را سپاس و ستایش می كنند.

منبع: قصه های قرآن

 

 

چرا حضرت يونس به كام نهنگ رفت؟

حضرت يونس (عليه‌السلام) به ستمگر بودن خويش اعتراف كرده است؛ چنانكه قرآن مي‌فرمايد: "و ذاالنون إذ ذهب مغاضباً فظنّ أن لن نقدر عليه فنادي في الظّلمات أن لا إله إلاّ أنت سُبحانك إنّي كنتُ من الظّالمين"(1)؛ يادآور حال يونس را هنگامي كه از ميان قوم خود خشمگين بيرون رفت و چنين پنداشت كه ما هرگز او را در تنگنا قرار نخواهيم داد؛ اما وقتي به كام نهنگ فرو رفت، در آن تاريكي‌هاي دريا و شكم نهنگ فرياد برآورد: خدايا! جز تو معبودي نيست. تو از شرك و شريك و هر عيب و آلودگي پاك و منزهي و من از ستمكارانم.

در اينجا سوالي مطرح مي‌شود كه اگر خشمناك شدن حضرت يونس(عليه السلام) از دست مردم به حق بود، چرا به كام نهنگ فرو رفت و خود را ستمكار خواند؟

كار حضرت يونس به قدري سنگين و مشكل بود كه خداوند در اين ‌باره فرمود: اگر او از تسبيح كنندگان نبود، تا روز قيامت در شكم ماهي زنداني مي‌ماند.

اين امور با معصوم بودن يك پيامبر سازگار نيست. به ويژه، كار او به قدري سنگين و مشكل بود كه خداوند در اين‌باره فرمود: اگر او از تسبيح كنندگان نبود، تا روز قيامت در شكم ماهي زنداني بود: "فلولا أنّه كان من المسبّحين . للبث في بطنه إلي يوم يُبعثون(2)؛ ولي لطف خدا شامل حال او شد و دعايش به هدف اجابت رسيد و از اندوه نجات يافت؛ زيرا او مؤمن واقعي بود و خداوند مؤمنان راستين را از اندوه مي‌رهاند: "فاستجبنا له و نجّيناه من الغمّ و كذلك نُنجي المؤمنين."(3)

برخي در پاسخ گفته‌اند: حضرت يونس، مرتكب ترك اولي شد. او مي‌بايست تحمّل و صبر فراوان به خرج مي‌داد و شتاب و عجله نمي‌كرد. لذا، قرآن به اين نكته تذكر داده است كه او زود صبر را از دست داد و شكيبايي و حوصله‌اش به سر رسيد. از اين‌رو، خداي سبحان، خطاب به پيامبر اسلام‌(صلي الله عليه و آله و سلم) مي‌فرمايد: فاصبر لحكم ربّك و لاتكن كصاحب الحوت إذ نادي و هو مكظوم . لولا أن تداركه نعمةٌ من ربّه لنُبذ بالعراء و هو مذموم . فاجتباه ربّه فجعله من الصّالحين(4)؛ در امتثال حكم پروردگارت شكيبا باش و مانند همدم ماهي (حضرت يونس عليه‌السلام) مباش؛ آنگاه كه اندوه زده ندا داد. اگر لطفي از جانب پروردگارش تدارك حال او نمي‌كرد، قطعاً نكوهش شده بر زمين خشك انداخته مي‌شد. پس، پروردگارش او را برگزيد و از شايستگانش گردانيد.(5)

مأمون از امام هشتم علي بن موسي الرضا (عليه‌السلام) درباره آيه: "و ذا النّون إذ ذهب..." سؤال كرد آن حضرت فرمود: اين شخص يونس بن متي است. او يقين داشت كه خداوند بر او تنگ نمي‌گيرد، ولي وقتي به شكم ماهي فرو رفت و از مسبّحين بود، گفت: من از ستمكاران بودم كه مي‌توانستم همه اوقات خويش را صرف اين عبادت (تسبيح و تقديس خدا) كنم و اينگونه كه الآن (در شكم ماهي) به ذكر عبادت مشغولم، اشتغال نورزيدم: "بتركى مثل هذه العبادة التى قد فرغتنى لها فى بطن الحوت." آنگاه خداوند، دعاي او را به هدف استجابت رساند و فرمود: "فلولا أنّه كان من المسبّحين. للبث في بطنه إلي يوم يبعثون."(6)

برخي گفته‌اند: حضرت يونس، مرتكب ترك اولي شد. او مي‌بايست تحمّل و صبر فراوان به خرج مي‌داد و شتاب و عجله نمي‌كرد. لذا، قرآن به اين نكته تذكر داده است كه او زود صبر را از دست داد و شكيبايي و حوصله‌اش به سر رسيد. از اين‌رو، خداي سبحان، خطاب به پيامبر اسلام‌(صلي الله عليه و آله و سلم) مي‌فرمايد: در امتثال حكم پروردگارت شكيبا باش و مانند همدم ماهي (حضرت يونس عليه‌السلام) مباش؛ آنگاه كه اندوه زده ندا داد. اگر لطفي از جانب پروردگارش تدارك حال او نمي‌كرد، قطعاً نكوهش شده بر زمين خشك انداخته مي‌شد. پس، پروردگارش او را برگزيد و از شايستگانش گردانيد.(4)

 

در حديث آمده كه حضرت يونس (عليه‌السلام) خاطر جمع بود كه خداوند بر او تنگ نخواهد گرفت. لذا، خداوند او را تنها يك لحظه به خود واگذاشت و او شكيبايي خود را از دست داد و بر قومش خشمگين شد. از اين‌رو، امّ سلمه (همسر پيامبر اسلام صلي الله عليه و آله) گويد: شبي كه نوبت من بود تا پيامبر در اتاقم بيتوته كند، در دل شب ديدم كه پيامبر در رختخوابش نيست. هنگام جست‌وجو او را ديدم كه در گوشه خانه ايستاده و دست‌ها را به جانب آسمان بلند كرده است و گريان مي‌گويد: اللّهم لا تنزع منّى صالح ما أعطيتنى أبداً، اللّهم لا تُشمت بى عدوّاً ولا حاسداً، اللّهم لاتردّنى فى سوء استنقذتنى منه أبداً، اللّهم و لاتكلنى إلي نفسى طرفة عين أبداً."

امّ سلمه گويد: در حالي كه مي‌گريستم به اتاقم بازگشتم. پيامبر (صلي الله عليه و آله و سلم) بازگشت و سبب گريه‌ام را پرسيد. عرض كردم كه براي گريه‌ شما گريان شدم كه با اين همه مقام و منزلتي كه در پيشگاه خداوند داريد، اينسان مي‌گرييد؟ حضرت رسول (صلي الله عليه و آله و سلم) فرمود: چگونه گريه نكنم و ايمن باشم، حال آن ‌كه خداوند، حضرت يونس بن متي را يك لحظه به خود واگذاشت و چيزي به سرش آمد كه آمد: يا اُمّ سلمة! و ما يؤمننى و إنّما و كلّ الله يونس بن متي إلي نفسه طرفة عين، فكان منه ما كان. (7)

 

تذكر نكاتي قابل توجه در مورد حضرت يونس عليه السلام:

1. حضرت يونس (عليه‌السلام) گذشته از مقام شامخ نبوّت، رسالت و عصمت، مورد عنايت ولايي خداوند بود و از نعمت ولايت ويژه الهي طرفي بسته بود؛ زيرا قرآن كريم در اين ‌باره چنين فرموده است: «لو لا أن تداركه نعمة من ربّه لنُبذَ بالعراء و هو مذموم»(8)؛ زيرا مقصود از اين نعمت، همان فيض ولايت خداست و كسي كه تحت ولايت مستقيم خداست، از گزند هر كژراهه مصون است. پس، هيچ انحرافي در سيره و سنّت آن حضرت (عليه‌السلام) پديد نيامد و نيز مورد هيچگونه نكوهش نبوده و نيست.

2. صبر و استقامت، داراي درجات متعدّد و گونه‌گونه است و مقدار لازم آن كه نصاب مسؤوليت‌پذيري است، در همه‌ رهبران معصوم بوده است؛ ولي مرتبه برين و برتر آن در برخي از انسان‌هاي معصوم حاصل است و در بعضي نسبت به برخي از موارد، منتفي است.

3. آنچه درباره‌ حضرت يونس (عليه‌السلام) رخ داد، همان فقدان مرتبه‌ برين صبر در گوشه‌اي از مأموريت‌هاي راجح (نه واجب) بوده است و قرآن كريم در اين ‌باره فرمود: "فاصبر لحكم ربّك و لا تكن كصاحب الموت إذ نادي و هو مكظوم"(9)؛ يعني پيامبر! در برابر حكم پروردگارت صابر و بردبار باش و مانند صاحب ماهي ـ يعني حضرت يونس (عليه‌السلام) ـ مباش؛ هنگامي كه پروردگار خود را خواند، در حالي كه خشم خود را تحمّل، و دشواري هضم آن وي را اندوهناك كرد.

4. پديد آمدن چنين دشواري دردناك از يك ‌سو، و از دست دادن مرتبه‌ برين بردباري از سوي ديگر، زمينه‌ نقص را فراهم كرد كه همين مطلب، مصحّح اسناد ظلم به معناي نقص است.

 

پي‌نوشت‌ها:

1. سوره‌ انبياء، آيه‌ 87 .

2. سوره صافات، آيات 143 ـ 144.

3. سوره انبياء، آيه 8 .

4. سوره‌ قلم، آيات 45 ـ 48 .

5. تفسير كبير، ج 21، ص 214 ـ 215.

6. سوره‌ صافات، آيات 143 ـ 144؛ بحارالأنوار، ج11، ص82؛ تفسير نورالثقلين، ج3، ص 449 .

7. تفسير نورالثقلين، ج 3، ص 450، ح 140.

8. سوره‌ قلم، آيه‌ 49 .

9. سوره قلم، آيه 48 .

 

منبع:

وحي و نبوت، آية‌الله جوادي آملي، صص 268- 271 ، با تصرف .

 

 

 

 

 

منبع : سايت علمی و پژوهشي آسمان--صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید
اين مطلب در تاريخ: شنبه 09 فروردین 1399 ساعت: 21:33 منتشر شده است
برچسب ها : ,,,,,,,,,,,
نظرات(0)

تحقیق درباره بيماري هاي واگير دار و غير واگير دار

بازديد: 12
تحقیق درباره بيماري هاي واگير دار و غير واگير دار

 

 

موضوع:

بيماري هاي واگير دار و غير واگير دار (زيست شناسي)

 

 

مرگ سیاه

بیمارستان وین

طاعون سیاه یا مرگ سیاه یک اپیدمی طاعونخیارکی است که کل اروپارا در سال ۱۳۴۷ تا ۱۳۵۰ میلادی دربرگرفت. این اولین همه‌گیریبزرگ اروپا نیست، ولی تنها اولین اپیدمی‌ای است که به طور دقیق توسط مورخان توصیف شده‌است. تعداد مرگ‌ومیر از بیماری طاعون در این دوره کاملاً مشخص نیست، اما برآورد آن حدود یک‌چهارم تا پک‌سوم جمعیت اروپا، یا ۲۵ ملیون نفر طی این سه سال است. در همان دوره، تقریباً همین تعداد کشته (از طاعون) در آسیابرآورد می‌شود. منابع تاریخی زیادی دربارهٔ اپیدمی طاعون سیاه در آسیا وجود ندارد

 

نحوهٔ شیوع طاعون سیاه در اروپا

طاعون خیارکی در این دوره در آسیای مرکزیشایع بود و به نظر می‌رسد که جنگ مغولانو چینی‌هاسبب شروع این اپیدمی شده‌‍‌است. طاعون در سال ۱۳۳۴ در یکی استان هوبئیچین شایع شد و به سرعت در استان‌های اطراف سرایت یافت. در سال ۱۳۴۶ میلادی، تاتار‌هاآن را به اروپای شرقی منتقل کردند و در اواخر سال ۱۳۴۷ کشتی‌هایی که از آسیای مرکزی می‌آمدند، بیماری را در جنواو مارسیشیوع دادند. در تابستان سال ۱۳۴۸ طاعون در ونیزنیز شایع شد و در عرض یک سال تمام سواحل مدیترانه را فراگرفت. پس از آن، طاعون به سرعت به سمت شمال اروپا حرکت کرد و جمعیت این نواحی را، که پس از قحطی‌های پی‌درپی، اپیدمی‌های مختلف به علت سردی هوا و جنگ‌های طولانی به شدت در برابر هر سانحه‌ای ضعیف شده‌بودند، درهم شکست. انتقال بیماری از طریق موش‌هانقش مهمی در این روند داشت و گربه‌هادر اروپا تقریباً نایاب شدند.

 

شیوع در اروپا

طاعون به سرعت در اروپا شیوع یافت. بین ۶۰ تا ۱۰۰٪ افرادی که به این بیماری مبتلا می‌شدند زنده نمی‌ماندند و به این ترتیب یک چهارم تا یک سوم کل جمعیت اروپا، و یک سوم تا یک دوم جمعیت اروپای غربی از بین رفتند. اپیدمی در یک شهر به طور متوسط بین ۶ تا ۹ ماه طول می‌کشید. باید توجه داشت که طاعون در مناطق مختلف به یک اندازه سرایت نکرد. بعضی از روستاها و حتی بعضی شهرها و نواحی اصلاً به طاعون دچار نشدند. برای مثال می‌توان بروژ، میلان، نورمبرگو لهستانرا نام برد.

 

 

 

توصیهٔ پزشکان

پزشکان قرن چهاردهم در برابر طاعون ناتوان بودند، با این وجود توصیه‌هایی بی‌فایده به مردم می‌کردند که در بعضی آثار از آن‌ها نام برده‌شده است.

  • سوزاندن ساقهٔکلمو پوست به
  • روشن کردن آتش با استفاده از هیزم‌های معطر
  • بخار کردن آب و بریان کردن گوشت
  • حمام با آب داغ
  • حجامت
  • خوراندن مواد تهوع‌آورو ملین، که درواقع باعث ضعفبیمار و مرگ زودتر می‌شد
  • گردهم‌آیی برای دور کردن اجنه

 

پی‌آمدهای طاعون سیاه

اعدام یهودیان طی طاعون سیاه

طاعون سیاه بحران‌های شدید اقتصادی، اجتماعی و مذهبی به‌دنبال داشت.

  • نیروی کاری بسیار کاهش یافت و دستمزدش چند برابر شد و به این ترتیب مشکلات زیادی را به خصوص در کشاورزی به‌وجود آورد.
  • مردم روستاها و زمین‌های خود را ترک کردند و زمین‌ها کم‌کم به جنگل تبدیل شدند.
  • مردم شهرها را یکی پس از دیگری ترک کردند، درحالی که اطبا آگاهی و توانایی لازم را برای مبارزه و جلوگیری از شیوع طاعون نداشتند.
  • تورم شدید ایجاد شد و قیمت‌ها در عرض چند هفته ده برابر شدند.
  • مردم به کلیساها روی آوردند، برخی برهنه در کوچه‌ها راه می‌رفتند و خود را شلاق می‌زدند تا گناهاشان پاک شود و ... بسیاری از افراد عقیده داشتند که آخرت نزدیک است.

کلیسا که دربرابر مردم بی‌جواب مانده بود خرافات را میان مردم رواج یافت. از اعمال کلیسا (با وجود تلاش‌های پاپ کلمنت ششمبرای جلوگیری از آن)، سوزاندن یا دار زدن یهودیان، کولی‌ها، بیگانگان و جادوگران بود که به نوعی مقصر این بلاها محسوب می‌شدند

 

آنفلوآنزای خوکی

آنفلوآنزای خوکی بیماری تنفسی خوک‌ها است که از ویروس آنفلوانزا نوع «A» نشأت می‌گیرد. ویروس آنفلوآنزای خوکی (SIV) به بیماری آنفلوآنزاییاشاره دارد که توسط اورتومیکسوویروس‌هاییایجاد می‌شود که در میان خوک‌ها بوم‌گیر هستند.

آنفلوآنزای خوکی یک بیماری ویروسی است که معمولاً خوک را مبتلا می‌کند اما هرساله مواردی از ابتلای انسان به این بیماری، به ویژه از راه تماس با این حیوان، گزارش می‌شود.[۴]

این بیماری در انسان از طریق تماس با فرد مبتلا نیز سرایت می‌کند و نشانه‌های معمول آن تب، سرگیجه، خشکی مفصل‌ها، حالت تهوعو در موارد پیشرفته، بیهوشیو مرگاست.[۴]

موارد انسانی آنفلوآنزای خوکی ابتدا بیشتر در افرادی رخ می‌داد که در فاصله نه چندان دوری در نزدیکی خوک‌ها به‌سر می‌برند اما الان ویروس از انسانی به انسان دیگر منتقل می شود

 

همه‌گیری

ویروس آنفلوآنزای A مشاهده شده با میکروسکوپ الکترونی عبوری.

بیماری آنفلوانزای خوکی از نوع اچ۱ان۱ است که قبلاً هم وجود داشته و شناخته شده‌است و همه‌گیریجهانی آنفلوانزا در سال‌های ۱۹۱۸ و ۱۹۱۹ نیز به علت شیوعهمین نوع آنفلوانزا بوده‌است. با این وجود بررسی‌های اخیر نشان می‌دهد که تغییراتی در ساختار این ویروس در آنفلوانزای خوکی به وجود آمده‌است. به همین علت از ۵ آوریل ۲۰۰۹ موارد مرگ و میر ناشی از این بیماری در مکزیک و آمریکا روی داد. نوع جدید آنفلوآنزا که در سال ۲۰۰۹ در مکزیک و آمریکا کشف شد ترکیبی از ویروس‌های آنفلوآنزای خوکی، انسانی و حاد پرندگان است.

پیش از شیوع آنفلوآنزای خوکی در مکزیکدر سال ۲۰۰۹، مواردی از ابتلای گسترده دامی و انسانی به این بیماری در آمریکادر سال ۱۹۷۶ و در فیلیپیندر سال ۲۰۰۷ گزارش شده بود

علائم آنفلوآنزای خوکی در میان انسان‌ها به آنفلوانزای انسانی یعنی تب، سرفه، گلودرد، سردرد، احساس سرما و خستگی شباهت دارد. برخی از افراد نیز پس از مبتلا شدن به این بیماری دچار اسهال و استفراغ می‌شوند

بر اساس اعلام اداره سلامت ایالات متحده (CDC)، دو داروی تامیفلوو رلنزاکه داروهای رایج برای مقابله با آنفلوآنزا هستند، برای مقابله با تمام گونه‌های کنونی آنفلوآنزای خوکی نیز مؤثرند

شیوع آنفلوآنزای خوکی ۲۰۰۹

آنفلوانزای خوکی در مناطق مختلف جهان در حال پیشروی است. سازمان‌های بین‌المللی بهداشت با اعلام مرحله ۵ وضعیت هشدار اعلام کردند که شیوع جهانی آنفلوانزای خوکی امری حتمی خواهد بود. این اولین بار بود که سازمان بهداشت جهانی وضعیت هشدار خود را به مرحله ۵ ارتقا می‌داد که یک مرحله مانده تا وضعیت قرمز است و نشان دهنده اینکه اپیدمی جهانی این بیماری حتمی است

 

ویروس

ویروس عامل آنفلوانزای خوکی ویروس «H1N1» است.

ویروس جدید همه‌گیرشده در سال ۲۰۰۹ میلادی، یکی از انواع H1N1 است. N و H مخفف واژه‌های «نورامینیداز و«هماگلوتینین»و نام دو پروتئین غشاء سلولی ویروس هستند. در مجموع ۱۶ گونه از «هماگلوتینین» و ۹ زیرمجموعه از «نورامینیداز» وجود دارند که می‌توانند ترکیب‌های مختلفی با هم تشکیل دهند. گونه‌های «A H1N1» ویروس آنفلوانزا برای نخستین بار در سال ۱۹۳۰ میلادی قرنطینهشدند

 

علائم

علائم انفلوانزای خوکی در میان انسان‌ها به آنفلوانزایانسانی شباهت دارد. این علائم شامل تب، سرفه، گلودرد، سردرد، احساس سرما و خستگی می باشد.

برخی از افراد نیز پس از مبتلا شدن به این بیماری دچار اسهالو استفراغمی‌شوند. به علت این شباهتها پزشکان قادر به تشخیص قطعی آنفلوانزای خوکی نیستند، و تشخیص قطعی آن فقط با انجام تست لابراتواریممکن است.

۴علامت اصلی تب بالای ۳۸ درجه، سردرد، گلودردو سینه دردو سرفهاز علائم اصلی این بیماری هستند که اگر کسی ۲ تا ۳ علامت ذکر شده را داشته باشد مشکوک به بیماری آنفلوانزای نوع A است. اسهال، استفراغ، تهوع، کوفتگی عضلات، عطسهو آبریزش بینیاز علائم فردی این بیماری است که چنانچه با ۲ تا ۳ علامت اصلی همراه باشد فرد مشکوک به این بیماری است

 

پیشگیری

آنفلوآنزای خوکی از راه سرفه، عطسهو تماس با اشیای آلوده به ویروس و تماس دهان و بینی یا چشم خود منتقل می‌شود. ویروس از راه فرآورده‌های خوراکی و خوردن گوشت خوک منتقل نمی‌شود. آنفلوآنزای خوکی بیشترین سرایت‌پذیری را در ۵ روز اول بیماری دارد که در بچگی این دوره انتقال تا ۱۰ روز هم می‌تواند طول بکشد. تشخیص بیماری با نمونه‌گیری در این ۵ روز میسر است.

پیشگیری از ابتلا

«پیشگیری از ابتلا» با رعایت دستورات پیشگیری از آنفلوآنزامیسر است. این موارد عبارتند از:

  • دستان خود را به طور مرتب با آب و صابون و یا محلولهای ضدعفونی حاوی الکل بشویید، مخصوصا زمانی که عطسه یا سرفه می‌کنید و یا وقتی که از بیرون به خانه باز می‌گردید.
  • ضدعفونی سطوح داخلی خانه با محلولهای حاوی کلر در کاهش احتمال انتقال بیماری موثر است.
  • از تماس نزدیک با خوک‌ها و یا انسان‌هایی که آلوده هستند بپرهیزید.
  • فاصله گرفتن از اجتماعات عمومی در محیط هایی که احتمال می رود ویروس در آنجا شایع باشد نیز توصیه می شود.این اقدام با توجه به درصد و میزان شیوع این بیماری در شهر و کشور مربوطه می باشد.
  • از دست زدن و تماس با اشیا و سطوحی که ممکن است آلوده باشند، مخصوصاً در اماکن عمومی به شدت بپرهیزید (مانند بوسیدن ضریح‌های اماکن مذهبی، دست زدن به میزهای کافی شاپ‌ها و رستوران‌ها، دستگیره درب وسائل حمل و نقل عمومی، نرده‌ها و ….)
  • از دست زدن به دهان، بینی و چشمان خود بپرهیزید.
  • در صورتی که خود مشکوک به ابتلا به آنفلوآنزا هستید، حتماً هنگام عطسه و سرفه جلوی دهان و بینی خود را بگیرید. اگر دستمال به همراه ندارید، هنگام عطسه یا سرفه قسمت داخلی آرنج خود را در برابر دهان و بینی بگیرید تا دستانتان آلوده نشوند. هر فردی که دچار علایم شبه‌آنفلوآنزا شامل تب ناگهانی، سرفه و دردهای عضلانی شد باید از رفتن به سرکار و استفاده از وسایل حمل‌ونقل عمومی پرهیز کرده و سریعا به پزشک مراجعه کند.
  • از فرد مبتلا به آنفلوانزا باید حدود 1 تا 2 متر فاصله گرفت.

 

درمان

در بسیاری از موارد این آنفلوانزا هم مانند سایر انواع آنفلوانزا ممکن است بهبود خودبخود داشته باشد. با وجود این استفاده از داروهای ضدویروس هم شدت بیماری را کم می‌کند و هم از بروز عوارض بعدی بیماری جلوگیری می‌کند.

چهار داروی آنتی ویروس آمانتدین، ریمانتدینو اوسلتامیویر (Tamiflu) و زانامیویر (Relenza) برای درمان آنفلونزای خوکی در آمریکا دارای مجوز می‌باشند. در مورد آنفلونزای خوکی که درسال ۲۰۰۹ در مکزیک شیوع پیداکرد، دونوع اوسلتامیویر (oseltamivir) و زانامیویر (zanamivir) توسط «مرکز درمان و پیشگیری از بیماری‌ها» در آمریکا توصیه شده است، چرا که ویروس جدید در مقابل آمانتادین و ریمانتادین مقاوم گزارش شده است

 

ديابت

مرض قند یا دیابت شیرین یک اختلال سوخت و سازیدر بدن است. بدین صورت که سرعت و توانایی بدن در استفاده و سوخت و ساز کامل قندهاکاهش می‌یابد. از اینرو قند خون افزایش می‌یابد.در واقع دیابت یک بیماری است که در آن بدن دچار کمبود انسولین است یا انسولین تولیدی را به درستی مصرف نمی‌کند.انسولین یک هورمون است که برای تبدیل شکر ونشاسته ودیگر غذاها به انرژی مورد نیاز فعالیت‌های روزانه در سلول‌های بدن ضروری ومورد نیاز است. عوامل به وجود آورنده دیابت همواره به صورت یک راز بوده وهنوز هم به طور کامل شناخته نشده‌است البته عوامل ژنتیکی و چاقی وتحرکات کم و ورزش نکردن نقش مهمی در ابتلای فرد به دیابت دارند. در حال حاضر در آمریکا حدود ۲۳٫۶ میلیون نفر به دیابت مبتلا هستند که از این میان تنها حدود ۱۷٫۹ میلیون نفر دیابت انها توسط پزشکان تشخیص داده شده وحدود ۵٫۷ ملیون نفر هنوز از بیماری خود اطلاعی ندارند. برای تشخیص اینکه آیا فرد مبتلا به دیابت است یا در استانه ابتلا به دیابت است دو نوع تست انجام می‌گیردراست. که به نام‌های فستینگ گلوکز پلاسما تست (GPF) وتست تلورنس گلوکز بزاق (TTGO) معروفند.هر دو تست می‌تواند تشخیص دهد که ایا فرد به دیابت مبتلا هست یا در استانه ابتلا به دیابت قرار دارد. مرکز دیابت آمریکا تست GPF را پیشنهاد می‌کند چراکه این تست اسان تر کم هزینه وسریع می‌باشد.با انجام این تست اگر سطح گلوکز خون افراد بین ۱۰۰ تا ۱۲۵ ld/g m باشد فرد در آستانه ابتلا به دیابت است و اگر سطح گلوکز خون ۱۲۶ وبالاتر باشد فرد مبتلا به دیابت است.ولی در تستTTGO سطح گلوکز خون فراد بعد از روزه بودن وسپس اینکه فرد بعد از ۲ ساعت یک اشامیدنی که مقدار گلوکز فراوان را دارا است می‌نوشد وبعد از ان اگر سطح گلوکز خون افراد بعد از ۲ ساعت بعد از نوشیدن نوشیدنی ۱۴۰ تا ld/ gm۱۹۹باشد فرد در استانه ابتلا به دیابت قرار دارد واگر سطح گلوکز خون ۲۰۰ وبالاتر باشد فرد مبتلا به دیابت است.

 

گونه‌های مرض قند

 دیابت نوع یک

بدن مبتلایان به دیابت نوع یک که اغلب در سنین زیر ۳۰ سالگی نمایان می‌شود ، توانایی تولید انسولینرا ندارد و این امر موجب افزایش سطح قند خون می‌گردد. این امر به دلیل از دست رفتن سلول‌های β جزایر لانگرهانس پانکراس اتفاق می‌افتد. دلیل اصلی از دست رفتن سلول‌های β، حمله سلول‌های لنفوسیت Tبه دلیل خودایمنیاست که در بیشتر موارد بروز بیماری بدنبال ابتلا به یک بیماری ویروسی اتفاق می‌افتد. روش درمانی آن تزریقانسولین و کنترل دائمی میزان قند خون می‌باشد.انسولین هورمونی است که راه را برای ورود گلوکز به سلول‌ها باز می‌کند و در انجا این مواد را میسوزاند.حدود ۵ تا ۱۰درصد افراد دیابتی در آمریکا که دیابت انها به اثبات رسیده به این نوع دیابت مبتلا هستند.دیابت نوع یک در افراد زیر چهل سال ومعمولا در کودکان بروز می‌کند. علائم دیابت نوع اول عبارتند از تشنگی بیش ازحد, گرسنگی دایمی , تکرر ادرار (به خصوص در شب) , کاهش وزن ناگهانی , خستگی مفرط و تاری دید.

