سایت اقدام پژوهی - گزارش تخصصی و فایل های مورد نیاز فرهنگیان
1 -با اطمینان خرید کنید ، پشتیبان سایت همیشه در خدمت شما می باشد .فایل ها بعد از خرید بصورت ورد و قابل ویرایش به دست شما خواهد رسید. پشتیبانی : بااسمس و واتساپ: 09159886819 - صارمی
2- شما با هر کارت بانکی عضو شتاب (همه کارت های عضو شتاب ) و داشتن رمز دوم کارت خود و cvv2 و تاریخ انقاضاکارت ، می توانید بصورت آنلاین از سامانه پرداخت بانکی (که کاملا مطمئن و محافظت شده می باشد ) خرید نمائید .
3 - درهنگام خرید اگر ایمیل ندارید ، در قسمت ایمیل ، ایمیل را بنویسید.
در صورت هر گونه مشکل در دریافت فایل بعد از خرید به شماره 09159886819 در شاد ، تلگرام و یا نرم افزار ایتا پیام بدهید آیدی ما در نرم افزار شاد : @asemankafinet
بلایای طبیعی، به مجموعه‌ای از حوادث زیانبار گفته میشود، که منشاء انسانی ندارند. این حوادث معمولاً غیرقابل پیش‌بینی بوده و یا حداقل از مدتهای طولانی قبل نمیتوان وقوع آنها را پیش‌بینی نمود.
انواع بلایای طبیعی
بلایای طبیعی دارای انواع گوناگونی است. زلزله، سیل، طوفان، گردباد، سونامی، تگرگ، بهمن، رعد و برق، تغییرات شدید درجه حرارت، خشکسالی و آتشفشان نمونه‌هایی از بلایای طبیعی هستند. برخی از بلایای طبیعی، بطور غیر مستقیم، ناشی از عملکردهای انسانی هستند. برای مثال بلایای ناشی از افزایش آلودگی هوا و یا گرم شدن زمین و همچنین سیل ناشی از تخریب جنگل‌ها به‌دست انسان از این جمله‌اند.
خسارات
تنها در سال ۲۰۰۸ میلادی، ۲۲۰ هزار نفر در سراسر جهان بر اثر بلایای طبیعی جان خود را از دست داده‌اند. در این میان، زنان قربانیان بیشتری نسبت به مردان داده‌اند. بررسی‌های آماری بلایای طبیعی، طی سالهای ۱۹۹۰ تا ۲۰۰۲ نشاندهنده آن است که این بلایا روندی افزایش یابنده داشته‌اند. بر اساس آمار شدت بلایا چهار برابر، جان‌باختگان هفت برابر، آسیب‌دیدگان پنج برابر و خسارت‌های مالی سی و هشت برابر شدهاند.
گاهی خسارات ناشی از حادثه ثانویه، بیش از خسارات ناشی از یک بلای طبیعی است. برای مثال گاهی خسارات ناشی از وقوع آتش‌سوزی پس از وقوع زلزله، از خسارات خود زلزله بیشتر است.
آتشفشان
با آنکه اغلب بلایای طبیعی خارج از کنترل انسان به نظر می‌رسند، ولی خسارات و آسیب‌های ناشی از آنها، بطور چشمگیری قابل کنترل است. این موضوع ارتباط مستقیمی با عملیات پیش‌گیرانه توسط انسان دارد. برای مثال استحکام ابنیه در برابر بارهای افقی جهت کاهش خسارات ناشی از زلزله و یا ایجاد پوشش گیاهی و ساخت بندها و سدها جهت کاهش خسارات ناشی از سیل، از جمله موارد پیش‌گیرانه‌است.[
همچنین عکس‌العمل صحیح و اصولی نیز میتواند در کاهش آسیب‌های ناشی از بلایای طبیعی موثر باشد. برای مثال آوار برداری اصولی پس از وقوع یک رویداد زمین‌لرزه، میتواند به کاهش خسارات و آسیب‌ها کمک کند.
یکی دیگر از راه‌های کاهش آثار مخرب بلایای طبیعی، آموزش است. آموزش همچنین میتواند به کاهش اثرات روانی منفی در بلایای طبیعی نیز کمک کند.
یادبودها
طوفان کاترینا
از سال ۱۹۸۹ میلادی، دومین چهارشنبه ماه اکتبر هرسال، به عنوان روز جهانی کاهش اثرات بلایای طبیعی نامگذاری شده‌است. در کشور ایران نیز، هفته‌ای به همین عنوان وجود دارد که آغاز این هفته، همان روز جهانی میباشد.[۱۳]
بصیرت به معنى دانایى، بینایى، بینایى دل، هوشیارى، زیرکى و یقین است.
نزد اهل معنا، نیرویى نهانى و قوّهاى قلبى است که در شناخت حقایق تا عمق وجود و باطن ذات آن رسوخ مى کند.
برخى از اهل معرفت مىگویند: «بصیرت قوّه قلبى یا نیرویى باطنى است که به نور قدس روشن گردیده و از پرتو آن، صاحب بصیرت، حقایق و بواطن اشیا را در مىیابد. بصیرت به مثابه بَصَر (چشم) است براى نفس».
میان بَصَر که تأمین کننده نور ظاهرى، و بصیرت که آورنده نور باطنى است، تفاوت بسیار است؛ مانند:
1. نور ظاهرى، تنها با بینایى انسان سر و کار دارد. خورشید و ماه و چراغ، بیش از این که فضا را روشن و بینایى انسان را یارى کند، کارى انجام نمىدهد. پس اگر انسانى ناشنوا بود یا در بویایى و لامسه و گویایى خود نقص داشت، با تابش آفتاب و مهتاب و نورهایى از این قبیل، مشکلاتش حل نمىشود. اما نور باطن همه نقصهاى (باطنى و معنوى) انسان را برطرف، و تمام دردهاى او را، درمان مى کند... .
در صورتى که درون کسى را روشن کرد، ساحت جانش چنان نورانى مى شود، که هم صحنههاى خوبى را در خواب و بیدارى مى بیند، هم آهنگهاى خوبى را مى شنود، هم رایحههاى دل انگیزى را استشمام مىکند و هم لطیفههاى فراوانى را لمس مى نماید.
2. انسان دو چهره یا دوجنبه دارد: چهره ظاهرى یا مُلکى و چهره باطنى یا ملکوتى، خداوند براى دیدن ظواهر، بَصَر را به صورت بالفعل به انسان داده، بشر از آغاز تولد به کمک آن هر چه را که در شعاع چشم و منظر او قرار گیرد مىبیند. اما براى دیدن باطن و شهود ملکوت، قوه نورى را در نهاد او نهادینه نموده به نام بصیرت، که تا آن "نور استعدادى" از قوه به فعلیت در نیاید، رؤیت باطن و شهود ملکوت، میسر نخواهد بود.
صاحب جامع الاسرار مىنویسد: معناى سخن خداوند (نور على نور یهدى اللَّه لنوره من یشاء)، (... و من لم یجعل اللَّه له نوراً فماله من نور)، چیزى جز این نیست که تا نور حق حاصل نیاید و به دل و جان سالک نتابد، بصیرت در او پدید نیاید. نور حق سرمه چشم بصیرت است و تمام تلاش اهل مجاهده براى آن است که مورد عنایت حق قرار گیرند و نور حق بر دل و بر جانشان پرتو افکن گردد.
حافظ شیرازى که مىگوید:
گرنور عشق حق به دل و جانت افتد ـ باللَّه کز آفتاب فلک خوبتر شوى
ناظر به همین نور است. با پرتو افکن شدن نور حق است که سالک از تحیر و تردد مى رَهَد و سرانجام به حقیقت مى رسد.
راه تحصیل بصیرت
براى نیل به مقام رفیع بصیرت باید به بازسازى و اصلاح نفس خویش پرداخت.
مجاهده با هواى نفسانى و تهذیب روح از زنگارهاى گناه، و لطیف و شفاف ساختن آیینه دل به نور توحید، تنها صراط مستقیمى است که "حجاب دیدگان دل" را مى گشاید و آدمى را در معرض الهامات غیبى و مقام کشف و شهود قرار مى دهد.
1. توبه: اولین گام براى تهذیب نفس و تحصیل بصیرت است. توبه از تقصیرات و گناهان، بلکه از کوتاهىها و جبران حق اللَّه و حق النّاسى است.
2. ذکر خدا: ذکر زبانى، قلبى و عملى، موجب بصیرت مى گردد. امیرالمؤمنین(ع) مى فرماید: »مَنْ ذکر اللَّه استبصر هر کسى به یاد خدا باشد، بینایى و بصیرت یابد«.
3. هم نشینى با علما: مجالست با علما که موجب بصیرت و بینایى است. على(ع) مى فرماید: »جاور العلماء تستبصر؛ با دانایان بنشین تا آگاهى یابى«.
4. خرد ورزى: کسى که هر خبر یا مطلبى را مى شنود، فوراً نمىپذیرد، بلکه پیرامون آن مى اندیشد و آن را از صافى عقل و اندیشهاش مى گذراند، بصیرت و بینایى مى یابد، چنان که آینده نگرى و به کارگیرى خرد در فرجام امور باعث بصیرت و بینایى مى گردد.
5. زهد: زهد و عدم دلبستگى به دنیا، از امورى است که باعث بصیرت مى گردد.
6. ارتباط با خدا: ازدیاد معرفت به خدا، انس با قرآن و معانى و معارف آن، توسل به ائمه(ع) و مناجات با خدا در خلوت مخصوصاً نماز شب از امورى هستند که موجب بصیرت و بینایى و برخوردارى از الهامات غیبى مىشود.
درجات و مراتب بصیرت
بصیرت باطنى و بینایى دل، درجات و مراتبى دارد. اوج آن مرتبهاى است که ائمه(ع) دارند.
امیرالمؤمنین(ع) مىفرماید: «لو کشف الغطاء ما ازددت یقیناً؛ اگر همه پردهها فرو افتد، چیزى بر یقین من افزوده نمی‌شود».
اگر چه آن مرتبه از یقین مخصوص اولیاى معصوم(ع) است، ولى دیگران نیز مى توانند مراتبى را تحصیل نمایند. هر کسى نور باطنى را از فطرت خدا داد خویش استخراج کند و چشم و گوشش باز شود، مى تواند خدا و نشانههاى او را با »چشم دل« ببیند و صداى تسبیح موجودات هستى را بشنود، که به حکم »یسبّح للَّه ما فى السموات و ما فى الارض«. همه آنان که در آسمان و زمینند، تسبیح خدا مى کنند. بسیارى از واقعیتها را که با ابصر نمىتوان دید، با بصیرت مشاهده مى کند، بلکه توانایى دیدن جهنم و شنیدن صداى زفیر آن را پیدا مى کند، چنان که قرآن مى فرماید: »کلاّ لو تعلمون علم الیقین لترونّ الجحیم، ثم لترونّها عین الیقین«.
آثار بصیرت
در حدیث نبوى آمده است که در دل هر بندهاى دو دیده نهانى است که به واسطه آن دو، غیب را مى نگرد و چون خدا بخواهد در حق بندهاى نیکى کند، دو چشم دلش را مى گشاید تا به واسطه آن، آنچه را که از دیدگان ظاهریش نهان است، بتواند دید.
از شمار انسانهاى صاحب بصیرت «حارث بن مالک بن نعمان انصارى» بود. پیامبر اکرم از او پرسید: "چگونهاى و در چه حالى؟" عرض کرد: "مؤمن راستین و اهل یقینم". پیامبر فرمود: "علامت یقین و ایمان راستینت چیست؟" عرض کرد: "زهد و کنارهگیرى نفسم از دنیا و دلبستگى آن، موجب شد که شبهایم را به بیدارى و عبادت و روزهایم را به روزه و تشنگى بگذرانم، از این رو به درجهاى از بصیرت و بینایى رسیدهام که گویى عرش پروردگارم را که براى حسابرسى بر پا شده است، مى بینم و بهشتیان را در حال زیارت یکدیگر مىنگرم و زوزه وحشتناک جهنمیان را از درون آتش میشنوم". پیامبر فرمود: "بندهاى است که خدا قلبش را روشن کرده است. حال به برکت این نور الهى صاحب بصیرت شدهاى پس آن را حفظ کن".
این خاصیت نور باطنى یا بصیرت است که از فطرت انسان پرتو افشان مى شود و اگر منبع الهى آن (فطرت) زنده به گور نشود و غبار آلودگىها و تیرگى هواهاى نفسانى آن را نپوشاند، همواره چشم بصیرت باطن پر فروغ خواهد بود اما اگر در پشت ظلمت گناه پنهان گردد و انسان تبهکار، حقیقت خود را نبیند، از آن رو که نورى ندارد، خود را گم مى کند و پس از مدتى خویشتن را به کلّى فراموش مى نماید.
تابآوری ظرفیت گذشتن از دشواری پایدار و ترمیم خویشتن است. این ظرفیت می تواند به فرد کمک کند پیروزمندانه از رویدادهای ناگوار زندگی بگذرد و با وجود قرار گرفتن در معرض تنش های شدید، شایستگی های اجتماعی، تحصیلی و شغلی خود را ارتقا ببخشد. حال ببینیم افراد تاب آور چه ویژگی هایی دارند که آن ها را از دیگران متمایز می کند؟
ویژگی های افراد تاب آور
پژوهش های متعدد شماری از ویژگی های مربوط به تاب آوری را گزارش کرده اند. مهم ترین این ویژگی ها عبارت است از:
۱ - احساس ارزشمندی:
پذیرفتن خود به عنوان فردی ارزشمند، احترام قائل شدن برای خود و توانایی ها، سعی در شناخت نقاط مثبت خود و پرورش دادن آن ها و از طرف دیگر شناخت نقاط ضعف و کتمان نکردن آن ها از ویژگی های افراد تاب آور است.
۲ - مهارت در حل مسئله:
افراد تاب آور ذهنیتی تحلیلی - انتقادی نسبت به توانایی های خود و شرایط موجود دارند، در مقابل شرایط مختلف انعطاف پذیرند و توانایی شگفت انگیزی در پیدا کردن راه حل های مختلف درباره یک موقعیت یا مسئله خاص دارند.
۳ - مهارت های اجتماعی:
افراد تاب آور مهارت های ارتباط با دیگران را خیلی خوب آموخته اند. آن ها می توانند در شرایط سخت هم شوخ طبعی خودشان را حفظ کنند، با دیگران صمیمی شوند و در مواقع بحرانی از حمایت اجتماعی دیگران بهرهببرند، ضمن این که می توانند سنگ صبور خوبی باشند.
۴ - خوش بینی:
اعتقاد راسخ به این که آینده می تواند بهتر باشد و احساس امید و هدفمندی، از ویژگی های دیگر افراد تاب آور است. این افراد باور دارند که می توانند زندگی و آینده خود را کنترل کنند.
۵ - همدلی:
افراد تاب آور توانایی برقراری رابطه توأم با احترام متقابل با دیگران را نیز دارند.
گام هایی برای افزایش تاب آوری
همه ما با تاب آوری ذاتی و با ظرفیت هایی برای بهبود ویژگی هایی که عمدتا در افراد تاب آور دیده می شود، متولد می شویم اما چطور می توانیم میزان تاب آوری خود را تقویت کنیم؟
گام نخست: پرورش مهارت حل مسئله
افراد تاب آور این جمله را خوب دریافته اند که «زهری که مرا نکشد، قوی ترم می کند.»
آن ها در مقابل شرایط مختلف انعطاف پذیرند و تخیل شگفت انگیزی درباره راه حل های احتمالی دارند. دستیابی به این ویژگی ها نیز از طریق یادگیری و پرورش مهارت حل مسئله امکان پذیر است.
گام دوم: پرورش مهارت های اجتماعی
همان طور که گفته شد، افرادی که تاب آوری بالایی دارند، مهارت های ارتباط با دیگران را خیلی خوب آموخته اند و از آن ها بهره می جویند. برای افزایش تاب آوری خود لازم است این مهارت ها را فرا بگیرید و به نحو شایسته از آن ها استفاده کنید. مهم ترین این مهارت ها عبارت است از:
الف - شوخ طبعی
شوخ طبعی در بسیاری موقعیت ها، سبب می شود فشار روانی ناشی از موقعیت کاهش یابد و راحت تر بتوانید با آن کنار بیایید. البته افراد تاب آور می دانند همه سبک های شوخ طبعی مفید نیست. شوخ طبعی «پرخاشگرانه» (مثل مسخره کردن دیگران) و «خودشکنانه» (مثل دلقک بازی برای خنداندن دیگران) اوضاع را بدتر می کند.
ب- گوش دادن فعالانه
فردی که فعالانه گوش می دهد، ۴ویژگی دارد:
۱ - انگیزه گوش دادن دارد، یعنی مایل است حرف های دیگران را گوش دهد.
۲ - به حرف های دیگران توجه می کند و با همه وجود به آن ها گوش می دهد، مثلا به موقع تماس چشمی برقرار می کند.
۳ - همدلی می کند، یعنی دوست دارد دقیقا بداند طرف مقابل چه احساسی دارد تا در احساسش شریک شود.
۴ - انعطاف پذیر است، یعنی می داند در مقابل افراد گوناگون و در موقعیت های مختلف چطور برخورد کند.
ج- استفاده از حمایت اجتماعی
افراد تاب آور از حمایت دوستان و آشنایان خود، موقع رو به رو شدن با مشکلات، استفاده می کنند. اگر می خواهید مثل آن ها باشید، باید یاد بگیرید به موقع کمک بخواهید.
گام سوم: نگاه رو به آینده
افراد تاب آور اسیر گذشته خود نیستند. آن ها نگاه مثبتی به آینده دارند و برای رسیدن به آینده دلخواهشان هم انگیزه و هم انرژی دارند. برای تقویت مهارت آینده نگری باید چندین مهارت را در خودتان پرورش دهید.
الف- درست به هدف بزنید
هدف های خود را درست انتخاب کنید. هدف های خوب؛ هدف های کوچک، لقمه لقمه شده، کوتاه مدت، دقیق، واقع گرایانه و در عین حال چالش برانگیزند.
ب- با معنا باشید:
با خود خلوت کنید و ببینید واقعا معنای زندگی تان چیست؟!
ج- با انگیزه باشید:
سعی کنید به علت های بی انگیزه بودن خود پی ببرید، اگر افسرده هستید، افسردگی تان را درمان کنید. به هر حال سعی کنید ریشه بی انگیزگی را بخشکانید
بَسکِتبال یک ورزش گروهی با کمک توپ است. هدف هر تیم از انجام بازی کسب امتیاز از طریق انداختن توپ در داخل حلقه تیم مقابل میباشد، لذا تاکید فراوانی بر تقویت مهارت‌های پرتاب صورت میگیرد. هر توپی که از حلقه حریف عبور کند و داخل آن برود گل نامیده میشود.
پیدایش بسکتبال
یک بازی بسکتبال در ۱۹۳۴ در بالتیمور
زادگاه بازی بسکتبال آمریکاست . این بازی در اوایل پاییز سال ۱۸۹۱ میلادی توسط شخصی به نام جیمز نای اسمیت پایه ریزی و ابداع شد . اما، از قرنها پیش در میان ساکنان نقاط مختلف قاره آمریکا، به ویژه آمریکای مرکزی و جنوبی انواعی از بازی و مسابقه رایج بوده که کم و بیش به بسکتبال شباهت داشته‌است .
سابقه تاریخی: در کشورایران، نوعی بازی سنتی و قدیمی در میان گله دارها متداول است که آن را (پاتو) (PATO) می‌نامند . در این بازی، دو تیم سوار بر اسب در میدانی وسیع به تاخت و تاز می‌پردازند و هر تیم کوشش میکند توپی را که شش حلقه (مانند دستگیره) بر بدنه آن هست، با پرتاب کردن و پاس دادن به یاران خودی، به آن سوی میدان برساند و از حلقه و توری سبدی که در انتهای میدان بر روی ستونی چوبی نصب شده، عبور دهد . این بازی تا حدی شبیه بسکتبال است اما شباهت بازی پوک تاپوک با ورزش بسکتبال بیش از پیش است . پوک تاپوک، در میان اقوام متمدن قاره آمریکای جنوبی و مرکزی رواج بسیار داشت به ویژه اقوام مایا و تولتک (در ناحیه مکزیک کنونی) این بازی با توپ و حلقه‌های ثابت در میدانی وسیع انجام می‌شد .
تولد بسکتبال
جیمز نای اسمیت یک پزشک کانادایی بود که با ایالات متحده آمریکا مهاجرت کرد و تابعیت آن کشور را گرفت . در سال ۱۸۹۱ یعنی زمانی که دکتر نای اسمیت در دانشگاه ورزش اسپرینگ فیلد (واقع در ایالت ماساچوست آمریکا) درس می‌داد، رئیس دانشگاه از او خواست ورزشی ابداع و اختراع کند که دانشجویان بتوانند در فصل زمستان در سالن به آن بپردازند تا آمادگی جسمانی خود را برای پرداختن به مسابقات میدانی فوتبال، هاکی و بیسبال، در فصل بهار و تابستان حفظ کند .
نخستین تیم بسکتبال دانشگاه کانزاس در ۱۸۹۹ میلادی
دکتر نای اسمیت پس از بررسی رشته‌های موجود ورزشی، دریافت که ورزش جدید باید :
توپ در آن نقش داشته باشد .
به صورت گروهی به اجرا در آید .
اصل رقابت در آن رعایت شود .
و بر مهارت استوار باشد .
هیچ گونه خشونتی و برخوردهای سخت بدنی مبتنی نباشد .
حاصل این افکار و اندیشه‌ها ورزشی شد به نام بسکتبال که امروزه پس از سپری شدن نزدیک به یک قرن و اندی از اختراع آن، از پر طرفدارترین و هیجان انگیزترین رشته‌های ورزش بین‌المللی است . دکتر نای اسمیت در شروع کار دو سبد که مخصوص حمل میوه بود بر دیوار دو طرف سالن ورزش دانشگاه و در ارتفاعی بلندتر از قد یک انسان قد بلند نصب کرد و به دو گروه از ورزشکاران جوان دانشگاه آموزش داد که توپی را دست به دست بدهند و سعی کنند آن را به درون سبد بیندازند . در این حال، تیم مقابل باید بکوشد که مانع از انجام این کار شود و توپ را هم از چنگ حریف بربایند و تصاحب کند. نخستین مسابقه‌ای که به این ترتیب و به صورتی تجربی ترتیب یافت میان دو تیم ۹ نفره در کالج اسپرینگ فیلد بود و اولین گل تاریخ بسکتبال را هم یکی از بازیکنان به نام «ویلیام چیلس» به سبد انداخت . بعدها شخصی به نام «فرانک ماهان» با توجه به اینکه در زبان انگلیسی سبد را بسکت (به انگلیسی: BASKET) و توپ را بال (به انگلیسی: BALL) می‌گویند، این ورزش را بسکتبال نامید . دکتر نای اسمیت، برای آنکه بازی بسکتبال خشن نشود، مقررات دقیقی برای آن به وجود آورد . بعضی از مقررات اولیه بسکتبال چنین بود :
بازیکنان حق نداشتند توپ را از دست هم بربایند .
بازیکنی که توپ را در اختیار داشت، نباید با آن راه برود یا بدود .
هل دادن و هر نوع خشونت ممنوع بود .
فقط بازیکنانی که توپ را در اختیار نداشتند می‌توانستند به هر طرف بدوند و جا بگیرند .
بازیکن توپ به دست باید توپ را به طرف یاران خود پرتاب کند و به آنها برساند .
تیم بسکتبال زنان دانشگاه ترینیتی در ۱۹۱۵
در آغاز، ته سبد هم بسته بود و هر بار که توپ به درون سبد می‌افتاد باید کسی به کمک نردبان توپ را از سبد بیرون بیاورد . در سال ۱۸۹۲ شخصی به نام «لئو آلن» سبد بسکتبال را که تا آن روز از ترکه چوب یا الیاف بود و به همین دلیل به زودی پاره و فرسوده می‌شد، از سیم بافت تا استحکام بیشتری داشته باشد .
دیری نگذشت که این ورزش جدید طرفداران زیادی در میان دانشجویان دانشگاه اسپرینگ فیلد و دیگر دانشگاه‌ها یافت .دکتر نای اسمیت هم مقررات و قوانین بسکتبال را کامل تر کرد و نسخه‌هایی از آن را به هر دانشگاه یا باشگاهی که علاقمند بود ارسال داشت . این مقررات در سال ۱۸۹۲ میلادی به صورت کتابچه‌ای برای استفاده عموم منتشر شد . کشور کانادا نخستین کشور خارجی بود که ورزش بسکتبال به آن راه یافت . دیگر کشورها هم بتدریج و در سالهای بعد پذیرای این ورزش جدید شدند : فرانسه در سال ۱۸۹۳، چین و هندوستان در سال ۱۸۹۴، انگلستان در سال ۱۸۹۴ ژاپن در سال ۱۹۰۰ و .. . نخستین مسابقه رسمی بسکتبال در سال ۱۸۹۶ بین دو تیم از دو دانشگاه شیکاگو و آیوا برگزار شد . نتیجه این بازی تاریخی ۱۵ بر ۱۲ به سود تیم دانشگاه شیکاگو بود . در سال ۱۹۳۰ دکتر نای اسمیت کتابی درباره خواص بسکتبال تالیف کرد تا نشان دهد که بازی بسکتبال گرچه بسیار پر تحرک است اما حتی برای سالمندان هم خطری ندارد و آسیبی متوجه اعضای حیاتی بدن (قلب و کلیه) نخواهد شد .
قوانین ابتدایی
مسابقات المپیک مونیخ ۱۹۷۲
با گذشت زمان قوانینی برای انجام بازی وضع شد. مثلا تعداد بازیکنان هر تیم ۹ نفر تعیین گردید. سپس به ۷ نفر تقلیل یافت و بالاخره این تعداد به ۵ نفر کاهش یافت و تثبیت شد. هر بازیکن می‌توانست در موقع وقوع خطا به جای کلیه بازیکنان تیم خود پرتاب آزاد را انجام دهد. هر تیم می‌توانست از شروع تا پایان بازی توپ را در زمین خود به طور دلخواه نگهداری نماید. هر بار که توپ گل می‌شد بازی با بین طرفین یا جامپ بال (به انگلیسی: jump ball) از وسط زمین ادامه می‌یافت. بازیکنان بلند قد می‌توانستند نزدیک سبد قرار گیرند و توپ را به آرامی در سبد جای دهند (قانون سه ثانیه وجود نداشت). در آن زمان سعی شد توجه مدیران مدارس و مسئولان سازمان‌های ورزشی را به آموزش بسکتبال جلب نمایند. باوجود این تلاش مداوم و پیگیر، آموزش بسکتبال برای مربیان حالت جنبی داشت و اساساً فعالیت آنها در ورزش‌های رقابت‌آمیز دیگری مانند فوتبال آمریکایی متمرکز بود.
۱۳ قانون اولیهٔ بسکتبال
توپ را می توان با یک یا هر دو دست به هر جهتی پرتاب کرد.
به توپ می توان با یک و یا هر دو دست به هر جهتی ضربه زد (مشت زدن به توپ مجاز نیست).
بازیکنان نمی توانند با توپ بدوند اما می توانند آنرا از محلی که دریافت کرده اند پرتاب کنند. بازیکنی که در حال دویدن با سرعت توپ را دریافت میکند درصورتیکه سعی در توقف کند مستثنی است.
توپ باید در یا بین دستان گرفته شود و از بدن نمی توان برای گرفتن توپ استفاده کرد.
تنه زدن، نگه داشتن، هل دادن، پشت پا زدن و یا ضربه زدن به بازیکن حریف به هر شکل مجاز نمی باشد. اولین تخلف از این قانون توسط هر یک از بازیکنان بعنوان خطا محسوب شده و دومین خطا باعث اخراج وی تا کسب امتیاز بعدی می گردد. در صورتیکه قصد آسیب رسانی مشهود باشد، بازیکن برای تمام طول بازی اخراج شده و حق جایگزینی ندارد.
مشت زدن به توپ خطا محسوب میشود و تخلف از قوانین شماره ۳، ۴ و ۵ خواهد بود.
در صورتیکه هر یک از طرفین ۳ خطای متوالی انجام دهد، یک گل برای حریف منظور خواهد شد (منظور از متوالی اینست که حریف در فاصله این خطاها مرتکب خطا نشود).
گل زمانی اتفاق می افتد که توپ با ضربه و یا پرتاب از زمین به داخل سبد وارد شده و در آن باقی بماند، مشروط بر اینکه مدافعین گل را لمس نکرده و مزاحمتی برای آن ایجاد نکرده باشند. در صورتیکه توپ روی کناره‌ها باقی بماند و حریف سبد را حرکت دهد، گل محسوب خواهد شد.
در صورتیکه توپ از زمین خارج شود باید توسط اولین نفری که آنرا لمس میکند به داخل زمین پرتاب گردد. در صورت اختلاف نظر، سرداور باید توپ را مستقیما بداخل زمین پرتاب کند. پرتاب کننده، برای پرتاب توپ از بیرون زمین، ۵ ثانیه زمان در اختیار دارد. در صورت تخلف، توپ به حریف واگذار می شود. اگرهر یک از طرفین در تاخیر بازی پافشاری کنند، سرداور خطای آن تیم را اعلام خواهد کرد.
داور مسئول قضاوت برای بازیکنان است و باید خطاها را یادداشت کرده و سرداور را پس از ۳ خطای متوالی مطلع کند. همچنین وی می تواند بازیکنان را بر اساس قانون ۵ اخراج کند.
سرداور مسئول قضاوت روی توپ است و باید در مورد زمانی که توپ در جریان بازی است یا خارج از زمین است و مالکیت توپ و همچنین محاسبه وقت تصمیم گیری کند. سرداور باید گل شدن توپ را تعیین کند، امتیازات را محاسبه نماید و سایر وظائف معمول سرداور را انجام دهد.
زمان بازی دونیمه ۱۵ دقیقه‌ای و یک استراحت ۵ دقیقه‌ای بین دونیمه است.
تیمی که بیشترین امتیازات را در این زمان بدست آورد برنده اعلام میشود. در صورت تساوی، با موافقت کاپیتانهای ۲ تیم، بازی تا کسب یک گل دیگر قابل ادامه است.
