درباره کاربردهای گوناگون پلیمرهای طبیعی در زندگی گفتگو کنید .

    پلیمرهای طبیعی : که از طبیعت بدست می آیند ( منابع گیاهی و حیوانی ) بنام پلیمر طبیعی نامیده می شوند اینها برای زندگی بشر ضروری هستند و شامل : نشاسته – سلولز – پروتئین و اسیدهای نوکلئیک می شوند

الف- نشاسته : Starch پلیمر حاصل از گلوکز است و بعنوان انندوخته غذایی در گیاهان مورد استفاده است .

ب0 سلولز : Cellulose – پلیمر گلوکز است و ماده اصلی تشکیل دهنده گیاهان استهم نشاسته و هم سلولبز حاصل غذا سازی گیاهان با استفاده از پدیده فوتو سنتز هستند

ج-پروتئین : Proteins- پلیمر حاصل از آمینو اسیدهاست که بطور معمول زنجیره ای بین 20 تا 1000 اسید آمینه را شامل می شود که در سازمان پیچیده ای با هم ترکیب شده اند این ترکیب در واقع سنگ بنای بدن حیوانات است و بخش عمده غذای ما را تشکیل می دهد .

د- اسیدهای نوکلئیک : Nucleic acids – اینها پلیمرهای ناشی از نوکلئوتیدها هستند مثلا  دی ان ای DNA و آر ان ای RNA نمونه ای از نوکلئوتیدها می باشند .

 یاد آور می شود که پلیمرهایی  مانند پلی ساکاریدها ( نشاسته و سلولز ) پروتئین و اسید نوکلئویک که فرآیندهای مختلف بدن ما  و حیوانات را در کنترل دارند  بنام بیو پلیمرها = پلیرمهای زیستی = زیست بسپار هم نامیده می شوند

حروف وقف در قرآن

ـ "م‌": وقف لازم‌؛ وقف الزامي‌است و در صورت وصل‌، احتمال تغيير مفهوم جمله زياد است‌.

ـ "ط": وقف مطلق‌؛ تأكيد مي‌شود، وقف كنيد. چون موضوع مورد بحث‌، تمام شده است‌. (در رسم‌الخط عثمان‌طه يافت نشد)

ـ "ج‌": وقف جايز؛ مي‌توان هم وقف و هم وصل كرد.

ـ "ز": وقف مجوَّز؛ مانند وقف جايز است‌؛ البته وصل آن بهتر است‌.

ـ "ص‌": وقف مرخص‌؛ به خاطر طولاني بودن جمله و كمبود نفس‌، رخصت داده مي‌شود تا وقف كنيد و سپس از جاي مناسب شروع به قرائت كنيد. (در رسم‌الخط عثمان‌طه وجود ندارد)

ـ "لا": وقف ممنوع‌؛ نبايد وقف كرد. اگر به طور اضطراري مجبور به وقف شديد، حتماً بايد برگرديد و دوباره به صورت وصل بخوانيد.

ـ "قلي‌": وقف‌، بهتر از وصل است‌.

ـ "صلي‌": وصل‌، بهتر از وقف است‌.

ـ "...  ...": وقف معانقه‌؛ اين علامت سه نقطه‌اي اگر بر روي دو كلمه نزديك به هم قرار داده شود، به اين معناست كه در صورت وقف بر هر يك از آن‌ها، بر روي ديگري نمي‌توان وقف كرد.( ر.ك‌: حليه‌القرآن 1، قواعد تجويد، موسوي بلده‌، ص 59 و 60، سازمان تبليغات اسلامي‌. )

شرح علايم به كار رفته در هر نوع كتابت (عثمان طه‌، طاهر خوش نويس‌، و...) در پايان قرآن با همان كتابت نيز آمده است‌.

حرف "ح‌" جز علائم و رموز قرآني نيست‌

.

یکی از دلایلی که باعث می شود انسان مؤمن از آرامش برخوردار باشد را بیان
کنید.

پاسخ :

یاد خدا باعث ارامش انسان مومن می شود .

به کسانی که معتقدند قلب انسان باید پاک باشد و ظاهر و عمل انسان ملاک
نیست، چه پاسخی می دهید؟

پاسخ :

قلبی که پاک باشد ولی کار بد کند ، دیگر آن قلب پاک نیست.عمل انسان است که باید درست و نیک باشد .

دو مورد از را ههای تقویت ایمان را بنویسید.