 

دیابت نوع دوم

در مرض قند نوع دوم بدن فرد مبتلا انسولین تولید می‌کند و حتی ممکن است غلظت انسولین در خون از مقدار معمول آن نیز بیشتر باشد اما گیرنده‌های یاخته‌ای فرد نسبت به انسولین مقاوم شده و در حقیقت نمی‌گذارند انسولین وارد سلولها شده و اعمال طبیعی خود را انجام دهد. در این حالت می‌توان با درمان رژیمیو ورزشغلظت قند خون را کاهش داد. شیوع این نوع در حال ازدیاد است. مرض قند نوع دوم در افراد چاقدیده می‌شود و درصد شیوع این بیماری در زنانبیش از مرداناست. به بیان دیگر این نوع دیابت ناشی از مقاومت بدن در برابرمصرف انسولین(شرایطی که بدن از استفاده صحیح انسولین خودداری می‌کند) وهمچنین کمبود مقدار انسولین نیز وجود دارد.بسیاری از آمریکایی‌هایی که به دیابت مبتلا هستند دیابتی از این نوع دارند

 

دیابت بارداری

تجهیزات آزمایشات شخصی دیابت بارداری در آمریکا

دیابت بارداریمربوط به چند ماهه آخر دوران بارداریاست و معمولاً سابقه خانوادگی در ابتلا به آن نقش دارد. کاهش مصرف کربوهیدرات‌هاو محدود کردن دریافت قندهای خالص و افزایش تعداد وعده‌های غذاو کاهش حجم وعده‌ها از جمله عوامل بهبود بخش می‌باشند. ناگفته پیداست که این نوع دیابت فقط در بانوان شیوع دارد.در واقع این دیابت مختص به دوران بارداری زنان است ولی حدود ۵ تا ۱۰٪ از این زنان فورا بعد ازاینکه بار دار شدند دیابت آنها به دیابت نوع دو تبدیل می‌شود.

 

علائم دیابت

بیشتر انواع دیابت بدون علائم اولیه قابل تشخیص هستند و اگر هم علائمی داشته باشند٬ به دلیل اینکه این علائم بی درد هستند٬ قابل تشخیص نیست

عوارض دیابت

دیابتی‌ها در معرض آسیبهایی مانند حملات قلبی ، مشکلات کلیوی ، نابینایی ، ناشنوایی و نشانگان پاهای سوزان هستند . یکی از دلایل این امر چسبیدن قند بالای به یاخته‌ها و تبدیل آن به ماده‌ای مضر به نام سوربیتولمی‌باشد. پزشکان به‌وسیله انجام آزمایشی بنام هموگلوبین A1C و اندازه گیری میزان قند چسبیده به سلولها به میزان آسیب‌های عصبی وارد شده پی می‌برند.

دیابت ممکن است منجر به اختلال در کارکرد سرخ‌نای (مری) و تنبلی معده، اختلالات کیسه صفرا، اختلالات عملکرد کبدی و اختلال در عملکرد روده بزرگ و کوچک شود که هر کدام به نوع خود باعث بروز علائم ویژه‌ای می‌شود

 

حمله قلبي

شرح بیماری

حمله‌ قلبی‌ عبارت‌ است‌ از مرگ‌ سلول‌های‌ عضلانی‌ قلب‌ در اثر کاهش‌ یا توقف‌ جریان‌ خون‌ سرخرگ‌های‌ قلب‌. غالباً در افراد بالای‌ 40 سال‌ رخ‌ می‌دهد. این‌ بیماری‌ در مردان‌ شایع‌تر است‌، اما میزان‌ بروز آن‌ در خانم‌ها نیز رو به‌ افزایش‌ گذاشته‌ است‌.

 

علایم‌ شایع‌

  • درد قفسه‌ سینه‌ یا احساس‌ «سنگینی‌، فشردگی‌ یا له‌شدگی‌» در قفسه‌ سینه‌
  • دردی‌ که‌ از میان‌ قفسه‌ سینه‌ به‌ جناغ‌ و گاهی‌ به‌ آرواره‌، گردن‌، بازوها، بین‌ دو کتف‌ یا بالای‌ شکم‌ نیز تیر می‌کشد.
  • احساس‌ نزدیکی‌ مرگ‌
  • تنگی‌ نفس‌
  • تهوع‌ و استفراغ‌
  • تعریق
  • منگی
  • ضعف‌
  • احساس‌ خفگی‌

 

 

علل‌

بسته‌ شدن‌ نسبی‌ یا کامل‌ سرخرگ‌های‌ قلب‌ توسط‌ لخته‌ خون‌، گرفتگی‌ یا انقباض‌ عروقی ‌؛ یا اختلال‌ شدید در ضرباهنگ‌ قلب‌

 

عوامل‌ افزایش‌ دهنده‌ خطر

  • سیگار کشیدن‌
  • چاقی‌
  • استرس‌
  • بالا بودن‌ سطح‌ کلسترولبد خون‌، یا پایین‌ بودن‌ سطح‌ کلسترول‌ خوب‌ خون‌
  • بالا بودن‌ فشارخون‌ / دیابت‌
  • رژیم‌ غذایی‌ پر از چربی‌های‌ اشباع‌ شده‌
  • سابقه‌ خانوادگی‌ بیماریهای عروق‌ قلب‌
  • اکثراً انجام‌ کارهای‌ نشستنی‌ و نداشتن‌ فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری بدنی‌ کافی‌
  • ورزش‌ در گرمای‌ زیاد یا سرما و باد

 

پیشگیری‌

حتی‌المقدور اجتناب‌ از یا کنترل‌ عوامل‌ خطر

عواقب‌ مورد انتظار

با درمان‌ اورژانس‌ و بستری‌ کردن‌ بیمار در بخش‌ مراقبت‌های‌ ویژه‌ قلبی‌ (سی‌سی‌یو)، اکثر بیمارانی‌ که‌ دچار اولین‌ حمله‌ قلبی‌ خود شده‌اند بهبود می‌یابند. تأخیر در درمان‌ غالباً مرگبار خواهد بود. پس‌ از رفع‌ خطر باید 8-4 هفته‌ فرصت‌ داد تا بهبودی‌ حاصل‌ شود. تکرار حمله‌ قلبی‌ امری‌ شایع‌ است‌.

 

عوارض‌ احتمالی‌

  • نامنظم‌ بودن‌ ضرباهنگ‌ قلب‌ شوک‌؛ التهاب‌ پرده‌های‌ دور قلب‌
  • نارسایی‌ احتقانی‌ قلب‌
  • جمع‌ شدن‌ مایع‌ در فضای‌ دور ریه‌ها
  • لخته‌ شدن‌ خون‌ در سیاهرگ‌های‌ عمقی‌
  • آمبولی‌ ریوی‌
  • پاره‌ شدن‌ دیواره‌ بین‌ بطنی‌ یا دیواره‌ خارجی‌ قلب‌
  • آنوریسم‌ (بیرون‌زدگی‌) دیواره‌ بطن‌
  • خطر حمله‌ قلبی‌ در آینده‌

درمان

اصول‌ کلی‌

اگر هرگونه‌ علامتی‌ از حمله‌ قلبی‌ را دارید، فوراً کمک‌ پزشکی‌ بخواهید. توجه‌ داشته‌ باشید که‌ داروهای‌ حل‌کننده‌ لخته‌ تنها در ساعات‌ اولیه‌ حمله‌ مؤثر خواهند بود.

اگر فردی‌ که‌ دچار حمله‌ قلبی‌ شده‌ است‌ بی‌هوشاست‌ و نفس‌ نمی‌کشد: ـ با فریاد کمک‌ بخواهید و وی‌ را ترک‌ نکنید. ـ از یک‌ نفر بخواهید اورژانس‌ را خبر کند. ـ فوراً تنفس‌ دهان‌ به‌ دهان‌ را شروع‌ کنید. ـ اگر ضربان‌ قلب‌ وجود ندارد، ماساژ قلبی‌ بدهید. ـ تا زمانی‌ که‌ کمک‌ نرسیده‌ باشد عملیات‌ احیا را ادامه‌ دهید. به‌ هنگام‌ بستری‌ شدن‌ در بیمارستان‌:
بررسی‌های‌ تشخیصی‌ ممکن‌ است‌ شامل‌ نوار قلب‌، اسکن‌ رادیواکتیو با تکنسیم‌ 99، آنژیوگرافی‌ (عکسبرداری‌ از رگ‌ها با اشعه‌ ایکس‌ به‌ کمک‌ تزریق‌ ماده‌ حاجب‌ درون‌ آن‌ها)، و اندازه‌گیری‌ آنزیم‌هایی‌ که‌ از عضله‌ قلب‌ آسیب‌ دیده‌ به‌ درون‌ خون‌ آزاد می‌شود.

اکسیژن‌ و داروهای‌ مختلف‌ امکان‌ دارد برای‌ به‌ کار انداختن‌ قلب‌ نیاز به‌ تحریک‌ الکتریکی‌ وجود داشته‌ باشد.

شاید جراحی‌ (کار گذاشتن‌ دستگاه‌ ضربان‌ساز، آنژیوپلاستیبا بادکنک‌ کوچک‌، یا جراحی‌ بای‌پاس‌ سرخرگ‌های‌ قلب‌)

 

داروها

داروهایی‌ که‌ به‌ سرعت‌ لخته‌های‌ خون‌ را حل‌ می‌کنند (باید در عرض‌ 3-1 ساعت‌ از زمان‌ بروز حمله‌ داده‌ شوند).
داروهای‌ ضد درد داروهای‌ ضد بی‌نظمی‌ قلب‌ و داروهای‌ ضد آنژین‌ صدری‌، مثل‌ مسدودکننده‌های‌ بتا آدرنرژیک‌ یا مسدودکننده‌های‌ کانال‌ کلسیمی‌، برای‌ پایدار کردن‌ نامنظمی‌ ضربان‌ قلب داروهای‌ ضد انعقاد برای‌ جلوگیری‌ از تشکیل‌ لخته‌ خون‌ نیتروگلیسیرین‌ برای‌ گشاد کردن‌ سرخرگ‌ها و افزایش‌ خونرسانی‌ قلب‌ داروی‌ دیژیتال‌ برای‌ تقویت‌ انقباضات‌ عضله‌ قلب‌ و پایدار کردن‌ ضربان‌ قلب‌

 

 

 

 

فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری

به‌ هنگام‌ بهبودی‌، کارهای‌ روزمره‌ خود را تدریجاً از سر گیرد. قبل‌ از آغاز مجدد فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری جنسی‌ یا رانندگی‌ با پزشک‌ خود مشورت‌ نمایید.

در صورت‌ در دسترس‌ بودن‌، در یک‌ برنامه‌ بازتوانی‌ قلبی‌ شرکت‌ کنید.

 

رژیم‌ غذایی‌

رژیم‌ غذایی‌ کم‌چرب‌ (چربی‌ باید کمتر از 20% کل‌ کالری‌ دریافتی‌ را تأمین‌ کند) و پر فیبر وزن‌ خود را در حد مطلوب‌ نگاه‌ دارید. اگر اضافه‌ وزن‌ دارید، یک‌ رژیم‌ لاغری‌ مناسب‌ و تأیید شده‌ توسط‌ پزشک‌ بگیرید.

 

 


  

منبع : سايت علمی و پژوهشي آسمان--صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید
اين مطلب در تاريخ: شنبه 09 فروردین 1399 ساعت: 21:29 منتشر شده است
برچسب ها : ,,,,,,,
نظرات(0)

مقاله مربوط به شیر و تولیدات شیری

بازديد: 5
مقاله مربوط به شیر و تولیدات شیری

مقاله مربوط به شیر و تولیدات شیری

نگارش : مریم رجبی زاده

استاد راهنما : خانم دکتر موحد

 

شیر غذایی است که هیچ جانشین مناسبی برای آن وجود ندارد . شیر دارای ترکیباتی از جمله لیپیدها ، کربوهیدرات ها ، پروتئین ها و بسیاری از ترکیبات آلی حل شده در آب می باشد . مهمترین شیری که به کار برده می شود ، شیر گاو می باشد . به جزء شیر ، محصولات شیری دیگری از جمله محصولات تخمیری و غیر تخمیری وجود دارند . محصولات غیر تخمیری شامل عصاره پروتئین آب پنیر ، شیر پس چرخ ، شیرغلیظ شیرین ، شیر خشک ، خوآ ، بستنی و خامه می باشد و محصولات تخمیری شیر شامل کره ، پنیر ، کشک و ماست می باشند . پاستوریزاسیون ، تغییر مهمی در ارزش غذایی شیر به استثنای کاهش ویتامین های حساس به حرارت مثل تیامین و اسید اسکوربیک ، ایجاد نمی کند .

 

 

شیر امروزه بعنوان یکی از مهمترین مواد غذایی برای مصرف انسان محسوب می گردد . و همچنین منبع مفیدی برای کلسیم و برخی ویتامین ها از جمله ریبوفلاوین می باشد . ترکیب شیر با گونه ، نوع ، رژیم ، دوره شیردهی و فصله بین شیر دوشی تغییر می کند .

چربی شیر ترکیبی از چند گیلسریدمتفاوت است . همچنین شیر شامل مقادیر قابل توجهی اسیدهای چرب با زنجیره کوتاه می باشد .که طعم و مزه خاصی می بخشد . اسیدهای چرب اشباع شده اسید بوتریک و اسید کاپروئیک ، 62 درصد و اشباع نشده 37 درصد تشکیل می دهند . از اسیدهای چرب اشباع نشده 38 درصد اسیدهای چرب چند غیر اشباعی بوجود می آید .

پروتئین های شیر شامل کازئین و پروتئین های آب پنیر می باشد .

کازئین یک فسفر پروتئین و همچنین یک گیلوپروتئین است و 80% کل نیتروژن موجود در شیر را تشکیل می دهد.

پروتئین های آب پنیر شامل   لاکتالبومین وB  لاکتوگلوبولین ، سرم آلبومین ، ایمونوگلوبولین ، آنزیم ها و پروتئوزپتون می باشد .

لاکتوز : کربوهیدرات عمده در شیر محسوب می شود . لاکتوز   شیرینی ساکارز و  حلالیت آن را در آب دارد .

املاح : شامل کلریدها ، فسفات ها ، سیترات ها ، سولفات ها و بیکربنات های سدیم ، پتاسیم ، کلسیم و منیزیم می باشد .

آنزیم ها : شامل فسفاتاز قلیایی ، لیپاز و گزانتین اکسیداز می باشد .

ویتامین ها : مهمترین ویتامین های موجود در شیر ویتایمن B12,B3,B2,B1,A می باشد .

ویتامین B2 ، نسبت به سایر ویتامین های B در غلظت بالاتری وجود دارد . و مقاومت آن در برابر حرارت آنرا بعنوان منبع مطمئنی از این ویتامین در شیر می سازد . البته این ویتامین نسبت به نور حساس است . شیر منبع خوب تریپتوفان می باشد . مقدار ویتامین A و D بستگی به تغذیه دام دارد .

 

 

از آزمایش ژربر برای تعیین درصد چربی در شیر استفاه شد . از آزمایش فسفاتاز قلیایی نیز برای حصول اطمینان از پاستوریزاسیون استفاده شد . که اگر جواب منفی باشد یعنی اینکه شیر پاستوریزه شده است .

روشهای مورد استفاده در پاستوریزاسیون :

1- Batch(بسته) : دمای شیر به c65 می رسد . آن هم به مدت 30 دقیقه .

2- HTST(روش دمای بالا زمان کوتاه یا روش پیوسته ) : عملیات بصورت مداوم انجام می گیرد .

دمای شیر به c72 بمدت 15 دقیقه می باشد . این روش موجب طعم بد نمی شود .

3- UHTS( روش دمای بسیار بالا ) : شیر در c 4/93 به مدت 3 دقیقه و یا c 149 به مدت 1 دقیقه نگه داری می شود . این نوع شیر عمر ماندگاری طولانی تری دارد .

 

 

اثر پاستوریزاسیون بر شیر :

-        ارزش غذایی : پاستوریزاسیون ، تغییر مهمی در ارزش غذای بوجود نمی آورد . به به استنای کاهش کم در ویتامین های ناپایدار در گرما مثل تیامین و اسید اسکوربیک ، همچنین پروتئین های آب پنیر کمی دهیدراته می شوند .

-        طعم ک پاستوریزاسیون طعم ناخوشایندی به وجود نمی آورد .

-        میکروارگانیسم ها : تقریباً 99درصد باکتری ها ، مخمر ها و کپک ها با پاستوریزاسیون از بین می روند . ولی اسپور باکتری از بین نخواهد رفت .

-        آنزیم ها : به غیر از فسغاتاز ، لیپازنیز غیر فعال می شود .

 

هموژنیزاسیون :

فرآیند ایجاد یک امولسیون ثابت چربی شیر و سرم شیربا عملیات مکانیکی و دادن ترکیب یکنواخت می باشد .

در اثر هموزنیزاسیون اندازه گلبول های چربی کاهش یافته ولی تعداد و سطح آنها افزایش می یابد . شیر هموزنیزاسیون اندازه گلبول های چربی کاهش یافته ولی تعداد و سطح آنها افزایش می یابد . شیر هموژنیزه شده ساختار خامه مانندتر ، طعم ملایم تر و ظاهر سفیدتری دارد . هنگام دلمه شدن نیز ، دلمه نرمتری شکل می یابد که قابلیت هضم بیشتری دارد .

اما هموژنیزه کردن فعالیت لیپاز را افزایش داده و لیپولیز اتفاق می افتد .

تولیدات شیر :شامل محصولات غیر تخمیری و تخمیری می باشد .

محصولات غیر تخمیری :

عصاره پروتئین آب پنیر : در این محصول ترکیبات زیست فعال آب پنیر حفظ و تغلیظ می گردند . مثلاً سیستئین ، سیستم گلوتامین را که یک آنتی اکسیدان قوی است ، را تحریک می کند . ارزش بیولوژیکی و میزان کارایی پروتئین نیز بالاست .

- شیر پس چرخ : معمولاً این شیر با ویتامین های A و D غنی می شود . شیر پس چرخ در صنعت پخت . کارخانه شیرینی پزی بسیار مورد استفاده قرار می گیرد . شیرین چرخ برای رژیم های کم کالری و بچه های کم نیاز به پروتئین بالا دارند استفاده می شود .

شیر غلیظ شیرین : این شیر استریل نمی باشد . شکرعامل بازدارنده و فعالیتهای میکروبی است . غلظت شکر 65 درصد است  . و این شیر جایگزین مناسبی برای شیر تازه برای بچه ها نمی باشد .

شیر خشک : عمرماندگاری بالای این محصول آن را تولیدی ارزشمند ساخته است . این پودر بسیار جاذب است رطوبت است . این نوع شیر به دلیل تمایل چربی به اکسیده کردن ، به مدت شش ماه ذخیره می شود .

خوآ : نیمه جامدی است که از شیر بخار داده شده در ظروف بازحاصل می شود . این شیر مقادیر ویتامین A و برخی ویتامین های قابل حل در آب پایینی دارد . این محصول شامل 35 درصد چربی می باشد .

بستنی : محصول منجمد شیر می باشد که شامل شیر پس چرخ ، شیر خالص ، خامه ، کره ، شیر خشک یا شیر غلیظ می باشد . همچنین دارای مواد دیگری از جمله شکر ، نثبیت کننده ، امولسیفایر و مواد طعم دهنده می باشد .

خامه : چربی شیر با سانتریفیوژ جدا می شود ، خامه نامیده می شود . خامه در تولیدات پخته شده و نیز در سس های سالاد نیز استفاده می شود .

محصولات تخمیری شیر :

-        کره : ححجم چربی کره معمولاً حدود 80 درصد است . ترکیبات بدون چربی شامل رطوبت ، مواد جامد بدون چربی ، و نمک در صورت افزودن می باشد . کره از خامه ترش یا شیرین بدست می آید .دو نوع استارتر برای تهیه کره وجود دارد استرپتوکوکوس کرموریس و لاکتوباسیلوس لاکتیس همچنین لوکونوستوک سیترووروم ، دی استیل تولید می کند که عامل طعم و عطر کره  می باشد . رنگ کره به خاطر کاروتن مشتق ده از غذای حیوان می باشد .

-        پنیر : پنیر از کازئین درست می شود . انواع پنیر براساس طعم ، حالت ، و بافت متفاوتند که به ترتیب به نوع شیر ، روش تولید ، املاح و مواد افزوده شده و نوع باکتری و گونه کپک بکار گرفته شده در تولید ، بستگی دارد .

مراحل تولید پنیر عبارتند از : تشکیل دلمه بریدن دلمه خشک کردن دلمه جدا کردن افزودن نمک فشردن عمل آمدن

-        کشک : رایج ترین تولید شیر در هند است . قابلیت هضم بالایی دارد . محتوای کلسیم و فسفر بالاتری داشته و دلمه نسبت به شیر دارای ویتامین B بیشتری می باشد . طی تشکیل کشک ، لاکتوز شیر به اسید لاکتیک تبدیل می شود . اسید ، پروتئین شیر را دلمه می کند .

-        ماست : از شیرهای خالص ، کم چرب و بدون چربی و حتی خامه ای می توانند برای تولید ماست استفاده کنند .

 

طی فرآیند تخمیر غلظت اسیدفولیک افزایش می یابد . ماست در افرادی که از حساسیت لاکتوز رنج می برند ، محصول مناسبی است .

 

 

 

 

شیر و محصولات شیری ( لبنی) دارای ارزش غذایی بسیار بالایی است . علاوه بر خواص خود شیر که مهمترین آن منبع کلسیم مفید و ضروری برای رشد انسان تلقی می شود ، تولیدات لبنی نیز خواص ارزشمند غذایی دارند .

شیر و محصولات آن کاربرد فراوانی در صنایع غذایی دارند ، از جمله :

        به عنوان عامل غلیظ کننده همراه با نشاسته در محصولاتی مانند سس سفید و سوپهای خامه ای استفاده می شود .

        شیر به افزایش طعم و نره محصول کمک می کند مثلاً در قهوه

        دلمه بعنوان یک عامل ترد کننده در جوجه و گوشت استفاده می شود .

        دوغ کره نمک زده شده برای برطرف کردن تشنگی استفاده می شود .

منبع : سايت علمی و پژوهشي آسمان--صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید
اين مطلب در تاريخ: شنبه 09 فروردین 1399 ساعت: 21:27 منتشر شده است
برچسب ها : ,
نظرات(0)

تحقیق درباره تناسخ و معاد

بازديد: 56
تحقیق درباره تناسخ و معاد

تناسخ و معاد

تناسخ از ريشه «نسخ» گرفته شده و از كلمات اهل لغت درباره اين واژه، چنين بر مى‏آيد كه از آن، دو خصوصيت استفاده مى‏شود: 1 ـ تحول و انتقال.2 ـ تعاقب دو پديده كه يكى جانشين ديگرى گردد. (1) در آنجا كه حكمى در شريعت به وسيله حكم ديگر برطرف شود، لفظ «نسخ» به كار مى‏برند، و هر دو ويژگى به روشنى در آن موجود است، ولى آنجا كه اين لفظ در مسائل كلامى مانند «تناسخ» به كار مى‏رود تنها به ويژگى اول اكتفا مى‏شود، ويژگى دوم مورد نظر قرار نمى‏گيرد.مثلا خواهيم گفت: «تناسخ» اين است كه روحى از بدنى به بدن ديگر منتقل شود، در اين جا تحول و انتقال هست ولى حالت تعاقب، كه يكى پشت سر ديگرى در آيد، وجود ندارد.و در هر حال شايسته است ما به انواع تحول‏ها و نقلها اشاره كنيم:

1 ـ انتقال نفس انسانى از اين جهان به سراى ديگر.

2 ـ انتقال نفس در سايه حركت جوهرى، از مرتبه قوه به مرتبه كمال، همان طور كه جريان، در نفس نوزاد چنين است، زيرا نفس نوزاد از نظر كمالات كاملا به صورت قوه و زمينه است، ولى به تدريج به حد كمال مى‏رسد.3 ـ انتقال نفس پس از مرگ به جسمى از اجسام مانند سلول نباتى و يا نطفه حيوان و يا جنين انسان، و به ديگر سخن: آنگاه كه انسان مى‏ميرد، روح او به جاى انتقال به نشأه ديگر، باز به اين جهان باز مى‏گردد، و در اين بازگشت نفس براى خود بدنى لازم دارد، كه با آن به زندگى مادى خود ادامه دهد، اين بدن كه ما از آن به جسم تعبير آورديم گاهى نبات است، و گاهى حيوان است، و گاهى انسان، و در حقيقت روح انسان پس از آن همه تكامل، تنزل يابد و به نبات يا حيوان و يا جنين انسانى تعلق گيرد، و بار ديگر زندگى را از نو شروع كند، واقعيت مثل معروف «روز نو و روزى از نو» تجسم پيدا مى‏كند، اين همان تناسخ است كه در فلسفه اسلامى و قبلا در فلسفه يونان، بلكه در مجامع فكرى بشر مطرح بوده است و غالبا كسانى كه تجزيه و تحليل درستى از معاد نداشتند به اين اصل پناه مى‏بردند، گوئى اصل تناسخ جبران كننده مزاياى معاد است و بازگشت انسان به اين دنيا، و تعلق نفس به بدن مادى، گاهى براى دريافت پاداش، و با براى كيفر بينى است، مثلا كسانى كه در زندگى ديرينه خود درست كار و پاكدامن بوده‏اند بار ديگر كه به اين جهان باز مى‏گردند و از زندگى بسيار مرفه و دور از غم و ناراحتى (به عنوان پاداش) برخوردار مى‏شوند، در حالى كه آن گروه كه در زندگى پيشين خود تجاوزكار و ستمگر بوده‏اند براى كيفر، به زندگى پست‏تر باز مى‏گردند ـ تو گوئى ـ اگر امروز گروهى را مرفه و گروه ديگرى را گرسنه و برهنه مى‏بينيم اين به خاطر نتيجه اعمال پيشين آنها است كه به اين صورت تجلى مى‏كند و هرگز تقصيرى متوجه فرد يا جامعه نيست.ما با اين كه از آميختن بحث‏هاى فلسفى و كلامى به بحثهاى اجتماعى مى‏پرهيزيم ولى در اين جا از اشاره به نكته‏اى ناگزيريم و آن اين كه اعتقاد به تناسخ به اين شكل، مى‏تواند اهرمى محكم در دست جهانخواران باشد كه عزت و رفاه خود را معلول پارسائى دوران ديرينه، و بدبختى و بخت برگشتگى بيچارگان را نتيجه زشتكاريهاى آنان در زندگيهاى قبلى قلمداد كنند و از اين طريق، بر ديگ خشم فروزان و جوشان توده‏ها كه پيوسته خواستار انقلاب و پرخاشگرى بر ضد مرفهان و مستكبران مى‏باشند، آب سرد بريزند و همه را خاموش نمايند.اگر ماركسيسم مى‏گويد «دين افيون ملتها است» بايد چنين انديشه‏هاى دينى را افيون ملتها بداند و آن را در خدمت مستكبران و غارتگران بيانديشد، نه آئينهاى منزه از اين خرافات را، و شايد به خاطر اين انگيزه بوده است كه انديشه تناسخ در سرزمينهائى مانند «هند» رشد نموده كه از نظر بدبختى و گسترش فاصله طبقاتى وحشت زا و هولناك مى‏باشد .به طور مسلم صاحبان زر و زور براى توجيه كارهاى خود، و براى فرو نشاندن خشم ملتهاى گرسنه و برهنه به چنين اصلى پناه مى‏بردند، و رفاه خود و سيه‏روزى همسايه ديوار به ديوار را از اين طريق توجيه مى‏نمودند، تا آن هندى بيچاره به جاى فكر در انقلاب، بر زندگى قبلى خود تاسف ورزد، و با خود بگويد چرا من در هزاران سال پيشين در اين جهان كه زندگى مى‏كردم چنين و چنان كرده‏ام كه اكنون دامنگيرم شده است، ولى خوشا به حال آن خواجگان كه هم‏اكنون ميوه نيكوكارى خود را مى‏چينند، بدون آنكه ستمى به كسى بنمايند.يك چنين اصل درست در خدمت ستمگران زورگو بوده است كه متأسفانه در سرزمين هند رشد و نمو كرده است.در هر حال ما در اين جا به بحث فلسفى خود ادامه مى‏دهيم و اقسام تناسخ را يادآور مى‏شويم: اصولا از طرف قائلان به تناسخ سه نظريه مطرح مى‏باشد كه عبارتند از: 1 ـ تناسخ نامحدود.2 ـ تناسخ محدود به صورت نزولى.3 ـ تناسخ محدود به صورت صعودى.هر چند هر سه نظريه، از نظر اشكال تصادم با معاد يكسان نمى‏باشند، (2) زيرا قسم نخست از نظر بحثهاى فلسفى باطل و با معاد كاملا در تضاد مى‏باشند، در حاليكه قسم سوم فقط يك نظريه فلسفى غير صحيح است هر چند اعتقاد به آن، مستلزم مخالفت با انديشه معاد نيست، همان گونه كه قسم دوم نيز مخالفت همه جانبه با انديشه معاد ندارد، ولى چون همگى در يك اصل اشتراك دارند و آن انتقال نفس از جسمى به جسم ديگر، از اين جهت قسم سومى را نيز در شمار اقسام تناسخ مى‏آوريم.اينك به توضيح اقسام نامبرده از تناسخ مى‏پردازيم :

1 ـ تناسخ نامحدود يا مطلق

مقصود از آن اين است كه نفس همه انسانها، پيوسته در همه زمانها از بدنى به بدن ديگر منتقل مى‏شوند، و براى اين انتقال از نظر افراد، و از نظر زمان محدوديتى وجود ندارد، يعنى نفوس تمام انسانها در تمام زمانها به هنگام مرگ، دستخوش انتقال، از بدنى به بدن ديگر مى‏باشند، و اگر معادى هست جز بازگشت به اين دنيا آن هم به اين صورت، چيز ديگرى نيست و چون اين انتقال از نظر افراد و از نظر زمان، گسترش كامل دارد از آن به تناسخ نامحدود يا مطلق تعبير نموديم.قطب الدين شيرازى در تشريح اين قسم چنين مى‏گويد: «گروهى كه از نظر تحصيل و آگاهى فلسفى در درجه نازل مى‏باشند به يك چنين تناسخ معتقدند، يعنى پيوسته نفوس از طريق مرگ و از طريق بدنهاى گوناگون، خود را نشان مى‏دهند و فساد و نابودى يك بدن مانع از عود ارواح به اين جهان نمى‏باشد.» (3) ـ

2 ـ تناسخ محدود به شكل نزولى

قائلان به چنين تناسخ معتقدند، انسانهايى كه از نظر علم و عمل، و حكمت نظرى و عملى، در سطح بالاترى قرار گرفته‏اند، به هنگام مرگ بار ديگر به اين جهان باز نمى‏گردند بلكه به جهان مجردات و مفارقات (از ماده و آثار آن) مى‏پيوندند و براى بازگشت آنان پس از كمال، به اين جهان وجهى نيست.ولى آن گروه كه از نظر حكمت عملى و علمى در درجه پائين قرار دارند، و نفس آنان آئينه معقولات نبوده و در مرتبه «تخليه نفس» از رذائل توفيق كاملى به دست نياورده‏اند، براى تكميل در هر دو قلمرو (نظرى و عملى) بار ديگر به اين جهان باز مى‏گردند، تا آنجا كه از هر دو جنبه به كمال برسند و پس از كمال به عالم نور مى‏پيوندند.در اين نوع از تناسخ دو نوع محدوديت وجود دارد يكى محدوديت از نظر افراد زيرا تمام افراد به چنين سرنوشتى دچار نمى‏گردند و افراد كامل بعد از مرگ به جاى بازگشت به دنيا به عالم نور و ابديت ملحق مى‏شوند، ديگرى از نظر زمان يعنى حتى آن افرادى كه براى تكميل به اين جهان باز گردانده مى‏شوند، هرگز در اين مسير پيوسته نمى‏مانند، بلكه روزى كه نقصان‏هاى علمى و عملى خود را بر طرف كردند بسان انسانهاى كامل قفس را شكسته و به عالم نور مى‏پيوندند.