پیشرفت بسکتبال بعد از جنگ جهانی اول
بعد از جنگ جهانی اول بسکتبال تبدیل به ورزشی رقابت‌آمیز و بزرگ شد. با گذشت زمان مربیان بسکتبال وضعیت مناسبی پیدا کردند و فعالیتشان مؤثر واقع شد. بسکتبال شناخته شد و به اروپا گسترش یافت. در سال ۱۹۲۴ نخستین مسابقات جهانی بین تیم‌های بسکتبال فرانسه، ایتالیا، انگلستان و آمریکا در پاریس برگزار گردید و از سال ۱۹۳۲ فدراسیون آماتوری بسکتبال در ژنو با نمایندگی چند کشور تشکیل شد. در مسابقات المپیک ۱۹۳۶ برلین برای نخستین بار ۲۳ کشور در مسابقات رسمی بسکتبال شرکت نمودند و آمریکا قهرمان المپیک گردید.
تجهیزات مورد نیاز
لباس
آرون اونز، نمونه‌ای از لباس بازیکنان
لباس بازی برای زنان و مردان بلوز بی‌آستین و شلوارک است و نام تیم در جلوی بلوز و شمارهٔ بازیکن در پشت و جلوی آن نوشته شده‌است. در بازیهای بین‌المللی شماره‌های بازیکنان از ۴ تا ۱۵ است. بازیکنان بسکتبال معمولاً از کفش‌های ساقدار استفاده میکنند که از مچ پا حفاظت بیشتری میکند.
تخته
تختهٔ ثابت
تختهٔ بسکتبال مستطیلی است به طول ۱٫۸۰ متر و عرض۱٫۰۵ متر که موقعیت آن در فضای بالای زمین در دو انتهای میدان است و باید به گونه‌ای قرار گیرد که به اندازه ۱۲۰ سانتی متر با خط انتهای زمین فاصله داشته باشد. ارتفاع تخته از کف سالن برای بزرگسالان ۲٫۹۰متر و برای نوجوانان ونو نهالان بین ۲٫۷۰ متر و ۲٫۸۰ متر است .
انواع تخته
نوعی از تخته‌ها به کمک میله‌هایی آهنی از سقف سالن آویزان میشوند که در هنگام عدم نیاز، میتوان آنها را بالا برد و به سقف سالن متصل کرد. این نوع تخته برقی است. نوعی دیگر از تخته‌ها با میله‌ای به زمین وصل و محکم میشوند. در نوعی دیگر، تخته به وسیلهٔ پایه‌ای متحرک بر روی زمین قرار میگیرد.
حلقه
حلقهٔ بسکتبال در فاصلهٔ ۳۰ سانتی متری قاعدهٔ تخته به آن متصل میشود. قطر حلقهٔ بسکتبال ۴۵ سانتی متر و ارتفاع توری که به شکل سبد به آن متصل میشود ۳۰ سانتی متر است.
توپ بسکتبال
در دو سال نخست که بازی بسکتبال ابداع شد، توپ فوتبال را برای بازی به کار می‌بردند. اما چون این توپ سبک بود در سال ۱۸۹۴ میلادی اولین توپ مخصوص بسکتبال توسط یک کارخانه دوچرخه سازی تولید شد که اندکی از توپ فوتبال بزرگ تر بود. در سال ۱۹۳۷ نوع دیگری توپ بسکتبال بزرگ تر اما سبک تر به بازار آمد و آنگاه در سال ۱۹۴۹ توپی ساخته شد به همین شکل و اندازه و وزن فعلی که هنوز هم مورد استفاده‌است. توپ بسکتبال بزرگتر از توپ‌های معمولی است و آن را از جنس چرم، لاستیک یا پلاستیک می‌سازند و هنگام استفاده باد میکنند. میزان فشار هوای داخل توپ باید به حدی باشد که در صورت رها شدن از ارتفاع ۱٫۸ متری، پس از اصابت به زمین کم تر از ۱٫۲ و بیش تر از ۱٫۴ متر از زمین بلند نشود. محیط یک توپ قانونی بسکتبال پس از باد شدن باید حداقل ۷۵ سانتیمتر و حداکثر ۷۸ سانتیمتر باشد. ضمن آنکه در این حال وزن توپ نباید کمتر از ۶۰۰ و بیشتر از ۶۵۰ گرم باشد. توپ این ورزش بزرگترین و سنگین‌ترین توپ بازیهای دسته‌جمعی است.
قوانین بسکتبال
دفاع
قوانین زمانی
بسکتبال در چهار دوره ۱۰ دقیقه‌ای (بین‌المللی) یا ۱۲ دقیقه‌ای (اِن.بی.اِی) انجام میشود. زمان استراحت بین دوره اول و دوم و بین دوره سوم و چهارم ۲ دقیقه و بین دوره دوم و سوم (بین دو نیمه) ۱۰ دقیقه‌است. وقت اضافه در بسکتبال ۵ دقیقه میباشد. پس از استراحت بین دو نیمه زمین حمله و دفاع دو تیم عوض میشود. اصطلاحاً به زمین حریف، زمین حمله و به زمین خودی زمین دفاع گفته میشود. زمانهای گفته شده زمان واقعی بازی است. یعنی زمانی که توپ در جریان نیست وقت بازی متوقف میشود. مثلاً زمانی که خطایی رخ داده‌است یا هنگام پرتاب آزاد زمان متوقف میشود. به همین دلیل زمان انجام یک بازی کامل بیشتر از مجموع عددی زمانهای بالا است و معمولاً حدود دو ساعت طول میکشد.
قانون دبل (Double)
دریبل کردن از زمانی شروع میشود که بازیکن کنترل توپ را دراختیار گرفته و با انداختن و زدن آن در تماس با زمین دوباره آن را قبل از اینکه به بازیکن دیگری برخورد کند لمس نماید. زمانی دریبل خاتمه می‌پذیرد که با دست آن را گرفته و یا اجازه دهد توپ در دست یا دستها استراحت نماید. زمانیکه توپ با دست دریبل کننده در تماس نیست، تعداد گامهای برداشته محدود نخواهد بود. بازیکن مجاز نیست پس از خاتمه دریبل، برای بار دوم اقدام به دریبل نماید. درصورتیکه این عمل را انجام دهد مرتکب تخلف «دبل» شده‌است.
قانون رانینگ (تراولینگ)
بازیکنی که توپ را دراختیار دارد میتواند یک پای خود را به هر سمتی که می‌خواهد، یک یا چند مرتبه حرکت دهد. درصورتیکه پای دیگرش که آن را پای «پیوت» می‌نامند ثابت باشد. رانینگ حرکتی است که بازیکن صاحب توپ در داخل زمین یک یا دو پای خود را بدون توجه به محدودیت فوق حرکت دهد یا گامهای او با دریبل‌های بازیکن تناسب نداشته باشد.
خطاهای حرکت رانینگ
دویدن با توپ بدون دریبل بیش از یک گام
برداشتن گام اضافه در سه گام، لی آپ و پاور موو ( Power move )
برداشتن گام ریز در سه گام بطوری که قابل تشخیص نباشد
کشیده شدن پا روی زمین برای فاصلهٔ بیش از ۵ سانتی متر در هر حرکت
پرش با توپ و برگشت به زمین بدون رها کردن آن . برای مثال بازیکنی که به قصد شوت، پرش جفت میکند اگر به زمین برسد و هنوز توپ را رها نکرده باشد، رانینگ کرده .
اگر بازیکن در اوت، هنگام پرتاب اوت با توپ حرکت کند .
قانون سه ثانیه
زمانی که تیمی کنترل توپ را در زمین حمله موقعی که ساعت در جریان باشد، دراختیار دارد، هیچ یک از نفرات آن تیم نمی‌تواند مدت سه ثانیه در منطقهٔ ذوزنقهٔ حریف یا روی خطوط ذوزنقهٔ حریف بماند (بایستد).
قانون ۲۴ ثانیه
اگر تیمی مالک توپ شده باشد. باید در عرض ۲۴ ثانیه توپ را وارد حلقه حریف بکند یا به طرف حلقه تیم مقابل شوت بزند در زدن شوت توپ باید حتماً به حلقه بخورد تا ۲۴ ثانیه صفر شود اگر توپ به تخته بخورد ۲۴ ثانیه ادامه می یابد و اگر توپ توسط تیم مقابل اوت شود باز هم ۲۴ ثانیه ادامه می یابد. ۲۴ ثانیه موقعی صفر میشود که ۱- خطا صورت بگیرد ۲- بازیکن تیم مقابل با پا توپ را به اوت بیاندازد. اگر دستگاه ۲۴ ثانیه بوق بزند و توپ از دست بازیکن رها شده و در هوا باشد، اگر گل شود گل قبول می باشد. اگر در هوا با دست بازیکنی لمس شود و گل شود گل مردود میباشد .
قانون هشت ثانیه
زمانیکه یک تیم توپ را در زمین خودی تحت کنترل میگیرد، باید در عرض ۸ ثانیه توپ را به زمین حمله بفرستد. تخطی از این قانون، تخلف «هشت ثانیه» نامیده میشود و داور توپ را در اختیار تیم مقابل قرار خواهد داد.
قانون ۵ ثانیه
۱-بطور کلی هیچ یک از بازیکنان تیم نمی‌توانند توپ را بیش از ۵ ثانیه نزد خود نگه دارند.( در زمان دریبل این شمارش انجام نمیگیرد ) ۲- هر زمانی که بازی با پرتاب توپ از بیرون زمین بخواهد شروع شود بازیکن ۵ ثانیه زمان برای شروع در اختیار دارد. ۳- برای پرتاب هر پنالتی، بازیکن ۵ ثانیه زمان دارد.
قانون نیمه (برگشت توپ به زمین دفاعی)
زمانی که یک بازیکن در زمین حریف (زمین حمله) مالکیت توپ را در اختیار میگیرد، نباید توپ را به زمین دفاعی (زمین خودی) برگرداند. چه با پاس به یاران خود چه با دریبل کردن خودش آن را به زمین خودی برگرداند. این کار یک تخلف است و توپ دراختیار تیم مقابل قرار خواهد گرفت.
تذکری در این رابطه: درهنگامی که فرد حامل توپ به زمین حریف وارد شد حتی اگر پای او یا توپ زیر دستش وارد زمین خودی شود خطای نیمه (half) صورت گرفته‌است. البته نکته بالا [پای او یا توپ زیر دستش وارد اوت (Out) شود] در مورد وارد شدن توپ به اوت (Out) نیز صدق میکند.
انواع خطاها
در طی بازی بازیکنان حق گرفتن یکدیگر و یا هل دادن، حمله کردن و یا دویدن با توپ را ندارند و نمی‌توانند جلوی بازیکن تیم حریف را با دست، شانه، سر و یا زانو بگیرند. در صورت انجام خطا داور توپ را به تیم حریف داده و بازی از همان نقطه خطا یا بیرون زمین پیگیری میشود.
اگر توپ دست یکی از تیمها باشد و در هنگام حرکت آن را از بالای سر حریف رد کند به شکلی که دستش در زیر توپ قرار گیرد خطا است و داور توپ را به تیم مقابل داده و بازی را از نزدیک‌ترین نقطه به اوت (Out) شروع میکند.
اگر در هنگام بازی، زمانی که یکی از بازیکنان تیم مقابل در حال پرتاب توپ است دست یکی از بازیکنان به توپ بخورد خطا صورت گرفته است .اگر فرد پرتاب کنندهٔ توپ در موقعیت پرتاب‌های ۲ امتیازی باشد داور ۲ پرتاپ پنالتی را حکم میدهد و اگر در موقعیت پرتاپ ۳ امتیازی باشد ۳ پرتاب پنالتی حکم داده میشود. البته در این میان باید به یک مورد نیز اشاره کرد که اگر هنگام پرتاب، توپ فردی که روی آن خطا شده وارد حلقه شود، اگر در موقعیت پرتاب دو امتیاز و یا سه امتیاز باشد داور ۱ پرتاب پنالتی را حکم میدهد.
اگر توپ در زمین حریف و در موقعیت ذوزنقه در دست ما باشد وآن را به سوی تخته پرتاب کردیم و توپ به درون حلقه نرود و بدون آنکه به زمین بخورد دوباره به دست ما برسد اگر پرتاب کنیم خطا است وباید از محیط ذوزنقه خارج شویم بعد پرتاب کنیم.
اگر توپ در دست حریف باشد و آن را به پشت خود ببرد ویکی از هم تیمیمان توپ را درآن حالت از او بگیرد خطا صورت پذیرفته‌است.
نحوه پاس دادن
اگر فاصله ما با هم تیمیمان زیاد بود اول از همه باید توپ را با دو دست از دو سمت راست و چپ بگیریم به طوری که دو شصت انگشتان ما به سمت خود باشد و توپ را به دو سوم خود یا یک سوم هم تیمییمان پرتاب میکنیم. طوری که توپ نهایتاً به دست هم تیمیمان برسد. اگر فاصله ما با یار خودی کم بود و حریف در جلوی ما ایستاده بود میتوانیم توپ را از زیر دست حریف به یارمان بدهیم و اگر حریف به سمت ما هجوم بیاورد میتوانیم توپ را از یک سمت به پشت خود برده و از سمت دیگر به جلوی خود آورده و به یارمان بدهیم.
نکته : میتوانیم در خارج از زمین هم به هم تیمیمان پاس بدهیم تا پاس را او که زیر فشار پرس نیست انجام دهد این حرکت معمولاً در زمان پرس شدید بسیار کارساز خواهد بود
انواع پرتاب
نحوه پرتاب شوت
در تمامی پرتاب‌ها از جهات مختلف، باید به چند نکته توجه کنیم:
برای پرتاب شوت توپ را باید به شکل Tگرفته شود یعنی دست چپ در کنار توپ ودست راست روی توپ (روی قسمتی که روبروی ماست )قرار داده شود.
برای پرتاب توپ باید با دست چپ به توپ جهت داده شود و با دست راست پرتاب شود؛ به طوری که تنها مچ دست خم شود.
هنگام پرتاب(۲ ثانیه قبل از پرتاب توپ به سبد)باید پاها را مقداری خم کرده و بعد به حالت اولیه در بیاوریم هنگامی که به حالت اولیه درآمد آنگاه پرتاب میکنیم.
به هنگام پرتاب پاها باید به اندازه عرض شانه باز شود.
پرتاب ۳ گام
در هنگام بازی میتوانیم از پرتاپ‌های سه گام استفاده کنیم. سه گام به این شکل است که وقتی به نزدیکی حلقه حریف رسیدیم درهمان حالت دویدن میتوانیم ۳ گام برداریم و توپ را به داخل حلقه بیندازیم. به شکلی که ۲ گام برداریم و گام آخر را می پریم و توپ را در حلقه بیندازیم. به علت پرش بهتر به صورت سه گام بهترین راه برای انجام دانکینگ میباشد .
پرتاب به وسیله تخته
اگر روبروی حلقه بودید می‌توانید با استفاده از مربع روی تخته آن را در درون سبد بیندازید به طوری که آن را دقیقاً به وسط مربع بزنید.
اگر در دو سمت چپ یا راست حلقه بودید می‌توانید به ظلع بالایی مربع پرتاب کنید.
اگر زیر حلقه بودید می‌توانید از گوشه‌های مربع استفاده کنید به طوری که مقداری به سمت عقب خم شده (دراین حالت برای بهتر پرتاب کردن می‌توانید فقط یک پای خود را به سمت عقب بیاورید) و اگر به سمت چپ خم شده‌اید باید توپ را به گوشه چپ مربع بزنید و اگر به سمت راست خم شده‌اید توپ را به گوشه راست مربع بزنید.
در تمامی این موارد سرعت توپ نقش مهمی دارد مسلم است که هر چه فاصله نزدیک تر میشود سرعت توپ هم باید کم تر شود.
نکته : معمولاً بازیکنهای حرفه ای بدلیل پایین امدن درصد موفقیت از تخته برای زدن گل استفاده نمیکنند
بلاک Block
در هر پرتاب باید به زاویه توپ توجه داشت. زیرا اگر زاویه پرتاب ما کم باشد و یا پرتاب ما در زمان نادرست صورت گیرد توپ در اصطلاح بلاک (Block) میشود. اکثر مواقع بهترین زاویه برای پرتاب توپ زاویه ۴۵ درجه‌است.
پرتاب ریباند
اگر تیم ما توپ را به سوی حلقه حریف پرتاب کرد و آن وارد سبد نشد، میتوانیم با روش ریباند آن را وارد سبد کنیم. روش ریباند اینگونه‌است که در هنگامی که توپ توسط یار ما زده شد و به تخته برخورد کرد و درون سبد قرار نگرفت، ما میتوانیم هنگامی که توپ در حال برگشتن است پریده و توپ را در همان حال که پایمان روی زمین نیست با دست آرام به تخته زده و آن را درون سبد جای دهیم .
روش امتیاز دهی
امتیاز هر گل (پرتاب موفق در حلقهٔ حریف) با توجه به موقعیت بازیکنی که اقدام به شوت کرده‌است متفاوت است. اگر بازیکن خارج از خط سه امتیازی باشد، گل سه امتیاز و اگر داخل آن باشد دو امتیاز دارد. هر پرتاب آزاد (پنالتی) یک امتیاز دارد. در بسکتبال تساوی وجود ندارد و آن قدر وقت اضافه به بازی داده میشود تا یکی از دو تیم برنده شود. زمان استراحت بین وقت‌های اضافه ۱ دقیقه‌است.
داوران بسکتبال
داوران بسکتبال لیگ اسپانیا
تعداد داوران یک مسابقهٔ بسکتبال ۵ نفر است. از این ۵ نفر دو داور در درون زمین بر جریان بازی نظارت میکنند که یکی از آنها سرداور و دیگری داور است . در کنار زمین هم ۳ نفر هر یک وظیفه‌ای خاص را انجام می‌دهند . یک نفر ثبت کنندهٔ امتیازها و خطاها (منشی) یک نفر مسئول ۲۴ ثانیه و هم وقت نگهدار است. خطاهای عمده‌ای که داوران به آن توجه دارند عبارتند از: خطا در حمله، رانینگ، دبل، سه ثانیه، خطاهای برخورد و سد مسیر.
لیگ‌ها و مسابقات
حرفه‌ای‌ترین لیگ بسکتبال ان‌بی‌ای (NBA) میباشد. این لیگ بین تیم‌های باشگاه‌های حرفه‌ای آمریکای شمالی (ایالات متحده آمریکا و کانادا) برگزار میشود.
مسابقات لیگ حرفه‌ای ان‌بی‌اِی
نوشتار اصلی: اتحادیه ملی بسکتبال آمریکا
نوشتار اصلی: اتحادیه ملی بسکتبال زنان
این لیگ مسابقات به صورت دو دسته در کنفرانس شرق و غرب برگزار میشود که در پایان قهرمان این دو کنفرانس نیز به رقابت با هم می‌روند. علاوه بر این مسابقات، هر ساله مسابقه‌ای تحت عنوان بازی ALL-STARSانجام میشود که در آن ستاره‌های کنفرانس شرق و غرب با یک بازی نمایشی به رقابت با هم می‌پردازند. مسابقه ALL-STARSشامل مسابقه slam dunk - شوت ۳ امتیازی و ... میباشد که طرفداران بسیار زیادی دارد.
بسکتبال نمایشی آمریکا AND ۱
در آمریکا گروهی از بسکتبالیست‌ها که اغلب در بسکتبال رسمی آمریکا شهرت چندانی نیز ندارند (به جز تعداد محدودی از آنها) تحت عنوان AND ۱ فعالیت میکنند. گروه AND ۱ با انجام بازیهای نمایشی و بسیار حرفه‌ای و برگزاری مسابقاتی با جذابیت بسیار بالا هواداران بسیار زیادی را به سمت خود جلب کرده‌اند. لازم به ذکر است که در این بازی‌ها برای زیبایی بیشتر بازیTبرخی از قوانین رعایت نمی‌شود. این بازی‌ها در قالب خیابانی (street BALL) و سالنی برگزار میشود ولی هیچ یک از آنها جنبهٔ رسمی ندارند.
بسکتبال خیابانی
نام بسکتبال خیابانی (street BALL) به آن دسته از بازی‌ها اطلاق میشود که در زمین‌های سرباز بازی میشود. قوانین آن، قوانین بسکتبال عادی است با تغییرات جزیی‌ای که به نسبت محل بازی متفاوت است. این دسته از بازی‌ها دارای حرکات نمایشی اند و بعضی از قوانین بسکتبال واقع در سالن در آن رعایت نمی‌شود. بازیکنان این بازی‌ها مگر در موارد خاص از لباس هماهنگ با یکدیگر استفاده نمیکنند.
قوانین بسکتبال خیابانی (street BALL)
بسکتبال خیابانی تنها در یک نیمه از زمین بازی میشود حلقه‌های موجود در این نوع از بازی بسیار محکم و ضخیم است زیرا حرکات نمایشی که در این نوع از بسکتبال صورت میگیرد بسیار روی حلقه اثر میگدارد (مثل دانک) واگر حلقه ضعیف باشد شکسته میشود. قوانین:
بازی از پشت یک نیمه توسط یکی از دو تیم صورت می‌پذیرد.
تعداد هر تیم نباید از ۳ نفر بیشتر باشد (البته چون این قانون رسمی نیست بیش از ۳ نفر نیز ممکن میباشد اما چون زمین شلوغ و بازی کردن درآن دشوار میشود بهتر است از ۳ نفر در هر تیم استفاده شود)
اگر تعداد یک تیم ۲ نفر و تعداد تیم مقابل ۳ نفر باشد پرتاب‌های اوت(out) تیمی که ۲ نفر است آزاد است(البته این قانون نیز توافقی است)
هر تیمی که گل زد خودش از پشت نیمه بازی را را شروع میکند یعنی توپ را به تیم مقابل نمی‌دهد.
اگر یار تیم ما توپ را به حلقه زد و توپ وارد سبد نشد و در موقعیت ذوزنقه به دست ما رسید باید از آن محیط خارج شویم و بعد به سوی حلقه پرتاب کنیم در غیر این صورت خطا صورت پذیرفته‌است.
دراین نوع بازی خطاهای ۲۴و۳و۸ ثانیه وجود ندارد.
اگر توپ از نیمه زمین خارج شود اوت(out) است.
قوانین رانینگ(runnig)ودبل (Double)دراین بازی وجود دارد.
بسکتبال در ایران
دایره المعارف بریتانیکا، سال ورود بسکتبال به کشور ما ایران را ۱۹۰۱ میلادی برابر با ۱۲۸۰ هجری شمسی ذکر کرده‌است. اما آنچه مسلم است، اولین نشانه‌های ورود بسکتبال به ایران در سالهای ۱۳۱۰ و ۱۳۱۱ دیده شده که آن هم توسط کارکنان سفارتخانه‌های خارجی در ایران بوده‌است. در سال ۱۳۱۴، یک مربی ورزش به نام «فریدون شریف زاده» ورزش بسکتبال را به دانش آموزان دبیرستان البرز (کالج البرز) تهران معرفی و پایه‌گذاری کرد و کم کم دیگر مربیان ورزش به گسترش و آموزش این ورزش پرداختند. در سال ۱۳۲۴، فدراسیون بسکتبال ایران تشکیل شد و نخستین حضور بسکتبال ایران در میدان‌های بین‌المللی، در بازیهای المپیک لندن (۱۹۴۸) بود.
جستارهای دیگر
هارلم گلوب تراترز
لیگ ان بی ای
بسکتبال در آب
منابع
ویکی‌پدیای انگلیسی
قوانین بسکتبال (با اندکی اصلاح)
در ویکی‌انبار منابعی در رابطه با بسکتبال موجود است.
بانک مرکزی جمهوری اسلامی ايران در تاريخ 18 مرداد ماه 1339 تأسيس گرديد. برخی از وظايف بانک مرکزی عبارتند از حفظ ارزش داخلی و خارجی پول ملی کشور، انتشار اسکناس و ضرب سکه‌های فلزی رايج کشور، تنظيم مقررات مربوط به معاملات ارزی و ريالی، نظارت بر صدور و ورود ارز و پول رايج کشور، تنظيم کننده نظام پولی و اعتباری کشور، نظارت بر بانک‌ها و مؤسسات اعتباری و...
رسالت اصلی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ايران بر آن است که با اجرای سياستهای پولی و اعتباری شرايط مساعد برای پيشرفت اقتصادی کشور را فراهم سازد و در اجرای برنامه‌های مختلف اعم از برنامه‌های تثبيت و توسعه اقتصادیپشتيبان دولت باشد.
پيشينه بانک مرکزی
بانک‌های مرکزی دنيا وظايف مهمی را بر عهده دارند. امروزه مهمترين هدف بانک‌های مرکزی حفظ ارزش پول داخلی يا کنترل تورم است. بطور کلی اصلی‌ترين وظايف بانک‌های مرکزی عبارتند از نشر اسکناس، بانکداری دولت، بانکداری بانک‌ها، مديريت ذخاير خارجی کشور و اعمال سياست پولی. بيشتر...
اركان بانك
آشنايی با ارکان پنج گانه بانک مرکزی جمهوری اسلامی ايران و وظايف آنها شامل مجمع عمومی، شورای پول و اعتبار، هيات عامل، هيات نظارت اندوخته اسكناس و هيات نظار، معرفی اعضای کنونی هيأت عامل، نمودار و ساختار سازمانی بانک. بيشتر...
باقر خان، مشهور به سالار ملّی، از مبارزان جنبش مشروطه‌است. او، فرزند حاج رضا بنا، در سال ۱۲۴۰ شمسی در محله خیابان تبریز زاده شد. او قبل از مشروطیت بنّا بود. پس از مشروطیت مجاهد شد. ریاست مجاهدین محله خیابان تبریز (خیابان یکی از محلات قدیمی تبریز است مشتمل بر بخش‌های واقع در جنوب رودخانه آجی در شرق شهر که تا جنوب شرقی نیز می‌رسید) به دست او افتاد. پس از به توپ بستن مجلس، به دستور انجمن ایالتی مانند ستارخان دست به اسلحه برد و با قشون دولتی که تبریز را در محاصره داشت جنگ کرد. اما پس از اوّلین شکست که از قشون دولتی خورد، سست شده در صدد تسلیم برآمد. تا کار ستّارخان که در امیرخیز، محله دیگر تبریز، با دولتیان جنگ می‌کرد قوت گرفت، وی نیز سستی را از خود دور ساخته بار دیگر به جنگ با قشون دولتی پرداخت. در اثر همکاری او با ستّارخان کار مشروطه‌طلبان پیشرفت کرد و تبریز از فشار محاصره راحت شد. مجلس شورای ملی باقرخان را به لقب سالار ملی ملقب ساخت، و از او تقدیر کرد و آوازه اشتهارش در سراسر ایران پیچید.
چنانکه در تواریخ مشروطیت نوشته‌اند، در اثر مجاهدت ستّارخان و باقرخان مشروطیّت نجات یافت. اما خود تبریز دیری نگذشت که به دست قشون روس افتاد. سالار ملی و سردار ملی در تبریز نماندند و به تهران حرکت کردند. یک استقبال شاهانه از این دو مجاهد شجاع از طرف دولت مشروطه به عمل آمد.
باقرخان در تهران منزوی می‌زیست تا قضیه مهاجرت پیش آمد. او دیگر در تهران درنگ نکرد و دنبال مهاجرین رفت. شبی در نزدیکی قصر شیرین عده‌ای از کردها بر سر او و رفقایش ریختند و سرشان را بریدند. (مرگ باقرخان به همراه هجده نفر از یاران و همراهانش در محرم ۱۳۳۵ قمری آبان ۱۲۹۵ خورشیدی به دست یکی از اشرار معروف کردهای قصرشیرین به نام محمد امین طالبانی به قصد تصاحب اسب و وسائل مهمانان خود، صورت گرفت.)
باقرخان بر خلاف ستّارخان که شیخی بود، از متشرعه بود. از علمای مخالف مشروطیت که متشرعه بودند جانبداری می‌کرد و به آنها احترام می‌گذاشت. با ستارخان رقابت داشت و می‌گفت: مرد آن نیست که در امیرخیز جنگ کند. مرد منم که در ساری‌داغ با قشون دولتی جنگ کرده‌ام. (علی رغم این سخن این دو بزرگوار دو بازوی قوی و شکست ناپذیر انقلاب مشروطیت بودند)
در هر حال سالار ملّی مردی جسور و ساده بود. حق بزرگی به گردن مشروطیت ایران دارد. او و ستارخان برای مشروطیت با قوای دولتی به جنگ برخواستند و موفق شدند. این دو نفر از توده برخاسته بودند، در سخت‌ترین ایام با اتکاء به توده تبریز با شاه مستبد مبارزه کرده بودند؛ یک حرکت و نهضت ملی را رهبری کرده بودند، مسلمان بودند و به مشروطیت ایمان داشتند. این بود که به آسانی قهرمان ملت شناخته شدند.
دمکراتهای آذربایجان که نهضت خود را در دنباله نهضت مشروطیت و مکمل آن و خود را وارث سنن مجاهدین آن دوره می‌دانستند، مجسمه باقر خان را در میدان شهرداری تبریز تصب کردند. در ۲۴ آذر ماه ۱۳۲۵ پس از سقوط پیشه‌وری مردم تحت تأثیر احساسات آن مجسمه را که اثر دمکرات‌ها بود برانداختند. از این عمل معلوم میشود که نهضت پیشه وری چقدر به ضرر مشروطیت و آزادی و این قبیل معانی بوده‌است.
داماد باقر خان سرتیپ هاشمی است که فرمانده قوای دولتی مأمور آذربایجان بود که در طی جنگی مختصر قوای دمکرات‌ها را در قافلانکوه مغلوب کرد و در میدان جنگ به درجه سرتیپی نایل آمد.
باقرخان پسری داشت بنام صادق خان که هم اکنون نتیجه‌ای از او باقی مانده بنام بامداد طایفه باقرخان فرزند بابک که در تهران زندگی میکند .