پاسخ :

نماز خواندن

انجام کارهای خیر

کمک به محرومان

به نظر شما چه رفتارهایی در جامعهٔ ما وجود دارد که با ادعای ایمان
داشتن به خدا در تعارض است؟

پاسخ :

کمک نکردن به ضعیفان

گران فروشی

کم فروشی

به نظر شما چرا با اینکه م یدانیم برخی کارها نتیجه و ثمرات خوبی دارند،
اما بدان عمل نم یکنیم و یا با اینکه م یدانیم نتیجهٔ برخی کارها به زیان ما
خواهد بود، از انجام آنها خودداری نمی ورزیم؟

پاسخ :

عدم تجربه کافی

اراده ضعیف

گول خوردن از طریق شیطان

ایمان ضعیف

به تصویر صفحهٔ قبل توجه کنید. لایهٔ ازن در کدام بخش هواکره قرار دارد؟
آیا می توانید در یک جمله بگویید فایده لایهٔ ازن چیست؟ در این باره پرس و جو کنید.

پاسخ :

ه تصویر صفحه ٔ قبل توجه کنید. لایه ازن در کدام بخش هواکره قرار دارد؟ استراتوسفر( یوش سپهر)

آیا میتوانید در یک جمله بگویید فایدهٔ ٔ لایه ازن چیست؟ در این باره پرسوجو کنید.

توضیح : ازن يك گاز نامرئي است كه جنس آن از اكسيژن است و اين لايه سرتاسر كره زمين در طبقات بالاي اتمسفر قرار دارد و فاصله آن از سطح زمين 15 تا 40 كيلومتر است . ضخامت اين لايه فقط 3 ميليمتر است . البته ضخامت آن يكنواخت نيست و در استوا كه خورشيد مستقيم مي تابد  ضخيمتر و در قطبها نازكتر است .برخي از مواد شيمايي باعث سوراخ شدن لايه ازون مي شود و آن را از بين مي برد مثل هيدرو فلوئور كربن كه در برخي از يخچالها بخصوص مدل قديمي وجود دارد و يا  و متيل برميد كه در آفت كشهاي كشاورزي استفاده مي شود.

فواید لایه ازون : 

* لایه ازون مانند سایبانی برای زمین مانع عبور پرتو هاي زیان آورخوشيد يعني همان اشعه ماوراي بنفش مي شود

*اگر اين پرتوها به زمين برسد باعث سرطان پوست و بيماريهاي چشمي مثل آب مرواريد مي شود .

 * به گياهان هم آسيب مي رسد .

 *اگر مقدار پرتوها زياد باشد ، موجودات دريايي ميكروسكوپي كه غذاي ماهيها هستند هم از بين مي رود .

به نقشه توجه کنید. در دی ماه استانبول سردتر است یا لنینگراد؟ چرا؟ سه شهر برگِن، استکهلم و لنینگراد تقریباً در یک
عرض جغرافیایی قرار دارند اما میانگین دمای این شهرها در دی ماه متفاوت است. چرا؟

پاسخ :

=در دی ِ ماه استانبول سردتر است یا لنینگراد؟ چرا؟  لنینگراد. زیرا نسبت به استانبول از استوا دورتراست.

=سه شهر برگن، استکهلم و لنینگراد تقریباً در یک عرض جغرافیایی قرار دارند اما میانگین دمای این شهرها در دی ماه متفاوت است. چرا؟ زیرا تحت تأثیر عوامل مختلفی چون جریان های دریایی و وزش بادها قراردارند.

=هرچه از شهرهای نواحی داخلی به سمت شهرهای مجاور اقیانوس میرویم، سرمای زمستان ……کاسته…… میشود.

 آیات قرآن کریم را بخوانید و ارتباط آنها را با این درس توضیح دهید.

پاسخ :

آیه 29سوره شورا: در قران کریم ذر آیه 29 سوره شوری می فرمایند(از نشانه های خداست آفرینش آسمان ها و زمین و جنبندگانی که در آنها خلق و پراکنده نموده است) می بینی که دراین آیه از جنبندگان و موجوداتی یاد شده که در آسمانها زندگی میکنند. پس بیرون از کره زمین هم موجودات زنده دیگری وجود دارند . اما در این باره که این موجودات زنده انسان اند یا نه قران سخنی نمی گوید.

دانشمندان در تحقيقات گسترده خود به دنبال پاسخ به اين سؤال هستند كه آيا موجودات زنده، نبات، اب، تمدن، در كرات ديگر وجود دارد يا نه؟ حضرت علي(ع) مي فرمايند:" اين ستارگان شهرهايي هستند مانند شهر هاي روي زمين و هر شهري با شهر ديگر با ستوني از نور مربوط مي شود."