3 ـ تناسخ صعودى

اين نظريه بر دو پايه استوار است: 1 ـ از ميان تمام اجسام، نبات آمادگى و استعداد بشرى براى دريافت فيض (حيات) دارد.2 ـ مزاج انسانى براى دريافت حيات برتر، بيش از نبات شايستگى دارد، او شايسته دريافت حياتى است كه مراتب نباتى و حيوانى را پشت سر گذاشته باشد.به خاطر حفظ اين دو اصل، (آمادگى بيشتر در نبات، و شايستگى بيشتر در انسان) فيض الهى كه همان حيات و نفس است، نخست به نبات تعلق مى‏گيرد، و پس از سير تكاملى خود به مرتبه نزديك به حيوان، در «نخل» ظاهر مى‏شود، آنگاه به عالم جانوران گام مى‏نهد، و پس از تكامل و وصول به مرتبه ميمون با يك جهش به انسان تعلق مى‏گيرد و به حركت استكمالى خود ادامه مى‏دهد تا از نازلترين درجه به مرتبه كمال نائل گردد. (4) اكنون كه با اقسام تناسخ و تفاوتهاى آنها آشنا شديم پيرامون تحليل و نقد اين اقسام مطالبى را ياد آور مى‏شويم:

1 ـ تناسخ و معاد

دقت در اقسام سه گانه تناسخ اين مطلب را به ثبوت مى‏رساند كه اعتقاد به تناسخ مطلق صد در صد در نقطه مقابل معاد قرار گرفته است و قائلان به تناسخ نامحدود، حتى به عنوان نمونه هم نمى‏توانند در موردى معتقد به معاد باشند، زيرا انسان در اين نظريه پيوسته در حال بازگشت به دنيا است و از نقطه‏اى كه شروع مى‏كند باز به همان نقطه باز مى‏گردد.در حالى كه در تناسخ نزولى، تناسخ نه همگانى است و نه هميشگى و گروه كامل از روز نخست داراى معاد مى‏باشند يعنى مرگ آنان سبب مى‏شود كه نفوس آنان به عالم نور ملحق گردد، ولى طبقه غير كامل تا مدتى فاقد معاد مى‏باشند و مرگ آنان مايه باز گشت به اين جهان است ولى آنگاه كه از نظر علمى و عملى به حد كمال رسيدند، به گروه كاملان ملحق مى‏شوند و قيامت آنان نيز برپا مى‏شود.نظريه سوم كوچكترين منافاتى با معاد ندارد، بلكه خطاى آن در تبيين خط تكامل است كه آن را به صورت منفصل و جداى از هم تلقى مى‏كند، و نفس را روزى در عالم نبات محبوس كرده، سپس از آنجا به عالم حيوان منتقل مى‏سازد، و پس از طى مراحلى، متعلق به بدن انسان مى‏داند، و نفس در اين نظريه مثل مرغى است كه از قفس به قفسى و از نقطه‏اى به نقطه‏اى منتقل مى‏گرد، و هرگز ميان اين مراتب، اتصال و پيوستگى، وجود ندارد و «نفس» در هر دوره‏اى براى خود بدنى دارد، تا لحظه‏اى كه به آخرين بدن برسد و به هنگام مرگ به عالم آخرت ملحق شود.و اگر دارنده اين نظريه، اين مراتب را متصل و بهم پيوسته مى‏انگاشت، با حركت جوهرى كاملا هم آهنگ بود، و در حقيقت حركت جوهرى در اين نظريه به صورت منفصل منعكس شده، در حالى كه اگر قيد انفصال را بردارد، و بگويد نطفه انسان از دوران جنينى تا انسان كامل گردد، مراحل نباتى و حيوانى را طى كرده و به مرتبه انسانى مى‏رسد، بدون اين كه براى نفس متعلقات و موضوعات مختلفى باشد، و در هر حال يك چنين نظريه هر چند با معاد تصادم ندارد از نظر برهان فلسفى مردود مى‏باشد.

2 ـ تناسخ مطلق و عنايت الهى

در اين باره دو مطلب را ياد آور مى‏شويم: 1 ـ هرگاه نفوس به صورت همگانى و هميشگى راه تناسخ را پيمايند، ديگر مجالى براى معاد نخواهد بود، در حالى كه با توجه به دلائل فلسفى، آن يك اصل ضرورى و حتمى است و شايد قائلان به اين نظريه، چون به حقيقت (معاد) پى نبرده‏اند «ره افسانه زده‏اند» ، و تناسخ را جايگزين معاد ساخته‏اند، در حالى كه دلائل ششگانه ضرورت معاد يك چنين بازگشت را غايت معاد نمى‏داند، زيرا انگيزه معاد منحصر به پاداش و كيفر نيست، تا تناسخى كه هم آهنگ با زندگى پيشين انسان باشد، تأمين كننده عدل الهى باشد، بلكه ضرورت معاد دلائل متعددى دارد كه جز با اعتقاد به انتقال انسان به نشأه‏اى ديگر تأمين نمى‏شود.در اين نظريه قدرت الهى محدود به آفريدن انسانهائى بوده كه پيوسته در گردونه تحول و دگرگونى قرار گرفته‏اند، گوئى قدرت حق محدود بوده و ديگر انسانى را نمى‏آفريند و آفريده نخواهد شد.2 ـ نفس كه از بدنى به بدن ديگر منتقل مى‏شود، از دو حالت بيرون نيست، يا موجودى است منطبع و نهفته در ماده و يا موجودى است مجرد و پيراسته از جسم و جسمانيات.در فرض نخست، نفس انسانى حالت عرض يا صور منطبع و منقوش در ماده به خود مى‏گيرد، كه انتقال آنها از موضوعى به موضوع ديگر محال است، زيرا واقعيت عرض و صورت منطبع، واقعيت قيام به غير است و در صورت انتقال نتيجه اين مى‏شود كه نفس منطبع، در حال انتقال كه حال سومى است بدون موضوع بوده و حالت استقلال داشته باشد.و به عبارت ديگر : نفس منطبع در بدن نخست داراى موضوع است و پس از انتقال نيز داراى چنين واقعيت مى‏باشد سخن در حالت سوم (انتقال) است كه نتيجه اين نظريه اين است كه در اين حالت نفس به طور متصل و منهاى موضوع، وجود داشته باشد و اين خود امير غير ممكن است و در حقيقت اعتقاد به چنين استقلال، جمع ميان دو نقيض است زيرا واقعيت اين صورت، قيام به غير است و اگر با اين واقعيت وابسته، وجود مستقلى داشته باشد، اين همان جمع ميان دو نقيض است در آن واحد. فرض دوم كه در آن، نفس مستنسخ حظى از تجرد دارد و پيوسته متعلق به ماده مى‏گردد، مستلزم آن است كه موجودى كه شايستگى تكامل و تعالى را دارد، هيچ‏گاه به مطلوب نرسد و پيوسته در حد محدودى در جا زند زيرا تعلق پيوسته به ماده مايه محدوديت نفس است، زيرا نفس متعلق، از نظر ذات مجرد، و از نظر فعل، پيوسته قائم به ماده مى‏باشد، و اين خود يك نوع بازدارى نفس از ارتقاء به درجات بالاتر است در حالى كه عنايت الهى ايجاب مى‏كند كه هر موجودى به كمال مطلوب خود برسد.اصولا مقصود از كمال ممكن، كمال علمى و عملى است و اگر انسان پيوسته از بدنى به بدن ديگر منتقل گردد، هرگز از نظر علم و عمل، و انعكاس حقائق بر نفس، و تخليه از رذائل و آرايش به فضائل به حد كمال نمى‏رسد.البته نفس در اين جهان ممكن است به مراتب چهارگانه عقلى از هيولائى تا عقل بالملكه، تا عقل بالفعل، و عقل مستفاد برسد ولى اگر تجرد كامل پيدا كرد و بى‏نياز از بدن شد از نظر معرفت و درك حقائق، كاملتر خواهد بود از اين جهت حبس نفس در بدن مادى به صورت پيوسته با عنايت حق سازگار نيست. (5) در اينجا يادآورى اين نكته لازم است كه ابطال شق دوم به نحوى كه بيان گرديد صحيح نيست زيرا تعلق نفس به بدن مانع از پويائى او در تحصيل كمال نيست و اصولا اگر تعلق نفس به بدن با حكمت حق منافات داشته باشد بايد گفت معاد همگان و يا لا اقل گروهى از كاملان روحانى است، يعنى فقط روح آنان محشور مى‏شود و از حشر بدن آنان خبرى نيست در حالى كه اين بيان با نصوص قرآن سازگار نمى‏باشد از اين جهت در ابطال فرض دوم، بايد به گونه ديگر سخن گفت و آن اينكه پذيرفتن فرض دوم با ادله‏اى كه وجود معاد، و حشر انسان را در جهان ديگر ضرورى تلقى مى‏كند، كاملا منافات دارد، و اگر آن ادله را پذيرفتيم، هرگز نمى‏توانيم فرض دوم را (نفس مستنسخ پيوسته در اين جهان به بدن متعلق گردد) بپذيريم.

3 ـ تناسخ نزولى و واپس گرائى

در تناسخ نزولى گروه كاملان در علم و عمل، وارسته از چنين ارتجاع و بازگشت به حيات مادى مى‏باشند، فقط گروه ناقص در دو مرحله به حيات دنيوى بر مى‏گردند آن هم از طريق تعلق به «جنين انسان» يا سلول گياه و نطفه حيوان.در نقد اين نظريه كافى است كه به واقعيت نفس آنگاه كه از بدن جدا مى‏شود، توجه كنيم، نفس به هنگام جدائى از بدن انسان ـ مثلا ـ چهل ساله به كمالى مخصوصى مى‏رسد، و بخشى از قوه‏ها در آن به فعليت در مى‏آيد، و هيچ كس نمى‏تواند انكار كند كه نفس يك انسان چهل ساله، قابل قياس با نفس كودك يك ساله و دو ساله نيست.در تناسخ نزولى كه روح انسان چهل ساله، پس از مرگ به «جنين انسان» ديگر تعلق مى‏گيرد از دو حالت بيرون نيست: 1 ـ نفس انسانى با داشتن آن كمالات و آن فعليت‏ها به جنين انسان يا جنين حيوان يا به بدن حيوان كاملى تعلق گيرد.2 ـ نفس انسان با حذف فعليات و كمالات به جنين انسان يا حيوانى منتقل گردد.صورت نخست امتناع ذاتى دارد زيرا نفس با بدن يك نوع تكامل هم آهنگ دارند و هرچه بدن پيش رود نفس نيز به موازات آن گام به پيش مى‏گذارد.اكنون چگونه مى‏توان تصور كرد كه نفس به تدبير بدنى، كه نسبت به آن كاملا ناهماهنگ است، بپردازد.و به عبارت ديگر: تعلق نفس به چنين بدن مايه جمع ميان دو ضد است زيرا از آن نظر كه مدتها با بدن پيش بوده داراى كمالات و فعليت‏هاى شكفته مى‏باشد، و از آن نظر كه به «جنين» تعلق مى‏گيرد بايد فاقد اين كمالات باشد، از اين جهت يك چنين تصوير از تعلق نفس، مستلزم جمع ميان ضدين و يا نقيضين است.و اگر فرض شود كه نفس با سلب كمالات و فعليات، به جنين تعلق گيرد يك چنين سلب، يا خصيصه ذاتى خود نفس است يا عامل خارجى آن را بر عهده دارد.صورت نخست امكان پذير نيست زيرا حركت از كمال به نقص نمى‏تواند، خصيصه ذاتى يك شى‏ء باشد.و صورت دوم با عنايت الهى سازگار نمى‏باشد زيرا مقتضاى حكمت اين است كه هر موجودى را به كمال ممكن خود برساند. آنچه بيان گرديد تصوير روشنى از سخن صدر المتألهين در اسفار مى‏باشد. (6)

4 ـ تناسخ صعودى

در تناسخ صعودى مسير تكامل انسان، گذر از نبات به حيوان، سپس به انسان است و از آنجا كه نبات براى دريافت حيات آماده‏تر از انسان، و انسان شايسته‏تر از ديگر انواع است بايد حيات (نفس نباتى) به نبات تعلق گيرد و از طريق مدارج معينى به بدن انسان منتقل گردد .از قائلان به اين نظريه سئوال مى‏شود اين نفس (نفس منتقل از نبات به حيوان سپس به انسان) از نظر واقعيت چگونه است آيا موقعيت انطباعى در متعلق دارد، آنچنان كه نقوش در سنگ و عرض در موضوع خود منطبع مى‏باشد، يا موجود مجردى است كه در ذات خود، نياز به بدن مادى ندارد هر چند در مقام كار و فعاليت، از آن به عنوان ابزار استفاده مى‏كند.در صورت نخست سه حالت خواهيم داشت: 1 ـ حالت پيشين كه نفس در موضوع پيشين منطبع بود.2 ـ حالت بعدى كه پس از انتقال نفس در بدن دوم منطبع مى‏شود.3 ـ حالت انتقال كه از اولى گسسته و هنوز به دومى نپيوسته است.در اين صورت اين اشكال پيش مى‏آيد كه نفس در حالت سوم چگونه مى‏تواند هستى و تحقق خود را حفظ كند در حالى كه واقعيت آن انطباع در غير و حال در محل است و فرض اين است كه در اين حالت (حالت سوم) هنوز موضوعى پيدا نكرده و موضوعى را به دست نياورده است.در صورت دوم مشكل به گونه‏اى ديگر است و آن اينكه مثلا نفس متعلق به حيوان آنگاه كه در حد حيوان تعين پيدا كند، نمى‏تواند به بدن انسان تعلق بگيرد، زيرا نفس حيوانى از آن نظر كه در درجه حيوانى محدود و متعين گشته است كمال آن در دو قوه معروف شهوت و غضب است، و اين دو قوه، براى نفس در اين حد كمال شمرده مى‏شود، و اگر نفس حيوانى در اين حد فاقد اين دو نيرو شد در حقيقت حيوان نبوده و بالاترين كمال

خود را فاقد مى‏باشد.در حالى كه اين دو قوه براى نفس انسانى نه تنها مايه كمال نيست، بلكه مانع از تعالى آن به درجات رفيع انسانى است.نفس انسانى در صورتى تكامل مى‏يابد كه اين دو نيرو را مهار كند و همه آنها را بشكند.اكنون سئوال مى‏شود چگونه مى‏تواند نفس حيوانى پايه تكامل انسان باشد در حالى كه كمالات متصور در اين دو، با يكديگر تضاد و تباين دارند، و اگر نفس حيوانى با چنين ويژگى‏ها به بدن انسان تعلق گيرد نه تنها مايه كمال او نمى‏باشد، بلكه او را از درجه انسانى پائين آورده و در حد حيوانى قرار خواهد داد كه با چنين سجايا و غرائز همگامند.البته قائلان به اين نوع از تناسخ سوراخ دعاء را گم كرده و به جاى تصوير تكامل به صورت متصل و پيوسته، آن را به صورت منفصل و گسسته انديشيده‏اند، و تفاوت تناسخ به اين معنى، با حركت جوهرى در اين است كه در اين مورد تكامل به صورت گسسته و با موضوعات مختلف (نبات، حيوان، انسان) صورت مى‏پذيرد، در حالى كه تكامل نفس در حركت جوهرى به صورت پيوسته و با بدن واحد تحقق مى‏يابد.و به تعبير روشن‏تر در اين نظريه نفس نباتى تعين پيدا كرده و با اين خصوصيات به بدن حيوانى تعلق مى‏گيرد، و نفس حيوانى با تعينات حيوانى كه خشم و شهوت از صفات بارز آن است، به بدن انسان تعلق مى‏گيرد، آنگاه مسير كمال را مى‏پيمايد، ولى بايد توجه كرد كه اين نوع سير، مايه تكامل نمى‏گردد، بلكه موجب انحطاط انسان به درجه پائين‏تر مى‏باشد زيرا اگر نفس انسانى كه با خشم و شهوت اشباع شده به بدن انسان تعلق گيرد او را به صورت انسان درنده در آورده كه جز اعمال غريزه، چيزى نمى‏فهمد.در حالى كه در حركت جوهرى، جماد در مسير تكاملى خود به انسان مى‏رسد ولى هيچ گاه در مرتبه‏اى تعين نيافته و ويژگى‏هاى هر مرتبه را به صورت مشخص واجد نمى‏باشد.اين جا است كه سير جماد از اين طريق مايه تكامل است در حالى كه سير پيشين مايه جمع بين اضداد و انحطاط به درجات نازلتر مى‏باشد.آرى اين نوع از تناسخ يك اصل باطل است هر چند با معاد تضادى ندارد. (7) .

تحليلى جامع از تناسخ

تا اين جا با اقسام تناسخ و نادرستى هر يك، با دليل مخصوص به آن آشنا شديم، اكنون وقت آن رسيده است كه تناسخ را به صورت جامع بدون در نظر گرفتن ويژگى هر يك مورد بحث و بررسى قرار دهيم و ما از ميان دلائل زيادى كه براى ابطال تناسخ گفته شده است دو دليل را بر مى‏گزينيم:

1 ـ تعلق دو نفس به يك بدن

لازمه قول به تناسخ به طور مطلق تعلق دو نفس به يك بدن و اجتماع دو روح در يك تن مى‏باشد و اين برهان را مى‏توان با قبول دو اصل مطرح كرد.1 ـ هر جسمى اعم از نباتى و حيوانى و انسانى آنگاه كه آمادگى و شايستگى تعلق نفس داشته باشد، از مقام بالا نفس بر آن تعلق مى‏گيرد، زيرا مشيت خدا بر اين تعلق گرفته است كه هر ممكن را به كمال مطلوب خود برساند .در اين صورت سلول نباتى خواهان نفس نباتى، نطفه حيوانى خواهان نفس حيوانى، و جنين انسانى خواهان نفس انسانى مى‏باشد و قطعا نيز تعلق مى‏گيرد.2 ـ هر گاه با مرگ انسانى، نفس وى، به جسم نباتى يا حيوانى يا جنين انسان تعلق گيرد در اين صورت جسم و بدن مورد تعلق اين نفس، داراى نوعى تشخص و تعين و حيات متناسب با آن خواهد بود.پذيرفتن اين دو مقدمه مستلزم آن است كه به يك بدن دو نفس تعلق بگيرد يكى نفس خود آن جسم كه بر اثر شايستگى از جانب آفريدگار اعطا مى‏شود و ديگرى نفس مستنسخ از بدن پيشين.اجتماع دو نفس در يك بدن از دو نظر باطل است: اولا: بر خلاف وجدان هر انسان مدركى است، و تا كنون تاريخ از چنين انسانى گزارش نكرده است كه مدعى دو روح و دو نفس بوده باشد.ثانيا: لازم است كه از نظر صفات نفسانى داراى دو وصف مشابه باشد مثلا آنجا كه از طلوع آفتاب آگاه مى‏شود و يا به كسى عشق مى‏ورزد بايد در خود اين حالات را به طور مكرر در يك آن بيابد. (8) و به عبارت ديگر: نتيجه تعلق دو نفس به يك بدن، داشتن دو شخصيت و دو تعين و دو ذات، در يك انسان است، و در حقيقت لازمه آن اين است كه واحد، متكثر و متكثر واحد گردد زيرا فرد خارجى يك فرد از انسان كلى است و لازمه وحدت، داشتن نفس واحد است ولى بنا بر نظريه تناسخ، داراى دو نفس است طبعا بايد دو فرد از انسان كلى باشد و اين همان اشكال واحد بودن متكثر و يا متكثر بودن واحد است (9) و اين فرض علاوه بر اين كه از نظر عقل محال است محذور ديگرى نيز دارد و آن اين كه بايد هر انسان در هر موردى داراى دو انديشه و آگاهى و ديگر صفات نفسانى باشد.

پاسخ به يك سؤال:

ممكن است به نظر برسد سلول نباتى آنگاه كه آماده تعلق نفس است و يا نطفه حيوانى و يا جنين انسانى كه شايستگى تعلق نفس را دارد، تعلق نفس مستنسخ، مانع از تعلق نفس ديگر مى‏باشد و در اين صورت دو شخصيت و دو نفس وجود نخواهد داشت.پاسخ اين پرسش روشن است زيرا مانع بودن نفس مستنسخ از تعلق نفس جديد، بر اين سلول و يا نطفه و يا جنين انسانى، اولى از عكس آن نيست و آن اين كه تعلق نفس مربوط به هر سلول و جنين، مانع از تعلق نفس مستنسخ مى‏باشد و تجويز يكى بدون ديگرى ترجيح بدون مرجح است.و به ديگر سخن: هر يك از اين بدنها آمادگى نفس واحدى را دارد، و تعلق هر يك مانع از تعلق ديگرى است چرا بايد مانعيت يكى را پذيرفت و از ديگرى صرفنظر كرد؟

2 ـ نبودن هماهنگى ميان نفس و بدن

تركيب بدن و نفس يك تركيب واقعى و حقيقى است، هرگز مشابه تركيب صندلى و ميز از چوب و ميخ (تركيب صناعى) و نيز مانند تركيبات شيميائى نيست، بلكه تركيب آن دو، بالاتر از آنها است و يك نوع وحدت ميان آن دو حاكم است و به خاطر همين وحدت، نفس انسانى هماهنگ با تكامل بدن پيش مى‏رود، و در هر مرحله از مراحل زندگى نوزادى، كودكى، نوجوانى، جوانى، پيرى و فرتوتى، براى خود شأن و خصوصيتى دارد كه قوه‏ها به تدريج به مرحله فعليت مى‏رسد و توان‏ها حالت شدن پيدا مى‏كنند.در اين صورت نفس با كمالات فعلى كه كسب كرده است چگونه مى‏تواند با سلول نباتى و يا نطفه حيوانى و جنين انسانى متحد و هم آهنگ گردد، در حالى كه نفس از نظر كمالات به حد فعليت رسيده و بدن، در نخستين مرحله از كمالات است و تنها قوه و توان آن را دارد.آرى اين برهان در صورتى حاكم است كه نفس انسانى به بدن پائين‏تر از خود تعلق گيرد، بدنى كه كمالات آن به حد فعليت نرسيده ولى آنگاه كه به بدن هماهنگ تعلق گيرد اين برهان جارى نخواهد بود. (10) و در آخر ياد آور مى‏شويم محور برهان در اين جا فقدان هماهنگى ميان نفس و بدن است كه در غالب صورتهاى تناسخ وجود دارد و اين برهان ارتباطى به برهان گذشته كه در تناسخ نزولى يادآور شديم و نتيجه آن يك نوع واپسگرائى و بازگشت فعليت‏ها به قوه‏ها بود، ندارد.

پاسخ به سه پرسش 1 ـ آيا مسخ در امت‏هاى پيشين تناسخ نيست؟

نخستين پرسشى كه در اين‏جا مطرح است اين است كه به گواهى قرآن در امت‏هاى پيشين مسخ رخ داده است و گروهى از تبهكاران به صورت خوك و ميمون در آمده‏اند آيا اين، گواه بر اين معنا نيست كه نفس انسانى آنان از بدن آنها جدا شده و بر بدن چنين حيوانات كثيف تعلق گرفته است.قرآن در اين زمينه مى‏فرمايد: «قل هل أنبئكم بشر من ذلك مثوبة عند الله، من لعنه الله و غضب عليه و جعل منهم القردة و الخنازير و عبد الطاغوت اولئك شر مكانا و اضل عن سواء السبيل» (مائده آيه 60) . بگو شما را به كيفرى بد نزد خدا آگاه سازم، آنان كسانى هستند كه خدا آنها را از رحمت خود دور كرده و بر آنها خشم گرفته و برخى از آنان را به صورت ميمون و خوك درآورده است و كسانى كه طاغوت را به اطاعت خود پرستش كرده‏اند، آنان جايگاه بدى دارند و از طريق حق منحرف‏تر مى‏باشند.و نيز مى‏فرمايد: «فلما عتوا عما نهوا عنه قلنا لهم كونوا قردة خاسئين» (اعراف/166) .وقتى از آنچه كه بازداشته شده بودند سرپيچيدند فرمان داديم كه به صورت ميمونهاى پست در آئيد.پاسخ: همان طور كه يادآور شديم اساس تناسخ را دو چيز تشكيل مى‏دهد: الف: وجود دو بدن: بدنى كه روح و نفس از آن منسلخ شود و بدنى كه روح پس از مفارقت، به آن تعلق گيرد، حالا اين بدن دوم سلول نباتى و نطفه حيوانى باشد و يا جنين انسانى و يا يك حيوان كامل عيار.ب: واپسگرائى نفس، و انحطاط آن از كمال پيشين به درجه پست‏تر، همچنان كه اين مسئله آنگاه كه به سلول نباتى يا نطفه حيوانى يا جنين انسانى تعلق گيرد، تحقق پيدا مى‏كند.ولى در مورد سئوال هيچ يك از دو شرط محقق نيست، نه از تعدد بدن خبرى هست، و نه از نزول نفس از كمال خود به مقام پست‏تر .اما تعدد بدن نيست زيرا فرض اين است كه همان انسانهاى طغيانگر به فرمان خدا به صورت ميمون و خوك در آمده‏اند و لباس ظاهر انسانى را از دست داده و لباس ظاهر حيوانى بر خود پوشيده‏اند و در حقيقت يك بدن بيش وجود نداشت، چيزى كه هست شكل ظاهرى آنان تغيير يافت .و اما مسأله انحطاط نفس، آن نيز منتفى است زيرا هدف از عمل، كيفر دادن اين گروه است كه خود را به صورت دوم (ميمون و خوك) ببينند، و سخت ناراحت شوند و اين دگرگونى ظاهرى به عنوان كيفر در آنها تحقق پذيرفت و اگر نفس آنان از مقام انسانى به مرتبه حيوانى تنزل مى‏كرد و درك آنان در حد درك حيوانى مى‏بود، مسأله كيفر منتفى مى‏گرديد، كيفر در صورتى است كه آنان با شعور انسانى و ادراك پيشين خود به ظاهر و به پيكر ممسوخ خود بنگرند، و سخت در رنج و تعب باشند و گرنه اگر نفس آنان در حد يك نفس حيوانى مانند خوك و ميمون تنزل نمايد، هرگز از نگرش به ظاهر خود رنج نبرده، بلكه از آن شادمان مى‏بودند.قرآن به اين حقيقت اشاره كرده مى‏فرمايد: «فجعلناها نكالا لما بين يديها و ما خلفها و موعظة للمتقين» (بقره/66) .ما آن را كيفرى براى گناهان پيش از (نهى از شكار ماهى از دريا) و گناهان پسين آنها، قرار داديم و عبرتى براى پند گيران. (11) همان طور كه ياد آور شديم هدف از اين كار، كيفر و عقوبت آنان بود و در عين حال براى ديگران مايه عبرت و پند، و هدف اول در صورتى تحقق مى‏پذيرد كه حالات روانى، انسانى آنان محفوظ بماند. (12) و به ديگر سخن: واقعيت مسخ اين بود كه آنان با داشتن مقام انسانيت به شكل ميمون در آيند نه اينكه علاوه بر تغيير صورت ظاهرى، انسانيت آنان مسخ و باطل گردد و روح خوكى و ميمونى به بدن آنان تعلق گيرد.