آيا دختران نوجوان و جوان در معرض خطر آلوده شدن به ایدز قرار دارند؟
جوانان يکی از گروه هايی بودند که به مراتب در مقابل HIV و ايدز ايمن بودند. اما امروزه بيش از نيمی از افرادی که آلوده می شوند را جوانان زير 25 سال تشکيل می دهند. در اين ميان دختران نسبت به پسران به ميزان بيشتری و در سنين پايين تری در معرض خطر آلودگی به HIV قرار گرفته اند. 2
دختران جوان در هنگام داشتن رابطه جنسی دارای قدرت تصميم گيری کمی هستند. به دليل کمتر بودن سن بلوغ جنسی و شروع فعاليت های جنسی در سنين پايين تر با مسايلی مانند رابطه امن تر معمولاً آگاهی کم تری دارند. و يا در استفاده از وسايل محافظتی مانند کاندوم يا شرايط انتخاب کردن را ندارند و يا آگاهی و دانش لازم در اين باره را ندارند. آنان همچنين برای محافظت از خود در برابر مشکلاتی مانند سوءاستفاده جنسی، بهره برداری جنسی و اعتياد بسيار آسيب پذير می باشند.
چرا دختران در سنين جوان تری درمعرض خطر قرار دارند؟
چرا دختران جوان نسبت به همسالان پسر خود زودتر و بيشتر آلوده می شوند؟
بسياری از دختران جوان به دليل داشتن شريک جنسی مرد بزرگتر از خود و گاه داشتن همسر مسن تر آلوده می شوند. همچنين ناحیه تناسلی يک دختر نوجوان به راحتی دچار زخم می شود و به نسبت يک زن مسن تر برای دريافت آلودگی بسيار مستعد تر می باشد.
دختران جوان بسياری دچار آلودگی شده اند به دليل اينکه در موقعيتی آسيب پذيری قرار داشته اند، برای نمونه کار کردن به عنوان کارمند و يا خدمتکار دختر در بين آشنايان و يا کارفرمايان ثروتمند که آنان را مورد تجاوز قرار داده اند. علاوه بر اين خيلی از دخترهای جوان وقتی به يک رابطه طولانی و يا ازدواج تن می دهند به دليل داشتن نياز و فقدان امنيت لازم به ارتباط با مردهای مسن تر و با اختلاف سنی قابل توجه تن می دهند.
بسياری از دختران جوان نيز ممکن است به علت نياز مالی به رابطه با يک مرد مسن تر تن بدهند که ممکن است از آن ها انتظار عدم استفاده از کاندوم را داشته باشد.
ديگر دلايل آسيب پذير تر بودن دختران جوان
معمولاً دختران جوان به نسبت پسرها و مردان دستيابی کمتری به مراقبت های پزشکی دارند. همچنين آنان معمولاً بايستی برای پرداخت هزينه های پزشکی و مراقبت های بهداشتی از مردان (همسر، پدر و يا برادر) خواهش کنند و از آنان بخواهند که اين هزينه ها را پرداخت کنند.
• هنوز دختران جوان بسياری هستند که به ازدواج ناخواسته و زود هنگام تن می دهند که اين موضوع آنان را از دستيابی به آموزش کافی و مورد نياز باز می دارد. در موارد بسياری برای دختران از سوی اقوام تصميم گرفته می شود که چه زمانی خانه والدين را ترک کنند و به ازدواج تن بدهند.
• مردان بسياری هستند که با داشتن سن بالا به جستجوی دختران باکره و به اصطلاح پاک و دست نخورده می پردازند.
• بسياری از افراد جوان اچ.آی. وی. و ايدز را موضوع خود نمی دانند، بسياری از افراد بين 15 تا 19 سال گمان می کنند که در معرض خطر آلودگی قرار ندارند. (ضرب المثلی قديمی در اين باره می گويد که همه گمان می کنند که مرگ فقط مال همسايه است.)
بنابراين آسيب پذيری در دختران ترکيبی از مسايل طبيعی٬ زيستی٬ اجتماعی و فرهنگی می باشد.
رشد ماهيها : رشد ماهيان و عواملي كه روند رشد تحت تأثير آنهاست براي پرورش دهنده ماهي ، در درجه اول اهميت قرار دارند ، زيرا حداكثر رشد ماهي در حداقل مدت زمان با حداقل مقدار غذا ، هدف اصلي اوست .
ماهي جانوري خونسرد است و جهت حفظ درجه حرارت بدن خود ، مجبور به صرف انرژي نيست ، بدين لحاظ ، يك ماهي نسبت به يك جانور خونگرم ، از لحاظ تبديل مواد غذايي به پروتئين بدن ، از كارآيي و استعداد بيشتري برخوردار است .
تغذيه ماهيان
تغذيه ماهيان انرژي مورد نياز ماهي از غذا تأمين ميشود ، بهر حال اين انرژي در اصل از خورشيد توليد مي شود . انرژي خورشيد به وسيله گياهاني كه براي ساختن كربوئيدرات ها، انرژي مصرف مي نمايند، به غذا تبديل مي گردد. جانوران اين گياهان را خورده و انرژي ذخيره شده را جهت انجام فعاليت هاي خود مورد استفاده قرار مي دهند ، بنابراين گياهان بعنوان توليدكنندگان اوليه مواد غذايي شناخته شده اند ، كه اين مواد به صور ديگر تبديل مي گردد و سپس در اختيار ماهيان قرار مي گيرد. در زير بطور فشرده نيازهاي غذايي ماهيان مورد اشاره قرار مي گيرد.
تركيبات معدني ماهـيان از مـواد مـعدني بيشماري استفاده مي نمايند كه عناصر ذيل ضرورت بيشتري براي آنان دارد كه عبارتند از : كلسيم ، فسفر ، سديم ، موليبدن ، كلر، منيزيم، آهن، سلينيوم، يد، منگنز، مس، كبالت و روي كه عوامل ياد شده از طريق محصولات جنبي كشتارگاهها همچون پودر ماهي در اختيار ماهيان قرار مي گيرد.
تركيبات آلي كه خود شامل مواد زير هستند: پروتئين ها
پروتئين ها تركيبات آلي پيچيده اي هستند كه از واحدهاي اسيد آمينه ساخته شده اند و از طريق اسيدهاي ديواره روده به داخل خون جذب و يا جهت توليد انرژي مي سوزند. منابع گياهي و غالباً حيواني در تأمين پروتئين مصرفي ، در جيره غذايي مصرفي ، تغذيه مصنوعي پرورش دهندگان گنجانده مي شود. چربيها
اين مواد از واحدهاي اصلي به نام اسيدهاي چرب تشكيل مي شوند . اطلاعات در مورد جزئيات نياز ماهي به چربي در دست نيست، لذا در غذاهاي ويژه مصنوعي اهميتشان در درجه دوم قرار دارد. ئيدرات هاي كربن
اين مواد شامل گروه وسيعي از مواد شامل قندها، نشاسته ها و سلولز هستند، ساده ترين ئيدرات هاي كربن، قندها و پيچيده ترين آنها پلي ساكاريدها است . اين مواد غالباً در تغذيه مصنوعي ماهياني به كار مي رود كه از طريق آنزيم آميلاز، قادر به بهره وري از محصولات گياهي هستند. ويتامينها : براي سلامت ماهي ضروري و شامل دو دسته اند
محلول در آب كه شامل موارد زير هستند:
الف) تيامين كه در غلات و حبوبات و سبزيجات و خميرترش (Yeast) و بافت حيواني يافت مي شود و كمبود آن باعث كمي رشد و تشنج ها است.
ب) پيريدوكسين، كه در خمير ترش، غلات وحبوبات موجود است و كمبود آن كم خوني ماهي را به دنبال دارد.
ج) اسيد اسكوربيك كه در سبزيجات و بافت حيواني موجود و كمبود آن باعث خونريزي بافتها مي شود.
محلـول در چربي كه خود شامـل ويتامين هاي A-D- KوEمي باشد الف) ويتامين Aدر روغن ماهي موجود و از طريق گنجاندن پودر ماهي در جيره غذايي تأمين مي شود. ب) ويتامينDاز طريـق تأثير نور ماوراء بنفـش در پوست ماهي ساخته مي شود و كمبود آن اختلال در فرآيند استخوان سازي را باعث مي شود. ج) ويتامين Eو Kدر بافت گياهي و سبزيجات موجود و كمبود آنان باعث كم خوني و اختلال در انعقاد خون مي گردد.
عوامل زير نيز در رشد ماهيان آب شيرين از اهميت برخوردارند : چه در آب شيرين و چه شور ماهي بدليل خونسرد بودن ، ميزان فعاليت بدنش با افزايش حرارت بسرعت زياد مي شود، لذا هرچه درجه حرارت بيشتر، انرژي بيشتري مورد نياز ماهي است . بطور معمول در نقاط گرمسير نسبت به نقاط سردسير رشد ماهيان آب شيرين بيشتر است.
جريان آب :
ماهيان آب شيرين در صورتيكه در آبي با جرياني سريع نگهداري شوند، نسبت به موقعيكه در يك استخر بسر مي برند، مجبور هستند كه براي شنا كردن و موضعگيري در مقابل جريان آب ، انرژي بيشتري مصرف نمايند.
اندازه بدن :
ميزان سوخت و ساز يك ماهي كوچك بالاتر از ميزان مزبور در يك ماهي بزرگ است . بنابراين در عرصه تكثير و پرورش آبزيان، عملاً معلوم شده كه ماهي كوچك ، برحسب واحد وزن بدن به غذاي بيشتر نياز دارد.
ساير عوامل:
افزايش مستمر و ممتد فعاليت بدني يا سوخت و ساز ، نياز به انـــرژي يك ماهي را ترقي ميدهد. اينگونه افزايش عمدتاً نتيجه عواملي هستند كه به عوامل فشار مشهورند كه شامل ازدحام ، سطوح پائين اكسيژن ، آلودگي ، ميزان هاي آمونياك ، همگي عوامل فشار موجود در عرصه تكثير و پرورش محسوب ميگردند كه ميزان نياز به انرژي را افزايش داده و قادرند بطور نامطلوبي بر ميزان رشد تأثير بگذارند.
استحصال تخم و بچه ماهي:
در صنعت تكثير و پرورش آبزيان ، واژه تخم يا بچه ماهي به مراحل جواني حيوان مورد استفاده جهت ماهيدار نمودن استخرهاي پرورش ماهي اطلاق ميگردد. تهيه و تأمين بچه ماهي در زمينه پرورش ماهيان تحت تأثير وجود اختلافي مهم بين رفتار تخم ريزي گونه هاي مختلف ماهيان قرار دارد. به عبارت ديگر برخي از انواع ماهيان آب شيرين از روي ميل در استخرهاي پرورش ماهي تخمريزي ميكنند و تأمين تخم به راحتي صورت ميگيرد و برخي در كارگاه تخم ريزي ميكنند.
بهترين نوع ماهي شناخته شده كه به سهولت در استخر تخمريزي مينمايند ، ماهي تيلاپيا است. نوع ديگري از سيستم تكثير ماهياني كه در آب شيرين استخرها به حد بلوغ و تخمريزي و بهرهبرداري ميرسد ماهي قزلآلا است. البته وجه تمايز آن با ماهيان ديگر آب شيرين ، در استفاده از استخرهاي بتوني بوده كه ويژه اينگونه ماهيان است. در صورت عدم استفاده از اين گونه استخرها لازم است در شرايط حوضچه تخمريزي ماهيان قزلآلاي مولد از استخر برداشته و با استفاده از دست ، از طريق وارد آوردن فشار بر روي بدن ماهي تخم كشي صورت و سپس تخمهاي بارور شده را به خارج از حوضچه ( استخرهاي غيربتوني ) هدايت كرد.
آب:
منـشاء آب شـيرين جـهت پرورش ماهيان، بارندگي است كه با توجه به موقعيت جغرافيايي و آب و هوايي محل تغيير ميكند. چشمهها و چاهها در اثر نفوذ آب باران در زمين بوجود آمدهاند كه جهت پرورش و تكثير ماهيان مورد بهرهبرداري قرار ميگيرند. گاهي نيز از هرز آبهاي جمع شده در زمينهاي شيبدار با منشاء باران در تكثير و پرورش استفاده ميگردد. مردابها، درياچهها و رودخانهها منابع ذخيره هرز آبها هستند.
براي يك استخر پرورش ماهي ، نيازمند يك مقدار آب اوليه جهت آبگيري متناسب با حجم مورد نياز استخر هستيم. مقدار آب مورد نياز براي پرورش ماهي در آبهاي شيرين از مجموع عوامل زير تعيين ميگردد:
الف) حجم استخر در شروع دوره پرورش ماهي
ب ) تلفات نفوذي در طول دوره پرورش ماهي
ج ) تلفات تبخيري در طول دوره پرورش ماهي
در صورتيكه كل آب شيرين مورد استفاده جهت پر كردن استخر در مواقعي از سال براي تأمين آب استخر كافي نباشد، ساختن يك مخزن ذخيره آب، پرورش دهندگان را قادر خواهد ساخت تا در مواقع پر آبي ، آب را جهت زمان خشكسالي و كم آبي ذخيره و استفاده نمايند. اگر استخر به شكل مربع مستطيل باشد با در هم ضرب كردن دو ضلع و ارتفاع كل آب مورد نياز برآورد ميشود. ارتـفاع × عــرض × طــول كــه تـعــيين ارتــفاع از طــريــق تـخـمين ميانگين عمق آب صورت ميگيرد كه بصورت ارتفاعات مختلف سطح استخرقابل استحصال است .
كارگاههاي پرورش ماهي:
مديريت اينگونه استخرها مستلزم تأمين آب كافي و هنر ايجاد شرايط مطلوب محيطي لازم براي حداكثر رشد و حداقل ميزان مرگ و مير جمعيت ماهيان موجود در استخر است. ورود آب به استخر از طريق يك ورودي تحت كنترل انجام ميگيرد كه هدف از آن تأمين جريان مرتب و قابل تنظيم آب ممانعت از فرار ماهيان و جلوگيري از ورود گونههاي نامطلوب به داخل استخر ميباشد. ايـن آب از طـريق يـك خروجي قابل كنترل به نام مانك (Monk) از استخر خارج ميگردد و به توليد كننده امكان ميدهد كه هرگونه لايه آب موجود در كف استخر را كه احتمالاً كيفيت آن پايين آمده و بايستي با آب تازه تعويض گردد را تخليه سازد.
دستورالعملهاي عمومي در رويه پرورش ماهيان آبهاي شيرين:
در اين خصوص پرورش دهندگان ماهي ميتوانند از محيطهاي آبي و تسهيلاتي استفاده كنند كه براي پرورش كپور و ديگر گونههاي ماهي آبهاي شيرين مناسبترند ، تا براي ماهيان قزلآلا، و فنون اين كار در حال حاضر كاملا مرسوم و رايج است. ايجاد استخرهاي ماهي در اصل رويهاي از آبزدايي و كنترل منظم مناطق باتلاقي با استفاده از سدهاي ساده كه به تدريج استخرهايي مناسب توليد ماهي در كنار آن ايجادشد، ريشه گرفته است. از لحاظ فني كليه گونههاي ماهي آب شيرين را ميتوان پرورش داد و اين بسته به انتخاب بازار است. در ذيل برخي از مسايلي كه در رويههاي پرورش و تكثير ماهيان آب شيرين بايد بدانها توجه داشت مد نظر قرار ميگيرد:
ضد عفوني استخر :
استخرها كه در اندازههاي متفاوتي هستند ( از 100 متر مربع براي تخمريزي گرفته تا بيش از 10 هكتار براي پرورش ماهيان استخرهاي نمونه يا در زمين حفر ميشوند و يا بوسيله پشتههاي خاكي ساخته ميشوند كه در هر حال بايد قابل زهكشي باشند و اين كار معمولاً بوسيله سيستم ( مانك ) صورت ميگيرد . بهترين و ارزانترين روش ضد عفوني استخرها خنگ گذاشتن و به آيش در آوردن آن است .
تخمريزي:
بطور معمول ماهيان آب شيرين در دماي حدود 22 درجه سانتيگراد تخم ريزي ميكند و استخرهاي تخمريزي در آغاز ماه مه ، هنگامي كه حرارت آب به سرعت زياد ميشود ، آماده ميگردند . در استخرها بذر علف افشانده ميشود يا گياهان ديگر امكان رويش مييابند ، بطوري كه رستنيهاي مناسب موجود باشد ، تا تخمها به آنها بچسبند. استخرها در اكثر اوقات سال ، خـالي هستند امـا درست قـبل از تخمريزي از آب پر ميشوند و فرصت گرم شدن مييابند. آنها تنها وقتي مورد استفاده قرار ميگيرند كه درجه حرارت آبشان بالاي 18 درجه سانتيگراد باقي بماند . ماهيهاي توليد مثل كننده آب شيرين در دستههايي شامل 2 نر و يك ماده انتخاب ميشوند. نرها به سادگي شناسايي ميشوند. به اين ترتيب كه وقتي كه حفره شكمي آنها به آرامي فشار داده شود، اسپرم از منفذ آن خارج ميشود. مادهها در اين زمان به واسطه حفره شكمي متورم و منفذهاي برجسته قابل تشخيصاند ماهي كپور معمولاً در 4 سالگي بالغ ميشود ، گر چه نرهاي آن ميتوانند زودتر بالغ شوند. دستههاي ماهيان بلافاصله بعد از آبگيري استخر ، وارد آن ميشوند و تخمريزي بعد از حدود 36 ساعت صورت ميگيرد. مادهها روي گياهان مركز استخر تخم ميريزند و هر ماهي حدود 000ر100 تخم به ازاء هر كيلوگرم از وزن بدن توليد ميكند. ماهيهاي توليد مثل كننده را پس از تخمريزي بلافاصله از استخر بيرون ميآورند تا تخمها را نخورند.
مراحل لاروي :
معمولاً تخم ماهيان آب شيرين از جمله كپور پس از گذشت 100 "درجه روز" (يعني 4 روز در دماي 25 درجه سانتيگراد) سرباز ميكند. لاروها به طول 5 ميليمتر هستند و تنها يك كيسه غذايي كوچك با خود همراه دارند. هنگام آماده سازي استخر تخمريزي يا نزديك به اين زمان ، استخرهاي نوزاد پروري بزرگتر از استخرهاي تخمريزي هستند و بايد حدود 2/1 متر عمق داشته باشند. اين استخرها اختصاصاً براي توليد لارو بكار ميروند و بايد تنها حاوي مواد غذايي در چنان اندازه و كيفيتي باشند كـه مـناسب تـغذيه لاروهـا بـاشند. بـراي پرورش پلانكتونهاي حيواني غذايي در استخرها كود آلي يا شيميايي ميپاشند. انتخاب بين كودهاي آلي و غير آلي صورت ميگيرد و كودهاي آلي طبيعي مورد استفاده معمولاً از كودهاي حيواني نظير كود گاو يا اسب هستند . اين مواد را ميتوان به ميزان 1 كيلوگرم در متر مربع بصورت جامد يا مايع ، ترجيحاً در حالت تجزيه كامل كه سطح آمونيم به حداقل ميرسد بكار گرفت. ( سطح آمونيم بسته به طبيعت خاك استخر و سطح موجود مواد تغذيهاي در استخر كاملاً متغير است). هنگام كودپاشي دقت زيادي بايد مبذول داشت تا كود بيش از حد افزوده نشود و حالت بياكسيژني رخ ندهد. به جاي كوددهي گسترده و يك جا، چه بهتر كه اين كار طي چندين نوبت هر چند هفته يك بار در طول تابستان صورت گيرد.
كودهاي غير آلي را ميتوان به جاي كود آلي بكار برد. كودهاي آلي مواد تغذيهاي جلبكي را در سطح قابل پيشبينيتري فراهم مينمايند. در استخرهاي عادي كه داراي مقدار مناسبي خاك در كف هستند ، احتمال دارد كه فسفر ، مواد مغذي را محدود كند كه براي جلوگيري از اين وضع ، از سوپر فسفاتها استفاده ميگردد. شكل رايجتر كودپاشي ، استفاده از تركيب نيتروژن، فسفر و پتاسيم به نسبت 10÷10 ÷ 10 به ميزان 10 كيلوگرم در هكتار ، كمي ديرتر در سال ميتوان بكار گرفت. پس از آنكه كود آلي يا شيميايي افزوده شد و پلانكتون كافي در استخر بوجود آمد لاروهاي تازه سر از تخم درآورده به آن وارد ميشوند. رشد در اين زمان سريع است و لاروها را بايد به منظور جلوگيري از كاهش ميزان رشد كه در اثر ازدحام بيرويه ايجاد ميشود ، پراكنده و كم جمعيت كرد. بطور معمول لاروها را براي بقيه فصل در استخر نگاه ميدارند. همچنين ممكن است در صورت كند بودن ميزان رشد ( كه از طريق نمونه برداري با تور كنترل ميشود) ، از تغذيه كمكي استفاده گردد. در صورتيكه درجه حرارت مناسب باشد، ممكن است ماهيان كليه غذاهايي را كه بطور طبيعي توليد شده مصرف كنند. غذاهاي گندلهاي شكل كه توسط كارخانجات تجارتي توليد ميشوند معمول ترين غذاي ماهيان آب شيرين از جمله كپور هستند. اين مواد از لحاظ غذايي متناسب با نيازهاي ماهي ساخته شدهاند و ميتوان آن را با دست به آنها داد، يا به كمك ابزار اتوماتيك يا تغذيه كنندهها مورد استفاده قرار داد. در صورتيكه هوا به اندازه كافي گرم باشد ميتوان بطور واقعبينانه انتظار داشت كه تا پايان تابستان وزن ماهيان 50 تا 100 گرم باشد. در اينجا بايد بر اهميت بالا بودن دماي محيط تأكيد كرد، زيرا پايين بودن درجه حرارت سبب ميشود كه آهنگ رشد كند يا نابود گردد. حداقل دما براي رشد مناسب ، 18 درجه سانتيگراد است، در حالي كه دماي 25-23 درجه سانتيگراد ايدهآلي را براي تبديلات غذايي و رشد بوجود ميآورد. اهميت درجه حرارت به قدري است كه استفاده از صفحات خورشيدي ، تونلهاي پلي تيني گلكاري شده يا ايجاد پوشش بر روي استخر ، به منظور افزايش درجه حرارت براي بالا بردن آهنگ رشد ، باز هم اقتصادي و بصرفه است.
كنترل بيماري :
كنترل بيماري تا حد زياد مسئلهاي است مربوط به بهداشت استخر. استخرها حتيالامكان بايد در طول زمستان ، خشك نگه داشته شوند و با آهك زنده ، فرمالين يا سود سوزآور ضد عفوني گردند. ماهيان توليد مثل كننده هميشه بايد از بچه ماهيها و ماهيان در حال رشد بزرگتر و جدا نگاه داشته شوند. ماهيان بايد بخاطر انگلها يا ساير علائم بيماري بطور مكرر در فصل رشد و ترجيحاً حداقل ماهي يك بار بطور كامل معاينه شوند و اگر بيماري آنان محرز گرديد، سريع و بطور موثر درمان شوند. دقت در انتخاب ماهيان توليد مثل كننده اهميت فراواني دارد تا در درجه اول موجب انتقال بيماري به مزرعه نشوند.
كنترل شكارچيان :
كنترل شكارچيان ( عمدتاً پرندگان و حشرات آبزي) ، بيشتر با پيشگيري از ورود آنان تا نابود ساختن آنها بايد فراهم گردد. گرين هاوسها واقعاً در مقابل شكارچي مقاوم هستند. مسئله عمده ديگر بويژه در اواخر فصل كه گرماي آب بيشتر و محصول ماهي موجود در آب بالاست. آلودگي استخر بوسيله خود ماهيان ميباشد. در اين حالت اكسيژن مورد نياز ضايعات دفع شده از ماهي ، و همچنين مصرف اكسيژن توسط ماهيان در حال رشد ، سبب كاهش ميزان اكسيژن محيط ميگردد. براي مقابله با اين موضوع ميتوان آب را در طول شب كه ميزان اكسيژن در پايينترين حد خود است ، هوا داد ، يا آب آن را بطور دائم عوض كرد، گرچه مورد اخير با اتلاف حرارت آب همراه است.
چسبناك بودن سطح زبا ن آفتاب پرست و داشتن فررفتگي ها و برآمدگي هاي فراوان ، آن را به يكي از كارامدترين ابزارهاي شكار تبديل كرده است . اما اين امكانات فقط براي شكار جانوران كوچكي مانند حشرات كارايي دارند . حال آن كه بارها ديده شده است آفتاب پرست ها از جانوران بزرگتري مانند سوسمارها و پرندگان كوچك نيز تغذيه مي كنند .
آفتاب پرست براي به دام انداختن چنين شكار هايي ، به زبان بسيار بزرگي نياز دارد كه سطح گسترده اي نيز داشته باشد . چنين زباني دست كم از سر خود جانور بزرگتر خواهد بود .
آفتاب پرست خزنده ای با استعدادهای ویژه
شايد يکي از جالبترين رفتارها در دنياي جانوران قابليت تغيير رنگ خزندگان به خصوص آفتاب پرست ها باشد. قابليتي که آنها را از بقيه موجودات متمايز کرده و جايگاه ويژه اي نيز به آنها نيزد انسان ها بخشيده است. درست است که آفتاب پرست ها در بين جانوران به دليل قدرت تغيير نگ از شهرت خاصي برخورداند اما بدنيست بدانيد که اين توانايي در بسياري از خزندگان شگفت انگيز مناطق حاره يا تروپيکال وجود دارد که البته کارشناسان مي گويند: استتار تنها نيمي از خصوصيات استثنايي خزندگان مناطق حاره است . آنها موجودات بسيار توانمندي هستند.
مکانيز تغيير رنگ
قدرت تغيير رنگ آفتاب پرست ها به وسيله سلول هاي خاصي انجام مي شود که به آنها کروماتوفورس مي گويند. اين سلول ها دقيقاً در قسمت زيرين لايه هاي پوستي آفتاب پرست ها قرار دارند. اين سلول ها خود از بخشهاي مختلفي با انواع پيگمان ها تشکيل شده اند. اما چرا لايه ها؛ خزندگان داراي سه لايه از کروماتوفرها هستند. لايه تحتاني ملانوفر نام دارد که حاوي پيگمان ها سياه است. فضاهاي بين سلولي به اين پيگمن ها اجازه حرکت داده و آنها به راه مي افتند.اين پيگمان ها با اثر بر لايه بالايي باعث تغيير رنگ آن مي شوند. اين لايه که در واقع همان لايه مياني است گرانوفورس ناميده مي شد. اين لايه رنگ آبي دارد. لايه بالايي هم به زانتوروفورس معروف است پيگمان هاي زرد و قرمز را در بر مي گيرد.
تغيير رنگ آفتاب پرست ها کاملاً آگاهانه و ارادي است.
آفتاب پرست ها و محيط پيرامون
پي بردن به اين مسئله که آفتاب پرست ها چطور و چه موقع تغيير رنگ مي دهند موضوعي است که محققان از دهه 1960 به نوعي در پي کشف آن هستند تغيير رنگ خزندگان به شکلي بسيار سريع که در زمان برخورد آن ها با يکديگر در کمتر از 20 ثانيه به وقوع مي پيوندد بسيار شگفت انگيز است.» او اضافه مي کند: « اگر چه اين تغييرات، نقش بسيار مهم را در پنهان شدن يا آميختن آنها با محيط اطرافشان ايفا مي کند ولي اين اتفاق بيشتر وقت ها به منظور شناسايي دشمن به وقوع مي پيوندد.»
بهترين زمان براي پيدا کردن آفتاب پرست ها شب هنگام است . جون رنگ آنها در شب مي پرد و در نور فلش به راحتي نوراني مي شوند.
واليبال درسال 1895 ميلادی مطابق باسال 1274 شمسی توسط ويليام .ج . مورگان مدير Y.M.C.Aدر هوليك ايالت ماساچوست آمريكا ابداع شد. درابتدا اين ورزش مينتونت نام گذاری شده بود ودليل انتخاب اين نام برای همگام نامعلوم بود. تحت تأثیر محبوبیت فراوان بسكتبال در بین عامه، مورگان تصمیم گرفت برای دانشجویان خود ورزشی را به وجود آورد كه بازی ازروی تور انجام گیرد و لذت بخش باشد. مورگان با استفاده ازتوئی توپ بسكتبال كه به دلیل سبكی وزن به دست ها آسیب نمی رساند بازی را شروع كرد. با وجود اینكه به طور آهسته و كند از Y.M.C.Aآغاز شد ولی طولی نكشید كه در كلیه شهرهای ماساچوست و نیوانگلاند عمومیت یافت. دراسپرینگ فیلد، دكتر ت-آهالستیگ با مشاهده بازی، مینتونت را به والیبا ل تغییر نام داد، زیرا قصد اساسی از بازی كردن، فرستادن و برگشت دادن (ردو بدل كردن) توپ از روی تور است كه كلمه والیبال در معنا این نیت را مشخص می سازد. با اینكه والیبال در آغاز ورزش سالنی بود و در محل های سرپوشیده بازی آن انجام می شد و اساساً برای فعالیت های سرگرم كننده پیشه وران و تجّار اختصاص یافته بود ولی كم كم به زمین های روباز كشیده شد و به عنوان یكی از فعالیت های جالب توجه تابستانی درآمد و به شدّت تعقیب می شد. در آغاز برای بازی والیبال قوانین خاصی تدوین نشده بود، هر فرد و در هر كشوری به میل خود و به طریق مختلف با توپ بای می كردند. رفته رفته والیبال در مناطق و نواحی مختلف جهان گسترش می یافت. همچنان كه هر ابداع یا اختراعی در آغاز با نواقص همراه بوده و به مرور زمان تكمیل و رفع نواقص می شود، والیبال نیز ازاین قاعده مستثنی نبود و كم كم قوانین برای این بازی وضع شد و روش ها و حركات تكنیكی جایگزین حركات قبلی گردید.
درسال 1900 پذیرفته شد كه امتیازات هر ست بازی 21 پوئن (امتیاز) باشد.
درسال 1912 سیستم چرخش به تصویب رسید.
درسال 1917 پذیرفته شد كه هر ست بازی 15 پوئن (امتیاز) باشد.
درسال 1918 تعداد بازیكنان هر طرف زمین 6 نقر پیشنهاد شد كه مورد قبول عامه قرار گرفت.
درسال 1921 موافقت شد كه هرتیم با سه ضرب توپ را به طرف دیگر بفرستد.
درسال 1923 اندازه زمین بازی 9×18 متر تعیین شد.