آیه 22 سوره بقره: اشاره به زمین ونيروى جاذبه‏اش كه به شما اجازه حركت و استراحت و ساختن خانه و لانه و تهيه باغها و زراعتها و انواع وسائل زندگى مى‏دهد، نعمت ديگرى است، هيچ فكر كرده‏ايد كه اگر جاذبه زمين نبود در يك چشم بر هم زدن همه ما و وسائل زندگيمان بر اثر حركت دورانى زمين به فضا پرتاپ و در فضا سرگردان مى‏شد! سپس به نعمت آسمان مى‏پردازد و مى‏گويد:

 «آسمان را همچون سقفى بر بالاى سر شما قرار داد» (وَ السَّماءَ بِناءً).

منظور از كلمه «سماء» همان جوّ زمين است، يعنى قشر هواى متراكمى كه دور تا دور كره زمين را پوشانده، و طبق نظريه دانشمندان ضخامت آن، چند صد كيلومتر است. اگر اين قشر مخصوص هوا كه همچون سقفى بلورين، اطراف ما را احاطه كرده نبود، زمين دائما در معرض رگبار سنگهاى پراكنده آسمانى بود و عملا آرامش از مردم جهان سلب مى‏شد.

زیست کره برای حیات به هر یک از سه بخش سنگ کره، آب کره و هوا کره چه نیازی دارد؟ توضیح دهید.

پاسخ :

در روزهای پاییز که این درس را مطالعه می کنید چند نقطه از اتاق های
خانه تان را که تابش آفتاب در آنجا مشاهده می شود علامت بزنید. سپس
این نقاط و موقعیت آفتاب را در فصل زمستان و بهار نیز مشاهده کنید.
چه نتیجه ای می گیرید؟

پاسخ :

درفصل تابستان که نورخورشید تمایل کمی دارد، کمتر به داخل اتاق ها می افتد .ولی درفصول پاییز وزمستان که نور خورشید تمایل بیشتری دارد، به سطح بیشتری از فضای اتاق می افتد.

چرا در اوّل تیر ماه در ناحیهٔ مدار قطبی شمال، طول یک روز 24 ساعت
و به عکس در مدار قطبی جنوب، طول یک شب 24 ساعت است؟

پاسخ :

 چون خورشید به مدار رأس السرطان عمود می تابداز آنجا که در تابستانِ نیمکره شمالی کج شدگی محور چرخش زمین دقیقا" به سمت خورشید است. نیمکره شمالی کاملاً به سمت خورشید خم می شود ، نور خورشید به طور دائم به قطب شمال می تابد. وشش ماه غروب ندارد که به اصطلاح روز قطبی و یا تابستان قطبی معروف است.در این مدت قطب شمال در روشنایی روز ( بدون شب ) و قطب جنوب در تاریکی ( بدون روز ) قرار دارد. اما پس از 6 ماه که نورخورشید به مدار رأس الجدی عمود می تابد ، عکس حالت بالا رخ می دهد ؛ یعنی در قطب شمال ، تاریکی و در قطب جنوب ، روشنایی روز حکم فرما خواهد شد.

موقعیت سه شهر پاریس، لیبرویل و کیپ تاون را با توجه به دایره روشنایی در اول تیرماه و اول دی ماهتوضیح دهید.

پاسخ :

درتیرماه خورشید به مدار رأس السرطان عمود می تابد .وطول روزها درآن طولانی وشب ها کوتاه است(تابستان نیمکره شمالی) که شهرپاریس دراین موقعیت قرارگرفته است. درست درهمین زمان درنیمکره جنوبی(شهرکیپ تاون)  کوتاه ترین روزها وبلندترین شب های سال مشاهده می شود(زمستان نیمکره جنوبی). وبعداز گذشت 6ماه عکس این حالت ها در دو نیمکره اتفاق می افتد.( به نقشه های ص13 توجه شود).