2 ـ تفاوت تناسخ و رجعت چيست؟

در بحث علائم و نشانه‏هاى قيامت ياد آور شديم كه پيش از برپائى رستاخيز گروهى از تبهكاران به اين دنيا باز گردانده مى‏شوند و بنابر بعض از روايات گروهى از نيكوكاران نيز در همين شرائط به اين جهان بازگردانده مى‏شوند، و در نتيجه روح آنان بار ديگر به بدن دنيوى آنها تعلق مى‏گيرد، اكنون سئوال مى‏شود تفاوت اين نوع بازگشت با تناسخ چيست؟ پاسخ: باز گشت اين گروه به اين جهان با احياء مردگان به وسيله حضرت مسيح، تفاوتى ندارد، تمام پيروان قرآن و پيروان آئين مسيح بر معجزه‏هاى او در اين مورد صحه نهاده‏اند، و هيچ كس فكر نكرده‏است كه احياء مردگان از مقوله تناسخ مى‏باشد بلكه آن را معجزه و كرامت ناميده‏اند، بنابر اين بازگشت گروهى از تبهكاران و نيكوكاران به دنيا، حالت احياء مردگان توسط مسيح را دارد و هيچ ارتباطى به مسأله تناسخ ندارد زيرا همان طور كه در پاسخ پرسش پيشين گفتيم محور تناسخ تعدد بدن و تنزل نفس از مقام انسانى است و در احياء مردگان نه تعدد بدن وجود دارد و نه نفس از مقام شامخ خود به مقام پائين‏تر تنزل مى‏يابد، بلكه نفس به همان بدنى كه ترك كرده و با او هماهنگى كامل داشته و دارد تعلق مى‏گيرد بنابراين در مسأله رجعت هم بدن يكى است و هم نفس، بدن همان است كه قبل از مرگ، مورد تعلق تدبير روح بود، و نفس هم همان نفس و روح انسانى است كه در گذشته مدبر بدن بوده است و در رجعت و بازگشت به بدن در اين دنيا هرگز نفس، فعليتهاى خود را از دست نمى‏دهد، و به صورت تنزل يافته، تعلق به بدن پيدا نمى‏كند تا گفته شود حركت ارتجاعى از فعليت به قوه يا به مراتب نازلتر، محال است بلكه با همان فعليتهائى كه در زمينه سعادت يا شقاوت كسب نموده است بار ديگر به بدن دنيوى تعلق تدبير پيدا مى‏كند.آرى در اين‏جا سئوال ديگرى مطرح است و آن اينكه هدف از اين بازگشت چيست؟ آيا پس از تعلق روح به بدن دنيوى، و بر قرار شدن مجدد تعلق تدبيرى، نفس، حركت استكمالى مى‏پذيرد، و آيا اصولا براى انسانهاى صالحى چون پيامبر و افراد طغيانگرى چون فرعونيان مراحلى از فعليت و كمال كه آن را دريافت نكرده باشند متصور است تا به هنگام رجعت، حركت استكمالى براى آنان تحقق پذيرد، يا اينكه آنان همه درجات و مراتب فعليت‏ها را در نور ديده و بنا بر اين حركت استكمالى براى آنان متصور نيست؟ اين سئوالى است در خور دقت و تأمل، ولى پاسخ به آن، ارتباطى به سئوال مورد بحث ندارد، هدف اين است كه روشن شود كه تناسخ و رجعت از دو مقوله‏اند چنانكه روشن گرديد ولى ما اين سئوال را در بحثهاى آينده در فرصتى مناسب پاسخ خواهيم داد. (13) در اينجا لازم است به خيانت تاريخ‏نگارى، در نگارش تاريخ علم كلام اشاره كنيم، و او احمد امين مصرى است كه در كتاب «فجر الاسلام» شيعه را متهم به اعتقاد به تناسخ كرده است، (14) در حالى كه كتابهاى كلامى شيعه از روز نخست، تناسخ را به شدت رد كرده‏اند.

3 ـ سنت الهى و بازگشت انسان به اين دنيا

قرآن كريم در مواردى از احياء مردگان و بازگشت نفوس (اعم از انسان و غير انسان) پس از مفارقت از بدن به اين دنيا گزارش مى‏دهد. (15) حال سئوالى كه مطرح مى‏شود اين است كه آيا بازگشت روح به بدن در اين دنيا از نظر سنت الهى چگونه است؟ پاسخ: سنت الهى در مورد زندگى و مرگ انسان، اين است كه پس از انتقال انسان به عالم برزخ، بار ديگر به اين جهان باز نگردد جز در موارد استثنائى مانند احياء مردگان به واسطه مسيح يا رجعت پيش از قيامت و نظائر آن، و خدا در قرآن به اين سنت كلى اشاره كرده مى‏فرمايد: «حتى اذا جاء احدهم الموت قال رب ارجعونى لعلى اعمل صالحا فيما تركت، كلا انها كلمة هو قائلها و من ورائهم برزخ الى يوم يبعثون» (مؤمنون/99 ـ 100) .لحظه‏اى كه پيك مرگ به سراغ يكى از آنان مى‏آيد مى‏گويد: پروردگارا مرا به دنيا بازگردان تا عمرى را كه ضايع كرده‏ام، با عمل صالح جبران نمايم، خطاب مى‏آيد «كلا» : نه، ديگر بازگشتى نيست و اين سخنى است كه او گوينده آن است و سودى در آن نيست، پيش روى او تا روز قيامت مانعى است كه از رجوع او جلوگيرى مى‏كند.در اين جا يادآورى نكته‏اى لازم است و آن اينكه در نظام گذشته (رژيم پهلوى) يكى از نويسندگان، براى بالا بردن تيراژ مطبوعات خود، دست به ابتكارى زده بود و مسأله «ارتباط با ارواح» را مطرح مى‏كرد و مدعى اين بود كه از طريق «تنويم مغناطيسى» (يك نوع خواب كردن افراد) موفق به كشف جديد علمى شده است و آن اينكه، روح افراد در چنين حالت، از اسرارى پرده بر مى‏دارند، و مى‏گويند: كه روزگارى، در بدن مرغى و يا گياهى بوده‏اند اكنون در بدن انسانى قرار گرفته‏اند...و از اين طريق انديشه كفر آميز «تناسخ» را در اذهان زنده مى‏كرد.شكى نيست يك چنين پرسشها و پاسخها نمى‏تواند، ارزش علمى داشته باشد.و عقلا و شرعا حجت نيست، و دردى را درمان نمى‏كند، ما شاهد اين قبيل از جلسه‏ها بوديم كه اين افراد پس از به خواب رفتن، مطالبى را مى‏گفتند كه هرگز اساس صحيحى نداشت هيچ بعيد نيست پاسخهاى اين افراد ساخته خيال و وهم آنان باشد كه در اين حالت، براى خيال پردازى مجالى پيدا مى‏كنند، و تفصيل اين مطلب از آن مقام ديگرى است، به اميد آنكه به تفصيل درباره آن سخن بگوييم.

شرح اين هجران و اين خون جگر 
اين زمان بگذار تا وقت دگر

پى‏نوشتها:

(1) در اقرب الموارد مى‏نويسد: النسخ فى الاصل: النقل، راغب در مفردات خود مى‏گويد: النسخ ازالة شى‏ء بشى‏ء يتعاقبه كنسخ الشمس الظل، و الظل الشمس، و الشيب الشباب.نسخ از بين بردن چيزى است، چيز ديگر را به صورت متعاقب، مانند خورشيد كه سايه را، يا سايه كه خورشيد را محو مى‏كند، و پيرى كه جوانى را نابود مى‏سازد، و در همه اين موارد نسخ به كار مى‏رود.

(2) محقق لاهيجى در اين باره كلامى دارد كه ياد آور مى‏شويم.مى‏گويد «اما تناسخ هيچ كس از حكماى مشائين به جواز آن نرفته و جدى‏ترين ناس در ابطاس تناسخ ارسطاطاليس شكر الله سعيه و اتباعش از قدماى مشائيه اسلامند و جدى‏ترين مردم در وقوع تناسخ حكماى هند و چين و بابل و به زعم شيخ اشراق و اتباعش قدماى حكماى يونان و حكماى مصر و فارس، جميع مايل به تناسخ‏اند در نفوس اشقيا فقط و اين گروه اگر چه در انتقال از نوعى به نوع ديگر اختلاف نظر دارند ولى همه اتفاق دارند در قول به خلاص نفوس بالآخره از تردد در ابدان عنصريه و اتصال به عالم افلاك يا به عالم مثال و اين تردد در ابدان عنصريه نزد اين جماعت، عقوبت و عذاب و جهنم نفوس شريره است، اين است تناسخى كه از جمله منسوبين حكمت قائل‏اند به آن و اما قول بدوام تردد نفوس در ابدان عنصريه و عدم خلاص از آن، مذهب جماعتى است كه قائل به حكمت و توحيد و به حشر و نشر و ثواب و عقاب نيستند و اين طائفه اردى (پائين‏ترين) طوايف اهل تناسخند» .گوهر مراد، مقاله 3، باب 4، فصل 7، ص .472

 

منبع : سايت علمی و پژوهشي آسمان--صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید
اين مطلب در تاريخ: شنبه 09 فروردین 1399 ساعت: 21:18 منتشر شده است
برچسب ها : ,,,,,,,,,,
نظرات(0)

تحقیق درباره ستارگان دنباله دار

بازديد: 278
 تحقیق درباره ستارگان دنباله دار

 ستارگان دنباله دار

دردایره المعارف ویکی پدیا ذکر شده است که : چیزی به نام ستاره دنباله دار وجود نداردو این نامی است که به اشتباه گفته می شود و فقط گوی های یخی وگلی هستند که به هنگامگذر از خورشید (یا هر ستاره ی دیگر) ، آتشین شده و مانند دنباله به نظر می رسد . ازاین رو به آنها ستارگان دنباله دار می گویند که مانند یک ستاره از خود نور دارند . حال به درستی یا نادرستی آن می پردازیم .به راستیاطلاعات بشر ازستارگان دنباله دار از چه زمانی آغاز شد؟

البته می توان این اطلاعات را به 2 دستهتقسیم کرد :

1- اطلاعاتخرافی

2- اطلاعاتواقعی 

از زمانهای دور مردم ستارگان دنباله دار را پدیده ای شوم می دانستند . شاید به این خاطر کههر بار یک ستاره دنباله دار در آسمان ظاهر می گشت ، یک پدیده شوم اتفاق می افتاد . مثلاً درسال 1668 ستاره دنباله داری پدیدار آمد و مرگ و میر بسیاری در میان گربههای ناحیه وستفالی اتفاق افتاد . یا در نقطه ای دیگر طاعون گاوی ظاهر گشت

درگزارشی دیگر آمده است که درسال 1538 ستاره ای دنباله دار ظاهرشدو به دنبال آن گوساله دو سر در رم متولدشد . یا نامه ای از گرتس (Gratz) رسیده و در آن گفته شده است که روز 31آوریل خنجر طلایی زیبایی در آسمان در روز روشن درخشید . اما آن چه واضح است که ایناست که بدون وجود این ستارگان بی گناه ودلربا هم این حوادث اتفاق می افتد .در طول زمان ستارگان دنباله دار زیادیپدیدار گشتند که مدارهای مختلف با فواصل مختلف داشتند

در سال 1744 ستاره ایظاهر شده و مدت ها در روز روشن مرئی بوده است . طول دم بادبزن مانندش ،  52 میلیون کیلومتر بود . در سال 1811 که ناپلئون در اروپا جنگ جهانی اول رابه همراه انداخته بود ستاره ای ظاهر شد که منجمین 511 روز آن را تعقیب کردند که دراوت 1813 به صورت مه در اعماق افلاک پدیدار گردید که دم آن 10 میلیون کیلومتر بودهاست . طبق محاسبات این ستاره مداری داشته که به 3000 سال می رسیده است . یکی از زیباترین ستارگان دنباله دار در سال 1858 رؤیتشد که بسیار زیبا و طویل بود . این ستاره در ژوئن 1858 به وسیله منجمی به نامدوناتی (Donati) در فلورانس به صورت سحابیضعیف و متحرک در برج اسد کشف شد و نام دوناتی برای آن برگزیده شد

طبق محاسباتاین ستاره در حدود سال 3585 دوباره درهمان مکان رؤیت خواهد شد .حال به تشریح پیدایش و کشف یکی از معروفترین دنباله دار ها یعنی «هالی» می پردازیم .ازمنهقدیم ستارگان دنباله دار را«ستارگان گمراه» می نامیدند که به نظر می رسید از نقطهای مبهم می آیند و به نقطه ای مبهم می روند . از ازمنه تاریخی تا کنون بیش از 1000ستاره دنباله دار دیده شده ولی یکی از آنها مهم تر بقیه بوده است

یک منجمانگلیسی به نام هالی هنگام مطالعه تاریخ دنباله دارها در ازمنه قدیم در سال 1705متوجه که ستارگان دنباله داری که در سال های 1531 ، 1657 ، 1682 ظاهر شده اندتقریباً یک مسیر را طی کرده اند . او محاسباتی انجام داد و گمان کرد که این ستارگانباید یکی باشند . بنابراین ظهور بعدی آن را در سال 1785 اعلام کرد . این نخستین باری بود که رؤیت یک ستاره را پیش بینی میکردند . محاسبات هالی بعدها به وسیله منجمی به نام کلرو (Clairaut) و ریاضی دانی به نام مادام لپوت (Lepaute) دقیقتر انجام گرفت و ظهور آن را بهار 1759 اعلام کردند . این ستاره را دهقانی در پروهلیس دید و در مارس سال بعد نیز بهنزدیکترین فاصله خود از مدارش به خورشید رسید . بعدها مشخص شد که این دنباله دار از 13 سال قبل از میلاد مشاهده می شده است و تقریباً هر 76 سال ظاهر می گشته است .اختر شناسان در این تفکرات اند که آیا این ستارگاندنباله دار را جزئی از منظومه شمسی به حساب آورد یا نه ؟دنبالهدار های فراوانی به دور خورشید در گردش اند . به دور سیاره مشتری نیز در حدود بیشاز 40 ستاره دنباله دار در گردش اند

از این رو آن ها را در«خانواده ستارگاندنبال دار مشتری» می نامند . بدیهی است که تأثیرشدیدی که این سیاره غول پیکر بر ستارگان دنباله دار می گذارد ، آنها را اسیر کرده وآنها را به یک هذلولی مبدل می گرداند . البته ممکن است که این ستارگان در مسیر خودگرفتار یک گرانش غول پیکر دیگر شوند بنابراین باز هم این سؤال وجود دارد که آیادنباله دارها جزئی از منظومه شمسی هستند یا نه ؟

هر ستاره دنباله داراز سه قسمت اصلی تشیل شده است : هسته یا لکه نورانی مقدم آن که اغلب ستاره شکل استو از بخاری به نام «کوما» احاطه شده است . هسته و کوما که روی «سر» آن متصل است . دم ستاره به همین وضع باقی می ماند . ستارگان دنباله داریمشاهده شده است که پنج تا هفت دم هم داشته اند .ستاره یدنباله دار دوناتی نیز دم کوچکی داشته است .
در سال 1940 هنگامبازگشت هالی ، زمین از میان دم آن عبور کرده است . در آن زمان مخصوصاً در پاریس وایالات متحده تشویشی به وجود آمد که گازها هیدروکربنی ما ده ستاره دنباله دار با جوزمین مخلوط خواهد شد و باید در انتظار باران بنزینی و حوادثی نظیر آتش سوزی بود . اما هیچ یک از این اتفاقات رخ نداد



 


راه های نام گذاری دنبالهدارها

·   هر دنباله دار به یادبود کاشف آن نامگذای می شود مثلاًدنباله دار اوترما (Oterma) یا دیگر همکارانش دنباله دار ایکیاسکی (   Ikya-Seki) (ایکیاوسکی) که همنام کاشفان خود هستند .* برخی ازدنباله دارها بنابر سال کشفشان نامگذاری می شوند . مثلاً 1971 اولین دنباله داریبود که در سال 1971 کشف شد و همینطور b1971 که دنباله دار بعدی بود وغیره .
 
پس از آن که مداری برای دنباله دار محاسبه شود شماره گذاری بر اساس عبور ازنقطه قرین از نقطه قرین خورشید گذشتدر اینجا اطلاعاتمختصری در مورد دنباله دارها می دهم که اگر برای هر کدام توضیحی بدهم هر کدام مقالهعریض و طویل خواهد شد :انواع دنباله دارها : غبار و گاز یونیدهمنشأ اکثر دنباله ها : کمربند کوپر و ابراورتماده دنباله دار : از گاز و سنگریزه تشکیل شده اند کههمه این مواد به صورت گلوله یخ درآمده اند و با نزدیک شدن به خورشید ذوب و پس ازدور شدن از آن دوباره یخ می زنند.
در پایان توجه شما رابه خواندن یک خبر جالب ولی تقریباً قدیمی جلب می کنم :اطلاعات دریافتی ازابزارهای نصب شده بر روی فضاپیمای دیپ ایمپکت ناسا نشان می دهد که وقتی کاوشگر (ایمپکتور) در 4 ژوئیه پرتاب و با سرعت 10 کیلومتر بر ثانیهبه هسته ستاره دنباله دار تمیل 1 برخورد کرد ابر عظیمی از ماده گرد مانند بسیار ریزدر فضا پخش شد . ابعادی که این گردها در آن قرار داشتند.

5 در 11 کیلومتر بوده است . پیت شولتز یکی از دانشمندان این پروژه اظهارداشت که یک دنباله دار می تواند از ماده ای کم استحکام تر از برف و یا حتی پودرتالک تشکیل شده باشد ، چرا که در خلأ حرکت می کند .مراحلمربوط به تجزیه وتحلیل اطلاعات دریافت شده از میان 4500 تصویری که سه دوربین تصویربردار فضاپیما هنگام برخورد داشته اند ، حتی یک تصویر را هم از  قلمنمی اندازد .دانشمندان این پروژه امیدوارند بتوانند تصویر دقیق ازماهیت و ترکیبات دنباله دار به سؤالات اساسی در مورد شکل گیری منظومه شمسی پاسخگوید .در انتها باید بگویم که منبع اصلی این مقاله کتابی استقدیمی که درسال 1338 به چاپ رسیده است . اما با خواندن این در می یابیم که اطلاعاتداده شده نه تنها قدیمی نیستند بلکه بسیار جالب و در خور خود ، جدید هستند

اجرام کوچک منظومه شمسی که از یخ ,سنگ وغبار تشکیل شده اند.تصور بر این است که دنباله دارها پیش سیاره های یخی باقیمانده از زمان شکل گیری منظومه شمسی در 4.6 میلیارد سال پیش هستند.کلمهcomet از یک کلمه یونانی به شکل kometes به معنای ستاره با موهای بلند است که البته بیشتر برای دنباله دارهای نورانی مصداق دارد.جسم اصلی ومرکزی دنباله دار هسته نام دارد وابعاد آن در حد چند کیلومتراست.برای مثال اندازه هسته دنباله دار هالی 15*8 کیلومتر است ولی اندازه هسته بیشتر دنباله دارها ازاین کمتر است.در فواصل دور از خورشید این اجرام غیر فعال بوده وقابل تشخیص از سیارک نمی باشند.تصور بر این است که هسته دنباله دار دارای یک پوسته تیره رنگ است که وقتی توسط حرارت خورشید گرم می شود (در فواصل کمتر از 5 واحد نجومی )پوسته می ترکد ومواد یخی وزیرین به شکل بخار از آن بیرون می زنندواین مواد بصورت ابر هسته را در بر می گیرند.دنباله دارهای جدید یا دنباله دارهای دوره ای که به حضیض مداری نزدیک می شوند معمولا" در این مرحله کشف یا مشاهده  می شوند که در آن بدلیل پدیده فلورسانس در ابرهای تولید شده اطراف هسته, دنباله دار روشن تر می شود .در حالی که دنباله دار به خورشید نزدیکتر می شود یک یا چند دم در کنار آن شکل می گیرد.دنباله دارهای روشن معمولا"دارای دمی یونی ومستقیم  (از نوع یک ) ودمی غباری وانحناءدار(از نوع دو) می شوند.بدلیل درخشندگی ابرهای هسته ٬خود هسته بکمک تلسکوپهای زمینی قابل مشاهده نیست فقط در دنباله دارهای روشن به شکل نقطه ای روشن واحتمالا" جتهایی از بخارهای روشن اطراف آن مشاهده می شود.

آشکار وناپدید شدن چنین عوارضی نشان میدهد که بیشتر انتشار گاز از سطح هسته از بعضی نواحی فعال  که بین 15 تا 20 درصد از هسته را شامل می شوند رخ می دهد.با چرخش هسته نواحی فعال در معرض نور خورشید قرار می گیرند وروشن می شوند وسپس با ادامه چرخش در سایه قرار می گیرند وخاموش میشوند.چنین رفتاری در دنباله دار هیل باپ موجب ساختمانی مارپیچی مانند در دنباله آن شد.

امکان دارد کل دنباله دار در پوششی از ابرهیدروژنی قرار گرفته باشد که این پوشش تنها در طول موج ماوراءبنفش وبکمک ماهواره قابل مشاهده است.جتهای گازی هسته٬ ذرات غبار را از آن پرتاب می کنند واین ذرات در مداری سهموی قرار می گیرند وبه صورت دم غباری مشاهده می شوند.این دم زرد رنگ می باشد که ناشی از بازتاب نورخورشید است وطیف سنجها نیز آنرا تایید می کنند.این ذرات از جنس سیلیکات با ابعاد در حدود 10 میکرومتری هستند.ذرات بزرگتری با اندازه چند میلیمتر نیز وجود دارند که به صورت بارش شهابی خود را نشان می دهند.دم یک دنباله دار در سمت مخالف خورشید قرار دارد اما در بعضی شرایط خاص بدلیل پرسپکتیو (زاویه دید)به نظر می رسد که دم به سوی خورشید نشانه رفته است همان چیزی که ضد دم نام دارد.

گازی که از هسته بیرون می آید با وجود تابش ماوراءبنفش خورشید بسرعت به شکل یونی در می آید.یونهای با بار مثبت تحت تاثیر میدان مغناطیسی میان سیاره ای و باد خورشیدی به صورت دم یونی (که با نام دم پلاسمایی هم شناخته می شود)خود را نشان می دهند.دم یونی برخلاف دم غباری مستقیم می باشد ورنگ آن نیز بدلیل برانگیختگی مونوکسیدکربن یا  CO در طول موج 420 نانومتر ٬آبی به نظر می رسد.دم یونی بدلیل تغییرات میدان مغناطیسی مجاور می تواند تغییر شکل دهد.

مطالعات طیف سنجی نشانه هایی از وجود مولکولهایی مانند هیدروژن, کربن, نیتروژن, اکسیژن وگوگرد درترکیباتی مانند آب, مونواکسید کربن, دی اکسید کربن ورادیکالهایی مانند  سیانوژن وهیدروکسیل(OH) ارائه نموده اند.موادی مانند متان وآمونیاک نیز وجود دارند ولی کشف آنها بسیار سخت است.زمانی که دنباله داربه خورشید بسیار نزدیک می شود آثاری از وجود خطوط نشری فلزی بویژه مربوط به عنصر سدیم در طیف آنها مشاهده می شود. دنباله دار هیل باپ در سال 1997 نشانه هایی از یک دم سوم از جنس سدیم داشت.

منطقه بزرگ وکروی شکلی از هسته دنباله دارها با نام ابر اورت وجود دارد که در فاصله 100000 واحد نجومی از خورشید قرار داشته  ومنشاء تمام دنباله دارهاست.اختلالات ناشی از عبور یک ستاره گذرا یا ابرهای بزرگ مولکولی واقع در مسیرحرکت خورشید بدور مرکز کهکشان  هر از چند گاهی یکی از هسته ها را به سمت درون منظومه شمسی هدایت می کند.نشانه هایی قوی وجود دارد که قرصی تخت از هسته های دنباله دار بانام کمربند اژورث کوییپر در فاصله 1000 واحد نجومی قرار دارد.این منطقه منشاءدنباله دارهای بلند دوره است که بدرون منظومه شمسی هدایت می شوند.اختلالات ناشی از نزدیکی با سیاراتی مانند مشتری می تواند ایندنباله دارها رابه دنباله دارهایی کوتاه دوره  تبدیل کند.

تقسیم بندی دنباله دارها به بلند وکوتاه دوره با توجه به دوره 200 ساله (زمان یک چرخش از حضیض تا حضیض)که عددی توافقی است انجام می گیرد.بیشتر دنباله دارها دارای مداری بیضوی کوتاه هستند بعضی دارای حرکت مستقیم وبعضی نیز حرکتی رجعی هستند.برای مثال دنباله دار هالی با دوره 76 ساله٬ دارای حرکت رجعی و دنباله دار انکه با دوره 3.3 ساله دارای کوتاه ترین دوره چرخشی است.

دنباله دارها با هر بار نزدیک شدن به خورشید مقدار زیادی از مواد خود را ازدست می دهند وعمر دنباله دارهای کوتاه دوره در حدود 10000 سال تخمین زده شده است.سرنوشت دنباله دارها متفاوت است  بعضی بطور کامل به توده ای از گاز وغبار تبدیل شده وناپدید می شوند وبعضی نیز بعد از اتمام گاز وغبارشان بصورت یک یا چند  قطعه سنگ مانند٬ چیزی شبیه سیارکی تیره رنگ می شوند(بویژه بعد از عبور از حضیض)

شدت روشنایی دنباله دارها مانند سحابی ها بیان می شود.روشنایی بسیاری از دنباله دارها بدلیل فعالیت جتها ی سطحی وفعالیت های خورشیدی متغییر است بنابراین پیش بینی شدت روشنایی یک دنباله دار کاری سخت است.به نظر می رسد که نزدیک شدن به خورشید در روشنایی دنباله دار اثر بیشتری دارد تانزدیکی به زمین.

در مورد نامگذاری دنباله دارها گفتنی است که نام کاشف یا کاشفان آنها حداکثر تا 3 اسم برای آنها انتخاب می شود.کشف دنباله دارهای جدیدبیشتر در قالب پروژه های اتوماتیک  بزرگی مانند SOHOیا LINEAR می باشد که در نامگذاری آنها از همین نامها استفاده می شود.در نامگذاری بعضی نیز از نام کسی که برای اولین بار روی ویژگیهای مداری آنها کار کرده استفاده می شود مانند دنباله دار هالی و انکه.دنباله دارهای کوتاه دوره با نشانهP/  بعلاوه عددی که نشاندهنده ترتیب مشخص شدن ویژگیهای مداری آنهاست ودنباله دارهایی که دوره آنها بلند مدت است با نشان C/ علامت گذاری می شوند.در کنار آن سال کشف وعددی دیگر می آید.این عدد این گونه است که سال را به 26 قسمت (تعداد حروف انگلیسی)تقسیم می کنند بطوریکه A وB  برای ماه ژانویه الی آخر.برای مثال دنباله دار C/2002 B5 نشانه پنجمین دنباله داری است که در سال 2002 در نیمه دوم ماه ژانویه کشف شده است.

بطور متوسط سالیانه 25 دنباله دار در آسمان ظاهر می شود که توسط تلسکوپهای آماتوری قابل مشاهده است.دنباله دارهای درخشان  نادر وغیر قابل پیش بینی هستند وعموما"یکی از اولین نزدیکی ها با خورشید را تجربه می کنند.دنباله دارهای گروه خورشیدخراشان KREUTZ  ازروشن ترین دنباله دارهای آسمان هستند که به خورشید بسیار نزدیک می شوند.