به مرور در سال های بعد، قوانین فراوانی برای این بازی وضع شد و در بسیاری از قوانین قبلی نیز تغییراتی حاصل گشت كه هنوزهم این تغییرات (سال2000) ادامه دارد و هر چهار سال یك بار در كنگره بین المللی والیبال تغییراتی در قوانین بازی به تصویب می رسد و در آخرین كنگره جهانی كه درسال 1998 میلادی (1377 شمسی) هم زمان با برگزاری چهاردهمین دوره مسابقات والیبال جهانی مردان و سیزدهمین دروه زنان در ژاپن برگزار شد با تصویب و تغییر قوانین مانند روش امتیاز گیری با برد رالی، امتیازات 25 برای ست های اول، دوم، سوم و چهارم و امتیازات 15 برای ست پنجم و همچنین تصویب بازیكن دفاعی لیبرو، به كار بردن روش جدید دگرگونی و هیجان فراوانی دربازی والیبال به وجود آورده است. اولین كشور خارجی كه والیبال را پذیرفت، كشور كانادا و به سال 1900 بود. اساساً نهضت Y.M.C.A (سازمان جوانان مسیحی) در معرفی این ورزش به دیگر كشورهای جهان و تعمیم آن سهم فراوانی دارد. بازی والیبال در پایان سال1900 به هندوستان و در سال های 1905 به كوبا، 1909 به پورتریكو، 1910 به فیلیپین، 1912 به اوروگوئه، 1913 به چین و 1917 به ژاپن و به تدریج ازسال 1914 به بعد توسط سربازان قوای آمریكا و مستشاران و اشخاص دیگر به كشورهای اروپائی از قبیل فرانسه، چكسلواكی، لهستان، شوروی و بلغارستان و سایر كشورهای اروپائی معرفی شد و تعمیم یافت. ولی بسبب بیگانه بودن این ورزش برای اروپائیان درابتدا امر قبول آن به كندی صورت می پذیرفت. فرانسه، چكسلواكی و لهستان سه كشوری بودند كه قبل ازدیگران اقدام به تشكیل فدراسیون ملّی والیبال در كشور خود نمودند. كشور شوروی كه در سال1923 اقدام به تأسیس انجمن ملّی والیبال نمود برای پیشرفت و دگرگونی آن فعالیت زیادی به عمل آورد. اصولاً شوروی از كشورهائی است كه در پیشرفت تكنیك و تاكتیك والیبال و تنظیم قوانین درجهان سهم به سزائی دارد و برای قهرمانی در مسابقات است كه قدرت بزرگ جهانی به حساب می آید. كشورهای فرانسه، چكسلواكی و لهستان پس از تشكیل فدراسیون ملّی مصمم شدند كه با كمك كشورهای دیگر فدراسیون بین المللی را تأسیس نمایند و در سال 1936 بینگام بازی های المپیك در برلین آلمان در این زمینه فعالیت زیادی نمودند ولی با آغاز جنگ بین المللی دوّم و طغیان آن در اروپا اقدامات آنان متوقف شد. به طور كلّی تغییرات و پیشرفت والیبال را میتوان به سه دوره تقسیم نمود، دوره اوّل ازسال آغاز تا سال 1918، دوره دوّم ازسال 1919 تا سال 1946 و دوره سوّم از سال 1947 به بعد كه تغییرات و پیشرفت اساسی والیبال در دوره سوم صورت پذیرفته است. پس از جنگ بین المللی دوّم، فعالیت های فراوان برای حركت جدید به والیبا ل مجدداً آغاز شد و اولین مسابقه بین المللی درقاره اروپا بین دو كشور فرانسه و چكسلواكی در شهر پاریس برگزار گردید. پیگیری برای تأسیس فدراسیون بین المللی والیبال ادامه یافت. مذاكرات بین سه كشور فرانسه، چك و لهستان منتج به موافقت در جهت تشكیل كنگره ویژه برای تأسیس اتحادیه بین المللی والیبال گردید.
واليبال درسال 1895 ميلادی مطابق باسال 1274 شمسی توسط ويليام .ج . مورگان مدير Y.M.C.Aدر هوليك ايالت ماساچوست آمريكا ابداع شد. درابتدا اين ورزش مينتونت نام گذاری شده بود ودليل انتخاب اين نام برای همگام نامعلوم بود. تحت تأثیر محبوبیت فراوان بسكتبال در بین عامه، مورگان تصمیم گرفت برای دانشجویان خود ورزشی را به وجود آورد كه بازی ازروی تور انجام گیرد و لذت بخش باشد. مورگان با استفاده ازتوئی توپ بسكتبال كه به دلیل سبكی وزن به دست ها آسیب نمی رساند بازی را شروع كرد. با وجود اینكه به طور آهسته و كند از Y.M.C.Aآغاز شد ولی طولی نكشید كه در كلیه شهرهای ماساچوست و نیوانگلاند عمومیت یافت. دراسپرینگ فیلد، دكتر ت-آهالستیگ با مشاهده بازی، مینتونت را به والیبا ل تغییر نام داد، زیرا قصد اساسی از بازی كردن، فرستادن و برگشت دادن (ردو بدل كردن) توپ از روی تور است كه كلمه والیبال در معنا این نیت را مشخص می سازد. با اینكه والیبال در آغاز ورزش سالنی بود و در محل های سرپوشیده بازی آن انجام می شد و اساساً برای فعالیت های سرگرم كننده پیشه وران و تجّار اختصاص یافته بود ولی كم كم به زمین های روباز كشیده شد و به عنوان یكی از فعالیت های جالب توجه تابستانی درآمد و به شدّت تعقیب می شد. در آغاز برای بازی والیبال قوانین خاصی تدوین نشده بود، هر فرد و در هر كشوری به میل خود و به طریق مختلف با توپ بای می كردند. رفته رفته والیبال در مناطق و نواحی مختلف جهان گسترش می یافت. همچنان كه هر ابداع یا اختراعی در آغاز با نواقص همراه بوده و به مرور زمان تكمیل و رفع نواقص می شود، والیبال نیز ازاین قاعده مستثنی نبود و كم كم قوانین برای این بازی وضع شد و روش ها و حركات تكنیكی جایگزین حركات قبلی گردید.
درسال 1900 پذیرفته شد كه امتیازات هر ست بازی 21 پوئن (امتیاز) باشد.
درسال 1912 سیستم چرخش به تصویب رسید.
درسال 1917 پذیرفته شد كه هر ست بازی 15 پوئن (امتیاز) باشد.
درسال 1918 تعداد بازیكنان هر طرف زمین 6 نقر پیشنهاد شد كه مورد قبول عامه قرار گرفت.
درسال 1921 موافقت شد كه هرتیم با سه ضرب توپ را به طرف دیگر بفرستد.
درسال 1923 اندازه زمین بازی 9×18 متر تعیین شد.
به مرور در سال های بعد، قوانین فراوانی برای این بازی وضع شد و در بسیاری از قوانین قبلی نیز تغییراتی حاصل گشت كه هنوزهم این تغییرات (سال2000) ادامه دارد و هر چهار سال یك بار در كنگره بین المللی والیبال تغییراتی در قوانین بازی به تصویب می رسد و در آخرین كنگره جهانی كه درسال 1998 میلادی (1377 شمسی) هم زمان با برگزاری چهاردهمین دوره مسابقات والیبال جهانی مردان و سیزدهمین دروه زنان در ژاپن برگزار شد با تصویب و تغییر قوانین مانند روش امتیاز گیری با برد رالی، امتیازات 25 برای ست های اول، دوم، سوم و چهارم و امتیازات 15 برای ست پنجم و همچنین تصویب بازیكن دفاعی لیبرو، به كار بردن روش جدید دگرگونی و هیجان فراوانی دربازی والیبال به وجود آورده است. اولین كشور خارجی كه والیبال را پذیرفت، كشور كانادا و به سال 1900 بود. اساساً نهضت Y.M.C.A (سازمان جوانان مسیحی) در معرفی این ورزش به دیگر كشورهای جهان و تعمیم آن سهم فراوانی دارد. بازی والیبال در پایان سال1900 به هندوستان و در سال های 1905 به كوبا، 1909 به پورتریكو، 1910 به فیلیپین، 1912 به اوروگوئه، 1913 به چین و 1917 به ژاپن و به تدریج ازسال 1914 به بعد توسط سربازان قوای آمریكا و مستشاران و اشخاص دیگر به كشورهای اروپائی از قبیل فرانسه، چكسلواكی، لهستان، شوروی و بلغارستان و سایر كشورهای اروپائی معرفی شد و تعمیم یافت. ولی بسبب بیگانه بودن این ورزش برای اروپائیان درابتدا امر قبول آن به كندی صورت می پذیرفت. فرانسه، چكسلواكی و لهستان سه كشوری بودند كه قبل ازدیگران اقدام به تشكیل فدراسیون ملّی والیبال در كشور خود نمودند. كشور شوروی كه در سال1923 اقدام به تأسیس انجمن ملّی والیبال نمود برای پیشرفت و دگرگونی آن فعالیت زیادی به عمل آورد. اصولاً شوروی از كشورهائی است كه در پیشرفت تكنیك و تاكتیك والیبال و تنظیم قوانین درجهان سهم به سزائی دارد و برای قهرمانی در مسابقات است كه قدرت بزرگ جهانی به حساب می آید. كشورهای فرانسه، چكسلواكی و لهستان پس از تشكیل فدراسیون ملّی مصمم شدند كه با كمك كشورهای دیگر فدراسیون بین المللی را تأسیس نمایند و در سال 1936 بینگام بازی های المپیك در برلین آلمان در این زمینه فعالیت زیادی نمودند ولی با آغاز جنگ بین المللی دوّم و طغیان آن در اروپا اقدامات آنان متوقف شد. به طور كلّی تغییرات و پیشرفت والیبال را میتوان به سه دوره تقسیم نمود، دوره اوّل ازسال آغاز تا سال 1918، دوره دوّم ازسال 1919 تا سال 1946 و دوره سوّم از سال 1947 به بعد كه تغییرات و پیشرفت اساسی والیبال در دوره سوم صورت پذیرفته است. پس از جنگ بین المللی دوّم، فعالیت های فراوان برای حركت جدید به والیبا ل مجدداً آغاز شد و اولین مسابقه بین المللی درقاره اروپا بین دو كشور فرانسه و چكسلواكی در شهر پاریس برگزار گردید. پیگیری برای تأسیس فدراسیون بین المللی والیبال ادامه یافت. مذاكرات بین سه كشور فرانسه، چك و لهستان منتج به موافقت در جهت تشكیل كنگره ویژه برای تأسیس اتحادیه بین المللی والیبال گردید.
دریای عمان پهنه آبی است که خلیج فارس را به اقیانوس هند متصل میکند
دریای عمان، پیشروی آب اقیانوس هند است به داخل خشکی در جنوب غربی آسیا.
کشورهای ایران و پاکستان در شمال آن و کشورهای عمان و امارات در جنوب آن قرار دارند.
دریای عمان از سمت غرب توسط تنگه هرمز به خلیج فارس و از سمت شرق و جنوب شرقی به دریای عرب و اقیانوس هند وصل میشود.
در جنوب دریای عمان کشور عمان قرار دارد. طول ساحل ایران در امتداد دریای عمان، از خلیج گواتر تا بندر عباس، 784 کیلومتر است.
سواحل جنوبی ایران از تنگه هرمز تا بندر گواتر مجاور آن است و این مسافت نیمی از سواحل جنوبی ایران را تشکیل میدهد.
مدار رأس‌السرطان از شمال آن عبور میکند و از این رو این دریا در منطقه گرم کره زمین واقع است.
حداکثر درجه حرارت سطح آب در مرداد ماه 33 درجه و در دی ماه دست کم 19.8 درجه است. طول آن از تنگه هرمز تا دکن حدود 610 کیلومتر و عرض آن کمتر از عرض آب‌های خلیج فارس است.
مساحت آن 903 هزار کیلومتر مربع است در مقابل عمق آن از خلیج فارس بیشتر است.
عمق این دریا در اطراف چاه‌بهار حدود 3398 متر است. هرچه به سوی غرب پیش برویم، عمق آن به سرعت کم میشود تا جایی که در نزدیکی تنگه هرمز به 73 متر می‌رسد.
بنادر کوچکی چون جاسک، چاه‌بهار، گواتر در کنار این دریا دیده میشوند که بیانگر بازرگانی و دریانوردی آن است.
شهرهای مهم حاشیه این دریا در ایران چابهار و جاسک و در کشور عمان مسقط (پایتخت عمان) هستند.
نکته ای که موجب آن شد تا این آیات را متناقض تصور نمایید، ترجمه واژه "السماء" به "یک آسمان" بود، در صورتی که معنای حقیقی آن "آسمان" است و نه "یک آسمان" و حتی در ترجمه فارسی نیز، میان "آسمان" و "آسمان ها" تناقض و تفاوتی وجود ندارد؛ مانند آن که بگوییم "ابر را در آسمان دیدم" یا "ابرهایی را در آسمان ها مشاهده نمودم" که هر دو جمله، یک معنا و مفهوم را رسانده و نه "ابرها" با "ابر" متناقض است و نه "آسمان ها" با "آسمان".
در پاسخ به پرسش شما، ابتدا باید بدانیم که دو جمله، زمانی با هم متناقض ارزیابی می شوند که تمام شرایط تناقض را داشته باشند. به عنوان نمونه، اگر شخصی یک بار بیان دارد که "من نمازم را در مسجد می خوانم" و بار دیگر اظهار نماید که "من در نمازهای جماعت چندین مسجد حاضر می شوم"، نمی توانیم این دو عبارت او را، به دلیل این که در یکی، از کلمات مفرد استفاده نموده و در دیگری از کلمات جمع، با یکدیگر متناقض بدانیم.
به همین ترتیب و با دقت در کاربرد واژه ها در زبان عربی و در رأس آن، قرآن کریم، در می یابیم که کلمه "السماء" به معنای "آسمان" است که با "آسمان ها" تفاوت چندانی ندارد و معنای آن "یک آسمان" نیست، تا با "سماوات"، یعنی "آسمان ها" متناقض به نظر آید و هر کدام از ده ها آیه ای از قرآن که از این واژه استفاده نموده، همین معنا را در نظر گرفته است. به عنوان نمونه، اگر خدا در قرآن فرموده: "و ما خلقنا السماء و الأرض و ما بینهما باطلا"،[1] معنایش آن است که: ما "آسمان" و زمین و هرچه میان آنها است را بیهوده نیافریدیم. البته، با ترجمه ای که در پرسشتان از واژه "السماء" ارائه نمودید، باید معنای آیه فوق این باشد که: ما "یک آسمان" و زمین و آنچه میان آنها است را، بیهوده نیافریدیم (و طبق این ترجمه، باید آفرینش سایر آسمان ها بیهوده باشد!!) و یا اگر اظهار شود که: "ما یخفی علی الله من شیء فی الارض و لا فی السماء"،[2] آن را چنین ترجمه خواهید نمود که آنچه در زمین و تنها "یک آسمان" است، از نگاه خدا مخفی نخواهد ماند، (ولی ممکن است، خداوند، اتفاقات دیگر آسمان ها را نداند!!). بدیهی است که هیچ فرد آشنا با زبان عربی، چنین ترجمه هایی را نخواهد پسندید.
براین اساس، مطمئن باشید که واژۀ "السماء"، در آیۀ 21 سورۀ حدید، به معنای "یک آسمان" نیست، تا با واژۀ "السماوات"، در آیه 133 سورۀ آل عمران متناقض باشد، بلکه معنای آن "آسمان" است که با "آسمان ها" تفاوتی نخواهد داشت و در مواردی که قرآن خواسته در ارتباط با خصوص برخی آسمان ها و نه مطلق آسمان، مطلبی را بیان نماید، از واژۀ "السماء" استفاده ننموده، بلکه کلماتی؛ مانند "السماء الدنیا"[3] یعنی "آسمان زیرین"، یا "کل سماء"[4] به معنای "هرکدام از آسمان ها" را بکار گرفته است.
بله، اگر در آیه ای بیان می شد که مثلا "جنة عرضها کعرض السماء الدنیا"یعنی بشتابید به سوی بهشتی که پهنای آن به اندازه آسمان زیرین است، امکان داشت که بوی تناقض با دیگر آیاتی که پهنای بهشت را به اندازه تمام آسمان ها دانسته، از آن به مشام برسد، اما چنین آیه ای وجود ندارد.
مقدمه
نجوم مطالعه مواد و مقدمه ای است درباره فرآیند بوجود آمدن آنچه در آنسوی جو زمین است که این جهان ، آسمان و گوی آسمان را از اتمهای کوچک تا گیتی وسیع شامل می شود. منجمان اجرام آسمانی مانند سیارات ، ستاره ها ، ستاره های دنباله دار ، کهکشان ها ، سحابی ها و مواد بین کهکشان ها را مطالعه می کنند. برای اینکه چگونگی تشکیل شدن ، چگونگی بوجود آمدن و منسب هر کدام را مشخص می کنند و اینکه چگونه بر یکدیگر تأثیر می گذارند و چه اتفاقی ممکن است برای آنها بیفتد.
بخشی از جهان ما ، زمین و آنچه در آن اتفاق می افتد اختر شناسی را شامل می شود، در واقع زمین آزمایشگاه ماست و هر چه که درباره جهان می دانیم از آنچه از زمین می توانیم ببینیم و دریابیم و یا تصور کنیم سرچشمه گرفته است.
چگونه علم نجوم بوجود آمد؟
قبل از اختراع تلسکوپ ، در نزدیکی قرن هفدهم ، نجوم بر مبنای مشاهده با چشم غیر مسلح پایه گذاری شده بود. در ابتدا مردم از محل ستاره ها و سیارات در آسمان نقشه تهیه می کردند. امروزه نجوم از نظریات یونانیان باستان سرچشمه می گیرد. در سال 150 میلادی یک منجم و ریاضیدان یونانی به نام کلودیوس بطلمیوس یک رساله درباره علم نجوم نوشت. او در آن 48 گروه ستاره ای که صورت فلکی نامیده می شدند را فهرست کرد ، مانند جبار ، برساووش و ... که بیشتر از اسامی اساطیر گرفته شده اند.
همانطور که ما هنگام نگاه کردن به ابرها ، آنها را به اشکالی از اجسام آشنا تصور می کنیم، همانگونه بطلمیوس در گروهبندی ستارگان اشکال آشنا را مشاهده کرد. همچنین بطلمیوس متوجه شد که به نظر ستارگان در سرتاسر آسمان حرکت می کنند، او گفت که تمام اجرام آسمانی به دور زمین که مرکز جهان بی حرکت ایستاده حرکت می کنند. این نظریه علمی برای قرنها پذیرفته شده بود. تئوری بطلمیوس راجع به جهان طرح زمین مرکز نامیده شد، زیرا در آن زمین در مرکز عالم قراردارد.
چه موقع کشف شد که زمین بدور خورشید می چرخد؟
قبول این واقعیت مدتها طول کشید. در سال 1543 میلادی یک منجم لهستانی به نام نیکلاس کوپرنیک De Revolutionibusرا منتشر کرد که مشخص می کرد سیارات به دور خورشید گردش می کنند، اما نظریه او با تعلیمات کلیسای کاتولیک مغایرت داشت و کلیسا قدرتمندترین سازمان اجتماعی و سیاسی آن زمان بود. عقیده هایی مانند طرح خورشید مرکزی که در جهان تفکر بدیع بودند سزاوار کیفر مرگ بودند.
بنابراین اگر هم تعدادی دیگر از منجمان طرح کپرنیک را می پذیرفتند از تصدیق کردن آن هراس داشتند. در سال 1632 گالیلئو گالیله ، یکی از برجسته ترین منجمان در طول تاریخ ، سرانجام یک کتاب در حمایت از نظریه کپرنیک منتشر کرد. کلیسای کاتولیک روم گالیله را برای محاکمه بخاطر بدعت گذارن احضار کرد و این منجم برای برگشتن از حرفش یا مرگ حق انتخاب داشت. گالیله دست از عقیده خود کشید اما کلیسا از پذیرفته شدن طرح خورشید در عرف نمی توانست جلوگیری کند (در سال 1992کلیسای کاتولیک روم رسما با گالیله و کپرنیک موافقت کرد).
یکی از مباحث حائز اهمیت در دانشهای اسلامی ، دانش نجوم اسلامی است چرا که اهم مسایل عبادی به این دانش وابسته است. نخستین علومی که ساکنان بلاد اسلامی به آنها توجه کردند، علوم عملی و بخصوص طب و کیمیا و نجوم بود، که احکام این علوم را بر دیگر علوم ترجیح می دادند.
علم نجوم در ایران
علم نجوم در ایران مانند دیگر نقاط جهان سابقه طولانی دارد. در واقع از آنجا که ابزار کار آن آسمانی پاک و دو چشم سالم خداداد است، از اولین علومی است که توسط انسان مورد توجه قرار گرفته است. ستاره شناسان ایرانی عمده ستاره شناسان اسلامی را تشکیل می دهند. پس از دوران خلافت مامون که دارالترجمه مشهور خود را برای ترجمه آثار علمی ملل مختلف بنیان نهاد، پیشرفت نجوم بمانند علوم دیگر سرعت زیادی گرفت.
اولین محاسبات دقیق قطر زمین در همین زمان و توسط برادران بنوشاکر انجام گرفت. یکی از دلایل توجه ویژه به نجوم در دوران اسلامی تعیین تقویم و اوقات شرعی است که مستلزم مشاهدات و محاسبات دقیق نجومی است. هندسه کروی که توسط ابوالوفای بوزجانی معرفی شد این محاسبات را بطور عمده تسهیل کرد.
ارتباط احکام شریعت اسلامی با مسائل نجومی
بر هر کس که حتی اندکی به مسائل دینی اسلامی توجه کرده باشد، این مطلب پوشیده نیست که میان بعضی از احکام عبادتی شریعت اسلامی با برخی از نمودهای آسمانی ارتباطی واضح و آشکار وجود دارد. اوقات نمازهای پنجگانه روزانه ، از یک شهر به شهر دیگر و از یک روز به روز دیگر ، تفاوت پیدا می کند. و محاسبه آن مستلزم شناختن عرض جغرافیایی مکان و حرکت خورشید در دایرة البروج و شفق و فلق است و از شرایط نماز گزاردن رو به قبله ایستادن است.
دانستن جهت قبله خود مبتنی بر حل مسئله ای از مسائل علم نجوم است و به مثلثات کروی مربوط می شود و اینکه نماز کسوف و خسوف واجب است، خود مستلزم آن است که پیش از وقت آمادگی برای شناختن زمان این دو حادثه آسمانی را داشته باشند، که جز از راه شناختن حرکات خورشید و ماه و استفاده از زیجهای صحیح میسر نمی شود.
روزه گرفتن و روزه گشودن در ماه رمضان مسلمانان را به محاسبات فلکی بر می انگیزد. ابتدا و انتهای روزه با رویت هلال است، نه از روی گاهشماری عرفی و ... . خلاصه آنکه ، ارتباط بعضی از احکام شریعت اسلامی با مسائل نجومی ، سبب زیاد شدن توجه مسامانان به شناسایی امور آسمانی و ستارگان شد و علمای دینی را بر آن داشت که سودمندی این علم را مورد ستایش قرار دهند.
شگفتیهای آسمان از منظر قرآن
مناظر زیبا در عالم هستی فراوان است، اما هیچ منظره ای مانند آسمان ، جذاب و دلپذیر نیست. قرآن کریم که نقش بسیار موثری در تربیت غرایز و تمایلات فطری بشر دارد، در میان زیباییهای بسیاری که در عالم آفرینش موجود است، به موضوع "زیبایی آسمانها" تاکید فراوان دارد و در آیات خود از زیبایی کاخ پرشکوه آسمان سخن می گوید:
* (و زیناها للناظرین) ما آسمانها را برای بینندگان زینت دادیم.
* (و زینا السماء الدنیا بمصابیح) ما آسمان نزدیک را به وجود نورافکنهایی آراستیم.
* (و لقد زینا السماء الدنیا ممصابیح) ما آسمان نزدیک را بوسیله چراغهایی تزئین کردیم.
* (انا زینا السما الدنیا بزینه الکواکب) ما آسمان نزدیک را به زیور ستارگان آرایش دادیم.
منظور قرآن مجید از این تذکرات این است که توجه مردم را به شگفتیهای این کاخ با عظمت جلب کند و افکار آنان را برای درک اسرار فضا و ستارگانی که در این اقیانوس پهناور شناور می باشند بکار بیندازد.
در این روش ترسیب گالوانیک یک فلز بر پایه واکنشهای الکتروشیمیایی صورت میگیرد. هنگام الکترولیز در سطح محدود الکترود/الکترولیت در نتیجه واکنشهای الکتروشیمیایی الکترونها یا دریافت میشوند (احیا) و یا واگذار میشوند (اکسیداسیون). برای اینکه واکنشها در جهت واحد مورد نظر ادمه یابند لازم است به طور مداوم از منبع جریان خارجی استفاده شود. واکنشهای مشخص در آند و کاتد همچنین در الکترولیت همیشه به صورت همزمان صورت میگیرند. محلول الکترولیت باید شامل یونهای فلز رسوب‌کننده باشد و چون یونهای فلزها دارای بار مثبت می باشند به علت جذب بارهای مخالف تمایل به حرکت در جهت الکترود یا قطبی که دارای الکترون اضافی میباشد (قطب منفی یا کاتد) را دارند. قطب مخالف که کمبود الکترون دارد قطب مثبت یا آند نامیده میشود. به طور کلی سیکل معمول پوشش‌دهی را میتوان به صورت زیر در نظر گرفت:
- یک اتم در آند یک یا چند الکترون از دست میدهد و در محلول پوشش‌دهی به صورت یون مثبت در می‌آید.
- یون مثبت به طرف کاتد یعنی محل تجمع الکترونها جذب شده و در جهت آن حرکت میکند.
- این یون الکترونهای از دست داده را در کاتد به دست آورده و پس از تبدیل به اتم به صورت جزیی از فلز رسوب میکند.
قوانین فارادی
قوانین فارادی که اساس آبکاری الکتریکی فلزها را تشکیل می‌دهند نسبت بین انرژی الکتریکی و مقدار عناصر جا به جا شده در الکترودها را نشان می‌دهند.
قانون اول: مقدار موادی که بر روی یک الکترود ترسیب میشود مستقیما″ با مقدار الکتریسیته‌ای که از الکترولیت عبور میکند متناسب است.
قانون دوم :مقدار مواد ترسیب شده با استفاده از الکترولیت‌های مختلف توسط مقدار الکتریسیته یکسان به صورت جرم‌هایی با اکی‌والان مساوی از آنهاست.
بر اساس این قوانین مشخص شده است که 96500 کولن الکتریسیته (یک کولن برابر است با جریان یک آمپر در یک ثانیه) لازم است تا یک اکی‌والان گرم از یک عنصر را رسوب دهد یا حل کند.
شانا : اجلاس 148 اوپک امروز چهارشنبه 15 اسفند ماه در وین برگزار شد به همین مناسبت نگاهی اجمالی به تاریخچه این سازمان و ویژگی های ساختاری و اعضای آن داریم.
• بر اساس منشور سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک)، تنها کشورها مجاز به عضویت در این سازمان هستند.
• هدف از تشکیل اوپک، گفت و گوی کشورهای تولید کننده نفت و شرکت های نفتی در خصوص موضوعات مرتبط با تولید نفت، قیمت نفت و نیز حق و حقوق آتی در قراردادها است.
• رئیس کنونی اوپک شکیب خلیل، وزیر انرژی و معادن الجزایر است.
• مقر کنونی اوپک در وین پایتخت اتریش است.
• اوپک 4/78 درصد از ذخایر نفت خام جهان را در سال 2005 در اختیار داشت.
• 43 درصد از تولید جهانی نفت در اوپک صورت می گیرد.
تاریخچه اوپک:
• اوپک در 14 سپتامبر 1960 در نشستی در بغداد تشکیل شد.
• ایده اصلی تشکیل اوپک از سران وقت ایران و ونزوئلا بود.
• هدف اولیه تشکیل اوپک، جلوگیری از کاهش قیمت نفت خام در آن زمان (بشکه ای کمتر از پنج دلار) بود.
• پنج عضو موسس اوپک عبارتند از عربستان سعودی، ایران، عراق، کویت و ونزوئلا.
• دیگر کشورها به ترتیب زیر به اوپک پیوستند:
قطر در سال 1961
اندونزی در سال 1962
لیبی در سال 1962
ابوظبی در سال 1967 –این کشور در سال 1971 با شش همسایه خود ادغام شد و امارات متحده عربی به وجود آمد.
الجزایر در سال 1969
نیجریه در سال 1971
اکوادور در سال 1973- این کشور در سال 1992 از اوپک خارج شد و دوباره در سال 2007 به این سازمان پیوست.
گابن در سال 1975- این کشور در سال 1996 از اوپک خارج شد.
• بولیوی در ماه مه سال 2006 نسبت به عضویت در اوپک ابراز علاقه کرد اما این کشور تولید کننده ای کوچک است.
• در اواخر نوامبر سال 2006 اعلام شد اوپک دو عضو جدید خواهد داشت.
• آنگولا در اول ژانویه سال 2007 دوازدهمین عضو اوپک شد.
• پس از آنگولا، اکوادور نیز بار دیگر در سال 2007 به اوپک پیوست.
• مقر اوپک در پنج سال اول تشکیل، در شهر ژنو سوئیس بود.
• مقر اوپک در اول سپتامبر سال 1965 به وین منتقل شد.
اهداف اوپک:
• قدرت مطلق شرکت های نفتی از دهه 50 تا 70 در تعیین قیمت نفت و تحمیل قیمت های خود بر تولید کننده ها، انگیزه اصلی تشکیل اوپک بود.
• اتحاد کشورهای تولید کننده به منظور تاثیرگذاری بر قیمت نفت هدف اصلی تشکیل اوپک بود.
عملکرد اوپک:
• در تلاشی هماهنگ بین اعضای اوپک به ویژه از طریق ایجاد سیستم سهمیه بندی، اوپک در تلاش است تولید و بهای نفت خام را سامان بخشد.
• میزان صادرات اوپک با توافق تمامی اعضا صورت می گیرد که نتیجه آن، تحت نفوذ گرفتن قیمت ها در بازار است.