با استفاده از یک نقشه جهان نما بگویید که در مالزی قبله رو به کدام سمت است؟

پاسخ :

به سمت شمال شرقی

در آدیس آبابا (اتیوپی) و قاهره، قبله در کدام سمت است؟

پاسخ :

درآدیس ابابا دقیقاً به سمت شمال ، درقاهره به سمت جنوب شرقی

مردم بندرعباس نسبت به ساکنان تبریز برای اینکه در جهت قبله قرار
بگیرند، بیشتر به سمت غرب متمایل می شوند یا کمتر؟

پاسخ  :

بیشتر

به کمک معلم، چند کرهٔ جغرافیایی را به کلاس بیاورید؛ به طوری که هر گروه، یک کره در اختیار داشته باشد. سپس در
هر گروه:
الف( طول و عرض جغرافیایی یک مکان را که درجهٔ آن صفر است، روی کره نشان دهید.
ب( سه مکانی را که روی یک مدار قرار دارند، در نظر بگیرید و بگویید آیا این سه مکان عرض جغرافیایی یکسانی دارند؟ چرا؟
پ( سه مکانی را که روی یک نص فالنهار قرار دارند، در نظر بگیرید و بگویید آیا این سه مکان طول جغرافیایی یکسانی دارند؟ چرا؟

پاسخ :

به کمک معلم، چند کره جغرافیایی را به کلاس بیاورید؛ به طوری که هر گروه، یک کره در اختیار داشته باشد. سپس در
هر گروه:
 الف) طول و عرض جغرافیایی یک مکان را که درجه آن صفر است، روی کره نشان دهید.

محل برخورد خط استوا و نصف النهار مبدأ( نقطه ای در اقیانوس اطلس).

ب) سه مکانی را که روی یک مدار قرار دارند، در نظر بگیرید و بگویید آیا این سه مکان عرض جغرافیایی یکسانی دارند؟ چرا؟  بله. چون هرسه نسبت به خط استوا به یک اندازه فاصله دارند.

پ) سه مکانی را که روی یک نصفالنهار قرار دارند، در نظر بگیرید و بگویید آیا این سه مکان طول جغرافیایی یکسانی دارند؟ چرا؟  بله .چون هرسه نقطه ازنصف النهار مبدأ فاصله یکسانی دارند.

ایران در نیمکرهٔ شمالی قرار دارد یا نیمکرهٔ جنوبی؟ نیمکرهٔ شرقی یا نیمکرهٔ غربی؟ چگونه می فهمید؟

پاسخ :

ایران در:

الف) نیمکره شمالی قرار دارد یا نیمکره جنوبی؟  نیمکره شمالی زیرا درشمال خط استوا قراردارد.

 ب) درنیمکره شرقی قرار دارد یا نیمکره غربی؟ چگونه میفهمید؟ نیمکره شرقی .زیرا درشرق نصف النهارمبدأ قرار دارد.

زمین در طول دو خط فرضی تقسیم شده است: استوا که شمال و جنوب را جدا و نصف‌النهار مبدأ که شرق و غرب زمین را جدا می کند. در حالی که هر کدام از این ۴ قسمت، بخش های زمین نامیده می شوند اما این خط استواست که یک تغییر خاص از نظر محیطی، جغرافیایی و انسانی را به وجود آورده است. اگرچه زمین سیاره ای معلق در فضا است اما فرق نیمکره شمالی و نیمکره جنوبی چیزی نیست که نادیده گرفته شود. این تفاوت ها عوامل پیچیده‌ی انسانی، آب و هوایی و محیط زیستی هستند که باعث گشته اند که این دو نیمکره شمالی و جنوبی از هم متفاوت شوند.

در هر دو نیمکره های موجود، خورشید از شرق به سمت غرب می رود و از غرب غروب می کند، اما سایه ها در شمال در جهت عقربه های ساعت و در جنوب خلاف جهت عقربه های ساعت حرکت می کنند.

بادهای شدید، جزر و مد دریا و هواپیماها به خم شدن یا چرخش در جهت عقربه های ساعت در شمال و خلاف جهت عقربه های ساعت در جنوب تمایل دارند.

علت به وجود آمدن فصل ها، فاصله ی زمین از خورشید نیست. زمین در مداری بیضی شکل که بسیار شبیه دایره است به دور خورشید می چرخد. فاصله ی زمین در طول سال نسبت به خورشید چندان تغییر نمی کند. چیزی که فصول را بر روی زمین به وجود می آورد تغییر زاویه ی تابش خورشید است. خط فرضی که قطب شمال و جنوب زمین را به هم وصل می کند، محور زمین نامیده می شود. محور زمین بر صفحه ی حرکت زمین عمود نیست و به اصطلاح انحراف دارد.که مقدار آن تقریبا ۲۳.۵ درجه است.