دنباله دارهای با دوره کوتاه (کمتر از 200 سال ) ضعیفتر والبته بیشتر قابل پیش بینی هستندوبیشتر مواد خود را در عبور های قبلی از دست داده اند.ظاهرا" پدیدار شدن دنباله دارهای درخشان نسبت به قرن نوزده کمتر شده است.

 

 

 

منبع : سايت علمی و پژوهشي آسمان--صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید
اين مطلب در تاريخ: شنبه 09 فروردین 1399 ساعت: 21:14 منتشر شده است
برچسب ها : ,,,,,,,,,,,,
نظرات(0)

معرفی اماکن تاریخی در استان اصفهان

بازديد: 24
معرفی اماکن تاریخی در استان اصفهان

اماکن تاریخی در استان اصفهان

 

اصفهان را می توان یکی از معروف ترین مناطق ایران در جهان دانست که قرن هاست به نصف جهان شهره است. وجود بیش از شش هزار اثر تاریخی در استان اصفهان سبب شده لقب نصف جهان برازنده این خطه ارزشمند از سرزمین ایران باشد. اصفهان آمیزه ای از میراث های فرهنگی باشكوه و طبیعت زیباست كه پیشینه ای به قدمت تاریخ تمدن و فرهنگ ایران دارد. آثار متعدد و با ارزشی که از دوره های مختلف تاریخی در شهرهای مختلف این منطقه برجای مانده، اصفهان را به موزه ای هنری تاریخی طبیعی تبدیل کرده که بازدید از آن در لیست آرزوهای گردشگران ایران و جهان قرار دارد.

یادگارهای باارزش منطقه که از دوره های مختلف تاریخی به جای مانده، حاصل موجودیت تاریخی ناحیه ای است که قدمت آن به هزاره سوم پیش از میلاد می رسد. وجود تپه های باستانی و در راس آن ها تپه های تاریخی سیلک گواه این مطلب است. قدمت طولانی و معماری ارزشمند بناهای تاریخی اصفهان سبب شده که برخی از آثار تاریخی منطقه مانند: میدان بزرگ نقش جهان در فهرست آثار ثبت شده، سازمان ملی یونسکو قرارگیرند.

مسجدهای قدیمی با ارزش های تاریخی و معماری بالا بیش ترین آثار استان اصفهان را تشکیل می دهند که در شهرستان های مختلف استان پراکنده شده اند. مسجد شیخ لطف الله یكی از زیباترین آثار تاریخی اصفهان است كه هر تماشا كنندهای را خیره و به اظهار تحسین و اعجاب وا می دارد. مسجد جامع اصفهان مجموعهای از ساختمانها و آثار هنری دورههای بعد از اسلام است كه یادگارهایی از افراد متعدد را در بر دارد و بخشی از تحولات معماری دورههای اسلامی تاریخ ایران را در مدت هزار سال نشان می دهد. محراب الجایتو که در این مسجد قرار گرفته یكی از شاهكارهای هنر گچ بری به شمار می آید.

اوژن فلاندن ـ سیاح و نقاش فرانسوی؛ مسجد بابا سوخته اصفهان را گوهری گران بها در هنر معماری ایران توصیف کرده است. مسجد امام از لحاظ عظمت، جنبه معماری و تزیینات، مهم ترین مسجد دوره صفویه است که در شهر اصفهان واقع شده است. مسجد جامع اردستان از كهن ترین مساجد ایران به شمار می آید كه بنای اولیه آن، مربوط به قرون اولیه اسلامی است. مسجد جامع زواره در 15 کیلومتری شمال خاوری اردستان اولین مسجد چهار ایوانی ایران است كه در دوره سلجوقی ساخته شده و مسجد جامع گلپایگان نیز از آثار با ارزش دوره سلجوقی است.

کاخ های تاریخی با معماری های کم نظیر از دیگر دیدنی های استان اصفهان هستند. کاخ چهل ستون از جمله بناهایی است که اصفهان ملقب به نصف جهان بخش مهمی از شهرت خود را مدیون آن است و عمارت تاریخی هشت بهشت نمونه ای از كاخ های محل سكونت آخرین سلاطین دوره صفوی است. کاخ عالی قاپو نمونه منحصر به فرد و یکی از عجایب معماری كاخهای عهد صفوی است.

باغ های باشکوه استان اصفهان با شهرت های جهانی نیز از دیگر آثار باارزش این منطقه به شمار می آیند که همواره نظر جهانگردان را به خود جلب نموده است. باغ فین کاشان از دوره صفویه برجای مانده و از لحاظ باغ آرایی و آب رسانی دارای اهمیت ویژهای است ضمن آن که از نظر گردشگری از منابع بسیار ارزشمند ایران به شمار می آید. چهار باغ مجموعه ای عظیم و زیبا است که از باغ های مختلف تشکیل شده و تعداد ی از آن ها هم اکنون نیز بر جاست.

مراکز عبادی غیر اسلامی چون آتشکده ها و کلیساها نیز از جاذبه های تاریخی استان اصفهان به شمار می آیند. کلیسای هاکوپ اولین كلیسایی است كه ارامنه در جلفای اصفهان بنا كردهاند ولی مشهور ترین كلیسای تاریخی جلفا از نظر معماری و تزیینات نقاشی، كلیسای سن سور است كه به كلیسای وانک شهره است و در سال 1065 میلادی بنا شده است. مهم ترین كلیسای تاریخی جلفا از دوره شاه عباس اول نیز كلیسای مشهور بیدخم یا بیت اللحم است كه در میدان جلفا و در مجاورت كلیسای مریم واقع شده است. آتشگاه كوه سنگی كهنترین میراث پیشینه اصفهان است كه هم اكنون بقایای بنای آن در كوه سنگی درارتفاع 1680 تر واقع شده است. شاید بتوان قدیمی ترین مركز اجتماعی انسانها در منطقه را حول و حوش این كوه سنگی جستجو كرد. آتشكده باستانی نیاسر نیز بر فراز صخره بلندى به نام تالار نیاسر در كنار چشمه آبی برپاست و از اهمیت زیادی برخوردار است.

مناره های قدیمی با معماری های خاص از دیگر جاذبه های تاریخی استان اصفهان هستند. منار جنبان یكی از نمونههای ابنیه سبک مغولی ایران است كه از آن دوره، كاشی كاری هایی نیز به یادگار دارد. جالب ترین نکته این بنای تاریخی آن است كه با حركت دادن یكی از مناره ها نه تنها مناره دیگر به حركت در می آید، بلكه تمامی این ساختمان مرتعش می شود. مناره گلپایگان نیز از بلندترین منارههای دوره سلجوقی است که به سده 5 ه ـ . ق تعلق دارد.

خانه های اعیانی و عمارت های قدیمی نیز از دیگر دیدنی های استان اصفهان هستند که نظیر آن ها در دیگر مناطق ایران کم تر یافت می شود. عمارت های زیادی در سراسر شهرستان ها ی استان پراکنده هستند ولی مهم ترین آن ها را در شهرستان کاشان و اصفهان می توان دید.

خانه بروجردی ها در کاشان یكی از نمونههای تكامل یافته ساختمانهای كاشان است كه شكل و حجم و پوشش آن در میان سایر خانهها نمونه است و عمارت عباسیان نیز یكی از جالب ترین نمونهها است که به لحاظ تنوع و تعدد فضاهای خانه قابل اهمیت است. خانه وثیق انصاری در شهر اصفهان حدود 150 سال پیش ساخته شده و از زیباترین خانههای دوره قاجار به شمار می آید. خانه ها و عمارت های زیادی در گوشه و کنار شهرستان های استان اصفهان واقع شده اند که هر یک از آن ها از اهمیت معماری و تاریخی قابل توجهی برخوردار هستند.

 تاریخچه عمارت چهل ستون

عمارت چهلستون در اوایل قرن 11 هـ .ق در میان باغ و مجموعه بناها و کاخهای محوطه دولتخانه صفوی ساخته شده است . این عمارت عمدتاً به منظور پذیرائی رسمی از میهمانان و سفرای خارجی ، طی سه مرحله و طبق یک طرح واحد ساخته شده است . مرحله اول ـ تالار اصلی و بزرگ . مرحله دوم ـ ایوان آئینه و اطاقهای طرفین آن . مرحله سوم ـ ایوان ستون دار که از هجده عدد ستون و سقف چوبی تشکیل شده است . نام چهلستون به نشانه کثرت ستونها و انعکاس تصویر بیست ستون در آب استخر است

نقاشی های دیواری چهلستون زیر نظر هنرمند نامدار عصر صفوی ، رضا عباسی با خصلت بزرگ نمائی به شیوه مینیاتورهای ایرانی انجام گرفته است . چهار تابلو بزرگ داخل سالن ، صحنه هایی از میدانهای جنگ و مجالس پذیرائی پادشاهان صفوی را نشان می دهد . دو تابلو بزرگ میانی از الحاقات بعدی با موضوعات مشابه است که به قلم صادق نقاش باشی (هنرمند دوره قاجار) ترسیم شده است . متأسفانه بسیاری از نقاشی های دوره صفوی در زمان حکومت ظل سلطان ، تخریب گردیده است . از اشعار دلپذیر نجیب کاشانی که به (خط محمد صالح اصفهانی) بر پیشانی ایوان ستوندار مرقوم گردیده ، چنین مستفاد می گردد که این عمارت بی نظیر در اوایل قرن 12 هـ.ق دچار آتش سوزی گردیده و در زمان شاه سلطان حسین صفوی تعمیر شده است .

یکی از زیباترین میدانهای جهان به طول حدود 512 متر و عرض 160 متر است که در اطراف آن اطاق هائی در دو طبقه با یک اندازه و شکل احداث شده است . تعداد چهار اثر تاریخی بی نظیر در اطراف میدان قراردارد . عمارت عالی قاپو ـ مسجد امام ـ مسجد شیخ لطف اله و سر درب بازار قیصریه ، در وسط میدان اصلی ، زمین و دو دروازه سنگی چوگان بوده است . میدان امام امروزی یکی از مراکز خرید صنایع دستی و همچنین محل برگزاری بسیاری از مراسم ملی و مذهبی می باشد . در هر هفته نماز پرشکوه جمعه در این میدان برگزار می گردد .

سردرب قیصریه در شمال میدان امام (نقش جهان) ساخته شده است . این سردرب ، یکی از زیباترین نقاشی های مربوط به دوران صفویه را نشان می دهد . از این سردرب ، وارد یکی از زیباترین بازارهای جهان می شویم . این بازار در دوران صفویه مرکز فروش کالاهای گران قیمت بوده است و نمایندگان شرکتهای خارجی در این مکان دارای حجره هائی بوده اند . بازار اصفهان یکی از بزرگترین بازارهای ایران است که دارای قسمتهای مختلف می باشد و در هرقسمت کالاهای خاصی را به فروش می رسانند . برای مثال قسمت صنایع دستی ، طلا و نقره ، قالی ، کفش و غیره . بازدید از همه قسمتهای بازار ساعتها به طول می انجامد

 

 

 


 اصفهان، گنجينه زنده دنيا از نگاه مسافران نوروزی
بسياري از مهمانان و مسافران نوروزي، اصفهان را موزه هميشه زنده دنيا و سفر به اين شهر تاريخي را آرزوي هر گردشگري مي دانند. بسياري از مهمانان نوروزي در اصفهان معتقدند که مجموع آثار طبيعي و جاذبه هاي کم نظير و متعدد تاريخي اين خطه بر ارزش، اعتبار و شهرت جهاني اصفهان افزوده است. "مينا صالحي" يکي از مهمانان مريواني در اين خصوص گفت: اصفهان يکي از شهرهاي ارزشمند ايران در طول تاريخ بوده و هست. وي که با اطلاع کامل از تاريخچه اصفهان به اين شهر سفر کرده است، افزود: اصفهان از معدود مراکز باستاني ارزشمند ايران و جهان محسوب مي شود. "علي نوروزي"مهمان ديگر از شهر انديمشک نيز گفت: اصفهان که به "نصف جهان" شهرت دارد يکي از شهرهاي قديمي است که موجوديت تاريخي اش به هزاره سوم قبل از ميلاد بازمي گردد. وي در توصيف اصفهان و دليل سفرش به اين شهر گفت: اصفهان منطقه اي به قدمت تاريخ تمدن و فرهنگ ايران است که آثار بديعي ازهمه ادوار را با خود دارد و به همين دليل سفر به اصفهان آرزوي هر گردشگري است. وي اظهار داشت:علاوه بر آثار ارزشمند تاريخي،باوجود خشکسالي اخير باز هم اين شهر در فصل بهار طبيعت دل انگيز خود را حفظ کرده است. وي که در مدت چهار روز اقامت خود در اصفهان موفق به بازديد از چهار بناي تاريخي اين شهر شده است، گفت: اصفهان، يادگارهاي با ارزش تاريخي زيادي از اقوام مختلف را در دل خود دارد. "شيرين بيدري"مسافري از شهر زابل نيز گفت:اصفهان موزه هميشه زنده دنياست وهر يک از آثارش دردوره اي ساخته شده که يادآور عظمت آن دوره است. وي که روز گذشته از بناي تاريخي
"چهل ستون" اصفهان بازديد کرده است، گفت: براساس مطالعاتي که پيش از سفر به اصفهان داشتم متوجه شدم که اين بناي تاريخي از جمله بناهايي است که بخش مهمي از لقب نصف جهان مديون آن است. وي که تحصيل کرده در زمينه کارشناسي ميراث فرهنگي است، افزود: اثرتاريخي کاخ "عالي قاپو" نمونه منحصر به فرد و يکي ازعجايب معماري کاخهاي عهد صفوي و"منارجنبان"يکي ازبناهايي است که ازمعماري شگفت انگيزي برخوردار مي باشد. وي همچنين "بازار بزرگ اصفهان" را يکي از زيباترين بازارهاي ايران و حتي جهان اسلام و پل تاريخي و معروف سي و سه پل "الله وردي خان" را به همراه ده ها مکان ديگر تنها گوشه اي از زيبايي هاي تاريخ اصفهان دانست. در زمان حاضر بيش از يکهزارو 400 بناي تاريخي اصفهان در آثار ملي به ثبت رسيده که از اين تعداد 391 باب خانه تاريخي، 221 باب مسجد، 29 مدرسه، 44 امامزاده، 32 بقعه، ‌64 حمام ،
 45کاروانسرا، 19 مناره،12 پل، 71آب انبار ، 76 برج کبوتر و 331 مورد ساير بناهاي عمومي به ثبت رسيده است.

 

       
     
 
   


 

 

 

تاريخچه

از مراجعه به منابع موجود تاريخي چنين بر مي آيد كه كلمه ” اسپاران “ بطلميوس, ” سپاهان “ پهلوي و”اصفهان“ عرب و ” اصفهان “ امروز لفظي قديمي است و به احتمال قريب به يقين كلمه اي پهلوي است و ريشه قديمي تر از پهلوي آن مكشوف نيست . در عهد اشكانيان اصفهان مركز و پايتخت يكي از ايالت هاي وسيعي بود كه تحت فرمان ملوك اشكاني قرار داشت . در دوره ساسانيان, اصفهان محل سكونت و قلمرو و نفوذ ”اسپوهران“ يا اعضاي هفت خانواده بزرگ ايراني كه مشاغل عمده و مناسب سلطنتي در اختيار داشتند, بود. بعد از اسلام, اصفهان مانند ديگر شهرهاي ايران تا اوايل قرن چهارم تحت سلطه اعراب بود و در زمان منصور خليفه عباسي, مورد توجه قرار گرفت و به حاكم اين شهر دستور داده شد در عمران و آباداني آن كوشا باشد. در سال 319 هـ. ق. مرداويج زياري اصفهان را متصرف شد و آن را به پايتختي برگزيد و جشن سده را هرچه باشكوه تر در اين شهر برپا كرد. در سال 327 هـ .ق. اصفهان به تصرف ركن الدوله ديلمي در آمد و آن را به پايتختي انتخاب كرد و اصفهان دوباره رونق خود را گرفت. در سال 443 هـ . ق. اصفهان به دست طغرل پادشاه سلجوقي فتح شد. در سال 639 هـ. ق. تحت سلطه مغولها قرار گرفت. پس از بازگشت سپاه مغول شهر اصفهان مجدداُ رونق يافت. سقوط شهر اصفهان و انقراض سلسله صفويه كه پس از 6 ماه محاصره به دست محمود افغان, انجام گرفت . با سقوط شهر اصفهان سلسله صفوي نيز منقرض شد و اصفهان دچار انحطاط شد. در دوران زنديه و قاجاريه پايتخت كشور به شيراز و تهران انتقال يافت در زمان قاجار پسر ناصرالدين شاه, ظل السطان زمين و مصالح و آثار تاريخي شهر را به مردم مي فروخت و مي خواست به هرترتيبي كه شده مخارج قشون خود را كه از واحدهاي بسيار قوي و منظم كشور بود, تاْمين كند .از ويژگي هاي اقتصادي شهر اصفهان در دوره قاجار, درآمد ناچيز زمين و عدم امنيت ملاكين بود. در دوره پهلوي با توجه به شرايط تاريخي و جغرافيايي,  شهر اصفهان موردتوجه قرار گرفت, دربازسازي آثار تاريخي آن كوشش هايي به عمل آمد و توسعه صنعتي شهر و منطقه آغاز شد. اصفهان يكي از شهرهاي بزرگ و سياحتي ايران است.

گردشگاه و باغ هاي تاريخي چهارباغ  

اصفهان در سال 1006 هجري رسماُ به پايتختي شاه عباس اول انتخاب شد و بنا به دستور شاه عباس از محل دروازه دولت تا دامنه كوه صفه, خيابان طويل و عريض مشجري تحت عنوان چهارباغ احداث شد تا به عنوان گردشگاه خانواده سلطنتي ودرباريان استفاده شود. باغ هاي مشهور چهارباغ عبارت بودند از : باغ تخت , باغ طاووس خانه , باغ كاج , باغ پهلوان , باغ بابا امير , باغ توپخانه , باغ نسترن , باغ چهل ستون , باغ بلبل يا بهشت

كاخ چهل ستون

باغ چهل ستون كه بالغ بر 67000 متر مربع مساحت دارد , در دوره شاه عباس اول احداث شده است و در وسط اين باغ , عمارت چهل ستون قرار دارد . در زمان شاه عباس دوم در اين بنا تغرات كلي پديد آمد و تالار آينه و تالار هجده ستون و دو اتاق شمالي و جنوبي تالار آينه و ايوان هاي طرفين سرسراي پادشاهي و حوض بزرگ مقابل تالار با كليه تزئينات نقاشي و آينه كاري و كاشي كاري ديوارها و سقف ها به آن افزوده  شده است. قسمت هاي جالب وديدني كاخ چهل ستون به شرح زير است :

ـ سقف باشكوه نقاشي شده تالار هجده ستون و سقف آينه كاري تالار آينه و مدخل آينه كاري تالار جلوس شاه عباس دوم

ـ ستون هاي عظيم تالارهاي هجده ستون و تالار آينه

ـ شيرهاي سنگي چهارگوشه حوض مركزي تالار و ازاره هاي مرمري منقش اطراف كه معرف صنعت حجاري دوره   صفويه است .

ـ تزئينات عالي طلاكاري سرسراي پادشاهي و اتاق هاي طرفين تالار آينه و تابلوهاي بزرگ نقاشي تالار پادشاهي كه تصوير شاهان صفوي را نشان ميدهد.

ـ تصويري از شاه عباس اول باتاج مخصوص و مينياتورهاي ديگري در اتاق گنجينه كه در مرمت سال هاي 1334 و 1335 خورشيدي از زير گچ خارج شده است .

ـ آثار پراكنده اي از دوران صفويه مانند سردر ” مسجد قطبيه “‌و سردرهاي ” زاويه دركوشك “ و آثاري از ”مسجد درب جوباره “ يا ” پير پينه دوز ”  و ”مسجد آقاسي “ كه بر ديوارهاي ضلع غربي و جنوب غربي باغ نصب شده است .  كاخ چهل ستون به موجب اشعاري كه در جبهه تالار از زير گچ خارج شده به ” مبارك ترين پتجمين سال سلطنت شاه عباس دوم بنا شده است . شير ها و مجسمه هاي سنگي اطراف حوض و داخل باغچه ها تنها آثاري است كه از دو قصر با شكوه ديگر دوره صفوي يعني آينه خانه و عمارت سرپوشيده باقي مانده و بعد ها به اين محل آورده شده است .اگرچه انعكاس ستون هاي بيست گانه تالارهاي چهل ستون در حوض مقابل عمارت مفهوم چهل ستون را القا ميكند ولي در حقيقت واژه چهل در نام اين عمارت نشانه كثرت است و وجه تسميه عمارت مزبور به علت تعدد ستون هاي آن است .

كاخ هشت بهشت

عمارت تاريخي هشت بهشت نمونه اي از كاخ هاي محل سكونت آخرين سلاطين دوره صفوي است كه در دوره ” شاه سليمان “ ( 1080 هـ . ق ) بنا شده است. ازباغ وسيع ( هشت بهشت ) وسعت زيادي باقي نمانده, ولي قصر تاريخي آن هنوز اثري ارزنده و جالب توجه است .

از آثار قابل توجه اين قصر كه نماهاي خارجي را تزيين كرده است كاشي كاري هايي است كه انواع حيوانات و پرنده و درنده و خزنده را نشان ميدهد .

در دهه اخير پارك مجلل و زيبايي به همت شهرداري اصفهان در اطراف اين كاخ تاريخي طراحي و ساخته شده است كه در حال حاضر از گردشگاههاي مشهور شهر اصفهان است . 

عمارت عالي قاپو  

اين قصر كه درعهد صفويه ( قصر دولتخانه يا دولتخانه مبارك نقش جهان ) نام داشت نمونه منحصر به فردي از معماري كاخ هاي عهدصفوي است كه در اوايل قرن يازدهم هجري به امر شاه عباس اول ساخته شده است. شاه صفوي, سفيران و شخصيت هاي عاليقدر را در اين‌كاخ به‌حضور مي پذيرفت .

عالي قاپو داراي پنج طبقه ساختمان است و هر طبقه تزئينات ويژه اي دارد . با آنكه بعد از دوره صفويه به تزئينات بناها خرابي ها و لطمات جبران ناپذيري وارد آمده است ولي هنوز شاهكارهايي از گچبريها و نقاشيهاي عهد صفويه را در بر دارد و تماشاكنندگان را به تحسين وا ميدارد .

مينياتورهاي هنرمندانه رضا عباسي, نقاش معروف عهد شاه عباس ( كه آسيب فراوان ديده اند ) نقاشي هاي گل و بوته , شاخ و برگ , اشكال وحوش و طيور و گچ بري هاي زيباي آن به شكل انواع جام و صراحي در تاق ها و ديوارها تعبيه شده است وشاه صفوي و مهمانان او , از تالار همين عمارت مناظر بازي چوگان , چراغاني , آتش بازي ها و نمايش هاي ميداني را تماشا مي كردند.

منار جنبان

اين بنا به صورت يك بقعه و دو مناره است كه بر روي قبر ( عمو عبدالله ) از زاهدان و صلحاي معروف قرن هشتم هجري بنا شده است و سنگ قبر آن تاريخ 716 هـ .ق مقارن با اواخر سلطنت (اوليجاتيو) ايلخان مغول را نشان مي دهد .ايوان منار جنبان يكي از نمونه هاي ابنيه سبك مغولي ايران است كه از آن دوره كاشي كاري هايي نيز به يادگار دارد . مناره ها بعداُ و احتمالاُ در اواخر عصر صفويه به ايوان مزبور اضافه شده است و با حركت دادن يكي از آنها ديگري نيز حركت ميكند .نكته جالب در اين بنا قديمي آن است كه وقتي يكي از مناره هابه حركت در آيد  نه تنها مناره ديگر به حركت در مي آيد بلكه تمامي اين ساختمان مرتعش مي شود . در حال حاضر, از اين اثر تاريخي بشدت مراقبت مي شود.

پل الله وردي خان ( سي وسه پل )

اين پل كه در نوع خود شاهكار بي نظيري از آثار دوره شاه عباس اول صفوي است, به هزينه و نظارت سردار معروف او ” الله وردي خان “‌ بنا شده است. اين پل به نام هاي ”سي و سه چشمه“, ”چهار باغ“ , ” جلفا “ و بالاخره ” زاينده رود “ معروف است . تاريخ بناي اين پل را شيخ علي نقي كمره اي شاعر زمان شاه عباس در يك قطعه شعر به ماه تاريخ , سال 1005  هجري ذكر كرده است. اين سال مقارن ايامي است كه خيابان چهارباغ نيز احداث شده است . اين پل در حدود 300 متر طول و 14 متر عرض دارد و طولاني ترين پل بر روي زاينده رود است . در دوره صفويه مراسم جشن آبريزان يا آبپاشان در كنار اين پل صورت مي گرفت . در سفر نامه هاي سياحان اروپايي آن دوران  به برگزاري اين جشن اشاره شده است . ارامنه جلفا هم مراسم  خاج شويان خود را در محدوده همين پل برگزار مي كرده اند . اين پل يكي از شاهكارهاي معماري و پل سازي ايران محسوب ميشود و از زيبايي و عظمت منحصر بفردي برخودار است .

پل خواجو

پل خواجو يا ” پل شاهي “ كه از اواخر دوره تيموري شالوده هايي داشته است, به امر شاه عباس دوم درسال 1060 هجري به صورت امروزي آن ساخته شد. غرفه هاي آن با تزئينات كاشي كاري و نقاشي پوشيده شده است. پل خواجو به هنگام طغيان آب زاينده رود, منظره اي ديدني مي يابد. براي اقامت موقتي شاه صفوي و خانواده او در وسط پل ساختمان مخصوصي كه به نام ” بيگلر بيگي “ شهرت دارد, بنا شده است. اين ساختمان هم اكنون نيز وجود دارد. اتاق هاي آن داراي تزئينات نقاشي است. نام اصلي اين پل در مآخذ دوران صفوي, پل شاهي آمده است. و خواجو نامي است كه طي دو قرن اخير به مناسبت مجاورت با محله خواجو به آن اطلاق شد

نام اين پل هيچ ارتباطي به نام شاعر قرن هشتم هجري يعني خواجوي كرماني ندارد. اين پل در سالهاي نه چندان دور به نامهاي ” پل شيراز “ و “ پل بابا ركن الدين “  معروف بوده است .

مسجد جامع عباسي (مسجد شاه) 

ساختمان مسجد جامع عباسي , درضلع جنوبي ميدان تاريخي اصفهان در سال 1020 هجري قمري به فرمان شاه عباس اول در بيست و چهارمين سال سلطنت وي شروع شد . كتيبه سردر مسجد به خط ثلث ” عليرضا عباسي“ در سال 1025 نگاشته شده و حاكي از آن است كه شاه عباس اين مسجد جامع را از مال خالص خود بنا كرده وثواب آن را به روح جد اعظم خود ” شاه طهماسب “‌ اهدا نموده است, در ذيل اين كتيبه, كتيبه ديگري است كه از استاد علي اكبر اصفهاني ( مهندسي معمار مسجد ) تجليل شده است.

مسجد شيخ لطف الله

اين مسجد بي نظير شاهكار ديگري از هنر معماري و كاشي كاري قرن يازدهم هجري قمري است كه به فرمان شاه عباس اول در مدت 18 سال ساخته شده است . ساخت سردر معرق آن در سال 1011 هـ . ق اتمام يافت و ساختمان تزئينات آن در سال 1028 هجري قمري به اتمام رسيده است . كتيبه سردر آن به خط ثلث عليرضا عباسي و به تاريخ سال 1012 هجري قمري است معمار و بناي مسجد ” استاد محمدرضا اصفهاني “ است كه نام او در داخل محراب زيباي مسجد در لوحه كوچكي ذكر شده است . باستان شناسان خارجي در مورد عظمت معماري اين مسجد گفته اند : ” به سختي مي توان اين بنا را محصول دست بشر دانست . “ شيخ لطف الله از علماي بزرگ شيعه واز مردم ” ميس “‌ از قراء ” جبل عامل “‌ در لبنان امروزي بود كه به دعوت شاه عباس اول در اصفهان اقامت گزيد. اين مسجد به منظور تجليل از او احداث گرديد.

مسجد و مناره برسيان

اين مسجد در 42 كيلومتري شرق اصفهان واقع شده و يك اثر خالص سلجوقي است. مناره آن را در سال 491 و محراب آن را در سال 498 هجري قمري ساخته شده است. تزئينات آجري داخل مسجد شبيه به گنبد تاج الملك در مسجد جمعه اصفهان است و به احتمال قوي معمار هردو بنا يكي بوده است .