• معاملات نفتی در اوپک به دلار آمریکا صورت می گیرد.
• تغییر ارزش دلار بر تصمیم گیری های اوپک در خصوص میزان تولید این سازمان کاملا تاثیرگذار است.
• با کاهش ارزش دلار، درآمد اوپک و قدرت خرید اعضا به دیگر ارزها کاهش می یابد.
• تصمیمات اوپک تاثیری مهم در قیمت جهانی نفت دارد.
• در بحران نفتی سال 1973 و تحریم کشورهای غربی حامی رژیم صهیونیستی توسط بیشتر اعضای اوپک، قیمت نفت ظرف پنج ماه چهار برابر شد.
• در پی بحران نفتی سال 1975 اوپک تصمیم گرفت تولید خود را 10 درصد افزایش دهد.
• بیشتر اعضای اوپک با حداکثر ظرفیت خود تولید می کنند.
• فقط عربستان سعودی از ظرفیت تولید بیشتر در صورت نیاز برخوردار است.
• توان اوپک در افزایش قیمت ها محدود است زیرا با افزایش شدید قیمت، مصرف کننده ها به صرفه جویی و نیز استفاده از انرژی های جایگزین روی خواهند آورد.
• بازارهای بورس لندن و نیویورک نقشی رو به افزایش در تعیین قیمت نفت دارند.
• تشکیل بازار بورس نفت ایران و گرایش بیشتر به استفاده از یورو به جای دلار می تواند قدرتی در برابر بازارهای بورس لندن و نیویورک باشد.
اعضای اوپک:
13 عضو اوپک به تفکیک منطقه عبارتند از:
• آفریقا
الجزایر
یکی از مهم ترین اعضای اوپک و اولین کشوری که موفق به ملی کردن نفت خود در 24 فوریه سال 1971 شد.
آنگولا
بیشترین عملیات اکتشاف نفت در ده سال اخیر در آنگولا صورت گرفته است. ساختار صنعت نفت این کشور مطابق با دیگر کشورهای اوپک نیست بلکه شرکت های چند ملیتی تقریبا به طور کامل نفت آنگولا را در اختیار دارند.
لیبی
پیش بینی می شود با لغو تحریم های غرب علیه لیبی تولید نفت این کشور ظرف سال های آینده به شدت افزایش یابد. پتانسیل بالای اکتشافی در لیبی جایگاه این کشور را در اوپک بهتر خواهد کرد.
نیجریه
نیجریه یکی از کشورهای آشوب زده اوپک است. تولید این کشور به دلیل توسعه بخش برون ساحلی آن به شدت در حال افزایش است و تولید آن معمولا از سهمیه مصوب آن در اوپک فراتر می رود. نیجریه بارها با تهدید اوپک به خروج از این سازمان، سهمیه های تولید خود را افزایش داده است. بخش نفت نیجریه نیز بیشتر در اختیار شرکت های چند ملیتی است
• خاورمیانه
عربستان سعودی
عربستان سعودی مهره کلیدی اوپک است و وسیع ترین ذخایر نفت متعارف دنیا را دارد. این کشور بزرگ ترین تولید کننده در دنیا است.
امارات متحده عربی
در حقیقت، تنها ابوظبی را می توان عضو واقعی اوپک دانست و دیگر امارت ها تحت سهمیه بندی های این سازمان قرار ندارند. ابوظبی تولید کننده ای بزرگ است اما تمامی میدان های مهم آن بیش از سی سال است که مورد استخراج قرار گرفته اند.
عراق
وضعیت عراق در اوپک از زمان حمله آمریکا و انگلیس به آن در سال 2003 در حالت تعلیق قرار دارد. این کشور هنوز در فهرست اعضای اوپک قراردارد اما سهمیه بندی های این سازمان بر آن اعمال نمی شود.
ذخایر نفتی عراق یکی از مهم ترین و وسیع ترین ذخایر در دنیاست اما رژیم کنونی بغداد هنوز مقاصد خود را شفاف نکرده است.
ایران
ایران یکی محورهای تاریخی اوپک است.
کویت
ویژگی خاص ذخایر کویت در این است که تمامی این ذخایر در یک منطقه واقع شده است.
قطر
میزان ذخایر نفت خام متعارف قطر زیاد نیست و پیش بینی می شود تولید این کشور در آینده ای نزدیک کاهش یابد.
• آمریکای جنوبی
اکوادور
اکوادور در سال 1992 اوپک را ترک کرد و در سال 2007 دوباره به آن پیوست. میزان تولید این کشور اندک است اما از ذخایر نسبتا بزرگی، حدود پنج میلیارد بشکه، برخوردار است.
ونزوئلا
ونزوئلا از زمان به ریاست جمهوری رسیدن هوگو چاوز نقشی فعال تر در اوپک یافته است. ونزوئلا در تلاش است میزان ذخایر ماسه های نفتی خود را وارد رقم ذخایر ثابت شده خود کند. این اقدام ونزوئلا، تلاشی برای کسب عنوان کنونی عربستان سعودی یعنی رهبری اوپک است.
• جنوب شرقی آسیا
اندونزی
تولید نفت اندونزی از سال 1997 رو به کاهش گذاشته و به وارد کننده ای صرف تبدیل شده است. در حقیقت عضویت اندونزی در اوپک، دیگر معنایی ندارد و این کشور در نظر دارد اوپک را ترک کند.
• دیگر تولید کنندگان عمده نفت در خارج از اوپک
برخی از تولید کننده های مهم نفت که تعدادی از آنها صادرکننده صرف هستند در اوپک عضو نیستند از آن جمله می توان به کانادا، سودان، مکزیک، انگلستان، نروژ، آمریکا، روسیه و عمان اشاره کرد
سازمان ملل متحد، در حقیقت جایگزینی برای جامعهی ملل (League of Nations) است که پس از جنگ جهانی دوم در ۲۴ اکتبر سال ۱۹۴۵ برای پیشگیری از وقوع چنین جنگ‌هایی بین ملت‌ها، پایه‌گذاری شد.
این سازمان در ابتدای تأسیسش، ۵۱ عضو داشت که امروزه این تعداد به ۱۹۳ عضو رسیده است. مقر این سازمان در منهتن، نیویورک سیتی قرار دارد. دفاتر اصلی دیگر آن در ژنو، نایروبی و وین، فعال هستند.
بودجه‌ی این سازمان از طریق پرداخت حق عضویت اعضا و کمک‌های داوطلبانه تأمین میشود. از میان اهداف اصلی تشکیل این سازمان،حفظ صلح و امنیت بین‌المللی، بهبود حقوق بشر، گسترش توسعه‌ی اجتماعی و اقتصادی، حفظ محیط زیست و فراهم کردن کمک‌های بشر دوستانه در هنگام بروز قحطی، بلایای طبیعی و جنگ را میتوان برشمرد.
سازمان ملل
پیش‌نویس منشور سازمان ملل متحد در طی کنفرانسی در سال ۱۹۴۵، آماده شد و در ۲۴ اکتبر ۱۹۴۵، به نتیجه رسید و سازمان ملل آغاز به کار کرد. مأموریت سازمان ملل در حفظ صلح جهانی، در همان دهه‌های ابتدایی تاسیس آن با وقوع جنگ سرد بین ایالات متحده و اتحاد جماهیر شوروی و متحدانشان، با مشکلاتی مواجه شد. پس از پایان جنگ سرد نیز، سازمان ملل، اقدامات مهمی در حفظ صلح در سراسر دنیا انجام داد که برخی از آنها موفقیت‌آمیز بود.
سازمان ملل شش رکن اصلی دارد:
مجمع عمومی (رکن اصلی، جهانی و مشورتی سازمان ملل متحد)
شورای امنیت (مرجع اصلی تصمیم‌گیری برای صلح و امنیت بین‌المللی)
شورای اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل (ECOSOC) (ترویج توسعه و همکاریهای اقتصادی و اجتماعی بین‌المللی)
دبیرخانه سازمان ملل متحد (فراهم کردن مطالعات، اطلاعات و امکانات مورد نیاز سازمان)
دیوان بین‌المللی دادگستری (مهمترین ارگان قضایی سازمان ملل)
شورای قیمومت (از اول نوامبر ۱۹۹۴ فعالیت نمیکند)
علاوه بر این شش رکن اصلی، سازمان ملل نهادهای دیگری نیز دارد از جمله گروه بانک جهانی، سازمان بهداشت جهانی، برنامه‌ی جهانی غذا، یونسکو (UNESCO) و یونیسف (UNICEF).
این سازمان در سال ۲۰۰۱ برنده‌ی جایزه‌ی صلح نوبل شده و سایر سازمان‌های وابسته به آن نیز موفق به کسب جوایزی شدهاند. درباره‌ی موفقیت این سازمان در رسیدن به اهدافش و میزان تاثیرگذاری آن در برقراری صلح و امنیت جهانی، بحث‌های متفاوتی وجود دارد. برخی از مفسران اعتقاد دارند که این سازمان، تأثیر زیادی در برقراری صلح و توسعه‌ی انسانی داشته در حالی که برخی دیگر از مفسران معتقد‌ند که این سازمان در دستیابی به اهدافش ناموفق بوده و گاهی مغرضانه رفتار کرده است.
تاریخچه
پیش از تأسیس سازمان ملل، کنفرانس‌ها و سازمان‌های بین‌المللی متعددی برای سامان دادن به بحران‌ها و پیشگیری از جنگ بین ملت‌ها تشکیل شده بود؛ از جمله کمیته‌ی بین‌المللی صلیب سرخ و کنوانسیون‌های ۱۸۹۹ و ۱۹۰۷ لاهه.
به دنبال فجایع انسانی جنگ جهانی اول، کنفرانس صلح پاریس، جامعهی ملل را به منظور ایجاد ثبات میان کشورها پایه‌گذاری کرد. این سازمان، توانست برخی از اختلافات ارضی را رفع کند و ساختارهایی بین‌المللی از جمله پست، هواپیمایی و کنترل مواد مخدر ایجاد کرد که برخی از آنها امروزه در سازمان ملل ادغام شدهاند.
با این حال، این سازمان، حضور ساکنان کشورهای مستعمره (یعنی نیمی از جمعیت دنیا) را کم داشت علاوه بر اینکه قدرت‌های بزرگی نظیر ایالات متحده، اتحاد جماهیر شوروی، آلمان و ژاپن، حضور و نفوذ گسترده‌ای در آن داشتند. این سازمان در برابر حمله‌ی ژاپن به منچوری در سال ۱۹۳۱، جنگ دوم ایتالیا و اتیوپی در سال ۱۹۳۵، جنگ دوم چین و ژاپن در سال ۱۹۳۷ و پیشروی آلمان تحت سلطه‌ی آدولف هیتلر که در جنگ جهانی دوم به اوج خود رسید، نتوانست کاری انجام دهد.
فرانکلین روزولت، رئیس‌جمهور آمریکا، اصطلاح «ملل متحد» را برای اولین بار در بیانیه‌ی اول ژانویه ۱۹۴۲ ملل متحد استفاده کرد.
در سال ۱۹۴۵، نمایندگان ۵۰ کشور در سان فرانسیسکو گرد هم آمدند تا منشور ملل متحد را تنظیم کنند. از اوت تا اکتبر ۱۹۴۴ نمایندگان آمریکا، شوروی، انگلیس، فرانسه و جمهوری چین در کنفرانس دامبارتن اوکس در واشینگتن دی.سی، روی برنامه‌های تشکیل سازمان ملل کار کردند. بیشتر بحث‌های این کنفرانس در مورد نقش اعضای سازمان و شرایط دعوت از آنها بود.
سپس در آوریل ۱۹۴۵ در کنفرانس سان فرانسیسکو تکلیف حق وتو برای پنج عضو شورای امنیت تعیین شد. در نهایت در ۲۴ اکتبر ۱۹۴۵ منشور ملل متحد به امضای ۵۰ کشور رسید و سازمان ملل متحد رسما تشکیل شد. این روز هر سال به عنوان روز ملل متحد، گرامی داشته میشود.
اولین جلسه‌ی مجمع عمومی سازمان با حضور ۵۱ عضو برگزار شد و اولین جلسه‌ی شورای امنیت در ۱۷ژانویه ۱۹۴۶ در کلیسای وست مینستر لندن برگزار شد. مجمع عمومی، نیویورک سیتی را به عنوان میزبان مقر سازمان ملل انتخاب کرد. اماکن مرتبط با سازمان ملل از جمله ساختمان‌های مقر سازمان ملل در ژنو، وین و نایروبی به عنوان قلمروهای بین‌المللی در نظر گرفته میشوند. تریگوه لی (Trygve Lie)، وزیر امور خارجه نروژ، به عنوان اولین دبیرکل سازمان ملل متحد انتخاب شد.
بودجه، برنامهها و سازمان‌های تخصصی سازمان ملل
خانواده‌ی سازمان ملل متحد علاوه بر این سازمان، از بنیادها، صندوق‌ها و برنامه‌های وابسته‌ای تشکیل شده که هرکدام دارای اعضاء، مدیریت و بودجه‌ی منحصر هستند. بودجه‌ی این بنیادها و برنامهها بیشتر از طریق کمک‌های داوطلبانه، تأمین میشود تا حق عضویت اعضا.سازمان‌های تخصصی این مجموعه نیز، سازمان‌های بین‌المللی مستقلی هستند که بودجه‌ی آنها هم از مشارکت‌های ارزیابی شده و هم کمک‌های داوطلبانه، تأمین میشود.
سازمان‌های تخصصی سازمان ملل متحد
سازمان‌های تخصصی سازمان ملل، سازمان‌های مستقلی هستند که با این سازمان کار میکنند. برخی از آنها پیش از جنگ جهانی اول نیز وجود داشتند. برخی از آنها به جامعهی ملل مرتبط هستند و بقیه تقریبا همزمان با تشکیل سازمان ملل، ایجاد شدهاند. این سازمان‌ها فعالیت‌های گسترده‌ای در زمینه‌های گوناگون دارند که در ادامه به چند مورد از آنها اشاره میکنیم.
برنامه پیشرفت و توسعه ملل متحد (UNDP) در نزدیک به ۱۷۰ کشور و قلمرو به منظور ریشه‌کن کردن فقر، مبارزه با نابرابری و ایجاد شرایطی برای پیشرفت کشورهااجرا میشود. این برنامه نقشی حیاتی در کمک به کشورها برای دستیابی اهداف توسعه‌ی پایدار دارد.
یونیسف (UNICEF) یا صندوق کودکان ملل متحد در جهت کمک‌رسانی به کودکان و مادران کشورهای در حال توسعه فعالیت میکند.
سازمان تجارت جهانی (WTO) یک سازمان بین‌المللی است که قوانین جهانی تجارت را تنظیم و اختلافات بین اعضا را حل و فصل میکند.
کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل (UNHCR) که در ژنو سوئیس واقع شده است در ۱۴ دسامبر سال ۱۹۵۰ برای محافظت و حمایت از پناهندگان و یاری رساندن برای بازگشت یا اسکان مجدد آنها تأسیس شد.
برنامه‌ی جهانی غذا (WFP) سازمانی برای کمک به مبارزه با گرسنگی و سوء تغذیه و بزرگترین نهاد انسانی جهان است. همه ساله این نهاد، غذای مورد نیاز حدود ۸۰ میلیون نفر را در ۷۵ کشور دنیا تأمین میکند.
صندوق جمعیت سازمان ملل متحد (UNFPA) بزرگترین منبع ذخیره‌ی مالی بین‌المللی برای برنامه‌های جمعیت، تنظیم خانواده و بهداشت تولیدمثل است.
برنامه‌ی محیط زیست ملل متحد (UNEP) در سال ۱۹۷۲ با هدف تلاش برای ترویج استفاده‌ی عاقلانه و توسعه‌ی پایدار محیط زیست جهانی تأسیس شد.
نهاد سازمان ملل متحد برای برابری جنسیتی و قدرت بخشیدن به زنان یا به اختصار زنان سازمان ملل متحد (UN Women) در رابطه با حقوق زنان فعالیت میکند.
بانک جهانی (World Bank) با هدف کاهش فقر و بهبود استانداردهای زندگی در سراسر دنیا از طریق ارائه‌ی وام‌های کم‌بهره، کمک‌های مالی برای ارتقاء زیرساخت‌ها، سلامتی و تحصیل در کشورهای در حال توسعه تأسیس شده است. بیش از ۱۰۰ کشور عضو بانک جهانی هستند.
صندوق بین‌المللی پول (IMF) بر اجرای سامانه‌ی پولی بین‌المللی نظارت دارد و یکی از معتبرترین منابع ارزیابی و پیش‌بینی وضعیت اقتصادی جهان است.
سازمان بهداشت جهانی (WHO) بر دستیابی مردم به بیشترین سطح از سلامت ممکن تمرکز دارد. وظیفه‌ی اصلی این سازمان، مبارزه با بیماری‌ها مخصوصا بیماریهای مسری شایع و ارتقاء سلامت عمومی مردم جهان است. تعریف سلامتی طبق اساسنامه‌ی سازمان بهداشت جهانی عبارت است از سلامت کامل اجتماعی، روانی و فیزیکی.
سازمان علمی، فرهنگی و تربیتی ملل متحد (UNESCO) که به اختصار، یونسکو نامیده میشود، درسال ۱۹۴۵ تشکیل شد. این سازمان بر بخش‌های مختلفی از تربیت معلمان و کمک به بهبود تحصیل در سراسر جهان گرفته تا حفاظت از بناهای فرهنگی و تاریخی جهان، تمرکز دارد. یونسکو امسال ۲۸ میراث جهانی دیگر را به فهرست خود افزوده است که گردشگران امروزی و نسل آینده باید در حفظ و نگهداری آن کوشا باشند.
فائو (FAO) یا سازمان خواروبار و کشاورزی ملل متحد برای مبارزه با گرسنگی تلاش میکند و مرجعی برای مذاکره و توافقات بین کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته و منبعی برای دانش و اطلاعات فنی برای کمک به توسعه‌ی کشورها است.
ایکائو (ICAO) یا سازمان بین‌المللی هوانوردی کشوری یک نهاد تخصصی سازمان ملل متحد است که مأموریت آن هماهنگ کردن استانداردهای بین‌المللی پروازی، مدیریت خطوط هوایی در سطح جهان و بررسی سوانح هوایی است.
یونیدو (UNIDO) یا سازمان توسعه‌ی صنعتی ملل متحد که مقر آن در وین است با هدف ارتقاء و تسریع توسعه‌ی صنعتی در کشورهای در حال توسعه و یا اقتصادهای در حال گذار و توسعه‌ی روابط صنعتی بین‌المللی تشکیل شده است.
سازمان جهانی گردشگری (UNWTO) در شهر مادرید اسپانیا مستقر است و در رابطه با امور جهان‌گردی تحقیق میکند و سالانه گزارشی نیز ارائه میکند.
اهداف و فعالیت‌ها
حفظ امنیت و صلح بین‌المللی
این سازمان با هدف اصلی حفظ صلح و امنیت جهانی تاسیس شده است. شورای امنیت سازمان ملل مسئولیت اصلی حفظ صلح و امنیت جهانی را برعهده دارد. مجمع عمومی، دبیرکل و سایر اعضا و بخش‌های سازمان ملل، نقش کامل‌کننده در این زمینه دارند.
ارتقاء توسعه‌ی پایدار
از آغاز تاسیس این سازمان، یکی از اهداف اصلی، دستیابی به همکاری بین‌المللی برای حل مشکلات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و بشری در سطح بین‌المللی است و همچنین احترام به حقوق بشر فارغ از رنگ و نژاد، جنسیت، زبان و... بهبود وضعیت سلامت انسان‌ها نیز همواره یکی از دغدغه‌های اصلی سازمان بوده است.
دفاع از حقوق بشر
عبارت «حقوق بشر» هفت بار در منشور سازمان ملل تکرار شده است و یکی از اصول سازمان به شمار میرود. در سال ۱۹۴۸، اعلامیه‌ی جهانی حقوق بشر، در پاریس به تصویب رسید. مفاد این اعلامیه، حقوق بنیادی مدنی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی را که تمامی ابنای بشر در هر کشوری باید از آن برخوردار باشند مشخص کرده‌است.
حمایت از حقوق بینالملل
توسعه و احترام به حقوق بینالملل یکی از بخش‌های کلیدی اهداف این سازمان است. این مأموریت توسط شورای امنیت در قالب دادگاه‌ها و معاهدات چندجانبه از طریق مأموریت‌های حفظ صلح، اعمال تحریم‌ها، استفاده از اجبار زمانی که تهدیدی برای امنیت بینالملل وجود دارد و... انجام میشود.
ارسال کمک‌های بشردوستانه
یکی از اهداف تشکیل سازمان ملل متحد همان طور که در منشور این سازمان نیز ذکر شده، رسیدن به همکاریهای بین‌المللی برای حل مشکلات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و بشری در سراسر جهان است. این سازمان این ماموریت را اولین بار پس از جنگ جهانی دوم انجام داد و به بازسازی قاره‌ی ویران اروپا کمک کرد. اکنون این سازمان مرجعی برای دریافت و انتقال کمک‌های بشردوستانه در بلایای طبیعی و انسانی است که خسارات آن فراتر از توانایی مقامات ملی برای جبران است
رترو ویروسها ، حاویژنوم RNAهمراه با RNA پلیمراز وابسته بهDNA (ترانسکریپتاز معکوس) می‌باشند. ژنوم رترو ویروس از دو زیر واحد مشابه ، هر یک حاوی RNA تک رشته‌ای مثبت ، به اندازه 7 تا 11 هزار کیلو باز تشکیل شده است. ذرات ویروسیحاوی ترانس کریپتاز معکوس هستند که برای همانند سازی ویروس ضروری است. ذرات ویروسحاویریبونوکلئو پروتئین مارپیچیبوده و درون یککپسید 20وجهی قرار دارند. سه گروه مورفولوژیک از ذرات رترو ویروس شناخته شدهاند. ویروسهای نوع سوم بزرگترین رترو ویروسها هستند که بعضی ویروسها جزء این گروهمی‌باشند. یکی از زیر خانواده‌های رترو ویروسها ،لنتی ویرینهاست که شامل عواملی هستند که قادرندعفونتهای مزمن با تخریب آهسته و پیشرونده عصبی ایجاد کنند. ویروس نقص ایمنی انساندر این گروه قرار دارد.
·گلیکو پروتئین‌های پوشش از لحاظآنتیژنیتغییر میکنند.
·برایهمانندسازیآنزیم ترانس کریپتاز معکوس ، نسخه‌ای از ژنوم DNA را از روی RNA ژنومی تهیه میکند. DNA پرو ویروس به عنوان الگویی برای RNA ویروسی عمل میکند، تغییرات ژنتیکی شایعاست.
·اعضای آن سرطان‌زا نیستند وسلولهایدستگاه ایمنیرا آلوده میکنند. پرو ویروسها به صورت مادام‌العمر در سلول باقیمی‌مانند. بیان ویروس در بعضی سلولهای بدن محدود میباشد، بیماری مزمن آهسته وپیشرونده‌ای ایجاد میکنند. همانند سازی به میزان زیادی اختصاصی است. گروه شاملعامل ایجاد کننده AIDS است.
ساختمان و ترکیب ویروس HIV
این موفقیت مرهونویرولوژیمولکولیپیشرفته است که تنها 4 سال پس از شناخته شدن یک بیماری و سندرم غیرمعمول به نام ADIS ، در سال 1981 ، عامل ایجاد کننده آن شناسایی و جداسازی شده است. HIV یک رترویروس و عضو زیرخانوادهلنتیویرینهاست و بسیاری از خصوصیات نمادین فیزیکی _ شیمیایی خانواده خود راداراست.
خصوصیت مورفولوژیک منحصر به فرد HIV ، وجود نوکلوئیدی استوانه‌ای درویریون بالغ است. این نوکلوئید میله‌ای شکل که دارای ارزش تشخیصی میباشد، درتصاویرمیکروسکوپالکترونیدیده میشود. این ویروس سهژنلازم برای همانند سازی را دارا میباشد. حدود 6 ژن اضافی دیگر ، بیان ویروس راتنظیم میکنند و در پاتوژنز بیماری در بدن حائز اهمیت هستند. نمونه‌های جدا شدهمختلف HIV مشابه نیستند، اما ظاهرا طیفی از ویروسهای مرتبط به هم را تشکیل می‌دهند. گروههای مختلفی از ژنوم ویروسی در افراد آلوده یافت شده است.
طبقه بندی
لنتی ویروسهااز گونه‌های بسیاری از جمله 20گونه مختلف از پریماتها (نخستی‌ها مانند میمونها) جدا شدهاند. دو نوع متمایز ازویروسهای انسانی ADIS به نام HIV-1 و HIV-2 وجود دارند. افتراق این دو نوعویروس از طریق ساختار ژنومی و ارتباط فیلوژنیک با سایر لنتی ویروسهای پریمات ، صورتمی‌گیرد.
منشا ADIS
اعتقاد بر این است که HIV انسانی از عفونتهای بین گونه‌ای توسطویروسهای میمون در مناطق روستایی آفریقا ، نشات گرفته است. احتمالا انتقال توسطتماس مستقیم انسان با خون پریماتهای آلوده صورت گرفته است و بوجود آمدن تغییرات خاصاجتماعی ، اقتصادی در ابتدا و اواسط قرن 20 زمینه را برای گسترش عفونت ویروسی ،تثبیت عفونت آن در انسان و ایجاداپیدمی فراگیر، فراهم ساخته است.
ضد عفونی کردن و غیر فعال سازی ویروس
HIV در دمای اتاق در عرض 10 دقیقهتوسط هر یک از مواد زیر کاملا غیر فعال میشود:
همچنین ویروس در دو انتهای طیف PH غیر فعال میشود،اما هنگامی که HIV در خون لخته شده یا نشده ، در سرنگ یا سوزن وجود داشته باشد،باید حداقل 30 ثانیه در معرضمحلول سفید کننده کلر غیر رقیققرار گیرد، تاغیر فعال شود. ویروس توسط tween-20 ، دو و نیم درصد غیر فعال نمی‌شود. گر چهپارافورمالدئید ویروس آزاد در محلول را غیرفعال میکند، مشخص نیست که آیا به اندازهکافی در بافت نفوذ میکند تا تمام ویروسهای موجود در سلولهای کشت داده شده و یانمونه‌های بافتی را غیرفعال سازد یا خیر؟
سیستمهای لنتی ویروس حیوانی
الگوی بیماری طبیعی در گونه‌های مختلف متفاوتاست، اما تعدادی خصوصیات مشترک شناخته شدهاند:
·ویروسها از طریق تبادل مایعات بدن انتقال می‌یابند.
·ویروس بطور نامشخص در میزبان آلوده باقی می‌ماند. هر چند ممکن است در سطوحبسیار کم حضور داشته باشد.
·میزان جهشها بالا است و انتخاب جهشهای مختلف ، بستگی به شرایط متفاوتی دارد کهویروس در آن به سر می‌برد (فاکتورهای میزبان ، پاسخ ایمنی و نوع بافتها). میزبانهایآلوده محتوی گروههایی از ژنوم ویروسی موسوم بهشبه گونهمی‌باشند که رابطهبسیار نزدیکی با یکدیگر دارند.
·روند عفونت ویروسی به آهستگی طی مراحل مخصوص پیشرفت میکند. رده سلولیماکروفاژهانقشی محوری در عفونت ایفا میکنند. لنتی ویروسها از این نظر که می‌توانند سلولهایانتهایی تمایز یافته‌ای را که قابلیت تقسیم ندارند، آلوده کنند با سایر رتروویروسها متفاوت هستند.
·ممکن است تا ایجاد بیماری سالها طول بکشد. میزبانان آلوده معمولا بر ضد ویروسآنتی بادی تولید میکنند، اما قادر به پاک سازی عفونت نمی‌باشند. در نتیجه ویروسبرای تمام عمر با میزبان باقی می‌ماند.
·علائم بالینی میتواند از 3 ماه تا چندین سال پس از عفونت ، در هر زمانی ایجادشود. بطور استثنا در برخی بیماریهای لنتی ویروس دوره کمون طولانی نمی‌باشد. از جمله ADIS در کودکان ، آنمی عفونی در اسبها.
فاکتورهای میزبانی موثر در پاتوژنز
·سن: افراد جوان در خطر بیشتری هستند.
·استرس: استرس ممکن است سبب آغازبیماری شود.
·ژنتیک: بعضی از گونه‌های حیواناتمستعدتر هستند.
·عفونتهای همزمان: ممکن است سبب تشدیدبیماری یا تسهیل انتقالویروسشود.
گیرنده‌های ویروسی
تمامی لنتی ویروسهای پریمات از مولکولبه عنوان گیرنده استفاده میکنند. این مولکول در سطح ماکروفاژها ولنفوسیت‌های T وجود دارد. برای ورود HIV بهداخل سلول علاوه بربه گیرنده دیگری نیاز است. گیرنده دوم برای ادغام ویروس باغشایسلوللازم میباشد. گیرنده‌های کموکین به عنوان گیرنده دوم HIV عمل میکنند. کموکین‌هافاکتورهایی محلول هستند که خاصیت سیتوکینی و جذب شیمیایی دارند.
آینده بحث: گسترش جهانی ADIS
بر اساس آمار سال 2000 ، بیشترین میزان عفونتدر نواحی زیر صحرای آفریقا بوده است. در برخی شهرهای آفریقا که شیوع عفونت بالاستحدوداز بالغین به ویروس آلوده هستند. عفونت به سرعت در حال گسترش به جنوب شرقی آسیااست. به این دلیل که ایدز غالبا بالغین جوان و نیروی کار جامعه را مبتلا می‌سازد،اپیدمی ایدز اثرات زیانباری بر ساختار اجتماعی و اقتصادی کشورها بر جای گذاشته است. تصور بر این است که انتشار سریع و جهانی ایدز در اواخر قرن 20 از مهاجرت عظیم جوامعروستایی به مراکز شهری همراه با نقل و انتقال افراد آلوده در نواحی مختلف جهان بهدلیل معضلات شهری ، گردشگری و مسافرتهای شغلی ، نشات گرفته است
اتم‌ها در مولکولها توسط پیوندهای کووالانسی کنار هم نگه داشته شدهاند. اما پرسش این است که مولکولها در حال مایع و جامد توسط چه نیرویی به سوی یکدیگر جذب میشوند، نیروهایی که مولکولهای یک ماده را در حالت مایع یا جامد به همدیگر ارتباط میدهد به نیروهای بین مولکولی معروف است.