از معنی آیه  57سوره غافر چه می فهمید؟

پاسخ :

كسى كه توانائى دارد اين كرات عظيم و كهكشانهاى وسيع و گسترده را با آنهمه عظمت بيافريند، و اداره و تدبير كند چگونه از احياى مردگان عاجز و ناتوان خواهد بود؟ اين جهل گروهى از مردم است كه به آنها اجازه درك اين حقايق را نمى دهد.

به نظر شما، تفکر در این شگفتیها چه ارتباطی با موضوع خداشناسی دارد؟

پاسخ :
نگاه پویا و پرسشگر به هستی و طبیعت، تلنگری است تا حقیقت جاودان را دریابیم؛ جهان آفرینش و نقش های بدیع و طرحهای زیبا و دل انگیز آن، کتاب فوق العاده بزرگی است که هر کلمه اش، دلیلی روشن بر وجود آفریدگار جهان است؛ جهان هستی بهترین و زیباترین کلاس خداشناسی و زبان گویای علم و قدرت و تدبیر الهی است.

به نظر شما چرا در کاوشهای فضایی به تحقیق درباره سیاره مریخ (بهرام) بسیار توجه میشود؟

پاسخ :

چون کاوشگران نشانه هایی از حیات دراین سیاره یافته اند.که چند مورد ازآنها عبارتنداز:

1 - گازمتان: این گاز نشانه حضور حیات است. متان در سیاره سرخ از این جهت مهم است که در زمین، ۹۵درصد گاز متان از ارگانیسم‌های میکروبی متصاعد می‌شوند.

 2 - وجود سنگ آهن: مریخ نورد ناسا نوعی سنگ آهن به نام «هماتیت» در سطح این سیاره یافته است که یک ماده ی معدنی مهم در ساختار زمین نیز می باشد

3 - وجودآب مایع: ه گفته پژوهشگران این آب احتمالا در لایه های نزدیک به سطح سیاره مذکور وجود دارد و ظاهرا بسیار هم شور است و می تواند برای گونه خاصی از میگوها به نام میمون دریایی مناسب باشد.

پژوهشگران تیم کاوشگر کنجکاوی با در نظر داشتن نتایج بدست آمده از تحقیقات ربات ها روی دما و رطوبت این سیاره دریافته اند که در برخی از شب های مریخی، شرایط به اندازه ای خوب بوده که نوعی شورآب در آن تشکیل شود.

 توضیح کامل :

   سیاره دیگر کمربند حیات مریخ است که تاکنون بیش از گزینه های دیگر کاوش شده‌است. در چند صد میلیون سال اول منظومه خورشیدی، مریخ نسبت به زمین شرایط بهتری برای پیدایش حیات داشته که به دلیل سریعتر سرد شدن مریخ بوده‌است. همین زمینه شرایط پیدایش باکتری‌ها را زیر پوسته مریخ ایجاد کرد. یعنی شرایط سطحی مریخ بسیار زودتر از زمین برای پیدایش زیست آماده شده‌است. یافته‌های اخیر مریخ ‌نوردهای ناسا وجود آب در گذشته مریخ- احتمالاً حدود یک میلیارد سال قبل- را نیز تایید کرده‌اند. هرچند میزان آن و مدت زمان بقای آن همچنان مبهم است. علاوه بر این شواهدی دال بر وجود جوی ضخیم از ۲co در سال‌های آغازین این سیاره وجود دارد. شاید در همین دوره زیست در زیر سطح مریخ یا حتی بر سطح آن فرصت رشد یافته باشد اما به دلیل میدان مغناطیسی و گرانش ضعیف مریخ (حدود ۳۸درصد جو زمین) باد خورشیدی جو آن را بیش از پیش پراکنده ساخت و سبب بخار شدن یا فرورفتن آب‌های سطحی به زیر سطح مریخ و یخ زدن آنها شده‌است. اخیراً نیز مدار گردهای مریخ نشانه‌های امیدوار کننده‌ای را از وجود منابع یخ - آب زیر سطح مریخ یافته‌اند. بنابراین امکان زندگی بر روی مریخ کنونی بسیار کم است اما غیرممکن نیست. احتمالاً گرمای درونی آن به اندازه‌ای هست که لایه زیرین یخ را گرم کند و محیطی نسبتاً مساعد را برای میکروب‌های جان سخت مریخی ایجاد کنند. این باکتری‌ها در صورت وجود در سوخت و سازشان تولیدکننده متان هستند. جالب این است که شواهد اخیر مدارگرد مریخ نشانه‌هایی قطعی از وجود متان در جو مریخ دارد که یا بر اثر واپاشی‌های حاصل از زندگی باکتری‌ها به وجود می‌آیند یا بر اثر فعالیت‌های پیوسته آتشفشانی در جو پخش می‌شوند. این که آیا در دوره ابتدایی مریخ حیات شکل گرفته‌است یا حتی هنوز هم باکتری‌هایی زیر لایه‌های سطحی آن- جایی که احتمالاً آب مایع وجود دارد - زنده مانده‌اند هنوز بی پاسخ مانده‌است و جواب قطعی آن طی کاوش‌های آینده حاصل می‌شود. شهاب سنگ مریخی ALH۸۴۰۰۱که ۱۳۰۰۰سال پیش در قطب جنوب سقوط کرده‌است. در بزرگنمایی ۱۰۰هزار برابر با میکروسکوپ الکترونی، ساختارهای کرم مانندی دیده می‌شود که دانشمندان آنها را مشابه سنگواره‌های زیست ابتدایی می‌دانند. اما هیچ چیز هنوز قطعی نیست.