 

 

منبع : سايت علمی و پژوهشي آسمان--صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید
اين مطلب در تاريخ: شنبه 09 فروردین 1399 ساعت: 20:58 منتشر شده است
نظرات(0)

اثر سبوس گندم بر روی خواص خمیر

بازديد: 74
اثر سبوس گندم  بر روی خواص خمیر

اثر سبوس گندم  بر روی خواص خمیر

          به کمک دستگاه فاینوگراف می توان میزان  جذب آن آردی  را که مورد نیاز  است  برای رسیدن به غلظت  مناسب خمیر  اندازه گیری کرد.

          درصد سبوس  اضافه شده و اندازه ذرات سبوس  بر روی پارامترهای  فارینوگراف تاثیر می گذارد .

          در نتیجه افزایش  سبوس (بخصوص ذرات سبوس ریزتر )  به طور معمول  منجر به افزایش  جذب آن خمیر شده (به میزان 5/0)  در واقع بدلیل  پنتوران های موجود در سبوس  و در نتیجه شماربزرگتر  گروههای  هیدروکسید در ساختار فیبر می باشد که اجازه می دهد  آب بیشتری  از طیق باند شدن با گروههای هیدروکسید احاطه شود . .

          در ضمن  اندازه ذرات سبوس کوچکتر  باعث شد افزایش سطح  ذرات  سبوس و افزایش گروههای OH  در سطح وافزایش  پیوند با آب مربوط می شود .

          در طول در آ»دن خمیر یک MAX  درمقاومت  خمیر دیده شده ، سپس  خمیر توانایی این را داشت  تا برای چند لحظه در برابر  تغییر شکل مقاومت کند  که در واقع این امر پایداری خمیر را مشخص می کند .

          کنسانتره سبوس گندم اثرات مثبتی  را بر روی زمان  رسیدن به مقاومت  MAX نشان داد د رحالیکه اندازه ذرات سبوس اثر منفی بر روی این پارامتر داشتند.

          علت اینکه  کنسانتره  سبوس اثر مثبتی داشت  مربوط می شود به اثر متقابل بین فیبرها گلوتن که از هیدراته شدن PR ها جلوگیری می کنند و ذرات سبوس کوچکتر جذب سریع ترآب را باعث می شوند در نتیجه  زمان ورآمدن کوتاهتر می شود .

اثر سبوس گندم روی پارامتر های proofing  خمیر

          تولید گازوباقی مانده  گاز در نتیجه تخمیر از طریق  رفرنتومتر ضبط شده  بود .

          ورآمدن  خمیر از طریق MAX  خمیر مشخص شده بود ، همچنین کاهش اندازه ذرات سبوس منجر به اثر مثبتی در ورآمدن خمیر شد .

          علاوه بر این ترافدهای بین PR ها  از انبساط  آزاد خمیر در طول proofing  جلوگیری کرد و همچنین  این امر ارتفاع خمیر را هم کاهش می داد .

          به طور کلی دریافتند یکی از عوامل کاهش ارتفاع خمیر مربوط به ترافدبین مواد سبوس  در دیواره های سلولهای گازی خمیر می شد  در ضمن مشخص  شد که سبوس ها مانع ا زتخمیر معمولی و توسعه ساختار  سلولهای گازی شده و احتمالاً محدودیتی ایجاد کرده و به سلولهای گازی فشار می آورند .

اثر اضافه  کردن سبوس گندم بر روی درجات اسید فیتیک

          در نتیج افزایش سبوس  به تنهایی هیچ  مهمی در هیدرولیز اسید فیتیک نشان نداده است همچنین مشاهده شد در میزان کم سبوس  هیدرولیز اسید فیتیک به میزان بالاتری اتفاق افتاده بود نسبت  به افزودن مقادیر بیشتری  سبوس گندم .

          این نتیجه بیانگر این است که فعالیت فیتاره از طریق کنستانتره  سبوس ممانعت  شده بود .

          بعلاوه یک اثرمثبت مهمی (در حدود  90/0  مذاکرات ) از اندازه ذرات سبوس روی گسترش هیدرولیز اسید فیتیک دیر شده است .

          آنزیم اگزورنه نیک، فیتازها را در دسترس می کند ، در ضمن این آنزیم  می تواند از طریق  ذرات سبوس شکسته نشده و بزرگ محدود  شود .

          بر اساس نتایج فوق  هیدرولیز به اندازه  ذرات سبوس وابسته است ، ولی اندازه  ذرات کوچکتر به تنهایی نمی تواند دلیلی  برای نابودی کامل فیتات باشد .

اثرات غنی سازی با سبوس برنج بر روی خواص شیمیایی وعملکردی نان .

1-        خواص کاربردی RBHB  دهمی سلولز سبوس برنج RBDF  فیبررژیمی نامحلول سبوس برنج 

2-        RBHB   حاوی مقادیر بالای فیبر رژیمی  (%94/82)  / (%59%)  چربی /(%69/2) PR  /(%17/3 ) خاکستر می باشد .

3-       RBDF  حاوی مقادیر بالای فیبر  رژیمی  (%73/62 ) /(%88/2) چربی (%35/8 ) PR و (85/10% ) نشاسته /(21/4%) خاکستر می باشد .

4-       این فیبر ها خواص مطلوب زیادی داشتند از جلمه تواتایی بالای پیوند با آب و توانایی تورم (جدول 2 توانایی  اتصال با آب را نشان می دهد )

بر طبق جدول RBHB  ، RBDF ، WBC، SC بالایی دارند .

1-        بر طبق جدول RBHB  ، WBC و FBC بزرگتری از RBDF داشت  .

2-        در ضمن  RBHB  باعث شد VIS پایین بیاد VIS محلول 2% بود 8/7

ارزیابی حسی نان های تکمیل شده با فیبر رژیمی

جدول 3 حجم  قرص نان و Firmnes  نان های حاوی فیبر رژیمی  را نشان  می دهد .

          بر طبق جدول  همه نان های تکمیل شده  با فیبر رژیمی  یک کاهش  حجمی را نسبت به نان بدون  فیبر دارابودند که پیشنهادی می شود این کاهش حجم  از طریق  محتوای گلوتن  رقیق شده و تغییر  ساختار مغز نان باشد / برطبق  جدول Firmnes  افزایش یافت .

جدول 4 منابع حسی  (رنگ  ، طعم ، بو ، بافت  نان های تکمیل شده با فیبر رژیمی  را نشان  می دهد .

          بر طبق جدول  ، رنگ و مزه ، و بو چندان تفاوتی با نان بدون فیبر نداشت (زمانیکه (3-1/0)  فیبر RBHB  به نان  اضافه شده بود .

          تیرگی مغزنان  مستقیماً  در ارتباط با افزایش محتوای فیبر بود ، میزان بو نان های تکمیل  شد متفاوت بود  نان (حاوی 6-2%  RBDF  ، عطر  و طعم برنجی داشت .

          نرمی و قابلیت جویدن نان  قابل قبول ارزیابی شد .

          به طور کلی ارزیابی حسی نشان داد که نان ها ی حاوی %1، 2%،%3RBHB و %2، 4% RBDF به طور کلی مورد قبولند .

3-       نقش فیبر رژیمی  در پایان  محصولات

جدول 5 محتوای فیبر رژیمی نان  و محصولات  پایانی نشان می دهد .

          بر طبق جدول  حاوی مقادیر زیادی فیبر رژیمی  بودند (87/3% )برای 3% RBHB اضافه شده به نان

          علاوه بر این نتایج نشان داد که محتوای  فیبر رژیمی  در محصولات  پایانی کمتر  از مقادیر مورد انتظارند که احتمالاً  می کند تعدادی  ار فیبرهای رژیمی  از طریق  آنزیم مخمرهای  هیدرولیز  شوند و یا از طریق دمای پخت   بالا(200)  از بین روند بر طبق گفته VARO ، Laine ( 1983 )  تعدادی از فیبرهای قابل حل در آب خصوصاً از RBHB  می کند در طول  پخت از بین روند.

          ولی به طور کلی مقدار فیبر رژیمی  که از RBHB، RBFD  باقی مانده است  و د ر نان ها ترکیب شده اند ممکن است در سلامت انسان شرکت کنند  و باعث افزایش  faecal  bulk   و یا کاهش کلسترول پلاسما گردند .

بهبود  خواص تغذیه ای chaptti  با استفاده از سبوس سویا

          دانه سویا فاکتورهای تغذیه ای متفاوتی دارد که می تواند  به عنوان یک نوع  غذا مورد استفاده  قرار می گیرد تا سلامتی را بهبود بخشد ، غیر قابل  دسترس بودن  املاح سویا هنوز مورد بررسی می باشد که احتمالاً  مربوط به محتوای بالای اسید فیتیک آن  می باشد .

جدول 1: نتایج آماری محتوای املاح  آردهای ترکیبی  را نشان داده است .

          بر طبق جدول با افزایش کنستانتره  پوسته های  سویا در آردهای یک افزایشی  د رمیزان املاح  نشان داده شده است .

          همچنین  کمترین محتوای آهن در آرد  شاهد (T )  دیده شده است  در حالیکه MAX  مقدار آهن  در ( t5)  دیده شده بود .

          همچنین  بر طبق جدول  31% آهن بیشتری  در دسترس بود زمانیکه  5/7/0  پوسته سویا   اضافه شده بود د رضمن تغییرات کمی برای محتوای کنستانتره  CA/MG /ZN /MG /CU  در نتیجه آنالیز املاح پوسته سویا و آرد گندم  نشان داده بود .

          بر طبق گزارشات  Rawat    محتوای مواد معدنی آرد گندم به طور کلی از طریق مکمل ها افزایش یافته بود در ضمن چاپاتی  باسویا میزان بالاتری fe,ca  داشت و در مقایسه با چاپاتی  تهیه شده از آرد و گندم  .

جدول 4: بر طبق جدول کمترین  میزان اسید فیتیک  در آردها و چاپاتی  شاهد (T) دیده شده  بود در حالیکه  بالاترین کنستانتره  اسید فیتیتک در آردهاو چاپاتی  (t5 )  دیده شده بود .

          در ضمن یک کاهش (78/22/0)  در محتوای اسید فیتیک چاپاتی  موجود بود  در مقایسه با آردهای ترکیبی  که بیان می کند در ضمن پروسه  ساخت نان فیتات کاهش یافته بود که در نتیجه کاهش (p6 ) هگزانیوزیتول فسفات ، p5 (پنتااینوزیتول فسفات ) که به p4 و p3 توانایی کمتری برای باندشدن  با املاح در مقایسه  با pp5  داشتند .

          به طور کلی چاپاتی تکمیل شده بابیش از 5/4/0  از پوسته سویا  اغلب از نظر  اکثر خواص مورد قبول  بود بجز از نظر مقدار کمی  تیرگی  در رنگ .

 خواص فیزیکوشیمایی سبوی جو

          سبوس جو همچون با سایر سبوس  غلات به عنوان  یک منبع فیبر غذایی  در تولیدات غذایی مورد استفاده قرار می گیرد .

          به منظور جداسازی  سبوس جو، بایستی  جو در یک روض تجاری  (نه به طور سنتی )  آسیاب شود  تا پوسته و آرد به طور جداگانه  بدست آید .

          کیفیت آسیاب جوتحت  تاثیر فاکتورهای زیادی قرار می گیرد از جمله سختی دانه ؛ درضمن  سختی دانه درجه نشاسته  آسیاب شده  را تعیین کرده بود که جذب  آن را تحت تاثیر قرار میدهد  و قدرت گازی را در طول  پروسه  تخمیر تعیین کرده بود .

          نشاسته آرد گندم سخت بیشتر مورد قبول  آنزیمهای  قابل هضم  است نسبت به نشاسته آرد گندم نرم .

جدول 1: سختی دانه  در 16 نوع جورا نشان می دهد که مبنای اندازه گیری  سختی در زمان آسیاب  بود که از 64-20 ثانیه متفاوت بودند .

بر طبق جدول : جوهایی نشاسته نرمالی داشتند (7=8) سفت تر بودند ( زمان آسیاب sec 20-42 ) و آنمائیکه نشاسته و آسی داشتند ( آرمیلو پایین ) (5=8) نرم تر بودند ( زمان آسیاب 39 64 sec ) ، در ضمن جوهای حاوی نشاسته وآسی مقادیری بیشتری B گلوکان نسبت به جوهای حاوی نشاسته نرمال داشتند .

( دقیقاً مشخص نیست که آیا B گلوکان تاثیر مستقیمی بر روی سختی دانه جو دارد یا نه

          جدول 1 : همچنین ارزیابی ( سبوس جو و آردجو )را نشان می دهد .

          بر طبق جدول : تنوع بزرگی در رنگ سبوس نسبت به رنگ آرد موجودست .

          سبوس 2 جو مالتی بدلیل وجود fragment های پوست در سبوس تیره تر بود .

          سبوس SB88490 تیره ترین بود .

          رنگ سبوس و آرد تحت تاثیر پیگمانه ای آنتوکسیانین در پری کارپ بود این پیگمانما بنفش ، آبی یا ملانین های تیره هستند .

          جدول 3 : ارقامی در زمینه خواص فیزیکوشیمیایی سبوس جو وآرد برای مقایسه سبوس جو و سر تجاری و آرد گندم ارائه دار است .

          به طور کلی مقایسه سبوس جو با سبوس جو دو سر و آردجو با آرد گندم لازم است به خاطر اینکه سبوس جو و آرد جو می توانند جایگزین شوند و یا اینکه قسمت اعظم اینا می توانند در تعدادی از غذاها به کار گرفته شوند .

          بدلیل وجود کنسانتره روغن بالاتر، جو دوسر مثل جو یا گندم آسیاب نمی شود جو دو سر به طور تجاری آسیاب شده بود تا 5060% سبوس بدست آید .

          بر طبق جدول ، سبوس جو سفید تر بود از سبوس جو دو سر که مربوط به تفاوت در رنگ دانه و شرایط آسیا می کنند .

          از آنجایکه پیمانه ممکن است در تولید عطر و طعم شرکت کنند مقادیر کم سبوس ها ممکن استترجیح داده شود تا در غذاها استفاده شود .

          گزارش شده است تولید نان از طریق افزودن 15% آرد سبوس جو عطر و طعم را تحت تاثیر قرار می دهد .

          سبوس جو و سبوس جودوسر در زمندر WHC مشابه بودند ، WHC از طریق pr تاثیر می پذیرد ولی به میزان وسیعی در ارتباط با محتوای B گلوکان (7/7 % ) بالای سبوس جوو جودوسر بود .

          سبوس جو ، جذب روغن بالاتری از سبوس جودوسر داشت که به نظر می آمد مربوط به محتوای روغن کمتر Indigenaos شود اگرچه دلایل دیگری هم می تواند باشد از جمله اندازه کوچکتر ذرات

          سبوس جو و سبوس جو دو سر از نظر محتوای pr مشابه بودند (6/18 7/18% ) pr سبوس تحت تاثیر pr دانه و میزان استخراج سبوس قرار گرفته بود .

          سبوس جو محتوای خاکستر بالاتر و نشاسته پایین تری از سبوک جو دو سر داشت .

          اکثر تفاوت های قابل توجه بین 2 سبوس در فیبرهای رژیمی بود . سبوس جو 4/20% TDF

          سبوس جو مثل سبوس جو دوسر کنسانتره B گلوکان قابل شناسایی داشت ولی سبوس جو SF و TDF  بالاتری داشت که مربوط به آرابینوگزیلان بالاترش می شود .

          فسفر و پتاسیم از جمله املاح اصلی سبوس بودند و آهن روی هم املاح اصلی Trace بودند

          همچنین در بررسی درگیری sf و TDF سبوس و آرد جو را بررسی کردند .

          دریافتند که B گلوکان  و پنتوزان ها از جمله ترکیبات اصلی بودند و مقاومت نشاسته و پکتین کمترین ترکیبات SF و TDF آرد و سبوس بودند .

          تاثیر آرد سبوس جو بر روی کیفیت نان مورد بررسی قرار گرفته است در نتیجه افزودن آرد سبوس جو محتوای PR  و خاکستر نان ها افزایش یافت .

          رنگ مغز نان و سطح پوسته تیره تراز نان شاهد (نانی گرفت با آرد گندم خالص ساخته شده بود )

          محتوای فیبر رژیمی در نان ساخته شده از 5% آرد سبوس جو بالاتر از نان شاهد بود .

          سختی نان افزایش یافت و حجم قرص نان کاهش یافت

          کیفیت حسی نان ساخته شده با 5% سبوس جو چندان تفاوت مهمی با نان شاهد نداشت .

          ولی   "             "         "        " 10-15 % سبوس جو ، ظاهراً تفائتهای بریمی و آشکاری را نشان داده .

          ارزیابی تغذیه ای و ارگانولپتکی نان های گندم تکمیل شده با آرد سویا و آرد جو .

          از آنجائیکه آرد گندم منبع خوب انرژی و دیگر مواد غذایی از جمله Pr املاح و vit های b کمپکس می باشد ارزان همانند غلات و حبوبات به بهبود کیفیت تغذیه ای محصولات گندم کمک می کند .

          آردجو کنسانتره بالایی از B-D گلوکان دارد ( علی الخصوص B گلوکلن قابل حل که برای اثرات هایپوکلسترولمیکا در حیوانات و انسان ها مفید باشد .

          آرد دانه سویا PR ، چری و لیزین بالایی دارد که به منظور غلبه بر اثر هئو تغذیه ای PR ای به کار می رود .

          بنابراین آرد سویا و آرد جو را به میزان 15020 ، 5010% به آرد گندم اضافه کردند تا اثرات تغذیه ای و حسی نان تکمیل شده را آزمایش کنند .

          ارزیابی حسی ( بر طبق جدول 1 )

          ارزیابی حسی نان آشکار کرد زمانیکه میزان آرد سویا و آرد جو افزایش یافت رنگ مغز نان تغییر پیدا کرد و از سفید کرمی به قهوه ای تیره تغییر یافت ، که در میزان 10% آرد سویا و آرد جو تفائتی دیده نشد ولی در بقیه میزان ها تفاوت آشکار بود .

          عطر و طعم نان افزایش یافته بود زمانیکه میزان S وb افزایش یافته بود ( بالای 10%)

          زمانیکه آرد سویا مخلوط شده بود نان ها ممکنه تحت تاثیر عطر و طعم لوبیای آرد سویا قرار گیرند .

          بافت نان و تظاهرات سطح نان در مقایسه با نان شاهد ( 62/7 ) کاهش یافته بود .

          ارزیابی تغذیه ای ( بر طبق جدول 2 )

          نان گندم 5/1 % pr داشت که این میزان از طریق نان های تکمیل شده جو کاهش یافت ولی در نان های حاوی سویا افزایش به میزان 7/13 % در نان های (full-fgatsoy) و (8/13% ) در نان های حاوی cleffatedsoy .

          محتوای چربی نان گندم 44/5% بود که در مخلوط نان تکمیل شده با آرد full-fgatsoy به میزان 10% بالاترین بود (83/6%) در ضمن هیچ تفاوتی در محتوای چربی نان های ساخته شده از دیگر آردها دیده نشد قابلیت هضم pr و محتوای لیزین ( بر طبق جدول 3 )

          نان گندم 74% pr قابل هضم داشت ، که تغییری در میزان pr نان گندم تکمیل شده با آردجو در همه میزان ها دیده نشد .

          ولی میزان pr آرد سویا کاهش یافت که این کاهش می تواند مربوط به افزایش try pisin inhibitar و دیگر مواد ضد تغذیه ای در آرد دانه هیویا باشد . try pisin inhibitar از فعالیت آنزیم های پروتئولیتک جلوگیری کرد و همچنین اسید فیتیک و پلی قندها با pr ها به فرم کمپکس نامحلول تجمع یافته و برروی قابلیت هضم pr تاثیر یم گذارند .

          محتوای کل لیزین نان گندم 36/2 بود که در نان های تکمیل شده با با جو تا حدودی بالاتر

ولی در نان های تکمیل شده با Detattedsoy  و fullfatsoy به ترتیب 02/3  05/3 بود

که این ممکن است مربوط به محتوای لیزین بالای آرد سویا شود

مقدار کلی و در دسترس fe,ca روی (بر طبق جدول 5 )

نان گندم حاوی 1/57 (a) و 17/8 آهن 75/3 روی می باشد

          در نان های تکمیل شده با جو کمترین محتوای ca آهن ، روی را در مقایسه با نان گندم دارا بودند کد مربوط به محتوای اسید فیتیک و پلی فنرها به مقدار جزئی بالاتر از گندم می باشد .

          ولی در نان های تکمیل شده با ca ، آهن حاوی مقدار بالاتر آهن و ca بودند که احتمالاً مربوط به محتوای ca و آهن آرد دانه سویا می شود .

          در ضمن تفاوت چندان مهمی در محتوای نان های تکمیل شده دیده نشده بود

          علاوه بر این میزان ca در دسترس هر چقدر میزان آردهای تکمیلی بیشتر می شد کاهش می یافت که ممکنه مربوط به فاکتورهای ضد تغذیه ای جو و دانه سویا باشه

فاکتورهای ضد تغذیه ای ( بر طبق جدول 1 )

          فاکتور های ضد تغذیه ای در نان گندم شامل تریپسین اینهبیتور رآمیلازا اینهیبیتور پلی فنرها و اسیدفیتیک می باشه و با افزایش میزان آرد جو و سویا افزایش می یابد

          افزایش میزان فاکتورهای ضدتغذیه ای نان ها به نظر می رسه که تاثیر مستقیمی بر روی جانشینی آرد گندم با آرد جو و آرد سویا داشته است که بالاترین مقدار فاکتوهای ضدتغذیه ای را دارا بودند .

فیبر رژیمی و b گلوکان ( بر طبق جدول 7 )

          محتوای کلی فیبر رژیمی نان گندم 9/8% ، فیبر رژیمی محلول 9/3% و فیبر رژیمی نامحلول 95/4% بود

          که در میزان 15% جایگزینی آرد جو یک افزایش به میزان 10 ، 13 ، 7 % در محتوای فیبر رژیمی کلی ، محلول و نامحلول دیده شده بود .

          ولی نان ساخته شده از 10% آرد سویا یک کاهشی در محتوای فیبر کلی ، نامحلول داشت و یک افزایش در محلول داشت که احتمالاً مربوط به استفاده از سویای بدون پوست می شود چون فیبرهای نامحلول اساساً در پوست موجودند ولی فیبرهای محلول در coty ledons محلولند .

          بر طبق گزارشات فیبرهای محلول در ارتباط با کاهش کلسترول و بیماری های دیابتیک موثرند و فیبرهیا نامحلول در بهبود عملکردهای رودای موثرند .

          می توانیم اینگونه نتیجه گیری کنیم که نان های تکمیل شده با آرد سویا و آرد جو به میزان 15% به بالا ارزش های تغذیه ای قابل قبولی دارند .

 

 

 

منبع : سايت علمی و پژوهشي آسمان--صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید
اين مطلب در تاريخ: شنبه 09 فروردین 1399 ساعت: 20:55 منتشر شده است
نظرات(0)

منزلت آدم و حواء

بازديد: 45
منزلت آدم و حواء

منزلت آدم و حواء

وجه تسميه و آغاز آفرينش آن ها

پرستش فرشتگان پيرامون خلقت آن ها

مقصود از آفرينش آدم (ع) جانشيني او در زمين بر گروهي از جنيان است که پيش از اودر آنجا مي زيستند و نه اين که آفرينش او به جهت سکونت در بهشت باشد. بلي بهتر اين مي بود که او با عمل خويش باعث نمي گشت تا از بهشت خارج گردد و با عزت و کرامت مي زيست و خود و همسرش در خلعت بهشتيان از هدايا و کرنش فرشتگان بهره مي جستند.

انسان آفريده شده را وراي سه نيروي «شهوت»، «غضب» و «عقل» مي دانستند که دو نيروي اول او را به سمت فساد و خونريزي و نيروي سوم او را به سمت فرمانبرداري و شناخت سوق مي داد لکن آن ها فلسفه ي آفرينش انسان را در غالب و اعتبار در نيروي اول محصور ساخته و اصولا اص خلقت او را مقتضي حکمت ندانستند و به اعتبار نيروي عقل نيز خود را بدون آن که در مقام معارضه با مفاسد بدانند شايسته تر از آدم تشخيص دادند و بين گونه از امتيازات و فضيلت هاي منبعث از دو نيروي ديگر که ممکن بود در خدمتعقل درآيد و در مسير خير و نيکي پرورش يابد، غافل ماندند. هم چنين آن ها نتوانستند تشخيص دهند که ممکن است ترکيب و جمع بين آحاد و جزئيات بتواند نتيجه مطلوب تري را به ارمغان آورد هم چون از قوه به فعل رسيدن منافع بيشماري که در عالم هستي وجود دارد که خود فلسفه ي اصلي جانشيني انسان در روي زمين است. و نحوه ي تعليم اسماء به آدم (ع) يا به صورت «آفرينش علمي» که ضروري و لازمه ي خلقت او بوقوع پيوسته و با اين که به شکل «القايي رحماني»م در نفس آدم شکل گرفته است.

از امام صادق (ع) روايتي است که فرمودند: دليل ناميدن آدم به اين اسم بدان خاطر است که اواز اديم و پوسته و قشر زمين آفريده شده است. و شيخ صدوق عيه الرحمه مي فرمايد: «اديم نام چهارمين لايه ي دروني زمين است و آدم ابوالبشر از آن خلق شده است. و از امام صادق (ع) روايتي است که فرمودند: حواء را بدين اسم ناميدند چرا که او از حي يعني آدم آفريده شده است.

در اصل اشتقاق اسم آدم (ع) اختلاف نظر وجود دارد بعضي گفته انداسمي غير عربي است و بدون اشتقاق مانند آزر و گروهي معتقدند که آن مشتق از «ادمه» است به معناي گندمگون بودن و بعضي قائلند که مشتق از آدم و به معناي الفت و اتفاق است. اما حواء مشتق از حي يا حيوان است و از اشتقاقات نادر و يا جعلي است مانند لاين و تامر.

از اميرالمومنين (ع) روايتي است که فرموده اند: خداوند تعالي به جبرئيل امين فرمان داد تا از پهنه ي زمين و دشت ها و بلندي هاي آن چهار نوع گل را فراهم سازد، گل سفيد و سرخ و سياه و خاکي رنگ سپس فرمان داد تا چهار نمونه از آب هاي زمين يعني آب گوارا، آب شور، آب تلخ و گنداب را به آن گل ها بيافزايد، آن گاه آب گوارا را در گلوي آدم، آب شور را در چشمان او، آب تلخ را در گوش هايش و آب متعفن را ميان بيني او تعبيه و جاري سازد.

در توحيد مفضل از قول امام صادق (ع) و در بيان علت اين امر آمده است: قرار دادن آب گوارا در حلق آدم بدين جهت بود تا تناول غذا براي او لذت بخش باشد و علت قراردادن آب شور در چشمان آدم براي اين بود که باعث بقا و صحت مردمک چشم است و نيز بودن آب تلخ در گوش باعث عدم ورود حشرات به مغز انسان خواهد شد چرا که به محض ورود در ميان لايه هاي آن خواهند مرد و در مواردي نادر نيز خواهند توانست از ميان آن عبور کرده و به سيستم عصبي مغز رخنه نمايند.

خداوند در قرآن مي فرمايد: «و خلق الانسان من عجل» انسان از شتاب آفريده شده است چرا که طبيعت او بدين صورت است و هنگامي که خداوند روح را از سر انگشتان پاي آدم در او بدميد و آن روح به زانوي وي رسيد، کوشش کرد از جاي برخيزد اما نتوانست و خداوند فرمود: «خلق الانسان من عجل» و زن را «امراه» ناميدند چون از «مرء» يعني مرد و آدم آفريده شده است و نيز زن را «نساء» ناميدند چرا که براي آدم انيس و همدمي غير حواء وجود نداشت.

«حضرت عبدالعظيم حسني» روايت مي کند که از امام جواد پرسشي پيرامون علت بوي کريه مدفوع انسان نمودم و ايشان پاسخ فرمودند: هنگامي که خداوند آدم را خلق نمود جسمي پاک و طيب داشت و مدت چهل سال فرشتگان الهي براي تکريم به نزد او مي آمدند و اظهار مي داشتند تو براي ماموريتي خاص آفريده شده اي و ابليس از دهان او وارد و از دبرش خارج مي گشت و بدين جهت است که احشاء انسان کريه و نامطبوع است.

از «طاووس» و «مجاهد» روايت شده است که «ابليس» قبل از ارتکاب گناه در زمين اقامت داشت و در زمره ي فرشتگان بود و عزراييل ناميده مي شد و کلا ملائکه ساکن در روي زمين جن ناميده مي شدند و در ميان فرشتگان عرصه ي زمين کسي به مرتبه ي علمي او نمي رسيد و چون به نافرماني خداوند برخاست مورد غضب واقع شده و خداوند او را ابليس نام نهاد و «و کان من الکافرين» چرا که در علم خداوند و از ازل او به اين وصف شناخته شد.