نیروهای بین مولکولی بین مولکولهای قطبی با نیروهای بین مولکولی بین مولکولهای غیرقطبی باهم تفاوت دارند. معمولاً نیروهای بین مولکولی به نام نیروهای واندروالسی معروفند. وجود این نیروها در بین مولکولها باعث میشود که یک ترکیب جامد مولکولی شکل معینی داشته باشد و با غلبه بر این نیروها بتوان آن را به حالت مایع درآورد.
تاریخچه
اولین بار یوهانس واندروالس در سال ۱۸۷۳وجود نیروهای کشش بین مولکولی در میان مولکولهای گاز را مطرح کرد، به نظر واندروالس مجموع این نیروها هستند که مقدار انحراف یک گاز حقیقی از گاز ایده آل را معین میکنند توضیح خاستگاه این نیروهای بین مولکولی توسط فرتینر لاندن در ۱۹۳۰پیشنهاد شد. امروزه نیروهای بین مولکولی را به صورت عام نیروهای واندروالس و نیروهای پراکندگی بین مولکولهای غیرقطبی را نیروهای لاندن می‌نامند.
انواع نیروهای واندروالسی
نیروهای دوقطبی - دوقطبی این نیروها بین مولکولهای قطبی دیده میشوند. این مولکولها دارای دوقطبیهای دائمی هستند و تمایل به قرار گرفتن در راستای میدان الکتریکی دارند. پایدارترین حالت زمانی است که قطب مثبت یک مولکول تا حد امکان به قطب منفی مولکول مجاور نزدیک باشد. در این شرایط بین مولکولهای مجاور یک نیروی جاذبه الکتروستاتیکی به نام نیروی دوقطبی بوجود می‌آید.
با توجه به مقادیر الکترونگاتیوی اتم‌ها در یک مولکول دو اتمی میتوان میزان قطبیت مولکول و جهت‌گیری قطبهای مثبت و منفی را پیش بینی کرد اما پیش بینی قطبیت مولکولهای چند اتمی باید مبتنی بر شناخت شکل هندسی مولکول و آرایش جفت الکترونهای غیر مشترک باشد.
پیوند هیدروژنی
پیوند هیدروژنی نوعی نیروی بین مولکولی است که در آن بین اتم هیدروژن از یک مولکول با اتمهای الکترونگاتیو F و O و N از مولکول دیگر جاذبه‌ای بوجود می‌آید که به پیوند هیدروژنی معروف است. پیوند هیدروژنی فقط بین ترکیبات دارای H و O و N و F وجود دارد یعنی در این ترکیبات هیدروژن به عنوان پلی بین دو اتم الکترونگاتیو عمل میکند. انرژی لازم برای شکستن یک مول پیوند هیدروژنی از حدود ۱تا ۱۰کیلوکالری متغیر است.
اگرچه پیوندهای هیدروژنی ضعیفتر از پیوندهای کووالانسی است اما در میان نیروهای بین مولکولی قویترین آنها به شمار میرود. پیوندهای هیدروژنی نقش موثری در ساختار مواد مهم بیولوژیکی شامل پیوندهای N -H و O-H و تعیین خواص آنها دارد. شکل هندسی پروتئین‌ها و اسیدهای نوکلئیک که مولکولهای آلی دارای زنجیر بلند هستند با پیوند هیدروژنی میان گروههای N - H یک زنجیر و گروه C = O زنجیر مجاور تثبیت میشود.
نیروهای لاندن (پراکندگی(
مولکولهای غیرقطبی، دوقطبی دائمی ندارند ولی با وجود این تمام مواد غیرقطبی را میتوان مایع کرد. از اینرو علاوه بر نیروی دوقطبی - دوقطبی باید نوع دیگری از نیروی بین مولکولی وجود داشته باشد. وجود نیروهای پراکندگی در مولکولها به عنوان یک اصل پذیرفته شدهاند. تصور میشود این نیروها ناشی از حرکت الکترونها باشد. در یک لحظه از زمان ابر الکترونی یک مولکول به نحوی تغییر شکل میدهد که یک دوقطبی لحظه‌ای بوجود می‌آید که در آن قسمتی از مولکول به مقدار بسیار کم منفی تر از قسمت‌های دیگر است و در لحظه بعد به علت حرکت الکترونها جهت دوقطبی لحظه‌ای تغییر میکند.
اثر این دوقبیهای لحظه‌ای در طول زمان بسیار کوتاه یکدیگر را حذف میکنند به صورتی که مولکول غیر قطبی فاقد دوقطبی دائمی میشود. ولی دوقطبیهای مواج لحظه‌ای یک مولکول، دوقطبیهای نظیر خود را در مولکولهای مجاور القا میکنند و حرکت همزمان الکترونهای مولکولهای مجاور باعث ایجاد نیروی جاذبه بین این دو قطبیهای لحظه‌ای، نیروی لاندن را تشکیل می‌دهند. نیروی لاندن بین مولکولهای قطبی هم وجود دارد، اما تنها نیروی بین مولکولی موجود در مولکولهای غیرقطبی است.
پیوند کوولانسی
پیوند کووالانسی یا پیوند هم‌ارز یکی از انواع پیوندهای شیمیایی است. یک جفت الکترون مشترک بین دو هسته یک پیوند کووالانسی تشکیل می‌دهند.
میلیون‌ها ماده مرکب شناخته شده فقط از غیر فلزات ترکیب یافته‌اند. این مواد مرکب فقط شامل عناصری هستند که در هر اتم 4، 5، 6 یا 7 الکترون والانس دارند. بنابراین الکترونهای والانس اتمهای غیر فلزی آنقدر زیاد است که اتم‌ها نمی‌توانند با از دست دادن آنها ساختار یک گاز نجیب را به دست آورند. معمولاً غیر فلزات با جفت کردن الکترونها پیوند ایجاد میکنند و در این فرآیند به ساختار یک گاز نجیب می‌رسند
ایران با نام رسمی جمهوری اسلامی ایران کشوری در جنوب غربی آسیا و در منطقهٔ خاورمیانه با ۱٬۶۴۸٬۱۹۵ کیلومترمربع وسعت (۱۸ام درجهان) و بر پایهٔ سرشماری سال ۱۳۸۵ حدود ۷۰٬۴۷۲٬۰۰۰ نفر جمعیت است. پایتخت، بزرگترین شهر و مرکز فرهنگی، صنعتی و سیاسی این کشور تهران است.
ایران از شمال با جمهوری آذربایجان، ارمنستان و ترکمنستان، از شرق با افغانستان و پاکستان و از غرب با ترکیه و عراق مرز زمینی دارد و همچنین از شمال با دریای خزر و از جنوب با خلیج فارس و دریای عمان همسایه‌است، که دو منطقهٔ نخست از مناطق مهم استخراج نفت و گاز در جهان هستند.
نظام سیاسی ایران برپایهٔ قانون اساسی مصوب ۱۳۵۸ (و بازنگری ۱۳۶۸) پایه‌ریزی شده‌است. بالاترین جایگاه رسمی ایران پس از انقلاب، ولایت فقیه است که اکنون در اختیار سید علی خامنه‌ای است. اسلام دین رسمی، تشیع مذهب رسمی و فارسی زبان رسمی ایران است. ایران به عنوان یک سرزمین و یک ملت پیشینه‌ای کهن دارد و یکی از تاریخی‌ترین کشورهای جهان به‌شمار میرود.
ایران به واسطه قرار گرفتن در منطقهٔ میانی اوراسیا موقعیتی راهبردی دارد. این کشور از اعضای سازمان ملل متحد، جنبش عدم تعهد، سازمان کنفرانس اسلامی، اوپک، سازمان اکو و چندین سازمان بین‌المللی دیگر است. ایران یک قدرت منطقه‌ای در جنوب غربی آسیا است و جایگاهٔ مهمی را در اقتصاد جهانی به دلیل در اختیار داشتن صنعت نفت، صنعت پتروشیمی و گاز طبیعی برای خود بدست آورده‌است.
ایران با مشکلات کم آبی دست و پنجه نرم میکند. پیش‌بینی میشود ایران در سال ۲۰۲۵ در وضعیت تنش آبی قرار بگیرد.
جغرافیا
پراکندگی ناهمواری‌ها در ایران
ایران در شرق با افغانستان و پاکستان؛ در شمال شرقی با ترکمنستان، در بخش میانی شمال با دریای خزر، در شمال غربی با جمهوری آذربایجان و ارمنستان؛ در غرب با ترکیه و عراق؛ و سرانجام در جنوب با آب‌های خلیج فارس و دریای عمان همسایه است.
از دید طبیعی ایران از شمال به رود اترک، دریای خزر و رود ارس، از خاور به کوه‌های هندوکش و کوه‌های باختری دره سند، از باختر به دامنه‌های باختری کوه‌های زاگرس و حوضه آبریز اروندرود و از جنوب به خلیج فارس و دریای عمان محدود است. بیش از نیمی از ایران کویری و نیمه کویری است. حدود یک سوم ایران نیز کوهستانی است و بخش کوچکی از ایران (شامل جلگهٔ جنوب دریای خزر و جلگهٔ خوزستان) نیز از جلگه‌های حاصلخیز تشکیل شده‌است. بلندترین کوه ایران نیز دماوند (۵۶۷۱ متر) میباشد. از دید جغرافیایی، غربی‌ترین شهر ایران کلیساکندی؛ شرقی‌ترین شهر جالق؛ شمالی‌ترین شهر پارس آباد؛ و جنوبی‌ترین شهر چابهار است.
استان‌ها
بر اساس قانون بخش بندی کشوری (مصوب ۱۲۸۶ شمسی) ایران به ۴ ایالت «آذربایجان»، «خراسان»، «فارس»، و «کرمان و بلوچستان» تقسیم شد و هر ایالت به چند ولایت حاکم‌نشین و هر ولایت به چند نایب‌الحکومه‌نشین تقسیم شد. این تقسیمات تا سال ۱۳۱۶ با دگرگونی‌های کوچکی به همین گونه ماند.
در سال ۱۳۱۶ خورشیدی با تصویب قانون جدید تقسیمات کشوری، ایران به ۱۰ استان و ۴۹ شهرستان تقسیم شد. به مرور زمان با ایجاد استان‌های جدید، تعداد استان‌های ایران افزایش یافت. برای مدتهای مدیدی پس از پیروزی انقلاب ایران (۱۳۵۷)، ایران همچنان دارای ۲۴ استان بود. در سال ۱۳۷۲ استان اردبیل از استان آذربایجان شرقی جدا شد. همچنین استان قم در سال ۱۳۷۴ از استان تهران جدا شد و قزوین در سال ۱۳۷۳ از استان زنجان جدا و به استان تهران پیوست و در سال ۱۳۷۶ به استان قزوین مبدل شد. پس از آن گلستان از مازندران جدا شدند و در سال ۱۳۸۳، استان خراسان به سه استان: خراسان جنوبی، خراسان شمالی و خراسان رضوی تقسیم شد و در تاریخ ۲/۴/۱۳۸۹ با تایید مجلس شورای اسلامی استان تهران به دو استان تهران و البرز تقسیم شد. به این ترتیب اکنون ایران از ۳۱ استان تشکیل شده‌است. پایتخت کنونی ایران تهران میباشد که بر اساس طرح آمایش سرزمین که در سال ۱۳۸۸ توسط مجمع تشخیص مصلحت نظام تصویب شد، پایتخت ایران باید تا ۱۶ سال دیگر (۱۴۰۴ هجری شمسی) از تهران به مکانی دیگر انتقال یابد. واحد تقسیمات کشوری ایران مسئول نهاد مربوطه
ایران از لحاظ آب و هوایی یکی از منحصر به فردترین کشورهاست. اختلاف دمای هوا در زمستان میان گرمترین و سردترین نقطه گاهی به بیش از ۵۰ درجهٔ سانتی گراد می‌رسد.
داغ‌ترین نقطه زمین در سال ۲۰۰۴ و ۲۰۰۵ میلادی، در نقطه‌ای در کویر لوت ایران بوده است.
ایران از لحاظ بارندگی در سطح نیمه‌خشک و خشک است.
آب و هوای ایران متأثر از چندین سامانه است:
سامانه پرفشار سیبریایی که با ریزش به عرض‌های جنوبی در نوار شمالی بارش باران و برف و کاهش دما و در سایر نقاط فقط کاهش دما را به همراه دارد.
سامانه باران‌زای مدیترانه‌ای که از سمت غرب وارد ایران میشود و موجب ریزش باران یا برف در بسیاری از نقاط غربی و میانی و شرق ایران میشود.
سیستم کم فشار جنوبی که در نوار جنوب و جنوب غرب موجب رگبار باران میشود.
میزان بارندگی در ایران بسیار متغیر است. در شمال به بیش از ۲۱۱۳ میلیمتر (رشت، ۱۳۸۳) نیز می‌رسد.در نواحی کویری بارش عمدتاً بسیار کم و در حدود ۱۵ میلیمتر است. بارش نواحی شمال غرب و غرب، دامنه‌های جنوبی البرز و شمال شرق تا حدودی قابل توجه (حدود ۵۰۰ میلیمتر) میباشد. در سایر نقاط میزان بارش از ۲۰۰ میلیمتر بیشتر نمی‌شود.
اختلاف دمای هوا در ایران در نقاط مختلف زیاد است. در حالی که در فصل زمستان دمای شهرکرد در شب به ۳۰- درجه هم می‌رسد، مردم اهواز هوای تابستانی (۵۰ درجه) را تجربه میکنند. هوای سواحل شمالی در تابستان گرم و مرطوب و در زمستان معتدل میباشد. نواحی شمال غرب و غرب تابستانهای معتدل و زمستان‌های سرد و نواحی جنوبی تابستان‌هایی به شدت گرم و زمستان‌هایی معتدل دارند.
جامعه
پیشینهٔ تاریخی تمدن در ایران به تمدن‌هایی در عیلام، شهر سوخته، جیرفت و... می‌رسد، ولی شروع تاریخ سیاسی ایرانیان از آغاز حکومت پادشاهی ایران در زمان ماد است. شاهنشاهی ماد، نخسین شاهنشاهی ایران بوده‌است و لذا به عنوان شروع تاریخ شاهنشاهی ایران درنظر گرفته میشود،
ایران امروزه از اقوام زیادی از جمله : پارسی، آذری، کرد، لر، بختیاری، بلوچ، مازندرانی، گیلک، قشقایی، عرب، لک، تالشی، ترکمن، خلج، آشوری، کلدانی، مندایی(صائبی)، تات، گرجی، سیستانی، ارمنی، و یهودی تشکیل شده‌است.
ترکیب قومیتی ایران بر اساس داده‌های «کتاب واقعیت‌های جهان سیا» ۵۱٪ پارسی، ۲۴٪ آذری، ۸٪ گیلک و مازنی، ۷٪ کرد، ۳٪ عرب، ۲٪ لر، ۲٪ بلوچ، ۲٪ ترکمن و ۱٪ از دیگر اقوام است.
تخمین‌های کتابخانه کنگره به این ترتیب هستند: پارسی (۶۵٪)، آذری (۱۶ ٪)، کرد (۷٪)، لر (۶٪)، عرب (۲٪)، بلوچ (۲٪)، ترکمن (۱٪)، گروههای ترک‌تبار قبیله‌ای همچون قشقایی (۱٪)، و گروههای غیرایرانی و غیرترک همچون ارمنی، آشوری، و گرجی (کمتر از ۱٪). طبق آنها فارسی به عنوان زبان مادری توسط حداقل ۶۵٪ جمعیت و به عنوان زبان دوم توسط بخش بزرگی از ۳۵٪ دیگر گویش میشود.
بنابر گزارش سال ۲۰۰۸ دفتر کنترل مواد و جرایم سازمان ملل متحد، نزدیک به سه درصد جمعیت ۱۵ تا ۶۴ سال ایران مواد مخدر مصرف می کنند که این بالاترین درصد مصرف مواد مخدر در جهان است.
جمعیت
این مقاله یا بخشی از آن یک رویداد روز را در بر دارد.ممکن است با گذشت زمان، اطلاعات به‌سرعت تغییر کنند.
بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، جمعیت ایران را براساس برآوردهای مرکز آمار ایران،۷۴٫۷۰۰٫۰۰۰ میلیون نفر اعلام کرد.
بر پایه گزارشی از سوی مجمع جهانی اقتصاد ایران هجدهمین کشور پرجمعیت جهان شناخته شده است.
تغییرات جمعیت ایران بین سالهای ۱۲۶۰ تا ۱۳۸۵ هجری شمسی
شاخص‌های جمعیتیشاخص‌ها زیرمجموعه‌ها میزان(تعداد یا سن) درصد رتبه
در دنیا
ساختار سنی ۰ تا ۱۴ سال مرد: ۷٬۳۹۴٬۸۴۱ نفر
زن: ۷٬۰۲۲٬۰۷۶ نفر ۲۱٫۷ ٪
۱۵ تا ۶۴ سال مرد: ۲۴٬۵۰۱٬۵۴۴ نفر
زن: ۲۳٬۹۱۴٬۱۷۲ نفر ۲۲٫۹ ٪
۶۵ سال به بالا مرد: ۱٬۷۲۵٬۸۲۸ نفر
زن: ۱٬۸۷۰٬۸۲۳ نفر ۵٫۴ ٪
رشد جمعیت ۱٫۵ ٪
تراکم جمعیت ۴۵٫۳ نفر به ازای
هر کیلومتر مربع
سن میانه
(میانگین) مرد ۲۶ سال
زن ۲۶٫۵ سال
کل ۲۶٫۳ سال
نرخ باروری ۱٫۷ زایمان برای هر زن
نرخ مرگ و میر ۵٫۲ مرگ در هر
۱۰۰۰ نغر ۱۷۱
نرخ مهاجرت ۲٫۶۲− در هر
۱۰۰۰ نفر ۱۴۱
نرخ بی‌کاری ۱۴٫۶ ٪
(در بهار ۸۹)
جمعیت فعال
کشور ۲۴٫۲ میلیون نفر
(در بهار ۸۹)
جمعیت
شهر نشین ۵۳٫۶ میلیون نفر
جمعیت
روستا نشین ۲۱٫۱ میلیون نفر
نسبت جنسیتی در هنگام تولد ۱٫۰۵
زیر ۱۵ سال ۱٫۰۵
۱۵ تا ۶۴ سال ۱٫۰۲
بالای ۶۵ سال ۰٫۹۱
کل جمعیت ۱٫۰۲
مرگ و میر نوزادان ۳۵٫۷۸ مرگ در
هر ۱۰۰۰ تولد زنده ۷۱
امید به زندگی
در هنگام تولد مردان ۶۹٫۶۵ سال
زنان ۷۲٫۷۲ سال
کل جمعیت ۷۱٫۱۴ سال ۱۳۲
سهم باروری
در جهان ۱۷٫۱۷ تولد در
هر ۱۰۰۰ نفر ۱۲۰
ایدز و اچ‌آی‌وی درصد شیوع ۰٫۲ ٪
(برآورد ۲۰۰۷) ۱۰۲
جمعیت مبتلا
به ایدز ۸۶۰۰۰ نفر
(برآورد ۲۰۰۷) ۴۹
مرگ بر اثر ایدز ۴۳۰۰ نفر
(برآورد ۲۰۰۷) ۴۷
زبان
در ایران در مجموع حدود ۷۵ زبان و گویش رواج دارد [۲۵] و بزرگترین گروههای زبانی ایران را فارسی، ترکی آذربایجانی، کردی، ترکمنی، گیلکی، مازندرانی، خلجی، تالشی، لری، بختیاری، عربی، بلوچی، لکی، دیلمی، تاتی، ارمنی، آشوری، مندایی، گرجی، عبری، کلدانی و... تشکیل می‌دهند. تاکنون در هیچیک از سرشماری‌های ایران پرسش‌های مربوط به وابستگی‌های قومی و زبانی مطرح نشده‌است. البته این سؤال در پرسشنامه‌های سرشماری سال ۱۳۶۵ مطرح شده بود ولی به دلیل ملاحظات سیاسی از جمع‌آوری اطلاعات مربوط به آن خودداری شد. با این حال تحقیقات و برآوردهایی در مورد ترکیب قومی و زبانی کشور انجام شده‌است. یکی از این تحقیقات به نمونه‌گیری سازمان ثبت احوال کشور در مرداد ۱۳۷۰ باز می‌گردد که زبان مادری زنانی را که برای دریافت شناسنامه فرزندان خود به دفاتر ثبت احوال مراجعه کرده بودند، مود پرسش قرار می‌داد. در این نظرسنجی از مجموع ۴۹٬۵۵۸ مادر، ۴۶٫۲٪ به فارسی، ۲۰٫۶٪ به آذری، ۱۰٪ به کردی، ۸٫۹٪ به لری، ۷٫۲٪ به شمالی، ۳٫۵٪ به عربی، ۲٫۷٪ به بلوچی، ۰٫۶٪ به ترکمنی، ۰٫۱٪ به ارمنی و ۰٫۲٪ به دیگر زبان‌ها تکلم میکردند. مشابه این نظرسنجی در سال ۱۳۷۳ هم انجام شد و به نتایج مشابهی رسید. در این نظرسنجی‌ها مشخص شد که سطح باروری و ویژگی‌های جمعیتی بر حسب جامعهٔ زبانی مادران بسیار متفاوت است و تعداد فرزندان زنده به دنیا آورده در گروههای مختلف زبانی بین ۲٫۹ تا ۵ قرار داشت اما مطالعه‌ای دیگر نشان داد که این اختلاف بیشتر از تفاوت‌های فرهنگی و اقتصادی این گروه‌ها ناشی میشود تا صرف تعلق قومی و زبانی آنها.
ترکیب زبانی جمعیت ایران بر اساس «کتاب واقعیت‌های جهان سیا» ۵۸٪ فارسی و گویش‌های فارسی، ۲۶٪ ترکی و دیگر گویش‌های ترکی، ۹٪ کردی، ۲٪ لری، ۱٪ بلوچی، ۱٪ عربی، ۱٪ ترکی استانبولی و ۲٪ زبان‌های دیگر است.
زبان رسمی و اداری ایران فارسی است. فارسی یکی از زبان‌های شاخه هند و اروپایی است. براساس اصل پانزدهم قانون اساسی ایران کتابهای درسی باید با این زبان و خط باشد، ولی استفاده از زبان‌های محلی و قومی در مطبوعات و رسانه‌های گروهی و تدریس ادبیات آنها در مدارس، در کنار زبان فارسی آزاد است.اما عملا این بند از قانون تاکنون اجرا نشده است.
هم چنین آیین‌های دیگر در برخی دوره‌ها رواج یافته‌اند مانند دین مزدک، مانی و مسیحیت پیش از اسلام. در پانصد سال گذشته، پس از تشکیل دولت صفویان همواره تشیع آیین رسمی ایران بوده‌است. بر اساس برآوردهای انجام شده از جمعیت ایران، ۸۹٪ شیعه، ۹٪ سنی و ۲٪ مسیحی، زرتشتی، یهودی، بهائی و پیروان سایر ادیان هستند.
در اصل ۱۲ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران اسلام و مذهب جعفری دوازده امامی دین رسمی است و سایر مذاهب اسلامی که در قانون اساسی به آنها تصریح شده شامل مذاهب چهارگانه اهل سنت (حنفی، شافعی، حنبلی، مالکی) و شیعیان زیدی (چهار امامی) نیز قانونی و دارای احترام کامل می‌باشند. هم چنین در اصل ۱۳ قانون اساسی، ایرانیان مسیحی، یهودی و زرتشتی به عنوان اقلیت دینی پذیرفته شدهاند و می‌توانند در حدود قانون بر اساس کیش خود عمل نمایند.
صنایع
عمده‌ترین صنایع پیشرفته ایران عبارت‌اند از: صنایع نفت، گاز، پتروشیمی، فولاد، نساجی، شیمیایی، غذایی، خودروسازی، سدسازی، الکتریکی و الکترونیکی و....
سازه‌های مهم دستی و سنتی ایران عبارت‌اند از: فرش و قالی، گلیم بافی و زیلو، منبت‌کاری، خاتم‌کاری و سفال‌گری.
منابع و معادن
ایران ۱۱٪ ذخایر نفت جهان و ۱۸٪ ذخایر گاز جهان را در اختیار دارد.ایران دومین صادر کننده اپک و چهارمین تولید کننده نفت جهان است.
مهمترین صنایع و معادن ایران عبارتست از: نفت و گاز. ایران، سومین ذخایر نفتی جهان، یازده درصد ذخایر ثابت شده نفتی زمین معادل ۱۳۰ میلیارد بشکه؛ و نیز دومین ذخایر گازی جهان، هجده درصد ذخایر ثابت شده گاز زمین، معادل ۲۶ تریلیون متر مکعب را در اختیار خود دارد. همچنین ایران دومین صادرکننده بزرگ سازمان اپک است که پتانسیل تبدیل شدن به یک ابرقدرت انرژی را دارد. مهمترین منطقه‌های نفتی این کشور مسجد سلیمان، هفتگل، گچساران، آغاجاری و اسلام آباد غرب(شاه آباد پیشین) است. همچنین دریای مازندران نیز اندوخته نفتی بسیاری را در خود نهفته دارد. نفت قم نیز در حال بهره‌برداری است. مهمترين ميدان گازي ايران، ميدان گازي پارس، شامل: میدان گازی پارس جنوبی در منطقه عسلویه و میدان گازی پارس شمالی در منطقه مندستان هر دو در استان بوشهر واقع است.
بیشترین معادن در حال بهره‌برداری در استان‌های خراسان وجود دارد. دیگر معادن مهم ایران عبارت‌اند از: معادن کانیهای فلزی: آهن، منگنز، کرومیت، مس، سرب، روی، نیکل، کبالت، طلا، نقره و اورانیوم؛ معدنی شیمیایی: گوگرد، نمک؛ سنگهای تزئینی مانند فیروزه؛ شن و ماسه؛ و زغال سنگ.
ایدز سرنام عبارت (به انگلیسی: AIDS یا Acquired immune deficiency syndrome) به معنی نشانگان نقص ایمنی اکتسابی است. ایدز یک بیماری پیشرونده و قابل پیشگیری است، این بیماری حاصل تکثیر ویروسی به نام اچ‌آی‌وی در بدن میزبان است که باعث تخریب جدی دستگاه ایمنی بدن (معروف به نقص ایمنی یا کمبود ایمنی) انسان می‌گردد که خود زمینه‌ساز بروز عفونتهای موسوم به فرصت طلب است که یک بدن سالم عموماً قادر به مبارزه با آنهاست و در نهایت پیشرفت همین عفونت‌ها منجر به مرگ بیمار می‌گردد به طوری که بیماری سل عامل اصلی مرگ و میر در میان مبتلایان به ایدز در سراسر جهان است.
در سال ۱۹۸۱ هشت مورد وخیم از ابتلا به بیماری کاپوسی سارکوما یکی از انواع خوش‌خیم‌تر سرطان که معمولاً در میان افراد سالمند شایع است، در میان مردان همجنسگراینیویورک گزارش شد. تقریباً همزمان با این موارد، شمار مبتلایان به یک عفونت ریوی نادر در کالیفرنیا و نیویورک بالا رفت. با این که در آن زمان عامل شیوع ناگهانی این دو بیماری مشخص نشده بود، اما معمولاً از این دو واقعه پزشکی به عنوان آغاز ایدز یاد میکنند. در طی یک سال این بیماری بدون نام، گسترش زیادی داشت تا سرانجام در ۱۹۸۲ آن را ایدز نامیدند.
از سال ۱۹۸۸ به منظور افزایش بودجه‌ها و همچنین برای بهبود آگاهی، آموزش و مبارزه با تبعیض‌ها اول دسامبر هر سال (۱۰ آذر) به عنوان روز جهانی ایدز معین شده‌است و هر سال برای این روز شعاری نیز در نظر گرفته میشود.
ایدز پدیده‌ای پزشکی-بهداشتی است که ابعاد اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی آن بسیار گسترده است. در سال ۱۹۹۶سازمان ملل متحد ایدز را نه تنها به عنوان یک مشکل سلامتی مورد توجه قرار داد بلکه آن را یک مسئله بر سر راه پیشرفت بشری برشمرد. همچنین در سند استراتژی امنیت ملی ایالات متحده آمریکا (۲۰۰۲) این کشور خود را متعهد به هدایت جهان برای کاهش تلفات هولناک اچ.آی.وی/ایدز دانسته است. بیش از ۹۰ درصد موارد ابتلاء مربوط به کشورهای جهان سوم و در حال توسعه است. ایدز در حال حاضر چهارمین علت مرگ و میر بشر است که پیش بینی میشود تا سال ۲۰۱۰ مقام اول را از آن خود نماید.
یک ویروس به نام اچ‌آی‌وی عامل بروز بیماری ایدز است. هر فرد دچار اچ‌آی‌وی الزاما مبتلا به ایدز نیست بلکه اگر برخی تظاهرات بالینی را بروز دهد مشخص میشود به ایدز مبتلا شده‌است. تنها نیمی از افراد مبتلا به اچ-آی-وی در طی ۱۰ سال به مرحله ایدز مبتلا میشوند. این زمان در افراد مختلف متفاوت است و به وضعیت سلامتی و عادات فردی افراد بستگی دارد، امروزه برخی داروها نیز به کنترل این روند کمک میکنند.
راه‌های انتقال عامل بیماری
ویروس اچ آی وی از این راه‌ها ممکن است از یک فرد مبتلا به یک فرد سالم منتقل شود:
1.انتقال خونی، از راه تزریق فرآورده‌های خونی آلوده، استفاده از سرنگ مشترک (در معتادان تزریقی)، انتقال در کارکنان بهداشتی درمانی (Needle stick)
2.انتقال عمودی (از مادر به نوزاد) که شایعترین راه انتقال در افراد مبتلا بوده است.
3.انتقال جنسی، یکی از شایعترین راه‌های انتقال برقراری رابطه جنسی حفاظت نشده است. در صورت وجود بیماریهای آمیزشی احتمال انتقال بیشتر میشود.
به علت عدم ثبات این ویروس در هوای آزادانتقال از روشهایی همچون تماس پوستی و دهانی مشاهده نشده است.