«تمایل به قرار دادن مریخ به عنوان هدف علمی بغایت مقاومت‌ناپذیر است»، این نظر اسکات هوبارد از دانشگاه استانفورد است، کسی که به «قیصر مریخ» که برنامه ناسا برای سیاره سرخ را بعد از چندین شکست پی‌درپی این برنامه در اواخر دهه۱۹۹۰که سروصدای زیادی به پا کرد، دوباره نظم و نساق داد.

وی می‌گوید: «شما می‌توانید هر ۲۶ماه به آنجا بروید. بهرام تنها جائیست در منظومه شمسی که به احتمال زیاد زندگی در آن سابقه ظهور داشته است. به این لیست اضافه کنید اینکه مریخ منطقی‌ترین هدف نهایی برای کاوش انسان‌هاست؛ پس فکر می‌کنم این سیاره همچنان به عنوان قسمتی مهم از پرونده کاوش فضا باقی بماند.»

۵۰سال کاوش در مریخدوران اکتشاف مریخ در اکتبر ۱۹۶۰آغاز شد: زمانی‌که اتحاد شوروی دو کاوشگر خود را با فاصله ۴روز از هم به فضا فرستاد. این دو فضاپیما در غرب به نام‌های مارسنیک ۱و ۲شناخته می‌شوند و برای پرواز در اطراف سیاره سرخ طراحی شده بودند؛ اما هیچ‌کدام حتی به مدار زمین هم نرسیدند.

ایالات متحده آمریکا در سال ۱۹۶۴وارد بازی شد. آنها فضاپیمای مارینر ۳را به منظور پرواز در نزدیکی بهرام فرستادند. این مأموریت با شکست مواجه شد، ولی مارینر ۴به موفقیت دست یافت و در جولای ۱۹۶۵در نزدیکی سیاره سرخ پرواز کرد و ۲۱عکس برای زمین فرستاد.

آمریکا این موفقیت را مبنایی برای ادامه مأموریت‌های مریخ‌شناسی خود قرارداد و تعداد بیشتری مدارگرد orbiter، مریخ‌نشین lander، و مریخ‌نورد rover در طی پنج دهه بعد از آن به بهرام فرستاد. موفقیت‌های قابل‌توجه ناسا شامل مأموریت‌های وایکینگ ۱و ۲می‌شود که مدارگردها و مریخ‌نشین‌هایی را در سال ۱۹۷۵به سیاره سرخ فرستاد، مریخ‌نوردهای اسپیریت و اوپورتونیتی که در ژانویه ۲۰۰۴بر بهرام فرود آمدند، مدارگرد شناسایی Reconnaissance بهرام که در سال ۲۰۰۶به سیاره سرخ رسید، و مریخ‌نشین ققنوس که در سال ۲۰۰۸در سطح سیاره یخ آب پیدا کرد.

اما شکست هم بخش اجتناب‌ناپذیر اکتشاف بهرام بوده است. شکست‌های ناسا شامل مریخ‌نشین قطبی و مدارگرد اقلیمی بهرام می‌شود. دو مأموریتی که هنگام رسیدن به سیاره سرخ در اواخر سال ۱۹۹۹ارتباط را از دست دادند. و هیچ‌یک از تلاش‌های اتحاد شوروی/ روسیه که به تعداد ۱۹مورد می‌رسد، در طی سالیان، کاملاً به هدف خود دست نیافته‌اند.