«علي بن ابراهيم» طاب ثراه مي گويد: اولين معصيت بر خداوند تکبر و خودبيني بود که ابليس بدان اقدام ورزيد و گفت: خدايا مرا از سجده بر آدم معاف دار و در قابل تو را به گونه اي بندگي خواهم کرد که هيچ فرشته مقرب و نبي مرسلي عبادت نکرده باشد. خداوند در جواب ابليس فرمود: مرا به بندگي تو نيازي نيست من مي خواهم آن چه را فرمان داده ام همان شود و چون ابليس خودداري ورزيد خداوند به او گفت «اخرج منها فانک رحيم» ابليس معترضانه پرسيد: چگونه ممکن است و توخداوند عادلي هستي پس پاداش اعمال من باطل خواهد شد؟ خداوند فرمود: اين گونه نيست تو مي تواني آن چه پاداش دنيوي مي خواهي از من طلب نمايي و ابليس نيز ابتدا زندگي تا روز قيامت و سپس تسلط بر ذريه آدم و نفوذ در رگ و پي او را خواستار شد که خداوند به او عطا نمود و پي آمد آن از خداوند خواست تا در برابر هر مولود جديدي به او قدرت مضاعف بخشد و قادر باشد انسان ها را ببيند و به صورت هاي مختلف بر آن ها ظاهر شود لکن انسان ها از ديدن او ناتوان باشند و اين خواسته نيز مورد استجابت واقع شد. سپس ابليس حوائجي افزونتر را طلب کرد و خداوند فرمود: سينه آن ها را جولانگاه تو قرار دادم و شيطان به اين مقدار اکتفا نمود و گفت: «فبعزتک لاغوينهم اجمعين الا عبادک المخلصين ثم لاتينهم من بين اديهم» به عزتت سوگند تمام انسان ها را گمراه خواهم ساخت مگر بتدگاني را که براي خود خالص گردانيدي آ گاه از پيش رو به سوي آن ها خواهم آمد.

امام صادق (ع) مي فرمايند: هنگاميکه خداوند بر ابليس نيروي تسلط بر انسان را عنايت کرد آدم خطاب به خداوند فرمود: بار خدايا تو ابليس را بر ذريه من نيرو بخشيدي در مقابل به من و فرزندانم چه عطا خواهي کرد؟

خداوند فرمود: هر گناهي را معادل همان گناه و هر حسنه اي را ده برابر پاداش خواهم داد. آدم فزونتر از آن را طلب کرد خداوند توبه را تا آخرين دقائق حيات از انسان قبول فرمود. آدم باز هم بر خواهش خويش افزود و خداوند فرمود: بي حساب خواهم آمرزيد و آدم به همين ميزان اکتفا نمود.

آنگاه از امام علي(ع) سؤال شد به چه علت ابليس مستوجب عنايت خداوندي واقع گشت؟ ايشان فرمودند: بواسطه آن دو رکعت نمازي که در مدت چهار هزار سال در آسمان بجاي آورد در نهج البلاغه اميرالمؤمنين (ع)، اين مدت شش هزار سال قيد شده است لکن مشخص نيست که منظور سالهاي دنيوي است يا اخروي. و بد نيست بدانيم گروهي از اهل تصوف ابليس را بخاطر خودداريش از سجده بر آدم مي ستايند و از اين جهت او را «سيدالموحدين» ناميده اند.

منبع : سايت علمی و پژوهشي آسمان--صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید
اين مطلب در تاريخ: شنبه 09 فروردین 1399 ساعت: 20:49 منتشر شده است
نظرات(0)

تحقیق درباره کبک

بازديد: 790
تحقیق درباره کبک

تحقیق درباره کبک

مقدمه:

دردنیا گونه های متعددی از کبک وجود دارد که معروفترین آنها عبارتند از: کبک چوکر (Alectoris Chukar) ،

کبک صخره ای (Alectoris graeca) و کبک پاقرمز اروپایی (Alectoris rufa) . البته همه کبک ها پاقرمر هستند.

گونه های موجود در کشور ما بیشتر از نوع چوکر (Chukar) میباشند.

از دیرباز در بسیار ی از کشور ها پرورش و نگهداری پرندگانی از قبیل قرقاول، بوقلمون و کبک، علاوه بر پرورش مرغ جهت تامین گوشت مصرفی انسان به ویژه جهت سلیقه های خاص متداول بوده است.

در پاره ای از کشور ها نیز پرورش متراکم تعدادی از پرندگان وحشی نظیر کبک متداول شده است. صنعت تولید و تکثیر و پرورش کبک در ایران حدود سه سال است که توسط تعداد انگشت شماری از دوستداران شکار و طبیعت آغاز شده و دوستان پرورش دهنده موفق به تولید و تکثیر کبک ایرانی نیز گسته اند، و تجارب خوبی در این زمینه کسب کرده اند. در حال حاضر مزارعی در استانهای فارس، کرمان، سمنان، گلستان و اصفهان به این فعالیت مشغول میباشند.

خصوصیات ظاهری:

کبک پرنده ای است زیبا و خوش خوان که در طبیعت، در دامنه کوهها و شیب های کوهستانی، صخره ها و تپه ماهور ها زندگی میکند.

به هنگام احساس خطر، از کوهها به سرعت بالا می دود و معمولا این کار را به پرواز ترجیح میدهد. گوشت این پرنده بسیار خوشمزه و به لحاظ ارزش غذایی نسبت به دیگر طیور از موقعیت ممتازی برخوردار است.

این پرنده معمولا دارای پوششی با پرهای خاکستری است و گلولی نخودی رنگ با نوار حاشیه های پهن سیاه بوده و از زیر شکم و پهلو ها خالهای کشیده زیبایی به چشم می خورد. پاها و منقارش سرخ رنگ است و نر و ماده لحاظ شکل ظاهری تفاوت چندتنی با یکدیگر ندارند.

کبک نر به طور عمومی بزرگتر از ماده میشود، در حالی که سر ماده بیضی شکل میباشد، هم کبک ماده و هم نر در پشت پاها بر آمدگی شبیه میخ دارند که در نرها برآمدگی بزرگتر میباشد.

وزن پرنده نر حدود 540 گرم و وزن ماده حدود 500 گرم میشود.

در طبیعت حدود 15-12 عدد تخم میگذارد اما با پیش بینی های خاص این تعداد در بستر به حدود 40 عدد میرسد و این امر از اهمیتی ویطه در پرورش این پرنده و تولید آن برخوردار است.

قد پرنده حدود 35 سانتیمتر است و در اواخر زمستان جفت گیری میکند. در این هنگام گله از هم متلاشی شده و هر نر وماده با هم بصورت جفت زندگی میکنند و تا پایان ایام جوجه کشی باهم میمانند و حتی گاهی پرنده نر روی تخم ها میخوابد.

گوشت کبک:

گوشت این پرنده از گوشتهای بسیار سودمند و لذیذ است اگرچه دسترسی به آن حد اقل در حال حاضر درکشور ما برای همه مهیا نیست. ویژگیهای گوشت این پرنده به شرح زیر است :

در هر صد گرم گوشت کبک 24.5 گرم آلبومین، 1.4 گرم چربی و حدود 1 تا 1.5 گرم مواد معدنی وجود دارد.

وجود مقدار زیادی از مواد معدنی در گوشت کبک نشان دهنده ارزش حیاتی آن است. مقدار پتاسیم این گوشت زیاد است و کلسیم، فسفر، منیزیم، آهن و گوگرد موجود در آن نیز بدن را تامین میکند.

کانی های موجود در گوشت کبک به خوبی جذب بدن میشود و به همین جهت در این زمینه مواد مورد نیاز بدن را در دسترس سلول قرار میدهد.

گوشت کبک برای همه افراد اعم از کودک و سالمند، غذایی سالم و سلامت بخش است. گوشت کبک کمتر تولید اسید اوریک میکند، فعالیت کلیه را افزون میسازد و به دفع سموم بدن یاری فراوان میرساند. باتوجه به این ویژگی ها برای همه افراد و در مورد همه بیماریها، غذایی خوب و موثر است.

 تکثیر و پرورش:

تکثیر کبک بطور کلی آسان میباشد. در صورتی که پرنده های سالمی در اختیار داشته باشیم و مدیریت معقولی اعمال شود.

اولین نکته گرفتن پرنده هایی است که جهت همین امر در مزارع تکثیر و پرورش تولید شده اند. مطلوب ترین زمان برای علامت گذاری جهت تربیت در طول 72 ساعت نخست خارج شدن از تخم است. اولین مراحل جوجه کشی تربیت الگوهایی هستند برای رام کردن یا پرواز کردن . رام کردن در مورد پرنده های گوشتی نیز صادق میباشد.

تشخیص جنسیت:

در نظر اول کبک نر وماده در رنگ، نشانه و ظاهر عمومی یکسان به نظر میرسند. اما تفاوتهای آشکار اندکی نیز وجود دارند :

پاها اندکی متفاوت هستند. کبک نر پای قویتر و پولکهای منظم تری نسبت به ماده دارد. هر دوی آنها برآمدگی سیخ مانندی در پشت پا دارند ولی این برآمدگی در جنس نر بزرگتر از ماده است. نر ها به طور عمومی بزرگتر از ماده ها هستند. سر نرها گرد و ماده ها بیضی شکل میباشد. گردن کبک نر معمولا باریکتر و سخت تر از کبک ماده است.

اگر با راههای فوق موفق به تعیین جنسیت پرنده نشده اید میتوانید به تفاوت آنها از نظر منافذ جنسی متوسل شوید.

 


جفتگیری:

دو سبک برای جفتگیری کبک ها وجود دارد، آنها میتوانند دو به دو در قفسهای جداگانه جفتگیری نمایند. راه حا ساده تر که زحمت نگهداری را به حد اقل میرساند نگهداری پرندگان نر و ماده به نسبت 1 به 3 یا 1 به 4 و بطور جمعی است. ناگفته نماند که در سیستم جفتگیری دو تایی تعدتد تخم ها حدود 60 عدد و در جمعی حدود 40 عدد در فصل تخم گذاری میباشد.

جمع کردن و ذخیره سازی تخم ها:

در صورت استفاده از آشیانه های دسته جمعی، تخم کبکها باید حد اقل 4 بار در روز جمع آوری شود. تخمها پس از تمیز کردن حد اکثر تا دوهفته در دمای 15 درجه سانتی گراد و رطوبت حدود 75% نگهداری میکنند. و بهتر است روزی دو بار آنها را تحت زاویه 45 درجه بچرخانید. تخمهایی که بیش از 14 روز نگهداری میشوند امکان جوجه شدن کمتری دارند و دو روز دیرتر از تخم بیرون می آیند. طول دوره جوجه کشی پرنده مذکور 25-23 روز می باشد، شرایط ماشین جوجه کشی باید مطابق جدول زیر باشد:

 

شرح

ستر

هچر

 

دما

37.6

36.5

رطوبت

59%

69%

دفعات چرخشی

15-12 در روز

-----

 

 

پس از در آمدن جوجه ها از تخم معمولا 24 ساعت در داخل دستگاهها نگهداری میشوند تا کاملا خشک شوند.

پس از انتقال جوجه ها به مکانهایی که قبلا بطور کامل ضد عفونی شده است، ابتدا با استفاده از لامپهای حرارتی دمای محل را برای سه روز اول حدود 33 درجه سانتی گراد نگه میداریم و هر سه روز دما را یک درجه کم می کنیم تا به دمای 21 درجه برسد و این دما را تا هنگام جوجه بودن حفظ میکنیم.

نور مورد نیاز در طول روز توسط پنجره های تعبیه شده در سالن تامین میشود و در هنگام شب به ازای هر متر مربع 3 5/2 وات نور استفاده میشود.

دوره رشد پرنده از روز تولد به طور متوسط 5 ماه می باشد که نسبت به مرغ و بلدرچین به 3 برابر میرسد و به همین دلیل قیمت/ظرفیت واحد آن نسبت به دیگر طیور تجاری بالاتر خواهد بود.

بعد از 5-4 هفتگی امکان انتقال جوجه به فضای باز سرپوشیده وجود دارد.

دوران جوجه بودن:

جوجه های کبک در نوزادی مانند جوجه های بلدرچین و قرقاول می باشند. جوجه کبکها برای ابتلا به بیماریها و انگلها مستعد هستند. جای غذا و محفظه های آبخوری باید در اولین روز مهیا و بهداشتی شده باشد.

آنتی بیوتیک ها و دارو های پیشگیری کننده بسیار مفید هستند. دارو ها را میتوان در آب و غذا و حتی در آبخوری های اتوماتیک و برابر با نسبت های داده شده از سوی تولید کننده مخلوط نمود.

جوجه ها برای توده شده بسیار مستعد هستند. این مسئله باید مورد توجه مدیریت مزرعه باشد که دلیل روی هم جمع شدن آنها چیست؟

جوجه ها اگر سردشان باشد یا ترسیده باشند، روی هم جمع میشوند. توجه زیادی به پرنده کنید و ببینید که آنه منطقه راحت خود را بدون ازدحام و تجمع انتخاب کنند. حمام خاک برای اهداف مهمی کارآمد است. این کار به آراستن و صاف کردن پر ها و برطرف کردن انگلهای خارجی کمک میکند. اگر پرندگان از انگلهای خارجی در رنج هستند میتوانید پودر های مخصوص به خاک اضافه کنید.

تغذیه:

کبکها باید نخستین تغذیه خود را با 28% پروتئین آغاز کنند. این جیره غذایی در طول  سه تا شش هفتگی به تدریج تبدیل به 24% میشود. و سپس تا مرحله بلوغ و دوران نگهداری به 17% میرسد.

این پرندگان پس از 24 ساعت خروج از تخم، باید تغذیه را شروع کنند. جیره غذایی مشابه جیره مرغ گوشتی است. میزان احتیاجات غذایی پرنده در جیره پیش دان از لحاظ میزان انرژی حدود kg3100 است.


احتیاج غذایی در سنین مختلف:

سن

پرتئین

چربی

الیاف

 

0-2 ماهه

30% - 28%

2.5%

6.5%

4-3 ماهه

19%

2.5%

12%

جیره نگهداری

17%

2.5%

10%

دوره تخم گذاری

20%

2.5%

7%

 

میزان مواد معدنی مورد نیاز:

نوع ماده

8-0 هفتگی  mg/kg))

18-8 هفتگی

تخمگذار

 

کلسیم%

1

1

3.75

فسفر%

0.7

0.6

0.6

سدیم%

0.15

0.15

0.15

پتاسیم%

0.2

0.16

-----

ید %

0.35

18-8

0.35

منیزیم%

5

-----

-----

آهن%

40

25

-----

مس%

4

-----

-----

روی%

35

-----

-----

 

 

یک نمونه جیره پیش دان در نظر گرفته شده برای پرنده به شرح زیر میباشد:

ذرت

383

سویا

512

روغن

50

سبوس گندم

14.7

 

دی کلسیم فسفات

16.1

کربنات کلسیم

15.6

نمک

3.1

مکمل

5

 

 


واکسیناسیون:

معمولا در مراکز تولیدی که در حال حاضر مشاهده میشود تنها از دو نوع واکسن B1 و لاسوتا به شرح زیر استفاده میکنند :

·       واکسن B1 در سن یک هفتگی از طزیق آب آشامیدنی ( پس از تشنگی 4 ساعته) خورانده میشود.

·       واکسن لاسوتا در سن 30 روزگی داده میشود و پس از آن به صورت ماهیانه تکرار میشود.

 

 

 

 


منابع:

1-رعایت اصول بهداشت وامنیت زیستی در پرورش طیور دکتر علیر ضا پایدار-سال 1382

2-اینترنت

 

منبع : سايت علمی و پژوهشي آسمان--صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید
اين مطلب در تاريخ: شنبه 09 فروردین 1399 ساعت: 20:45 منتشر شده است
برچسب ها : ,,,,,,,,,
نظرات(0)

تحقیق کامل درباره درخت سیب

بازديد: 763
تحقیق کامل درباره درخت سیب

سيب

سيب ( دقيقا" يک ميوه شفتدار) ميوه درختي ازطبقه Malus است که عضوي از خانواده گل سرخيان بوده ( روزاسيا) و در طول تاريخ کشت مي شده است . بيشتر گروه سيبها به گونه M. domesticaيا پيونديهاي آن تعلق دارند.

اجداد وحشي سيبها احتمالا" درختي به نام Malus sieversii ( که فاقد اسم همگاني است) بود که هنوز هم در قزاقستان يافت مي شود.محققان در حال مطالعه روي M. sieversii که در برابر بسياري از بيماريها و آفات مقاوم است مي باشند تا بتوانند يک سيب مقاوم تر در برابرسرما بوجود آورند.

تاريخچـــــه

در کليه مناطق آب و هوايي خنک ، سيب غذاي بسيار مهمي بوده است . نسبت به سايرميوه هاي درختي ( احتمالا" بجز مرکبات) سيب را مي توان براي ماهها انبار نمود درحاليکه همچنان ارزش غذايي خود را حفظ مي کند. سيبهاي زمستاني که در اواخر پاييز چيده شده و در دماي بالاي انجماد در سردخانه يا اتاق سيب نگهداري مي کنند از سال 1800 غذاي مهمي در اروپا و آمريکا به شمار مي رفته است .

گونه هاي سيب

بيش از 7500 گونه سيب شناسايي شده است . اين گونه ها در نقاط فراشمالگاني ، نيمه حاره و معتدل وجود دارند. چون درختان سيب به شرايط خنک کننده( chilling requirement) نيازدارند در آب و هواي استوايي گل نمي دهند.

 در بين رايج ترين گونه هاي تجاري سيب مي توان به اين موارد اشاره کرد Braeburn( نيوزيلند) ، سيب نارنجي cox «بريتانيا گونه قديمي که امروزه محبوبيت گذشته را ندارد) ، فوجي ( آسيا، استراليا) ، گالا( نيوزيلند) ، سيب طلائي( آمريکا ، اروپا) ، گراني اسميت ( استراليا و کاليفرنيا) ، جونا گلد( آمريکا) ، جوناتــــان ( آمريکا) ، مکين تــاش ( کانــادا) ، سيب قرمـز( آمريکا) و نوعي سيب زمستاني ( آمريکا). تمامي اين سيبها بجز نوع آخر شيرين و رنگين هستند. گراني اسميت ترش است و بعضي از مردم آنرا بصورت تازه مي خورند در ضمن براي آشپزي هم مطلوب هستند. پوست آن سبز روشن خالدار است . اين گونه سيب براي رشد کامل نيازمند آب و هوايي گرم بوده و فصل رشد طولاني مدتي دارد اگرچه ميوه هاي نامرغوب تر در مناطق نامناسب رويش مي کنند. ] تصوير معروفي از سيب گراني اسميت بر روي آرم Apple Records وجود دارد) يک شرکت سازنده ترانه که آهنگهاي گروه Beatlesرا منتشر مي کند .

پرورش سيب

سيبها مانند بيشتر گياهان چند ساله معمولا" بصورت لقاح غير جنسي واز طريق پيوند تکثير مي شوند. سيبهاي بذري گاهي اوقات بطور اساسي با درخت مادرتفاوت دارند. بيشتر گونه هاي جديد سيب بصورت سرچشمه بذري دارند که يا شانسي رشد کرده اند ويا از طريق باروري عمدي گونه هاي پرآتيه پرورش يافته اند. اصطلاحات بذري ، دانه سيب و تخم که در نان گونه سيب وجود دارد بيانگر منشاء بذري سيب مي باشد. همچنين سيبها مي توانند جوانه هايي غيرعادي بوجود آورند( جهشهايي بر روي يک شاخه مجزا) . بعضي از جوانه هاي غيرعادي منجر به نسلهايي بهتر از گونه هاي مادريشان مي شوند. بعضي از آنها به قدري از درخت مادر متفاوت مي شوند که ديگر گونه هايي جديد به حساب مي آيند.

بعضي از پرورش دهندگان سيبهاي معمولي را با سيبچه يا سيبهاي غير عادي مقاوم در برابر سرما پيوند مي زنند تا گونه هاي مقاوم تري بوجود آورند. مثلا" از دهه 40 مرکز آزمايشات Excelsior در دانشگاه مينه سوتا و ويسکانسين پيشرفت دائمي را در سيبهاي مقاوم مهم که هم از نظر تجاري و هم باغداري خانگي رشد گسترده اي دارند در سراسر مينه سوتا و ويسکانسين ايجاد کرده اند . مهمترين ابداع آنها شامل Haralson فراوان ترين سيب کشت شده در مينه سوتا ، Wealthy،Honeygold و Honeycrisp مي باشد. شيريني و ساختار Honeycrisp به قدري مورد علاقه مصرف کنندگان است که باغداران مينه سوتا درختان پاگرفته و پربار خود را قطع مي کنند تا براي اين نوع سيب انبار احداث کنند عملي که تاکنون انجام نشده بود.

  طرح هاي كاشت درختان:

 فاصله هاي درختان در باغ ها به كوچكي و بزرگي تاج آن ها و وضعيت ريشه ها در دل خاك بستگي دارد. بايد به اين نكته توجه داشت كه در صورت رشد درخت، شاخه هاي بالاتر مانع رسيدن نورد هوا به شاخه هاي پائين نشوند و ريشه ها به رقابت غذايي با يكديگر نپردازند.

نكته ديگر، اين كه فاصله درختان بايد به گونه اي باشد كه پس از رشد، مانع عبور ماشين آلات كشاورزي ، براي شخم، سم پاشي و ... نشود.

اغلب وضع قرارگرفتن درختان را نسبت به يك ديگر، طرح هاي كاشت درختان مي نامند. درختان را در طرح هاي مربع ،‌مستطيل ، اريب ، مثلثي و ... مي كارند.

شروع به احداث باغ

باغهاي سيب را با کاشت درختان دو يا سه ساله احداث مي کنند. اين درختان کوچک معمولا" از گلخانه که در آنجا درختان را با روش پيوند جوانه توليد مي کنند تهيه مي شود. ابتدا با استفاده از کشت بافت يا خوابانيدن شاخه يک گياه پيوندي بصورت بذري يا کلون شده بعمل مي آورند که براي رشد آن ، يک سال وقت لازم است . سپس بخش کوچکي از شاخه يک درخت بالغ ( قلمه) از گونه مورد نظررا تهيه مي کنند. ساقه بالايي و شاخه هاي گياه پيوندي را بريده و به جاي آن قلمه را قرار مي دهند. دير يا زود اين دو قسمت با هم رشد کرده و درخت سالمي را بوجود مي آورند.

گياهان پيوندي دراندازه نهايي درخت تاثير دارند . در حاليکه بسياري براي پرورش دهندگان ،داراي گياهان پيوندي زيادي هستند ، اين گياهان پيوندي به صاحبان خانه فروخته مي شود که فقط به داشتن چند درخت از يک يا دو گونه مختلف تمايل دارند : گياه پيوندي بذري معمولي که يک درخت کامل بوجود مي آورد يا گياه پيوندي نيمه کوتاه که درخت تاحدي کوچکتربه بار مي آورد. گياهان پيوندي کوتاه عموما" در برابر آسيبهاي ناشي از سرما و باد آسيب پذيرترهستند. درختان کوتاه کامل اغلب بوسيله پايه و داربست تثبيت شده و در باغهاي چگالي بالا کاشته مي شوند اين باغات براي کشت آسانتر بوده و و حاصلخيزي هر واحد از زمين را تا حد زيادي افزايش مي دهد.

بعضي از درختان از طريق پيوند" بين ساقه اي" بين گياه پيوندي راست ساقه و درخت که نتيجه رشد هر دو پيوند است بوجود مي آيند.

پس از کاشت درخت کوچک درباغ ، بايد قبل ازکسب توانايي تحمل مقدار زيادي غذا 3 تا 5 سال ( نيمه کوتاه) يا 4 تا 10 سال ( درختان معمولي) بزرگتر شوند .در طول اين مدت پرورش مناسب شاخه هاي بزرگ و چيدن جوانه هايي که رشد نا درست دارندازاهميت زيادي برخوردار مي باشد همچنين ساخت داربستي مناسب که در آينده سنگيني بار ميوه را تحمل کند.

موقعيـت

درختان سيب نسبتا" به شرايط خاک بي تفاوت هستند و در دامنه گسترده اي ازمقادير PH و سطوح حاصلخيزي رشد مي کنند. آنها حتما" بايد در مقابل باد مراقبت شده ونبايد در مناطق پست که در معرض آخرين سرماهاي بهاري مي باشند کاشته شوند. براي اين درختان زهکشي مناسب ضروري بوده و خاکهاي سنگين يا زمين مسطح بايد به گونه اي محکم شود تا از عدم قرار گرفتن سيستم ريشه ها درخاک اشباع شده با آب مطمئن شويم.

گرده افشانـــــــي

درختان سيب با خود آميزش پذير نيستند ونيازبه گرده افشاني بصورت دگرگشني دارند. مديريت گرده افشاني بخش مهمي از پرورش درخت سيب محسوب مي شود. قبل از کاشت درخت مرتب کردن توليد کنندگان گرده بسيار مهم است ( گونه هاي سيب يا سيبچه که تامين کننده گرده هايي فراوان ، رستني و آميزش پذير هستند). ممکن است باغهاي ميوه داراي رديفهاي يک در ميان گونه هاي گشني پذيريا درختان سيبچه متناوب ويا شاخه هاي پيوند خورده سيبچه باشند. بعضي گونه ها گرده هاي بسيارمعدود يا گرده هاي نابارورتوليد مي کنند بنابراين گرده افشانان خوبي به حساب نمي آيند. پرورشگاههاي گل و گياه خوب داراي ليست گشني پذيري گرده افشانان هستند.

گاهي اوقات پرورش دهندگاني که داراي باغستانهاي قديمي با يک گونه درخت هستند براي گرده افشاني ، دسته هايي از گلهاي سيبچه را درون بشکه يا سطلهايي فراهم مي کنند. پرورش دهندگان خانگي که داراي يک درخت بوده و فاقد گونه هاي ديگر در همسايگي اشان هستند نيز مي توانند از اين روش البته در مقياس کوچک تر استفاده کنند.

پرورش دهندگان درخت هر سال هنگام گل دادن معمولا" از گرده افشانهايي را براي جابجايي گرده تهيه مي کنند. عموما"از کندو زنبور عسل استفاده مي شود و انجام اين کار توسط زنبورداراني صورت مي گيرد که در ازاء مزد به تهيه کندو مبادرت مي ورزند. در باغات تجاري از زنبورهاي کارگر باغي نيزبعنوان گرده افشانهــــــاي مکمل استفاده مي شود. چون آنها نيش نمي زنند احتمالا" پرورشدهندگان خانگي در مناطق حومه ازاين زنبورها استفاده مي کنند. بعضي زنبورهاي وحشي مثل زنبورهاي درودگر و زنبورهاي تک زي ديگر ممکن است به اين امر کمک کنند. بعضي مواقع ملکه هاي زنبورهاي درشت در باغات حضور دارند اما معمولا" تعدادشان به قدري نيست تا گرده افشانهاي با اهميتي به حساب آيند.

گرده افشاني ناکافي علائمي بسيارکم داشته و براي سيبها ناگوار است و موجب کندي رسيده شدن ميوه مي گردد. براي ارزيابي گرده افشاني بايد دانه ها را شمرد. سيبهايي که به خوبي گرده افشاني شده اند داراي 7 تا 10 دانه بابهترين کيفيت مي باشند. سيبهايي که کمتر از 3 دانه دارند معمولا" نمي رسند و در اوايل تابستان از روي درخت خواهند افتاد. گرده افشاني نا مناسب يا نتيجه کمبود گرده افشانها و يا کمبود گرده توليد شده ويا به سبب شرايط آب و هوايي نامناسب براي گرده افشاني در زمان گلدهي مي باشد.

سرما هنگام گل دهي

يک مشکل کلي ، سرماي ديرهنگام است که موجب نابودي ساختارخارجي ظريف گل مي شود. بهتر است براي فيلتر سازي هوا درختان درزمينهاي شيبدارکاشته شوند اما شيب نبايد رو به جنوب باشد ( در نيمکره شمالي) چون اين کار موجب گل دادن زودرس درخت ودرنتيجه افزايش آسيب آن در برابرسرما خواهد شد. اگر سرما زياد جدي نباشد مي توان صبح قبل از تابش خورشيد روي شکوفه ها روي درخت آب پاشيد با اين کار امکان نجات شکوفه ها وجود دارد. آسيبهاي ناشي از سرما را مي توان 24 ساعت پس از سرما تخمين زد. اگر مادگي گياه به سمت عقب برگشته بود نشان دهنده ازبين رفتن گل و عدم توليد ميوه خواهد بود.

وجود منبع آب در نزديکي محل پرورش سيب موجب تاخير گرماي بهار مي شود که نتيجه اين مزيت به تاخيرافتادن شکوفايي تا زمان به حد اقل رسيدن احتمال سرما مي گردد. مناطقي از آمريکا مثل ساحل شرقي درياچه ميشيگان ، ساحل جنوبي درياچه انتاريو و اطراف برخي درياچه هاي کوچکتر که اين تاثير خنک کنندگي آب به همراه خاک مناسب و خوب زهکشي شده وجود دارد پرورش سيب را در اين نواحي ممکن ساخته است .