پس از ورود اچ.آی.وی به بدن اولین علایم به صورت یک سندرم شبه سرماخورگی به همراه بزرگ شدن غدد لنفاوی عارض میشود که معمولاً این علایم بهبود یافته و ویروس به حالت نهفته در بدن باقی می‌ماند، این مرحله که در آن فرد حامل بیماری تلقی شده ولی علایمی نشان نمی‌دهد ممکن است تا ده سال و بیشتر به طول بیانجامد. در مرحله آخر این بیماری با نقص سیستم ایمنی به علت فعالیت بالای ویروی و کاهش لنفوسیتهای نوع تی در خون مشخص میشود که ایدز نامیده میشود. در این مرحله بدن در معرض عفونتهای فرصت‌طلب ناشی از باکتری، ویروس، قارچ و انگل‌هایی قرار میگیرد که در افراد سالم معمولاً به آسانی مهار میشوند. این بیماری تقريبا همهٔ سيستم هاي ارگانی بدن را درگير ميکند. همچنين افراد مبتلا ريسک بالايی برای ابتلا به سرطان‌های مختلف نظير سارکوم کاپوزی، سرطان گردن رحم و لنفوم دارند. بعلاوه، علايم سيستميک عفونت نظير تب، تعريق(خصوصا شب هنگام)، تورم غددلنفاوی، لرز، ضعف و کاهش وزن را دارند.
مرحله بروز ایدز
فرد مبتلا به اچ-آی-وی هنگامی به مرحلهٔ ایدز می‌رسد که شمار گویچه‌های سفید CD4+T آنقدر کم شود که نتوانند از پس انجام وظیفه معمولی خود برآیند. CD4+T یاخته‌های سفید خون هستند که واکنشهای ایمنی بدن را موزون و مهار میکنند. این دشواری اندک اندک در درازای هنگامی که شخص + HIV میباشد، پیشرفت میکند که ممکن است یک تا ۱۵ سال به درازی بکشد.[نیازمند منبع] البته افراد در درازای این مدت بسیار خوب و تندرست به نظر می‌رسند[نیازمند منبع] و احساس خوبی نیز دارند. ولی در این مدت شمار ویروس چند برابر میشود.[نیازمند منبع] بر پایه این تعریف ایدز هنگامی است که شمار سلولهای CD4+T به کمتر از ۲۰۰ شماره در هر میکرولیتر خون می‌رسد و یا هنگامی که بدن فرد دچار عفونتهای فرصت‌طلب بشود (که گاهی با بودن ۲۰۰ تا ۸۰۰ یاخته CD4+ رخ میدهد.
پیشگیری
از آنجا که تاکنون واکسن و یا علاج قطعی برای این بیماری کشف نشده‌است و در آینده نزدیک نیز امکان پذیر به نظر نمی‌رسد. مهمترین راه مبارزه با این بیماری پیشگیری و آموزش است.
گزارش سال ۲۰۰۷بانک جهانی در مورد ایدز در جنوبآسیا، شیوع بیماری ایدز را «شدید» اما «قابل پیشگیری» می‌داند.
برای پیشگیری از انتقال اچ‌آی‌وی، بهترین راه خودداری از برقراری رابطه جنسی با فرد مبتلا و یااستفاده از کاندوم‌های جنس لاتکس (نوعی پلاستیک) است.
ذرات با ابعاد اچ‌آی‌وی نمی‌توانند از کاندوم لاتکس عبور کنند و اگر به درستی و به طور منظم استفاده شوند شیوه کاملاً موثری در کاهش خطر انتقال بیماری محسوب میشوند. هرچند تنها شیوه صد در صد موثر خودداری کامل از آمیزش جنسی با افراد مشکوک به داشتن رفتارهای پرخطر است.
معتادان تزریقی می‌توانند با خودداری از مصرف سرنگ‌های مشترک خطر ابتلا به اچ‌آی‌وی را کاهش دهند.
روز جهانی ایدز
از سال ۱۹۸۸ به منظور افزایش بودجه‌ها و همچنین افزایش آگاهی، آموزش و مبارزه با تبعیض‌ها روز اول دسامبر هر سال به عنوان روز جهانی ایدز نامگذاری شد و هر ساله برای این روز، شعار خاصی نیز در نظر گرفته میشود، هدف عمده از این کار این است که به عموم مردم یادآوری شود که HIV از بین نرفته‌است و هنوز کارهای زیادی است که باید انجام شود.
در روز جهانی ایدز مردم لباسهایی مزین به روبان قرمز بر تن میکنند تا توجه و مراقبت در برابر HIV و ایدز را متذکر شده و به دیگران یادآور شوند که به تعهد و پایبندی و حمایت آنها مورد نیاز است.[۱]
هنگام رو در رویی با عفونت، دستگاه ایمنی بدن پادتن‌هایی فرآوری میکند که در خون گردش و به عوامل بیماری‌زا حمله میکنند. پادتن‌ها بر بسیاری از عوامل بیماری‌زا غلبه میکنند ولی درباره اچ.آی.وی با این که پادتن‌ها فرآوری میشوند ولی نمی‌توانند از تکثیر ویروس جلوگیری کنند و تنها وجود آنها در خون برای تشخیص ابتلاء بکار میرود.
در جریان عمومی‌ترین آزمایش‌ها برای تشخیص اچ‌آی‌وی، یک نوع خاص از پادتن‌ها یا همان پروتئین‌های ضدبیماری ردیابی میشود.
در چند هفته‌ای که ردیابی آلودگی بی ثمر و جواب آزمایش منفی است، فرد آلوده میتواند ویروس را به سایرین منتقل کند.
نکاتی در مورد آزمایش‌ها ایدز: هنگامی که تست الایزا برای ایدز مثبت شد باید الایزا با کیت دیگری دوباره تکرار شود . که اگر باز هم مثبت شد تست تایید ی با وسترن بلات می گیریم .اگر تست وسترن بلات منفی بود شاید فرد در دوران پنجره به سرمی برد یا الوده نیست.
مواردی هست که تست الایزا مثبت است ولی فرد ایدز ندارد مثلا خطای ازمایشگاه, همودیالیز, دریافت خون و فراورده‌های آن, تست RPR مثبت, مشکلات همراه از قبیل اختلالات اتوایمیون, مالتیپل میلوما, هموفیلی, هپاتیت الکلی, اعتیاد تزریقی, موارد افزایش IgG مثل کسی که واکسن آنفلوانزازده است.
موارد منفی کاذب الایزا مثل عفونت تازه و اولیه, بیماران با سیستم ایمنی ساپرس شده, و خطای آزمایشگاه میباشد.
بیماریهای مرتبط با اید
سیستم دفاعی بدن که از حمله ویروس صدمه دیده‌است، قوای خود را برای مبارزه با بیماری‌ها از دست میدهد و هر نوع عفونتی میتواند جان بیمار را تهدید کند. کسانی که به اچ‌آی‌وی دچار هستند در مقابل بیماری‌هایی مانند سل، مالاریا، ذات الریه، برفک، زونا، زخمهای بدخیم، سرطان، عفونتهای مغزی، عفونت شکم و خطر نابینایی آسیب پذیرتر میشوند. بیماران مبتلا به ایدز همچنین در مقابل آنچه به نام عفونتهای فرصت طلب معروف است آسیب پذیر هستند. این نوع از عفونت‌ها از باکتری‌های شایع، قارچها و انگل‌هایی نشات میگیرد که یک بدن سالم قادر به مبارزه با آنهاست، اما می‌توانند در افرادی که سیستم دفاعی بدن آنها آسیب دیده ایجاد بیماری کند و گاه آنها را از پا در آورند. همچنین در این گونه بیماران، درگیرشدن با پارواویروس B19 معمولا تشخیص داده نمی شود و منجر به کم خونی میشود.
داروها و درمان‌ها
در مجموع پنج دسته دارو وجود دارد که در مقاطع مختلف ورود و رشد اچ.آی.وی عمل میکنند:
بازدارنده‌های ورودی: این داروها به پروتئین‌های موجود بر سطح بیرونی ویروس اچ‌آی‌وی می‌چسبد و از پیوستن و ورود آن به سلول‌ها جلوگیری میکند. از این گروه تاکنون تنها یک نمونه از دارو، به نام "فوزیون (Fuzeon)، وارد بازار شده‌است.
بازدارنده‌های گیرنده کموکاین(Chemokine Coreceptor Antagonists): این داروها به نوعی پروتئین موجود بر سطح بیرونی سلولهای پذیرنده اچ.آی.وی می‌چسبد و از چسبیدن ویروس به سلول جلوگیری میکند . از این گروه تاکنون تنها یک دارو، به نام Maraviroc وارد بازار شده‌است.
داروهای مهارکننده ترانس کریپتاز معکوس نوکلئوزیدی(NRTI)(Nucleoside reversetranscriptase): این بازدارنده‌ها اچ‌آی‌وی را از نسخه‌سازی از ژن‌های خود باز می‌دارند مانند زیدوودین و لامیوودین .
داروهای مهارکننده ترانس کریپتاز معکوس غیرنوکلئوزیدی (NNRTI (Non-nucleosidereverse transcriptase): این بازدارنده‌ها نیز فرآیند نسخه سازی را مختل میکنند. آنها با چسباندن خود به آنزیمی که این فرآیند را کنترل میکند نسخه سازی را مختل میکنند مانند نوی راپین و افاویرنز.
داروهای مهارکننده پروتئاز (PI) (Protease): پروتئاز RT وانتگراز به صورت پلی پروتئین‌هایی سنتز میشوند که نیازمند شکافت پروتئاز میباشد و این داروها با مهار شکافت پلی پروتئین‌ها چرخه تکثیری ویروس را مسدود و موجب برخی اجزاء نابالغ و معیوب ویروسی میشوند مانند ساکی ناویر.
داروهای ضد ایدز باید به صورت ترکیبی مصرف شوند. معمولاً سه نوع داروی مختلف از دست کم دو دسته مختلف از داروها به طور همزمان به بیمار تجویز میشود. با تغییر شکل دادن اچ‌آی‌وی، برخی از نمونه‌های این ویروس در مقابل داروها مقاوم میشوند. بنابراین شانس کنترل اچ‌آی‌وی در صورت استفاده از چند دارو بیشتر خواهد بود. در برخی موارد از مبتلایان تازه، ویروسهایی ردیابی شدهاند که حتی پیش از آغاز معالجات در برابر داروهای موجود مقاومت نشان می‌دهند.
داروی ایرانی
پژوهشگران ایرانی داروی گیاهی ضد ایدز جدیدی با نام آیمود[۱۶] تولید کردند که به گفتهٔ مدیر این پروژه موجب تقویت سیستم دفاعی بدن در برابر این ویروس میشود و حاصل پنج سال تحقیق در این زمینه‌است.
درمان در حاملگی
حاملگی نباید مانع دریافت درمان‌های مناسب ضد رتروویروس شود۰ باید به مسائلی نظیر تغییرات فارماکوکینتیکی ناشی از حاملگی، عوارض جانبی احتمالی داروها روی جنین و اثربخشی یک رژیم داروئی در کاهش میزان انتقال پری ناتال ویروس، توجه داشته باشیم.
تصمیم گیری در مورد درمان بایستی با مشاوره، انجام شود۰ زیدوودین و لامیوودین، فارماکوکینتیک مشابه دارند و زیدوودین عوارض خاصی در جنین ایجاد نمیکند ولی در مورد سایر داروها مطالعات کافی انجام نشده است۰ افاویرنز نبایستی مورد استفاده قرار گیرد چون در حیوانات تراتوژن واقع شده‌است ۰ زیدوودین میزان انتقال را تا ۷۰٪ کاهش میدهد۰ این دارو از هفته ۱۴ تا ۳۴ حاملگی به میزان ۲۰۰ میلی گرم سه بار در روز یا ۳۰۰ میلی گرم دو بار در روز داده می‌شودو پس از زایمان به مقدار ۲ mg/kg در طی یکساعت و سپس انفوزیون مداوم ۱ mg/kg در ساعت تا زمان وضع حمل ۰ دوز این دارو برای نوزاد ۲ mg/kg خوراکی هر ۶ ساعت تا ۶ هفتگی تجویز میشود، در این صورت میزان انتقال از ۶/۲۲٪ به ۶/۷٪ کاهش داده میشود.
نوزادان را بایستی پس از ۴۸ ساعت ، ۱۴ روز و ۲-۱ ماه و ۶-۳ ماه آزمایش نمود و درصورت مثبت بودن رژیم آنتی رتروویرال به صورت ترکیبی داده شود
بسیاری از مبتلایان به ایدز از بیماری خود ناآگاهند.. کمتر از یک درصد از جمعیت شهری آفریقا که از نظر جنسی فعال هستند آزمونِ اچ‌آی‌وی داده‌اند و این نسبت در منطقه‌های روستایی از این هم کمتر است. همچنین تنها نیم درصد از زنان بارداری که از امکانات بهداشت شهری بهره میگیرند، آزمایشِ اچ‌آی‌وی داده و نتیجهٔ آزمایش خود را دریافت نموده‌اند. افزون بر آن، این نسبت برای بهداشت روستایی از این هم پایین‌تر است.
بدنامی
ایدز تنها یک مشکل بهداشتی نیست، بلکه یک مشکل اجتماعی و فرهنگی نیز هست، این بیماری تابو تلقی میشود و با هاله‌ای از شرم و منع‌های اخلاقی و فرهنگی همراه است که این موضوع مانع از اعلام بیماری از سوی افراد شده و همین مساله منجر به پنهان ماندن بیماری، طی نشدن پروسه درمان و در نتیجه شیوع سریع آن میشود. .
به علت پیش داوری و ترس از سرایت بیماری، این بیماران درمورد انتخاب مسکن، شغل، مراقبت‌های بهداشتی و حمایت عمومی مورد تبعیضقرار میگیرند. رفتارهای نامناسب و تحقیرآمیز موجب انزوای بیمار گشته، فرصت آموزش را از وی میگیرد. وحشت از مرگ، وحشت طرد و تنهایی و انگ اجتماعی، اخراج کارگران مبتلا و بدنامی از طرف دوستان و خانواده سبب میشود افرادی که گمان میکنند ممکن است آلوده باشند، وضعیت خودشان را تا جایی که مقدور است مخفی نگه دارند که این خود موجب گسترش آلودگی است.
بازی بسکتبال توسط دو تیم انجام می پذیرد که هر تیم شامل ۵ بازیکن می باشد، هدف آنها عبور دادن توپ از حلقه و ممانعت از گل زدن تیم مقابل است. اندازه زمین بسکتبال باید (۲۸*۱۵) یا (۲۶*۱۴) یا (۲۴*۱۲) باشد و ارتفاع زمین بازی تا سقف سالن باید هفت متر باشد.
تمامی خطوط زمین باید ۵ سانتیمتر عرض داشته باشد: شعاع دایره ها باید ۰۸/۱ متر باشد. اندازه تخته باید ۱۸۰ * ۰۵/۱ متر باشد که با فاصله ۰۹/۲متر از سطح زمین نصب می گردد.
یک بازی بسکتبال با یک سر داور و یک داور، منشی، وقت نگهدار مسؤول ۲۴ ثانیه، مسؤول تابلو و یک ناظر فنی مسابقات برگزار می شود. بازی بسکتبال با ۵ بازیکن شروع می شود و با دو نفر هم می توانند ادامه دهند کمتر از دو نفر بازی انجام نمی شود. بازی در چهار پریوت ده دقیقه ای انجام می شود. بین ده دقیقه اول و دوم یک وقت دو دقیقه استراحت و بین ده دقیقه دوم و سوم که نیمه اول هم نامیده می شود یک وقت ده تا پانزده دقیقه استراحت و بین ده دقیقه سوم و چهارم یک وقت دو دقیقه ای استراحت انجام می شود. تایم استراحت هر ده دقیقه، یک تایم استراحت یک دقیقه ای و ده دقیقه آخر تیمها می توانند از دو تایم استراحت یک دقیقه ای استفاده نمایند.
۲- تخلف ها: سه ثانیه: زمانی که تیمی توپ را در اختیار دارد نباید هیچ یک از بازیکنان آن تیم بیش از سه ثانیه در منطقه ذوزنقه تیم مقابل توقف نمایند. تمامی خطوط منطقه ذوزنقه جزء منطقه محدوده محسوب می شوند .
هشت ثانیه: زمانی که بازیکنی مالکیت توپ را در زمین دفاعی خود در اختیار می گیرد بایستی در عرض هشت ثانیه توپ را از زمین خارج کرده و به زمین حمله ببرد.
۲۴ ثانیه: اگر تیمی مالک توپ شده باشد. باید در عرض ۲۴ ثانیه توپ را وارد حلقه حریف بکند یا به طرف حلقه تیم مقابل شوت بزند در زدن شوت توپ باید حتماً به حلقه بخورد تا ۲۴ ثانیه صفر شود اگر توپ به تخته بخورد ۲۴ ثانیه ادامه می یابد و اگر توپ توسط تیم مقابل اوت شود باز هم ۲۴ ثانیه ادامه می یابد. ۲۴ ثانیه موقعی صفر می شود که ۱- خطا صورت بگیرد ۲- بازیکن تیم مقابل با پا توپ را به اوت بیاندازد. اگر دستگاه ۲۴ ثانیه بوق بزند و توپ از دست بازیکن رها شده و در هوا باشد، اگر گل شود گل قبول می باشد. اگر در هوا با دست بازیکنی لمس شود و گل شود گل مردود می باشد .
رانینگ: موقعی که بازیکن توپ را در دست گرفته و یک یا دو گام به اطراف برود، رانینگ نام دارد.
پای پیوت: اگر بازیکنی توپ را در دست داشته و یک پا را ثابت و پای دیگر را به هر طرف که بخواهد به حرکت در آورد پای ثابت را پای پیوت می گویند. اگر بازیکنی با توپ با دو پا همزمان به زمین بیاید هر دو پای او پای پیوت می باشد. اگر یک پای خود را بلند کند پای دیگر به عنوان پای پیوت خواهد بود.
۳- خطاها: خطای شخصی: ۱- بلاک کردن ۲- شارژ کردن ۳- دفاع از پشت سر ۴- تماس با دست ۵ –نگهداشتن ۶- استفاده غیرقانونی از دستها ۷- هل دادن ۸- اسکرین غیر قانونی خطای شخصی در تمامی حالات جهت بازیکن خاطی اعلام می شود.
خطای طرفین: خطایی است که دو بازیکن مخالف روی همدیگر در یک زمان انجام می دهند.
خطای غیر ورزشی: خطای شخصی است که به طور عمد روی بازیکن با توپ و یا بدون توپ صورت می گیرد و جریمه آن دو پرتاب آزاد و مالکیت توپ از وسط زمین می باشد.
دیسکالیفه: هرگونه خطایی خارج از روحیه ورزشکاری را با دیسکالیفه (اخراج از زمین بازی) جریمه و دو پرتاب آزاد و مالکیت توپ از وسط زمین به حریف داده می شود.
خطای فنی: خطایی است که بدون برخورد بازیکن بوجود می آید. جریمه آن یک پرتاب آزاد با مالکیت توپ از وسط زمین می باشد. خطای فنی برای بازیکن ذخیره دو پرتاب آزاد با مالکیت توپ و خطای فنی برای مربی و همراه تیم دو پرتاب آزاد و مالکیت توپ است.
خطای تیمی: در هر ده دقیقه، تیمی که خطاهای انجام شده آن بیش از ۴ خطا باشد، خطای تیمی محسوب می شود و جریمه آن دو پرتاب آزاد توسط بازیکنی که خطا روی آن اتفاق افتاده است انجام می شود.
اما چند خطای دیگر:۱ –دبل الف : اگر توپ را دو دست دریبل بزنیم ، مرتکب خطای دبل شدیم .
ب : اگر در دریبل زدن توپ بالاتر از سینه آید ، دبل محسوب می شود که جریمه ی آن تعویض مالکیت توپ است .
ج : اگر توپ را روی زمین بغلتانیم و پیش بریم .
۲ –نیمه :در صورتی که توپ را از زمین خود به زمین حرف منتقل کنیم ، دیگر حق برگشت توسط ما وجود ندارد در غیر اینصورت خطای نیمه اعلام می گردد .
۳ –سد :اگر بازیکن مدافع در جلوی بازیکن صاحب توپ که لی آپ یا سه گام می رود ساکن نایستد و ضربه بزند ، خطای سد اعلام می شود . این خطا ، عکس حطای شارژ می باشد .
۴- رانینگ :این خطا در چند مرحله ی مختلف گرفته می شود : الف : دویدن با توپ بدون دریبل بیش از یک گام
ب : برداشتن گام اضافه در سه گام ، لی آپ و پاور موو ( Power move )
ج : برداشتن گام ریز در سه گام بطوری که قابل تشخیص نباشد
د : کشیده شدن پا روی زمین برای فاصله ی بیش از ۵ سانتی متر در هر حرکت
ه : پرش با توپ و برگشت به زمین بدون رها کردن آن . برای مثال بازیکنی که به قصد شوت ، پرش جفت می کند اگر به زمین برسد و هنوز توپ را رها نکرده باشد ، رانینگ کرده .
و : اگر بازیکن در اوت ، هنگام پرتاب اوت با توپ حرکت کند .
خطای پیک :اگر در پیک دادن به بازیکن خودی ، حریف را هل دهیم یا دستها حرکت کند .
خطای پا :دفع و حرکت توپ به وسیله ی پا .
خطای اوت و پرتاب آزاد :در صورتی که پا از محدوده ی مجاز خارج شود این خطا رخ می دهد .
خطای اسلم دانک :این خطا صرفاً در ایران اجرا می شود و منوط به هنگامی است که بازیکنی اسپک یا اسلم دانک اجرا کرده و بعد از آن به حلقه آویزان شود .
شایان ذکر است که خطای فنی همان خطای Technical ( تکنیکال ) مبیاشد .
هر تیم پس از انجام ۴خطا در هر ۱۰ دقیقه ، جریمه ی خطای تیمی میگیرد .
صحیح آن اینست که پس از هر ۵ خطای تیمی آن هم در هم پریود دو پرتاب به تیم مقابل داده می شود و این جریمه در مسابقات دانشگاه های آمریکا ( NCAA ) به دلیل اینکه زمان بازی در دو وقت ۲۰ دقیقه ای صورت می پذیرد ، تفاوت دارد و این قانون فقط مشمول بازیهای برگزار شده به سبک NBA و FIBA می باشد .
عموماً چوبهای سخت به خوبی و به آرامی میسوزند و ذغالهای بادوامی را به جا میگذارند. درختهای آنها پهن برگ هستند. برگ اکثر آنها در پاییز می ریزد. چوبهای سخت لزوماً همیشه محکمتر و مقاومتر از چوبهای نرم نیستند.
چوب نرم
آتش تولید شده آنها دارای حرارت زیادی است ولی عمر کوتاه دارد. این درختها برگهای سوزنی دارند. اکثراً همیشه سبز هستند (در پاییز برگهایشان نمی ریزد)، البته غیر از انواع کاج اروپایی، سرو و سیاه کاج با میوه های مخروطی شکل.
چوب مناسب آتش
باید از موارد زیر اطلاع حاصل کنید:
حرارت تولیدی انواع مختلفی از چوبها هر چوب سبز و تازه چگونه میسوزد؟
ذغال کدامیک بادوام بوده و چه چوبی سریعاً به خاکستر تبدیل میشود؟
آتش گرفتن چه چوبی با جرقه همراه است؟
این امر میتواند باعث سوراخ شدن کیسه خواب، لباسها و چادر شده و یا منجر به آتش سوزی در جنگل شود.
درجه سختی انواع چوب در ایجاد برش درجه سهولت و سرعت در آتش گرفتن.
خشکاندن چوب
از قطعه قطعه کردن یک درخت سبز و زنده چوب سبز بدست می آید. یعنی هنوز شیره گیاهی در سلولهای آنها وجود دارد. و وقتی که این چوبها خشک میشوند به آنها کنده گفته میشود که این نوع چوب معمولاً آتش بهتری ایجاد میکند. زمان خشک شدن چوب هر درخت به سن درخت هنگام قطع شدن (درختان پیرتر شیره کمتری دارند)، فصل بریده شدن و آب و هوای منطقه رشد درخت بستگی دارد. مدت زمان متوسط برای خشکاندن چوب درختان سیب، بلوط و گردوی آمریکایی تقریباً یک سال و (زیر تابش نور خورشید تنها چند ماه) میباشد.
چوب سبز: این چوبها هنوز خشک نشده اند. همه چوبها خاصیت خشک شدن را ندارند پس نمیتوان از آنها به عنوان سوخت استفاده کرد. از چوبهای سبز میتوان به عنوان بازتابنده و یا محافظ ظروف استفاده کرد.
چوب خشک: انقباض سبب میشود این چوبها از مرکز دچار ترک خوردگی شوند ولی این مسئله به این معنی نیست که الزاماً راحت تر تکه تکه میشوند. خاصیت تکه تکه شدن هر چوب به مشخصات آن برمی گردد.
چرا چوب میسوزد؟ … تغییرات شیمیایی
برای اینکه مقادیر مختلف چوب بسوزد به میزان کافی اکسیژن و حرارت کافی نیاز هست. درصورت فقدان یکی از این عوامل چوب آتش نخواهد گرفت. میزان اکسیژن مورد نیاز و دمای مورد نیاز بنا به نوع چوب متغیر است. تغییر و تحولات شیمیایی در داخل چوب، در غیاب اکسیژن و با درجه حرارت بالا اتفاق می افتد که درنتیجه چوب شکسته شده، گازهایی آزاد میشوند که باعث آتش گرفتن بیشتر چوب میشود. هرچه درجه حرارت بیشتر باشد میزان گازهای تولیدی بیشتر است.
چوبهایی که به آتش اضافه میشوند، قبل از آتش گرفتن به دمای ۲۸۲ سانتی‌گراد می‌رسند. درعین حال تحولات درونی شیمیایی گازهای ذکر شده را آزاد کرده و درنتیجه چوبها آتش میگیرند. گازها برای سوختن اکسیژن کافی و درجه حرارت ۵۳۷ درجه سانتی‌گراد. یک جرقه برای شعله ور شدن این گازها کافیست.
ذغال سنگ
ذغال سنگ انباشته ای از باقیمانده گیاهان است که هزاران سال در باتلاقها و لجنزارها روی هم جمع شده اند. کمبود اکسیژن مانع تجزیه کامل باقیمانده گیاهان میشود. ذغال سنگ را میتوان با تراشیدن، مانند قالبهای برفی، از زمین جدا نمود. در طول زمان استخراج (برداشت ذغال سنگ) به سرعت خشک شده و قابل استفاده میشود. در مناطق مختلف دردسترس است. از آن برای ساختن آتش، به خصوص در زمانهای گذشته، استفاده میکردند.
انتخاب صحیح چوب
مشخصات درختان مختلف جهت درست کردن آتش
نوع مثال مشخصات ویژه
چوبهای نرم وقتی که خوب خشک شوند به عنوان سوخت برای پخت و پز استفاده میشوند. به راحتی می شکنند و خراش برمیدارند و زود آتش میگیرند. چوبهایی که کنار نهرها و رودها میرویند از این دسته هستند. پس از چوبهای شناوری که از آب میگیریم میتوان به عنوان سوخت استفاده کرد.
چوبهای نرم کاج سفید، به سرعت آتش گرفته و سریع خاموش میشوند.
صنوبر، لاله درختی
کاجها به خاطر چوب سختی که دارند به عنوان سوخت مورد استفاده قرار میگیرند درصورت خشک بودن مناسب اند.
سیاه کاج
انواع کاج میلاد یک سوخت ضعیف است و از آن به عنوان آتش گیر استفاده میشود، شعله اولیه آن برای درست کردن آتش مناسب است.
انواع کاج سیاه وقتی که خشک هستند بسیار زود آتش میگیرند، ولی موقعی که خیس هستند به سختی آتش میگیرند.
انواع کاج زرد خوب میسوزند چون شیره داخلی آنها به جای اینکه مایع باشد حالت صمغی دارد.
بلوط قرمز برای سوخت باید از تکه های کوچک آن استفاده کرد.
مشخصات درختان مختلف جهت درست کردن آتش
نوع مثال مشخصات ویژه
چوب سخت گردوی آمریکایی آتش با حرارت بالا و ماندگاری زیاد،
بهترین چوب (چه سبز و چه خشک)، که ذغال سنگ سخت با گرمای بالا
شاه بلوط، درخت آهن، به جا میگذارد.
مانگویی، لاله درختی.
ذغال اخته، سیب جنگلی میسوزد و خاکستری سفید رنگ از
بلوط سیاه خود به جای میگذارد.
شاه بلوط خشک و آتشی با حرارت بالا دارند، جرقه های
سپیدار زرد زیادی ایجاد میکنند، از خود ذغال به
نمیگذارند مانند بالا آتش با حرارت زیاد، جرقه زیاد، بدون ذغال
افرای شکری زود آتش میگیرند، شعله خوب ذغال خوب دارد.
اقاقیا، شاه توت جهت انبار کردن مناسب است، به راحتی بریده میشود و وقتی که سبز است به راحتی میشکند، شاخه های نازک آن به خوبی میشکند و به آرامی میسوزد.
زبان گنجشک به راحتی بریده میشود، برای حمل نسبت به سایز چوبهای سخت سبکتر است، خشک آنبه خوبی آتش میگیرد شعله آن آبی و با دوام است.
خیار و شاه بلوط هندی خشک آن سوخت خوبی است و نمی شکند.
سپیدار شمالی خشک آن حرارت بالایی دارد و تقریباً دود نمیکند، بادوام است. لوازم پخت و پز را سیاه نمیکند پس مناسب این کار است.
توسکا به آسانی آتش میگیرد ولی دوام ندارد.
نارون سفید و قرمز آتش آنها بسیار ضعیف است.
روش چیدن چوبها برای داشتن آتش ایده آل
اگر چوبها به هم نزدیک باشند: در این حالت آتش دچار کمبود هوا میشود و درجه حرارت افت کرده و خاموش میشود. دمیدن هوا و حد فاصل بین چوبها به بقای آتش کمک میکند. اگر چوبها را روی صفحه فلزی مشبکی قرار دهیم عبور هوا از زیر این شبکه باعث شعله ور شدن دوباره چوبها میشود.