در کل، موفقیت در مأموریت‌های بهرام زیر ۵۰درصد است. «بیشتر اوقات، مریخ برنده است.» چیزی که داگ مک‌کوئیسشن، مدیر ناسا در قسمت اکتشاف مریخ، ماه گذشته به خبرنگاران گفته است.

چنان جالب که نتوان از آن گذشتسیاره بهرام عمیقاً مورد توجه دانشمندان است. از دلایل این امر، یکی احتمال وجود حیات، آنچنانکه برای ما شناخته شده است، در گذشته این سیاره است. مریخ اکنون سرد، خشک و عاری از حیات است؛ اما اسپیریت و اوپورتونیتی شواهد زیادی بر اینکه این سیاره پیش از این بسیار گرم تر بوده و آب به وفور در آن وجود داشته، یافته‌اند.

هوبارد می‌گوید: «وقتی شما به سیاره‌شناسی، جو، شیمی و غیر از آن می‌نگرید و برای اکتشاف، دلیل جمع می‌کنید، هرآنچه که به احتمال وجود ریشه‌های حیات در دنیای دیگر ربط پیدا کند، اولویت اول را در میان موارد مشابه می‌یابد.» به اعتقاد وی، «این، پرسش اساسی‌ست و به اینجا می‌رسد که ٬آیا ما تنهائیم؟٬ این، شاهِ سوال‌هاست.»

بهرام تنها جرم موجود در منظومه شمسی نیست که احتمال وجود حیات در گذشته آن مطرح است. به عنوان مثال دانشمندان برآنند که ممکن است ارگانیسم‌هایی هم‌اکنون در اقیانوس‌های سطح اروپا -قمر برجیس- و انسلادوس -قمر کیوان- درحال فعالیت باشند؛ اما این دو جرم یخ‌زده، در مقایسه با بهرام، از زمین بسیار دورترند، و این یعنی رسیدن به آن‌ها سخت‌تر و گران‌تر خواهد بود.

بنابراین نزدیکی سیاره سرخ به ما دلیل مهم دیگر است بر اینکه چرا اینهمه فضاپیما تاکنون به مریخ فرستاده شده‌اند. (در یک خط قرار گیری سیاره‌ها بدان معنی‌ست که اجرای مأموریت به مریخ هر ۲۶ماه یک‌بار ممکن می‌شود و یک کاوشگر در عرض ۸ماه یا کمتر می‌تواند به آنجا رسد.)

به گفته هوبارد، وضعیت بهرام به عنوان هدف اصلی برای اِسکان آینده انسان دلیل دیگر برای راه‌انداختن مأموریت‌های روباتیک بیشتر به سیاره سرخ است. بالاخره یک درک همه‌جانبه از سیاره -از جمله اینکه آیا حیات هرگز در آن وجود داشته- قبل از فرستادن فضانوردان به آنجا لازم است.

مک‌کوئیسشن می‌گوید «اگر زندگی در مریخ وجود داشته باشد، باید تأثیرات آن بر انسان‌ها شناسایی شود؛ پس پرسش مهم فقط آن پرسش ذاتی انسان‌ها که ٬آیا ما تنهائیم؟٬ نیست، بلکه همچنین مسأله ایمنی انسان‌ها روی آن سیاره مطرح است.»

و آخر اینکه تاریخچه طولانی ناسا در مریخ انگیزه‌ایست که مأموریت‌های بیشتری را به جلو می‌راند. هوبارد می‌گوید:‌ «ناسا اکتشافات سیاره‌ای خود را به صورت چندمرحله‌ای شکل می‌دهد. گذرنده flyby ها اول می‌آیند و به دنبال آن‌ها مدارگردها و سپس مریخ‌نشین‌ها و مریخ نوردها. یک مأموریت بازگشت که برای نمونه انجام شود، آخرین گام در این زنجیره روباتیک است.»

در مقابل، «ما تنها اکنون داریم به نقطه‌ای می‌رسیم که مأموریت فرستادن یک گذرنده را به پلوتو، سیارک کوچک بیچاره‌مان، انجام دهیم.» این را وی در اشاره به مآموریت جدید ناسا به نام افق‌ها Horizons می‌گوید که گفته شده یک سفر برای گذر از کنار پلوتو در جولای ۲۰۱۵خواهد بود.

پرسوجو کنید که آیا تاکنون در اکتشافات فضایی، اثری از حیات در نقاط دیگر فضا یافت شده است.