پرورش دهندگان خانگي سيب احتمالاً امکان استفاده از منبع آب را ندارند اما آنها مي توانند از شيبهاي رو به شمال يا ساير ويژگيهاي جغرافيايي براي تاخيراندازي شکوفايي در بهار استفاده کنند. درختان سيب ( يا هر ميوه ديگر) که در آمريکا در شيبهاي رو به جنوب کاشته شوند خيلي زود شکوفه داده و دربرابر سرماي بهار بسيار آسيب پذير خواهند بود.

کاستن از بار درخت

درختان سيب هر دوسال مستعد باردهي است. اگر ميوه را در مواقعيکه درخت محصول زيادي دارد ،بار آن را کم نکنند موجب کاهش گل دهي در سال بعد خواهد شد. کم کردن از بار درخت حتي خارج از زمان آن ، به برداشت محصول قابل توجه درهرسال کمک مي کند.

آفــــــــــات

درختان سيب در مقابل تعداد از بيماريهاي قلرچي و باکتريايي و آفات حشره اي آسيب پذير هستند. تقريباً در تمامي باغات ميوه برنامه هاي فعال سمپاشي براي حفظ کيفيت خوب ميوه ها ، سلامتي درخت و محصول زياد انجام مي شود. يکي از جريانات در حال انجام در مديريت باغها ، استفاده از IPM يا کنترل يکپارچه آفات است که سمپاشيهاي غير ضروري را هنگام عدو وجود آفت يا ( محتمل تر) هنگام کنترل طبيعي آنها کاهش مي دهد.

 

سمپاشي براي آفات حشره اي نبايد زمان شکوفه دهي انجام شود چون اين امرموجب مرگ گرده افشانها مي شود. و نيز در باغاتي که در آنها ازآفت کشها استفاده مي شود نبايد اجازه رشد گياهاني که مورد توجه زنبورها هستند داده شود. شبدر سفيد هلندي يکي از انواع فراوان علفها هستند که بسياري از زنبورها در زمان تماس با گلهاي آن در سطح باغات مسموم مي شوند.

از بين بيشترين بيماريهـــــاي خطرناک مي توان به fireblight ( بيماري باکتريايــي (و دو بيماري قارچي به نامــــهاي black spot وخال زدگي سيب ( cedar-apple rust ) اشاره کرد.

plum curlico جدي ترين آفت حشره اي محسوب مي شود. ساير اين آفات عبارتند از : کرم حشره و کرم سيب .

پرورش سيب بدون استفاده از مواد شيميايي بسيار دشوار است اگرچه در تعداد معدودي باغ با استفاده از گونه هاي مقاوم در برابربيماري و کنترلهاي پرورشي بسيارخوب اين کاربصورت تجاري موفق ، انجام شده است. آخرين ابزاردر پرورش طبيعي ، اسپري کردن لايه نازکي ازخاک معدني کائولين است که موجب تشکيل مانعي طبيعي در مقابل بعضي آفات شده و مانع آفتاب سوختي سيب مي گردد.

برداشت

بيشتر درختان بالغ هر سال معمولاً 10-5 بوشل ( 200-100 کيلوگرم) محصول سيب دارند. سيبها را با استفاده از نردبانهاي سه شاخه که بگونه اي طراحي شده اند تا بين شاخه ها ثابت شوند، برداشت مي کنند. گونه هاي کمي که چيده نمي شوند ضمن رشد بسيار زياد محصول فراواني مي دهند که تقريباً برداشت آن ممکن نيست. درختان کوتاه هر سال تقريبا" 5-3 بوشل ( 100-50 کيلوگرم) محصول ببار مي آورند.

گونه هاي مختلف براساس محصولشان و اندازه نهايي درخت متفاوتند حتي اگرپيوند يکساني داشته باشند.

تجـــــــارت

45 ميليون تون ( سنجه وزن برابر 1000 کيلو) سيب در سال 2002 به ارزش تقريباً 10 بيليون دلار آمريکا در جهان پرورش يافته است که تقريباً نيمي از آنرا چين توليد نموده است. آمريکا با توليد 10 درصد محصول جهان دومين توليد کننده عمده سيب مي باشد. ترکيه هم يکي از توليد کنندگان بزرگ اين محصول محسوب مي شود. فرانسه ، ايتاليا ، آفريقاي جنوبي و شيلي در بين صادر کنندگان عمده سيب قرار دارند .

 

 

 

منبع : سايت علمی و پژوهشي آسمان--صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید
اين مطلب در تاريخ: شنبه 09 فروردین 1399 ساعت: 20:40 منتشر شده است
برچسب ها : ,,,,
نظرات(0)

تحقیق درباره انواع خشک کن

بازديد: 139
تحقیق درباره انواع خشک کن

انواع خشک کن

خشک کن های کابینی:

این خشک کن از دستۀ خشک کن های غیر مداوم است که در حد عملیات های کوچک یا نیمه صنعتی مورد استفاده قرار می گیرد . خشک کن های کابینی همان طور که از اسمشان مشخص است به صورت یک اتاق یا کابین ساخته می شوند .

هوا بوسیله ی فن از میان گرم کننده های این دستگاه عبور داده و توسط صفحاتی به نام BAFFIE این هوای گرم در داخل دستگاه هدایت می شود . درجه حرارت هوای مورد استفاده بین c 65 c60 و حداکثر تا c 90 است .

جهت حرکت هوای گرم اکثراً به صورت افقی یعنی موازی بر سینی ها می باشد ولی در صورتی که مواد غذایی خشک شده سبک باشد و احتمال به هوا برخاستن قطعات خشک شده وجود داشته باشد جهت حرکت هوای گرم عمود بر سطح مادۀ غذایی است از مشکلاتی که برای سیستم می توان مطرح کرد این است که سینی هایی که در محل خروج هوای گرم قرار دارند با هوای خروجی که دارای دمای کم و درصد رطوبتی بیشتری است برخورد می کنند بنابراین غذاهای این قسمت ممکن است به حد کافی خشک نشوند که برای کاهش میزان این نقص یا سینی ها را جابه جا می کنند و یا این که جهت جریان ورود و خروج هوا را برعکس می کنند این خشک کن ها معمولاً برای خشک کردن میوه و سبزی و گاهی گوشت به کار برده می شوند .

 

خشک کن های کوزه ای:

این نوع خشک کن ها که به آن خشک کن اجاقی نیز گفته می شود یک نوع خشک کن  غیر مداوم می باشد و اصولاً خشک کن های غیر مداوم زمانی مورد استفاده قرار می گیرند که محصولات متنوع بوده و یا مقدار محصول کم و یا محصول فصلی باشد .

این نوع خشک کن در دو طبقه ساخته می شود و فصل مشترک آن ها از جنس پلاستیک و یا چوب به صورت صفحات مشبک می باشد مشعل و یا منابع حرارتی در طبقۀ پائین قرار دارد و هوای گرم از طریق صفحات مشبک به میان توده ی ماده ی غذایی هدایت می گردد با توجه به مساحت قابل توجهی که این سالن ها دارند از هم زدن های مکانیکی جهت زیر و رو کردن محصول استفاده می شود زمان خشک کردن در آن طولانی است و برای جلوگیری از قهوه ای شدن آنزیمی قطعات محصول را قبل از خشک کردن آغشته به محلول سولفید می کنند و یا اینکه محصول را دود گوگرد می دهند از آن جایی که در این روش اصولاً قطعات به صورت یکنواخت خشک نمی شوند مقدار رطوبت آن ها با هم اختلاف زیادی دارد بنابراین پس از خشک شدن قطعات را در جعبه های بزرگی موسوم به جعبه های متعادل سازی SWEETBOX قرار می دهند تا رطوبت قطعات متعادل شود در این خشک کن ها زمان و درجه ی حرارت مورد استفاده بسیار حائز اهمیت است و در صورتی که از درجه حرارت مناسب استفاده نشود در محصول نهایی چین و چروک به وجود می آید از این خشک کن ها برای خشک کردن قطعات برش داده ی سیب زمینی یا سیب نیز استفاده می شود .

خشک کن های تونلی:

از معمول ترین و متداول ترین خشک کن ها در ضایع غذایی هستند و از دسته ی خشک کن های نیمه مداوم می باشند این نوع خشک کن ها شامل تونل هایی است که درون آن واگن های مواد غذایی حرکت می کنند و در انواع همسو و غیر همسو ساخته می شوند در سیستم همسو جهت گردش هوا و جهت حرکت ماده ی غذایی در یک سو و به موازات هم می باشد در نتیجه سرعت تبخیر  آب مواد غذایی در دهانه ی مرطوب یعنی محل ورودی محصول تازه بالا باشد و به همین علت می توانیم بدون این که نگران آسیب های حرارتی باشیم از درجه حرارت های بالا استفاده کنیم در نتیجه سرعت خشک کردن در ابتدای فرآیند بالا است و سطح فرآورده فاقد چین و چروک می باشد اما یکی از مشکلات مهمی که در این روش وجود دارد و ناتوره شدن سریع پروتئین های سطح ماده ی غذایی و ایجاد پدیده ای به نام  سخت شدن سطحی case Hardening می باشد از سوی دیگر هنگامی که ماده ی غذایی غنی از قند باشد به دلیل تبخیر سریع آب از مرکز غذا در ابتدای خشک کن مواد قندی همراه آب از مرکز به روی سطح آمده و در آن جاتشکیل یک لایه ی غیر قابل قبول نفوذ را می دهد در نتیجه سرعت تبخیر آب از ماده بسیار کم شده و داخل قطعات مواد غذایی مرطوب باقی می ماند اما از آن جایی که ماده ی غذایی با هوای سرد و مرطوب تری برخود می کند خطرات ناشی از  حرارت و سوختگی از بین می رود اما این امر این مشکل را هم دارد که در سیستم همسو امکان بدست آوردن محصولی با رطوبت بسیار پائین مشکل است .

در سیستم غیر همسو جهت حرکت هوا و ماده ی غذایی برعکس یکدیگر است . در این نوع خشک کن ها سرعت ابتدای خشک کردن در انتهای مرطوب تونل نسبتاً پائین است بنابراین معمولاً سطح ماده ی غذایی چین چروک است اما از آنجایی که محصول هنگام خروج از تونل با هوای گرم و خشک برخورد می کند پس شرایط به گونه ای است که می توان محصولی با رطوبت پائین نیز بدست آورد از سوی دیگر پدیده ی لخت شدن سطحی و یا مرطوب ماندن مرکز ماده ی غذایی در این روش وجود ندارد به طور کلی راندمان خشک کردن در خشک کن های غیر همسو به مراتب بیش تر از نوع همسو می باشد در برخی از سیستم ها تواماً از هر دو سیستم استفاده می شود یعنی یک تونل مقدماتی به صورت همسو با طول کمتر به دلیل آن که محصول به سرعت خشک شود و آنگاه یک تونل ثانویۀ طویل تر که به طریقه ی غیر همسو عمل می کند قرار می دهند این نوع خشک کن ها عمدتاً برای خشک کردن میوه و سبزی به کار می رود .

خشک کن های کندویی:

این خشک کن ها که از نوع خشک کن های غیر مداوم هستند دارای ساختار بسیار ساده ای می باشند و به صورت سیلویی با m 2 ارتفاع m 5/1 قطر است و کف مشبکی دارد و هوای c60 c 50 از میان این صفحه وارد تودۀ مواد غذایی می شوند در ابتدای این سیستم برای خشک کردن حبوبات و غلات تازه درو شده به کار می رفت اما امروزه برای خشک کردن مرحله ی نهایی  سبزی ها هم کاربرد دارد معمولاً مواد غذایی که با روش های دیگر به رطوبتی حدود 15% - 10% رسیده باشند وارد این خشک کن ها شده و رطوبت آن ها درزمانی حدود 30-12 ساعت به 6% - 2% رسانده می شود استفاده از این خشک کن ها در خشک کردن مرحله ی نهایی سیر و پیاز متداول است .

خشک کن های نواری:

این نوع خشک کن ها از دسته خشک کن های مداوم می باشند معمولاً جهت خشک سبزی ها به کار می رود  و محصول با 10% رطوبت از این سیستم خارج شده و در خشک کن های کندویی به رطوبت نهایی 6%- 5%  می رسد این نوع خشک کن از نظر ساختار شبیه خشک کن های تونلی هستند اما از تسمه یا نوار استفاده می شود جهت اشغال جای کمتر این خشک کن ها در چند طبقه روی هم ساخته می شوند این سیستم نیز می تواند به صورت همسو و یا غیر همسو باشد که معمولاً در انتهای مرطوب هوا از پائین به بالا و در انتهای خشک هوا از بالا به پائین دمیده می شود علت این امر این است که از تعلیق وبه هوا برخاستن مادۀ غذایی پس از خشک شدن جلوگیری شود .

ماده ی غذایی باید به گونه ای باشد که هوا به راحتی از لابه لای آن عبور کند بنابراین استفاده ازا ین سیستم جهت خشک کردن مواد غذایی چسبیده توصیه نمی شود این نوع خشک کن ها برای خشک کردن میوه جات و سبزی ها استفاده می شود اما برای خشک کردن چای ، نخود فرنگی و حتی تولید پودر آبمیوه استفاده می شود .

خشک کن ها با بستر سیال:

در این نوع خشک کن ها هوای گرم دو عمل را انجام می دهد به این ترتیب که با عبور از داخل توده ی ماده ی غذایی از یک سو با انتقال گرما به داخل مادۀ غذایی و متعاقباً با انتقال رطوبت به تبخیر آب کمک می کند و از سوی دیگر مادۀ غذایی به حالت تعلیق در آیند .

علاوه بر هوای گرم صفحه ی مشبکی که مادۀ غذایی بر روی آن  ریخته شده دارای حرکت ارتعاشی است و به تعلیق ماده ی غذایی کمک می کند مواد غذایی که دارای رطوبت بالا یا دانسیته ی بالا هستند در این سیستم قابل استفاده نیستند به همین علت گاهی اوقات ابتدا با استفاده  از خشک کن های دیگر رطوبت ماده ی غذایی را تا 50% کاهش می دهند وسپس از خشک کن بستر سیال به عنوان یک خشک کن تکمیلی استافده می شود .

ازا ین نوع خشک کن ها برای خشک کردن غلات ، حبوبات ، سبزیجات و همچنین قطعات کوچک سیب استفاده می شود مواد غذایی از قبیل نخود سبز و حبوبات را ابتدا با روش های دیگر تا 40% - 30% رطوبت نیمه خشک می کنند وسپس وارد این خشک کن ها می کنند تا رطوبت آن ها به حدود 7% - 6% برسد .

خشک کن های پا ششی:

در این نوع خشک کن ها از یک دستگاه اسپری کننده اتمایزر Atomizer استفاده می شود این دستگاه مخلوط نرم و یکنواخت حاصل از ماده ی غذایی از پیش تغلیظ شده را به صورت قطرات بسیار ریز در می آورد و سپس به داخل محفظه ی مخروطی شکل خشک کن منتقل می کند همزمان با ورود ماده ی غذایی به داخل خشک کن هوای داغ نیز به این محفظه منتقل می شود و در داخل خشک کن ها هوای داغ نیز جریان می یابد دمای هوای داغ مورد استفاده در این محفظه بالا بوده و در حدود c300 c 150 می باشد درا ین خشک کن هر چقدر اتمایزر کامل و یکنواخت تر عمل نماید کیفیت نهایی محصول غذایی بالاتر خواهد رفت در اغلب خشک کن ها پا ششی ماده ی غذایی  خشک شده از سطح زیرین مخروط جمع آوری می شوند و در نهایت توسط یک نقاله به خارج از خشک کن منتقل می شود از مزایای این نوع خشک کن ها می توان به خشک کردن سریع و در نتیجه کیفیت بالای محصول تولیده شده هزینه ی کاربری اندک و سادگی روش به کار گرفته شده اشاره نمود محدودیت های این روش نیز شامل بهای سنگینی تجهیزات مورد استفاده و همچنین لزوم وجود رطوبت نسبتاً زیاد در مادۀ غذایی ورودی به خشک کن می باشد که همین امر سبب افزایش  مصرف انرژی جهت کاهش رطوبت مادۀ غذایی می گردد خشک کن های پاششی در صنایع تولید شیر خشک قهوه فمری ، چای فوری و پودر تخم مرغ کاربرد دارند .

خشک کن های غیر آدیاباتیک :

انتقال حرارت دراین خشک کن ها از طریق هدایت گرما انجام شده و گرما از طریق یک سطح داغ منتقل می شود و شامل انواع : خشک کن های غلتکی / خشک کن های تحت خلاء .

خشک کن های غلتکی:  

این نوع خشک کن از استوانه های خالی فلزی تشکیل شده که روی محورهای افقی می چرخند و از داخل توسط بخار ، آب داغ یا سایر مواد حرارتی گرم می شود .

خشک کن های غلتکی برای مایعات یا خمیرها در سوسپانسیون ریز و نیز برای محلول ها مناسب هستند . خشک کن های غلتکی به سه دسته تقسیم می شوند : یک غلتکی ، دو غلتکی و جفت غلتکی .

مهمترین مسئله مورد نظر هنگام استفاده از خشک کن های غلتکی ضخامت یکنواخت لایه روی سطح  غلتک است که لایه نازک و یکنواختی از غذا از مخزن تغذیه بر سطح غلتک یا استوانه ها یک دور کامل بزند ماده ی غذایی خشک می شود و در نهایت بوسیله ی تیغه ی مخصوصی که در سمت دیگر غلتک واقع واقع شده ماده ی  غذایی خشک شده جدا می شود .

همچنین سرعت چرخش و دمای حرارت دهی نیز حائز اهمیت است و بر سرعت خشک کردن یک خشک کن غلتکیک موثر هستند .

در فرآوری مواد حساس به حرارت با استفاده از  خشک کن های غلتکی ، غلتک ها باید در محفظه ی بسته تحت خلاء باشند مزایای عمده ی خشک کردن غلتکی سرعت بالای خشک کردن و استفاده اقتصادی از گرما می باشد محدودیت های عمده ی خشک کردن غلتکی این است که ماده ی غذایی مورد نظر به شکل مایع یا آبکی باشد و در مقابل دمای نسبتاً بالا به مدت کوتاه مقاومت کند مثال هایی از فرآورده های خشک شده به روش غلتکی شیر ، مخلوط سوپ ، غذای کودک ، محلول های آبکی سیب زمینی و فرآورده های فوری غلات می باشد .

خشک کن های تحت خلاء :

خشک کن های خلاء برای فرآوری محصولات حساس به گرما مورد استفاده قرار می گیرند و مواد غذایی به شکل های مایع ، گرانولی و ورقه ای در خشک کن های خلاء در عملیات غیر مداوم کاربرد دارند . چون در این خشک کن ها هوا به میزان کم مصرف می شود یا اصلاً مصرف نمی شود به آن خشک کن غیر مستقیم می گویند و در این خشک کن ها انتقال گرما  به صورت هدایت یا تشعشع است . این خشک کن ها در مقایسه با خشک کن های مستقیم که در آن ها محصول در تماس مستقیم با مادۀ خشک کننده است ، خشک کن خلاء حداکثر دمای خشک کننده و حداکثر ماده ی خشک شونده ی کمتری دارد . در این خشک کن ها فشار مطلق 50 میلی متر جیوه کاربرد بیش تری دارد و نقطه ی جوش آب تا c 39 کاهش می یابد .

خشک کردن به وسیله ی منابع دی الکتریک : (مایکرو ویو)

مایکرو ویوها ، امواج با فرکانس بالا هستند که در آن انرژی به یک جسم برخورد کرده و از آن منعکس ، جذب یا عبور داده می شود عواملی نظیر ضریب دی الکتریک ، شکل و رطوبت در خشک کردن ماده ی غذایی یا حرارت دهی مایکرو ویو باید در نظر گرفته شوند .

مزایای حرارت دهی مایکرو ویو به حرارت دهی ، جابه جایی یا هدایت عبارت اند از :

1) گرما به طور همزمان می توان داده شود یا اعمال نگردد .

2) عمق نفوذ منبع حرارتی که حرارت دهی را موثرتر و یکنواخت تر می کند .

3) افت های قابل صرف نظر ماده ی انتقال دهنده ی حرارت نظیر هوا یا دیواره های کوره

4) جذب  انرژی تنها توسط محصولی انجام می شود که باید حرارت داده شود .

مصارف ویژه حرارت دهی مایکرو ویو در صنایع غذایی عبارت اند از : خشک کردن چیپس سیب زمینی بلانچ کردن سبزی ها بازکردن سریع ماهی منجمد پختن اولویه جوجه و جلوگیری از رشد و حذف قارچ ها در میوه های خشک شده و فرآورده های لبنی

خشک کردن بوسیله ی تمعیر ( خشک کن های انجمادی ) :

استفاده از خشک کن انجمادی جهت حفظ عواملی از جمله طعم و آروما در ترکیبات به هنگام خشک کردن توسعه ی روز افزونی یافته است .

فرآیند خشک کردن انجمادی به طور عمده شامل دو مرحله است :

1) محصول منجمد می شود.

2) محصول با تمعیر مستقیم یخ ، تحت فشار کاهش یافته خشک می شود .

خشک کردن انجمادی اولین بار در 1940 در مقیاس وسیع جهت تولید محصولات خشک از خون و پلاسما به کار گرفته شد و بعداز آن آنتی بیوتیک هاو مواد بیولوژیکی در مقایس صنعتی تولید شدند

به نظر می رسد خشک کن انجمادی روش مناسبی جهت طولانی کردن زمان ماندگاری مواد غذایی است . خشک کردن مواد غذایی به روش مذکور دارای خصوصیات عمده  زیر می باشد .

1) فقدان حضور واقعی  هوا در زمان فرآیند : فقدان هوا و دمای پائین از فساد ناشی از اکسداسیون با تغییرات شیمیایی جلوگیری می کند .

2) خشک کردن در دماهای پائین تر از دمای اتاقک : محصولاتی که در اثر دمای زیاد خشک شده اند در ساختمان بافت ظاهر و با طعم دستخوش  تغییر نمی شوند که باید تحت خلاء و یا حداقل آسیب خشک شوند .

محصولات خشک شده از طریق انجماد با بسته بندی مناسب در مدت زمان نامحدود قابل نگهداری می باشند در حالی که قابلیت نگهداری و خصوصیات فیزیکی ، شیمیایی بیولوژیکی آن ها از زمان تازه بودن بیش تر و بهتر می شود . خشک کن انجمادی افت کیفیت ناشی از واکنش های شیمیایی زیان آور قهوه ای شدن آنزیمی و غیر آنزیمی را کاهش می دهد بنابراین اکسیداسیون چربی ها در نتیجه ی کاهش رطوبت در هنگام خشک کردن عامل نگران کننده برای محصولات است .

واکنش های اکسیداسیون چربی با بسته بندی محصول فریزدرای شده در ظروف غیر قابل نفوذ به اکسیژن قابل کنترل است قهوه ای شدن غیر آنزیمی به دلیل سرعت بالای عبور رطوبت در حین فرآیند از بین می رود از دمای پائین در این فرآیند از دناتوراسیون پروتئین در محصولات خشک شده در انجماد جلوگیری می کند .

محصولات خشک شده در انجماد با افزودن آب به شکل و ساختار اولیۀ خود برمی گردند ساختمان اسفنجی محصولات خشک شده سبب آب گیری مجدد می شود خصوصیات محصولی که مجدداً آبگیری شده مشابه خصوصیات محصول تازه است تخلخل محصولات خشک شده در انجماد سبب می شود که آبگیری مجدد آن ها از مصولات خشک شده با هوا سریع تر و کاملتر باشد .

از مزایای مهم این فرآیند هزینه ی انرژی و زمان خشک کردن است و برخی از محصولات غذایی که به صورت بخاری فریز داری می شوند شامل : عصاره ها ( قهوه چای ) سبزی ، میوه ها ، گوشت و ماهی

محصولات فریزداری شده سبک وزن هستند 15% - 10% وزن اصلی و به نگهداری درد مای پائین نیاز ندارند و میزان رطوبت محصول بعد از خشک کردن بر میزان کم خود حدود 20% می رسد .

بسته بندی مواد غذایی خشک :

بسته بندی فرآورده های خشک مهمترین مرحله ی پس از عملیات خشک کردن است بسته بندی مواد غذایی وظایف زیر را بر عهده دارد .

بسته بندی ابزار جابه جایی ماده ی غذایی ، کمک به فرآوری ماده ی مناسب برای مصرف کننده ، ابزرا خرید و فروش ، وسیله ی کاهش هزینه و وسیله محافظ ماده ی غذایی است بنابراین بسته بندی باید به عنوان بخش مهمی از فرآوری ماده ی غذایی در نظر گرفته شود

انتخاب ماده ی بسته بندی یا ظرف براساس عوامل زیر صورت می گیرد :

آسیب مکانیکی = این نوع آسیب از تماس ناگهانی یا شوک در جابه جایی و انتقال و نیز ارتعاش و فشردن بسته ها هنگام انبار مواد غذایی ناشی می گردد با انتخاب مناسب مواد قوی و محکم بسته بندی که شامل مواد پوشاننده باشند می توان از این صدمات جلوگیری کرد .

ویژگی های قابلیت نفوذ :

از دست رفتن رطوبت منجر به کاهش وزن و نیز تغییر شکل و بافت می گردد ازطرف دیگر محصولات خشک شده تمایل به جذب رطوبت دارند ه می تواند سبب افت کیفیت شود هنگامی که فعالیت آب از یک مقدار معین بیش تر شود فساد میکروبی با تغییرات شیمیایی رخ می دهد .

تغییرات دما :

کارایی و ظاهر بسته بندی باید هنگامی که در معرض تغییرات دما قرار می گیرد حفظ شود

عبور نور:

افت ویتامین کم رنگ شدن و تجزیه ی چربی ناشی از قرار گرفتن در معرض نور است به منظور حذف امواج با طول موج بلند بسته بندی باید مات یا رنگی باشد

ملاحضات شیمیایی و بیو شیمیایی:

ماده ی بسته بندی باید با محصولی که با آن در تماس است سازگاری داشته باشد در انتخاب یک ماده ی بسته بندی باید ملاحظات ایمنی وکیفی در نظر گرفته شوند .

منابع

- روش های خشک کردن مواد غذایی / تالیف : گوستاو . باریوسا کانواس ها مبرتو و گامر کادو / ترجمه : سید علی مرتضوی مسعود شفافی زنوزیان

- درآمدی بر مهندسی صنایع غذایی ترجمه علی مرتضوی دکتر علی اکبر سیف کردی مهندس رسول کدخدایی مهندس مسعود شفافی ( دانشگاه فردوسی مشهد )

 

 

منبع : سايت علمی و پژوهشي آسمان--صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید
اين مطلب در تاريخ: شنبه 09 فروردین 1399 ساعت: 20:25 منتشر شده است
برچسب ها : ,,,,,,,,,,,,
نظرات(0)

ليست صفحات

تعداد صفحات : 311

شبکه اجتماعی ما

   
     

موضوعات

پيوندهاي روزانه

تبلیغات در سایت

با اطمینان خرید کنید

پشتیبان سایت همیشه در خدمت شماست.

 سامانه خرید و امن این سایت از همه  لحاظ مطمئن می باشد . یکی از مزیت های این سایت دیدن بیشتر فایل های پی دی اف قبل از خرید می باشد که شما می توانید در صورت پسندیدن فایل را خریداری نمائید .تمامی فایل ها بعد از خرید مستقیما دانلود می شوند و همچنین به ایمیل شما نیز فرستاده می شود . و شما با هرکارت بانکی که رمز دوم داشته باشید می توانید از سامانه بانک سامان یا ملت خرید نمائید . و بازهم اگر بعد از خرید موفق به هردلیلی نتوانستیدفایل را دریافت کنید نام فایل را به شماره همراه   09159886819  در تلگرام ، شاد ، ایتا و یا واتساپ ارسال نمائید، در سریعترین زمان فایل برای شما  فرستاده می شود .

درباره ما

آدرس خراسان شمالی - اسفراین - سایت علمی و پژوهشی آسمان -کافی نت آسمان - هدف از راه اندازی این سایت ارائه خدمات مناسب علمی و پژوهشی و با قیمت های مناسب به فرهنگیان و دانشجویان و دانش آموزان گرامی می باشد .این سایت دارای بیشتر از 12000 تحقیق رایگان نیز می باشد .که براحتی مورد استفاده قرار می گیرد .پشتیبانی سایت : 09159886819-09338737025 - صارمی سایت علمی و پژوهشی آسمان , اقدام پژوهی, گزارش تخصصی درس پژوهی , تحقیق تجربیات دبیران , پروژه آماری و spss , طرح درس