فاصله مناسب: تعادل مناسب بین هوا و حرارت باعث میشود آتش خوبی داشته باشیم. هر چه چوبها بهتر بسوزند، فضای بین آنها بیشتر میشود و باید کم کم چوبها را به هم نزدیکتر کنیم و در مواقعی هم تعداد چوبها را بیشتر کنیم تا آتش خاموش نشود.
تکه تکه کردن چوب: چوبهای تکه تکه شده برای افروختن آتش بسیار مناسب هستند زیرا به راحتی آتش گرفته و به راحتی می سوزند.
فاصله زیاد: در این حالت گرمای آتش از بین میرود، چون درجه حرارت برای یک آتش خوب مناسب نیست و آتش به تدریج خاموش میشود.
ذغال یا چوب؟
مزایای چوب: راحت تر میسوزد، به راحتی حمل میشود. تمیزتر است و بوی حاصل از آتش آن بسیار مطبوع است.
مزایای ذغال: نسبت به حرارت و گرمایی که میدهد جای کمتری را میگیرد و حجم مشخصی از آن به مدت زیادی میسوزد. حرارت آن خیلی هدر نمی رود، لذا توصیه میشود برای ایجاد حرارتی ملایم و یکنواخت از ذغال استفاده شود.
ذغال چوب
ذغال چوب حرارت بالایی دارد. دود نمیکند و کمترین وزن را به عنوان سوخت داراست. چوبی که در مجاورت هوای مناسب بسوزد کاملاً آتش میگیرد و اگر هوا محدود شود، دود نمیکند. در این مواقع آتش به اصطلاح خفه شده و چوب به ذغال تبدیل میشود. برای درست کردن ذغال، چوبها را به صورت متراکم و درون گودالی قرار دهید سپس روی آن را با خاک بپوشانید و از چند جای مختلف آنها را آتش بزنید و با محدود کردن هوا سعی کنید آتش ملایم شود. در دمای ۵۰۰ فارنهایت (۲۶۰ سانتی گراد) فرایندهای شیمیایی باعث میشود که درجه حرارت چوبهای درحال سوختن افزایش یابد که این امر مصرف هوای اطراف چوبها را بالا برده و کم کم آنها را به کربن تبدیل میکند. این روند شاید روزها طول بکشد، که البته به سوخت مصرفی برای سوزاندن چوبها بستگی دارد. پس از اتمام فرآیند ذغالها را در همان گودال سرپوشیده نگهداری میکنیم چون در مجاورت هوا امکان دارد دوباره شعله ور شوند و به خاکستر تبدیل شوند. کیفیت این نوع ذغال بستگی به نوع چوب مصرفی اولیه دارد.
چوبهای ریشه دار زیرفون، زبان گنجشک، چوبهای قابل آتش گرفتن
سپیدار، تبریزی، استفاده به عنوان کنده پشت آتش،
سپیدار زرد، لاله درختی، کنده های جانبی آتش، و برای پخت
ساسافراس، ترشک درختی، و پز و به عنوان نگهدارنده ظرف
چنار و بلوط درختی. غذا بر روی آتش مناسب هستند.
کنده های مرده کاج. باید بدانیم که اگر پوست خارجی آن آتش نگیرد زبانه میکشد و به سرعت خاموش میشود مگر اینکه از مقادیر زیادی مواد سوختی استفاده کرد.
چوب سبز. در پاییز و زمستان بهتر میسوزند چون شیره آنها کمتر است. درختانی که درکنار آب رشد کرده اند به سختی میسوزند. درختانی که در ارتفاع زیاد و مناطق خشک می رویند بهتر از درختانی که در خاک مرطوب می رویند، می سوزند.
شاه بلوط. اگر در قطعه های کوچک بریده شود به خوبی می سوزد.
چوبهای آتشن سرو سفید، به صورت ذغالهای مرده می سوزند،
شاه بلوط. به طوریکه هیچ شعله ای ندارند و
بودار هستند و می ترکند.
اقطی، سرو قرمز، شوکران، چوبهایی که دیر آتش میگیرند.
ساسافراس، لاله درختی، بکان
و صنوبر.
کاجهای نرم. چوبهایی که دیر آتش میگیرند.
راش، بلوط و گردوی آمریکایی. هنگام سوخت می ترکند.
چوبهای ریشه دار زبان گنجشک ابی، اقطی، بلافاصله روشن میشوند و زود
گیلاس، نارون، افرا، چنار، خاکستر میشوند.
نارون قرمز و شوکران.
گردوی آمریکایی، زان، افرا، به سختی تکه تکه میشوند.
نحان و نارون
وقتی سبز هستند به راحتی
تکه تکه میشوند.
حمل چوبهای نیم سوز
درصورت نبودن کبریت میتوان برای روشن کردن آتش از چوبهای نیم سوز استفاده کرد. محفظه هایی که برای این کار میتوان استفاده کرد: قوطی حلبی، شاخ حیوانات، محفظه های ساخته شده از پوست درختان و یا جعبه ای از چوب سخت درختان. برای این کار محفظه را با خاک نرم پوشانده و روی آن را با خاک برگ بپوشانید. هر از چند گاهی چوبهای نیم سوز را بررسی کنید و درصورت نیاز آنها را بدهید تا از شدت افروختگی آنها کاسته نشود. اگر به خوبی از آنها نگهداری کنید شاید بتوانید تا چندین روز چوبها را با خود حمل کنید.
خاک برگهای روی چوبها مانع رسیدن هوا به چوبها میشود از جهتی مقداری هوا باید به این نیم‌سوزها برسد و اگر نه به زودی خاموش میشوند.
چوبهای پوسیده
انرژی ذخیره شده در چوبهای پوسیده کاهش می یابد. چوبهای پوسیده خشک به سرعت آتش گرفته و می سوزند ولی حرارت آنها محدود است. از تراشه های روی چوبهای پوسیده میتوان به عنوان آتش گیرانه استفاده نمود. فرآیند پوسیدن توسط قارچ، با کمک اکسیژن هوا، رطوبت و دمای ۶۰ تا ۹۰ درجه فارنهایت صورت میگیرد. چوبهای کاربردی در منازل به دلیل خشک بودن نمی‌پوسند.
روستای گلستان که از توابع شهرستان طرقبه می باشد، علاوه بر جاذبه های طبیعی و ییلاقی، دارای جایگاه مذهبی بوده و آستان متبرکه امامزادگان سید ناصر و سید یاسر (ع) در ابتدای ورودی به این روستای زیبا قراردارد.
بنا بر برخی متون تاریخی این امامزادگان از برادران بدون واسطه امام رضا (ع) می باشند که پس از عزیمت آن امام به خراسان به همراه انصار و برادران خود به این سرزمین هجرت نمودند.
در صورتی که به مشهد مقدس سفر کردید در کنار زیارت حرم مطهر امام هشتم (ع) به زیارت آرامگاه امامزادگان سید ناصر و سید یاسر هم تشریف ببرید .
تاریخچه امامزادگان سید ناصر و سید یاسر (ع)
به درستی روشن نیست اولین بنای بقعه بر مزار امامزادگان سید ناصر و سید یاسر (ع) مشهد در چه زمانی و در کدام دوران اسلامی بنیان شده است اما بر اساس بررسی اسناد تاریخی تا سال ۱۳۴۲شمسی محل مزار منحصر به بقعه های گلی بوده که به همت خیرین به تدریج به شکل امروزی خود رسیده است.
اکنون این آستان متبرکه مشتمل بر بنایی جدید با نمای امروزی با کاشی های معرق است که در میان فضای داخلی دو ضریح فلزی بسیار زیبا بر روی مضجع شریف امامزادگان سید ناصر و سید یاسر (ع) مشهد نصب گردیده است.
اخیرا این مکان با افزایش فضاهای گوناگون توسعه و گسترش بسیاری یافته است. این مکان در حال حاضر علاوه بر زائرین ایرانی، پذیرای مسافران از کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس بوده و یکی از اماکن زیارتی – مذهبی مهم شهر مشهد به شمار می‌آید.
آستان متبرکه امامزادگان سید ناصر و سید یاسر (ع) مشهد مشهد در بین اهالی این شهر به امامزاده یاسر ناصر معروف است و اغلب با این عبارت از این زیارتگاه نام می برند .
آدرس امام زاده یاسر ناصر :
برای رفتن به آستان متبرکه امامزادگان سید ناصر و سید یاسر (ع) مشهد می توانید از خط یک مترو مشهد استفاده نمایید و در انتهای وکیل آباد از مترو پیاده شده و با تاکسی عازم این محل شوید .
آدرس امام زاده یاسر ناصر ابتدای جاده طرقبه می باشد .
امامزاده یاسر ناصر در روزهای تعطیل و شلوغ هفته از جمله پنج شنبه بعد از ظهر و جمعه بدلیل شلوغی ورودی طرقبه نسبت با سایر روزها شلوغ تر است .
در صورتی که به زیارت امام زاده یاسر ناصر تشریف بردید حتما از منطقه ییلاقی خوش آب و هوای طرقبه و شاندیز هم بازدید کنید و از فضای سر سبز و آب و هوای خنک و لذت بخش این منطقه لذت ببرید .
در کنار امام زاده یاسر ناصر مغازه ها و فروشگاه های فروش لوازم سنتی و دستی قرار دارد که خالی از لطف نیست از آنها نیز دیدن کنید و اگر تصمیم به خرید سوغات مشهد را دارید از این فرصت استفاده کافی را ببرید
دو گونه توسکاي قشلاقي و ييلاقي به نام هاي علمي Subcordate Alnusو Glutionose Alnuseدر ايران وجود دارد. نام هاي محلي توسکا، تسکا و توسه است.
چوب درون نامشخص، رنگ کرم مايل به قرمز، دواير ساليانه پهن با حدود نسبتا مشخص و موجدار در مقطع عرضي و پره چوبي آجري شکل قرمز رنگ در مقطع شعاعي و دوک هاي ظريف (پره ها) در مقطع مماسي از خصوصيات ظاهري چوب است. چوبي نيمه سنگين تا سبک است که به دليل پرداخت و رنگ پذيري شکاف خوري و ابزار خوري خوب در صنعت مبلمان مصرف دارد ولي کم دوام بوده که البته در آب دوام قابل توجهي دارد. بيشترين ميزان فروش را در بازار چوب فروشان پس از راش را داراست که البته در حال حاضر مهمترين مورد مصرف آن طبق آمار موجود در کارخانجات تخته لايه سازي آن در برابر آب در ساختن بناهاي آبي نيز مصرف ميشود. قيمت چوب توسکا به صورت الواري در سال بوده است.
راش : Brich
نام علمي اين چوب Fagus orientalisنام فارسي و بومي راش و مرس و نام انگليسي آن Beechاست. از خواص ظاهري چوب راش درون نامشخص و به رنگ کرم مايل به قرمز است.
دواير ساليانه فشرده و در نتيجه در مقاطع طولي داراي خطوط کم و بيش مشخص ناشي از آن است. از بارزترين خصوصيات شايد بتوان به پره هاي چوبي در مقاطع طولي اشاره کرده که در مقطع شعاعي به پرمگس و در مقطع مماسي به دوک معروفند و اين پره ها به صورت لکه هاي قرمز ديده ميشود. چه بسا گاهي اين پرمگس هاي زيبا عيب محصوب ميشوند چرا که به عقيده نجاران اين بخشهاي چوب پس از رنگ کاري سياه ميشوند. گونه راش چوبي نيمه سنگين و داراي بافتي همگن و تقريبا مقاوم در برابر حشرات و قارچهاست. گرده بينه هاي درجه 1 و 2 راش در ايران بيشتر به مصرف کارخانجات روکش و تخته لايه مي رسد و گرده بينه هاي درجه 3 پس از تبديل به الوار به بازار تهران (پل چوبي) روانه مي شوند. بنا به اطلاعات بازار ميزان تفاوت قيمت آن در 6 ماهه نخست در بازار تهران بوده است. به دليل بافت همگن و درجه سختي مناسب اين چوب بيشترين تقاضا را براي خريد به منظور تهيه مبل در بازار دارد. همچنين به دليل قابليت آغشتگي با انواع محلولهاي حفاظتي بيشترين گونه مصرفي در کارخانه هاي اشباع است. البته اخيرا گونه هاي خارجي راش از طريق آذربايجان وارد ايران شده است که بنا به ادعاي مبل سازان و فرشندگان چوب کيفيت چوب راش ايراني را ندارد ولي به دليل ابعاد و رطوبت مناسب تخته ها ميزان ضايعات کمتري، در امر فرآيند توليد دارد.
ملچ
چوبي به رنگ قهواي مايل به قرمز است و گاهي اوقات رگه هاي سبز رنگي در آن ديده ميشود. چوبي درشت بافت، نيمه سخت و نيمه سنگين، نسبتا بادوام و در برابر ضربه بادوام و نسبت خمش مقاوم است. از اين چوب بيشتر در ساختمانهاي چوبي، ساخت مبلمان، روكش، قايق سازي، وسايل ورزشي، در و پنجيره و تخته لائي استفاده مي شود .
افرا : Maple
اين خانواده داراي گونه هاي مختلفي در ايران است از جمله ميتوان افرا پلت، افرا شيردار و کيکم را نام برد. بزرگترين و فراوان ترين افراي ايران اپلت با نام علمي insigne Bossoو نام انگليسي Mapleاست.
اين گونه چوب درون نامشخص، چوب سفيد مايل به کرم با درخشندگي کم و بيش صدفي دارد. دواير ساليانه به دليل فشردگي چوب تابستانه در مقطع عرضي کاملا مشخص و در مقطع مماسي نقوش مواج و در مقطع عرضي نقوش رگه اي مانند ايجاد کرده است که پره هاي چوبي ظريف و قهوه اي رنگ و براق در دو مقطع مختلف طولي به صورت لکه ها و دوک ها نمايان است. چوبي نيمه سنگين با پرداخت آسان و هم کشيدگي کم باعث شده تا در صنعت مبلمان و روکش گيري جايگاه ويژه اي داشته باشد.
گردو
چوبي ريز بافت، به رنگ خاكستري مايل به قهواي تيره و داراي نقوش زيبا و نسبتاً با دوام است. اين چوب نيمه سنگين و نيمه سخت و در مقابل فشار، خمش و كشش مقاوم است. از اين چوب بيشتر در كارهاي هنري و تزييني، تهيه روكش، خراطي ساخت مبلمان، ساخت الات موسيقي، قنداق تفنگ، مجسمه سازي، منبت كاري و معرق كاري استفاده مي شود.
چنار
چوبي به رنگ سفيد روشن تا قرمز مايل به قهوه اي است كه لكه هاي قهوه اي صدفي دارد . چوبي است نيمه سخت وسنگين و با دوام كه از آن براي ساخت دربهاي اماكن متبركه، دسته ابزار، صندلي، غربال، صندوق استفاده مي شود.
بلوط
چوبي به رنگ قهوه اي روشن تا تيره، درشت بافت و با دوام است. اين چوب نسبتاً نيمه سخت و نيمه سنگين تا سنگين است و در برابر سايش مقاومت زيادي دارد و بهترين چوب براي پاركت، ساخت مبلمان تهيه روكش، تراورس را آهن، مدل سازي است.
تبريزي
اين چوب به رنگ سفيد تا كرم روشن است و اغلب لكه هاي سياه رنگ و يا قهوه اي دارد. چوبي است نسبتاً نرم، سبك كه دوام زيادي ندارد و كار با آن آسان است. براي ساخت كاغذ سازي، كبريت سازي، جعبه سازي، ادوات كشاورزي از آن استفاده مي شود
ممرز
چوبي ريز بافت به رنگ سفيد تا سفيد مايل به كرم و سخت و نيمه سنگين است . اين چوب در مقابل ضربه و سايش مقاومت دارد و در كاغذ سازي، تخته خرده چوب سازي، تخته فيبر، واگن سازي، دسته ابزار، چوبهاي تونلي از آن استفاده مي شود.
كاج ايراني
واژه چوب روسي در بازار چوب ايران به هر نوع چوب سفيد رنگ وارداتي از روسيه تلقي ميشود و کاربرد آن هم چندان تفاوتي نمي کند در حاليکه اين چوب سفيد خود شامل گونه هاي کاملا متفاوت چون نراد، نوئل و انواع کاجها مي شوند.
همچنانکه گفته شد يکي از گونه هاي چوبي که به چوب روسي معروف است Abiesيا نراد است که نام رايج آن در دنيا Firو Sapenاست.
اين چوب فاقد درون چوب مشخص و به رنگ سفيد مايل به قرمز، فاقد مجاري صمغي، راست تار، سبک، واکشيدگي و همکشيدگي کم، قابليت ترک خوردن کم هنگام خشک شدن، بسيار خوش کار، سنباده خوري خوب، ميخ خوري و پيچ خوري عالي هستند ولي با وجود تمام مزايا به راحتي در مقابل قارچها دچار مرض لکه آبي يا لکه قرمز ميشوند از استحکام آن مي کاهد. حشرات نيز علاقه زيادي به لانه گزيني و تخم گذاري در آن دارند و بايد توجه داشت که چوبها داراي رگه قرمز به هنگام خشک شدن کاملا تاب بر مي دارند.
اين چوب به علت سبکي و ضريب الاستيته بالا از بهترين چوبها براي اسکلت ساختمان هاست. الياف بلند و خمير سفيد آن در کاغذسازي مصرف فراوان دارد. در ايران اين چوب غالبا در صنايع مبلمان استفاده مي شود.
نراد
چوبي به رنگ سفيد تا سفيد مايل به كرم تا قهوه اي مايل به صورتي است، راست تار و داراي نقوش زيبايي است. چوبي است سبك، نرم و كم دوام كه كار با آن آسان است و در كارهاي ساختماني، قفسه سازي، بسته بندي از آن استفاده مي شود.
ماهاگوني يا آكاژو
آکاژوها به دو دسته آکاژوي آمريکايي و آفريقايي تقسيم ميشوند که اغلب آکاژوي آفريقايي در بازار ايران يافت ميشود. نام علمي اين گونه Khaya inveeonsisو از خانواده Miliaceaاست. نام هاي محلي متفاوتي در کشورهاي مختلف آفريقا دارد. درون چوب قرمز رنگ و برون چوب نازک سفيد مايل به صورتي رنگ دارد. بافت يکدست و وجود پرمگسهاي درخشان و براق که با تغيير جهت نور درخشش متفاوتي دارند از ويژگيهاي شاخص اين چوب است. در مقطع شعاعي نقوش نواري صدفي و در مقاطع مماسي نقوشي متنوع چون موجي، مجعد، جناغي دارد. يکي از پرمصرف ترين چوب هاي دنيا براي تهيه روکش هاي قيمتي است. به دليل همکشيدگي و واکشيدگي کم در هنگام خشک شدن کمتر دچار عيب مي شود. ضربه پذيري خوب، پرداخت عالي، پيچ خوري و ميخ خوري بالا از خصوصيات بارز اين چوب است ولي رنگ پذيري و واکس خوري بايد همراه با بتونه کاري انجام شود. در تهيه روکش و مبلسازي بيشترين مصرف را داراست. به دليل ضربه پذيري و ضريب الاستيسيته بالا در تهيه قايق هاي بادباني و تفريحي مناسب است.لازم به ذکر است که چوبهاي ديگري نيز تحت عنوان آکاژو در بازار ديده ميشوند که اسامي واقعي آنها سيپو، کيسپو و ساپلي است.
آكونه (گابون )
چوبي است به رنگ صورتي كم رنگ تا پر رنگ، سبك، نرم، ريزبافت و كم دوام كه به خوبي ورقه ورقه مي شود. براي تهيه كاغذ سازي، قايقهاي سبك، و غيره از آن استفاده مي شود.
ساج (تيك)
چوبي است به رنگ قهوه اي طلايي تا قهوه اي پنج پر رنگ با خطهاي سياه كه بسيار سنگين و با دوام است. اين چوب در صنعت كشتي سازي، صنايع ظريف به خصوص خاتم كاري، ساخت ابزار آزمايشگاهي، روكش گيري، قسمتهاي بيروني و داخلي ساختمان موارد مصرف دارد.
چوب آبنوس
آبنوس درخت سياه رنگي است يا چگالي نسبتاً بالا و بسيار خوش بو. تنه داخلي چوب به رنگهاي مختلف زرد سفيد تا قهوه اي و سياه ديده مي شود و انواع مختلف چوب ابنوس : ابنوس سياه، آبنوس مرمري يا مرمري آندامان، آبنوس كاكي . آبنوس به دليل سختي و استهكام بالا در اخت وسايلي نظير انواع مبلمان، ميز و صندلي ، پيانو مورد استفاده قرار مي گيرد.
چوب افراي سياه
براي ساخت لوازمي هم چون خط كش و دكوراسيون بزرگ استفاده مي شود.
چوب والسا - بالسا
سبك ترين چوب تجاري است داراي سفتي و قابليت فرم دهي فراواني است. و به رنگهاي سفيد تا زرد روشن و قهوه اي ملايم ديده مي شود. از چوب بالسا در ساخت قطعات صنعتي ظريف مانند: ديوار سازي داخل هوا پيما، در ساخت ماكت ها ، و آثار هنري استفاده مي شود.
زبان گنجشك (ون)
چوبي است داراي مقاومت و سختي مناسب و داراي قابليت فرم پذيري مناسب. رنگ اين چوب عموماً زرد ملايم است كه براي ساخت كه براي ساخت قطعات چوبي مانند قاب و فرم تابلو ها، عصا، راكت تنيس استفاده مي شود.
چوب شمشاد
چوب شمشاد به دليل تراكم بالاي آوند ها و ليفهاي آن داراي چگالي بالا مي باشد. از اين چوب در كارهايي استفاده مانند خاتم كاري و و منبت كاري استفاده مي شود.
چوب لاله درختي
چوبي با بافتهاي نزديك و متراكم و به رنگ زرد وجود دارد و به دليل كيفيت عالي در ساخت انواع مبلمان قيمتي، ظروف چوبي ، جعبه ها ، اسباب بازي و غيره به كار مي رود.
چوب كاج بلسان( Balsam fir )
چوب كاج بلسان يا چوب نراد كه از خانواده كاج است و به رنگهاي سفيد،قهوه اي، و با رگه هاي صاف و ظريف ديده مي شود و به طور عمده براي خمير كاغذ و جعبه سازي مورد استفاده قرار مي گيرد. اما شيره و صمغ حاصل از اين درخت به عنوان چسب شفاف به كار مي رود و در رنگهاي مختلف روغني از آن استفاده مي شود
ابداع مفهوم انرژی قطعا یکی ار برجسته‌ترین نمونه‌های خلاقیت بشر در زمینه علمی است. مطالعه علمی عالم فیزیکی ، از هر نوع که باشد در نهایت سر از مفاهیم ماده و انرژی در می‌آورد. این دو مفهوم در کنار هم ، همان چیزی است که عالم را تشکیل میدهد. درک شهودی ما از ماده در همان سالهای آغازین زندگی شکل میگیرد و حتی همچنین از جنبه‌های کمی آنرا هم شامل میشود. اما در مقابل پنداره مربوط به انرژی ظریفتر و انتزاعی تر است. ما معمولا نمی‌توانیم انرژی را مستقیما حس کنیم: انرژی چیزی نیست که بتوانیم آنرا لمس کنیم، ببینیم و یا بشنویم. در عوض انرژی را معمولا در جسمی که یا جسم دیگری برهمکنش دارد احساس میکنیم.
مفهوم انرژی مکانیکی
مجموع انرژی پتانسیل و انرژی جنبشی هر جسم نسبت به محیط و نیز میتوانیم قانون بقای انرژی مکانیکی را مطرح کنیم. انرژی مکانیکی به یکی از انواع متمایز انرژی نسبت به دیگر انواع انرژی مثل انرژی الکترومغناطیسی ، هسته‌ای ، اتمی و یا شیمیایی است. که همیشه با مکان حرکت یا حرکت ماده یا جسم مادی سر و کار دارد. انرژی مکانیکی به دو صورت جنبشی و پتانسیل هستند.
قانون پایستگی انرژی مکانیکی
قانونی که بنا به آن ، در هر دستگاه پایستار ، انرژی مکانیکی کل پایسته (ثابت) است. یعنی اگر دستگاهی بدون اصطکاک یا مقاومت هوا باشد، مجموع انرژیهای پتانسیل و جنبشی آن ثابت است.
سیر تحولی و رشد
با آنکه قضیه کار - انرژی مستقیما از قانون دوم نیوتن بدست می‌آید، اما بد نیست یادآوری شود که مفهوم انرژی در زمان نیوتن هنوز ابداع نشده بود. تقریبا غیر ممکن است که بتوانیم مفهوم انرژی را بدون در نظر گرفتن مفهوم کار ، که رابطه تنگاتنگی با آن دارد به تصویر در آوریم. کار عبارت است از حاصل ضرب نیروی وارد بر بک جسم (ااF) و جابه جایی آن جسم (d) در اینجا ااFمؤلفه‌ای از نیرو است که جابجایی موازی است در شکل نمادین داریم w = f.dیا w = ∫f.drکه در آن wکار انجام شده در این جابجایی است.
انرژی پتانسیل مکانیکی
اصطلاح انرژی مکانیکی برای توصیف وضعیتی بکار میرود که در آن یک جسم یا مقداری جرم بخاطر موقعیت یا مکانش توانایی انجام کار دارد و نمونه‌ای از جسمی که بخاطر مکانش دارای انرژی پتانسیل است نشان داده میشود. در این شکل گلوله به جرم mرا می‌بینند که درست بالای سر بیضی که گلوله را نگه داشته است ناگهان رها بشود. گلوله روی میخ می‌افتد و آنرا بیشتر در تخته فرو می‌برد. از دیدگاه علمی ، می‌گوییم گلوله قبل از فرو افتادن انرژی پتانسیل گرانشی داشته است.
در اینجا دلیل استفاده از اصطلاح انرژی پتانسیل ، gانرژی پتانسیل به معنی انرژی ذخیره‌ای و بالقوه برای ما روشین میشود. انرژی موجود در گلوله تا پیش از رها شدن آشکار شدنی نیست. مقدار انرژی پتانسیل گلوله پیش از این که رها بشود برابر است با mgHارتفاع گلوله است که از مرکز نقطه تا بالای تخته اندازه گیری میشود. در حقیقت کمیت mgHدرست همان کاری است که درصورت سقوط گلوله از ارتفاع H، نیروی گرانی میتواند روی گلوله انجام بدهد.
انرژی پتانسیل گرانشی
با آنکه گلوله پتانسیل انجام کار (یعنی فرو رفتن میخ در تخته) را دارد. اما تا وقتی که به علاوه ، ان انرژی پتانسیل کاری را به دلیل گرانشی می گویند که به محل رها شدن گلوله نیروی وزن mgگلوله شتاب میدهد.
انرژی جنبشی مکانیکی
گلوله همین که شروع به سقوط کرد انرژی جنبشی کسب میکند، که در واقع انرژی ناشی از حرکت گلوله است. اکنون انرژی مکانیکی گلوله ناگهان آشکار میشود. قطعا هر کس که شاهد سقوط گلوله‌ای سنگین بوده باشد خیلی زود انرژی آنرا حس کرده است. مقدار انرژی جنبشی گلوله برابر است با: mV2/2که در آن vسرعت گلوله است. البته موقعی که گلوله سقوط میکند می‌گوییم انرژی پتانسیل از دست میدهد (چون ارتفاعش کم میشود) و انرژی جنبشی بدست می‌آورد (چون مداوم سرعتش زیاد میشود).
نکته‌ای در مورد انرژی پتانسیل و جنبشی
یک نکته مهم درباره این دو صورت انرژی این است که مجموع آنها تقریبا ثابت می‌ماند. به این دلیل می‌گوییم تقریبا ثابت که کمی از انرژی گلوله ، در حین سقوط ، بخاطر برخورد با مولکولهای هوا تبدیل به گرما میشود (در اجسامی مانند شهاب سنگها که با سرعتهای خیلی زیاد سقوط میکنند، مقداری زیاد از انرژی پتانسیل تبدیل به گرما میشود). پس در جایی که هوا وجود نداشته باشد مثل سطح کره ماه یا داخل محفظه‌ای خلأ ، میتوانیم بگوییم که مجموع انرژیهای پتانسیل و جنبشی ثابت می‌ماند. به صورت ریاضی میتوانیم mgh + 1/2 mv2 = mgHکه در آن hعبارت است از ارتفاع گلوله از بالای تخته در لحظه‌ای که سرعتش برابر vمیشود. در پایان و به ارتباط میان انرژی و کار باز می‌گردیم.
سامانه خرید و امن این
سایت از همهلحاظ مطمئن می باشد . یکی از
مزیت های این سایت دیدن بیشتر فایل های پی دی اف قبل از خرید می باشد که شما می
توانید در صورت پسندیدن فایل را خریداری نمائید .تمامی فایل ها بعد از خرید مستقیما دانلود می شوند و همچنین به ایمیل شما نیز فرستاده می شود . و شما با هرکارت
بانکی که رمز دوم داشته باشید می توانید از سامانه بانک سامان یا ملت خرید نمائید . و بازهم
اگر بعد از خرید موفق به هردلیلی نتوانستیدفایل را دریافت کنید نام فایل را به شماره همراه 09159886819 در تلگرام ، شاد ، ایتا و یا واتساپ ارسال نمائید، در سریعترین زمان فایل برای شما فرستاده می شود .
آدرس خراسان شمالی - اسفراین - سایت علمی و پژوهشی آسمان -کافی نت آسمان - هدف از راه اندازی این سایت ارائه خدمات مناسب علمی و پژوهشی و با قیمت های مناسب به فرهنگیان و دانشجویان و دانش آموزان گرامی می باشد .این سایت دارای بیشتر از 12000 تحقیق رایگان نیز می باشد .که براحتی مورد استفاده قرار می گیرد .پشتیبانی سایت : 09159886819-09338737025 - صارمی
سایت علمی و پژوهشی آسمان , اقدام پژوهی, گزارش تخصصی درس پژوهی , تحقیق تجربیات دبیران , پروژه آماری و spss , طرح درس
مطالب پربازديد
متن شعار برای تبلیغات شورای دانش اموزی تحقیق درباره اهن زنگ نزن انشا در مورد 22 بهمن
را بنویسید.