پاسخ :

این سوال همواره ذهن دانشمندان را به خود مشغول کرده است. از آنجا که مواد شیمیایی ارگانیک همه جا پراکنده هستند، این احتمال وجود دارد که در چنین جهان بزرگی سیارات دیگری مانند زمین وجود داشته باشند و امکان حیات در آنها فراهم باشد. اما هیچکس نمیداند که چه چیزی سبب آغاز حیات روی کره زمین شده است.

از آنجا که مواد شیمیایی ارگانیک همه جا پراکنده هستند، این احتمال وجود دارد که در چنین جهان بزرگی سیارات دیگری مانند زمین وجود داشته باشند و امکان حیات در آنها فراهم باشد. اما هیچکس نمیداند که چه چیزی سبب آغاز حیات روی کره زمین شده است.

در منظومه خورشیدی غیر از زمین تنها سه گزینه وجود دارد که احتمال پیدایش حیات بر روی آن‌ها بررسی می‌شود. می‌توانیم با اطمینان بگوییم زیست در بهرام (مریخ)، یکی از ماه‌های مشتری – اروپا و یکی از ماه‌های کیوان به نام تیتان می‌تواند پدید بیاید. کمربند زیست خورشید شامل سه سیاره ناهید (زهره)، زمین و بهرام است.

(کمربند زیستی در سامانه خورشیدی یعنی جایی که سیاره‌ای با جو مناسب دارای آب به صورت مایع است و احتمال شکل‌گیری حیات تنها در این کمربند وجود دارد) سیاره زهره از لحاظ ظاهری شباهت زیادی به زمین دارد. جرم آن‌ها با هم برابر است و ضمناً ترکیبات اتمسفری اولیه دو سیاره شباهت زیادی با هم داشته‌اند اما سیاره زهره کمی نزدیک تر از زمین به خورشید است و این باعث عدم پایداری آب مایع در آن سیاره می‌شود.

همچنین گاز کربنیکی که در جو آن قرار دارد باعث ایجاد خاصیت گلخانه‌ای شدید شده و دمای آن را تا ۵۰۰ سانتی گراد می‌رساند؛ بنابراین می‌بینید که از شرایط ابتدایی حیات یعنی آب مایع و جو مناسب برخوردار نیست.

کمربند زیست خورشید شامل ۳ سیاره ناهید ( زهره ) ، زمین و بهرام است .

کمربند زیستی در سامانه خورشیدی یعنی جایی که سیاره ای با جو مناسب دارای آب به صورت مایع است و احتمال شکل گیری حیات تنها در این کمر بند وجود دارد .

وجود حیات فراتر از منظومه شمسی یک موضوع بسیار بحث برانگیز است .

عده ای از مردم معتقدند که با توجه به گستردگی جهان ، باید سیاره دیگری مانند زمین وجود داشته باشد که بتوان در آن زندگی کرد .

سه تفاوت سیاره  های درونی و بیرونی منظومه خورشیدی را بیان کنید  (مدار گردش، جنس و ترکیب، قمر).

 پاسخ :

 سیارات درونی:

 الف)در مداریکوچکتر نزدیک به خورشید قرار دارند.وتناوب مداری کمی دارند.

 ب)سیارات درونی بیشتر از سنگ ساخته شده‌اند.

 ج)نسبت به سیارات بیرونی، کوچک‌تر و چگال‌ترهستند.

 د) شمار ماه‌های این سیارات کم یا هیچ است و هیچ حلقه سیاره‌ای پیرامون آن‌ها وجود ندارد.

سیارات بیرونی:

الف)دوراز خورشید ودرمداری بزرگتر نسبت به خورشید قراردارند . وتناوب مداری بسیار زیادی دارند

ب)عمدتاً از گازهای مختلف ساخته شده‌است.

ج)از آن‌جا که این سیارات از گاز ساخته شده‌اند، دارای چگالی کم وبزرگترهستند.

د) غول‌های گازی به سرعت می‌چرخند و پیرامون خود دارای حلقه هستند و ماه‌های بسیاری نیز دارند.

1ــ زمین و سه سیاره دیگر درونی منظومه خورشیدی (تیر، زهره، بهرام) چه تفاوتهایی دارند؟

پاسخ :

زمین بزرگترین سیاره دربین سیاره های درونی است. تنها سیاره ای که بخش بزرگتری ازسطح آن را آب فراگرفته. تنها سیاره ای که درآن حیات( موجودات زنده) وجود دارد.